SETBİR BÜLTEN EKİM 217 İçindekiler 1. Süt Sektörü 2. Kırmızı Et Sektörü 3. Yem Sektörü 4. 217 Eylül Ayında Resmi Gazete de Yayınlanan Mevzuat İcmali 5. Kasım Ayı Sektörel Etkinlik Takvimi 1
1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 1. SÜT SEKTÖRÜ 2 18 16 14 12 1 8 6 4 2 Yıllara Göre Toplam Üretilen Süt Miktarı (Ton) Kaynak: TÜİK ÜLKEMİZDE TÜRLERE GÖRE SÜT ÜRETİM MİKTARI (TON) Koyun Keçi Sığır Manda Toplam 26 794 681 253 759 1 867 32 36 358 11 952 99 27 782 587 237 487 11 279 339 3 375 12 329 789 28 746 872 29 57 11 255 176 31 422 12 243 4 29 734 219 192 21 11 583 313 32 443 12 542 186 21 816 832 272 811 12 418 544 35 487 13 543 674 211 892 822 32 588 13 82 428 4 372 15 56 211 212 1 7 7 369 429 15 977 838 46 989 17 41 262 213 1 11 13 415 743 16 655 9 51 947 18 223 712 214 1 113 937 463 27 16 998 85 54 83 18 63 859 215 1 177 228 481 174 16 933 52 62 761 18 654 682 216 1 16 413 479 41 16 786 263 63 85 18 489 161 Kaynak: TÜİK 2
1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 25 Sağılan koyun sayısı (baş) 2 15 1 5 1 4 Üretilen Koyun Sütü Miktarı (ton) 1 2 1 8 6 4 2 Kaynak: TÜİK 3
1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 7 Sağılan inek sayısı (baş) 6 5 4 3 2 1 18 16 14 12 1 8 6 4 2 Üretilen inek süt miktarı (ton) Kaynak: TÜİK 4
IRKLARINA GÖRE SAĞILAN İNEK SAYISININ YILLARA GÖRE DEĞİŞİMİ 4 3 5 3 2 5 2 1 5 1 Sağılan kültür sığırı sayısı (baş) Sağılan melez sığır sayısı (baş) Sağılan yerli sığır sayısı (baş) 5 ÜLKEMİZDE YILLARA VE AYLARA GÖRE SANAYİ TARAFINDAN TOPLANAN İNEK SÜTÜ (TON) 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 214 215 216 217 Kaynak: TÜİK 5
YILLARA GÖRE SANAYİ TARAFINDAN TOPLANAN İNEK SÜTÜ MİKTARI (TON) Yıl Toplanan İnek Sütü Üretilen İnek Sütü (Ton) (Ton) 21 6.745.11 12.418.544 211 7.73.739 13.82.428 212 7.932.485 15.977.838 213 7.938.51 16.655.9 214 8.625.743 16.998.85 215 8.937.14 16.933.52 216 9.213.521 16.786.263 Kaynak: TÜİK ÜRETİLEN İNEK SÜTÜ MİKTARI VE SANAYİYE GİDEN İNEK SÜTÜ MİKTARI KARŞILAŞTIRMASI 18 16 786 263 16 14 12 418 544 12 1 8 6 745 11 6 4 2 9 213 521 Sanayiye giden inek sütü Üretilen inek sütü 21 211 212 213 214 215 216 Kaynak: TÜİK Yukarıdaki tabloda da görüldüğü üzere sanayiye giden inek sütü miktarı toplam üretilen inek sütünün yaklaşık yarısı kadardır. Üretilen inek sütünün kalan yarısının çiftlikte tüketim, kayıtlı olmayan mandıralar tarafından işleme ve sokak sütü olarak tüketildiği tahmin edilmektedir. 6
SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİMİ İÇME SÜTÜ ÜRETİMİ (TON) 16 14 12 1 8 6 4 2 214 215 216 217 YAĞSIZ SÜTTOZU ÜRETİMİ (TON) 1 8 6 4 2 214 215 216 217 TEREYAĞI ÜRETİMİ (TON) 7 6 5 4 3 2 1 214 215 216 217 Kaynak: TÜİK 7
İNEK PEYNİRİ ÜRETİMİ (TON) 7 6 5 4 3 2 1 214 215 216 217 YOĞURT ÜRETİMİ (TON) 14 12 1 8 6 4 2 214 215 216 217 AYRAN ÜRETİMİ (TON) 8 7 6 5 4 3 2 1 214 215 216 217 Kaynak: TÜİK 8
ÜLKEMİZDE YILLAR BAZINDA SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİMİ (TON) İçme Sütü Yağlı Yağsız Tereyağı İnek peyniri Diğer türlerin Yoğurt Ayran Süttozu Süttozu peynirleri 212 1.25.168 35.119 47.173 38.128 539.49 24.781 1.52.657 58.444 213 1.298.59 38.926 39.951 41.515 574.138 26.128 1.81.49 56.11 214 1.31.534 51.268 59.811 45.817 63.547 29.33 1.11.253 598.877 215 1.378.61 46.35 66.158 51.831 637.643 28.297 1.123.17 626.831 216 1.444.979 45.964 78.229 57.61 638.398 22.58 1.173.577 684.527 217 (ilk 8 ay) 991.993 29.787 44.24 42.28 438.95 22.872 793.597 478.737 216 İLK 8 AY VE 217 İLK 8 AY SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ ÜRETİMLERİ KARŞILAŞTIRMASI (TON) 1.. 8. 6. 4. 2. 216 (ilk 8 ay) 217 (ilk 8 ay) Üretim ( ton) İçme Sütü Yağlı Süttozu Yağsız Süttozu Tereyağı İnek peyniri Diğer türlerin peynirleri Yoğurt Ayran 216 (ilk 8 ay) 924.969 31.264 6.398 39.762 428.882 19.774 798.967 453.854 217 (ilk 8 ay) 991.993 29.787 44.24 42.28 438.95 22.872 793.597 478.737 Kaynak: TÜİK 9
25 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 217 (9 ay) ÜLKEMİZDE SÜT ÜRÜNLERİ DIŞ TİCARETİ (TON/YIL) 18. 16. 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2. İhracat Miktar (ton) İthalat Miktar (ton) Kaynak: TÜİK SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ DIŞ TİCARETİ (TOPLAM) İHRACAT MİKTAR (ton) İTHALAT MİKTAR (ton) 25 36.941 21.971 26 5.2 29.57 27 54.883 26.477 28 55.956 3.437 29 57.6 38.67 21 66.859 31.637 211 95.48 21.35 212 98.37 23.617 213 12.739 29.163 214 136.94 36.52 215 113.48 35.159 216 176.167 26.849 217 (9 ay) 149.738 12.937 Kaynak: TÜİK 1
