Problem Çözmede Kalite Kontrol Araçları



Benzer belgeler
KALİTE KONTROL VE STANDARDİZASYON 7 Teknik

FREKANS VERİLERİ. Prof.Dr. Levent ŞENYAY III - 1

Altıncı Bölüm Problem Çözme Araçları

VERİLERİ ÖZETLEME. Prof.Dr. Levent ŞENYAY III - 1

KALİTE KONTROL VE STANDARDİZASYON ANALİZ VE DEĞERLENDİRME ANALİZ VE DEĞERLENDİRME ANALİZ VE DEĞERLENDİRME

PARETO Analizi. İş Sağlığı ve Güvenliği Konularında. PARETO Analizi. Uygulamaları. Nurdoğan İNCİ Öğretim Görevlisi Elektrik Mühendisi

İSTATİSTİKSEL PROSES KONTROLÜ

SEÇİL KAUÇUK. Çözüm Avcıları Kalite Çemberi

Yalın Hastane. Özel Medicabil Hastanesi. Alper FINDIK

BÖLÜM 4 FREKANS DAĞILIMLARININ GRAFİKLE GÖSTERİLMESİ

veriler elde edebilmek için bilgilerin toplanması, düzenlenmesi, değerlendirilmesi ve alternatif çözümler

Ders 1 Minitab da Grafiksel Analiz-I

Örnek 4.1: Tablo 2 de verilen ham verilerin aritmetik ortalamasını hesaplayınız.

de i im Kaizen Kamil BOLAT

GRAFİK YORUMLAMA. 1 ) Sütun Grafiği : Belirli bir zaman aralığında bazı veri grup-

Kök Neden Belirlemede Excel Destekli Pareto Analizi ve İyileştirme Alanının Hesaplanması

belirlenmesine ve çözülmesine yönlendirmek, kolaylaştırmak ve sistematik bir yaklaşımla bu bilgi ve verileri değerlendirmek

YEDİ YENİ KALİTE ARACI Yedi yeni kalite aracı, süreçten toplanan verilerin analizlerini öngören basit problem çözme tekniklerinden farklı olarak,

ENM 5210 İSTATİSTİK VE YAZILIMLA UYGULAMALARI. Nokta Grafikleri. Ders 2 Minitab da Grafiksel Analiz-II Tanımlayıcı İstatistikler

SÜREKLĠ OLASILIK DAĞILIMLARI

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

İSG PROJE YÖNETİMİ ve ACİL DURUM PLÂNI

5. Adım: Listeyi hata frekanslarına göre azalan sırada yeniden listele. Kümülatif Yüzde sütununu oluştur.

İstatistik Nedir? Ders 1 Minitab da Grafiksel Analiz-I ENM 5210 İSTATİSTİK VE YAZILIMLA UYGULAMALARI. İstatistiğin Konusu Olan Olaylar

SÜREÇ YÖNETİMİ PROSEDÜRÜ

Örnek...4 : İlk iki sınavında 75 ve 82 alan bir öğrencinin bu dersin ortalamasını 5 yapabilmek için son sınavdan kaç alması gerekmektedir?

Sıklık Tabloları, BASİT ve TEK değişkenli Grafikler Ders 3 ve 4 ve 5

SÜREÇ YÖNETİMİ UZMANLIK PROGRAMI

Doç.Dr. Özlem İpekgil Doğan Araş Gör. Mert Topoyan

BASİT PROBLEM ÇÖZME TEKNİKLERİ. Doç. Dr. Nihal ERGİNEL

TEMEL İSTATİSTİK BİLGİSİ. İstatistiksel verileri tasnif etme Verilerin grafiklerle ifade edilmesi Vasat ölçüleri Standart puanlar

İlk Bölüm: Proje hazırlarken izlenmesi gereken yöntem ve yaklaşımlar

DENEY 0. Bölüm 1 - Ölçme ve Hata Hesabı

Doç. Dr. Osman KULAK Dr. Kulak, Stratejik Plan

HASTANELERDE GENEL TAHLİYE AMAÇLI TATBİKATLARIN PLANLANMASI, UYGULANMASI VE TESİS YÖNETİMİNİN İYİLEŞTİRİLMESİ. Prof.Dr.BİLÇİN TAK Uludağ Üniversitesi

KALİTE KAVRAMI VE KALİTENİN BOYUTLARI

Problemlere bakış. İyileştirme yol haritamız Yaşanan sıkıntılar, irili ufaklı problemler İSTENEN DURUM HEDEF AMAÇ

1. Süreç nedir? 2. Süreç nedir? 3. Temel süreç unsurları nelerdir? 4. Süreçler nasıl sınıflandırılabilir? Süreç tipleri nelerdir?

KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ TS EN ISO 2015 PROSES YAKLAŞIMI

İstatistik ve Olasılık

İstatistiksel Süreç Kontrol KAZIM KARABOĞA

Algoritmanın Hazırlanması

VERİ KÜMELERİNİ BETİMLEME

ÖLÇME BİLGİSİ ALANLARIN ÖLÇÜLMESİ

GAP DANIġMANLIK EĞĠTĠM REHBERĠ

İSTATİSTİK MHN3120 Malzeme Mühendisliği

WEB PROJESİ YÖNETİMİ. Belli bir süre içerisinde, belli bir bütçe ile belirlenen hedeflere ulaşmak için uygulanan metodolojik süreçtir.

ŞİKAYET / İTİRAZ VE GERİ BİLDİRİM PROSEDÜRÜ

İNSAN KAYNAKLARI PERFORMANS YÖNETİMİ NEDİR?

İstatistik ve Olasılık

Verilerin Özetlenmesinde Kullanılan Tablolar ve Grafiksel Yöntemler

BÖLÜM 2 VERİ SETİNİN HAZIRLANMASI VE DÜZENLENMESİ

Prof.Dr.İhsan HALİFEOĞLU

TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ

Bireylerin yaşadığı çevreye uyum sağlaması durumunda ortaya çıkan olumsuzluklara PROBLEM denir.

ANKARA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TEZ ÖNERİSİ YAZIM KILAVUZU

4. HİSTOGRAM. Tolerans Aralığı. Değişim Aralığı HEDEF. Üst Spesifikasyon Limiti. Alt Spesifikasyon Limiti

2- PROJE YÖNETİMİ BİLGİ ALANLARI Y R D. D O Ç. D R. K E N A N G E N Ç O L

TANIMLAYICI İSTATİSTİKLER

İSTATİSTİK I KISA ÖZET KOLAYAOF

Kalite Geliştirmede İstatistiksel Yöntemler ve Six Sigma

BÖLÜM 5 MERKEZİ EĞİLİM ÖLÇÜLERİ

Merkezi Eğilim ve Dağılım Ölçüleri

KALİTE YÖNETİMİ. Hafta 8. Yrd. Doç. Dr. Semra BORAN SAKARYA ÜNİVERSİTESİ

1. AŞAMA TETKİK PROSEDÜRÜ

VERİLERİN GRAFİKLER YARDIMIYLA SUNUMU Daire Grafikleri Yardımıyla Verilerin Sunumu Sütun(Çubuk) Grafikleri Yardımıyla Sunumu

Yedi Temel Araç. Kalite Kontrol Araçları (Yedi Temel Araç) Nicel veriler. 7M Araçları (Yedi Yeni Araç) Nicel ve nitel veriler

APQP/PPAP. Prof. Dr. Ali ŞEN

Öğretim içeriğinin seçimi ve düzenlenmesi

2) Bilgi Toplama ve Dağıtma (İşletme içinden ve dışından çeşitli kanallarla veri-bilginin toplanması, ilgililere aktarılması vb.)

İstatistiksel Kalite Kontrol BBY 374 TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ 18 NİSAN 2014

GRAFİKLER. Grafikler gözlem sonuçlarının daha iyi anlaşılmasını sağlar ve değişik şekillerde sınıflandırılabilirler.

Prof.Dr.Nihal ERGİNEL Anadolu Üniversitesi

PROJE DÖNGÜSÜ YÖNETİMİ (PDY)

Mühendislikte İstatistiksel Yöntemler

VERİ SETİNE GENEL BAKIŞ

DMAIC. (Define, Measure, Analyze, Improve, Control) YBS Ansiklopedi. Sadi Evren SEKER. 1. Giriş

Algoritmalar. 3. Açıklık: Her işlem (komut) açık olmalı ve farklı anlamlar içermemeli.

SÜREÇ YÖNETİMİ UZMANLIK PROGRAMI

Yrd. Doç. Dr. Sedat Şen 9/27/2018 2

SİSTEM ANALİZİ VE TASARIMI

İstatistiksel proses kontrol ve kontrol diyagramı. 3. hafta

3/29/2011. Create PDF files without this message by purchasing novapdf printer (

TEMEL İSTATİSTİKİ KAVRAMLAR YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM ÇÜTCÜ

GÖSTERGE YÖNETİMİ ÇALIŞMA TALİMATI

Copyright 2004 Pearson Education, Inc. Slide 1

SÜREÇ YÖNETİMİ KAPSAMINDA PROSEDÜR HAZIRLAMA

İstatistiksel Süreç Kontrolü Statistical Process Control (SPC) Dr. Musa KILIÇ

İZDÜŞÜM PRENSİPLERİ 8X M A 0.14 M A C M 0.06 A X 45. M42 X 1.5-6g 0.1 M B M

Bir ürün yada hizmetin belirlenen yada olabilecek ihtiyaçları karşılama yeterliğine dayanan özelliklerinin toplamıdır.

