T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı EĞİTİMDE KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ RAPOR HAZIRLAMA KILAVUZU İdareyi Geliştirme Grup Başkanlığı OCAK 2014 ANKARA
İÇİNDEKİLER Eğitimde Kalite Ödülü Değerlendirme Süreci Adımları 3 Önsöz 4 Yılın Kaliteli Kurumu Kategorisi 5 Yılın Kaliteli Ekibi Kategorisi 6 İlkokul-Ortaokul-Genel Lise Öz değerlendirme Kriterleri 7 Meslek Liseleri Öz değerlendirme Kriterleri 14 Okul Öncesi Eğitim Kurumları Öz değerlendirme Kriterleri 20 Bilim Sanat Merkezleri Öz değerlendirme Kriterleri 27 Halk Eğitim Merkezleri Öz değerlendirme Kriterleri 33 İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri Öz değerlendirme Kriterleri 38 Mesleki Eğitim Merkezleri Öz değerlendirme Kriterleri 43 Olgunlaşma Enstitüleri Öz değerlendirme Kriterleri 49 Öğretmenevi Öz değerlendirme Kriterleri 55 Özel Eğitim Kurumları Öz değerlendirme Kriterleri 60 Rehberlik Araştırma Merkezleri Öz değerlendirme Kriterleri 67 İlkokul-Ortaokul-Genel Lise Değerlendirme Matrisi 76 Meslek Liseleri Değerlendirme Matrisi 91 Bilim Sanat Merkezleri Değerlendirme Matrisi 107 Halk Eğitim Merkezleri Değerlendirme Matrisi 122 İl/İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri Değerlendirme Matrisi 136 Mesleki Eğitim Merkezleri Değerlendirme Matrisi 150 Okul Öncesi Eğitim Kurumları Değerlendirme Matrisi 166 Olgunlaşma Enstitüleri Değerlendirme Matrisi 182 Öğretmenevi Değerlendirme Matrisi 197 Özel Eğitim Kurumları Değerlendirme Matrisi 211 Rehberlik Araştırma Merkezleri Değerlendirme Matrisi 228 Ekip Kategorisi Değerlendirme Matrisi 244 İletişim 249 2
EĞİTİMDE KALİTE ÖDÜLÜ DEĞERLENDİRME SÜRECİ ADIMLARI 1. Adım: Eğitimde Kalite Ödülü Başvuru Raporlarının Bakanlığa Gönderilmesi 2. Adım: Bakanlık Değerlendirici Adaylarının Eğitimi 3. Adım: Bakanlık Değerlendirici Ekibinin Belirlenmesi 4. Adım: Rapor Değerlendirme Çalışmalarının Planlanması 5. Adım: Bireysel Değerlendirme 6. Adım: Bireysel Değerlendirme Sonuçlarının Sekreterya ya Teslimi 7. Adım: Ödül Başvuru Raporlarının Değerlendirilmesi 8. Adım: Uzlaşım Toplantısı 9. Adım: Okul/Kurum ve Ekip Kategorilerinde İlk 10 a Girenlerin Belirlenmesi 10. Adım: İlk 10 a Giren Okul/Kurum ve Ekiplerin Açıklanması 11. Adım: Saha Ziyaretine Gidecek Ekip Liderleri ve Üyelerinin Belirlenmesi 12. Adım: Saha Ziyaretinde Görüşüleceklerin Belirlenmesi 13. Adım: Saha Ziyaretlerinin Gerçekleştirilmesi 14. Adım: Saha Ziyareti Değerlendirme Raporlarının Sekreterya ya Teslimi 15. Adım: Saha Ziyareti Raporlarının İncelenmesi ve Dereceye Girenlerin Belirlenmesi 16. Adım: Ödül Törenine Katılacaklara Gerekli Duyurunun Yapılması 17. Adım: Ödül Alacak Okul/Kurum Temsilcilerinin Ankara da Misafir Edilmesi 18. Adım: MEB Eğitimde Kalite Yönetim Sistemi Paylaşım Toplantısı ve Ödül Töreni 3
ÖNSÖZ Cumhuriyetimizin 100. yılında büyük, güçlü ve müreffeh bir Türkiye yi inşa etme sürecinde eğitim kurumlarına büyük görev düşmektedir. Uluslararası rekabetin her alanda yaşandığı günümüzde bu vazifenin yerine getirilmesi, değişimi yönetebilen ve kalite kültürünü eğitimin tüm süreçlerinde benimsemiş kurumlar vasıtasıyla mümkün olacaktır. Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi Uygulamaları 2005 yılından buyana sürekli artan katılım ve istekle yürütülmektedir. Eğitimde kalite uygulamaları, 2012-2013 eğitim öğretim yılında da büyük bir katılımla Sayın Bakanımız tarafından başarılı çalışmalar ödüllendirmiştir. Bakanlığımız toplam kalite yönetimi uygulamalarını günün koşullarına uygun, daha verimli, etkili ve daha geniş katılımlı bir yapıya kavuşturulması amacıyla bir dizi güncelleme ve yeni uygulamalar öngörülmüştür. Bu güncellemeler sonucu öncelikle kalite faaliyetlerine yön veren mevzuat yeniden ele alınmış ve Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimde Kalite Yönetim Sistemi Yönergesi yürürlüğe konulmuştur. Yönerge ile beraber kaliteli hizmet sunumuna etkisi olan kurum performansının değerlendirilmesine yönelik kriterler ile bu kriterler paralelinde oluşturulmuş olan ekip ve kurum değerlendirme matrisleri güncellenmiştir. Bu çerçevede oluşturulan yeni değerlendirme mantığı ile kurum performanslarının öğretmenlerimiz, idarecilerimiz ve diğer tüm çalışanlarımızın emeklerini en iyi biçimde yansıtacak şekilde net olarak ortaya konulması amaçlanmaktadır. Böylelikle sunulan hizmet kalitesi ve vatandaş memnuniyeti artarak devam edecektir. 2013-2014 eğitim-öğretim yılında güncellenen çerçevesi ile Eğitimde Kalite Yönetimi Uygulamalarının artan katılımla etkin bir şekilde uygulanacağına ve böylelikle kurumsal kalite düzeyinin daha yukarılara taşıyacağına inanıyor, süreçte emeği geçen tüm kalite gönüllülerine başarılar diliyorum. Veysel ERDEL Strateji Geliştirme Başkanı 4
YILIN KALİTELİ KURUMU KATEGORİSİ Yılın kaliteli kurumu kategorisinde; temel eğitim kurumları, genel ortaöğretim kurumları, mesleki ve teknik eğitim kurumları ve öğrencisiz kurumlar olmak üzere dört alt kategori bulunmaktadır. a) Okul öncesi eğitim ve ilköğretim kurumları kategorisine; okul öncesi eğitim kurumları, ilkokullar, ortaokullar, imam hatip ortaokulları, temel eğitim düzeyindeki özel öğretim ve özel eğitim kurumları, b) Genel ortaöğretim kurumları kategorisine; mesleki ve teknik eğitim vermeyen, ortaöğretim düzeyindeki tüm resmi, özel öğretim ve özel eğitim kurumları ile Anadolu imam hatip liseleri ve imam hatip liseleri, c) Mesleki ve teknik ortaöğretim kurumları kategorisine; ortaöğretim düzeyindeki her tür mesleki ve teknik eğitim veren okullar ile mesleki eğitim veren özel öğretim ve özel eğitim kurumları, ç) Kurumlar kategorisine; il-ilçe millî eğitim müdürlükleri, öğretmenevleri ve akşam sanat okulları, rehberlik ve araştırma merkezleri, halk eğitim merkezleri, mesleki