Merhaba, Bu ay bültenimizde EFAMA tarafından açıklanan «Dünya Yatırım Fonları 2015 2. Çeyrek Sonuçları»nı incelediğimiz bir yazımız yer almakta. Bu yazımızda Türkiye fon piyasasının verilerini dünya ve Avrupa piyasaları ile karşılaştırdık. Ludens olarak yatırımcıların bilinç düzeylerini arttırmak, finansal okuryazarlık oranını yükseltmek ve yatırımların doğru yönlendirilmesi için yol göstermek amacı ile farklı mecralarda yer alan yazılarımızın adresini verdiğimiz bir bölümümüz bulunmakta. Sayfalarımızda alternatif yatırım araçlarının ve fonların getirileri yanında bir de fonları daha detaylı olarak incelediğimiz bir kısım yer almakta: Fon Analiz. Bu ay, hisse yatırım fonlarını mercek altına yatırdık. Her türlü sorunuz için ludens@ludens.com.tr adresine e-posta yazabilir, internet sitemiz www.ludens.com.tr yi ziyaret edebilirsiniz. Faydalı okumalar dileklerimizle, Doç. Dr. Serra Eren Sarıoğlu DÜNYA FON PİYASALARINDAKİ GÖRÜNÜM VE TÜRKİYE FON PİYASALARININ DURUMU LUDENS TEN HABERLER ALTERNATIF YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ YATIRIM FONLARININ GETİRİLERİ FON ANALİZ
2015 İKİNCİ ÇEYREKTE DÜNYA FON PİYASALARINDAKİ GÖRÜNÜM VE TÜRKİYE FON PİYASALARININ DURUMU Dünya fon piyasası net aktif değeri geçen seneye göre %23 artmış. Toplam net aktif değeri olarak baktığımızda dünya fon piyasası geçen senenin aynı dönemine göre 27,8 milyon Euro dan 34,2 milyon Euro ya çıkarak % 23 oranında büyümüştür. Amerika kıtasında büyüme oranı % 25 iken, oran Avrupa da daha düşük gerçekleşmiştir: % 17. Asya-Pasifik bölgesinde piyasa % 36 oranında büyürken Afrika da büyüme % 16 ile sınırlı kalmıştır. Dünya fon piyasasının % 48 i ABD ye, % 35 i Avrupa ülkelerine ve geri kalan % 12 si ise Asya ve Pasifik bölgesindeki ülkelere aittir. Avrupa fon piyasası gelişmekte olan piyasaların etkisiyle 2014 yılına göre % 17 büyüme yakalamış. Türkiye piyasalarının da içinde yer aldığı Avrupa fon piyasası, geçen senenin aynı dönemine göre % 17 oranında büyümüştür. Bunda Çek Cumhuriyeti, Liechtenstein, Romanya, Portekiz gibi gelişmekte olan piyasalardaki yüksek büyüme oranları etkili olmuştur. İngiltere fon piyasası da yüksek büyüme kaydetmiş piyasalardandır: % 37. Türkiye fon piyasası ortalamanın altında kalarak % 10 oranında büyümüştür. Bununla beraber, daralan piyasalar da bulunmaktadır. Ülkedeki ekonomik krizin de etkisiyle Yunanistan piyasaları % 28 oranında daralmıştır. Hırvatistan ve Avusturya fon piyasaları da az da olsa küçülen piyasalardan olmuştur. Aktif değerine göre sıralandığında Türkiye fon piyasaları Avrupa da 20. sırada yer almakta. Aktif değerine göre Avrupa piyasaları incelendiğinde Lüksemburg piyasası geçen seneki ilk sıradaki yerini bu sene de korumuştur. İrlanda ikinci ve Fransa da üçüncü en büyük piyasa olarak sıralamada yerini almıştır. Toplam 28 ülke piyasası içinde Türkiye fon piyasası 12.781 milyon Euro tutarındaki büyüklükle geçen seneki 20. sırayı bu sene de korumuştur.
Dünyada fon büyüklüklerinin yarısından fazlası hisse ve tahvil gibi uzun vadeli yatırım araçlarında değerlendiriliyor. Fon piyasalarını varlık dağılımlarına göre incelediğimizde, dünya genelinde fonların % 44 oranında hisse senedi, % 21 oranında tahvil, % 14 oranında değişken ve % 12 oranında para piyasası araçlarına yatırım yaptıkları görülmektedir. Diğer fonlara % 7 oranında yatırım yapılırken, gayrimenkule yatırım % 1 gibi düşük bir orandadır. Yukarıdaki grafikten ayrıntılı olarak izlenebileceği gibi, Amerika, Avrupa ve Asya-Pasifik bölgelerinde yer alan piyasalar genel olarak fon büyüklüklerinin yarısından fazlasını hisse ve tahvil gibi uzun vadeli yatırım araçlarında değerlendirmekte. Türkiye fon piyasası kısa vadeli yatırım yapmaya devam ediyor. Türkiye ye baktığımızda ise aynı resmi göremiyoruz. Fonlar portföylerinin sadece %3 ünü hisse senetlerine yatırmakta. Tahvil olarak gördüğümüz % 47 nin içinde ise yoğun olarak kısa vadeli enstrümanlar olan bonolar bulunmakta. Para piyasasına yatırım yapan likit fonların oranı da % 36 gibi oldukça yüksek bir seviyede.