4. ÜRÜN GELİSTİRME İŞLEMİ

ELYAF İŞLETMELERİNDE İSTATİSTİKSEL SÜREÇ KONTROLÜNÜN UYGULANMASI * An Application of Statistical Process Control in Polyester factory

Gösterge Yönetimi. Dr. Öğretim Üyesi Arda BORLU Kalite Yönetim Birimi

Lean Excellence Farba Kalite Bölümü / Yan sanayi Proses Denetimleri

İYİLEŞTİR PERFORMANSINI DEĞERLENDİR VE İLETİŞİMİNİ YAP

İŞ FİKRİ OLUŞTURMA BİR ŞEYLER YAPMALIYIM AMA NE?

KURUMSAL RİSK YÖNETİMİ. Yrd. Doç. Dr. Tülay Korkusuz Polat 1/37

KALİTE FONKSİYON DAĞILIMI QUALITY FUNCTION DEPLOYMENT (QFD)

YAPIM YÖNETİMİ - EKONOMİSİ 03. İşler veya eylemler olası olan zaman ve mekanının tamamını kullanacaktır.

Transkript:

Problem Çözmede Kalite Kontrol Araçları Problem çözme tekniklerine geçmeden önce aslında problem kelimesini tanımlamak gerekiyor. Problem; Bir hizmet, üretim, iş sürecindeki veya üründeki görünür performans zayıflığıdır. veya Hedeflenen sonuçların alınmasını engelleyebilecek veya aksatabilecek çözümlenmesi gereken durumdur. Problemin tanımlanması Problem tanımı ve ifadesinde, problemin şirketin performansı ile ilişkisi ve ne yönde etkilediği ortaya konmalıdır. Görünür, belirgin ve genellikle ölçülebilir kıstaslarla tanımlanmalı, yönetilebilir boyut ve karmaşada olmalıdır. Örneğin: Halen ayda yaklaşık 200 ürün müşteriden iade yoluyla geri gelmektedir. Fabrika içinde hatalı olarak kenara ayrılan ürün sayısı ise ayda 500 e ulaşmıştır. Problemi tanımlama sırasında aşağıda verilen maddelerden kaçınılmalıdır. Problem tanımında, problemin sebepleri ile ilgili peşin yargılara yer verilmemelidir. Aynı şekilde, belirli bir çözüme atıf yapmaktan kaçınılmalıdır. Problemin ortaya çıkması ile ilgili kusur ve sorumluluklardan bahsedilmemelidir. Problem çözmenin temel unsurları; Veriler, Teknikler ve Sistematik Yaklaşımdır. Veri toplama Problem çözümüne geçmeden önce sürecin ne olduğu, neye benzediği, nasıl çalıştığı ve ne tür faaliyetlerin gerçekleştiği tanımlanmalıdır. Đkinci aşama olarak problem çözümüne ulaşabilmek için verilerin toplanmasıdır. Veri toplamaya başlamadan önce 5N+1K yöntemi uygulanarak aşağıdaki sorular yanıtlanır. Ne toplanacak? Nerede toplanacak? Nasıl toplanacak? Ne zaman toplanacak? Niçin toplanacak? Kim toplayacak? Bu değerlendirmenin ardından veri toplama planlaması yapılır ve toplanan verilerin kayıt yöntemi belirlenir. Veri toplama sürecinde en az çaba ve düşük maliyet yaklaşımı seçilmelidir. Doğru bilgiyi elde edebilmek için verileri toplama sırasında bazı hatalar yaşanmaktadır. Problemli süreç veya ürünle ilgili bazı unsurları veya değişkenleri içermemesi Veri toplayıcıların değişik algılamalarından dolayı ortaya çıkan hatalar Veri toplamanın planlandığı şekilde yapılmaması Toplanamayan veya eksik veriler Verilerin istatistiklere dönüştürülmesi sırasında kullanılan formül ve algoritmalardaki hatalar bunlardan birkaçıdır. Veriler toplandıktan sonra, problemin belirtileri ile ilgili bilgilerin sağlanmasi için, ilave olarak bazı veri analiz tekniklerinin kullanılması gerekebilecektir. Problem Analizi Bu aşamada, problemi derinliğine ve tam olarak tanımlayabilmek için gerekli verileri toplamış olmalıdır. Problem tanımı gözden geçirilmeli, ölçüt göstergelerle ifade edilmeli ve verilerle desteklenmelidir. Problemin nasıl giderileceği sorgulanmaya başlanmalıdır.

