Yrd. Doç. Dr. EBRU CEYLAN TÜRK, SV ÇRE VE AVRUPA B RL HUKUKUNDA KRED KARTINI KULLANAN TÜKET C N N HUKUK DURUMU
Yay n No : 2317 Hukuk Dizisi : 1101 1. Bask Mart 2010 STANBUL ISBN 978-605 - 377-235 - 4 Copyright Bu kitab n bu bas s n n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m Yay m Da t m A.fi. ye aittir. Her hakk sakl d r. Hiçbir bölümü ve paragraf k smen veya tamamen ya da özet halinde, fotokopi, faksimile veya baflka herhangi bir flekilde ço alt lamaz, da t lamaz. Normal ölçüyü aflan iktibaslar yap lamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur. Dizgi : Beta Bas m A.fi. Bask - Cilt : Net K rtasiye Tan. ve Matbaa San. Tic. Ltd. fiti. Taksim Cad. Yo utçu Faik Sok. No: 3 Taksim Beyo lu/ ST. (Sertifika No. 13723) (0-212) 249 40 60 Kapak Tasar m : Gülgonca Çarp k Beta BASIM YAYIM DA ITIM A.fi. Himaye-i Etfal Sokak Talas Han No. 13-15 Ca alo lu - STANBUL Tel : (0-212) 511 54 32-519 01 77 Fax: (0-212) 511 36 50 www.betayayincilik.com
Can m Hocam Prof.Dr. Ayd n Aybay, Can m Annem Av. Nevziye Ceylan ve Can m Babam Merhum Av. Ak n Ceylan a en içten sevgi ve sayg lar mla.
ÖNSÖZ Hukuk sorunları yanında ekonomik ve sosyal sorunları da içeren önemli bir konu üzerine çalışma yapmak isterken 5464 sayılı BKKKK. nu ülkemizde yürürlüğe girmiştir. Bu gelişmenin Türk hukukuna etkisini ve bu konudaki Avrupa Birliği Hukukundaki ve İsviçre Hukukundaki yaklaşımları karşılaştırarak değerlendirmek için kapsamlı bir araştırmanın yapılması ihtiyacı doğmuştur. 5464 sayılı BKKKK. nun uygulanmasıyla ilgili Yargıtay ın kararları, büyük önem taşımaktadır. Konu seçiminde desteğini aldığım Sn. Prof.Dr. Mehmet Bahtiyar a bu çalışmamı değerlendirerek değerli görüşlerini benimle paylaştığı için çok teşekkür ederim. Bu doçentlik çalışmamın araştırma sürecine Maltepe Üniversitesinde görev yaparken başladım, İstanbul Aydın Üniversitesinde görev yaparken ise çalışmamı tamamladım. Çalışmamın araştırma sürecinde, Fransızca hukuk kaynakları bakımından Galatasaray Üniversitesi nin, İsviçre de Lozan Hukuk Fakültesinin, Lozan Mukayeseli Hukuk Enstitüsünün ve Türk hukuk kaynakları bakımından İstanbul Hukuk Fakültesi nin ve Maltepe Üniversitesi nin kütüphanelerinden yararlandım. Yayınlanmamış Yargıtay Kararlarına ulaşmamda içten yardımları için Sn. Yargıtay Üyesi Hakim Ali Sezgin e çok teşekkür ederim. Bu süreçte Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesinin Kurucu Dekanı Sn. Prof. Dr. Aydın Aybay a ve İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesinin Kurucu Dekanı Sn. Prof. Dr. Yadigâr İzmirli ye yakın ilgileri ve destekleri için çok teşekkür ederim. Ayrıca, Sn. Prof.Dr. Kemal Oğuzman ın asistanı olarak akademik hayatıma başladığım Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesinde bana emeği geçen tüm Medeni Hukuk Hocalarıma en derin saygılarımı sunarım. Ayrıca bütün eğitim hayatım boyunca beni maddi ve manevi olarak destekleyen ve akademik hayatımın bütün zorluklarında yanımda olan canım annem Av. Nevziye Ceylan a ve canım babam merhum Av. Akın Ceylan a en içten sevgi ve saygılarımı sunarım. İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekan Yardımcısı-Medeni Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd.Doç.Dr.Ebru CEYLAN İstanbul-Ataköy, Mart 2010.
