TEMEL İMMUNOLOJİ. Dr. Ayşe Bilge Öztürk Koç Üniversitesi Hastanesi, Alerji ve İmmunoloji Bölümü

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TEMEL İMMUNOLOJİ. Dr. Ayşe Bilge Öztürk Koç Üniversitesi Hastanesi, Alerji ve İmmunoloji Bölümü"

Esin Taşkıran
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 TEMEL İMMUNOLOJİ Dr. Ayşe Bilge Öztürk Koç Üniversitesi Hastanesi, Alerji ve İmmunoloji Bölümü

2 İmmunoloji Ne ile İlgilenir? Bağışıklık sisteminin zayıf olduğu nasıl anlaşılır? Hazımsızlık Şiş ve ağrılı bezler Koku alamama, salgı yokluğu, solunum güçlüğü Saç dökülmesi ve donuk saç rengi Kırışık ve kuru cilt Sertleşmiş ve şiş eklemler, Dikkat bozukluğu, ilgisizlik, isteksizlik ve halsizlik Depresyon BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ GÜÇLENDİREN TOP 10 BESİN ARI SÜTÜ VE PROPOLİS BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ GÜÇLENDİRİR

3 İmmunoloji Alanında Nobel Ödülleri 1901:Emil Von Behring (Almanya). Difteriye karşı serum tedavisi 1905:R Koch.Tüberküloz etkeninin keşfi 1908: E. Metchnikoff (Rusya) ve P. Ehrlich(Almanya) fagositoz, hücresel teori 1913: C.R. Richet (Fransa) anafilaksi ile ilgili çalışmalar 1919:J. Bordet (Belçika) kompleman sistemi 1930: K. Landsteiner (Avusturya) kan gruplarının keşfi 1951: M. Theiler (Güney Afrika) sarı hummanın keşfi 1957: D. Bovet (İtalya/isviçre) histamin ve histamin antagonistleri üzerine çalışmalar 1960: Sir F.McFarlane Burnet (Avusturya) ve Sir P.B. Medawar (İngiltere) immun tolerans 1972: G.M. Edelman (Amerika) ve R.R. Porter (İngiltere) antikorların kimyasal yapısının keşfi 1977: R. Yalow (Amerika) RIA ile peptid hormonların ölçümü 1980: B. Benacerraf (Amerika), J. Dausset (Fransa) ve G.D. Snell (Amerika) MHC keşfi 1999: G. Blobel (Amerika) sinyal ileti yolakları.

4 ÇİÇEK AŞISI 18. Yüzyılda kişi çiçek hastalığından kaybedilmiş. 1966'da çiçek aşısı sonucu hastalık görünmez oldu Edward Jenner 1802 aşı patenti

5 İmmunoloji Ne ile İlgilenir? Konağın kendine yabancı maddeyi tanıması ve buna karşı yanıt vermesidir. Immunoloji bu bağışık yanıt ve buna bağlı klinik, patolojik ve laboratuvar olayları ile ilgilenir.

6 İmmunoloji bilimi; Mikroorganizma-konak ilişkisi Enfeksiyon hastalıklarından korunma, bunları tanıma ve tedavi etme Allerjik olaylar, Kan grupları, Otoimmun hastalıklar, Tümör immunolojisi, Organ transplantasyonu, Sitoloji

Tanımlar Antijen: İmmun sistemin özgül ürünleriyle etkileşen madde Immunojen: İmmun yanıt oluşturan madde Hapten Determinant-epitop Antijenin özgüllüğünü belirleyen antijenin kendi

7 Tanımlar Antijen: İmmun sistemin özgül ürünleriyle etkileşen madde Immunojen: İmmun yanıt oluşturan madde Hapten Determinant-epitop Antijenin özgüllüğünü belirleyen antijenin kendi özgül antikorları ile birleşmesini sağlayan kimyasal gruplar Bir antijen molekülü birden fazla determinant grup içerir Adjuvan İmmunojene karşı oluşacak immun cevabı arttıran maddeler

8 İmmunijeniteyi Belirleyen Özellikler-1 Konağa yabancılık (Self, non-self) Molekül büyüklüğü Molekül ağırlığı <1.000 Daltonimmunojenik değil, >6.000 Dalton immunojeniktir. Kimyasal bileşim Primer, sekonder, tersiyer, kuarternal

9 İmmunijeniteyi Belirleyen Özellikler-2 Fiziksel Hal Partiküller-çözünür olanlara göre Denatüre olanlar-doğal hallerine göre Degradabilite (çözünürlük) Kolay fagosite edilebilenler daha immunojenik

10 İmmunijeniteyi Belirleyen Özellikler-3 Antijenin alınış şekli Doz Yol (sc>ıv>oral) Antijenin yapısı Protein: En iyi immunojen Polisakkaritler Nükleik asitler: Zayıf immunojen Lipitler: Hapten