eğitim merkezleri, hizmet içi eğitim merkezleri, olgunlaşma enstitüleri, bilim sanat merkezleri ve Bakanlığa bağlı diğer eğitim kurumları başvurur. YILIN KALİTELİ OKULU/KURUMU RAPOR FORMATI Bu kategoride başvuracak okul/kurumlar, yaptıkları çalışmaları aşağıda sıralanan başlıkları ve açıklamaları dikkate alarak 40 sayfayı geçmeyecek şekilde raporlaştıracaklardır. Raporlarda Times New Roman harf karakteri ve 11 punto ile 1,15 satır aralığı kullanılır. Okul/kurumla ilgili varsa fotoğraf, video kaydı vb. ilaveler raporun sonuna konabilir. Bu ilaveler 40 sayfalık rapor limitinin dışındadır. Okul/ Kurum Raporu Ara Başlıkları İl/İlçe: Okulun/Kurumun bulunduğu il ve ilçe adını belirtiniz. Okul/Kurum Adı: Okulun/Kurumun adını belirtiniz. Adres: Okulun/Kurumun posta adresini belirtiniz. İletişim Kurulacak Kişinin Adı, Soyadı, Telefonu, E-Posta Adresi: Okul/Kurum müdürü ile ekip liderinin adı, soyadı, telefonu (varsa cep telefonu) ve e-posta adresini belirtiniz. Okulun/Kurumun Tarihçesi ve Bugünkü Durumu (kısa) Bu bölümde okulun kuruluşundan bugüne kadar geçen süreç kısaca özetlenir. Bugünkü durumu anlatılırken; okulun yerleşim yeri, bina durumu, okulda yürütülen programlar vb. genel bilgilere yer verilir. 5
YILIN KALİTELİ EKİBİ KATEGORİSİ YILIN KALİTELİ EKİBİ RAPOR FORMATI Bu kategoride başvuracak okullar/kurumlar, yaptıkları çalışmaları aşağıda sıralanan başlıkları ve açıklamaları dikkate alarak 15 sayfayı geçmeyecek şekilde raporlaştıracaklardır. Raporlarda Times New Roman harf karakteri ve 11 punto ile 1,15 satır aralığı kullanılır. Yapılan iyileştirmelerle ilgili varsa fotoğraf, video kaydı vb. ilaveler raporun sonuna konabilir. Bu ilaveler 15 sayfalık rapor limitinin dışındadır. Rapor Ara Başlıkları İl/İlçe: Okulun/Kurumun bulunduğu il ve ilçe adını belirtiniz. Okul/Kurum Adı: Okulun/Kurumun adını belirtiniz. Adres: Okulun/Kurumun posta adresini belirtiniz. İletişim Kurulacak Kişinin Adı, Soyadı, Telefonu, E-Posta Adresi: Okul/Kurum müdürü ile ekip liderinin adı, soyadı, telefonu (varsa cep telefonu) ve e-posta adresini belirtiniz. Ekibin Adı: Ekibin kendisine verdiği ismi belirtiniz. Ekip Üyelerinin Adı, Soyadı ve Unvanı: Ekip üyelerinin tamamının adı, soyadı ve unvanını belirtiniz. Yaptığı Çalışmanın Adı: Ekibin yaptığı çalışmanın adını belirtiniz. Seçilen Problemin (İyileştirme Konusunun) Okul/Kurum İçin Önem Derecesi: Ekibin çalışma konusu olan iyileştirme ya da problem çözme çalışmasının okul/kurum için önemini açıklayınız. Seçilen konunun nasıl belirlendiğini, özellikle okul/kurum öz değerlendirme çalışması sonuçları ile olan bağlantısını belirtiniz. TKY kapsamında yapılan ekip çalışmalarından temel beklenti öz değerlendirme sonucu ortaya çıkan iyileştirmeye açık alanlarla ilgili olması ya da çalışan veya paydaşlar tarafından dile getirilen bir problem olması gerekir. Bu sebeple iyileştirme konusunun okul/kurum için önem derecesi, bu açıklamalar ışığında net bir biçimde bu bölümde belirtilmelidir. Problemin (İyileştirme Konusunun) Tanımı ve Analizi: Bu bölümde problemin ya da iyileştirme konusunun analiz edilmesi alt ve ana nedenlerin bulunması gerekir. Bu analiz sürecinde problem çözme tekniklerinin yerli yerinde ve doğru biçimde kullanılması, veri toplama ve incelemeler hakkında bilgi verilmesi gerekmektedir. Problem Çözme (İyileştirme) Sürecinin Kısa Özeti: Bu bölümde, problemin çözümüne ilişkin geliştirilen önerilerin nasıl belirlendiği, önerilerin değerlendirilmesi ve uygulamaya geçirilecek önerilerin seçimi ve uygulama hakkında bilgi verilmesi gerekmektedir. Eğer bir problem çözümü yerine bir iyileştirme konusu seçilmiş ise yine aynı anlayışla iyileştirmeyi sağlayacak önerilerin belirlenmesi, seçimi ve uygulama hakkında bilgi verilmesi gerekmektedir. Elde Edilen Sonuçlar: Bu bölümde, iyileştirme ya da problem çözme çalışmasının sonuçları olabildiğince sayısal olarak önceki durumla karşılaştırmalı bir biçimde ortaya konmalıdır. Problemin ya da iyileştirme konusunun muhataplarının, sonuca ilişkin algıları ölçülmelidir. Uygulamanın varsa getirdiği maddi kazanç veya tasarruf, doğrudan etkiliyorsa eğitim-öğretime, çalışana, öğrencilere ve eğitimin diğer paydaşlarına katkısı belirtilmelidir. 6
EĞİTİMDE KALİTE ÖDÜLÜ KURUM KATEGORİSİ KRİTER VE MATRİSLER 7
Sıra No 1 2 İLKOKUL-ORTAOKUL-GENEL LİSE ÖZDEĞERLENDİRME KRİTERLERİ DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ GİRDİLER 1. Kriter: Liderlik 100 puan Liderler nasıl tanımlanır? Liderler okul/kurumun misyon, vizyonunun oluşumuna nasıl katkı sağlamakta, kurumun temel değerlerine ve etik kurallarına nasıl örnek olmaktadır? Liderler okul/kurumun yönetim sisteminin oluşturulmasında, yaşama geçirilmesinde ve sürekli iyileştirme çalışmalarında nasıl rol almaktadır? 3 Liderler, kurul-komisyon çalışmaları ve etkinliklere nasıl destek sağlamaktadırlar? 4 Liderler, iç-dış paydaşların istek ve beklentilerini dinleme, yanıtlama, önerilerini alma, başarıları tanıma ve takdir etme ilişkilerini nasıl yönetmektedir? 5 Liderler, iyileştirme çalışmalarına, yenilikçiliğe, yaratıcılığa, öğrenmeye ve birlikte çalışmaya nasıl destek sağlamakta, değişimi nasıl yönetmektedir? 6 Okul/kurum liderleri bireysel gelişimlerini nasıl sağlamakta, kendi liderlik etkinliklerini nasıl ölçmekte, değerlendirmekte ve iyileştirmektedir? 7 Okul/kurum liderleri toplumsal-sosyal sorumlulukların yerine getirilmesine nasıl destek olmaktadır? 2. Kriter: Kurumun Planı 100 puan 8 Okul/kurum, mevcut durum analizini nasıl yapmaktadır? 