DERS VE Ö RENC ÇALIfiMA K TABI (2. K TAP)

DERS VE Ö RENC ÇALIfiMA K TABI (2. K TAP) DEVLET KİTAPLARI BEŞİNCİ BASKI., 2014

M LLÎ E T M BAKANLI I...: 4881 DERS K TAPLARI D Z S...: 1465 14.?.Y.0002.3998 Her hakk sakl d r ve Millî E itim Bakanl na aittir. Kitab n metin, soru ve flekilleri k smen de olsa hiçbir surette al n p yay nlanamaz. Editör Doç. Dr. Ayhan Kürflat ERBAfi Dil Uzman Murat CEYLAN Ölçme ve De erlendirme Uzman Dr. Nurcan ATEfiOK DEVEC Görsel Tasar m Nuran BOZTAfi H. Nur ENSAR Rehberlik Uzman Banu ÖZDEM R Program Gelifltirme Uzman Melek AY DUMLUPINAR ISBN 978-975-11-3406-6 Millî E itim Bakanl, Talim ve Terbiye Kurulunun 03.08. 2009 gün ve 111 say l karar ile ö renci ders kitab olarak kabul edilmifl, Destek Hizmetleri Genel Müdürlü ünün 28.03.2014 gün ve 1310094 say l yaz s ile be flinci defa 428.859 adet bas lm flt r.

Mehmet Âkif Ersoy

ANDIMIZ Türküm, doğruyum, çalışkanım. İlkem küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak; yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir. Ülküm yükselmek, ileri gitmektir. Ey Büyük Atatürk! Açtığın yolda, gösterdiğin hedefe durmadan yürüyeceğime ant içerim. Varlığım Türk varlığına armağan olsun. Ne mutlu Türküm diyene!

DERS K TABI

Ç NDEK LER 3. ÜN TE: TOPLAMA ZAMANI 1. BÖLÜM: Toplama fllemi Toplama fllemini Ö reniyorum...92 Toplamları Aynı Olan Sayılar...99 Bölüm De erlendirme...102 2. BÖLÜM: Toplama fllemi ve Takvim Verilmeyen Toplananı Bulalım...104 Yer De ifltiren Toplananlar...108 Takvim...111 Problem Çözelim ve Kuralım...116 Bölüm De erlendirme...118 E lence Köflesi...120 Ünite De erlendirme...121 4. ÜN TE: ÇIKARMA ZAMANI 1. BÖLÜM: Çıkarma Yapıyorum Geriye Do ru Sayıyorum...124 Çıkarma fllemini Ö reniyorum...127 Bölüm De erlendirme...133 2. BÖLÜM: Çıkarma fllemi ve Paralarımız Verilmeyenleri Bulalım...134 Paralarımız...139 Problem Çözelim ve Kuralım...143 Bölüm De erlendirme...145 E lence Köflesi...146 Ünite De erlendirme...147 A

5. ÜN TE: SAYILAR VE ÖLÇME 1. BÖLÜM: Zihinden fllemler Toplamları 10 veya 20 Olan Sayılar...150 Zihinden Toplayalım...153 Zihinden Çıkaralım...156 Bölüm De erlendirme...158 2. BÖLÜM: Kesirler ve Ölçme Tahmin Edelim, Ölçelim...159 Problem Çözelim ve Kuralım...163 Kesirler...165 Tartalım...168 Bölüm De erlendirme...171 E lence Köflesi...173 Ünite De erlendirme...174 B

C

TOPLAMA ZAMANI

Toplama fllemi Toplama fllemini Ö reniyorum Sudaki yengeçler birer birer karaya ç k yor. Ç kt klar nda karadaki yengeçlerin say s nda nas l bir de ifliklik olur? Etkinlik Say kutusu yapalım. Kibrit kutusunun kapa n ç karal m. Küçük bir parça kâ t keselim. Kâ d m z kutuyu iki efl parçaya ay racak flekilde yerlefltirelim. Kutunun bir taraf na 3 tane fasulye koyal m. Di er taraf na da 1tane fasulye koyal m. Kutudaki toplam fasulye say s nda nas l bir de ifliklik oldu? Kutuda kaç tane fasulye oldu? Sonucu nas l buldu unuzu arkadafllar n za anlat n z. 92 Araç ve Gereç Fasulye Kibrit kutusu Kâ t Makas

Rüya n n 2 tane pembe balonu var. Rüya 3 tane de mavi balon ald. Rüya n n balonlar nın say s n ifllem yaparak bulal m: 2 3 5 2 tane pembe balon var. 3 tane mavi balon var. Toplam 5 tane balon var. Balonlarda artma oldu u için toplama ifllemi yap lm flt r. 2 + 3 = 5 toplanan toplanan toplam Toplama ifllemi yap l rken + (art ) iflareti kullan l r. Toplama iflleminin sonucu = (eflittir) iflaretiyle gösterilir. 93

4 + 2 ifllemini modelleyerek sonucu bulal m: + 4 2 6 Toplama iflleminin sonucu 6 d r. Toplama ifllemini alt alta veya yan yana yapabiliriz. 4 + 2 4 + 2 = 6 6 ki tabakta kaç tane portakal oldu unu bulal m: 1.tabak 2.tabak 3 + 0 = 3 Toplama iflleminde $0# say s n n etkisi yoktur. 94

Resimlerde toplam kaç tane uçurtma oldu unu bulal m: Birinci resimde 14 tane uçurtma Toplama ifllemi kinci resimde yap l rken birlikler 2 tane uçurtma alt alta yaz l r. Toplam 16 tane uçurtma ki resimde toplam 16 tane uçurtma vard r. + Resimlerde toplam kaç tane araba oldu unu bulal m: 3 + 4 + 5 = 12 Toplam 12 araba vard r. 95

1 a. Resimdeki farelerden kaç tanesi peynir yiyor? b. 2. resimde yanlar na kaç tane daha fare geldi? c. Kaç tane fare oldu? 1 2 2 Toplama ifllemlerini örnekteki gibi yap n z. a. b. 1 + 2 = 3 + = c. ç. + = + = 96

3 Kutulardaki boncuk say lar n örnekteki gibi bulunuz. a. b. 13 + 3 = 16 + = c. ç. + = + = 4 Her bir modeldeki pullar n say lar n örnekteki gibi bulunuz. 3 + 2 + 4 = 9 97

5 Toplama ifllemlerini modelleyiniz. fllemlerin sonuçlar n bulunuz. a. b. 3 + 4 =... 9 + 5 =... c. ç. 8 + 0 =... 4 + 6 =... 6 Toplama ifllemlerini yap n z. fllemlerle sonuçlar n oklar yard m yla efllefltiriniz. + 10 7 17 + 12 2 15 16 + 15 1 17 + 14 10 14 98 Ç.K. 56-58

Toplamlar Ayn Olan Say lar Tepsilerdeki bardak say lar n veren ifllemleri inceleyelim. 5 + 4 = 9 7 + 2 = 9 6 + 3 = 9 fllemlerdeki $toplanan# ve $toplam# say lar n karfl laflt ral m. Etkinlik Say kutumuzun bir taraf na 7, di er taraf na 8 tane fasulye koyal m. Kutumuzda kaç tane fasulyemiz oldu? fllem yaparak bulunuz. Say kutunuzdaki fasulyeleri boflaltal m. Araç ve Gereç Fasulyeler Say kutusu fiimdi de say kutumuzun bir taraf na 10, di er taraf na 5 fasulye koyal m. Kutumuzda toplam kaç fasulyemiz oldu? fllem yaparak bulunuz. Yapt m z toplama ifllemlerindeki toplanan ve toplamlar karfl laflt r n z. 99

Her kutudaki boncuk say lar n toplama ifllemi yaparak bulal m. Kutulardaki boncuk say lar n karfl laflt ral m: 4 + 0 = 4 3 + 1 = 4 2 + 2 = 4 1 + 3 = 4 0 + 4 = 4 fllemlerde toplananlar farkl oldu u hâlde toplamlar ayn d r. 1 Afla daki ifllemlerden hangisinin sonucu 11 + 2 iflleminin sonucuyla ayn d r? flaretleyiniz. 10 + 2 8 + 5 6 + 5 100

2 Her bir modelde kaç tane pul oldu unu toplama ifllemi yaparak bulunuz. 4 + 8 = 12 3 Sonuçlar 6 olan üç tane toplama ifllemi yaz n z. 1 + 5 = 6 4 Her bir tepside kaç tane kurabiye oldu unu toplama ifllemi yaparak bulunuz. a. b. c. 7 + 1 = 8 + = + = 101 Ç.K. 59

BÖLÜM DE ERLEND RME 1 Karada kaç tane kaplumba a var? Karadaki kaplumba a say s n n artmas için nas l bir de ifliklik olmal d r? 2 5 + 9 = 14 ifllemini inceleyiniz. fllemdeki say ve iflaretlerle ilgili efllefltirmeleri yap n z. 5 ve 9 14 + = toplam toplanan eflittir art 102