İHRACAT DOLAR İTHALAT DOLAR 25 62.332.649 61.849.319 26 89.3.877 74.446.571 27 111.524.856 15.37.66 28 135.651.648 119.976.22 29 141.97.36 17.798.179 21 167.993.183 123.83.67 211 226.44.594 98.92.83 212 225.319.61 15.99.412 213 281.591.165 138.145.136 214 347.519.54 159.699.35 215 271.326.355 13.448.466 216 323.176.715 9.82.68 217 (9 ay) 262.522.537 51.737.827 Kaynak: TÜİK ÜLKEMİZDE SÜT ÜRÜNLERİ DIŞ TİCARETİ (GTIP BAZINDA) Yıl HS6 HS6 adı İhracat (kg) İthalat (kg) İhracat Dolar İthalat Dolar 216 411 Süt, krema (katı yağ <= % 1) 527.862 386.815 412 Süt, krema (katı yağ oranı % 1'i geçen %6'yı geçmeyen) 414 Süt, krema (%6 <katı yağ =<%1, konsantre edilmemiş, katkısız) 415 Süt, krema (%1 <katı yağ =< %21, konsantre edilmemiş, katkısız) 421 Süt, krema (toz, granül vs. katı yağ oranı %1, 5'ten az) 4221 Süt, krema (toz, granül vs. katı yağ oranı %1, 5'tan fazla) (tatlandırıcısız) 4229 Süt, krema (toz, granül vs. katı yağ oranı %1, 5'tan fazla) (diğer) 12.938.95 16.2 9.114.167 1.438 913.428 765.53 1.773.387 433.643 6.374.584 1.34.856 55.943.118 17.91 83.369.15 334.94 425.38 71.676 1.96.94 34.439 9.278 27.211 4291 Süt, krema (tatlandırıcı içermeyen) 344.321 1.273.124 4299 Süt, krema (diğer şekillerde) 1.565.523 2.56.77 431 Yoğurt (konsantre edilmiş) 2.532.545 48.995 2.54.489 112.27 439 Yayık altı süt, pıhtılaşmış süt ve krema, kefir vs. (konsantre edilmiş) 3.684.598 1.518 9.1.261 1.816 441 Peynir altı suyu ve tadil edilmiş peynir altı suyu 33.48.722 81.1 19.884.913 1.467.381 449 Diğer peynir altı suyu 256. 67.21 362.63 412.78 451 Tereyağı 262.658 13.517.157 1.528.738 43.916.262 452 Sürülerek yenilen süt ürünleri (% 39 =<katı yağ <% 8) 59.22 4.12 36.549 2.877 11
459 Sütten elde edilen diğer yağlar 12.813 361.985 146.695 1.691.771 461 Taze peynir (olgunlaşmamış/sertleşmemiş) ve lor 14.474.167 154.769 37.637.569 378.614 462 Rendelenmiş/toz haline getirilmiş her cins peynir 1.862.59 61.8 7.37.361 415.333 463 Eritme peynirler (rendelenmemiş/toz haline getirilmemiş) 17.398.768 55.159 54.43.442 1.789.486 464 Mavi damarlı peynirler 118 148.189 1.536 659.15 469 Diğer peynirler 11.97.468 9.721.41 5.724.459 33.95.926 215 Dondurma ve yenilen diğer buzlar 15.794.5 827.158 34.787.96 3.311.476 Yıl toplamı: 176.167.144 26.848.811 323.176.715 9.82.68 Yıl HS6 HS6 adı İhracat (kg) İthalat (kg) İhracat Dolar İthalat Dolar 217 (9 ay) 411 Süt, krema (katı yağ <= % 1) 2.634.6 2.37.758 412 414 415 421 4221 4229 Süt, krema (katı yağ oranı % 1'i geçen %6'yı geçmeyen) 23.318.144 14.772.547 Süt, krema (%6 <katı yağ =<%1, konsantre edilmemiş, katkısız) 841.768 756.232 Süt, krema (%1 <katı yağ =< %21, konsantre edilmemiş, katkısız) 1.33.995 426.724 4.92.71 1.25.167 Süt, krema (toz, granül vs. katı yağ oranı %1, 5'ten az) 27.375.4 24.142 51.973.618 138.957 Süt, krema (toz, granül vs. katı yağ oranı %1, 5'tan fazla) (tatlandırıcısız) 432.114 44.891 1.196.731 238.168 Süt, krema (toz, granül vs. katı yağ oranı %1, 5'tan fazla) (diğer) 44.71 119.158 4291 Süt, krema (tatlandırıcı içermeyen) 439.221 1.89.37 4299 Süt, krema (diğer şekillerde) 2.94.533 2.152.85 431 Yoğurt (konsantre edilmiş) 6.259.821 1.632 5.863.926 11.562 439 Yayık altı süt, pıhtılaşmış süt ve krema, kefir vs. (konsantre edilmiş) 3.87.361 11.475 6.727.9 84.169 441 Peynir altı suyu ve tadil edilmiş peynir altı suyu 3.375.945 286.858 21.566.751 48.821 449 Diğer peynir altı suyu 5.595 143.585 894.224 986.813 451 Tereyağı 92.477 6.162.53 4.95.94 26.491.285 452 Sürülerek yenilen süt ürünleri (% 39 =<katı yağ <% 8) 53.564 4.888 459 Sütten elde edilen diğer yağlar 45.773 116.82 378.66 785.953 461 Taze peynir (olgunlaşmamış/sertleşmemiş) ve lor 11.93.379 174.451 29.87.266 393.464 462 Rendelenmiş/toz haline getirilmiş her cins peynir 1.671.333 35.496 6.32.945 21.542 463 Eritme peynirler (rendelenmemiş/toz haline getirilmemiş) 12.576.447 381.286 38.827.843 1.262.886 464 Mavi damarlı peynirler 29 12.893 39 583.83 469 Diğer peynirler 9.527.679 4.616.54 38.4.596 17.5.632 215 Dondurma ve yenilen diğer buzlar 14.35.916 389.797 31.272.53 1.858.578 Yıl toplamı: 149.738.265 12.937.57 262.522.537 51.737.827 12
