Bol Su İçelim!... Su, organizmanın işlevini sürdürebilmesi için gerekli temel ihtiyaçlarından biri. Vücudumuzun yüzde 60 tan fazlasını oluşturan suyun hayat kaynağımız olduğunu söyleyebiliriz. Gerek terleme, gerek böbrekler, gerekse nefes alıp-verme aracılığıyla vücuttan atılan suyun geri alınması sağlığımız açısından çok önemli. Normalde vücudun su kaybı kilonun yüzde 0.2 si kadar olmalı. Örneğin 55 kg ağırlığındaki bir kadın için 110 gramlık su kaybı ideal bir miktar olarak kabul edilebilir. Ancak su kaybı yüzde 0.5 olunca susuzluk ortaya çıkar. Yaz aylarında bol su içmek gerekiyor. Çünkü diğer mevsimlere oranla bu aylarda daha çok terleyerek daha çok sıvı kaybediyoruz. Üstelik sıcak hava vücutta aşırı ısınmaya yol açıyor. Bu durumda vücuttaki su, ciltteki gözenekler vasıtasıyla dışarı çıkınca (terleyince), vücudun iç ve dış ısısı dengeleniyor ve sıcak havaya daha kolay uyum sağlayabiliyoruz. ALİ AKBEN aliakben@aliakben.com Bol Su İçelim!... Su, organizmanın işlevini sürdürebilmesi için gerekli temel ihtiyaçlarından biri. Vücudumuzun yüzde 60 tan fazlasını oluşturan suyun hayat kaynağımız olduğunu söyleyebiliriz. Gerek terleme, gerek böbrekler, gerekse nefes alıp-verme aracılığıyla vücuttan atılan suyun geri alınması sağlığımız açısından çok önemli. Normalde vücudun su kaybı kilonun yüzde 0.2 si kadar olmalı. Örneğin 55 kg ağırlığındaki bir kadın için 110 gramlık su kaybı ideal bir miktar olarak kabul edilebilir. Ancak su kaybı yüzde 0.5 olunca susuzluk ortaya çıkar. Yaz aylarında bol su içmek gerekiyor. Çünkü diğer mevsimlere oranla bu aylarda daha çok terleyerek daha çok sıvı kaybediyoruz. Üstelik sıcak hava vücutta aşırı ısınmaya yol açıyor. Bu durumda vücuttaki su, ciltteki gözenekler vasıtasıyla dışarı çıkınca (terleyince), vücudun iç ve dış ısısı dengeleniyor ve sıcak havaya daha kolay uyum sağlayabiliyoruz. Beynimizdeki otomatik termostat bu dengelenme için biz farkında olmadan devreye giriyor. Ancak az su içiyorsanız sağlığınız tehlikede demektir. Bu durumda terleme mekanizması görevini yeterince sürdüremez. 1 / 5
Suyun Ne Kadarı Yarar, Ne Kadarı Zarar? Su içmek yararlı. Ama bunun da bir sınırı var. Eğer günde üç litreden fazla su içiyorsanız, tokluk ve aşırı şişkinlik söz konusu olabiliyor. Bu da sağlığınız için gerekli temel maddelerin alımını engelleyebiliyor. Ayrıca aşırı suya tepki veren hücreler, minerallerin böbrekler ve ter yoluyla atılımını hızlandırıp böbreklerin yorulmasına ve mineral eksikliğine yol açıyor. Hele bir de az tuzlu bir diyet uygulanıyorsa bacaklarda kramp ve yorgunluk gibi sorunlar ortaya çıkabiliyor. NEYİ, NE ZAMAN İÇMEK GEREK? Normal bir beslenme programı ile vücudumuz günde yaklaşık bir litre su alıyor. İdeali ise günde yaklaşık 2-3 litre sıvı alınmasıdır. Evet, başlıca içeceğimiz su ama gün içinde diğer içeceklere de yer vermeliyiz. Çünkü organizma sudan başka sıvılara da ihtiyacı duyar. Ancak her içeceğin bir saati var. Organizmanın gün içindeki taleplerini karşılamak için neyi, ne zaman, hangi miktarda içmek gerektiğini bilmek gerek. Kısaca, susadıkça içmek yeterli değil. Saat 08.00: Bir Bardak Ilık Suyla Uyanın Uyanınca 1 bardak ılık su için. İçine limon da damlatabilirsiniz. Organizma gece boyunca toksin ve artık maddeler üretir. Bu maddelerin vücuttan atılmasını kolaylaştırmak ve vücudun ısı mekanizmasını gün boyunca dengelemek için sabahın erken saatlerinde sıvı almak çok yararlı. Oda ısısında bekletilmiş 1 bardak su içmek böbrek ve bağırsakların işlevini artırarak vücudu toksin ve artıklardan temizliyor. Cilde