LUDENS TEN HABERLER Ludens olarak kuruluş amacımız finans sektörü için yeni ve yenilikçi ürünler geliştirmektir. Bunun yanında Ludens, yatırımcıların bilinç düzeylerini arttırmak, finansal okuryazarlık oranını yükseltmek ve yatırımların doğru yönlendirilmesi için yol göstermek amacı gütmektedir. Aslında bu iki amaç birbirlerini de destekler niteliktedir ve fon piyasalarının gelişimi bu iki unsura bağlıdır. Bu amaç doğrultusunda Ludens, ilk ürünü olan Ludens Fon Rating i, finans profesyonellerinin ve yatırımcıların bilgisine sunmuştur. Ludens Fon Rating, yatırımcıya hangi fonu satın alacağı ve/veya birikimlerini aynı fonda tutmaya devam edip etmeyeceği konularında yol göstermektedir. İşte bu misyonu gerçekleştirme için Ludens, fon ratinglerini yayınlamaya başladığı bu yılın Mayıs ayından itibaren basılı ve dijital medyada yatırım ve emeklilik fonlarıyla ve fon ratingi ile ilgili bilgilendirici yazılar yazmaktadır. Şirketin www.finansgundem.com ve www.borsagundem.com adreslerinde Fon Avcısı isimli haftalık yazılarının yer aldığı bir köşe bulunmaktadır. Aşağıda, geçtiğimiz Ağustos ve Eylül aylarında Ludens in basılı ve dijital medyada yer alan yazılarının linkleri yer almaktadır. Diğer tüm yazılara ulaşmak için www.ludens.com.tr adresini ziyaret edebilirsiniz. 10 Ağustos 2015 tarihli www.finansgundem.com Fon Avcısı köşesinde Fon Seçiminde Fon Ratinglerinin Sağladığı Kolaylık başlıklı yazımız: http://www.finansgundem.com/doc-dr-serra-eren-sarioglu-yazar88/fon-seciminde-fon-ratinglerininsagladigi-kolaylik-700398y.htm 24 Ağustos 2015 tarihli www.finansgundem.com Fon Avcısı köşesinde Fon Ratingi Nasıl Yapılıyor? başlıklı yazımız: http://www.finansgundem.com/doc-dr-serra-eren-sarioglu-yazar88/fon-ratingi-nasil-yapiliyor- 703633y.htm 7 Eylül 2015 tarihli www.finansgundem.com Fon Avcısı köşesinde Daha Refah ve Mutlu Bir Emekliliği Kim İstemez Ki? başlıklı yazımız: http://www.finansgundem.com/doc-dr-serra-eren-sarioglu-yazar88/daha-refah-ve-mutlu-biremekliligi-kim-istemez-ki-706231y.htm 14 Eylül 2015 tarihli www.finansgundem.com Fon Avcısı köşesinde Döviz Sepetinden Daha Çok Kazandıran Emeklilik Fonları başlıklı yazımız: http://www.finansgundem.com/doc-dr-serra-eren-sarioglu-yazar88/doviz-sepetinden-daha-cokkazandiran-emeklilik-fonlari-708210y.htm Fortune Dergisi Akıllı Yaşam Dergisi Eylül Sayısında Türkiye de Tasarrufların Yetersizliği ve BES in Önemi başlıklı yazımız. Sigorta ve Bireysel Emeklilik Sektör Dergisi BEST Sayfalarında Ludens i tanıtan yazı: Bireysel Emeklilik Sistemine Farklı Bir Bakış Açısı: Bağımsız Derecelendirme Kuruluşu Ludens, Emeklilik Fonlarının Ratingini Yapıyor
ALTERNATİF YATIRIM ARAÇLARININ GETİRİLERİ Yatırım Aracı Son 3 Aylık Son 6 Aylık Son 1 Yıllık 2015 30.9.2015 Değişim Değişim Değişim Değişim BIST 100 74.205-9,8% -15,0% -1,0% -13,4% Altın (USD/ons) 1.114-5,1% -5,8% -7,9% -5,8% TL/Dolar 3,0278 12,6% 16,0% 32,9% 30,6% TL/Euro 3,3971 13,1% 20,0% 17,5% 20,4% Döviz Sepeti 3,2125 12,8% 18,1% 24,3% 25,0% Gösterge Tahvil Faizi 11,61 TCMB Ağır.Ort.Fon.Mlyt 8,96 TÜFE 8,0 ÜFE 6,9 YATIRIM FONLARININ GETİRİLERİ Kategori Son 3 Aylık Değişim Son 6 Aylık Değişim Son 1 Yıllık Değişim 2015 Değişim Eurobond 4,3% 4,8% 22,1% 14,0% Altın 8,1% 7,5% 