ÜLKEMİZDE ÇİĞ SÜT FİYATLARI DÖNEMLER 215 Artış Oranı 1 Ocak-3 Haziran 1,15 1 Temmuz 31 Aralık 1,15 DÖNEMLER 216 1 Ocak - 3 Haziran 1,15 1 Temmuz 31 Aralık 1,15 Minimum Değerler DÖNEMLER 217 Yağ (%) Protein (%) 1 Ocak - 31 Temmuz 1,21 %5,2 3,5 3,1 1 Ağustos - 3 Eylül 1,3 %7,4 3,6 3,2 1 Ekim - 31 Aralık 1,4 %7,7 3,6 3,2 ÜLKEMİZDE ÇİĞ SÜT FİYATLARI (YILLIK ORTALAMALAR, TL/L) 1,4 1,2 1,,8,6 Yıl Ortalaması,4,2, 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 217 13
SÜT ÜRÜNLERİ FİYATLARI (TÜFE) Yıl Madde adı Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Ort. 216 Süt 2,9 2,89 2,88 2,87 2,88 2,88 2,89 2,88 2,88 2,9 2,89 2,93 2,89 216 Yoğurt 4,22 4,2 4,19 4,15 4,19 4,17 4,17 4,17 4,18 4,18 4,19 4,19 4,18 216 Beyaz Peynir 19,56 19,57 19,62 19,52 19,64 19,42 19,69 19,78 19,86 19,89 19,73 19,91 19,68 216 Kaşar Peyniri 24,84 24,61 24,74 24,63 24,62 24,4 24,74 24,58 24,55 24,77 24,79 24,96 24,68 216 Tulum Peyniri 26,29 26,79 26,45 26,26 26,58 26,13 26,13 26,34 26,58 26,64 26,57 26,67 26,45 216 Krem Peynir 21,52 21,6 21,61 21,86 21,98 22, 22,11 22,19 22,18 22,22 22,37 22,59 22,2 216 Tereyağı 33,5 33,2 33,3 33,36 33,4 32,93 33,9 33,19 32,96 33,47 33,22 33,91 33,21 Kahvaltılık 216 Ayran 2,62 2,64 2,66 2,65 2,63 2,62 2,64 2,64 2,66 2,64 2,64 2,66 2,64 217 Süt 3, 3,5 3,6 3,6 3,4 2,98 2,96 3,14 3,19 3,3 217 Yoğurt 4,32 4,45 4,5 4,45 4,44 4,44 4,48 4,72 4,78 5,7 217 Beyaz Peynir 19,74 2,13 19,92 2,19 2,16 2,16 2,34 21,13 21,63 22,47 217 Kaşar Peyniri 25,34 25,68 25,34 25,29 25,1 24,91 25,28 26,42 27,3 28,67 217 Tulum Peyniri 26,78 26,88 26,94 26,98 27,19 27,5 27,43 28,11 28,66 3,34 217 Krem Peynir 22,79 22,68 23,38 23,74 23,75 23,74 23,71 24,31 24,6 25,34 217 Tereyağı 34,91 37,44 38,11 38,11 37,78 37,36 38,63 4,58 42,56 46,6 Kahvaltılık 217 Ayran 2,71 2,75 2,76 2,72 2,73 2,71 2,73 2,85 2,94 3,7 *Tüketici fiyatları indeksinde kapsanan maddelerin fiyatları, tüm vergileri içeren depozito hariç perakende fiyatlardır. Kaynak: TÜİK SÜT ÜRÜNLERİ FİYATLARI DEĞİŞİM 215 216 215-216 % Değişim 217 216-217 % Değişim Süt 2,83 2,87 1,38 3,5 6,55 Yoğurt 4,26 4,15-2,7 4,51 8,7 Peynir Beyaz Peynir 19,37 19,52,8 2,38 4,41 Peynir Kaşar Peyniri 25,5 24,63-1,67 25,6 3,95 Peynir Tulum 24,24 26,26 8,32 27,34 4,1 Peyniri Krem Peynir 21,58 21,86 1,28 23,63 8,12 Tereyağı Kahvaltılık 32,12 33,36 3,85 38,39 15,8 Ayran 2,65 2,65 -,4 2,77 4,31 14
SÜT ÜRÜNLERİ TÜFE MADDE FİYATLARINDA 216 EYLÜL VE 217 EYLÜL KARŞILAŞTIRMA (TL/KG) 45, 4, 35, 3, 25, 2, 15, 1, 5,, 216 Eylül 217 Eylül PERAKENDE SÜT ÜRÜNLERİ FİYATLARI CARREFOUR EN DÜŞÜK EN YÜKSEK EN DÜŞÜK MİGROS EN YÜKSEK YEREL MARKET (Bildirici) EN DÜŞÜK EN YÜKSEK 2.11.217 YEREL MARKET (BİM) EN DÜŞÜK EN YÜKSEK YEREL MARKET (A11) EN EN DÜŞÜK YÜKSEK YEREL MARKET (ŞOK) EN EN DÜŞÜK YÜKSEK İNEK SÜTÜ (PASTÖRİZE) 4,25** 5,35** 4,25 5,35 3,95 4,85-2,9 - - - 2,3 İNEK SÜTÜ (UHT) 3,2 3,75 2,25 3,99 2,9 3,5-2,25 2,25 2,95 2,25 3,15 TAZE KAŞAR PEYNİRİ 22,75 31,9 26,45 31,45-24,9 - - - 19,95 - - BEYAZ PEYNİR (KLASİK İNEK) 21,9 32,9 26,45 31,9-32,25 - - - - - - KAYMAKLI YOĞURT 6,5* 7,95* 7,45* 7,95* 5,75 7,75* - - - - - 4,95 KAYMAKSIZ YOĞURT 4,9 5,75 5,25 5,99 5,15 5,75 - - - - - - TEREYAĞI 4,95 5,5 39,9 51,45 31,5 48,7-27,95 24,75-27,95 * cam şişe **tava 15
BAZI ÜLKELERDE ÇİĞ SÜT FİYATLARI ABD ÇİĞ SÜT FİYATLARI (Euro/1 kg) 45 4 35 3 25 2 15 1 5 39,26 32,94 215 216 217 4 35 3 25 2 15 1 5 YENİ ZELANDA ÇİĞ SÜT FİYATLARI (Euro/1 kg) 34,8 215 216 217 İTALYA (LOMBARDY) ÇİĞ SÜT FİYATLARI (Euro/ton) 4 38 36 34 32 3 39,5 215 216 217 Kaynak: www.clal.it 16
ALMANYA (BAVERIA) ÇİĞ SÜT FİYATLARI (Euro/Ton) 4 35 3 25 2 15 1 5 32,8 33,19 34,6 37,9 215 216 217 25 2 15 1 5 ABD YAĞSIZ SÜTTOZU FİYATLARI (DOLAR/TON) 185 215 216 217 7 6 5 4 3 2 1 ABD TEREYAĞI FİYATLARI (DOLAR/TON) 5163 215 216 217 Kaynak: www.clal.it 17
İTALYA TEREYAĞI FİYATLARI (EURO/TON) 7 6 5 597 4 3 2 1 215 216 217 ALMANYA TEREYAĞI FİYATLARI (Euro/ton) 8 7 6 5 4 3 2 1 4275 6141 215 216 217 OKYANUSYA TEREYAĞI FİYATLARI (Euro/ton) 7 6 5 4 3 2 1 5819 215 216 217 Kaynak: www.clal.it 18
4 35 3 25 2 15 1 5 ABD YAĞLI SÜTTOZU FİYATI (Euro/ton) 3172 215 216 217 35 3 25 2 15 1 5 ALMANYA YAĞLI SÜTTOZU FİYATLARI (Euro/ton) 344 215 216 217 35 3 25 2 15 1 5 OKYANUSYA YAĞLI SÜTTOZU FİYATLARI (Euro/ton) 3275 215 216 217 Kaynak: www.clal.it 19