3 Kutulardaki pullar n baz lar n k rm z ya, baz lar n yeflile boyay n z. Oluflan modellerin ifllemlerini örnekteki gibi yazarak tabloyu tamamlay n z. art 2 5 eflittir toplam = = = = 7 7 7 7 4 Afla ıdaki ifllemleri inceleyiniz. Yanl fl yap lm fl olan ifllemi yuvarlak içine alarak do rusunu yaz n z. + 8 2 10 + 9 4 15 + 14 3 17 5 Toplama ifllemlerinin sonuçlar n bulunuz. + 9 0 + 5 0 + 17 0 + 14 0 103 Ç.K. 60

Toplama fllemi ve Takvim Verilmeyen Toplanan Bulal m Zeynep ile Kerem kay p f nd k say s n bulma oyunu oynuyorlar. ki elimde toplam 3 f nd k var. Kapal elimde kaç f nd k var? Kapal elinde 1 tane f nd k var. Siz de arkadafllar n zla buna benzer oyunlar oynuyor musunuz? Etkinlik ki kiflilik gruplara ayr lal m. Gruptan birini ebe seçelim. Ebe ile birlikte 9 fasulye alal m. Ebe görmeden, say kutusunun içine 9 tane fasulyeyi da tal m. Say kutusunun bir kapa n açal m. Di er bölümü ise kapatal m. Kapa aç k bölümü ebeye gösterelim. Kutunun kapal bölümünde kaç tane fasulye oldu unu ebeden bulmas n isteyelim. 104 Araç ve Gereç Fasulye Say kutusu

Resimde toplam 7 tane t rt l vard r. T rt llardan 4 tanesi yapra n d fl ndad r. Yapra n alt na kaç tane t rt l sakland n bulal m: Yapra n d fl ndaki t rt llar Yapra n alt ndaki t rt llar Toplam t rt l say s 4 + = 7 Saklanan t rt l say s n bulmak için 4 ün üzerine 7 say s na ulafl ncaya kadar sayal m. 4 5, 6, 7 3 say söyledik. 4 + 3 = 7 Yapra n alt na 3 tane t rt l saklanm flt r. 105

+ Toplama iflleminde verilmeyen toplanan bulal m: 4 say s ndan birer birer 11 say s na kadar sayal m. 4 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 7 say söyledik. 7 + 4 = 11 Verilmeyen toplanan 7 dir. 1 Say kutular ndaki toplam boncuk say s kutular n üzerine yaz lm flt r. Kutunun görünmeyen bölümünde kaç tane boncuk oldu unu bulunuz. 4 12 a. b. 3 c. 11 + 1 = 4 ç. + 5 = 12 6 + 8 = 11 + 3= 6 106

2 Eymen, çizdi i yuvarlaklar n 7 tanesini boyad. Kaç yuvarlak daha boyarsa 12 tane yuvarla boyam fl olur? 3 Resimleri inceleyiniz. fllemlerdeki kutucuklara resimlere göre uygun say lar yaz n z. a. b. 6 + = 11 + 3 = 5 4 Tu lalar n üzerindeki say lar n toplam, üstteki say y veriyor. Bofl olan tu lalara hangi say lar n gelece ini bulunuz. a. 17 11 6 b. 5 8 + = 15 ifllemindeki verilmeyen toplanan bulunuz. Buldu unuz say y boyay n z. 13 8 c. 6 7 8 9 1 107 Ç.K. 61-62

Yer De ifltiren Toplananlar Cem le Ece toplam küp say s n iki farkl toplama ifllemi ile buldular. Yapt klar ifllemleri inceleyelim. 2 + 4 = 6 4 + 2 = 6 Cem le Ece nin bulduklar sonuçlar karfl laflt ral m. Etkinlik Say kutumuzun birinci bölümüne 6, ikinci bölümüne 8 fasulye koyal m. Araç ve Gereç Fasulyeler Say kutusu Toplam fasulye say s n veren ifllemi yaz n z. Kutuda kaç tane fasulye oldu unu bulunuz. Fasulyeleri kutudan ç karal m. Say kutumuzun birinci bölümüne 8, ikinci bölümüne 6 fasulye koyal m. Toplam fasulye say s n veren ifllemi yaz n z. Kaç tane fasulye oldu unu bulunuz. Yapt m z bu iki ifllemdeki toplanan ve toplamlar n karfl laflt r n z. 108

Kutularda kaçar tane dü me oldu unu bulal m: 1. kutu 2. kutu 3 1 4 Kutulardaki dü me say lar n karfl laflt ral m. 1. kutuda 4 ve 2. kutuda 4 tane dü me var. Kutulardaki dü me say lar eflittir. 1 3 4 Toplama iflleminde toplananlar n yerleri de ifltirildi inde toplam de iflmez. 1 Elif, tahtaya bir toplama ifllemi yazd. Sonucu bu ifllemle ayn olan ifllemi iflaretleyiniz. 3 + 5 4 + 5 5 + 3 2 + 4 109

2 Sonuçlar ayn olan ifllemleri efllefltiriniz. 2 + 5 8 + 9 6 + 7 5 + 2 9 + 8 10 + 3 3 + 10 7 + 6 3 2 + 5 iflleminin sonucunu bulunuz. Ayn rakamlar kullanarak sonucu ayn olan baflka bir ifllem yaz n z. 110 Ç.K. 63

Takvim Atatürk, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayram olarak ilan etti. Atatürk ün çocuklara arma an etti i 23 Nisan her y l kutlar z. N SAN 2014 Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 Takvimde 23 Nisan bulup yuvarlak içine al n z. Bu y l 23 Nisan haftan n hangi gününe denk gelmektedir? 111

Etkinlik Çal flma kitab n z n Ek-6 numaral sayfas ndaki takvimi açal m. Takvim üzerinde bugünün tarihini yuvarlak içine alal m. Dünün ve yar n n tarihini farkl renkteki kalemlerle yuvarlak içine alal m. Do um günümüzün tarihini yuvarlak içine alal m. Bu y l do um gününüzü hangi günde kutlayacaks n z? A USTOS 2014 Pt 4 11 18 Sa Ça Pe Cu Ct Pz 5 12 19 6 13 20 25 26 27 7 14 21 28 1 8 15 22 2 9 16 23 3 10 17 24 29 30 31 Pt 6 13 EK M 2014 Sa Ça Pe Cu Ct Pz 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 4 11 18 5 12 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Takvim üzerinde 30 A ustos ve 29 Ekim i iflaretleyelim: A USTOS 2014 Pt 4 11 18 Sa Ça Pe Cu Ct Pz 5 12 19 6 13 20 25 26 27 Pt 6 13 1 8 15 7 14 21 28 1 8 15 22 2 9 16 23 3 10 17 24 29 30 31 EK M 2014 Sa Ça Pe Cu Ct Pz 7 14 2 9 16 3 10 17 4 11 18 5 12 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 30 A ustos Zafer Bayram Cumartesi günü kutlanacakt r. 29 Ekim Cumhuriyet Bayram Çarflamba günü kutlanacakt r. 112

2014 Takvimi OCAK Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Pt 3 10 fiubat Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 4 5 6 7 8 9 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 MART Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 N SAN Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 4 11 18 5 12 19 6 13 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 MAYIS Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 5 12 6 13 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 4 11 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 HAZ RAN Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 TEMMUZ Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 4 11 18 5 12 19 6 13 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 A USTOS Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 4 11 18 24 5 12 19 26 6 13 20 27 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 21 22 23 24 28 29 30 31 EYLÜL Pt Sa Ça Pe Cu Ct 1 8 15 2 9 16 3 10 17 22 23 24 29 30 4 11 18 5 12 19 6 13 20 Pz 7 14 21 25 26 27 28 EK M Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 6 13 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 4 11 18 5 12 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 KASIM Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Sorular yukar da verilen takvime göre cevaplayal m: a. Takvimdeki birinci ay hangisidir?... Ocak b. Eylül ay hangi renk ile gösterilmifltir?... Mavi c. Haziran ay nda kaç gün vard r?... 30 ç. Hangi ayda 28 gün vard r?... fiubat 17 24 18 25 19 26 20 21 22 23 27 28 29 30 Pt 1 8 15 22 ARALIK Sa Ça Pe Cu Ct Pz 2 9 3 10 4 11 5 12 6 13 7 14 16 17 18 19 20 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Bugün ve yar n n tarihini takvimde gösteriniz. Bu tarihlerdeki hava durumunu gözlemleyiniz. Gözlem sonuçlar n s n f hava grafi inde gösteriniz. 113