İÇİNDEKİLER KISALTMALAR...XIII BİBLİYOGRAFYA...XV GİRİŞ...1 BİRİNCİ BÖLÜM KREDİ KARTI SİSTEMİNİN İŞLEYİŞİ I. Genel Olarak...5 II. Kredi Kartının Tarihi Gelişimi...6 A. Dünyada ve Avrupa Birliği nde...6 B. Türkiye de...7 C. İsviçre de...10 III. Kredi Kartıyla İlgili Mevzuat...10 A. Avrupa Birliği Hukuku nda...10 B. Türk Hukuku nda...16 1. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun daki Düzenleme...16 2. Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu ndaki Düzenleme...17 C. İsviçre Hukuku nda...20 IV. Kredi Kartı İşleyiş Şekilleri...23 A. İki Taraflı Sistem...23 B. Üç Taraflı Sistem...23 C. Karma Sistem...25 V. Kredi Kartı Kavramı ve Çeşitleri...25 A. Kredi Kartının Tanımı...25 B. Kredi Kartının Benzer Kavramlarla Karşılaştırılması...26 C. Kredi Kartının Çeşitleri...27 1. Kart Hamiline Sunulan Edime Göre...27 a. Gezi ve Dinlence Kartları...27 b. Evrensel Kredi Kartları...27 2. Kartın Sağladığı Hizmete Göre...27 a. Kredi Kullanma İmkânı Sağlayan Kart...27
VIII b. Ödeme Kolaylığı Sağlayan Kart...28 3. Kartın Sözleşmeden Doğan Sorumluluğuna Göre...28 a. Bireysel-Firma Kredi Kartı...28 b. Asıl Kart- Ek Kart...29 4. Kredi Kartını Çıkaran Kuruluşa Göre...29 a. Mal Satan veya Hizmet Sunan İşletmenin Çıkardığı Kart...29 b. Kredi Kartı Kurumlarının Çıkardığı Kart...29 5. Kredi Kartının Geçerli Olduğu Alana Göre...30 a. Yurtiçi Kredi Kartı...30 b. Yurtdışı Kredi Kartı...30 c. Uluslararası Kredi Kartı...30 VI. Kredi Kartının Hukuki Niteliği...30 A. Tüketici Hukuku Bakımından...30 1. TKHK. da Değişiklik Yapan 4822 sayılı Yasadan Önce...31 2. TKHK. da Değişiklik Yapan 4822 sayılı Yasadan Sonra...32 3. 5464 sayılı BKKKK. dan Sonra...36 B. Banka Hukuku Bakımından...36 C. Kıymetli Evrak Hukuku Bakımından...37 VII.Kredi Kartının Olumlu ve Olumsuz Etkileri...38 A. Kart Hamili Yönünden...38 B. Üye İşyeri Yönünden...41 C. Kart Çıkaran Kuruluş Yönünden...42 D. Ekonomi Yönünden...43 VIII. Tüketicinin Kredi Kartları Uygulamasında Korunmasını Gerektiren Sebepler...44 A. Tüketicinin Zayıf Konumu ve Sözleşme Dengesizliği...44 B. Tüketicinin Ekonomik Çıkarlarının Korunması...46 C. Tüketim Toplumundaki Gelişmeler...46 IX. Kredi Kartı Sisteminin Önemli Tanımları...49 A. Kredi Kartı...49 B. Kart Hamili...50 C. Kart Çıkaran Kuruluş...53 D. Kartlı Sistem Kuruluşu...53 E. Üye İşyeri...53 F. Üye İşyeri Anlaşması Yapan Kuruluş...53 G. Harcama Belgesi...54 H. Nakit Ödeme Belgesi...54 I. Alacak Belgesi...54
IX İKİNCİ BÖLÜM KREDİ KARTI SİSTEMİNDEKİ HUKUKİ İLİŞKİLER Birinci Ayırım KREDİ KARTI ÇIKARAN KURULUŞ İLE ÜYE İŞYERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: ÜYE İŞYERİ SÖZLEŞMESİ I. Kredi Kartı Uygulamasında Üye İşyeri Sözleşmesi...57 A. Üye İşyeri Sözleşmesinin Hukuki Niteliği...57 B. Üye İşyeri Sözleşmesinin Tanımı ve Unsurları...66 1. Üye İşyerinin Kredi Kartını Nakitsiz Ödeme Aracı Olarak Kabul Etmesi...67 2. Kart Çıkaran Kuruluşun Harcama Belgesi Tutarlarını Üye İşyerine Ödemesi...68 3. Tarafların Anlaşması...69 C. Üye İşyeri Sözleşmesinin Tarafları...69 D. Üye İşyeri Sözleşmesinin Konusu...70 E. Üye İşyeri Sözleşmesinin Şekli...70 II. Üye İşyeri Sözleşmesinin Kurulması...70 III. Üye İşyeri Sözleşmesinin Hükümleri...71 A. Kart Çıkaran Kuruluşun Borçları...71 1. Harcama Belgesi Tutarlarını Ödemek...71 2. Kredi Kartının Kullanımı İçin Gerekli Sistemi Kurmak...73 3. Kullanımı Yasaklanan Kredi Kartlarını Bildirmek...74 4. Diğer Borçları...75 B. Üye İşyerinin Borçları...76 1. Kredi Kartını Kabul Etmek...76 2. Kredi Kartının Geçerliliğini Kontrol Etmek...77 3. Tanıtım İşareti Bulundurmak...79 4. Bilgileri Saklamak...80 5. Harcama Belgesi Düzenlemek...81 6. Komisyon Ödemek...83 7. Diğer Borçları...83 İkinci Ayırım KREDİ KARTI ÇIKARAN KURULUŞ İLE KART HAMİLİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: KREDİ KARTI SÖZLEŞMESİ I. Kredi Kartı Uygulamasında Kredi Kartı Sözleşmesi...85 A. Kredi Kartı Sözleşmesinin Hukuki Niteliği...85 B. Kredi Kartı Sözleşmesinin Tanımı ve Unsurları...90 1. Nakit Ödemeksizin Alışveriş İmkânı Sağlamak...91 2. Harcamaların Tutarını Ödemek...92 3. Tarafların Anlaşması...92