9 Okul/kurum, stratejik planlamasında paydaş beklentilerini/ihtiyaçlarını planlarına nasıl yansıtmaktadır? Okul/kurum, stratejik plânlamasını yaparken; mevcut kurumsal performansını, üst politika 10 belgelerini, yakın çevrenin ekonomik ve demografik göstergelerini, eğitimde ve bilimde yaşanan gelişmeleri nasıl dikkate almaktadır? Okul/kurum, misyonunu, vizyonunu, temel değerlerini, etik kurallarını, stratejik amaçlarını, 11 hedeflerini, faaliyetlerini ve/veya projelerini birbirleriyle uyumlu olarak nasıl belirlemektedir? 12 Okul/kurum, performans göstergelerini nasıl belirlemekte ve değerlendirmektedir? 13 Okul/kurum, stratejik planı ve eylem planlarını/gelişim planlarını süreçleriyle nasıl ilişkilendirmekte, maliyetlendirme ve bütçelendirmeyi nasıl yapmaktadır? 14 Okul/kurum, stratejik planını iç ve dış paydaşlarına nasıl duyurmakta, yayılımını, gözden geçirme ve güncellemesini nasıl yapmaktadır? 3. Kriter: İnsan Kaynakları Yönetimi 100 puan 15 Çalışanların bilgi birikimi ve yetkinlikleri nasıl analiz edilmekte ve okul/kurum içi görevlendirmelerde nasıl dikkate alınmaktadır? 16 Çalışanların bilgi birikimi ve yetkinliklerinin geliştirilmesi nasıl yapılmaktadır? 17 Çalışanların iyileştirme ekiplerinde, kurul ve komisyonlarda görev dağılımı, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi, yetkelendirilmesi, çalışması nasıl yapılmaktadır? 18 Çalışandan gelen yenilikçi-yaratıcı fikirlerin ve proje önerilerinin değerlendirilmesi nasıl yapılmaktadır? 19 Çalışanların performansının değerlendirilmesi, takdir edilmesi ve ödüllendirilmesi nasıl yapılmaktadır? 20 Çalışanların iletişim gereksinimlerinin saptanması ve karşılanması nasıl yapılmaktadır? 21 Çalışanlara yönelik sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerin desteklenmesi nasıl yapılmaktadır? 8
22 Çalışanların ücret ve ücret dışı olanaklardan adil bir şekilde yararlanması nasıl sağlanmaktadır? 4. Kriter: İşbirlikleri ve Kaynakların Yönetimi 100 puan 23 Okul/kurum, stratejik önceliklerindeki gelişim alanlarıyla ilgili işbirliklerini nasıl yönetmektedir? 24 Okul/kurum finansal kaynakları/bütçeyi nasıl yönetmektedir? 25 Okul/kurum maddi kaynaklarını, belirlenen stratejik plan ve eylem planlarını/gelişim planlarını destekleyecek şekilde nasıl kullanmaktadır? 26 Bina, donanım ve malzemeler nasıl yönetilmektedir? 27 Teknolojik gelişmeler nasıl takip edilmekte ve okul/kuruma nasıl kazandırılmaktadır? 28 Bilgi ve bilgi birikiminden azami ölçüde nasıl yararlanılmaktadır? 29 Okul/Kurum proje, patent özelliği taşıyan ürün, buluş vb. birikimleri nasıl yönetmektedir? İŞLEMLER 5. Kriter: Süreç Yönetimi 100 puan 30 Okul/kurum süreçleri nasıl tasarlanmaktadır? 31 Okul/kurum kritik ve kilit süreçlerini nasıl belirlemektedir? 32 Okul/kurum, süreç performanslarını nasıl ölçmekte ve yönetmektedir? 33 Okul/kurum süreçleri nasıl gözden geçirilmekte ve iyileştirilmektedir? 34 Okul/kurum yenileşim (inovasyon) ile ilgili gelişmeleri nasıl takip etmekte ve süreçlerine nasıl yansıtmaktadır? SONUÇLAR 6a.1 Kriter: Öğrenci ile İlgili Memnuniyet Sonuçları 40 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmeli ve bizzat muhatabın algısını içermelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır.) 1. Okul/kurum hizmetlerine ulaşma, 35 2. İletişim, 3. Dilek, öneri ve şikâyetler (dinleme, dikkate alınma, yanıtlama vb.) 4. Güvenilirlik, 5. Rehberlik ve yönlendirme hizmetleri, 6. Güvenlik, 7. Kararlara katılım, 8. Öğrenci işleri, 9. Ders programları, 10. Öğrenme/öğretme yöntemleri, 11. Sınıf ortamı, 12. Ders araç gereçleri, 13. Ders arası (Dinlenme ve ihtiyaçlarını karşılama yeterliliği), 14. Okulun fiziki ortamı, 15. Kantin, yemekhane, yatakhaneler (varsa), 9
36 37 16. Etkinliklerin değerlendirilmesi 17. Öğrenci kulüpleri, 18. Değerlendirme, ödül, takdir, teşekkür. 6a.2 Kriter: Veli ile İlgili Memnuniyet Sonuçları 30 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmeli ve bizzat muhatabın algısını içermelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Okul/kurum hizmetlerine Ulaşma, 2. İletişim, 3. Dilek, öneri ve şikâyetler (dinleme, dikkate alınma, yanıtlama vb.) 4. Güvenilirlik, 5. Rehberlik ve yönlendirme, 6. Güvenlik, 7. Kararlara katılım, 8. Öğrenci işleri, 9. Ders seçimi 10. Sınıf ortamı, 11. Ders araç gereçleri ve donatım, 12. Ders arası (dinlenme ve ihtiyaçlarını karşılama yeterliliği), 13. Okulun fiziki ortamı, 14. Kantin, yemekhane, yatakhaneler, kooperatif,(varsa) 15. Sosyal, kültürel, sportif vb. faaliyetlere katılım, 16. Değerlendirme, ödül, takdir, teşekkür. 6b. Kriter: Hizmetten Yararlananlar ile İlgili Performans Sonuçları 80 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Öğrenci devamsızlık yüzdeleri, 2. Devamsızlıktan sınıf tekrarına kalan öğrenci yüzdeleri, 3. Başarısızlıktan sınıf tekrarına kalan öğrenci yüzdeleri, 4. Sorumlu geçen veya ek sınavla geçen öğrenci yüzdeleri, 5. Okuldan ayrılan veya uzaklaştırılan öğrenci yüzdeleri, 6. Rapor alan öğrenci yüzdeleri, 7. Öğrenci ve veliden gelen öneri/dilek sayısı ve dikkate alınma yüzdeleri, 8. Öğrenci ve veliden gelen şikâyet sayısı ve dikkate alınma yüzdeleri, 9. Öğrenci ve velilerin iyileştirme çalışmalarına gönüllü katılım yüzdeleri, 10