Problem çözme sistematiği Problem çözümlemede iki yaklaşım kullanılmaktadır; Geleneksel ve Kalite yaklaşımı. Geleneksel yaklaşım yöntemi, kurumsal olmayan şirketler tarafından yoğun bir şekilde uygulanmaktadır. Kalite yaklaşımı yöntemi ise 1990 lı yıllarda ortaya çıkmış ve günümüzde genelde TQM i benimsemiş kurumlar tarafından uygulanmaktadır. Geleneksel Yaklasim Kalite Yaklasimi Sikayetler ANALIZ Sorunun belirlenmesi ve ölçülmesi Suçluyu aramak TESHIS Nedenlerinin arastirilmasi Patronun kararlari ÇÖZÜM Olasi sebeplerin ortadan kaldirilmasi için çözümlerin arastirilmasi Yukaridan asagi yöntemler Ögütler Ilave kaynak gereksimleri Süreç iyilestirilmesi Yeni yöntemlerin gelistirilmesi Katilim Sadece kol gücünün degil beyin gücünün kullanilmasi DUR DUR DUR Sonuçlarin sürekliliginin saglanmasi Şema 1 Problem Çözme Aşama ve Adımları PUKÖ Döngüsü (PDCA PLAN, DO, CHECK, ACT) PLANLA Problemin tanımlanması, analizi ve asıl sebeplerin belirlenmesi. PLANLA UYGULA Çözümlerin belirlenmesi ve hayata geçirilmesi. KONTROL ET Sonuçların kontrol edilmesi ve değerlendirilmesi. ÖNLEM AL Gerekli düzeltmelerin yapılması ve standartların hazırlanması. ÖNLEM AL PUKÖ UYGULA KONTROL ET

Kalite Kontrol Araçları 1. Kontrol Tabloları 1.1. Kontrol Tablosu (checksheet) Veri toplama amaçlı kullanılır. Kontrol çizelgesi ile kolay anlaşılır veriler elde edilir. Hata madde araştırma, hata faktör araştırma, proses dağılım araştırma ve eksik veri araştırma için hazırlanır. Veri çizelgesi (data sheet) de denir. Bir kontrol tablosu basit şekliyle verileri kategorilerine (sebep/ölçümler) ayıran ve sonra bulguların nümerik olarak kaydedildiği formlardır: Veri özelliklerine göre sınıflandırılır Zaman aralığı belirlenir Tablo çizilir Çeşitli işaretlerleme yöntemi le belirlenen zaman içinde hatanın kaç defa oluştuğu kaydedilir Örnek vaka: Bir öğrencinin okula geç kalması 25 Hafta 26 Hafta Olası Sebepler Frekanslar Frekanslar Toplam Adet ( n ) Alarmın çalmaması x 1 Alarmdan sonra tekrar uyumak xxxxx xxxxx 10 Kahvaltının hazır olmaması xx 2 Elbiselerin hazır olmaması x x 2 Çantanın hazır olmaması xxx xxxx 7 Anahtarın aranması xxxxx xxx 8 Arkadaşın gecikmesi xx x 3 Otobüsün gecikmesi xx xx 4 Trafiğin olması xxxxx xxxx 9 Tablo 1 Geç kalma sebepleri ve frekansları tablosu 1.2. Kontrol Listesi Check List Çalışma kontrolü, ekipman kontrolü ve güvenlik kontrolü için kullanılır. Daha önce planlanan/hedeflenen özelliği kontrol etmek, doğrulamak için hazırlanır. Kontrol listesi (checklist) de denir. Form üzerinde özellikler bakılması gereken sıraya göre listelenir, özelliğin doğruluğu halinde kontrol işareti veya X işareti konulur. Bu liste iyileştirme faaliyetleri boyunca başvurulabilecek bir kayıttır. Makina durduruldu mu? Hava vanası kapatıldı mı? Ana şalter indirildi mi? Kalıp askıya alındı mı? Kalıp cıvataları söküldü mü?

