EKG Ahmet Eroğlu Karadeniz Teknik Üniversitesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon AD
Sunu Planı EKG tanımı ve normal EKG EKG nasıl incelenir EKG örnekleri Anestezi ve EKG Sonuç 2
Elektrokardiyogram (EKG) nedir? Kalp atımları sırasında kalbin elektriksel aktivitesininin noninvaziv olarak gösterilmesi SAN AVN SAĞ DAL HIS DEMETİ SOL DAL PURKINJE 3
Derivasyonlar Taraf Derivasyonları Unipolar: avr, avl, avf Bipolar: DI, DII, DIII Göğüs Derivasyonları V1, V2, V3, V4, V5, V6 4
Unipolar Taraf Derivasyonları avr avl Toprak avf 5
Göğüs Derivasyonları 4. İKA V 1 V 2 V 3 V 5 V 6 5. İKA V 4 6
Standart EKG kağıdı 0.20 sn Amplitüd 2 büyük kare=1mv 1 mv 0.1 mv Zaman (kağıt akış hızı) - 25 mm/sn 7
Normal EKG R PR segmenti ST segmenti P J T U Q S QRS PR aralığı QT aralığı 8
P DALGASI Atriyum depolarizasyonu DI,DII,aVF,V3-V6 da (+) avr de (-) P P DIII, avl,v1-v2 de (+,-) olabilir. 9
PR ARALIĞI P dalgası başlangıcı ile QRS başlangıcı arası 0.12-0.20 sn. arasında P P SAN dan çıkan uyarının, purkinje liflerine iletilmesine kadar geçen süre PR aralığı Q 10
QRS KOMPLEKSİ Ventrikül depolarizasyonunu gösterir. Süresi 0.10 sn. nin altında QRS kompleksinde herhangi bir dalganın amplitüdü > 5 mm ise BÜYÜK harfle, < 5 mm ise küçük harfle yazılır 11
ST SEGMENTİ QRS bitiminden (J), T dalgası başlangıcına ST segmenti kadar olan süre 12
QT ARALIĞI QRS başlangıcından, T dalgası sonuna kadar olan süre Elektriki sistolü gösterir QT aralığı 13
U DALGASI T dalgasından sonra görülür U Purkinje liflerinin repolarizasyonunu gösterir V3 de en belirgin 14
EKG Nasıl İncelenir? 15
Sinüs ritmi var mı? P dalgası, takip eden QRS kompleksi RR aralıkları eşit PR aralığı 0.12-0.20 sn Kalp hızı 60-100 atım/dk 16
EKG de hız saptanması Normal hız : 60-100/dk Taşikardi : >100/dk Bradikardi : < 60/dk 300 / 3 = 100 1500 / 15 = 100 17
KAH da EKG de 3 ana değişiklik - T dalgası değişiklikleri - ST segment değişiklikleri - Patolojik Q değişiklikleri KAH da her çeşit ritm ve iletim bozukluğu ortaya çıkabilir... 18
KLASİK BİLGİ T dalgası negatifliği iskemi ST segment değişikliği injüri, lezyon Patolojik Q dalgası oluşumu nekroz 19
Akut Mİ de ST Yükselmesi İnfarktüs alanını doğrudan gören derivasyonlarda ST segmentinde yükselme, İnfarktüs alanını doğrudan görmeyen derivasyonlarda ise ST segment çökmesi m.g (Resiprok belirti Ayna hayali) 20
AMİ DE EKG DEĞİŞİMİ Normal Saniyeler Dakikalar Saatler Günler 21
Bazı klinik tablolarda ortaya çıkan ST segment değişiklikleri Erken repolarizasyon Perikardit Akut Mİ Brugada sendromu Subendokardiyal iskemi Digital etkisi Strain 22
Patolojik Q DALGASI > ¼ R > 0.04 sn 23
İnfarktüsün yerleşimi Değişim olan derivasyon Ön yüz infarktüs Anteroseptal V1, V2, V3, V4 Anterior V1-V6 Yaygın ön yüz V1-6, DI, avl Anterolateral V4, V5, V6, avl, I Yüksek lateral D1, avl İnferior yüz infarktüs İnferior II, III, avf İnferolateral (apikal) II, III, avf, V5-6, bazen I, avl İnferoseptal II, III, avf, V1,2,3 Posterior infarktüs V1, (V2) R/S > 1, T dalgası + Subendokardiyal infarktüs Herhangi bir derivasyon 24
TAŞİARİTMİLER 25
TAŞİKARDİ NEDİR? Normal kalp hızı: 60-100 atım/dk Atım sayısı < 60 atım/dk: Bradikardi Atım sayısı > 100 atım/dk: Taşikardi 26