TEMMUZ 2014 Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 4 11 18 5 12 19 6 13 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 A USTOS 2014 Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 4 11 18 24 5 12 19 26 6 13 20 27 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 21 22 23 24 28 29 30 31 Pt 1 8 15 22 ARALIK 2014 Sa Ça Pe Cu Ct Pz 2 9 3 10 4 11 5 12 6 13 7 14 16 17 18 19 20 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Sorular yukar da verilen takvimlere göre cevaplayal m: a. Takvimlerde hafta sonundaki günler hangi renk ile gösterilmifltir?... K rm z b. 26 Aral k hangi güne gelmektedir?... Cuma c. Temmuz ay n n 13. günü haftan n hangi gününe karfl l k gelmektedir?... Pazar ç. A ustos ay nda kaç tane perflembe günü vard r?... 4 tane d. 30 A ustos Zafer Bayram hangi gün kutlanacakt r?... Cumartesi 114

1 Selin in do um günü 12 Mayıstır. Okan ın do um günü ise 26 Mayıstır. Takvim üzerinde Selin ve Okan ın do um günlerini iflaretleyiniz. Pt 5 12 MAYIS 2014 Sa Ça Pe Cu Ct Pz 6 13 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 4 11 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 2 Tablodaki bofllukları uygun tarihleri yazarak doldurunuz. Tablo: Takvim 3 Mart Pazar 10 Ocak Perflembe 7 A ustos Çarflamba 3 Soruları yandaki takvime göre cevaplay n z. a. 3 Eylül hangi güne gelmektedir? b. Eylül ayının 9. günü haftanın hangi gününe gelmektedir? Pt 1 8 15 22 EYLÜL 2014 Sa Ça Pe Cu Ct Pz 2 9 3 10 4 11 5 12 6 13 7 14 16 17 18 19 20 21 23 24 25 26 27 28 29 30 115 Ç.K. 64-65

Problem Çözelim ve Kural m 1 Mert ö retmenine 7 tane çiçek verdi. Arkadaflı Ebru ise 6 tane çiçek verdi. Mert ve Ebru nun ö retmenlerine toplam kaç tane çiçek verdiklerini bulalım: Problemi Anlayalım Mert ve arkadaflı ö retmenlerine çiçek verdiler. Verdikleri toplam çiçek sayısını bulmalıyız. Plan Yapalım Önce Mert in verdi i çiçek sayısını belirleriz. Sonra Ebru nun verdi i çiçek say s n belirleriz. Toplam çiçek say s n bulmak için ikisinin verdikleri çiçek say lar n toplar z. 7 ile 6 y toplar z. Problemi Çözelim Mert in verdi i çiçekler Ebru nun verdi i çiçekler Toplam çiçek say s 7 + 6 = 13 Ebru ve Mert, ö retmenlerine toplam 13 tane çiçek verdiler. Kontrol Edelim 7 say s ndan birer birer 6 sayarak da ayn sonuca ulaflabiliriz. 7 8, 9, 10, 11, 12, 13 116

2 Melih ile Aylin s n f baflkan olmak istediler. S n fta oylama yap ld. Oylama sonuçlar tabloya yaz ld. Tabloya göre seçimde kaç ö renci oy kullanm flt r? Melih Aylin 10 9 3 Resimde verilen bilgilerle bir problem kurunuz ve çözünüz. Örnek Problem Ahmet in 3 tane balonu vard. Ablas 8 tane daha balon verdi. Ahmet in toplam kaç balonu oldu? 4 Tabloya göre bir problem kurunuz ve çözünüz. Tablo:Eflyalar Eflyalar Say s 8 6 117 Ç.K. 74-75

BÖLÜM DE ERLEND RME 1 Kutulardaki toplam boncuk say lar n örnekteki gibi bulunuz. a. b. c. ç. 5 + 1 = 6 1 + 5 = 6... +... =... +... =... +... =... +... =... +... =... +... = 2 Toplama ifllemlerinde verilmeyen toplananlar bulunuz. Buldu unuz say lar kutulara yaz n z. a. b. c. ç. 10 + + 6 18 12 7 + + 8 10 19 3 Toplama ifllemlerindeki verilmeyen toplananlar bulunuz. a. 17 + = 17 b. + 6 = 6 c. 8 + = 8 ç. 10 + = 10 d. 19 + = 19 e. + 1 = 1 118

4 fiubat 2014 Melek, takvimde baz günleri yuvarlak Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 içine ald. Melek ay n hangi günlerini iflaretlemifltir? 3 10 4 11 5 12 6 13 7 14 8 15 2 9 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 5 Kantinde birinci teneffüste 9, ikinci teneffüste 5 tane simit sat ld. Kantinde toplam kaç tane simit sat lm flt r? 6 Sal ve cuma kelimelerinde toplam kaç harf vard r? 7 Resimde verilenlere göre bir problem kurunuz ve çözünüz. 119 Ç.K. 67

1 Dosya kâ d n z resimlerdeki s raya göre katlayarak köpek modeli yapabilirsiniz. 2 3 4 5 6 7 8 9 Yapt n z köpek modelini süsleyebilirsiniz. 120

ÜN TE DE ERLEND RME 1 Toplamlar 14 olan ifllemlerin verilmeyen toplananlar n yaz n z. a. 11... + 3... = 14 b.... +... = 14 c.... +... = 14 ç.... +... = 14 d.... +... = 14 e.... +... = 14 2 5 + 0 = 5 10 + 0 = 10 Eda birinci toplananla toplam n ayn oldu unu görüyor. Bunun nedenini aç klay n z. 3 3 + 6 = 6 + 3 = ki kardefl masadaki oyuncak bebeklerin dizilifline göre oyuncak bebeklerin say s n buluyor. Kardefllerin belirtti i ifllemlerin sonuçlar n bulunuz. Bulduklar sonuçlar karfl laflt r n z. 121

4 Ömür afla daki problemi çözmek istiyor. $Kardeflimin 4 tane kalemi var. 8 tane kalemi olmas için ona kaç tane kalem vermeliyim?# Ömür problemi çözmek için hangi ifllemi yapmal d r? Yuvarlak içine al n z. 5 4 + = 8 8 + 4 = Çiçeklerle modellenen ifllemleri yap n z. a.... +... =... b.... +... =... 6 $Soner 5 tane f nd k, Ertan 2 tane f nd k yedi. Seda ise 7 tane f nd k yedi. Soner ile Seda toplam kaç tane f nd k yediler?# Problemi çözerken kimin yedi i f nd k say s n kullanmad n z? Aç klay n z. 7 Pt 5 12 MAYIS 2014 Sa Ça Pe Cu Ct Pz 6 13 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 4 11 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Takvim üzerinde 12 May s, 20 May s ve 30 May s tarihlerini iflaretleyiniz. 122 Ç.K. 68-70

ÇIKARMA ZAMANI

Ç karma Yap yorum Geriye Do ru Say yorum Resimde her renkten kaç tane kutu oldu unu bulunuz. Her renkten kaç tane kutu oldu unu alttaki tabloya yazınız. Tablo: Renkler 10 Tabloda yazd n z say lar birinci s radan bafllayarak okuyunuz. 124

Etkinlik Çal flma kitab n n Ek-8 numaral sayfas n açal m. Kutulardaki boncuk say s n bulup noktal yere yazal m. Kutular iz yerlerinden keselim. Araç ve Gereç Makas Yap flt r c Kâ t Kesti imiz kutular 19 dan bafllayarak geriye do ru s rayla kâ da yap flt ral m. Kâ ttaki say lar s ras yla okuyal m. 9 11 12 10 8 Yukar daki kartlar kar fl k s rada verilmifltir. Kartlar büyük say dan bafllayarak geriye do ru s ralayal m: 12 11 10 9 8 125

1 T rt llardaki boflluklara uygun say lar yaz n z. 13 14 7.................. 6 8 9......... 18... 19 10 11............... 5 6......... 2 Noktalar 20 den geriye do ru sayarak birlefltiriniz. Ortaya ç kan resmi boyay n z. 126 Ç.K. 72

Ç karma fllemini Ö reniyorum Resimde kaç tane penguen var? Suya kaç penguen atl yor? Buzun üzerindeki penguen say s nda nas l bir de iflme oldu? Etkinlik S ram z n üzerine 9 tane fasulye koyal m. Fasulyelerden 5 tanesini kald ral m. Araç ve Gereç Fasulyeler S ran zda kaç tane fasulye kald n söyleyiniz. Etkinli i farkl fasulye say lar ile tekrarlayal m. 127

6 birim küpten 2 tanesini ay ral m. Geriye kaç tane birim küp kald n bulal m: 6 dan bafllayarak geriye 6 birim küp do ru 2 sayal m. 6, 5, 4 Bunu bir de ç karma ifllemi yaparak gösterelim. 6-2 = 4 6-2 = 4 Eksilen Ç kan Fark 6 2 4 Eksilen Ç kan Fark Ç karma ifllemi yap l rken $- (eksi)# iflareti kullan l r. Ç karma iflleminin sonucu $= (eflittir)# iflareti ile gösterilir. 9 tane toptan 3 tanesini ay ral m. Geriye kaç tane top kald n bulal m: 9-3 = 6 Geriye 6 tane top kal r. 128