2. KIRMIZI ET SEKTÖRÜ ÜLKEMİZDE HAYVAN VARLIĞI (BAŞ) 214 215 %Değ. 216 %Değ. 217 Haziran %Değ. Büyükbaş 14 244 673 14 127 837 -,82 14 222 228,67 14 816 735 4,18 Sığır 14 122 847 13 994 71 -,91 14 8 155,62 14 659 278 4,11 Kültür 6 139 81 6 385 343 4, 6 588 527 3,18 7 1 425 6,27 Kültür Melezi 6 5 89 5 733 83-4,52 5 758 336,43 5 93 944 3, Yerli 1 977 948 1 874 925-5,21 1 733 292-7,55 1 726 99 -,37 Manda 121 826 133 766 9,8 142 73 6,21 157 457 1,83 Küçükbaş 41 462 349 41 924 1 1,11 41 329 232-1,42 44 572 635 7,85 Koyun 31 115 19 31 57 934 1,26 3 983 933-1,66 33 562 45 8,32 Merinos 2 13 644 2 25 576 4,85 2 151 264-2,46 2 365 857 9,98 Yerli 29 11 546 29 32 358 1, 28 832 669-1,6 31 196 188 8,2 Keçi 1 347 159 1 416 166,67 1 345 299 -,68 11 1 59 6,43 Kıl 1 169 348 1 21 338,4 1 137 534 -,71 1 82 228 6,56 Tiftik 177 811 25 828 15,76 27 765,94 28 362,29 Kaynak: TÜİK Büyükbaş ve küçükbaş hayvan sayısı yıllar geçtikçe yükselmektedir. Sığır sayısı incelendiğinde kültür ve kültür melezi sığırları sayısında bir artış yaşanıyorken yerli sığır sayısının giderek azaldığı görülmektedir. 4 35 3 25 2 15 1 5 HAYVAN SAYILARI (Baş) Sığır Koyun Keçi 214 215 216 217 haziran Kaynak: TÜİK 2
21
Koyun Koyun Üretilen et miktarı ÜLKEMİZDE KESİLEN HAYVAN SAYISI (BAŞ) Keçi Keçi - Üretilen et miktarı Sığır Sığır - Üretilen et miktarı Manda Manda - Üretilen et miktarı 21 6 873 626 135 687 1 219 54 23 6 2 62 246 618 584 15 72 3 387 211 5 479 546 17 76 1 254 92 23 318 2 571 765 644 96 7 255 1 615 212 4 541 122 97 334 926 799 17 43 2 791 34 799 344 7 426 1 736 213 4 958 226 12 943 1 34 99 23 554 3 43 723 869 292 2 43 366 214 5 197 289 98 978 1 57 239 26 77 3 712 281 881 999 2 176 526 215 5 8 411 1 21 1 999 241 33 99 3 765 77 1 14 926 1 391 326 216 4 83 62 82 485 1 756 36 31 11 3 9 37 1 59 195 1 499 351 Kaynak: TÜİK Ülkemizde kesilen hayvan verileri incelendiğinde, koyun sayısının yıllar bazında azaldığı, 214 ve 215 yıllarında bir miktar artış olsa da 216 yılında 215 yılına göre %18 oranında bir azalma olduğu görülmektedir. Ülkemizde en çok üretilen ve tüketilen sığır sayısında yıllar bazında sürekli bir artış olduğu ve bu nedenle de üretilen sığır eti miktarında artış yaşandığı görülmektedir. 8 7 6 5 4 3 2 1 KESİLEN HAYVAN SAYISI (Baş) Koyun Keçi Sığır Manda 21 211 212 213 214 215 216 22
ÜLKEMİZDE ÜRETİLEN KIRMIZI ET MİKTARI 1 2 1 8 6 4 2 ÜRETİLEN ET MİKTARI (Ton) Koyun Keçi Sığır Manda 21 211 212 213 214 215 216 8 7 6 5 4 3 2 1 Türlerine Göre Kesilen Hayvan Sayısı ve Üretilen Et Miktarı 1 2 1 8 6 4 2 21 211 212 213 214 215 216 Koyun Keçi Sığır Koyun - et miktarı Keçi - et miktarı Sığır - et miktarı 23
Toplam kırmızı et üretimi 217 Yılı I. Çeyrek döneminde 232 bin 44 ton, II. Çeyrek döneminde 26 bin 683 ton olarak tahmin edilmiştir. II. Çeyrek dönemde, toplam kırmızı et üretimi bir önceki döneme göre %12,2 artarken, bir önceki yılın aynı önemine göre %3,4 oranında azalmıştır. Toplam kırmızı et üretimi içinde sadece kesimhanelerde üretilen kırmızı et miktarı ise 14 bin 93 ton olarak gerçekleşmiştir. Sığır eti üretimi 229 227 ton olarak tahmin edilmiş olup, bir önceki döneme göre %1,3 artarken, bir önceki yılın aynı dönemine göre %5,6 oranında azalmıştır. Koyun eti üretimi ise 22 276 ton olarak tahmin edilmiş olup, bir önceki döneme göre %19,3 artarken, bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,1 oranında azalmıştır. ÜLKEMİZDE KIRMIZI ET ÜRETİMİ (TON) Miktar (Ton) Yıl I.Dönem II.Dönem III.Dönem IV.Dönem Toplam 21 157282 175247 173842 274347 78718 211 157932 171595 173177 27421 776915 212 171465 18317 19618 365255 915844 TOPLAM Sığır Manda 213 28597 212885 26466 368177 996125 214 184975 218432 2253 42335 18272 215 21475 261871 38162 296754 1149262 216 237777 269912 394665 27688 117342 217 23244 26683 21 125145 144121 138983 21334 618584 211 133724 144153 14497 22259 64496 212 149722 15932 17322 3171 799344 213 18764 187587 177757 323184 869292 214 163913 189848 175353 352886 881999 215 184511 229549 34219 258675 114925 216 27698 242772 359727 248999 159196 217 27779 229227 21 813 1219 958 397 3387 211 224 181 62 68 1615 212 565 926 79 166 1736 213 2 61 4 215 336 214 26 274 141 84 526 215 71 21 24 3 326 216 6 198 28 65 351 217 237 851 24