38 39 10. Öğrenci ve velilere yönelik düzenlenen sosyal, kültürel, sportif vb. faaliyet sayıları ve bu faaliyetlere katılım yüzdeleri, 11. Okul-aile işbirliğinin sağlandığı kurul ve komisyon çalışmalarına katılım yüzdeleri, 12. Öğrenci ve velilerin memnuniyet anketlerine cevap verme yüzdeleri, 13. Öğrencilere ve velilere sunulan hizmetler nedeniyle okula verilen ödül ve unvanlar, yüzdeleri, 14. Rehberlik ve yönlendirme hizmetlerine ilişkin yüzdeler. 7a. Kriter: Çalışanlar ile İlgili Memnuniyet Sonuçları 60 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar bizzat muhatabın algılarından elde edilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Kariyer geliştirme, 2. İletişim, 3. Yetkilendirme 4. Fırsat eşitliği, 5. Kararlara katılım, 6. Yönetimden memnuniyet, 7. Takdir-tanıma sistemi, 8. Performans değerlendirme sistemi, 9. Okulun vizyon, misyon ve değerlerine ilişkin algılamalar, 10. Destek (moral, motivasyon, kariyer, ekipman vb.), 11. Okulda bulunan araç-gereçler, 12. Okul ortamı (fiziki şartlar ve psiko-sosyal şartlar), 13. Çalışanlara okul tarafından sağlanması gereken hizmetler. 7b. Kriter: Çalışanlar ile İlgili Performans Sonuçları 70 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Çalışanların İyileştirme ekiplerine katılım oranları, 2. Öneri sayısı ve dikkate alınma yüzdeleri, 3. Şikâyet sayısı ve dikkate alınma yüzdeleri, 4. Eğitim ve gelişim düzeyleri yüzdeleri (Lisans tamamlayan, yüksek lisans ve doktora yapanlar), 5. Çalışanların hizmet içi eğitime katılım yüzdesi, 6. Çalışanlara verilen ödül/belge sayıları ve bunların çalışan sayısına oranı (yüzdesi), 7. Memnuniyet anketlerine cevap verme yüzdesi, 11
40 41 42 8. Çalışan başına düşen devamsızlık sayısı, 9. Okulda görev yapan öğretmenlerin, bu okuldaki ortalama görev süresi, 10. Çalışana sağlanan hizmetlerin (Kreş, servis, gezi ve sosyal, kültürel, sportif vb. etkinlikler) her bir alanıyla ilgili faaliyet sayıları ve katılım yüzdeleri. 8. Kriter: Toplumsal-Sosyal Sorumluluk ile İlgili Performans Sonuçları 50 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Okul/kurumun diğer okul/kurumlarla bilgi, deneyim paylaşımı ve çevre ile olan ilişkileriyle ilgili faaliyet sonuçları, 2. Okul/kurumun medyada toplumsal konularda olumlu yer almaya ilişkin sonuçlar, 3. Toplumsal çevreyi geliştirmeye yönelik her türlü faaliyetlerle ilgili sonuçlar, 4. Özel eğitim ihtiyacı olanlarla varsa toplumsal açıdan dezavantajlı bireylere sağlanan desteğe ilişkin sonuçlar, 5. Toplum memnuniyetiyle ilgili kazanılan unvan ve ödül sayısı, 6. Doğal kaynakların korunması, Çevreye katkı, halk sağlığı, sosyal, kültürel, sportif vb. alanlarda toplumsal sorumluluk gereği gönüllü yaptığı faaliyet sayısı. 9a. Kriter: Finansal Sonuçlar 50 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Gelir ve gidere ilişkin sonuçlar, 2. Harcamaların okul/kurum stratejik plan ve eylem planları ile uyumu, 3. Verimlilik, tasarrufa ilişkin sonuçlar, 4. Bütçe hedeflerine ulaşma oranı. 9b. Kriter: Temel Performansa İlişkin Diğer Sonuçlar 120 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Sınıf başarı düzeyleri, 2. Bir üst öğrenim kurumuna sınavla/sınavsız yerleştirilen öğrenci oranları, 3. Sınıfını doğrudan geçen öğrenci oranları, 4. Okulun başarısından dolayı yerel ve genel basında yer alma durumu, 5. Ulusal ve uluslararası düzenlenen yarışmalara katılan öğrenci yüzdesi, 6. Okulda üretilen projeler, yayınlar vb. alanlara ilişkin sonuçlar, 7. Yeni süreç tasarımına ilişkin sonuçlar, 12
8. Merkezi sistem sınav sonuçları, 9. Bina, donanım, araç gereç ve sarf malzemelerinin ekonomik, verimli ve etkili kullanımına ilişkin sonuçlar, 10. Öğrenci/öğretmen oranı, 11. Bilişim teknolojilerinden yararlanma oranı, 12. Üniversiteler, eğitim ile ilgili kuruluşlarla yapılan işbirliklerine ilişkin sonuçlar, 13. Öz değerlendirme sonuçları doğrultusunda yapılan iyileştirme sayıları, 14. Teftiş puanları, okulu başarılı gösterebilecek diğer uygulamalara ilişkin sonuçları, 15. Öğrenci disiplin olaylarıyla ilgili sonuçlar, 16. Diğer performans göstergelerinde bulunmayan ancak stratejik planda yer alan hedeflerin gerçekleşme durumuna ilişkin sonuçlar (varsa). 13
Sıra No 1 2 MESLEK LİSELERİ ÖZDEĞERLENDİRME KRİTERLERİ DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ GİRDİLER 1. Kriter: Liderlik 100 puan Liderler nasıl tanımlanır? Liderler okul/kurumun misyon, vizyonunun oluşumuna nasıl katkı sağlamakta, kurumun temel değerlerine ve etik kurallarına nasıl örnek olmaktadır? Liderler okul/kurumun yönetim sisteminin oluşturulmasında, yaşama geçirilmesinde ve sürekli iyileştirme çalışmalarında nasıl rol almaktadır? 3 Liderler, kurul-komisyon çalışmaları ve etkinliklere nasıl destek sağlamaktadırlar? Liderler, iç-dış paydaşların istek ve beklentilerini dinleme, yanıtlama, önerilerini alma, 4 başarıları tanıma ve takdir etme ilişkilerini nasıl yönetmektedir? Liderler, iyileştirme çalışmalarına, yenilikçiliğe, yaratıcılığa, öğrenmeye ve birlikte çalışmaya 5 nasıl destek sağlamakta, değişimi nasıl yönetmektedir? Okul/kurum liderleri bireysel gelişimlerini nasıl sağlamakta, kendi liderlik etkinliklerini nasıl 6 ölçmekte, değerlendirmekte ve iyileştirmektedir? Okul/kurum liderleri toplumsal-sosyal sorumlulukların yerine getirilmesine nasıl destek 7 olmaktadır? Liderler; işletmeler, sosyal ortaklar, işçi/işveren sendika ve konfederasyonları, meslek 8 kuruluşları ile STK larla ilişkileri nasıl yönetmektedir? 9 Liderler, İl İstihdam ve Meslekî Eğitim Kurulu ile olan ilişkileri nasıl yönetmektedir? 2. Kriter: Kurumun Planı 100 puan 10 Okul/kurum, mevcut durum analizini nasıl yapmaktadır? Okul/kurum, stratejik planlamasında paydaş beklentilerini/ihtiyaçlarını planlarına nasıl 11 yansıtmaktadır? Okul/kurum, stratejik plânlamasını yaparken; mevcut kurumsal performansını, üst politika 12 belgelerini, yakın çevrenin ekonomik ve demografik göstergelerini, eğitimde ve bilimde yaşanan gelişmeleri nasıl dikkate almaktadır? 13 İl ve Bakanlık düzeyindeki Meslekî Eğitim Kurulları nasıl izlenmektedir. İşgücü piyasasının durumu, işletmelerin beklenti ve ihtiyaçları, pazarın durumu, yeni gelişen 14 meslekler vb. hususların dikkate alınarak eğitim programlarının/planlarının hazırlanması/güncellenmesi nasıl yapılmaktadır? İşgücü durumu, işletmelerin beklenti ve ihtiyaçları, pazarın durumu, yeni gelişen meslekler 15 vb. hususların dikkate alınarak eğitim ortamının, araç-gereç ve donanımın hazırlanması/güncellenmesi nasıl yapılmaktadır? 16 Mezunların istihdamı ve izlenmesi nasıl yapılmaktadır? Okul/kurum, misyonunu, vizyonunu, temel değerlerini, etik kurallarını, stratejik amaçlarını, 17 hedeflerini, faaliyetlerini ve/veya projelerini birbirleriyle uyumlu olarak nasıl belirlemektedir? 18 Okul/kurum, performans göstergelerini nasıl belirlemekte ve değerlendirmektedir? Okul/kurum, stratejik planı ve eylem planlarını/gelişim planlarını süreçleriyle nasıl 19 ilişkilendirmekte, maliyetlendirme ve bütçelendirmeyi nasıl yapmaktadır? Okul/kurum, stratejik planını iç ve dış paydaşlarına nasıl duyurmakta, yayılımını, gözden 20 geçirme ve güncellemesini nasıl yapmaktadır? 3. Kriter: İnsan Kaynakları Yönetimi 100 puan 14
