Edinsel İmmün Yanıt Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD
Doğal bağışıklık Edinsel bağışıklık Hızlı yanıt (saatler) Sabit R yapıları Sınırlı çeşidi tanıma Yanıt sırasında değişmez Yavaş yanıt (Gün-hafta) Çok sayıda çeşidi seçici tanıma Yanıt sırasında gelişme (farklılaşma) Bellek özelliği Klonal çoğalma Özelleşme (Farklılaşma) Küçülme ve dengelenme (homeostasis) Kendine yanıt vermeme Değişken R (Özgüllük)
Yavaş yanıt (Gün-hafta) DOĞAL İMMUNİTE EDİNSEL İMMUNİTE Downloaded from: StudentConsult (on 25 September 2011 11:01 AM) 2005 Elsevier
Salgısal immünite Hücre aracılı immünite Mikrop Değişkendir Yanıtlı hücre CD19 Etki mekanizma sı CD4 CD8 CD3 (Efektör) Aracı İşlevler İnfeksiyonun blokajı ve hücre dışı mikropların yok edilmesi Makrofaj aktivasyonu ile fagosite edilen mikropların yok edilmesi İnfekte hücrenin öldürülmesi infeksiyon odağının yok edilmesi Cluster of differentiation: CD
Yanıt sırasında gelişir ve bellek oluşturur
EDİNSEL İMMÜN YANITIN DÖNEMLERİ Antijen tanıma Lenfosit aktivasyonu Antijenin azaltılması Homeostasis Bellek
Antijen tanıma Efektör İşlevler B lenfositleri Yardımcı T lenfositleri Sitotoksik T lenfositleri Regülatör T lenfositleri Mikrobun nötralizasyonu fagositoz, kompleman aktivasyonu Makrofaj aktivasyonu İnflamasyon T ve B lenfositlerinin aktivasyonu (Çoğalma ve farklılaşma) İnfekte hücrenin öldürülmesi İmmün yanıtın baskılanması LENFOSİT İŞLEVLERİ Çok farklı yanıtlı, fakat düşük frekanslı hücrelerle uyaranların (mikrop) karşılaşması?? Doğal öldürücü hücreler (NK) İnfekte hücrenin öldürülmesi 2005 Elsevier
Tonsilla/ Adenoid Lenf düğümleri Lenf düğümleri Lenf damarları Timus Dalak Lenfoid Organlar (Primer ve Sekonder) Appendiks Kemik iliği Peyer plakları Lenf düğümleri Lenf damarları
LENFOSİT OLGUNLAŞMASI VE DOLAŞIMI Primer lenfoid organlar Kan ve lenf Periferik (Sekonder) lenfoid organlar B lenfositleri Yeniden dolaşım Lenf düğümü Dalak Deri ve mukozal lenfoid doku T lenfositleri Yeniden dolaşım
T HÜCRE SEÇİMİ: TİMUS MHC sınıf II-peptidi zayıf tanıma Olgun CD4 + T hücresi Pozitif seçim MHC sınıf I-peptidi zayıf tanıma Olgun CD8 + T hücresi Pozitif seçim Kök hücre CD4 - CD8 - (Pro-T) Pre-T CD4+CD8+ MHC sınıf I-peptidi tanımama Pozitif seçim hatası MHC sınıf II ya da sınıf I-peptidi güçlü tanıma Apoptoz Negatif seçim AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002
LENFOSİT AKTİVASYONU Naif B Hücreleri Efektör T hücreleri ve antikorlar Lenf düğümü Dalak Periferik (Sekonder) lenfoid organlar Lenfositlerin aktivasyonu ve edinsel yanıtın başlangıcı Lenf yoluyla dokudan antijenlerin toplanması Kan yoluyla antijenlerin toplanması Efektör hücrelerin göçü ve kan yoluyla antikorların dokuya iletilmesi
LENFOSİT UYARISI ile KLONAL YANIT Lenfosit klonları primer lenfoid organlarda antijen varlığından bağımsız gelişir Çeşitli özgüllükteki olgun lenfositler sekonder lenfoid dokuya gelir Antijenle karşılaşan o antijene özgül lenfositler aktiflenir Antijene özgül yanıt oluşur Downloaded from: StudentConsult (on 25 September 2011 11:01 AM) 2005 Elsevier
T Hücre Aktivasyonu Antijen alımı ya da sentezi MHC sınıf I yolu Antijen işleme T hücre efektör işlevleri MHC sınıf II yolu CD8 + Sitotoksik T hücresi Antijeni bulunduran hücrenin öldürülmesi CD4+ Yardımcı T hücresi Sitokinler Makrofaj aktivasyonu: Fagosite edilen antijenin yok edilmesi B hücre antikor salgısı: Antikorun antijene bağlanması
Naif ve Efektör T Hücre Dolaşımı Lenf düğümü Periferik doku Arter Kan damarı Aktif (efektör) T hücre Naif T hücresi Özel endotel hücre Efferent lenfatik damar AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002