7 4 fllemini modelleyerek sonucunu bulal m: 7 tane birim küp alal m. 4 tanesini ç karal m. 7 den 4 ç karsa 3 kal r. Karadaki kurba alardan 4 tanesi suya at l yor. Karada kaç tane kurba a kald n bulal m: 4 ten 4 ç karsa $0# kal r. 129

Serpil, 16 tane elman n 5 tanesini yiyor. Serpil in kaç tane elmas kald n bulal m: 16 5 11 Ç karma iflleminde önce birlikler ç kar l r. 16 elmadan 5 tanesi ç karsa geriye 11 elma kal r. Tepsideki kurabiyelerden 3 tanesini fare al yor. Tepside kaç tane kurabiye kald n bulal m: Yan yana ç karma iflleminde önce birlikleri ç kar r z. 5-3=2 15-3 = 12 15-3 = 12 130

1 Modellerin belirtti i ifllemleri örnekteki gibi yazarak sonuçlar bulunuz. a. b.... 5 -... 3 =... 2 c.... -... =...... -... =... ç.... -... =... 131

2 17 4 = 13 iflleminde yerine hangi iflaret gelmelidir? flaretleyiniz. - + = 3 Afla daki örne i inceleyiniz. Modellerdeki ifllemleri altlar nda verilen kutulara yaz n z. 12-3 = 9 - = - = 4 Afla daki ç karma ifllemlerini yap n z. a. 12 2 b. 17 7 c. 7 7 ç. 9 2 d. 16-4 = e. 18-7 = f. 6-6 = 132 Ç.K. 73-75

BÖLÜM DE ERLEND RME 1 a. Çocuklar ne yap yorlar? b. Kek say s nda nas l bir de ifliklik oldu? 2 Afla daki ç karma ifllemlerini yap n z. a. 19-6 = b. 8-8 = c. 16-4 = ç. 15-7 = d. 17 e. 14 2 4 3 Afla daki ifllemleri yap n z. fllemleri verilen modeller üzerinde gösteriniz. a. 14-5 = 9 c. 9-9 = b. 12-6 = ç. 8-2 = 133 Ç.K. 76

Ç karma fllemi ve Paralar m z Verilmeyenleri Bulal m A ac n yan nda 5 ay vard. Baz lar ma araya girdi. Ma araya giren ay say s n nas l bulabilirsiniz? Etkinlik S ram z n üzerine 9 tane fasulye koyal m. Araç ve Gereç Fasulyeler Fasulyelerden bir k sm n saymadan avucumuza alal m. S rada kalan fasulyeleri sayal m. Avucunuza bakmadan, avucunuzda kaç tane fasulye oldu unu bulunuz. 134

Resmi inceleyelim. Simitçinin kaç tane simit satt n bulal m: 5 3 Tezgâhtaki simit say s Sat lan simit say s Tezgâhta kalan simit say s 5 ten 3 e kadar geriye do ru birer birer sayal m. 5 4, 3 2 say söyledik. Simitçi 2 tane simit satm flt r. Ayn sonuca 5 ten 3 ü ç kararak da ulaflabiliriz. 5-3 = 2 Simitçi 2 tane simit satm flt r. 135

Teknedekilerden 7 si suya dald. 2 si ise teknede kald. Bafllang çta teknede kaç kifli oldu unu bulal m: Bafllang çta teknede olanlar n say s 7 Suya atlayanlar n say s 2 Teknede kalanlar n say s fllemi model üzerinde göstererek yapal m: 2 7 Bafllang çta teknede 9 kifli vard r. Teknede kalanlar n say s Suya atlayanlar n say s 9 Bafllang çta teknede olanlar n say s 136

1 Balonlar n baz lar patlad. Patlamadan önce her grupta kaç balon vard? a. b. c.... - 3 = 6... - 7 = 7... - 5 = 8 2 Trenin vagonlar nda yaz l ifllemlerin hepsinin sonucu 12 dir. Kutucuklar uygun say larla doldurunuz. 12 15 19 16 12............ 3 fllemlerde verilmeyen say lar bulunuz. a. 8 1 b. c. 17 ç. 9 2 10 12 7 137

4 Kitapl ktaki kitaplardan baz lar kutuya kondu. Kutuya kaç tane kitap konuldu unu bulunuz. 5 Tablo: Ç karma fllemi Tabloda ç karma ifllemleri Eksilen Ç kan Fark verilmifltir. Tablodaki 12 4 6 8 10 boflluklar örnekteki gibi doldurunuz. 17 9 6 Sonuçlar ayn olan ç karma ifllemlerini oklarla efllefltiriniz. 11-6 138 Ç.K. 77-78

Paralar m z pek kitap almak için kitapç ya geliyor. pek kitap almak için kitapç ya ne veriyor? Etkinlik Üçerli gruplara ayr lal m. Çal flma kitab m z n Ek-10 numaral sayfas ndaki paralar m z keselim. Kesti imiz paralar bir torbaya koyal m. Torbadan bir para çekelim. Çekti iniz paran n de erini söyleyiniz. Araç ve Gereç Makas Torbadan tekrar para çekerek etkinli e devam edelim. 139

Paralar m z tan yal m: Türk liras n $TL#, kuruflu $Kr# olarak k salt r z. 140

Asuman kumbaras nda 15 TL biriktirdi. 5 TL sini kardefline verdi. Asuman n kaç liras n n kald n bulal m: 15-5 = 10 TL Asuman n 10 TL si kald. Paralar n de erlerinin toplam n bulal m: 5 + 10 + 1 = 16 Kr 141

1 Afla daki paralardan de eri en büyük olan iflaretleyiniz. 2 Afla daki paralardan de eri en küçük olan iflaretleyiniz. 3 Afla da toplam kaç kurufl vard r? Söyleyiniz. 4 Emel in 5TL si vard r. Emel paras ile yandaki ürünlerden hangilerini alabilir? Sat n alabilece i ürünleri yuvarlak içine al n z. 2 TL 1 TL 7 TL 2 TL 142 Ç.K. 79

Problem Çözelim ve Kural m 1 Serkan' n do um günü pastas nda 8 tane mum yan yordu. Serkan mumlar üfleyince 5 tanesi söndü. Yanan mumlar n say s n bulal m. Problemi Anlayalım Pastada 8 tane mum var. 5 tanesi sönüyor. Sönmeyen kaç tane mum oldu unu bulmal y z. Plan Yapalım Yanan mumlar n say s Sönen mumlar n say s 8 tane mumdan 5 tanesi söndü. 8'den 5'i ç kararak yanan mumlar n say s n bulabiliriz. Problemi Çözelim 8-5 = 3 Yanan mumlar n say s Kontrol Edelim 3 tane yanan mum var. 5 tane sönen mum var. Toplam mum say s n 5 ile 3 ü toplayarak bulabiliriz. 5 + 3 = 8 tane mum Serkan n do um günü pastas nda 8 tane mum vard r. 143

2 Yo urdun fiyat, sütün fiyat ndan kaç lira fazlad r? 2 TL 5 TL 3 Tabloda baz oyuncaklar ve bu oyuncaklar n say lar verilmifltir. Tabloda verilen bilgilerle bir problem kurunuz ve çözünüz. Tablo: Oyuncaklar Oyuncaklar Say s Örnek Problem fiefik Dede nin torunlar na ald oyuncaklar tabloda gösteriliyor. fiefik Dede nin ald toplam oyuncak say s, bebek say s ndan ne kadar fazlad r? 4 Resmi inceleyiniz. 5 5 9 Resimde verilenlere göre bir problem kurunuz ve çözünüz. 144 Ç.K. 80-81

BÖLÜM DE ERLEND RME 1 Afla daki ifllemlerdeki bofl kutulara hangi say lar n gelece ini bulunuz. Bu say lar yuvarlak içine al n z. Ders: Matematik a. - 5 = 9 13 14 15 b. 12 - = 3 7 8 9 c. - 7 = 10 17 18 19 2 Ezel, cebindeki 4 TL ile afla dakilerden hangilerini alabilir? flaretleyiniz. 3TL 15TL 5TL 1TL 3 Resmi inceleyiniz. 10TL Resimde verilenlere göre bir problem kurunuz ve çözünüz. 145 Ç.K. 81

Bulmaca Baloncuklar n içindeki ifadelere göre bulmacay tamamlay n z. 1 4 2 6 3 P R Z M A 5 7 1. Ç karma iflleminin iflaretiyim. 2. Zaman gösteririm. 3. Geometrik cisimlerden bir tanesiyim. 4. Al flveriflte beni kullan rs n z. 5. fllemlerin sonucunu gösteren iflaretim. 6. Tarihi gösteririm. 7. Toplama iflleminin iflaretiyim. 146