21 Çalışanların bilgi birikimi ve yetkinlikleri nasıl analiz edilmekte ve okul/kurum içi görevlendirmelerde nasıl dikkate alınmaktadır? 22 Çalışanların bilgi birikimi ve yetkinliklerinin geliştirilmesi nasıl yapılmaktadır? 23 Çalışanların iyileştirme ekiplerinde, kurul ve komisyonlarda görev dağılımı, yetki ve sorumluluklarının belirlenmesi, yetkelendirilmesi, çalışması nasıl yapılmaktadır? 24 Ulusal ve uluslararası eğitim olanaklarının değerlendirilerek çalışanların meslekî bilgileri nasıl güncellenmektedir? 25 Çalışanlar ile iş piyasasının ilişkilerinin geliştirilmesi, öğretmenlerin işbaşı eğitimleri nasıl sağlanmaktadır? 26 Usta öğretici vb. öğretmen dışındaki eğitmen ihtiyacının belirlenmesi, karşılanması; bu tür personelin izlenmesi ve değerlendirilmesi nasıl yapılmaktadır? 27 Çalışandan gelen yenilikçi-yaratıcı fikirlerin ve proje önerilerinin değerlendirilmesi nasıl yapılmaktadır? 28 Çalışanların performansının değerlendirilmesi, takdir edilmesi ve ödüllendirilmesi nasıl yapılmaktadır? 29 Çalışanların iletişim gereksinimlerinin saptanması ve karşılanması nasıl yapılmaktadır? 30 Çalışanlara yönelik sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerin desteklenmesi nasıl yapılmaktadır? 31 Çalışanların ücret ve ücret dışı olanaklardan adil bir şekilde yararlanması nasıl sağlanmaktadır? 4. Kriter: İşbirlikleri ve Kaynakların Yönetimi 100 puan 32 Okul/kurum, stratejik önceliklerindeki gelişim alanlarıyla ilgili işbirliklerini nasıl yönetmektedir? 33 Okul/kurum finansal kaynakları/bütçeyi nasıl yönetmektedir? 34 Okul/kurum maddi kaynaklarını, belirlenen stratejik plan ve eylem planlarını/gelişim planlarını destekleyecek şekilde nasıl kullanmaktadır? 35 Bina, donanım ve malzemeler nasıl yönetilmektedir? 36 Temrinlik malzemenin ve atölyelerin amacına uygun, etkin ve verimli kullanılması nasıl sağlanmaktadır? 37 Teknolojik gelişmeler nasıl takip edilmekte ve okul/kuruma nasıl kazandırılmaktadır? 38 Bilgi ve bilgi birikiminden azami ölçüde nasıl yararlanılmaktadır? 39 Okul/Kurum proje, patent özelliği taşıyan ürün, buluş vb. birikimleri nasıl yönetmektedir? İŞLEMLER 5. Kriter: Süreç Yönetimi 100 puan 40 Okul/kurum süreçleri nasıl tasarlanmaktadır? 41 Okul/kurum kritik ve kilit süreçlerini nasıl belirlemektedir? 42 Okul/kurum, süreç performanslarını nasıl ölçmekte ve yönetmektedir? 43 Okul/kurum süreçleri nasıl gözden geçirilmekte ve iyileştirilmektedir? 44 Okul/kurum yenileşim (inovasyon) ile ilgili gelişmeleri nasıl takip etmekte ve süreçlerine nasıl yansıtmaktadır? SONUÇLAR 6a.1 Kriter: Öğrenci ile İlgili Memnuniyet Sonuçları 30 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal 45 sonuç verilmeli ve bizzat muhatabın algısını içermelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır.) 15
46 1. Okul hizmetlerine ulaşma, 2. İletişim, 3. Dilek, öneri ve şikâyetler (dinleme, dikkate alınma, yanıtlama vb.) 4. Güvenilirlik, 5. Rehberlik ve yönlendirme hizmetleri, 6. Güvenlik, 7. Kararlara katılım, 8. Öğrenci işleri, 9. Ders programları, 10. Öğrenme/öğretme yöntemleri, 11. Sınıf ortamı, 12. Ders araç gereçleri, 13. Ders arası (Dinlenme ve ihtiyaçlarını karşılama yeterliliği), 14. Okulun fiziki ortamı, 15. Kantin, yemekhane, yatakhaneler (varsa), 16. Etkinliklerin değerlendirilmesi, 17. Öğrenci kulüpleri, 18. Değerlendirme, ödül, takdir, teşekkür, 19. Atölye eğitimi, 20. İşletme ortamı, 21. İşletmede eğitim, 22. İşe ilişkin tavır, tutum, davranış kazanma. 6a.2 Kriter: Veli İle İlgili Memnuniyet Sonuçları 20 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmeli ve bizzat muhatabın algısını içermelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Okul hizmetlerine ulaşma, 2. İletişim, 3. Dilek, öneri ve şikâyetler (dinleme, dikkate alınma, yanıtlama vb.) 4. Güvenilirlik, 5. Rehberlik ve yönlendirme, 6. Güvenlik, 7. Kararlara katılım, 8. Ders seçimi 9. Sınıf ortamı, 16
47 48 10. Ders araç gereçleri ve donatım, 11. Ders arası (dinlenme ve ihtiyaçlarını karşılama yeterliliği), 12. Okulun fiziki ortamı, 13. Kantin, yemekhane, yatakhaneler, kooperatif,(varsa) 14. Sosyal, kültürel, sportif vb. faaliyetlerine katılım, 15. Değerlendirme, ödül, takdir, teşekkür, 16. Öğrenci işleri 17. Atölye eğitimi, 18. İşletmelerdeki eğitim. 6a3. Kriter: İşletme İle İlgili Memnuniyet Sonuçları 20 puan Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmeli ve bizzat muhatabın algısını içermelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. İletişim, 2. İşbirliği, 3. Dilek, öneri ve şikâyetler (dinleme, dikkate alınma, yanıtlama vb.), 4. Güvenilirlik, 5. Kararlara katılım, 6. Okulda uygulanan programların niteliği, yeterliliği, 7. Program geliştirme, 8. Eğitimcilerin yeterliliği, 9. Eğitim araç-gerecinin, okul ve atölye donanımının yeterliliği, 10. İşletmede çalışan/staj gören/ mezun öğrencilerin işe ilişkin tavır tutum ve davranışları, 11. İşletmede çalışan/staj gören/ mezun öğrencilerin ekip çalışmalarına yatkınlığı, 12. İşletmede çalışan/staj gören/ mezun öğrencilerin bilgi ve iletişim teknolojilerine yatkınlığı, 13. İşletmede çalışan/staj gören/mezun öğrencilerin bilgi ve beceri düzeyi, 6b. Kriter: Hizmetten Yararlananlar ile İlgili Performans Sonuçları 80 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Öğrenci devamsızlık yüzdeleri, 2. Devamsızlıktan sınıf tekrarına kalan öğrenci yüzdeleri, 3. Başarısızlıktan sınıf tekrarına kalan öğrenci yüzdeleri, 4. Sorumlu geçen veya ek sınavla geçen öğrenci yüzdeleri, 5. Okuldan ayrılan veya uzaklaştırılan öğrenci yüzdeleri, 6. Rapor alan öğrenci yüzdeleri, 7. Okul ve işletmede kaza geçiren öğrenci sayıları, 8. Öğrenci, veli ve işletmeden gelen öneri/dilek sayıları ve dikkate alınma yüzdeleri, 9. Öğrenci, veli ve işletmeden gelen şikâyet sayıları ve dikkate alınma yüzdeleri, 17