11 İmmun Sistem Lenfoid Organlar Primer lenfoid organlar Fötal hayatta karaciğer, Kemik iliği ve timus Sekonder lenfoid organlar Lenf düğümleri, dalak, MALT Hücreler Myeloid seri Lenfoid seri Kemokinler, Sitokinler Hücre içi sinyal ileti yolakları

12 Chapter_7.indd 1 3/17/11 4:55 PM

13 Myeloid Seri Trombositler Eritrositler PNL Monositler Makrofajlar Dentritik hücreler Lenfoid Seri Innate lenfositler (NK, NKT) T lenfoistler B lenfositler

14 DOĞAL İMMÜN SİSTEM KOMPONENTLERİ Epitelyal bariyerler

15 Defensinler ve Katelisidinler Küçük katyonik peptidler Mukozal yüzeylerde epitel üzerinde sentez Nötrofil, NK hücreleri ve sitotoksik T hücreleri İnce barsak Paneth hücreleri Respiratuvar epitel hücreleri Mikroplara direkt sitotoksisite?? Hücre aktivasyonu

16 Fagositler ve Enflamatuvar Yanıt Nötrofiller Mononükleer fagositler Dendritik hücre NK hücreleri γδ T hücreleri B-1 B hücreleri

edilmeyen yapılarını tanır pathogen-associated

18 DOĞAL İMMÜN TANIMA RESEPTÖRLERİNİN ÖZELLİKLERİ Mikrobiyal patojenlerin memeli hücrelerinde eksprese edilmeyen yapılarını tanır pathogen-associated molecular patterns (PAMPs) pattern recognition receptors (PRRs)

19 Mikropların Fagositozu

21 Doğal Bağışıklığın Diğer Plazma Proteinleri CRP Sitokinler Kompleman sistemi Pentraksinler Serum amiloid P MBL Kolektinler Pulmoner surfaktan proteinler Fikolinler

22 Mikrop Doğal Bağışıklık Edinsel Bağışıklık Epitelyal bariyerler B lenfosit Antikorlar Fagositler T lenfosit Etkin T lenfositleri Kompleman NK hücresi Enfeksiyon sonrası süre

24 Hücre tipi Evre Naif hücreleri Efektör hücreler Bellek hücreleri Çoğalma Farklılaşma Antijen tanıma B lenfositleri Antijen tanıma Çoğalma Farklılaşma Yardımcı T lenfositleri

25 ÖZELLİK EVRE Naif hücreler Efektör hücreler Bellek hücresi Antijen reseptörü Var B hücreleri: azalmış T hücreleri: var Yaşam süresi Aylar Genellikle kısa (günler) Efektör işlev Yok Var B hücreleri: antikor T hücreleri: sitokin CTL ler: sitoliz Özgül nitelikler Var Uzun (yıllar) Yok B hücre Ig afinitesi Ig izotipi Düşük Zara bağlı IgM ve IgD Değişken Zara bağlı IgM, IgA, Iga ve IgE salgılar (izotip dönüşümü) Yüksek (afinite olgunlaşması) Çeşitli

Aşılama Sonrası ara Tepe yanıtı Antikor izotipi Antikor afinitesi Birincil Yanıt Genellikle 5-10 gün Küçük Genellikle IgM > IgG Düşük afinite,

26 Aşılama Sonrası ara Tepe yanıtı Antikor izotipi Antikor afinitesi Birincil Yanıt Genellikle 5-10 gün Küçük Genellikle IgM > IgG Düşük afinite, Çoğunlukla değişken İkincil Yanıt Genellikle 1-3 gün Büyük IgG de oransal artış ve bazı durumlarda IgA veya IgE Daha yüksek afinite Afinite olgunlaşması

27 Downloaded from: StudentConsult (on 4 December :28 PM) 2005 Elsevier

28 Chapter_8.indd 3 3/17/11 4:59 PM

29 Downloaded from: StudentConsult (on 4 December :28 PM) 2005 Elsevier

B hücre, yardımcı T hücresine antijeni sunar Yardımcı T hücre aktive olur; CD40L eksprese eder ve sitokin salgılar B hücreleri CD40 kenetlenmesi ve sitokinler ile aktivasyon B hücre çoğalması ve

30 B hücre, yardımcı T hücresine antijeni sunar Yardımcı T hücre aktive olur; CD40L eksprese eder ve sitokin salgılar B hücreleri CD40 kenetlenmesi ve sitokinler ile aktivasyon B hücre çoğalması ve farklılaşması B hücresi CD40 CD40 ligand CD40 ligand B7 CD28 Sitokinler Sitokinler B hücrelerinin sunduğu antijeni tanıyan yardımcı T hücreleri, yüzeylerinde CD40 ligand (CD40L) eksprese ederek ve sitokin salgılayarak B hücrelerini aktive ederler