ÜN TE DE ERLEND RME 1 Yapraklar 19 dan bafllayarak geriye do ru birer birer say n z. Say lar bofl yapraklar n üzerine yaz n z. 19 18........................ 2 Afla daki ifllemlerin sonuçlar n bulunuz. fllemleri model üzerinde gösteriniz. a. 7-2 = 5 b. 8-5 = c. 9-5 = 3 Rafta 12 bardak vard. Annem bardaklar n bir k sm n masaya götürdü. Annem masaya kaç tane bardak götürmüfltür? 147

4 Afla daki paralardan hangisinin de eri 10 kurufltur? flaretleyiniz. 5 Selçuk, berberde saç n kestirdi. Selçuk un 6 TL vermesi gerekiyor. Cüzdan ndaki 10 TL yi verdi. Para üstü olarak kaç lira al r? 6 Yaramaz kedicik, baz say lar n üzerini patisiyle boyad. Kedici in üzerini boyad say lar patisinin üzerine yaz n z. a. 12 - = 6 b. 9 - = 0 c. - 4 = 15 ç. - 3 = 3 d. 4 - = 0 e. 9 - = 9 7 Resimde verilen bilgilerle bir problem kurunuz ve çözünüz. 148 Ç.K. 82-84

SAYILAR ve ÖLÇME

Zihinden fllemler Toplamlar 10 veya 20 Olan Say lar Sinem odas n n penceresini süslüyor. Sinem, süsün her bir ipindeki say lar n toplam n buluyor. 3 2 1 5 5 7 8 9 Toplamlar aras nda nas l bir iliflki vard r? Etkinlik ki kiflilik gruplar olufltural m. Birimiz 1 ile 10 aras nda bir say söylesin. Di erimiz söylenen say yla topland nda 10 sonucunu veren say y bulsun. Do ru say y söyleyen arkadafl m za 1 puan verelim. En çok puan alan arkadafl n z oyunu kazan r. 150

Pullardan ve renklerinden yararlanarak toplamlar 10 olan say lar yazal m: Toplam 1 + 9 5 + 5 4 + 6 6 + 4 8 + 2 10 10 10 10 10 Toplamlar 20 olan say lar kutulara yazal m: + = 20 + = 20 + = 20 + = 20 Toplananlar afla daki gibi yaz labilir: 18 + 2 = 20 19 + 1 = 20 11 + 9 = 20 17 + 3 = 20 151

1 Toplamlar 20 olan say lar efllefltiriniz. 11 3 8 16 12 9 17 4 5 2 Sonucu yanl fl yaz lan ifllemi yuvarlak içine al n z. a. 13 + 7 20 b. 10 + 10 20 c. 15 + 4 20 3 Üstte toplamlar verilen say lar altlar ndaki tu lalara yaz n z. a. b. c. 10 10 10 ç. 20 d. 20 152 Ç.K. 86

Zihinden Toplayal m 10 TL 3 TL 4 TL 2 TL Burak, almak istedi i ürünlerin toplam fiyat n nas l bulabilir? Etkinlik ki kiflilik gruplara ayr lal m. Gruptan birisi akl nda 1 ile 10 aras nda bir say tutsun. Tuttu u say n n 10 fazlas n bulup sonucu söylesin. Di eri ak ldan tutulan say y bulsun. 153

5 ile 4 say lar n n toplam n zihinden bulal m: 5 say s n n üzerine ileriye do ru 4 defa birer ritmik sayal m. 5 6, 7, 8, 9 4 defa birer ritmik sayd k. 5 ile 4 say lar n n toplam 9 dur. 16 + 3 iflleminin sonucunu zihinden bulal m: Zihnimizde önce birlikleri toplayal m. Buldu umuz say ya 10 ekleyelim. 16 + 3 iflleminde, 6 + 3 = 9 ve 10 + 9 = 19 eder. 154

1 14 + 4 = 18 14 + 4 = 16 Yi itcan ile Efsun un zihinden yapt ifllemleri kontrol ediniz. fllemi hangisinin do ru yapt n bulunuz. 2 Afla daki ifllemlerin sonuçlar n zihinden bulunuz. Nas l buldu unuzu aç klay n z. a. 15 + 4 b. 7 + 4 c. 10 + 4 ç. 12 + 3 d. 11 + 7 e. 9 + 9 3 fiimal, iki tane oyuncak ald. fiimal in oyuncaklara ne kadar ödemesi gerekti ini zihinden bulunuz. Buldu unuz de eri yuvarlak içine al n z. 5 TL 5 TL 155 Ç.K. 87

Zihinden Ç karal m 14-6 iflleminin sonucunu zihinden nasıl bulabilirsin?......... Eren Sizce Berrin in Eren e cevab ne olur? Etkinlik ki kiflilik gruplara ayr lal m. Gruptan birisi kâ da bir ç karma ifllemi yazs n. Di eri ifllemdeki eksilenden ç kan say ya kadar geriye do ru birer ritmik says n. Geriye kaç say kald n söyleyiniz. Berrin 8-5 iflleminin sonucunu zihinden bulal m: 8 say s ndan geriye do ru 5 defa birer ritmik sayal m. 8 7, 6, 5, 4, 3 8-5 = 3 3 say s na ulaflt k. 156

Baflka bir yolla ifllemin sonucunu bulal m: 8 say s ndan geriye do ru 5 e kadar birer ritmik sayal m. 8 7, 6, 5 3 defa birer ritmik sayd k. 8-5 = 3 1 Afla daki ifllemleri zihinden yap n z. a. b. c. 16-6 14-4 12-2 ç. 13-13 d. 6-4 e. 12-7 2 Defterinize bir ç karma ifllemi yaz n z. fllemin sonucunu zihinden bulunuz. 157 Ç.K. 88

BÖLÜM DE ERLEND RME 1 Tablodaki bofllukları uygun sayılarla doldurunuz. Tablo: Toplama Yapıyorum Toplanan Toplanan Toplam 17 3 20 2 fllemleri zihinden yapınız. a. 17-4 = 13 b. 6 + 5 = 11 c. 15-6 = ç. 12 + 7 = 3 Modellerde belirtilen ifllemleri yaz n z. Sonuçlar n zihinden bulunuz. a. b. 10 20 10 + 12 6 + 158 Ç.K. 89

Kesirler ve Ölçme Tahmin Edelim Ölçelim Resmi inceleyelim. Çocuklar resimdeki uzunlukları nasıl ölçüyorlar? Açıklayınız. 159

Etkinlik Güzel yazı defterimizin uzunlu unu bulalım. Önce defterimizin kaç parmak uzunlu unda oldu unu tahmin edelim. Sonra defterimizi parma ımızla ölçelim. Defterimiz kaç parmak uzunlu undadır? Tahminimizle ölçme sonucumuzu karflılafltıralım. Kertenkelenin kaç atafl boyu uzunlu unda oldu unu bulal m: Kertenkele 2 atafl boyu uzunlu undadır. Resimdeki tavflanın boyunun kaç karıfl uzunlu unda oldu unu bulalım: Tavflanın boyu 3 karıfl uzunlu undadır. 160

Cemre evle kuyu arasındaki uzunlu un kaç ayak oldu unu bulmaya çalıflıyor. Biz de Cemre ye yardımcı olalım: Evle kuyu arasındaki uzunluk 18 ayaktır. A açla kuyu arasındaki uzunlu un kaç adım oldu unu bulmasında Ça rı ya yardımcı olalım: A açla kuyu arasındaki uzunluk 7 adımdır. Yazı tahtasının kaç kulaç uzunlu unda oldu unu bulalım: Yazı tahtası 3 kulaç uzunlu undadır. 161

1 Resimdeki masanın kaç kalem boyu uzunlu unda oldu unu tahmin ediniz. 2 Tavflan yuvasından kaç parmak boyu uzaklaflmıfltır? Parma ınızla ölçerek bulunuz. Buldu unuz sonucu bofllu a yazınız. Tavflan yuvasından... parmak boyu uzaklaflmıfltır. 3 Sıranızın uzunlu unun kaç karıfl oldu unu tahmin ediniz. Sonra karıflınızla ölçünüz. Buldu unuz sonuçlar tabloya yazınız. Tablo: Sıranın Uzunlu u Tahmininiz Ölçme sonucunuz... kar fl... kar fl 162 Ç.K. 90

Problem Çözelim ve Kural m 1 Deniz ve Hakan kumda uzun atlama oynuyorlar. Deniz 3 adım, Hakan 1 adım uzunlu unda atladı. Deniz in Hakan dan kaç adım fazla atladı ını bulalım. Problemi Anlayalım Deniz ve Hakan ın atladı ı uzaklıklar verilmifl. Deniz in Hakan dan kaç adım fazla atladı ını bulmalıyız. Plan Yapalım Deniz in Hakan dan kaç adım uza a atladı ını bulalım. Bunun için 3 ten 1 i çıkarırız. Problemi Çözelim 3-1 = 2 Deniz, Hakan dan 2 adım uza a atlamıfltır. Kontrol Edelim 1 ad m 3 ad m 2 + 1 = 3 Deniz 2 adım daha uza a atlamıfltır. 163