2. Đzleme Diyagramı Run Chart Đzleme Diyagramları verinin zamana bağlı değişimini analiz etmek ve varsa zaman boyutunda tekrarlayan şekilleri bulmak amacıyla kullanılır. Verinin zaman boyutunda veya toplandığı sıraya göre analiz edilmesidir. Đzleme Diyagramı Oluşturma Adımları 1. Verinin Toplanması Zaman boyutunda ölçümler yapılır, toplanan veriler zaman sırasında dizilir. En az 25 ölçüm yapılması gereklidir. 2. Verinin Derlenmesi Elde edilen veriler iki grup halinde toplanır. X, zaman boyutunu, Y yapılan ölçümleri gösterecektir. 3. Đzleme Diyagramının Çizilmesi Elde edilen veriler X ve Y koordinatları üzerinde işaretleyerek Đzleme Diyagramını çizilir. Noktalar arasında belli bir eğilimin olduğu yerler işaretlenir. 4. Verinin Yorumlanması Çıkan grafik üstünde görülen özellikler belirlenir. Örnek vaka: Bir öğrencinin okula geç kalması 1.Verinin Toplanması P.tesi Salı Çar. Per. Cuma 1. Hafta 33 28 26,5 28 26 2. Hafta 35 30,5 28 26 25,5 3. Hafta 34,5 29 28 26 25 4. Hafta 34 29,5 27 27 25,5 40 35 30 25 20 3. Đzleme diyagramının çizilmesi Yolculuk Süresi 2.Verinin Derlenmesi Gün Süre 1. Hafta P.tesi 33 Salı 28 Çar. 26,5 Per. 28 Cuma 26 2. Hafta P.tesi 35 Salı 30,5 Çar. 28 Per. 26 Cuma 25,5 3. Hafta P.tesi 34,5 Salı 29 Çar. 28 Per. 26 Cuma 25 4. Hafta P.tesi 34 Salı 29,5 Çar. 27 Per. 27 Cuma 25,5 P.tes i Cum a Per. P.tes i Cum a Per. 4. Verilerin yorumlanması Pazartesi leri yolculuk uzun sürüyor, Hafta sonuna doğru süre kısalıyor. Evden çıkış zamanı bu verilere bağlı olarak her gün farklı olarak belirlenebilir. 3. Histogramlar Histograms

Histogram, ölçülen bir değişkenin gerçek değerlerinin bir merkezi değer etrafında nasıl dağıldığını gösteren bir sütün grafiktir. Ayrıca derece dağılım grafiği diye de adlandırılır. Histogramın Amacı; Ölçülen verilerin değerlerinin nasıl bir değişkenlik gösterdiğinin ve dağılımının nasıl olduğunun grafik olarak gösterilmesi. Toplanan verilerden objektif sonuçlar çıkarabilmek için kullanılır Takip edilen bir değişken standartla karşılaştırılabilir. Değişkenliğin analiz edilerek iyileştirilecek süreç, ürün veya prosedür ile ilgili kararlar verilebilir. Histogramların Avantajları neler? Bir bakışta net olarak anlaşılmayan verilerin tümünün görülebilmesi. Verilerin ortalama değerleri ve dağılımından ortalama değerin ve standart sapmanın hesaplanabilmesi. Standart değerlerini kıyaslayarak, hatalı ürün oranı ve proses kapasitesinin anlaşılabilmesi. Neden ve sonuç arasındaki ilişkinin netleştirilmesi. Histogramda görülen şekillerin, prosesteki anormallik ve ölçüm sorunları hakkında fikir verebilmesi. Önlem öncesi ve sonrası durumu gösteren histogramlardan, önlemin etki düzeyinin net şekilde görülebilmesi. Histogram Türleri ÇAN DAĞILIMI Tür Tanım Simetriktir ve tepe noktası merkezde bulunur. Aynı zamanda Normal Dağılım olarak da adlandılır. Doğal değişkenliğe konu olan bir dağılım modelini temsil eder. TARAK DAĞILIMI ÇARPIK DAĞLIM KESĐK DAĞILIM PLATO DAĞILIMI ÇĐFT TEPELĐ DAĞILIM AYRI TEPELĐ DAĞILIM Görünüsü ve Yorumlanmasi Genelde nolmal dağlıma uygunluk gösterir.frekans değeri alternatif olarak alçak ve yüksektir. Yuvarlama, ölçüm ve hesaplama hatalarından ortaya çıkmış olur. Eksene doğru bir taraftan çok hızlı, diğer taraftan çok yavaş bir eğilime sahiptir. Veriler büyüyen değerlere doğru odaklandığında dağılım pozitif, küçülen değerlere doğru odaklandığında negatiftir. Bir problemin varlığını göstermez ancak nedeninin analiz edilmei gerekir. Bir taraftan normal, diğer taraftan ani şekilde azalan bir dağlımdır. Normal dağlımlı bir serinin bir parçası kesilmiş görünümündedir. Belirli tepe noktası olmayan düz bir dağılımdır. Dağlım sınırlarında frekans değerleri ani düşüşler gösterir. Veriler sanki ayrı proseslerden elde edilmiş izlenimini verirler. Genelde birbirin üstüne binmiş iki dağlım görünümündedir. Bir prosesin içinde iki proses vardır. Toplanan veriler bir prosesin iki farklı şekilde işlemesinden elde edilmiştir. Đki prosesi birbirinden ayırmak için spesifikasyon gerekir. Ana dağlımın dışındaki bir veri grubuna aittir.tepesi kesik bir dağılımla çakışıyorsa örnekleme işleminde veya ölçü, hesap ve veri okumada hata olduğunu gösterir. - Normal - Simetrik Olmayan - Simetrik * Simetrik normal olmayan * Simetrik ve bimodal