X C. Kredi Kartı Sözleşmesinin Tarafları...93 D. Kredi Kartı Sözleşmesinin Konusu...94 E. Kredi Kartı Sözleşmesinde Genel İşlem Şartları...94 1. TKHK. Hükümlerine Göre Genel İşlem Şartlarına Karşı Kredi Kartı Hamilini Koruma...94 2. BKKKK. na Göre Genel İşlem Şartlarına Karşı Kredi Kartı Hamilini Koruma...102 3. Türk Borçlar Kanunu Tasarısına Göre Genel İşlem Şartları Düzenlemesi...106 F. Kredi Kartı Sözleşmesinin Şekli...109 1. Genel Olarak...109 2. Sözleşme Değişiklikleri...111 a. Faiz Dışı Değişiklikler...111 b. Faiz Oranının Artırılmasına İlişkin Değişiklikler...114 c. Faizin Hesaplanması...114 d. Asgari Ödeme Tutarının Vadesinde Ödenmemesi...117 II. Kredi Kartı Sözleşmesinin Kurulması...117 III. Kredi Kartı Sözleşmesinin Hükümleri...118 A. Kredi Kartı Çıkaran Kuruluşun Borçları...118 1. Kredi Kartı Çıkarmak...118 2. Kart Hamiline Nakit Ödemeksizin Alışveriş İmkânı Sağlamak...121 3. Harcama Belgesi Tutarlarını Üye İşyerine Ödemek...122 4. Kredi Kartının Kullanımını Yasaklamak ve Üye İşyerlerine Bildirmek...123 5. Güvenlik Sistemi Kurmak...125 6. Kredi Kartı Limiti Belirlemek...127 7. Kart Hamilini Sözleşmenin İşleyişi Hakkında Bilgilendirmek...130 8. Hesap Özeti Düzenlemek ve Kart Hamiline Göndermek...133 B. Kart Hamilinin Borçları...134 1. Harcama Belgesi Tutarlarını ve Faizi Ödemek...134 a. Kart Hamilinin Sorumluluğu...134 aa. TKHK. Kapsamında...134 bb. BKKKK. Kapsamında...139 aaa. Genel Olarak...139 bbb. Faiz Çeşitlerinin Uygulanması...146 aaaa. Anapara (Kapital) Faizinin Uygulanması...146 bbbb.temerrüt Faizinin Uygulanması...147 cccc. Bileşik Faizin Uygulanması...149 cc. Geçmiş Borçların Yeniden Yapılandırılması...149 b. Ek Kart Hamilinin Sorumluluğu...161 c. Kart Hamiline Şahsi Teminat Verenlerin Sorumluluğu...164 aa. Kredi Kartı Sözleşmesindeki Şahsi Teminatın Belirlenmesi...164 bb. Kefilin Sorumluluğu...168 cc. Garanti Verenin Sorumluluğu...172
XI 2. Giriş Aidatı ve Yıllık Aidat Ödemek...176 3. Bildirimde Bulunmak...181 4. Diğer Borçları...185 Üçüncü Ayırım KART HAMİLİ İLE ÜYE İŞYERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ I. Kredi Kartı Uygulamasında Kart Hamili ile Üye İşyeri Arasındaki Sözleşme..187 A. Sözleşmenin Hukuki Niteliği...187 B. Sözleşmenin Tanımı ve Unsurları...187 1. Nakit Ödemeksizin Alışveriş İmkânı Sağlamak...187 2. Harcamaların Tutarını Ödemek...187 3. Tarafların Anlaşması...188 II. Kart Hamili ile Üye İşyeri Arasındaki Sözleşmenin Kurulması...188 III. Kart Hamili ile Üye İşyeri Arasındaki Sözleşmenin Hükümleri...188 A. Üye İşyerinin Borçları...188 1. Kredi Kartını Kontrol ve Kabul Etmek...188 2. Diğer Yükümlülükleri...190 B. Kart Hamilinin Borçları...191 1. Kredi Kartını İbraz Etmek...191 2. Harcama Belgesini İmzalamak...191 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM KREDİ KARTININ HUKUKA AYKIRI KULLANILMASINDAN DOĞAN HUKUKİ SORUMLULUK I. Genel Olarak...195 II. Kredi Kartının Hukuka Aykırı Kullanılmaması için Tarafların Özen Borcu...196 A. Genel Olarak Özen Borcu...196 B. Kart Çıkaran Kuruluşun Özen Borcu...197 1. Kart Hamilinin Seçiminde Özen Borcu...198 2. Üye İşyerinin Seçiminde Özen Borcu...200 3. Bilgilendirme Sistemi...200 4. Kartların Güvenli Kullanılması...201 5. Harcama Belgelerinin Kontrol Edilmesi...203 C. Kart Hamilinin Özen Borcu...203 1. Kredi Kartının Korunmasında Özen Borcu...203 2. Kredi Kartının Kullanılmasında Özen Borcu...204 D. Üye İşyerinin Özen Borcu...205 1. Kredi Kartını İbraz Eden Kişinin Kontrolü...206 2. Kredi Kartının Kontrolü...206 3. Ödeme İşlemi...207
XII III. Kredi Kartının Hukuka Aykırı Kullanılmasından Doğan Hukuki Sorumluluk...207 A. Kart Çıkaran Kuruluşun Kredi Kartını Hukuka Aykırı Kullanması...209 1. Kredi Kartının Hamiline Tesliminden Önce Hukuka Aykırı Kullanılması...209 2. Sahte Kredi Kartı Düzenlenerek Hukuka Aykırı Kullanılması...209 B. Kart Hamilinin Kredi Kartını Hukuka Aykırı Kullanması...210 1. Kredi Kartını Usulsüz Edinmesi...210 2. Kayıp Bildiriminde Bulunmasına Rağmen Kredi Kartını Kullanması...211 3. İradesiyle Kredi Kartını Hukuka Aykırı Kullanması...213 4. İradesi Dışında Kredi Kartını Hukuka Aykırı Kullanması...213 C. Üye İşyerinin Kredi Kartını Hukuka Aykırı Kullanması...214 1. İşlem Değerinin Üzerinde Harcama Belgesi Düzenlemek...214 2. Sahte Harcama