2 Ça rı ataflla kitabını ve çantasını ölçüyor. Kitabının boyu 15 atafl, çantasının boyu 13 atafl uzunlu undad r. Ça rı kitabını çantasına s d rabilir mi? Açıklayınız. 3 Resmi inceleyiniz. 6 ad m 11 ad m Resimde verilen bilgilerle bir problem kurunuz ve çözünüz. Örnek Problem Ali 6 adım atarak a aca ulafltı. A açtan, sokak lambasına giderken 11 adım attı. Ali toplam kaç adım atarak sokak lambasına ulafltı? 4 10 + 5 = 15 parmak uzunlu undad r. Tahtadaki çözüme göre bir problem kurunuz ve çözünüz. 164 Ç.K. 91-92

Kesirler Mısır ve havuç iki efl parçaya ayrılmıfltır. Sizin de bildi iniz iki efl parçaya ayrılabilen sebzeler var mı? Etkinlik ki tane dosya kâ ıdı alalım. Dosya kâ ıdının birini ortadan ikiye katlayalım. Katladı ımız kâ ıdı kat çizgisinden keselim. Elde etti imiz iki parça kâ d boyay p karfl laflt r n z. Boyal parçalardan biriyle bütün dosya kâ ıdını karflılafltırınız. Araç ve Gereç Makas Kâ t 165

Ekme imizi iki efl parçaya ayıralım: Ekmeklerin her bir parçası bütün ekme in yarısıdır. ki efl yarım parça bir bütün eder. Bir bütünü iki efl parçaya ayırdı ımızda iki yarım elde ederiz. Tabakta kaç tane karpuz oldu unu bulalım: 2 efl yarım karpuz 1 bütün karpuz eder. Tabakta 1 bütün karpuz vardır. 166

1 Tepside kaç tane salatalık vardır? 2 Yar m elmay yuvarlak içine al n z. 3 Cümlelerdeki bofllukları balonlardaki uygun sayılarla doldurunuz. 1 2 3 a. Bir bütün çilek... efl yarım çilek eder. b. 2 efl yarım kayısı... bütün kayısı eder. c. 6 efl yarım portakal... bütün portakal eder. 167 Ç.K. 93-94

Tartal m Emrah ile Ceren tahterevalliye bindiler. Ceren in yukarıda olmasının sebebi ne olabilir? Etkinlik ki pofletten birini pamuk di erini tafl ile dolduralım. çimizden biri iki pofleti de taflısın. Hangi pofleti daha kolay taflıdı? Pofleti kolay taflımasının sebebi ne olabilir? 168 Araç ve Gereç Pamuk Tafl Poflet

Terazideki meyveleri karflılafltıralım: Çilek hafif, portakal a ır bir meyvedir. Çilek, portakaldan daha hafiftir. Portakal, çilekten daha a ırdır. Hayvanları en hafiften en a ıra do ru sıralayalım: Ar, köpekten ve filden hafiftir. Ar, en hafif hayvandır. Fil, köpekten ve ar dan a ırdır. Fil, en a ır hayvandır. Köpek, ar dan daha a ırdır. Köpek, filden daha hafiftir. Hayvanlar hafiften a ıra do ru afla ıdaki gibi sıralanır: 169

1 Selim in bir kuflu, bir kedisi ve bir ine i var. a. Selim in en hafif hayvanı hangisidir? b. Selim in en a r hayvan hangisidir? 2 Resimleri inceleyiniz. A ır olan sebzeleri iflaretleyiniz. 3 Misket, toptan hafiftir. Misket balondan a ırdır. Buna göre en a ır olan hangisidir? flaretleyiniz. 170 Ç.K. 95-96

BÖLÜM DE ERLEND RME 1 Kitabın boyunu afla ıdaki birimlerden hangisiyle ölçebiliriz? flaretleyerek aç klay n z. 2 Annem akflam yeme inde 18 parmak uzunlu unda mum yaktı. Yemek bitti inde mum 6 parmak uzunlu unda kaldı. Mum kaç parmak erimifltir? 3 Resimde verilen bilgilerle bir problem kurunuz ve çözünüz. 5 ad m 6 ad m 8 ad m 171

4 Resmi inceleyerek sorular cevaplay n z. a. Resimdeki her çocuk, bir yarım pasta alabilir mi? b. Çocuklar pastalarını alınca tabakta kaç bütün pasta kalır? c. Her çocu a bir bütün pasta düfler mi? Neden? 5 Afla ıdaki nesneleri hafiften a ıra do ru sıralayınız. En hafif olanı mavi renge, en a ır olanı k rm z renge boyayınız. a. b. 6 A ır olan hayvanları iflaretleyiniz. a. b. 172 Ç.K. 96

Yelkenli Dosya kâ d n z resimlerdeki s raya göre katlayarak yelkenli modeli yapabilirsiniz. 1 2 3 4 Yapt n z yelkenli modelini süsleyebilirsiniz. 173

ÜN TE DE ERLEND RME 1 Toplamları 10 olan sayıları efllefltirip aynı renge boyayınız. 10 3 5 7 5 6 2 Ö renciler zihinden ifllem yapıyorlar. Siz de zihninizden ifllemlerin sonucunu bulup boflluklara yazınız. a.... b. 8 + 6... 11-6 4 0 3 Kaan iki sayı kartını cebine koydu. Kartlardaki sayıların toplamı 20 dir. Kaan n cebine koydu u kartları boyayınız. 12 6 8 7 174

4 Odunun kaç parmak uzunlu unda oldu unu tahmin ediniz. Sonra parma ınızla ölçüp tahmininizle ölçme sonucunu karfl laflt r n z. Tahmininizi ve ölçme sonucunuzu tabloya yazınız. Tablo: Tahmin Ediyorum Tahmininiz Ölçme sonucunuz... parmak... parmak 5 Tahtadaki çözüme göre bir problem kurunuz ve çözünüz. 6 Annem, bana 15 karıfl uzunlu- unda atk ördü. Atkım bana uzun gelince 7 karıflını söktü. Atkı kaç karıfl uzunlu undadır? 175

7 Meyveleri inceleyiniz. Hangilerinin bütün, hangilerinin yarım oldu unu altlarındaki boflluklara yazınız. a. b. c. ç. 8 $So an, zeytinden hafiftir.# cümlesinin do ru mu, yanlıfl mı oldu unu iflaretleyiniz. Do ru Yanl fl 9 Hayvanlar, kapıdan en a ırdan en hafife do ru sıralanarak geçecekler. Hayvanların kapıdan geçifl sıralarını yazınız. 176 Ç.K. 97-99

Ç NDEK LER 3. ÜN TE: TOPLAMA ZAMANI 1. BÖLÜM: Toplama fllemi Toplama fllemini Ö reniyorum...56 Toplamları Aynı Olan Sayılar...59 2. BÖLÜM: Toplama fllemi ve Takvim Verilmeyen Toplananı Bulalım...61 Yer De ifltiren Toplananlar...63 Takvim...64 Problem Çözelim ve Kuralım...66 Ünite De erlendirme...68 4. ÜN TE : ÇIKARMA ZAMANI 1. BÖLÜM: Çıkarma Yapıyorum Geriye Do ru Sayıyorum...72 Çıkarma fllemini Ö reniyorum...73 2. BÖLÜM: Çıkarma fllemi ve Paralarımız Verilmeyenleri Bulalım...77 Paralarımız...79 Problem Çözelim ve Kuralım...80 Ünite De erlendirme...82 A

5. ÜN TE: SAYILAR VE ÖLÇME 1. BÖLÜM: Zihinden fllemler Toplamları 10 veya 20 Olan Sayılar...86 Zihinden Toplayalım...87 Zihinden Çıkaralım...88 2. BÖLÜM: Kesirler ve Ölçme Tahmin Edelim, Ölçelim...90 Problem Çözelim ve Kuralım...91 Kesirler...93 Tartalım...95 Ünite De erlendirme...97 B

C

TOPLAMA ZAMANI Ders kitab n z n 3. ünitesini inceleyiniz. Bu ünitedeki konuları gösteren resimleri iflaretleyiniz. MAYIS 2013 Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Toplama fllemi Toplama fllemini Ö reniyorum 1 a. Sepetlerde toplam kaç tane kedi oldu unu örnekteki gibi hesaplayınız. b. 3 + 0 = 3 c. + = + = 56

2 5 + 2 + 3 8 + 2 5 + 5 6 + 1 4 + 3 10 + 0 2 + 4 + 4 1+ 6 9 + 1 7 + 3 7 + 0 6 + 1 5 + 1 2 + 4 2 + 7 4 + 1+ 2 1+ 9 8 + 0 4 + 4 6 + 2 7 + 1 4 + 1 3 + 3 6 + 0 4 + 5 Yukarıdaki resimde verilen toplama ifllemlerinin sonuçlarını bulunuz. Buldu unuz sonuçların oldu u bölgeleri belirtilen renklere boyayınız. 9 10 7 5 6 8 3 Resmi inceleyiniz. a. Akvaryumda kaç tane balık var? b. Bardakta kaç tane balık var? c. Bardaktaki balıklar akvaryuma koyulunca akvaryumda kaç tane balık olur? + 57