4. Dağılım Diyagramı Scatter Diagrams Dağlım diyagramı iki değişken arasındaki ilişkinin analiz edilmesidir. Değişkenler birbirlerini etkiliyor mu, nasıl etkiliyor, iki değişken arasında ilişki boyutu ne ölçüde sorularının yanıtlanmasında kullanılır. Çizim aşamasına geçmeden önce iki değişken seçimi yapılır ve bu değişkenler ile ilgili veri toplanır. Toplanan veriler x ve y eksenlerine işaretlenir ve diyagram çizilip değişkenler arasındaki ilişki yorumlanır. Pozitif Đlişki Değişkenlerin yönü aynıdır. Biri artarken diğeri de artar. Diğer bir deyişle aralarında sebep-sonuç ilişkisi vardır diyebiliriz. Değişkenlerden biri kontrol altına alındığında diğeri de kontrol altına alınmış olur. Değişen Pozitif Đlişki Değişkenlerin yönü genelde aynı olmakla birlikte bazı noktalarda değişkenler dışında sebebe dayalı farklı veriler elde edilebilir Đlişki Yok Değişkenlere ilişkin veriler birbirinden bağımsızdır.

Negatif Đlişki Değişkenlerin yönü farklıdır. Biri azalırken diğeri artar. Yönleri farklı olmakla birlikte aralarında sebepsonuç ilişkisi vardır diyebiliriz. Değişkenlerden biri kontrol altına alındığında diğeri de kontrol altına alınmış olur Değişen Negatif Đlişki Değişkenlerin yönü genelde aynı olmakla birlikte bazı noktalarda değişkenler dışında sebebe dayalı farklı veriler elde edilebilir. 5. Pareto Diyagramı Pareto Diagrams Bu diyagramın isim babası Đtalyan ekonomist ve sosyolog Vilfredo Pareto. Vilfredo Pareto, milli gelir dağılımını araştırıp, toplumda az sayıdaki kişinin, refahın büyük bir kısmını sahiplendiğini bu diyagramda göstermiştir. Bu diyagram aynı zamanda 80/20 kuralı olarak da bilinir. Genel olarak; Sınırlı sayıdaki unsurlar (yaklaşık %20), olayların büyük çoğunluğunun (yaklaşık %80) sebebini oluştururlar. Bir şirketin üretiminin %20 si bu şirketin gelirinin %80 ini sağlar. Üründeki parçaların % 20 sinin değeri, ürün değerinin % 80 i kadardır. Tekniğin amacı; Problemlerin veya koşulların göreceli önemlerinin tespit edilerek, kritik unsurların belirlenmesini sağlamaktır.

Pareto diyagramı ile anlaşılacak konular Hangi nedenin/faktörün en önemli olduğu ve bunun önemlilik derecesinin ne olduğu Tüm nedenler içinde her bir nedenin ne oranda olduğu En etkili KAĐZEN i yapmak için, hangi nedenin çözülmeye başlanması gerektiği Hangi nedenin ne kadar KAĐZEN etkisi yarattığı Tümünün ne şekilde değiştiği PARETO Diyagramı ile; Hatalar, Kusurlar, Şikayetler, Kazalar, analiz edilebilir. Pareto Diyagramı Oluşturma Adımları 1. Veri grupları ve birimleri belirlenir(sıklık, maliyet, zaman vb..). 2. Her gruptaki verileri toplanır, daha sonra her grup değeri toplanarak genel toplam bulunur. 3. Gruplar toplam değerlerine göre büyükten küçüğe doğru tekrar sıralanır. 4. Her grubun kümülatif oranları bulunur. 5. Sol tarafa kıyaslanan birimleri gösteren dikey ekseni çizilir (sıklık, maliyet vb). 6. Yatay eksen çizilir ve gruplar soldan sağa doğru sıralamaya uygun olarak yerleştirilir. 7. Sağ tarafa oranları gösteren dikey eksen çizilir (% 0 - %100). 8. En büyük gruptan başlayarak, her grubun toplam değerlerini gösteren sütunlar çizilir. 9. Her grubun kümüle oranlarını işaretleyerek grafik çizilir. 10. Grafiği analiz ederek öncelikle ele alınması gereken gruplar belirlenir. Arıza Tanımı Süre Toplam Kümülatif Kümülatif Yüzde Süre Yüzde MEKANĐK 240 34 240 34 ELEKTRONĐK 180 25 420 59 ELEKTRĐK 120 17 540 76 DĐĞER 60 8 600 84 TESĐSAT 60 8 660 92 PNÖMATĐK 35 5 695 97 HĐDROLĐK 20 3 715 100 300 250 200 150 100 50 0 Lorenz Eğirisi Önemsiz Çoğunluk MEKANĐK ELEKTRONĐK ELEKTRĐK DĐĞER TESĐSAT PNÖMATĐK HĐDROLĐK 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Süre Kümülatif Yüzde Hata sınıf sayısı arttıkça sağlanacak fayda giderek azalır.