Belgesi Düzenlemek...215 3. Kart Hamiliyle Anlaşmak...216 4. Üçüncü Kişiyle Anlaşmak...216 D. Üçüncü Kişinin Kredi Kartını Hukuka Aykırı Kullanması...217 1. Üçüncü Kişinin Kredi Kartını Elde Etmesi...218 a. Kredi Kartının Kaybedilmesi...218 b. Kredi Kartının Çalınması veya Gaspedilmesi...218 c. Kredi Kartının Kopyalanması...219 2. Üçüncü Kişinin Kredi Kartını Hukuka Aykırı Kullanmasından Doğan Zararlardan Sorumluluk...220 a. Kredi Kartı Sözleşmesi Bakımından...221 b. Üye İşyeri Sözleşmesi Bakımından...223 c. Genel İşlem Şartlarıyla Sorumluluğun Düzenlenmesi...224 d. Elektronik Yöntemle Alışverişte Hukuki Sorumluluk...224 IV. Usul Kuralları...227 A. Görevli ve Yetkili Mahkeme...227 B. İspat Yükü...231 SONUÇ...233
KISALTMALAR AB : Avrupa Birliği aff. : affaire AÜHFD. : Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi ATM : Otomatik Vezne Makinesi (Automated Teller Machine) AY. : Anayasa BATİDER : Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi BDDK : Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu BK. : Borçlar Kanunu BKKKK. : Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Kanun BKKKY. : Banka Kartları ve Kredi Kartları Hakkında Yönetmelik BKM : Bankalararası Kart Merkezi c. : cümle C: : Cilt CJCE : La Cour de Justice de I Union Européenne (Avrupa Birliği Adalet Divanı) dn. : dipnot DİE : Devlet İstatistik Enstitüsü E. : Esas numarası EİK. : Elektronik İmza Kanunu f. : fıkra HD. : Yargıtay Hukuk Dairesi HGK. : Yargıtay Hukuk Genel Kurulu HUMK. : Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu İBK. : İçtihadı Birleştirme Kararı İİK. : İcra İflas Kanunu İKÜ : İstanbul Kültür Üniversitesi İKV : İktisadi Kalkınma Vakfı İÜHFM. : İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası İzBD : İzmir Barosu Dergisi JO : Journal officiel K. : karar
XIV m. : madde MHAD : Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi MÜHF : Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi PIN : Kişisel Kimlik Numarası ( Personal Identification Number) POS : Satış Noktası (Point of sale) REDC : Revue européen de droit de la consommation (Avrupa Tüketici Hukuku Dergisi) RG. : Resmi Gazete s. : sayfa S. : Sayı TBB : Türkiye Bankalar Birliği TCMB : Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası TKHK. : Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun TSHH : Tüketici Sorunları Hakem Heyeti TSHHY : Tüketici Sorunları Hakem Heyeti Yönetmeliği TTK. : Türk Ticaret Kanunu Y :yıl Y. : Yargıtay YKD. : Yargıtay Kararları Dergisi Yön. : Yönetmelik vd. : ve devamı
BİBLİYOGRAFYA AÇIKGÜL, Emine/ AÇIKGÜL, Hacı Ali : Teori ve Uygulamada Kredi Kartı Sözleşmeleri, Ankara 2007. AKER, Yeşim AKİPEK, Şebnem AKİPEK, Şebnem : Türkiye de Kredi Kartı Borcuna Yürütülecek Faiz ile İlgili Gelişmeler, Prof.Dr. Hüseyin Ülgen e Armağan, C.II, İstanbul 2007, s.1241-1270. : Türk Hukuku ve Mukayeseli Hukuk Açısından Tüketici Kredisi, Doktora Tezi, Ankara 1999. : Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Çerçevesinde Kredi Kartları, AÜHFD. C. 52, S. 3, Yıl : 2003, s. 103-119 (TKHK.). AKMAN, Sermet : Sorumsuzluk Anlaşması, İstanbul 1976. AKYOL, Şener AKYOL, Şener : Tam Üçüncü Şahıs Yararına Sözleşme, İstanbul 1976 (üçüncü şahıs). : Banka Sözleşmeleri, Ord. Prof. Dr. Kemaleddin Birsen e Armağan, İstanbul 2001. ALPAY, Cem Gürkan: Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu Değerlendirme Toplantısı, Bankacılar Dergisi, S:56, 2006, s. 104-113. ALTOP, Atilla ALTOP, Atilla : Türk Hukukunda, Avrupa Birliği Hukukunda ve Uygulamada Tüketici Kavramı, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.3, S.1-2 Aralık 2004, s.3-14 (Tüketici). : BK Tasarısında Genel İşlem Şartları, Prof. Dr. Ergon A Çetingil ve Prof. Dr Rayegan Kender e 50. Çalışma Yılı Armağanı, İstanbul 2007, s.254-260. ALTUNKAYA, Mehmet: Sözleşmenin Kuruluşundan Önce Tüketicinin Korunması, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. VIII, S.1, 2, 2005, s.95-118. ALTÜRK, Yaşar ARKAN, Sabih : Tahsilatı Hızlandırma Yasası, Güncel Hukuk, Nisan 2006, s.30-31. : Kredi Kartıyla İlgili Olarak Verilen Güvencenin Hukuki Niteliği, Bilgi Toplumunda Hukuk, Ünal Tekinalp e Armağan, C. I, İstanbul 2003, s.983-992.