I.Dönem II.Dönem III.Dönem IV.Dönem I.Dönem II.Dönem III.Dönem IV.Dönem I.Dönem II.Dönem III.Dönem IV.Dönem I.Dönem II.Dönem III.Dönem IV.Dönem I.Dönem II.Dönem III.Dönem IV.Dönem I.Dönem II.Dönem III.Dönem IV.Dönem I.Dönem II.Dönem III.Dönem IV.Dönem I.Dönem II.Dönem 21 2736 2642 2894 534 135687 211 19856 23959 23491 3977 1776 212 1733 2114 2987 3893 97334 Koyun Keçi Kaynak: TÜİK 213 1993 21959 26396 34658 12943 214 1737 23451 21631 36525 98978 215 189 24653 27499 29779 121 216 2747 22745 23519 15474 82485 217 18668 22276 21 418 3866 4961 1216 2361 211 4128 333 4114 11773 23318 212 3848 2657 184 985 1743 213 7883 3278 2273 112 23 554 214 3666 4859 545 1284 2677 215 784 7468 1449 8269 3399 216 9272 4197 11391 6151 3111 217 5719 8329 Ülkemizde Dönemlik Toplam Kırmızı Et Üretim Miktarları (Ton) 45 4 35 3 25 2 15 1 5 21 211 212 213 214 215 216 217 Kaynak: TÜİK 25
ÜLKEMİZDE NÜFUS VE KIRMIZI ET TÜKETİM MİKTARI GELİŞMELERİ 81 8 79 78 77 76 75 74 73 72 71 7 21 211 212 213 214 215 216 14 12 1 8 6 4 2 Nüfus Et Üretim Nüfus Toplam üretim Kişi başı tüketim (kg) (ithalat dâhil, ton) 21 73.722.988 831.376 11,28 211 74.724.269 887.646 11,88 212 75.627.384 941.28 12,45 213 76.667.864 1.2.266 13,7 214 77.695.94 1.8.912 12,99 215 78.741.53 1.166.836 14,82 216 79.814.871 1.178.762 14,77 14 12 1 8 6 4 2 21 211 212 213 214 215 216 16, 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2,, Toplam üretim Kişi başı tüketim 26
KIRMIZI ET DIŞ TİCARETİ Yıl HS6 HS6 adı İhracat Miktar, Kg 216 211 Büyükbaş hayvanlarının etleri; karkas, yarım karkas (taze/soğutulmuş) İthalat Miktar, Kg İhracat Dolar İthalat Dolar 13.763 131.44 212 Sığır eti; diğer kemikli parçalar (taze/soğutulmuş) 12.858 2.565 181.66 84.58 213 Büyükbaş hayvanlarının etleri; kemiksiz (taze/soğutulmuş) 11.71 5.699.473 122.981 41.551.141 222 Sığır eti; diğer kemikli parçalar (dondurulmuş) 376 6.23 223 Sığır eti; kemiksiz (dondurulmuş) 25.346 257.851 241 Kuzu eti; karkas ve yarım karkas (taze/soğutulmuş) 2.576 45.29 2422 Koyun eti; kemikli (taze/soğutulmuş) 26 53 2423 Koyun eti; kemiksiz (taze/soğutulmuş) 563 9.31 2442 Koyun eti; kemikli (dondurulmuş) 43.31 1.29.895 2443 Koyun eti; kemiksiz (dondurulmuş) 193 4.741 Yıl toplamı: 128.73 5.72.38 2.194.46 41.635.649 Yıl HS6 HS6 adı İhracat Miktar, Kg İthalat Miktar, Kg İhracat Dolar İthalat Dolar 217 (9 ay) 211 Büyükbaş hayvanlarının etleri; karkas, yarım karkas (taze/soğutulmuş) 1.24 9.765 212 Sığır eti; diğer kemikli parçalar (taze/soğutulmuş) 22.983 1.91.745 277.429 7.498.981 213 Büyükbaş hayvanlarının etleri; kemiksiz (taze/soğutulmuş) 3.859 28.437 222 Sığır eti; diğer kemikli parçalar (dondurulmuş) 516 64.48 8.385 284.474 223 Sığır eti; kemiksiz (dondurulmuş) 1.471 2.916 241 Kuzu eti; karkas ve yarım karkas (taze/soğutulmuş) 22.629 544.14 2442 Koyun eti; kemikli (dondurulmuş) 13.781 325.692 2443 Koyun eti; kemiksiz (dondurulmuş) 193 4.166 Yıl toplamı: 66.636 1.965.793 1.218.84 7.783.455 ET ÜRÜNLERİ DIŞ TİCARETİ Yıl HS6 HS6 adı İhracat Miktar, Kg 216 161 Etten, sakatattan/kandan yapılmış sosisler vb. ürünler 217 (9 ay) Yıl toplamı: 161 Etten, sakatattan/kandan yapılmış sosisler vb. ürünler Yıl toplamı: İthalat Miktar, Kg İhracat Dolar İthalat Dolar 7.836.566 17.939 12.654.44 825.43 7.836.566 17.939 12.654.44 825.43 1.196.687 12.256 13.79.376 45.396 1.196.687 12.256 13.79.376 45.396 27
İTHALAT (Ton) 12 1 8 6 4 2 21 211 212 213 214 215 216 217 (9 ay) İHRACAT (Ton) 14 12 1 8 6 4 2 21 211 212 213 214 215 216 217 (9 ay) İthalat (Dolar) 6.. 5.. 511.868.44 4.. 3.. 249.256.831 2.. 1.. 95.992.271 24.271.868 5.257.77 14.91.922 41.635.649 7.783.455 21 211 212 213 214 215 216 217 (9 ay) Kaynak: TÜİK 28
İhracat (Dolar) 25 2 2.194.46 15 1 5 876153 7351 154487 838241 49815 856724 1.218.84 21 211 212 213 214 215 216 217 (9 ay) CANLI HAYVAN DIŞ TİCARETİ İhracat Miktar (Baş) İthalat Miktar (Baş) İhracat Dolar İthalat Dolar 216 1221 Sığırlar; damızlık 64.126 169.12.77 1229 Sığırlar; damızlık olmayan 43.174 418.262.835 141 Koyun 4.689 715.41 142 Keçi 123 61 32.719 26.17 Yıl toplamı: 123 499.599 32.719 588.359.113 217 (9 ay) 1221 Sığırlar; damızlık 7.76 161.869.732 1229 Sığırlar; damızlık olmayan 536.112 67.878.55 141 Koyun 26.73 3.187.956 Yıl toplamı: 632.891 772.936.238 İTHALAT (Baş) 25 2 191856 15 1 5 877197 632891 499599 374923 289577 26154 65723 21 211 212 213 214 215 216 217 (9 ay) 29
İHRACAT (Baş) 1 915 8 6 4 2 4522 118 1277 74 123 21 211 212 213 214 215 216 217 (9 ay) İthalat (Dolar) 1.2.. 1... 8.. 6.. 4.. 2.. 21 211 212 213 214 215 216 217 (9 ay) İhracat (Dolar) 4.5. 4.. 3.5. 3.. 2.5. 2.. 1.5. 1.. 5. 21 211 212 213 214 215 216 217 (9 ay) Kaynak: TÜİK 3