6. Akış Şemaları Flow Charts Akış şemaları; Bir sürece ya da faaliyete ilişkin aşamaların sembollerle sıralı bir şekilde gösterilmesidir. Şemada kullanılan sembollerin her biri belli bir anlam taşımaktadır. Baslangiç ve Bitis Adimi Süreç haritasinda, süreci tetikleyen girdinin geldigi baslangiç adimlarini ve sürecin asil çiktilarinin yaratildigi sürecin son adimlarini gösterir Süreç Adimi Süreç akisi içinde yerine getirilen bir süreç adimini veya bir faaliyeti gösterir. Karar/Dönüm Noktasi? E H Karar asamasini veya süreç üstünde duruma göre akisin farklilastigi yerleri gösterir. Süreç Akisi Sembol anlam tablosu Iki süreç adimi / faaliyeti arasindaki akisi gösterir. Örnek vaka: Bir öğrencinin okula geç kalması Genel Akış şeması Detay akış şeması YATAKTAN KALKMA ZAMANI 7:00 YATAKTAN KALKMA ZAMANI 5 DAKIKA UYKU BANYO VE GIYINME 7:15 ALARMDAN SONRA KALKIS E BANYO YAP H KAHVALTI YAPMA 7:30 GIYIN KAHVALTI HAZIR MI? H BEKLE E OKULA YOLCULUK 7:30 KAHVALTI YAP DERSE BASLAMA 8:30 ÇANTA HAZIR MI? H ÇANTAYI HAZIRLA E EVDEN ÇIKIS OTOBÜS DURAGINA GIDIS H ARKADSIN GELMIS MI? BEKLE E OTOBÜS GELDI MI? H BEKLE E OTOBÜS YOLCULUGU OKULA VARIS

7. Beyin Fırtınası Brainstorming Beyin fırtınası:yeni fikirler oluşturmak üzere, düşüncelere engel koymaksızın, önceden belirlenmiş kurallar dahilinde yapılan fikir yaratma tekniğidir. Bu kavram reklamcı olan Alex Osborn tarafından geliştirilmiştir. Beyin fırtınası, tek başına veya bir grupla yapılabilir; Beyin fırtınası sırasında fikirlerin akla gelir gelmez, açığa çıkması istenir. Fikirler başta yargılanmaz ve eleştirilmez, hiçbir fikir saçma olarak değerlendirilmez, böylece kişinin tüm fikirlerini çekinmeden, aklına geldiği gibi sunması sağlanmaya çalışılır. Yargılama yapılmadığı için fikirlerin birbirini besleyeceği ve evirileceği varsayılır. Bir konuya çözüm getirmek, karar vermek, hayal yoluyla düşünce ve fikir üretmek için kullanılan üretimci bir tekniktir. Kullanım alanları: Yeni ürün geliştirilmesi: Yeni ürünlerin yaratılması veya var olanların geliştirilmesi için. Reklamcılık : Ürün kampanyası geliştirmek için. Problem çözmek : Temel nedenler, alternatif çözümler, etki analizi. Üretim yönetimi : Đşin ve üretim aşamalarının geliştirilmesi. Proje yönetimi : Müşteri isteklerinin belirlenmesi, risklerin saptanması, kaynakların, görevlerin, yapılabilir olanların, sorumlulukların ve sorunların belirlenmesi. Takım oluşturma : Katılımcıları düşünmeye teşvik ederek fikirlerin paylaşılması ve tartışılması. Uygulama Yöntemi KONUNUN SAPTANMASI KURALLARIN VE YÖNTEMĐN AÇIKLANMASI KĐŞĐSEL YARATICILIK SAFHASI FĐKĐRLERĐN TOPLANMASI VE YAZILMASI FĐKĐRLERĐN DÜZENLENMESĐ FĐKĐRLERĐN DEĞERLENDĐRĐLMESĐ EN UMUT VERĐCĐ FĐKĐRLER Orta büyüklükte bir toplantı odası bu amaç için kullanılabilir. Odada herkesin oturmasına yetecek kadar sandalye bulunmalıdır. Odada dikkati dağıtacak, telefon, saat gibi şeyler olmamalıdır, cep telefonların ve alarmlarının kapatılması gereklidir. Odada yazı tahtası, post-it, kalem, projektör cihazı, tepegöz gibi görsel desteklerin bulunması gereklidir. Çay, kahve ve yiyecek toplantı sırasında tüketilebilir.