49 50 10. Mezuniyet sonrası işe yerleştirilen öğrenci yüzdesi ve alanında istihdam edilen öğrenci yüzdesi, 11. Öğrenci, veli ve işletmeden iyileştirme çalışmalarına gönüllü katılım yüzdeleri, 12. Öğrenci ve velilere yönelik düzenlenen sosyal, kültürel, sportif vb. faaliyet sayıları ve bu faaliyetlere katılım yüzdeleri, 13. Okul-aile işbirliğinin sağlandığı kurul ve komisyon çalışmalarına katılım yüzdeleri, 14. Öğrenci ve velilerin memnuniyet anketlerine cevap verme yüzdeleri, 15. Öğrencilere ve velilere sunulan hizmetler nedeniyle okula verilen ödül ve unvanlar, yüzdeleri, 16. Rehberlik ve yönlendirme hizmetlerine ilişkin yüzdeler, 17. İşletmelerde staj yaptırılan öğrenci ve işletme sayısı, 18. Ulusal ve uluslararası projelerle ilgili sonuçlar. 7a. Kriter: Çalışanlar ile İlgili Memnuniyet Sonuçları 60 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar bizzat muhatabın algılarından elde edilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Kariyer geliştirme, 2. İletişim, 3. Yetkilendirme, 4. Fırsat eşitliği, 5. Kararlara katılım, 6. Yönetimden memnuniyet, 7. Takdir-tanıma sistemi, 8. Performans değerlendirme sistemi, 9. Okulun vizyon, misyon ve değerlerine ilişkin algılamalar, 10. Destek (moral, motivasyon, kariyer, ekipman vb.), 11. Okulda bulunan araç-gereçler, 12. Okul ortamı (fiziki şartlar ve psiko-sosyal şartlar), 13. Çalışanlara okul tarafından sağlanması gereken hizmetler, 14. Atölye ortamı ve donanımı, 15. Okulun işletme seçimi. 7b. Kriter: Çalışanlar ile İlgili Performans Sonuçları 70 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Çalışanların iyileştirme ekiplerine katılım oranları, 18
51 52 53 2. Öneri/dilek sayısı ve dikkate alınma yüzdeleri, 3. Şikâyet sayısı ve dikkate alınma yüzdeleri, 4. Eğitim ve gelişim düzeyleri yüzdeleri (Lisans tamamlayan, yüksek lisans ve doktora yapanlar), 5. Çalışanların hizmet içi eğitime katılım yüzdesi, 6. Çalışanlara verilen ödül/belge sayıları ve bunların çalışan sayısına oranı (yüzdesi), 7. Memnuniyet anketlerine cevap verme yüzdesi, 8. Çalışan başına düşen devamsızlık sayısı, 9. Okulda görev yapan öğretmenlerin, bu okuldaki ortalama görev süresi, 10. Çalışana sağlanan hizmetlerin (Kreş, servis, gezi ve sosyal, kültürel, sportif vb. etkinlikler) her bir alanıyla ilgili faaliyet sayıları ve katılım yüzdeleri. 8. Kriter: Toplumsal-Sosyal Sorumluluk ile İlgili Performans Sonuçları 50 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Kurumun diğer kurumlarla bilgi, deneyim paylaşımı ve çevre ile olan ilişkileriyle ilgili faaliyet sonuçları, 2. Kurumun medyada toplumsal konularda olumlu yer almaya ilişkin sonuçlar, 3. Toplumsal çevreyi geliştirmeye yönelik her türlü faaliyetlerle ilgili sonuçlar, 4. Özel eğitim ihtiyacı olanlarla varsa toplumsal açıdan dezavantajlı bireylere sağlanan desteğe ilişkin sonuçlar, 5. Toplum memnuniyetiyle ilgili kazanılan unvan ve ödül sayısı, 6. Kurumda doğal kaynakların korunması, çevreye katkı, halk sağlığı, sosyal, kültürel, sportif vb. alanlarda toplumsal sorumluluk gereği gönüllü yaptığı faaliyet sayısı. 9a. Kriter: Finansal Sonuçlar 50 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Gelir ve gidere ilişkin sonuçlar, 2. Harcamaların okul/kurum stratejik plan ve eylem planları ile uyumu, 3. Verimlilik, tasarrufa ilişkin sonuçlar, 4. Bütçe hedeflerine ulaşma oranı. 9b. Kriter: Temel Performansa İlişkin Diğer Sonuçlar 120 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Sınıf başarı düzeyleri, 19
2. Bir üst öğrenim kurumuna sınavla/sınavsız yerleştirilen öğrenci oranları (yüzdeleri), 3. Sınıfını doğrudan geçen öğrenci oranları (yüzdeleri), 4. Okulun başarısından dolayı yerel ve genel basında yer alma durumu, 5. Ulusal ve uluslararası düzenlenen yarışmalara katılan öğrenci yüzdesi, 6. Okulda üretilen projeler, yayınlar vb. alanlara ilişkin sonuçlar, 7. Yeni süreç tasarımına ilişkin sonuçlar, 8. Bina, donanım, araç gereç ve sarf malzemelerinin ekonomik, verimli ve etkili kullanımına ilişkin sonuçlar, 9. Öğrenci/öğretmen oranı (yüzdesi), 10. Bilişim teknolojilerinden yararlanma oranı (yüzdesi), 11. Eğitim ile ilgili, kuruluşlarla yapılan işbirliklerine ilişkin sonuçlar, 12. Mezun olduğu alanda istihdamı sağlanan öğrenci sayıları, 13. İstihdam sayısının mezunlara oranı (yüzdesi), 14. Mezunlara yönelik talebe ilişkin sonuçlar, 15. Öz değerlendirme sonuçları doğrultusunda yapılan iyileştirme sayıları, 16. Teftiş puanları, okulu başarılı gösterebilecek diğer uygulamalara ilişkin sonuçları, 17. Öğrenci disiplin olaylarıyla ilgili sonuçlar, 18. Rehberlik ve yönlendirme hizmetlerine ilişkin sonuçlar, 19. Diğer performans göstergelerinde bulunmayan ancak stratejik planda yer alan hedeflerin gerçekleşme durumuna ilişkin sonuçlar (varsa). 20. Sosyal, sportif ve kültürel faaliyetlere ilişkin sonuçlar, 21. Uygulamaya konan yeni programlara ilişkin sonuçlar. 20