4 Üstteki tu lada yazılı sayı, alttaki iki sayının toplamıdır. Bofl tu lalara yaz lmas gereken sayıları bularak bofllukları doldurunuz. 7 2 5 0 6 11 1 5 Afla ıdaki toplama ifllemini örnekteki gibi yapınız. 7 2 12 7 9 Ders kitab n n 92. sayfas nda bulunan etkinlikteki çalıflmanızı düflünerek afla ıdaki formu doldurunuz. Ölçütler 1. stenenleri tam olarak yaptım. 2. Etkinli i zamanında tamamladım. 3. Zorlandı ım konularda yardım aldım. 4. Etkinlikten birçok fley ö rendim. Evet Hayır 58

Toplamlar Ayn Olan Say lar 1 Verilen ifllemlere göre boncukları örnekteki gibi ayırınız. a. b. c. 5 + 9 4 + 10 1 + 13 ç. d. e. 12 + 2 3 + 11 7 + 7 2 fllemlerin sonuçlarını bulunuz. Sonucu aynı olan ifllemleri yuvarlak içine alınız. a. 4 b. 12 c. 10 + 9 + 7 + 3 3 Toplamları aynı olan say lar n 6+0 5+1 bulundu u kutuları kırmızıya boyayınız. 3+3 2+3 59

Bu zamana kadar ö renmifl oldu unuz konuları belirten resimleri inceleyiniz. a. 4 + 0 = 4 13 + 3 = 16 b. 3 + 1 = 4 2 + 2 = 4 1 + 3 = 4 + = 0 + 4 = 4 Afla ıdaki soruları cevaplayınız. 1. En kolay ö rendi iniz konu hangisiydi? Konuyu gösteren resmin alt ndaki kutucu u pembeye boyayınız. 2. En çok e lendi iniz etkinlik, hangi konudayd? Konuyu anlatan resmin alt ndaki kutucu u mavi renge boyayınız. 3. Anlamakta zorlandı ınız konu hangisiydi? Konuyu anlatan resmin alt ndaki kutucu u iflaretleyiniz. 60

Toplama fllemi ve Takvim Verilmeyen Toplananı Bulalım 1 Resimdeki ifllemlerin sonuçlar mavi renkte yaz lm flt r. Her bir ifllemdeki verilmeyen toplanan bulunuz. a. b. c. ç. 6 + 4 10 7 + 4 9 + 2 Afla da modellenen ifllemlerin her birinin sonucu 16 d r. Buna göre verilmeyen toplananları kutulara yazınız. fllemlerin modellemelerini tamamlayınız. 13 12 13 + 3 = 16 + 8 + 8 = 16 + 10 = 16 11 + = 16 61

3 Afla ıdaki ifllemlerde verilmeyen toplananları bulunuz. Buldu unuz sayı kadar yuvarla ı boyayınız. a. 3 + 6 = 9 b. + 8 = 12 c. + 7 = 14 ç. 7 + = 15 d. 12 + = 16 4 fllemlerdeki bazı sayıların üzerine boya döküldü. Boyanın altında kalan sayıları yazınız. 5 + 5 = 10 + 6 = 13 4 + = 12 + 5 = 7 9 + 4 = 6 + = 12 9 + = 15 7 + = 10 8 + = 13 62

Yer De ifltiren Toplananlar 1 Resimlerdeki parmak sayılarını gösteren ifllemleri boflluklara yazınız. Her resimde toplam kaç parmak oldu unu hesaplayınız. a. 5 + 1 = 6 1 + 5 = 6 b. c. + = + = + = + = 2 Toplar ile modellenen sayıları yazarak ifllemleri tamamlayınız. a. b. 2 4 6 + = + + + = 63

Takvim 1 Takvimi inceleyiniz. 2014 Takvimi OCAK Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Pt 3 10 fiubat Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 4 5 6 7 8 9 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 MART Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 N SAN Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 4 11 18 5 12 19 6 13 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 MAYIS Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 5 12 6 13 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 4 11 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 HAZ RAN Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 TEMMUZ Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 4 11 18 5 12 19 6 13 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 A USTOS Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 4 11 18 24 5 12 19 26 6 13 20 27 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 21 22 23 24 28 29 30 31 EYLÜL Pt Sa Ça Pe Cu Ct 1 8 15 2 9 16 3 10 17 22 23 24 29 30 4 11 18 5 12 19 6 13 20 Pz 7 14 21 25 26 27 28 EK M Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 6 13 7 14 1 8 15 2 9 16 3 10 17 4 11 18 5 12 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 a. Cumhuriyet Bayramı nı kutlayaca ımız tarihi takvim üzerinde iflaretleyiniz. b. A ustos ayı hangi aydan sonra gelir?... c. Mart ayından sonraki ayda kaç gün vardır?... ç. Hangi aylarda 30 gün vardır?... 64 KASIM Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 24 18 25 19 26 20 21 22 23 27 28 29 30 Pt 1 8 15 22 ARALIK Sa Ça Pe Cu Ct Pz 2 9 3 10 4 11 5 12 6 13 7 14 16 17 18 19 20 21 23 24 25 26 27 28 29 30 31

2 pek, Ocak ayının son günü tiyatroya gitti. pek in tiyatroya gitti i günü takvimde iflaretleyiniz. pek hangi gün tiyatroya gitmifltir? 6 13 20 27 Pt OCAK 2014 Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 5 7 8 9 10 11 12 14 15 16 17 18 19 21 22 23 24 25 26 28 29 30 31 3 1A sınıfı ö rencileri 4 Haziran da Anıtkabir i ziyarete gittiler. Takvim üzerinde bir önceki ve bir sonraki günleri iflaretleyiniz. Pt HAZ RAN 2014 2 9 16 Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 8 23 30 3 4 5 6 7 10 11 12 13 14 15 17 18 19 20 21 22 24 25 26 27 28 29 4 Takvimde cumartesi ve pazar günlerini iflaretleyiniz. 7 14 21 28 Pt N SAN 2014 Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 5 6 8 9 10 11 12 13 15 16 17 18 19 20 22 23 24 25 26 27 29 30 5 Takvim üzerinde Atatürk ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı nı kutladı ımız günü iflaretleyiniz. MAYIS 2014 Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz 1 2 3 4 8 9 10 11 15 16 17 18 5 6 7 12 13 14 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 65

Problem Çözelim ve Kuralım 1 Hatice, Aysel ve Hakan okulun çevresindeki çöpleri topladılar. Topladıkları her parça çöp için puan kazandılar. Kazandıkları puanları tabloya bakarak hesaplayınız. Tablo: Çevremiz... 5 +... 10 =... 15 Toplanan Nesneler Puanları 3 puan Hatice 4 puan Aysel... +... +... =... 5 puan 10 puan Hakan... +... +... =... En çok puanı... aldı. En az puanı... aldı. 2 Afla ıdaki noktalı yerlere balonlar üzerindeki uygun sayıları yazarak ifadeyi tamamlayınız. 7 10 17 Elif bir günde... tane soru çözdü. Mehmet ise... tane soru çözdü. kisi toplam... tane soru çözmüfl oldu. 66

3 Damla, tatilinin 8 gününü amcasının yanında geçirdi. Tatilinin 7 gününü ise dayısının yanında geçirdi. Damla kaç gün tatil yapmıfltır? 4 Ceren hafta sonunun birinci günü 9 saat uyudu. kinci günü 8 saat uyudu. Ceren hafta sonu boyunca kaç saat uyumufltur? 5 Resimde verilen bilgilerle bir problem kurunuz ve çözünüz. Bu üniteyle ilgili olarak afla ıdaki soruları cevaplayınız. 1. En çok hangi konuyu ö renmekten hofllandınız? 2. En çok hangi konuyu ö renirken zorlandınız? 3. Zorlandı ınız durumlarda kimlerden nas l yardım aldınız? 4. Daha iyi ö renebilmek için ne yapmalısınız? 67

ÜN TE DE ERLEND RME 1 Havuzda 4 tane yelkenli vardı. Havuza 3 tane daha yelkenli geldi. Havuzdaki yelkenli sayısında nasıl bir de ifliklik olmufltur? 2 fllemlerdeki verilmeyen sayıları bulunuz. a. 7 + = 7 b. 12 + 0 = c. 0 + = 9 ç. + 6 = 6 3 Tahtalarda verilen ifllemleri yapınız. Sonuçları aynı olan ifllemleri efllefltiriniz. 68