XVI ASLAN, İ.Yılmaz : Tüketici Hukuku, 3. baskı, Bursa 2006. ASLAN, İ. Yılmaz ASLAN, İ.Yılmaz : Tüketici Hakem Heyetlerinin Görev Alanı, İstanbul Barosu Dergisi, Tüketici Hakları ve Rekabet Hukuku Özel Sayısı, Kasım 2007, s.3-23. : Tüketici Sorunları Kapsamında Hakem Heyetlerinin Görev Alanı, Görüş ve Öneriler, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul 2007 (Hakem Heyeti). ATAMER, Yeşim : Sözleşme Özgürlüğünün Sınırlandırılması Sorunu Çerçevesinde Genel İşlem Şartlarının Denetlenmesi, 2. baskı, İstanbul 2001. ATAMER, Yeşim : Bankaların Kredi Sözleşmelerinden Kaynaklanan Sorunlar ve Hukuki Çözüm Yolları, İstanbul Ticaret Odası Yayını: 2001-08, İstanbul 2001 (Kredi Sözleşmeleri). ATAMER, Yeşim M. : Kredi Kartının Üçüncü Kişi Tarafından Hukuka Aykırı Şekilde Kullanılması Halinde Doğan Zararları Kim Taşıyacaktır? Bilgi toplumunda hukuk, Ünal Tekinalp e Armağan, C. I İstanbul 2003, s.993-1032 (Kredi Kartı). ATAMER, Yeşim M. : Genel İşlem Şartlarının Denetiminde Yeni Açılımlar, Prof. Dr. Necip Kocayusufpaşaoğlu için Armağan, Ankara 2004, s.291-332 (Yeni Açılımlar). ATAMER, Yeşim M. : Tüketici Hukukunun Gelişimi: Dünü, Bugünü ve Yarını, Türkiye Adalet Akademisi ve Avrupa Konseyi Proje Ofisinin düzenlediği Tüketici Hukuku semineri, 2-4 Kasım 2006, Ankara 2007, s.21-32 (Tüketici hukuku). ATEŞ, Derya AUBRY, Hélène : Banka Kredi Kartı Sözleşmelerinin Hukuki Niteliği ve Ek Kart, Ankara 2000. : L influence du droit communautaire sur le droit français des contrats, Editions de L Université de droit, d économie et des sciences d Aix-Marseilles, Aix-Marseilles 2002. AYBAY, Aydın : Borçlar Hukuku Dersleri, Genel Bölüm, İstanbul 2000. AYCI, Emrullah/ BİÇKİN, İnci/ARTUÇ, Mustafa: Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu (Getirilen Yenilikler), Ankara 2006. Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu Gerekçesi, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu Düzenlemeler Dairesi yayını, İstanbul 2005. BAHTİYAR, Mehmet: Genel İşlem Koşullarına Karşı Tüketicilerin Korunması, Yargıtay Dergisi, 1996, S.1-2, s.76 vd.
XVII BAHTİYAR, Mehmet: Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu na Göre Kartın Haksız Kullanımından Dolayı Hukuki Sorumluluk, Kadir Has Marmara Üniversiteleri Ortak Uluslararası Sorumluluk Hukuku Sempozyumu na 2009 yılı sunulan, basılmamış Tebliğ, yayınlanması beklenmektedir (Tebliğ). BAHTİYAR, Mehmet: Banka ve Kredi Kartları Kanunun Sözleşmenin Şekli ve Genel İşlem Şartlarına İlişkin 24-26. Maddelerinin Değerlendirilmesi, 5464 Sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununun Değerlendirilmesi ve Uygulamadan Doğan Sorunlar, İstanbul 2009, s.70-86. BAHTİYAR, Mehmet: Kredi Kartı Kullanımı, Yol Açtığı Sorunlar ve Tüketici Hakları, Makaleler II, İstanbul 2008, s.153-156. BAHTİYAR, Mehmet: Kredi Kartları, İstanbul Barosu Paneli, 22.03.2005, İstanbul Barosu yayını, s.35 vd. BARLAS, Nami BARLAS, Nami BARLAS, Nami : Para Borçlarının İfasında Borçlu Temerrüdü ve Bu Temerrüt Açısından Düzenlenen Genel Sonuçlar, İstanbul 1992 (Para Borcu). : Çerçeve Sözleşme Kavramı ve Çerçeve Sözleşmelerin Özellikleri, Prof.Dr. Erdoğan Moroğlu na 65. Yaş Günü Armağanı, İstanbul 2001, s. 807-828 (Çerçeve Sözleşme). : Kredi Kartı İlişkisinde Bankaya Karşı Verilen Kişisel Teminatın Niteliğinin Belirlenmesi, Prof. Dr. Ömer Teoman a Armağan a 55. Yaş Günü Armağanı, C. II İstanbul 2002, s.937-989 (Kredi Kartı). BAŞÇIOĞLU, Ahmet Erkal: Türk Hukukunda Kefalet, Bankacılık Uygulamasında Güncel Hukuki Sorunlar Semineri, Bankacılar Dergisi, S.67, 2008, s. 70-84. BAŞPINAR, Veysel : Vekilin (Avukatın, Hekimin, Mimarın, Bankanın) Özen Borcundan Doğan Sorumluluğu, 2. baskı, Ankara 2004. BAYDEMİR, Mehmet: Her Yönüyle Kredi Kartları, İstanbul 2004. BAYKAN, Renan : Tüketici Hukuku Mevzuata ilişkin Yorum-Eleştiri-Öneri, İstanbul Ticaret Odası Yayın No: 2005-41, Güncelleştirilmiş 2. baskı, İstanbul 2005. BAYRAKTAR, Köksal:Banka Kredi Kartlarıyla Ortaya Çıkan Ceza Hukuku Sorunları, Prof. Dr. Kemal Oğuzman ın Anısna Armağan, İstanbul 2000, s. 195-203. KESER BERBER, Leyla:İnternet Üzerinden Yapılan İşlemlerde Elektronik Para ve Dijital İmza, Ankara 2002.