Sıra No 1 2 OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARI ÖZDEĞERLENDİRME KRİTERLERİ DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ GİRDİLER 1. Kriter: Liderlik 100 puan Liderler nasıl tanımlanır? Liderler okul/kurumun misyon, vizyonunun oluşumuna nasıl katkı sağlamakta, kurumun temel değerlerine ve etik kurallarına nasıl örnek olmaktadır? Liderler okul/kurumun yönetim sisteminin oluşturulmasında, yaşama geçirilmesinde ve sürekli iyileştirme çalışmalarında nasıl rol almaktadır? 3 Liderler, kurul-komisyon çalışmaları ve etkinliklere nasıl destek sağlamaktadırlar? Liderler, iç-dış paydaşların istek ve beklentilerini dinleme, yanıtlama, önerilerini alma, 4 başarıları tanıma ve takdir etme ilişkilerini nasıl yönetmektedir? Liderler, iyileştirme çalışmalarına, yenilikçiliğe, yaratıcılığa, öğrenmeye ve birlikte çalışmaya 5 nasıl destek sağlamakta, değişimi nasıl yönetmektedir? Okul/kurum liderleri bireysel gelişimlerini nasıl sağlamakta, kendi liderlik etkinliklerini nasıl 6 ölçmekte, değerlendirmekte ve iyileştirmektedir? Okul/kurum liderleri toplumsal-sosyal sorumlulukların yerine getirilmesine nasıl destek 7 olmaktadır? 2. Kriter: Kurumun Planı 100 puan 8 Okul/kurum, mevcut durum analizini nasıl yapmaktadır? Okul/kurum, stratejik planlamasında paydaş beklentilerini/ihtiyaçlarını planlarına nasıl 9 yansıtmaktadır? Okul/kurum, stratejik plânlamasını yaparken; mevcut kurumsal performansını, üst politika 10 belgelerini, yakın çevrenin ekonomik ve demografik göstergelerini, eğitimde ve bilimde yaşanan gelişmeleri nasıl dikkate almaktadır? Okul/kurum, misyonunu, vizyonunu, temel değerlerini, etik kurallarını, stratejik amaçlarını, 11 hedeflerini, faaliyetlerini ve/veya projelerini birbirleriyle uyumlu olarak nasıl belirlemektedir? 12 Okul/kurum, performans göstergelerini nasıl belirlemekte ve değerlendirmektedir? Okul/kurum, stratejik planı ve eylem planlarını/gelişim planlarını süreçleriyle nasıl 13 ilişkilendirmekte, maliyetlendirme ve bütçelendirmeyi nasıl yapmaktadır? Okul/kurum, stratejik planını iç ve dış paydaşlarına nasıl duyurmakta, yayılımını, gözden 14 geçirme ve güncellemesini nasıl yapmaktadır? 3. Kriter: İnsan Kaynakları Yönetimi 100 puan Çalışanların bilgi birikimi ve yetkinlikleri nasıl analiz edilmekte ve okul/kurum içi 15 görevlendirmelerde nasıl dikkate alınmaktadır? 16 Çalışanların bilgi birikimi ve yetkinliklerinin geliştirilmesi nasıl yapılmaktadır? Çalışanların iyileştirme ekiplerinde, kurul ve komisyonlarda görev dağılımı, yetki ve 17 sorumluluklarının belirlenmesi, yetkelendirilmesi, çalışması nasıl yapılmaktadır? Çalışandan gelen yenilikçi-yaratıcı fikirlerin ve proje önerilerinin değerlendirilmesi nasıl 18 yapılmaktadır? Çalışanların performansının değerlendirilmesi, takdir edilmesi ve ödüllendirilmesi nasıl 19 yapılmaktadır? 20 Çalışanların iletişim gereksinimlerinin saptanması ve karşılanması nasıl yapılmaktadır? 21 Çalışanlara yönelik sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerin desteklenmesi nasıl yapılmaktadır? 21
22 Çalışanların ücret ve ücret dışı olanaklardan adil bir şekilde yararlanması nasıl sağlanmaktadır? 4. Kriter: İşbirlikleri ve Kaynakların Yönetimi 100 puan 23 Okul/kurum, stratejik önceliklerindeki gelişim alanlarıyla ilgili işbirliklerini nasıl yönetmektedir? 24 Okul/kurum finansal kaynakları/bütçeyi nasıl yönetmektedir? 25 Okul/kurum maddi kaynaklarını, belirlenen stratejik plan ve eylem planlarını/gelişim planlarını destekleyecek şekilde nasıl kullanmaktadır? 26 Bina, donanım ve malzemeler nasıl yönetilmektedir? 27 Teknolojik gelişmeler nasıl takip edilmekte ve okul/kuruma nasıl kazandırılmaktadır? 28 Bilgi ve bilgi birikiminden azami ölçüde nasıl yararlanılmaktadır? 29 Okul/Kurum proje, patent özelliği taşıyan ürün, buluş vb. birikimleri nasıl yönetmektedir? İŞLEMLER 5. Kriter: Süreç Yönetimi 100 puan 30 Okul/kurum süreçleri nasıl tasarlanmaktadır? 31 Okul/kurum kritik ve kilit süreçlerini nasıl belirlemektedir? 32 Okul/kurum, süreç performanslarını nasıl ölçmekte ve yönetmektedir? 33 Okul/kurum süreçleri nasıl gözden geçirilmekte ve iyileştirilmektedir? 34 Okul/kurum yenileşim (inovasyon) ile ilgili gelişmeleri nasıl takip etmekte ve süreçlerine nasıl yansıtmaktadır? SONUÇLAR 6a.1 Kriter: Öğrenci ile İlgili Memnuniyet Sonuçları 30 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmeli ve bizzat muhatabın algısını içermelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır.) 1. Okul/kurum hizmetlerine ulaşma, 35 2. İletişim, 3. Dilek, öneri ve şikâyetler (dinleme, dikkate alınma, yanıtlama vb.) 4. Güvenilirlik, 5. Rehberlik ve yönlendirme hizmetleri, 6. Güvenlik, 7. Kararlara katılım, 8. Ders programları, 9. Öğrenme/öğretme yöntemleri, 10. Sınıf ortamı, 11. Ders/etkinlik araç gereçleri, 12. Ders arası (Dinlenme ve ihtiyaçlarını karşılama yeterliliği), 13. Okulun fiziki ortamı, 14. Yemekhane ve yatakhaneler, 15. Etkinliklerin değerlendirilmesi, 22
36 37 16. Dinlenme ve ihtiyaçlarını karşılama yeterliliği, 17. Sosyal, kültürel, bilimsel, sportif vb. faaliyetler, 18. Belirli gün ve hafta kutlamaları, 19. Okulu sevme, talep etme, 20. Öğrenci kulüpleri, 21. Değerlendirme, ödül, takdir, teşekkür. 6a.2 Kriter: Veli ile İlgili Memnuniyet Sonuçları 20 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmeli ve bizzat muhatabın algısını içermelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Okul/kurum hizmetlerine ulaşma, 2. İletişim, 3. Dilek, öneri ve şikâyetler (dinleme, dikkate alınma, yanıtlama vb.) 4. Güvenilirlik, 5. Rehberlik ve yönlendirme 6. Güvenlik, 7. Kararlara katılım, 8. Çocukla ilgili iş ve işlemler, 9. Eğitim etkinlikleri, 10. Sınıf ortamı, 11. Ders/etkinlik araç gereçleri ve donatım, 12. Ders arası (dinlenme ve ihtiyaçlarını karşılama yeterliliği), 13. Okulun fiziki ortamı, 14. Yemekhane, yatakhaneler, 15. Sosyal, kültürel, sportif vb. faaliyetlere katılım yüzdesi, 16. Değerlendirme, ödül, takdir, teşekkür, 17. Öğrenme ve öğretme yöntemleri, 18. Çocuk Kulübü, 19. Bütçe kullanımı, 20. Sağlık Hizmetleri, 21. Özbakım hizmetlerini karşılama, 22. Ulaşım, 23. Topluma etki ve katkı. 6a3. Kriter: İlköğretim Kurumlarının Memnuniyet Sonuçları 20 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate 23