İL-12 Yanıtın indüksiyonu Hücresel İmmünitenin İndüksiyonu ve Efektör Aşaması CD4 + T hücresi CD8 + Efektör T hücresi CD4 + T (STL) hücresi (Th1) Antijen tanıma CD8 + T hücresi T hücre çoğalma ve farklılaşması Efektör T hücre lerinin dolaşıma geçişi Lenfoid Dokuda Efektör hücrelerin antijene doğru göçü Mikrop içeren hücre Efektör hücrelerin periferde antijenle karşılaşması Periferik Dokuda İFN-g Efektör T hücre aktivasyonu Makrofaj aktivasyonu: Mikrobun öldürülmesi İnfekte hücrenin STL ile yok edilmesi T hücre Efektör işlevleri
Efektör T Hücrelerinin Periferdeki Etkileşimleri CD4 + hücreler dokuda antijeni tanır CD4 + T hücreler ve makrofajlar karşılıklı birbirini aktifler Lökosit çağrısı (Kemotaksisi) Yanıtın söndürülmesi: Ölüm ya da T hücre baskılanması Lökosit aktivasyonu
Th1 İşlevleri Naif CD4 + T hücresi B hücre Makrofaj aktivasyonu (Mikrop öldürmenin güçlenmesi) Kompleman bağlanması ve opsonizan IgG antikorları Antikor desteği ile fagositozun artışı
Makrofajların Aktivasyonu Makrofaj aktivasyonu Makrofaj yanıtı CD40L-CD40 Mikrop içeren hücre Fagosite edilmiş mikrobun öldürülmesi İFN-g MHC ve eş-r artışı Efektör CD4 + T hücresi (Th1) Sitokin salgısı: TNF, İL-1, İL-12, kemokin
Makrofaj- Yardımcı T Hücre (CD4 + ) Etkileşimi Antijen olarak mikrobu sunan makrofaj Naif CD4 + T hücresi İL-12 İFN-g Efektör CD4 + T hücresi (Th1) Makrofaj aktivasyonu: Mikrobun öldürülmesi AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002
Th2 İşlevleri Helmintler veya protein antijenler Naif CD4 + T hücresi Çoğalma ve farklılaşma Makrofaj aktivasyonu Antikor üretimi (Fibrozis ve onarım) Mast hücre degranülasyo nu Barsak mukus salgısı ve barsak hareketleri Eozinofil aktivasyonu
Th17 İşlevleri Naif CD4 + T hücresi Anti-mikrobik peptit İnflamasyon Nötrofil yanıtı Bariyer işlev artışı
Yardımcı T Hücre İşlevleri İmza Immün Konak Hastalıkta Yanıtı Koruması Rolü Makrofaj aktivasyonu İgG üretimi Mast hücre ve eozinofil aktivasyonuig E üretimi Makrofaj onarım uyarısı Monosit ve nötrofil ağırlıklı inflamasyon Otoimmun hastalıklar Kronik infeksiyonda doku hasarı Allerjik hastalıklar Organa özgül otoımmunite
Düzenleyici (Regülatör) T Hücresi Regülatör T hücresi Çoğalma ve Farklılaşma efektör ve bellek T hücreleri İşlevsel regülatör T hücrelerinin devamlılığı
HÜCRE İÇİ MİKROPLARA KARŞI CD4 + ve CD8 + T HÜCRELERİ Vesiküllerde ve sitoplazmada fagosite edilmiş mikroplar CD4 + T hücresi CD8 + STL hücresi Sitoplazmada canlı mikrop Fagolizozomdaki mikropların öldürülmesi İnfekte hücrenin öldürülmesi
B hücre izotip dönüşümü Yardımcı T Hücreden: CD40L ve sitokinler İzotip dönüşümü İFN-g İL-4 Mukozadan: Sitokinler, TGF-b gibi İgM İgG alt grupları (IgG1, IgG3) İgE İgA AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002
Antikor Etkileri Nötralizasyon Fc Reseptörü Opsonizasyon ve fagositoz Antikora bağımlı hücre sitotoksisitesi Lizis Fagositozun (Opsonizasyon) AK. Abbas, AH. Lichtman, Temel İmmünoloji, 2002 Kompleman aktivasyonu Kompleman Reseptörü İnflamasyon
Yardımcı T Hücre Altgrupları Tip Th1 Th2 Th17 Th22 Treg Tr1 Tfh İşlev Hücreiçi patojenlere karşı koruma Otoimmunite Parzitlere Karşı koruma Allerji astım Hücredışı patojenlere karşı koruma İnflamasyon otoimmunite Doku yanıtı ve yeniden yapılma (remodeling) Immunosüpresyon Tolerans, tumor gelişimi Immunosüpresyon B hücre immünitesi
İnflamasyon Yanıtının Dengesi Genetik Yatkınlık Engel Yapılar Çevresel Etkiler Net sonuç: İmmünite Sağlık Uzun yaşama İnflamasyon Yanıtı Homeostasis Bozukluk Net sonuç: Allerji/astım Tip 1 diabet Multipl Skleroz İnflamatuar barsak Psoriasis (Sedef) Şişmanlık Ateroskleroz Stefan Ehlers & Stefan H.E. Kaufmann