ÜLKEMİZDE KARKAS FİYATLARI 3 25 2 15 1 5 214 215 216 217 (1 ay) Ulusal Kırmızı Et Konseyi Ankara Ticaret Borsası TL/kg Ulusal Kırmızı Et Konseyi Ankara Ticaret Borsası 214 19,2 18,38 215 23,65 22,72 216 24,82 24,59 217 (1 ay) 26,2 25,93 Yıl Madde adı ÜLKEMİZDE ET VE ET ÜRÜNLERİ FİYATLARI (TÜFE) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Ort. 216 Dana Eti 38,42 37,93 37,4 37,34 37,67 38,4 38,73 39,6 39,21 39,26 39,22 39,9 38,42 216 Koyun Eti 32,17 32,75 32,84 33,19 33,8 33,47 34,6 34,19 34,36 34,61 34,81 35, 33,71 216 Sakatat 25,77 26,61 27,6 27,38 27,61 27,51 27,73 27,79 27,93 28, 28,64 29,17 27,6 216 Sucuk 53,18 53,14 53,34 53,47 52,75 53,32 53,7 53,5 54,2 54,6 54,53 54,66 53,68 216 Sosis 35,22 35,12 33,83 34,88 34,7 33,87 33,9 34,49 34,35 34,4 34,82 35,1 34,55 216 Salam 39,5 38,66 38,81 38,77 38,75 38,36 37,21 37,68 37,99 38,34 39,5 39,62 38,52 217 Dana Eti 39,6 39,54 39,76 4,73 42, 43,52 43,77 43,28 43,22 42,21 217 Koyun Eti 35,55 35,78 37,32 39,39 41,1 43,88 43,65 43,63 43,2 41,95 217 Sakatat 29,68 3,7 3,28 3,47 31,2 31,58 31,58 31,56 31,59 31,87 217 Sucuk 55,79 56,17 56,67 56,78 57,8 56,72 58,15 58,86 59,1 59,66 217 Sosis 36,66 36,93 36,89 36,79 37,65 37,22 37,89 39,8 38,82 39,1 217 Salam 36,57 36,27 36,51 36,48 36,79 36,75 37,28 37,86 37,84 38,3 Tüketici fiyatları indeksinde kapsanan maddelerin fiyatları, tüm vergileri içeren depozito hariç perakende fiyatlardır. 31
TÜFE YILLIK ORTALAMA DEĞİŞİMLERİ 213-214 % D. 214-215 % D. 215-216 % D. Dana Eti 14,97 26,2 7,36 Koyun Eti 6,7 9,94 14,67 Sakatat 7,25 18,67 22,28 Sucuk 15,86 16,69 5,16 Sosis 12,15,89 4,37 Salam 14,89 19,66-4,9 ÜRÜN ADI MİGROS CARREFOUR ÜLKEMİZDE PERAKENDE ET VE ET ÜRÜNLERİ FİYATLARI YEREL MARKET (Bildirici) 2.11.217 YEREL MARKET (BİM) YEREL MARKET (A11) YEREL MARKET (ŞOK) Kıyma 35,95** 44,9* 35,9 33, 31,9 33, Kuşbaşı 41,95-35,9 34,9-34,9 Biftek 45,9 59,9 54,8 D. Sote 56,95 48,9 46,7 Pirzola - 69,9 - Bonfile 79,95 91,9 65,9 Kontrafile 59,95 64,9 54,8 K. Kol 44,95 46,9 32,9 K. But 47,95 47,9 38,6 K. Pirzola 79,95 79,9 59,5 *%7-14 yağlı **kıymalık kuşbaşı 32
DÜNYA KIRMIZI ET ÜRETİM RAKAMLARI Dünya Sığır eti ve Bufalo eti Üretimi (bin ton karkas ağırlık eşdeğeri) 26 211 212 213 214 215 216 Dünya Üretimi (FAO) 64.226 65.35 66.61 67.81 68.276 67.8 69.16 GIRA Et Gelişimleri Kitabı Verileri 63.341 63.15 63.914 65.111 65.472 65.454 66.8 Kaynak: IMS-GIRA Et Kitabı, 217 BAZI BÖLGELERDE SIĞIR ETİ ÜRETİMLERİ (BİN TON KARKAS AĞIRLIK EŞDEĞERİ) 26 211 212 213 214 215 216 AB 7914 7975 763 7376 779 791 894 Kuzey Amerika 14859 14886 14688 14579 13969 13681 1431 Güney Amerika 16462 1425 152 15865 15676 15157 14743 Asya 11339 12871 13129 13333 13645 14217 14684 Avustralya 2188 2129 2156 236 2595 2546 276 Yeni Zelanda 648 61 624 62 658 69 649 Kaynak: IMS-GIRA Et Kitabı, 217 DÜNYA KOYUN ETİ ÜRETİMİ (BİN TON KARKAS AĞIRLIK EŞDEĞERİ) 26 211 212 213 214 215 216 Dünya Üretimi (FAO) 12.87 13.59 13.438 13.879 14.193 14.337 14.473 GIRA Et Gelişimleri Kitabı Verileri 11.239 12.284 12.647 12.956 13.295 13.534 13.724 Kaynak: IMS-GIRA Et Kitabı, 217 BAZI BÖLGELERDE KOYUN ETİ ÜRETİMLERİ (BİN TON KARKAS AĞIRLIK EŞDEĞERİ) 26 211 212 213 214 215 216 AB 137 95 924 913 97 918 921 Kuzey Amerika 149 14 144 146 147 143 143 Güney Amerika 232 211 198 22 28 197 196 Avustralya 688 536 613 718 754 742 729 Yeni Zelanda 551 445 462 49 487 5 452 Kaynak: IMS-GIRA Et Kitabı, 217 33
AB KARKAS FİYATLARI 4, AB Haftalık Ortalama Karkas Fiyatları ( /1kg) 39, 38, 37, 36, 387,57 39,92 376,92 384,38 366,92 376,27 35, 212 213 214 215 216 217 AB TÜM KATEGORİLERE GLOBAL BAKIŞ 34
AB Genç Besilik Sığır Fiyatları, /kg 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,1 2 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 215 216 217 AB Genç Sığır 12-24 Aylık Fiyatları, /1 kg 4 39 38 37 36 35 34 33 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 215 216 217 Kaynak: AB Komisyonu 35
3. YEM SEKTÖRÜ BESİ YEMİ FİYATI (TL/ton) Yıl Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıl Ortalaması 26 29 295 31 294 38 3 36 36 314 324 34 355 311,8 27 38 38 385 39 39 4 42 43 45 52 53 53 433,75 28 54 54 56 565 57 54 54 495 495 495 48 45 522,5 29 46 45 43 41 41 41 39 38 38 41 44 43 416,67 21 43 43 45 45 45 44 46 485 51 55 53 56 478,75 211 58 62 62 62 62 62 62 63 63 615 61 65 615,83 212 6 62 64 645 66 66 7 72 74 74 74 74 683,75 213 76 74 72 7 7 7 7 7 7 68 68 71 77,5 214 73 71 71 745 75 78 82 78 75 73 71 71 811,36 215 74 76 76 76 78 76 74 74 76 74 72 72 816,36 216 72 77 75 75 83 83 83 81 79 79 83 88 87,91 217 93 9 9 9 9 9 9 9 86 Kaynak: TÜRKİYEM-BİR YILLARA GÖRE ORTALAMA BESİ YEMİ FİYATI DEĞİŞİM GRAFİĞİ 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 BESİ YEMİ FİYATI (TL/ton) 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Yıl Ortalaması 36