pürüzsüz bir görünüm kazandırıyor. Dilerseniz su yerine idrar söktürücü ve toksin atıcı özellikler içeren bitkisel çaylar da içebilirsiniz. Kilo probleminiz varsa içtiğiniz ılık suya birkaç damla limon suyu veya greyfurt suyu damlatıp karıştırın. Bitkisel çay hazırlamak için 2 çay kaşığı ufalanmış ahududu yaprağını 1 çay fincanı kaynar suda 15 dakika bekletip süzün. Çayı ılık için. Bir diğer alternatif için 20 gr radika yaprağı, 10 gr kayın ağacı yaprağı ve 10 gr atkuyruğu yaprağını ufalayarak 1 fincan kaynar suda 10 dakika bekletin ve süzün. Ilık olarak için. Saat 08.30: Kahvaltıda Bir Fincan Kahve... Kahvaltıda 1 fincan kahve içebilirsiniz. Günün ilk öğünü olan kahvaltıda enerji veren, gün ortasına kadar sizi formda tutan, zihninizi uyaran ve konsantrasyonu artıran içecekleri tercih edin. Kahve sinir sistemini uyaran maddeler içerir. Bu maddeler enerji verip zihni açar ve konsantrasyonu artırır. Ayrıca metabolizmayı hızlandırır. Kahve içmeyi seviyorsanız, susuzluğu gideren serinletici bir içeceğe ne dersiniz? Bunun için yoğun bir kahve hazırlayın. 1 tatlı kaşığı toz şekerle tatlandırıp soğumaya bırakın. Birkaç taze nane yaprağı, 1 diş karanfil ve birkaç parça buz ilave edin. Buzdolabında 5 dakika bekletip için. Sıra dışı bir alternatif için kahve fincanının dibine biraz kakao serpin. Üzerine 1 tatlı kaşığı espresso kahve ilave edin. Sıcak süt döküp kahve eriyinceye kadar karıştırın. Yarım tatlı kaşığı damla çikolata ile süsleyip için. 2 / 5
Saat 10.30: Taze Meyve Suyuna Kim Hayır Der? Sabahları saat 10:00 ile 11:00 arasında vücudun su rezervi azalır. Kan şekeri düşer. Organizmada yorgunluk ve konsantrasyon azalması baş gösterir. Bu aşamada, deyim yerindeyse, vücudun yeniden şarj edilmesi gerekir. Organizmayı yeniden tazeleyerek güçlendirecek besleyici bir meyvenin suyu yararlı olur. Meyve suyu özellikle sıcak havalarda terle kaybedilen vitamin ve mineral tuzlarının geri alınmasını sağlar. Ayrıca meyvede bulunan şeker sayesinde enerji ile tansiyon iniş ve çıkışları söz konusu olmaz. Mevsimine göre portakal, greyfurt, vişne, kayısı suyu, muzlu süt veya çilekli süt içebilirsiniz. Eğer kuvvetli bir kahvaltı yapmadıysanız ya da öğle öğününü atıştırma ile geçirdiyseniz meyve suyuna protein ve bol kalsiyum içeren yoğurt veya süt ilave edin. Alternatif olarak toksin atıcı ve antioksidan özellikli bir içecek hazırlayabilirsiniz. Saat 12.00: Gün Ortasında Bir Bardak Meyve Suyu... Öğle üzeri bir bardak meyve suyu içebilirsiniz. Hem öğle öğününe tok başlamak, terleyerek kaybettiğiniz mineralleri geri almak, hem de cildinizi güneşin zararlı etkilerinden korumak için betakaroten, C ve B vitaminleri ile mineraller içeren bir meyve suyuna ihtiyacınız olabilir. Taze domates suyunda tüm bu özellikler mevcut. Domates; mineral, özellikle de potasyum kaynağıdır. Ayrıca serbest radikallere karşı savaşan likopen maddesi içerir. Ancak organizmanın likopeni özümsemesi için domates suyuna 1-2 damla zeytinyağı ilave etmenizde yarar var. Domates suyunu diğer sebzelerle de zenginleştirebilir, demir ve C vitamini kaynağı olan ıspanağı ekleyerek tansiyon sorununuzu da çözümleyebilirsiniz. 