Konuyla ilgili kişiler toplantıya katılması için davet edilir, bu kişilerin tamamı konunun uzmanı olmaları gerekli değildir. Toplantıdan önce kişiler toplantı konusu hakkında bilgilendirilmelidir. Tartışılacak konu başlığı, genellikle soru olacak şekilde herkesin görebileceği şekilde, bir panoya (veya benzeri) yazılmalıdır. Herkesin fikrini bir kağıda veya post-it kâğıtlarına yazması sağlanır veya bir kişi bütün fikirleri tahtaya yazar. Bu yazılanların toplantıya katılanların görebileceği bir şekilde düzenlenmesi yapılır. Bir kişi toplantı yı yönlendirmek için seçilir, bu kişi herkesin fikrini belirtmesini, saçma veya komik gözükse de tüm fikirlerin açığa çıkmasını sağlamalıdır. Toplantı yönlendiricisi, toplantının odağını kaybetmemesi için uğraş vermelidir. Belli bir süre sonunda fikir üretme sürecine son verilir. Fikirler, konularına ve ana sorun ile ilişkilerine göre sınıflandırılmalıdır. Bu işlemi toplantı yönlendiricisi yapar. Fikirlerin tartışılması bu aşamada yapılır, ek fikirler üretilmesi mümkündür. Ana konu ve ilgili sorunları ile ilgili fikirler aşamalı olarak tartışılır. Liste tekrar gözden geçirilmeli ve herkesin listeyi anlaması sağlanmalıdır. Bu sırada yinelenen veya saçma fikirler listeden çıkarılmalıdır. Fikirleri eleme aşaması maksimum beş tur yapılır. Yaratıcılığı önleyen yorumlar Mükemmel bir fikir, fakat... Bizim stratejimize aykırı Henüz çok erken Kuramsal olarak, iyi Acaba uygulanabilir mi? Çok pahalı Đşe yaramıyacağını biliyorum Henüz daha yeni yapıldı Đncelenmesi gerekir Bütçemizde yok Nasıl olsa çalışmayacak Bu bizim işimiz değil Patron bundan hoşlanmayacak 8. Sebep-Sonuç Diyagramı Cause & Effect Diagram Sebep-Sonuç diyagramı, ilk defa 1943 yılında Tokyo üniversitesinden Kaoru Ishikawa tarafından geliştirilmiştir. Belirli bir sorun veya sonucun nedenini araştırmak, belirlemek ve göstermek için bu teknik kullanılmaktadır. Sebep -sonuç diyagramı bir sonuç ile sonuca etki eden bütün nedenleri bir arada göstermek için yapılmaktadır. Diyagram bir balığın omurgasını andırdığı için "Balık Kılçığı Diyagramı" aynı zamanda Ishikawa Diyagramı diye bilinmektedir. Uygulama aşamaları ; Diyagramın çizimi için bir çalışma grubu oluşturulur. Grubun oluşturulmasında işletmedeki tüm kişilerin katılımları istenmektedir. Dağılım analizinde, önce geliştirilmesi amaçlanan sorun belirlenmelidir. Daha sonra hataya neden olan ana nedenler ve ana nedenleri ortaya çıkaran alt nedenler beyin fırtınası yöntemi ile saptanarak, aralarındaki ilişkiler belirlenmelidir. Diyagram oluşturulurken, çevresel ve işletme içi faktörler ayrıntılı olarak incelenmelidir. Tüm sebeplerin aktarılabilmesi için her kesimin görüşü alınmalıdır. Karakteristik somut olarak tanımlanmalı ve ölçülebilir olmalıdır. Her karakteristik için ayrı bir diyagram hazırlanmalıdır. Etkenler çözülebilir nitelikte olmalıdır. Sebeplerin önemini tayin ederken objektif davranmalıdır. Zaman içinde diyagramın güncelleştirilmesi gerekir.

Çevre Environmental Makine Machine Malzeme Material Omurga Ana Neden Problem Insan Man Metot Method Alt Neden