4 Verilen ifllemi gösteren modeli örnekteki gibi oluflturunuz. + 7 3 + 8 4 10 12 5 HAZ RAN 2014 Haziran ayının 12. gününü Pt Sa Ça Pe Cu Ct Pz takvimde iflaretleyiniz. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 6 Bofl bırakılan kutulardaki sayıların toplamı 12 dir. Buna göre boflluklara uygun sayıları yazınız. 12 4 8 12 12 12 7 Resimlerde verilen bilgilerle bir problem kurunuz ve çözünüz. 69

8 Afla ıda bazı ifllemler verilmifltir. fllemleri örnekteki gibi yaz n z. a. 15 + 2 = 17 b. + = 5 c. + = 10 ç. + = 14 9 Çanakkale gezisine 1A sınıfından 9 ö renci katıldı. 1B sınıfından ise 10 ö renci katıldı. Geziye iki sınıftan toplam kaç ö renci katılmıfltır? Bu ünitede ürün dosyanıza neler koydunuz? Dosyamda neler saklayaca ım? 1....... Neden bu ürünü seçtim? 1....... 2....... 3....... 2....... 3....... 70

ÇIKARMA ZAMANI Ders kitab n z n 4. ünitesini inceleyiniz. Bu ünitedeki konuları gösteren resimleri iflaretleyiniz. 6 7 8 9

Ç karma Yap yorum Geriye Do ru Say yorum 1 Otobüs, 12. duraktan geriye dönerken sırasıyla hangi duraklara u ramıfltır? Kutulara yazınız....... 10 12 11..................... 2 Bafllang ç sayısı 17 oldu una göre bitifl sayısını geriye do ru sayarak bulunuz. Bafllang ç 17 16 Bitifl 15 72

Ç karma fllemini Ö reniyorum 1 Modellerin belirtti i ifllemleri örnekteki gibi yaparak sonuçları bulunuz. a. b.... 5 -... 3 =... 2... -... =... c. ç. d.... -... =...... -... =...... -... =... e.... -... =... 73

2 Köpeklerden 2 tanesi dıfları ç karsa kutuda kaç köpek kalır? fllem yaparak bulunuz. 3 Uça ın kuyru unda verilen bilgileri okuyunuz. Bu bilgileri kullanarak balonu uygun renklere boyayınız. Sonucu 6 ç kan ifllemleri maviye boyay n z. Sonucu 11 ç kan ifllemleri k rm z ya boyay n z. Sonucu 8ç kan ifllemleri sar ya boyay n z. 8-2 9-1 16-8 9-3 19-8 17-6 14-3 16-5 12-4 10-2 10-4 12-6 74

4 Gökyüzünde 5 uçurtma vardı. 2 tanesi yere düfltü. Gökyüzündeki uçurtma sayıs nı hangi ifllemle bulabiliriz? 5+2 5-2 5-3 5 Basket toplarında yazılı ifllemlerle potalardaki sonuçları efllefltiriniz. 12 4 10 7 11 19-7 9-5 11-4 12-1 17-7 75

Bu zamana kadar ö renmifl oldu unuz konuları belirten resimleri inceleyiniz. Afla ıdaki soruları cevaplayınız. 1. En kolay ö rendi iniz konu hangisiydi? Konuyu gösteren resmin alt ndaki kutucu u pembeye boyayınız. 2. En çok e lendi iniz etkinlik, hangi konudayd? Konuyu anlatan resmin alt ndaki kutucu u mavi renge boyayınız. 3. Anlamakta zorlandı ınız konu hangisiydi? Konuyu anlatan resmin alt ndaki kutucu u iflaretleyiniz. 76

Ç karma fllemi ve Paralar m z Verilmeyenleri Bulal m 1 2 Çatılarda ifllem sonuçları verilmifltir. Katlarda yazılı ifllemlerdeki noktalı yerlere uygun sayıları yazınız. a. 5 9-4 10 -...... - 3 7 -...... - 1 5 -... b. 9 18 -... 14 -... 16 -...... - 6... - 8... - 4 c. 7... - 4 9 -... 14 -...... - 7 10 -...... - 5 Afla ıdaki ifllemler sonuçlarıyla efllefltirilmifltir. Buna göre boflluklara gelmesi gereken sayıları yazınız. 12 - - 5 8-9 - 7 1 8 2 77

3 4 Afla daki ifllemleri inceleyiniz. Bunlardan do ru olanların baflına $D#, yanlıfl olanlar n baflına $Y# yazınız. a.... 17-7 = 10 b.... 8-4 = 4 c.... 12-10 = 12 ç.... 15-0 = 5 d.... 14-0 = 14 $17 - = 12# iflleminde kutuya gelecek sayıyı bulunuz. Bu sayının yazılı oldu u resmi boyayınız. 4 5 6 5 Giray ın canı meyve yemek istedi. fllemde verilmeyen sayıyı bulunuz. Sayının bulundu u yolu boyayınız. Giray, boyalı yoldan giderse hangi meyveye ulaflır? 8 - = 2 7 6 5 78

Paralar m z 1 De eri 1 Kr olan parayı iflaretleyiniz. 2 Okul malzemelerinin etiketlerini inceleyerek kutulardaki ifllemleri yapınız. 3 TL 5 TL 2 TL 1 TL 1 TL...+...=... TL...+...=... TL...+...=... TL...+...+...=... TL 3...+...+...=... TL...+...=... TL...+...+...=... TL...+...=... TL Kerem 7 TL de erinde oyuncak aldı. Oyuncakçıya 10 TL verdi. Oyuncakçı, Kerem e kaç lira verecektir? 79

Problem Çözelim ve Kural m 1 2 3 4 Cem, kitabının 15 sayfasından 9 sayfasını okudu. Geriye okuması gereken kaç sayfa kaldı? Otobüste 19 kifli vardı. Birinci durakta 8 kifli indi. Otobüste kaç kifli kaldı? Elif ve arkadaflları okul bahçesine 12 tane fidan dikecekler. Fidanlar n 5 tanesini diktiler. Dikilmesi gereken kaç tane fidan kaldı? Resimde verilen bilgilerle bir problem kurunuz ve çözünüz. 80

5 6 7 Emrah, 15 TL biriktirdi. Biriktirdi i paralardan 8 TL si ile kitap ald. Emrah n geriye kaç liras kald n bulunuz. Bilge, kıyafetleri katlayarak annesine yardım ediyordu. Bilge 15 tane kıyafetin 6 tanesini katladı. Bilge nin kaç kıyafeti daha katlaması gerekiyor? Resimde verilen bilgilerle bir problem kurunuz ve çözünüz. Bu üniteyle ilgili olarak afla ıdaki soruları cevaplayınız. 1. En çok hangi konuyu ö renmekten hofllandınız? 2. En çok hangi konuyu ö renirken zorlandınız? 3. Zorlandı ınız durumlarda kimlerden nas l yardım aldınız? 4. Daha iyi ö renebilmek için ne yapmalısınız? 81

ÜN TE DE ERLEND RME 1 Tırtılın üzerindeki sayılar geriye do ru s rayla yazılmıfltır. Fakat bazı sayılar yanlıfl yazılmıfltır. Yanlıfl yazılan sayıları kırmızıya boyayınız. 6 5 19 19 18 16 15 14 13 12 11 10 9 9 8 2 3 fllemlerdeki boflluklara $+# ve $-# iflaretlerinden uygun olanı yazınız. a. 5-2 = 3 b. 8 + 4 = 12 c. 16 2 = 18 ç. 7 6 = 13 d. 9 4 = 5 e. 9 9 = 0 Resimleri inceleyiniz. Kutulara uygun sayıları yazarak ifllemleri tamamlayınız. a. b. 7-3 = 4 - = c. - = 82

4 Çantalarda ne kadar para oldu unu bulunuz. Altlar ndaki noktalı yerlere yazınız. 17 TL 5 Çözümü tahtada verilen bir problem kurunuz. 6 Meryem Ö retmen ö rencilerden 10 tane resim yapmalarını istedi. Ö renciler 7 tane resim yaptılar. Ö rencilerin kaç resim daha yapmaları gerekmektedir? 83

7 9 4 0 fadelerdeki noktalı yerlere balonlardaki say lardan uygun olan n yazınız. a. 2 + 7 iflleminin sonucu... sayısıdır. b. + 10 = 10 iflleminde verilmeyen toplanan... sayısıdır. c. 3 + 1 iflleminin sonucu... sayısıdır. Ders kitab n z n 139. sayfas ndaki etkinlikte grubunuzla yapmıfl oldu unuz çalıflmaları de erlendiriniz. Grubun Adı:... Evet Hayır 1. Arkadaflımla ifl bölümü yaptık. 2. Arkadaflımla uyumlu çalıfltık. 3. Üzerime düflen görevleri yerine getirdim. 4. Bu çalıflmadan çok keyif aldım, çünkü.... 84

SAYILAR VE ÖLÇME Ders kitab n z n 5. ünitesini inceleyiniz. Bu ünitedeki konuları gösteren resimleri iflaretleyiniz.