XVIII BOURRİER, Christophe:La faiblesse d une partie au contrat, Paris 2003. BUHUR, Oğuzhan BUHUR, Oğuzhan CALAİS-AULOY, Jean/ : Tüketici Kredisi Açısından Kredi Kartı Uygulaması, Ankara 2004. : 5464 Sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununda Kredi Kartı Uygulaması, Güncel hukuk, Nisan 2006, s.26-28 (5464 sayılı kanun). STEİNMETZ, Frank: Droit de la consommation, 7ème édition, Paris 2006. CALAİS-AULOY, Jean: La Notion du consommateur en droit français et en droit communautaire, Liber Amicorum Bernd Stauder, Génève, 2006, s. 65-75. İLHAN, Cengiz CEYLAN, Ebru : Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Şerh, Türkiye Barolar Birliği Yayını, Ankara 2006. : Türk Hukukunda Taşınır Satımı Sözleşmesinde Sözleşmeden Dönme, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1998 (Dönme). CEYLAN, Ebru : Belçika Hukukunda Tüketicilerin Korunmasıyla İlgili 14 Temmuz 1991 Tarihli Yasa, İstanbul Barosu Dergisi, C. 74, S. 1 2000, s.143-156 (Belçika Hukuku). CEYLAN, Ebru CEYLAN, Ebru CEYLAN, Ebru CEYLAN, Ebru CEYLAN, Ebru : Belçika Hukukunda Tüketici Kredileriyle İlgili 12 Haziran 1991 Tarihli Yasa, Prof. Dr. Kemal Oğuzman a Armağan, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2002/1, s.747-767 (Belçika Hukuku Tüketici Kredisi). : 4822 Sayılı Tüketicilerin Korunması Hakkında Kanun da Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun un Getirdiği Yeni Düzenlemeler, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2002/2, s.267-295 (4822 sayılı Yasa). : Türk ve İsviçre Hukukunda Karşılaştırmalı ve Tuzak Reklamlar, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2003/2, s.193-215 (Reklamlar). : Banka ve Kredi Kartları 20/03/2006 Günlü Sempozyumun Notları, İstanbul Barosu Yayınları, İstanbul 2006, s.41-55 (Sempozyum). : Tüketici Kredileri, Türkiye Adalet Akademisi ve Avrupa Konseyi Proje Ofisinin Düzenlediği Tüketici Hukuku Semineri, 2-4 Kasım 2006, Ankara 2007, s. 85-96 (Seminer).
XIX CEYLAN, Ebru CEYLAN, Ebru CEYLAN, Ebru CEYLAN, Ebru CEYLAN, Ebru ÇEKER, Mustafa ÇEKER, Mustafa ÇEKER, Mustafa : Tekelleşmenin Rekabet Düzenine Etkisi ve Hukuki Durumu, Prof. Dr. Aydın Aybay a Armağan, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2007/2, s.345-372 (Tekel). : Tüketicinin Kredi Kartlarından Korunması, İstanbul Barosu Dergisi, Tüketici Hakları ve Rekabet Hukuku Özel Sayı 6, Kasım 2007, s.25-38. (Baskı hatası nedeniyle «kredi kartlarından» ifadesi çıkmıştır) (Özel Sayı). : Avrupa Birliği Hukukunda ve Türk Hukukunda Tüketici Kredileri-I, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, C. 79, Kasım- Aralık 2008, s.35-60 (Tüketici Kredileri-I). : Avrupa Birliği Hukukunda ve Türk Hukukunda Tüketici Kredileri-II, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, C.80, Ocak-Şubat 2009, s.121-148 (Tüketici Kredileri-II). : Banka Kredi Kartları, 9. Panel -Banka kredileri ve Tüketiciler, Banka ve Finans Hukuku Panel ve Seminer Notları, İstanbul Barosu Yayını, Mart 2009, s.930-939 (Panel). : Kredi Kartı Uygulaması ve Özel Hukuk Açısından Kredi Kartının Hukuka Aykırı Kullanımı, Ankara 1997 (Kredi Kartı). : Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamında Kredi Kartı Borcunun Ödenmemesi ve Hukuki Sonuçları, AÜHFD. C. VIII, S. 1-2 2004, s.415-442. : Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamında Kredi Kartı Borcunun Ödenmemesi ve Hukuki Sonuçları, Çevrimiçi, http://www.turkhukuksitesi.com/makale163.htlm (20.12.2006). ÇEKER, Mustafa : İnternet Bankacılığı İşlemlerindeki Usulsüzlüklerden Bankaların Sorumluluğu, Prof. Dr. Hüseyin Ülgen e Armağan, C.II, İstanbul 2007, s.1335-1352 (İnternet). ÇELEBİCAN, Gürgân: Avrupa Birliği nde Kredi Kurumları Tek Pazarının Oluşumu, BATİDER, Aralık 2007, C.XXIV, S.2, s.70-126. DEJEMEPPE, Pierre: La protection du consommateur de services financiers, La protection du consommateur, Actes du colloque organisé par la commission Barreau-Notariat de Liège le 20 Avril 2006, Editions du Jeune Barreau de Liège, 2006, s. 125-155. DEMİR, Mehmet : 4822 Sayılı Kanun ile Tüketici Sözleşmeleri Alanında Getirilen Yenilikler, BATİDER, C.XXII, S.1 Haziran 2003, s.203-236. DERYAL, Yahya : Tüketici Hukuku, Ankara 2008.