SÜT YEMİ FİYATI (TL/ton) Yıl Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıl Ortalaması 26 35 33 38 39 314 315 319 322 328 341 35 365 323,25 27 39 39 395 4 4 41 43 44 46 53 54 54 443,75 28 55 55 57 58 59 56 56 5 5 5 485 46 533,75 29 47 46 44 42 42 42 4 39 39 42 45 44 426,67 21 44 44 46 46 46 45 47 495 52 56 54 58 489,58 211 6 64 64 64 64 64 64 65 65 635 63 62 635,42 212 61 64 66 665 68 68 72 74 78 78 78 78 79,58 213 79 77 75 72 72 72 72 72 72 69 69 72 727,5 214 74 72 72 75 76 79 83 8 77 75 73 73 826,36 215 76 78 78 78 8 8 78 78 82 78 76 76 852,73 216 76 81 79 79 87 87 87 85 83 83 88 93 916,36 217 1 97 97 97 97 97 97 97 92 Kaynak: TÜRKİYEMBİR YILLARA GÖRE ORTALAMA SÜT YEMİ FİYATI DEĞİŞİM GRAFİĞİ 1 9 8 7 6 5 4 3 2 1 SÜT YEMİ FİYATI (TL/ton) 26 27 28 29 21 211 212 213 214 215 216 Yıl Ortalaması 37
ÜLKEMİZDE YEM HAMMADDE FİYATLARI HAMMADDE 13.9.217 2.9.217 3.9.217 9.1.217 16.1.217 23.1.217 TL $ TL $ TL TL $ $ TL $ TL $ MISIR 77 225 77 22 77 78 213 215 78 214 78 213 ARPA 85 248 84 24 85 85 232 235 85 233 85 232 FULL FAT SOYA 1.492 435 1.54 44 1.575 1.652 45 44 1.624 445 1.652 45 SOYA KÜSPESİ 1.33 38 1.348 385 1.396 1.468 4 39 1.442 395 1.468 4 KANOLA KÜSPESİ 84 245 858 245 877 918 25 245 913 25 918 25 BUĞDAY KEPEĞİ 67 195 65 186 58 59 161 158 58 159 59 161 YEMLİK BUĞDAY 88 257 88 251 9 88 24 249 88 241 88 24 HAM YAĞ 2.778 81 2.87 82 2.935 3.1 82 82 2.993 82 3.1 82 ATK (28 PROTEIN) 56 163 53 151 55 58 158 152 57 156 58 158 ATK (36 PROTEIN) 77 225 75 214 859 844 23 24 858 235 844 23 PTK 85 248 85 243 8 77 21 216 77 211 77 21 DDGS (mısır) 86 235 823 235 841 862 235 235 858 235 862 235 MELAS 55 16 54 154 55 45 123 152 45 123 45 123 KABA YEMLER SAP/SAMAN (HUBUBAT) 35 12 35 1 5 5 136 139 5 137 5 136 YONCA KURU OTU 66 192 66 189 725 725 198 21 725 199 725 198 KORUNGA KURU OTU 66 192 66 189 725 725 198 21 725 199 725 198 FİĞ KURU OTU 66 192 66 189 725 725 198 21 725 199 725 198 MISIR SİLAJI 25 73 25 71 25 25 68 69 25 69 25 68 $ KURU 3,43 3,5 3,58 3,61 3,65 3,67 Kaynak: TÜRKİYEM-BİR Fiyatlara nakliye ve KDV dâhil değildir. Soya Fasulyesi Fiyatı = Full Fat Soya Fiyatı -25$ Kırmızı ile yazılanlar piyasada satış şeklini belirtmekte olup, siyah renkli olanlar dolar kurundan çevrilmiş fiyatlardır. 38
ÜLKEMİZDE ÇİĞ SÜT/YEM PARİTESİ Yıl Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık 26 1,452 1,462 1,438 1,398 1,376 1,371 1,379 1,366 1,341 1,364 1,329 1,274 27 1,249 1,249 1,233 1,218 1,218 1,188 1,256 1,227 1,174 1,245 1,222 1,222 28 1,2 1,145 1,15,974,958 1,9 1,134 1,27 1,27 1,25 1,165 1,228 29 1,64 1,87 1,136 1,19 1,19 1,19 1,475 1,513 1,513 1,567 1,462 1,648 21 1,932 1,932 1,848 1,598 1,598 1,633 1,564 1,485 1,413 1,313 1,361 1,267 211 1,225 1,148 1,148 1, 1, 1, 1,,985 1,138 1,26 1,27 1,29 212 1,311 1,25 1,212 1,23 1,176 1,176 1,111 1,81 1,26 1,154 1,154 1,154 213 1,139 1,169 1,2 1,25 1,25 1,25 1,25 1,389 1,389 1,449 1,449 1,389 214 1,351 1,458 1,458 1,4 1,382 1,329 1,386 1,438 1,494 1,533 1,575 1,575 215 1,513 1,474 1,474 1,474 1,438 1,438 1,474 1,474 1,42 1,474 1,513 1,513 216 1,513 1,42 1,456 1,456 1,322 1,322 1,322 1,353 1,386 1,386 1,37 1,237 217 1,21 1,247 1,247 1,247 1,247 1,247 1,247 1,34 1,413 ÜLKEMİZDE ÇİĞ SÜT YEM PARİTESİ 1,8 1,6 1,4 1,2 1,8,6,4 214 215 216 217,2 39
ÜLKEMİZDE DANA ETİ/YEM PARİTESİ ATB KARKAS FİYATLARI BESİ YEMİ KIRMIZI ET / YEM PARİTESİ Oca.15 2,28 74 27,41 Şub.15 21,37 76 28,12 Mar.15 21,61 76 28,43 Nis.15 21,61 76 28,43 May.15 22,27 78 28,55 Haz.15 22,59 76 29,72 Tem.15 23,98 74 32,41 Ağu.15 23,87 74 32,26 Eyl.15 24,43 76 32,14 Eki.15 24,22 74 32,73 Kas.15 23,58 72 32,75 Ara.15 22,85 72 31,74 Oca.16 24,14 72 33,53 Şub.16 23,79 77 3,9 Mar.16 23,42 75 31,23 Nis.16 23,63 75 31,51 May.16 23,72 83 28,58 Haz.16 24,1 83 28,93 Tem.16 24,63 83 29,67 Ağu.16 25,63 81 31,64 Eyl.16 26,4 79 32,96 Eki.16 25,97 79 32,87 Kas.16 25,19 83 3,35 Ara.16 24,89 88 28,28 Oca.17 24,2 93 25,83 Şub.17 24,21 9 26,9 Mar.17 25,9 9 27,88 Nis.17 25,77 9 28,63 May.17 27,36 9 3,4 Haz.17 27,29 9 3,32 Tem.17 26,86 9 29,84 Ağu.17 26,59 9 29,54 Eyl.17 27,1 86 31,41 4