150 gr ıspanak, yarım bardak su ve 1 avuç fesleğen yaprağını robotta ezin. Bir tutam tuz, karabiber ve domates suyuna ekleyin. Daha güzel bronzlaşmak, bronzluğu korumak ve cilt problemlerinizi çözümlemek için domates-havuç suyu karışımı da bir diğer alternatif olabilir. Saat 14:00 Yemekten sonra hazmı kolaylaştıran bir içeceği seçin. Sıcak havalarda hazımsızlık sorunları çok yaygındır. Bu nedenle hafif yemekler yenmeli. Öğle öğününde az yeseniz bile aşırı sıcak havaların etkisiyle hazımsızlık probleminden yakınabilirsiniz. Bu durumda mide salgısını artırarak hazmı kolaylaştıran bir içecek içmenizde yarar var. 1 fincan çay için. Çay, hem hazmı kolaylaştırır, hem de içeriğindeki tein maddesi nedeniyle genelde bu saatlerde baş gösteren uyku halini engelleyerek canlılık verir. Eğer kilo fazlanız varsa siyah çay yerine yeşil çayı tercih edin. Yeşil çay öğle öğününde aldığınız kiloları eritip vücudun yağ alımını yavaşlatır. Sıcakta soğuk içecekler içmeyi tercih ediyorsanız soğuk çayı tercih edin. Bunun için 4 poşet yeşil çayı 2 fincan kaynar suda 5 dakika bekletip çıkarın. 2 çay kaşığı bal, 1 fincan limon suyu ve 4-5 buz parçası ilave edin. Karıştırıp buzdolabında yarım saat bekletip için. 3 / 5
Saat 17:00 İkindi için besleyici bir meyve suyunu tercih edin. Öğle öğününü bir küçük tost ya da hafif bir salata ile mi geçirdiniz? Günün bu saatlerinde hafif bir yorgunluk belirtisi ve konsantrasyon azalması söz konusu olabilir. O halde vücudunuzu canlandıran ve besleyen hafif bir içeceğe ihtiyacınız var demektir. Şeker, vitamin ve mineral içeren olgun bir mevsim meyvesi ile hazırlanmış bir meyve suyunu tercih edebilirsiniz. Şeftali, kayısı, vişne, karpuz-kavun, ahududu gibi meyvelerle hazırlanmış meyve suyuna protein ve kalsiyum içerikli bir kahve fincanı süt ilave edin. Böylece akşam öğününe tok olarak başlayabilirsiniz. Kilo probleminiz varsa light sütü tercih edin. Kolit ya da bağırsak sorunlarından yakınıyorsanız süt yerine light yoğurt ilave edin. Varis sorununuz varsa damarları güneşin zararlı etkilerinden koruyan çilek, ahududu ve böğürtlen gibi meyveleri seçmenizde yarar var. Saat 20:00 Akşam öğününde bir fincan yeşil çay veya ıhlamur içmek günün yorgunluğunu ve stresini alır. Ihlamur, midenize iyi gelirken uykusuzluk problemi için birebirdir. Yeşil çay ise kanser riskini azaltır, yıpranma ve yaşlanmaya sebep olan maddelerin vücuttan atılmasını sağlar. DERDİNİZE DEVA İÇECEKLER Baş Ağrısı Düşük tansiyon kaynaklı baş ağrısını acil olarak tedavi etmek için bir fincan kahve için. Kahve, damarları yapılandırıcı etkisiyle tansiyonu yükselterek ağrıyı dindirir. Elma suyu da bu amaçla denenebilir. Hazımsızlık Yemeği abartmış olabilirsiniz. Bu konudaki can simidiniz 1 bardak maden suyudur. Bu içecekler, mide sularının salgısını artırarak hazmı kolaylaştırırlar. Güneş Yanığı Güneşte fazla kaldınız. Cildiniz acıyor. Enerji verici bir meyve suyu imdadınıza yetişebilir. Bağışıklık sistemini güçlendirerek cildi güneşin zararlı etkilerinden koruyan bol vitaminli portakal, greyfurt ya da limon suyunu günde birkaç kez için. Uykusuzluk Sıcaktan ya da ortam değişikliğinden kaynaklanan uykusuzluktan yakınıyorsanız yatmadan yarım saat önce 1 kaşık bal ilaveli süt için. Sütte bulunan triptofan adlı aminoasit, sizi gevşetip rahatlatır. Bal ise yatıştırıcı etkili serotonin üretimini artırır. İshal İshal, soğuk ve çiğ besinleri tüketme alışkanlığından kaynaklanıyor. Tedavi için, içine birkaç damla limon suyu damlatılmış 1 bardak su için. Yorgunluk Yılın yorgunluğunu birkaç günlük tatille atmak zordur. İş yoğunluğundan biraz olsun uzaklaşabilmek ve çabucak enerji toplamak bir fincan Türk kahvesine ne dersiniz? Adet Sancıları Adet zamanı gelince tatlı yeme isteği baş gösterir, sinirlilik artar ve karın ağrıları 4 / 5
ortaya çıkar. 1 tatlı kaşığı kakao ilaveli 1 bardak süt, içeriğindeki triptofan sayesinde sancıyı dindirir. Şişkinlikten yakınıyorsanız laktoz içermeyen süt içmelisiniz. 5 / 5