XX DERYAL, Yahya : Tüketici Kredisi Sözleşmeleri, Prof. Dr. Erdoğan Moroğlu na 65. Yaşgünü Armağanı, İstanbul 2001, s.139-177 (Tüketici Kredisi). DEVELİOĞLU, Hüseyin Murat : Les garanties indépendantes examinées à la lumière des règles relatives au cautionnement, Thèse de doctorat, Berne 2006. ENGEL, Pierre : Contrats de droit suisse 2. éd., Berne 2000. EKİNCİ, Mustafa ENGİN, Baki İlkay ESEN, Hasan : 5464 Sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu, Ankara 2006. : Ifa Uğruna Edim, Prof. Dr. Erdoğan Moroğlu na 65. Yaş Günü Armağanı, İstanbul 2001, s.839-862. : Kart Çıkaran Kuruluşların Yükümlülükleri, 5464 Sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununun Değerlendirilmesi ve Uygulamadan Doğan Sorunlar, İstanbul 2009, s.21-47. FAVRE-BULLE, Xavier: La nouvelle loi fédérale sur le crédit à la consommation : Présentation générale et champ d application, La nouvelle loi féderale sur le crédit à la consommation, Travaux de la demijournée d étude organisé le 6 Mars 2002 à L Université de Lausanne, Lausanne 2002, s. 3-13. FAVRE-BULLE, Xavier: Le droit communautaire du paiement électronique, Zürich 1992. FERRETTİ, Federico: Consumer credit information and the abuse of individual rights in the EC : evidence from a legal compliance analysis, Revue européenne de droit de la consommation, 1/2007-2008, s.90 vd. GEZDER, Ümit GEZDER, Ümit GOURİO, Alain : Tüketici Kredisi Sözleşmeleri, İstanbul 1998 (Tüketici Kredisi). : Mukayeseli Hukuk Açısından İnternette Aktedilen Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması, İstanbul 2004 (İnternet). : La Directive européen du 23 Avril 2008 concernant les contrats de crédit aux consommateurs, La Semaine Juridique Entreprise et Affaires no : 36, 4 septembre 2008, 2047, s. 1-10. GÖKÇEN, Gürbüz/KAYA, Ferudun : Bireysel Müşterilerin Kredi Kartı Tercihlerine Etki Eden Faktörlerin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, Bankacılar Dergisi, Sayı 70, 2009, s.3-17. GUGGENHEİM, Daniel : Les contrats de la pratique bancaire Suisse, 4 éd. Génève 2000.
XXI GÜLER, Kubilay : Kartlı Ödeme Sistemlerinde Dolandırıcılık/Sahtekarlık Tipleri ve Alınan Önlemler, Hukuki ve Cezai Açıdan Banka Kartı ve Kredi Kartı Sempozyumu, 5-6 Haziran 2009, Ankara 2009, s.75-81. GÜMÜŞ, Mustafa Alper: Türk-İsviçre Borçlar Hukukunda Vekilin Özen Borcu, Doktora Tezi, İstanbul 2001. GÜNDOĞDU, Gökmen : Kredi Kartını Çıkaran Kuruluş ile Kart Hamili Arasındaki İlişkiler, Prof.Dr. Hüseyin Ülgen e Armağan, C.II, İstanbul 2007, 1435-1472. GÜNEY, Alptekin : Banka İşlemleri, 2. baskı, İstanbul 2008. HATEMİ, Hüseyin/SEROZAN, Rona/ ARPACI, Abdülkadir: Borçlar Hukuku Özel Bölümü, İstanbul 1992. HAVUTÇU, Ayşe : Açık İçerik Denetimi Yoluyla Tüketicinin Genel İşlem Şartarına Karşı Korunması, İzmir 1999. HAVUTÇU, Ayşe : Türk Borçlar Kanunu Tasarısının Değerlendirilmesi Sempozyumu, Birinci Oturum, Legal Hukuk Dergisi, Ekim 2005, Yıl: 3 S. 54, s.3613-3628.(sempozyumu düzenleyenler: Legal Yayıncılık ve Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi adına Doç.Dr. Serap Helvacı ve Yrd.Doç.Dr.Faruk Acar-editör) (Tasarı). HELVACI, İlhan : Banka Kredi sözleşmeleri Çerçevesinde Adi Kefalet Sözleşmesine İlişkin Gelişmeler, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C.LXV S.1 2007, s.263-272. HELVACI, Mehmet : Para Borçlarında Faiz Kavramı, İstanbul 2000. HELVACI, Mehmet/KAYA, Aslan, (Hüseyin Ülgen/Ömer Teoman/Abuzer Kendigelen/N.Füsun Nomer Ertan): Ticari İşletme Hukuku, İstanbul 2006. HİMMETOĞLU, Buket: Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu Değerlendirme Toplantısı, Bankacılar Dergisi, S:56, 2006, s. 94-104. İLHAN, Cengiz İNAL, Tamer İNAL, Emrehan : Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Şerh, Türkiye Barolar Birlği Yayını, Ankara 2006. : Tüketici Kredileri ve Tüketici Kredisi Sözleşmeleri, İsviçre Hukuk- Fransız Hukuku ve Avrupa Birliği Konseyi Yönergeleri Işığında, 2. Bası, İstanbul 2005. : E-Ticaret Hukukundaki Gelişmeler ve İnternette Sözleşmelerin Kurulması, İstanbul 2005.