38 alınmayacaktır) 1. İletişim, 2. Problem çözme, 3. Liderlik ve girişimcilik, 4. Çevre bilinci, 5. Yaratıcı düşünme, 6. Duygu yönetimi, 7. İşbirliği ve takım çalışması, 8. Türkçeyi doğru ve etkili kullanma, 9. Özbakım becerileri, 10. İlköğretime hazırlık becerileri. 6b. Kriter: Hizmetten Yararlananlar ile İlgili Performans Sonuçları 80 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Öğrenci devamsızlık yüzdeleri, 2. Okuldan ayrılan öğrenci sayısının toplam öğrenci sayısına oranı, 3. Okula nakil gelen öğrenci sayısı, 4. Öğrenci ve veliden gelen öneri/dilek sayıları ve dikkate alınma yüzdeleri, 5. Okulda kaza geçiren öğrenci sayısı, 6. Öğrenci ve veliden gelen şikâyet sayıları ve dikkate alınma yüzdeleri, 7. Öğrenci ve velilerin iyileştirme çalışmalarına gönüllü katılım yüzdeleri, 8. Öğrenci ve velilere yönelik düzenlenen sosyal, kültürel, sportif vb. faaliyet sayıları ve bu faaliyetlere katılım yüzdeleri, 9. Okul-aile işbirliğinin sağlandığı kurul ve komisyon çalışmalarına katılım yüzdeleri, 10. Öğrenci ve velilerin memnuniyet anketlerine cevap verme yüzdeleri, 11. Öğrencilere ve velilere sunulan hizmetler nedeniyle okula verilen ödül ve unvanlar, yüzdeleri, 12. Rehberlik ve yönlendirme hizmetlerine ilişkin yüzdeler, 13. Memnuniyet anketi gönderilen sınıf öğretmeni ve okul sayısı, 14. Sınıf öğretmenleri tarafından doldurulan memnuniyet anketlerinin mezun öğrenci sayısına oranı(yüzdesi), 15. Anne- baba eğitimine yönelik yapılan etkinlik sayısı ve katılım yüzdesi, 16. Aile katılım çalışmasına gelen veli yüzdesi, 17. Bir yıldır okula devam eden öğrenci sayısı, 18. İki yıldır okula devam eden öğrenci sayısı/toplam öğrenci sayısı, 24
39 40 19. Üç yıldır okula devam eden öğrenci sayısı/toplam öğrenci sayısı. 7a. Kriter: Çalışanlar ile İlgili Memnuniyet Sonuçları 60 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar bizzat muhatabın algılarından elde edilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Kariyer geliştirme, 2. İletişim, 3. Yetkilendirme 4. Fırsat eşitliği, 5. Kararlara katılım, 6. Yönetimden memnuniyet, 7. Takdir-tanıma sistemi, 8. Performans değerlendirme sistemi, 9. Okulun vizyon, misyon ve değerlerine ilişkin algılamalar, 10. Destek (moral, motivasyon, kariyer, ekipman vb.), 11. Okulda bulunan araç-gereçler, 12. Okul ortamı (fiziki şartlar ve psiko-sosyal şartlar), 13. Çalışanlara okul tarafından sağlanması gereken hizmetler, 14. Öğrenme ve başarma fırsatı, 15. Ücret ve ücret dışı olanaklar, 16. Okulun çevre politikası ve çevre üzerindeki etkisi. 7b. Kriter: Çalışanlar ile İlgili Performans Sonuçları 70 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Çalışanların İyileştirme ekiplerine katılım oranları, 2. Öneri/dilek sayısı ve dikkate alınma yüzdeleri 3. Şikâyet sayısı ve dikkate alınma yüzdeleri, 4. Eğitim ve gelişim düzeyleri yüzdeleri (Lisans tamamlayan, yüksek lisans ve doktora yapanlar), 5. Çalışanların hizmet içi eğitime katılım yüzdesi, 6. Çalışanlara verilen ödül/belge sayıları ve bunların çalışan sayısına oranı (yüzdesi), 7. Memnuniyet anketlerine cevap verme yüzdesi, 8. Çalışan başına düşen devamsızlık sayısı, 9. Okulda görev yapan öğretmenlerin, bu okuldaki ortalama görev süresi, 10. Çalışana sağlanan hizmetlerin (Kreş, servis, gezi ve sosyal, kültürel, sportif vb. 25
41 42 43 etkinlikler) her bir alanıyla ilgili faaliyet sayıları ve katılım yüzdeleri, 11. Çalışanın okulda geçirdiği iş kazası. 8. Kriter: Toplumsal-Sosyal Sorumluluk ile İlgili Performans Sonuçları 50 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Okul/kurumun diğer okul/kurumlarla bilgi, deneyim paylaşımı ve çevre ile olan ilişkileriyle ilgili faaliyet sonuçları, 2. Okul/kurumun medyada toplumsal konularda olumlu yer almaya ilişkin sonuçlar, 3. Toplumsal çevreyi geliştirmeye yönelik her türlü faaliyetlerle ilgili sonuçlar, 4. Özel eğitim ihtiyacı olanlarla varsa toplumsal açıdan dezavantajlı bireylere sağlanan desteğe ilişkin sonuçlar, 5. Toplum memnuniyetiyle ilgili kazanılan unvan ve ödül sayısı, 6. Doğal kaynakların korunması, çevreye katkı, halk sağlığı, sosyal, kültürel, sportif vb. alanlarda toplumsal sorumluluk gereği gönüllü yaptığı faaliyet sayısı. 9a. Kriter: Finansal Sonuçlar 50 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Gelir ve gidere ilişkin sonuçlar, 2. Harcamaların okul/kurum stratejik plan ve eylem planları ile uyumu, 3. Verimlilik, tasarrufa ilişkin sonuçlar, 4. Bütçe hedeflerine ulaşma oranı. 9b. Kriter: Temel Performansa İlişkin Diğer Sonuçlar 120 puan (Aşağıda sıralanan göstergelere ilaveler yapılabilir, her bir gösterge ile ilgili mutlaka sayısal sonuç verilmelidir, sonuçlar mümkün olduğu ölçüde geçmiş yıllarla ve il ortalamaları ile karşılaştırmalı olarak verilmeli ve grafiklerle desteklenmelidir. Sayısal olmayan sonuçlar dikkate alınmayacaktır) 1. Okulun kapasitesine göre doluluk oranı, 2. Okuldaki kaynaştırma öğrenci sayısının toplam öğrenci sayısına oranı(varsa), 3. Okulun, sınıf ve her bir gelişim alanları için başarı düzeyleri 4. Gelişim alanlarındaki yetersizlik sebebiyle ilköğretime başlayamayan öğrenci sayısı, 5. Çocukların yaş ve gelişim seviyelerine uygun, takip edilen süreli yayınların çocuk sayısına oranı, 6. Şiddeti önlemeyle ilgili yapılan çalışmalara ilişkin sonuçlar, 7. Okulun yerel ve genel basında olumlu yer alma durumu, 8. Okulun katıldığı ulusal/uluslararası yarışma sayısı, 9. Okulda üretilen projeler, yayınlar vb. alanlara ilişkin sonuçlar, 26