T ve B lenfosit aktivasyon ve göçü T ve B hücre etkileşimi B hücre farklılaşması: Ig sekresyonu, izotip dönüşümü Germinal merkez reaksiyonu; afinite olgunlaşması, bellek B hücresi Lenf düğümü Primer

31 T ve B lenfosit aktivasyon ve göçü T ve B hücre etkileşimi B hücre farklılaşması: Ig sekresyonu, izotip dönüşümü Germinal merkez reaksiyonu; afinite olgunlaşması, bellek B hücresi Lenf düğümü Primer folikül Germinal merkez FDH ASH Naif B hücreleri antijeni foliküllerde, yardımcı T hücreleri ise folikül dışı T zengin bölgede tanır. Folikül kenarında T-B etkileşir.b hücrelerinden antikor salınımı folikül dışında gelişir. Afinite olgunlaşması germinal merkezde oluşur. İzotip dönüşümü ise folikül dışı veya germinal merkezlerde olur.

B hücresi Yardımcı T hücreleri; CD40L, sitokinler İzotip dönüşümü IFN-g IL-4 Mukozal dokular; sitokinler, TGF-b IgM IgG alt grupları (IgG1, IgG3) IgE IgA Temel efektör fonksiyonlar

32 B hücresi Yardımcı T hücreleri; CD40L, sitokinler İzotip dönüşümü IFN-g IL-4 Mukozal dokular; sitokinler, TGF-b IgM IgG alt grupları (IgG1, IgG3) IgE IgA Temel efektör fonksiyonlar Kompleman aktivasyonu Fc reseptör bağımlı fagosit yanıtları; kompleman aktivasyonu, plasental geçiş Helmintlere karşı immün yanıt Mast hücre degranülasyonu Mukozal immünite (epitelden IgA geçişi)

33 Am J Respir Cell Mol Biol Sep 2. [Epub ahead of print] Involvement of TLR2 and EGFR Signaling in Epithelial Expression of Airway Remodeling Factors. Homma T1, Kato A, Sakashita M, Norton JE, Suh LA, Carter RG, Schleimer RP. Abstract Rationale: Staphylococcus aureus (SA) colonization and infection is common and may promote allergic or inflammatory airway diseases such as asthma, cystic fibrosis, and chronic rhinosinusitis (CRS) by interacting with airway epithelial cells. Airway epithelial cells not only comprise a physical barrier, but also play key roles in immune, inflammatory, repair and remodeling responses upon encounter with pathogens. To elucidate the impact of SA on epithelial mediated remodeling of allergic airways, we tested the hypothesis that SA can enhance the remodeling process. Methods: Normal human bronchial epithelial (NHBE) cells were stimulated with heat killed SA (HKSA) or TGF-α. Cell extracts were collected to measure mrna (real-time RT-PCR) and signaling molecules (Western blot); supernatants were collected to measure protein (ELISA) after 24 hours of stimulation. EGFR signaling inhibition experiments were performed using a specific EGFR kinase inhibitor (AG1478) and TGF-α was blocked with an anti-tgf-α antibody. Results: HKSA induced both mrna and protein for TGF-α and matrix metalloproteinase-1 (MMP-1) from NHBE cells by a TLR2-dependent mechanism. Recombinant human TGF-α also induced mrna and protein for MMP-1 from NHBE cells; anti-tgf-α antibody inhibited HKSA-induced MMP-1, suggesting that endogenous TGF-α mediates the MMP-1 induction by HKSA. HKSA-induced MMP-1 expression was suppressed when a specific EGFR kinase inhibitor was added, suggesting that EGFR signaling was mediating the HKSA-induced MMP-1 release. Conclusions: Exposure or colonization by SA in the airway may enhance the remodeling of tissue through a TGF-α dependent induction of MMP-1 expression and may thereby promote remodeling in airway diseases in which SA is implicated, such as asthma and CRS.

38 Son mesaj; Hastalıkların altında yatan mekanizmaları bilmek doğru tedavi yaklaşımı için gereklidir. Güncel klinik çalışmalarla birlikte deneysel çalışmalar da okunmalıdır.

Benzer belgeler

Edinsel İmmün Yanıt Güher Saruhan- Direskeneli

Edinsel İmmün Yanıt Güher Saruhan- Direskeneli İTF Fizyoloji AD Doğal bağışıklık Edinsel bağışıklık Hızlı yanıt (saatler) Sabit R yapıları Sınırlı çeşidi tanıma Yanıt sırasında değişmez Yavaş yanıt (Gün-hafta)