XXII İPEK, Mehtap : Sözleşme Serbestisi ve Günümüzdeki Sınırlamaları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2002. İŞGÜZAR, Hasan : Banka Kredi Kartı Sözleşmeleri, Ankara 2003. İŞGÜZAR, Hasan KAPLAN, İbrahim : Kart Hamilinin Temerrüdü ve Kart İptali, Hukuki ve Cezai Açıdan Banka Kartı ve Kredi Kartı Sempozyumu, 5-6 Haziran 2009, Ankara 2009, s.47-57 (Temerrüt). : Banka Standart sözleşmeleri ve Banka Genel İşlem Şartları, Batider C.XVI S. 2 Aralık 1991 s.49-90. KATOĞLU, Tuğrul : Banka ve Kredi Kartlarının Kullanımı İle İlgili Suçlar, Hukuki ve Cezai Açıdan Banka Kartı ve Kredi Kartı Sempozyumu, 5-6 Haziran 2009, Ankara 2009, s.99-107. KAYA, Ferudun : Türkiye de Kredi Kartı Uygulaması, Türkiye Bankalar Birliği yayını, No: 263, İstanbul 2009. KESER BERBER, L.: İnternet Üzerinden Yapılan İşlemlerde Elektronik Para ve Dijital İmza, Ankara 2002. KIRÇOVA, İbrahim : Kredi Kartı Kullanımının Tüketici Alışkanlıklarına ve Alışverişlerin Yer, Zaman ve Marka Tercihlerine Etkisi, İstanbul Ticaret Odası Yayını: 2007-9, İstanbul 2007. KİRAZ, Taylan Özgür: 5464 Sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu ile Getirilen Yenilikler ve İspat yükü ile Yetkili Mahkeme ve Mercilere ilişkin Maddelerin Değerlendirilmesi, 5464 Sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanununun Değerlendirilmesi ve Uygulamadan Doğan Sorunlar, İstanbul 2009, s.11-20. KOCAMAN, Arif : «Yargıtay Hukuk Genel Kurulu nun 4.7.2001 Tarih ve E. 2001/19-534, K. 2001/583 Sayılı Kararı Üzerine Bir Değerlendirme-kredi kartı ilişisinde Bankaya karşı verilen Kişisel (Şahsi) teminatın hukuki niteliği: Garanti mi kefalet mi? Ticaret Hukuku ve Yargıtay kararları Sempozyumu XIX, Mayıs 2003, s.67-85. KOCAMAN, Arif : Alacağın Temlikinin Benzer Üçlü İlişkiler karşısındaki Teorik Sınırı Sorunu, Ankara 1989 (Temlik). KOCAYUSUFPAŞAOĞLU/HATEMİ/SEROZAN/ARPACI: Borçlar Hukuku Genel Bölüm, C.1, Yenilenmiş Genişletilmiş tamamlanmış 4 üncü Bası, İstanbul 2008. KOSTAKOĞLU, Cengiz: Banka Kredi Sözleşmeleri ve Kredi Kartından Doğan Uyuşmazlıklar- Akreditif, İstanbul 2006.
XXIII KUNTALP, Erden KUNTALP, Erden KUNTALP, Erden KUNTALP, Erden KUNTALP, Erden : Teminat Kavramı, Teminat Türleri ve Bunlardan Doğan Sorumluluk, Reha Poroy a Armağan, İstanbul 1995, s. 263-299 (Teminat). : Yargıtay Kararları Işığında Kredi Kartı, Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, XIII, 5-6 Nisan 1996, s. 273-299 (Sempozyum). : Kredi Kartının Hukuki Yapısı BKM A. Ş. Hukuki Açıdan Banka ve Kredi Kartları Sempozyumu 11-13 Ekim 1996 Abant Bolu, s. 5-9 (Kredi Kartının Yapısı). : Finansal Kiralama Kanunu ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanuna Göre Tüketim ve Yatırım Malı Ayırımı, Prof.Dr. Ali Bozer e Armağan, Ankara 1998, s.302 vd. (Tüketim Malı). : Kartlı ödeme sistemi hakkında genel bilgiler kavramlar ve taraflar arasındaki hukuki ilişkiler, Hukuki Açıdan Banka ve Kredi Kartları Sempozyumu II 8-10 Ekim 1999 Sempozyumu kitabı, Bolu 1999 s.9 vd. KUNTALP Erden/BARLAS, Nami/AYANOĞLU MORALI, Ahu/ÇAVUŞOĞLU IŞINTAN, Pelin/İPEK, Mehtap/YAŞAR, Mert/KOÇ, Sedef:Türk Borçlar Kanunu Tasarısı na İlişkin Değerlendirmeler, Galatasaray Üniversitesi Yayınları, İstanbul Mayıs, 2005. KURU, Baki/ARSLAN, Ramazan/YILMAZ, Ejder: Medeni Usul Hukuku, Değiştirilmiş 20. Baskı, Ankara 2009. LAFFİNEUR, Jacques:L évolution du droit communautaire relatif aux contrats de consommation, REDC., 2001, s.19-43. LEGEAİS, Dominique: Crédits et titres de crédits, Revue trimestrielle de droit commercial et économique, Avril, Juin, 2008/2, s.395-399. LOMBARDİNİ, Carlo: Droit Bancaire Suisse, Genève 2002. LUBY, Monique : La notion du consommateur en droit communautaire : Une commode inconstance, Droit de la consommation- Edition du Jurisclasseur, Decembre 2000, s.58-62. MALKOÇ, İsmail : Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu, Ankara 2007. OZANOĞLU, Hasan Seçkin: Tüketici Sözleşmeleri Kavramı (Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun un Maddi Anlamda Uygulanma Alanı), AÜHFD., Yıl: 2001 C.50, S., 1, s.55-90 (Tüketici Sözleşmeleri).