19,9% 19,7% Yabancı Menkul Kıymet -0,2% 4,0% 14,7% 14,7% Kira Sertifikaları 1,9% 5,5% 13,4% 10,1% Özel 1,5% 4,2% 12,4% 6,9% İştirak -7,4% -1,4% 12,2% -3,5% Değişken Özel 0,4% 2,6% 11,4% 4,4% Özel Sektör Tahvil ve Bono 2,3% 4,7% 9,6% 6,8% Likit 2,2% 4,5% 8,9% 6,5% Kısa Vadeli Bono 2,0% 4,1% 8,0% 5,9% Garantili ve Korumalı -0,1% 2,3% 7,7% 4,3% Değişken -1,5% 0,7% 7,0% 0,9% Endeks -8,5% -3,3% 6,2% -7,1% Bono -0,2% 0,7% 5,4% 1,3% Hisse -7,6% -4,4% 4,2% -7,5% Karma -4,3% -1,9% 4,1% -3,3% Fon Sepeti -0,5% 0,9% 3,8% 8,2% Ortalama -0,4% 2,1% 10,1% 4,8%
FON ANALİZ HİSSE YATIRIM FONLARI MERCEK ALTINDA Hisse senetleri yüksek risk içermeleri nedeniyle genellikle yatırımcıların büyük bir kısmı için tercih edilmeyen ya da az miktarda portföyde bulundurulan finansal araçlardır. Hisse senedi piyasalarındaki volatilite gerçekten de kısa vadede büyük kazanç ve kayıpların yaşanmasına neden olur. Bu durum da piyasayı iyi takip edemeyen ve yeterince bilgi sahibi olmayan kişiler için borsanın uzak durulması gereken bir yer olduğu algısını destekler. Esas olarak bu noktadaki sorun yatırımcının, yatırım vadesini kısa tutmasıdır. Oysaki hisse senetleri yapısı itibariyle uzun vadeli yatırım araçlarıdır. Dolayısıyla vade ile beklenen getiri ilişkisi doğru konumlandırılırsa piyasadaki oynaklıklar yatırımcının kabusu olmaktan çıkacaktır. Bu noktadan hareketle, hisse senetlerine yoğun olarak yatırım yapan fonları uzun vadede inceledik. 3 yıllık ortalama getiriler üzerinden yaptığımız analizde çok sayıda hisse senedi yatırım fonunun BIST 100 Endeksi nden yüksek bir getiri elde ettiği görülmektedir. Bu fonlar arasından Ludens Fon Rating e göre 5 yıldız alan hisse fonların kazançlarını incelediğimiz tablo aşağıdadır:
Yatırım Aracı 1000 TL'nin Değeri (23.09.2015) 3 yıllık getiri (%) BIST 100'ün üstündeki getiri BIST 100 Endeksi 1106 11% Tüm Hisse Yatırım Fonları 1192 19% 9% Ludens 5 yıldız alan Hisse Fonların Ort. 1257 26% 15% IGH 1139 14% 3% TI2 1151 15% 4% GHS 1223 22% 12% GMR 1505 50% 40% GAF 1264 26% 16% Fon Kodu Fon Adı Ludens Fon Rating IGH TI2 GHS GMR GAF Ing Portföy Birinci Hisse Senedi Fonu İş Portföy Hisse Senedi Fonu T. Garanti Bankası A Tipi Hisse Senedi Fonu Gedik Yat. Men. Kıy. A Tipi Küçük Ve Orta Ölçekli İşletmeler Hisse Senedi Fonu Gedik Yat. Men. Kıy. A Tipi Hisse Senedi Fonu Üç yıl önce IGH, TI2, GHS, GMR ve GAF kodlu hisse fonlarından herhangi birine yatırım yapan bir yatırımcı her durumda endeksten daha yüksek bir getiri elde etmiştir. Bu fonlardan eşit ağırlıklı bir portföy oluşturan bir yatırımcı ise yine endeksten %15 daha yüksek bir getiri elde etmiştir. 3 yıl önce BİST 100 endeksine yatırım yapan bir yatırımcının 1000 TL si bugün 1106 TL olurken, Ludens Fon Rating e göre 5 yıldız alan fonlara 1000 TL sini eşit miktarda dağıtan bir yatırımcının parası bugün 1257 TL olmuştur.
Görüldüğü üzere hisse senedi yatırımlarında fon yönetiminin aktif yönetim becerisi ile fon yatırımcısının yatırıma uyumlu vade algısı birleştiğinde ortaya kazançlı bir tablo çıkmaktadır. Tüm fonların ratingleri için ludens.com.tr adresini ziyaret edebilirsiniz. Bu bülten, yatırımcıyı bilgilendirmek amacıyla hazırlanmış olup, yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.