VENTRİKÜLER ERKEN VURU Beklenenden erken gelen QRS Önünde P dalgası yok QRS normalden farklı, geniş (> 0.12sn), garip şekilli T dalgası ve ST segmenti QRS in ters yönünde... 27
Unifokal Multifokal Bigemine VT 28
Sinüs Taşikardisi SAN dan orjin alan, dar kompleksli taşikardi... P hızı > 100/dk.. P dalgaları ve PR intervali morfolojisi normal ve sabit.. PP mesafesi sabit.. 29
25 mm/sn 1mV / 10mm V1 Sinüs taşikardisi Kalp atım sayısı 150/dk. 30
AVNRT Genellikle P dalgaları ayırt edilemez QRS kompleksi normaldir QRS hızı 150-240/dk arasında olabilir 31
II 32
Wolf Parkinson White Sendromu. PR intervali 0.12 sn den daha kısa.... 0.10 sn den geniş QRS dalgaları. QRS kompleksinin başlangıç (ilk 0.03-0.05sn lik kesiminde delta dalgası Sekonder ST/T dalgası değişikliği TANI İÇİN İLK 3 KRİTERİN MUTLAKA OLMASI GEREKLİ 33
Delta dalgası Kısa PR 34
35
Atrial Fibrilasyon EKG de P dalgası yok RR aralıkları eşit değil P dalgası yerine f ile gösterilen fibrilasyon dalgaları izlenir 36
I avr V1 V4 II avl V2 V5 III avf V3 V6 V1 II V5 37
Atriyal Flutter 10mm/mV 25mm/sn 4:1 Geçişli Atriyal flutter 38
Ventriküler Taşikardi Hızı 100/dk nın üzerinde olan, 3 veya daha fazla ventrikül kaynaklı vurunun ard arda gelmesi ile oluşan bir ritm bozukluğu... 39
10mm/mV 25mm/sn Monomorfik VT 40
10mm/mV 25mm/sn Polimorfik VT 41
BRADİARİTMİLER 42
BRADİKARDİ NEDİR? Normal kalp hızı: 60-100 atım/dk Atım sayısı < 60 atım/dk: Bradikardi 43
SİNÜS BRADİKARDİSİ P dalgaları morfolojisi normal P hızı < 60/dk Dal bloğu veya AV blok olmadığı sürece her P için normal bir QRS mevcut... 44
Sinüs bradikardisi (27/dk) 45
ATRİOVENTRİKÜLER BLOKLAR Birinci derece AV blok İkinci derece AV blok Mobitz Tip I (Wenckebach) Mobitz Tip II Üçüncü derece AV (Tam) blok 46
10mm/mV 25mm/sn 47
2.DERECE AV BLOK: TİP 1 WENCKEBACH QRS QRS QRS QRS QRS? P P P P P 48
2.DERECE AV BLOK MOBİTZ TİP II QRS QRS QRS QRS QRS QRS? P P P P P P 49
3. DERECE AV BLOK P P P P P P QRS QRS QRS 50
DAL BLOKLARI ORTAK EKG ÖZELLİKLERİ QRS kompleksinde genişleme Normal QRS 0,06-0,10 sn Dal bloklarında > 0,12 sn Hemibloklarda 0,10-0,12 sn QRS frontal aksında değişiklikler Sağ dal bloğu sağ aks Sol dal bloğu sol aks ST segment ve T dalga değişiklikleri 51
Genişlemiş QRS de ayırıcı tanı (QRS>0.12 sn) DI,avL V1 V5-6 Sağ dal bloğu Sol dal bloğu Yukarıdakilerden birine uymuyor İntraventiküler iletim kusuru 52
PACEMAKER EKG Sİ 53
PACEMAKERLER Pacemaker uyarıları EKG de sivri, diken şeklinde görülür (spike) Pacemaker uyarıları, pacemaker tipine göre P veya QRS nin hemen önünde yer alır. 54
Ventriküler pacemaker 55
HİPERTROFİLER 56
Sol Atrium Büyümesi (P MİTRALE) DII de P dalgasının süresi uzun ( 0.12 sn) ve çentikli, V1 de P dalgası bifazik, negatif olan kısmın süresi > 0.04 sn, derinliği > 1 mm 57
Sağ Atrium Büyümesi (P PULMONALE) DII de P dalgasının amplitüdü > 2.5 mm 58
Sol ventrikül Ventrikül hipertrofi Hipertrofisi kriterleri Sokolow-Lyon kriterleri: V5R (veya V6R)+V1S > 35 mm avlr > 11 mm Cornell voltaj kriteri: V3S + avlr 28 mm (E) V3S + avlr 20 mm (K) Lewis indeksi: (D1R+D3S)-(D3R+D1S) 16 mm 59
Sağ Ventrikül Hipertrofi Kriterleri avr V1 Diğer prekordiyal derivasyonlar R 5mm R/S > 1 V1R+V5(6)S 10.5 mm R > Q qr görünümü V5(6) R/S < 1mm avf R 7mm V5(6) R 4 mm ve V1S 2 mm Uzun R ve ST-T değ. Sağ aks S 2mm VAT > 0.03 V5(6) S 7mm 60
EKG ÖRNEKLERİ
Yaygın ön yüz iskemi 62
WPW sendromu 63
SV hipertrofisi 64
Sol Dal Bloğu 65
1. derece AV blok 66
AV tam blok 67
2:1 AV blok + Sağ Dal Bloğu 68
AVNRT 69
VT, VF 70
Atrial flutter 71
Atrial Fibrilasyon 72
Ventriküler fibrilasyon 73
Hızlı Ventrikül Cevaplı Atrial Fibrilasyon 74
VT 75
Sinüzal taşikardi 76
Ventriküler pacemaker 77
Anestezi ve EKG Kalbin elektriksel aktivitesini gösterir Mekanik fonksiyonunu göstermez Kalp debisini, kan basıncını göstermez Preoperatif, intraoperatif ve postoperatif devrede erken tanı ve tedavi imkanı sağlar 78
Kardiyak aritmiler Larinkoskopi ve entübasyon sırasında olabilir Vagal stimülasyonla bradikardiler Anestezi düzeyi (yüzeysel - derin) Hipoksi ve hiperkarbi Kateter işlemleri Toraks cerrahisi sırasında AF İnhalasyon anestetiklerine bağlı İv anestezikler (ketamin, opioidler) Asit - baz dengesi ve elektrolit bozuklukları 79
İNTRAOPERATİF EKG Aritminin tanınmasını ve supraventriküler - ventriküler aritminin ayırt edilmesini sağlar İskeminin, özellikle ciddi Koroner Arter Hastalığı olduğunu bildiğimiz hastada tanınmasını sağlar Elektrolit değişikliklerinin tanınmasını sağlar Kalıcı kalp pili (pacemaker) taşıyan hastalarda cerrahi girişim süresince izlenmesi gereklidir 80
İNTRAOPERATİF EKG - Miyokard iskemisi EKG'de ST segmenti ve T dalgasındaki değişikliklerle tanımlanır EKG 'de ST segmentinin horizontal hattan 1 mm den daha fazla çökmesi veya yükselmesi miyokard iskemisinin kardinal bulgusudur - Miyokard infarktüsü EKG'de ST segmentinde belirgin bir yükselme ve ters T dalgası ile karakterizedir Eğer infarktüs alanı yüzeye yakınsa Q dalgası etkilenmez, ancak ventrikül kası tüm kalınlığı ile infarktüse maruz kalmış ise derin Q dalgası oluşur 81
POSTOPERATİF EKG Postoperatif devrede kan gazlarındaki veya elektrolit dengesindeki değişiklikler ile beraber olan aritmiler anestezik girişimin bir sonucu olabilir Postoperatif devrede gelişen miyokard iskemisinin veya infarktüsünün tanınmasını sağlar 82
Sinus taşikardisi Kalp dışı bozuklukları yansıtır Egzersiz Ağrı Anksiyete Hipotansiyon Hipoksi Tirotoksikoz, anemi ve diğer yüksek debili durumlara normal bir cevap 83
Sinus bradikardisi İlaçlar (beta bloker, digoksin, suksinil kolin, vb.) MI Kafa içi basınç artışı Hipotiroidi Hipotermi Hasta sinus sendromu 84
Pacemaker Endikasyonları 3.derece AV blok ve Semptomatik bradikardi Asistolinin 3 sn. den uzun sürmesi Nöromusküler hastalık dan birinin olması 2.derece AV blok + semptomatik bradikardi Kronik bi/trifasiküler blok MI sonrası Kalıcı 2 veya 3.derece AV blok Geçici 2 veya 3.derce AV blok Sinoatrial nod disfonksiyonu Karotid sinüs stimülasyonuna bağlı rekürren senkop 85
Hiperkalemi Yüksek sivri T dalgası Geniş QRS kompleksi ve P dalgası depresyonu 86
Hipokalemi Myokard eksitabilisinde artış-aritmi oluşumu PR intervali uzar U dalgası belirginleşir Digital toksisitesini derinleştirir 87
Kalsiyum - Hiperkalsemi ve EKG QT intervali kısalır Bu kısalma aslında ST segmentinin kısalmasına bağlıdır - Hipokalsemi ve EKG QT intervali uzar, bu uzama ST segmentinin uzaması na bağlıdır Hipokalseminin, genellikle T dalgasını etkilemediği kabul edilir 88
Sonuç EKG, operasyon öncesi dönemde, operasyon sırasında ve operasyon sonrası dönemde bize erken tanı ve tedavide yol gösteren noninvaziv bir yöntemdir 89
İlginize teşekkürler 90