YILLIK ORTALAMA DANA ETİ / YEM PARİTESİ YIL YILLIK ORTALAMA 214 24,76 215 3,39 216 3,87 217 (ilk 9 ay) 28,97 DANA ETİ / YEM PARİTESİ 35 3 25 2 15 1 5 214 215 216 217 (ilk 9 ay) YILLIK ORTALAMA 41
4. 217 EKİM AYINDA RESMİ GAZETE DE YAYINLANAN MEVZUAT İCMALİ 5 Ekim 217 / 218-22 Dönemi Yatırım Programı Hazırlıkları ile İlgili Kalkınma Bakanlığı Genelgesi 218-22 DÖNEMİ YATIRIM PROGRAMI HAZIRLAMA REHBERİ AMAÇ Bu rehberin amacı, 218-22 dönemi yatırım programı hazırlıklarına esas olmak üzere, kamu yatırım önceliklerini ve 518 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 16ncı maddesine uygun şekilde; kamu idarelerince uyulması gereken genel ilkeleri, nesnel ve ölçülebilir standartları, hesaplama yöntemlerini, bunlara ilişkin olarak kullanılacak cetvel ve tablo örneklerini ve diğer belgeleri ortaya koymaktır. KAPSAM Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberi, 518 sayılı Kanuna ekli I Sayılı Cetvelde belirtilen Genel Bütçe Kapsamındaki İdareleri, II Sayılı Cetvelde belirtilen Özel Bütçe Kapsamındaki İdareleri, III Sayılı Cetvelde belirtilen Düzenleyici ve Denetleyici Kurumları, IV Sayılı Cetvelde belirtilen Sosyal Güvenlik Kurumlarını, Kamu İktisadi Teşebbüslerini (KİT ler) ve Özelleştirme Kapsamındaki Kuruluşları (kamu payı yüzde 5 den fazla olanlar), Döner Sermayeli Kuruluşları, İller Bankası A.Ş. yi (İLBANK), dış finansman ile proje yürütülecek Mahalli İdareleri ve diğer kamu kuruluşlarını kapsamaktadır. 218-22 DÖNEMİ YATIRIM POLİTİKASININ GENEL ÇERÇEVESİ Onuncu Kalkınma Planı (214-218) Orta Vadeli Program (218-22) ve Orta Vadeli Mali Plan (218-22) Bölge Planları, GAP, DAP, KOP, DOKAP Eylem Planları İdare Stratejik Planı ve Performans Programı 5 Ekim 217 / 218 22 Dönemi Bütçe Çağrısı ve Ekim 218-22 Dönemi Bütçe Hazırlama Rehberi Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı hazırlık çalışmalarını yönlendirmek üzere Orta Vadeli Program (218-22) Bakanlar Kurulu tarafından, Orta Vadeli Program esas alınarak hazırlanan Orta Vadeli Mali Plan (218-22) ise Yüksek Planlama Kurulu tarafından kabul edilmiştir. 218-22 döneminde ekonomi politikasının temel amacı, makroekonomik istikrarı korumak, mali disiplini sürdürmek, cari dengeyi iyileştirmek, enflasyonu düşürmek, büyümeyi hızlandırmak, istihdamı artırmak ve gelir dağılımını iyileştirmektir. 42
5 Ekim 217 /Orta Vadeli Mali Plan (218-22) ın Kabulüne Dair 21/9/217 Tarihli ve 217/32 Sayını Yüksek Planlama Kurulu Kararı Yüksek Planlama Kurulunca; Maliye Bakanlığının 2/9/217 tarihli ve 7389 sayılı yazısı dikkate alınarak; Orta Vadeli Mali Plan (218-22) ın kabulüne, 518 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 16ncı maddesine göre karar verilmiştir. 7 Ekim 217 / Sığır Eti İthalatında Sağlık ve Teknik Şartların Belirlenmesine İlişkin Tebliğ (No: 217/43) Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı, sığır eti ithalatına ilişkin sağlık ve teknik şartları belirlemektir. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Tebliğ, sığır eti ithalatına ilişkin sağlık ve teknik şartlar ile bu ürünlerin ithalatında Kontrol Belgesi düzenlenmesi ile ilgili usul ve esasları kapsar. Sağlık ve teknik şartlar MADDE 5 (1) Sığır eti ithalatında Bakanlıktan Kontrol Belgesi alınmasında aşağıdaki şartlar aranır. a) Kontrol Belgesi başvurusu sırasında, 19/2/212 tarihli ve 2829 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Hayvansal Ürün İthalatında Kontrol Belgesi Onaylanması ve İthalat Aşamasında Sunulması Gereken Belgeler Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 212/12) de belirtilen evraklar ibraz edilir. b) Sığır eti, Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü ile 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununa uygun olarak Bakanlıktan gerekli izinleri almış olan kesimhaneleri, et/et ürünleri parçalama ve işleme tesisleri, soğuk hava deposu olan et satış yerleri ile yemek fabrikalarına sahip kişi/kuruluşlar veya bu işletmeler adına ithalat yapacak firmalar tarafından ithal edilir. c) Sığır etleri karkas veya kemiksiz et halinde olacak, proforma faturalarında bu hususlar belirtilecektir. İthal edilecek sığır etleri taze, soğutulmuş veya dondurulmuş olacaktır. ç) Kontrol belgesi alan kişi, kurum veya kuruluşlar, ihracatçı ülkelerdeki işletmelerde Bakanlıkça görevlendirilen resmî veteriner hekimlerin kesim öncesi ve sonrası muayeneleri ile kesim, parçalama, paketleme ve nakliyeye ilişkin yapılacak denetim ve kontrollerin sağlıklı bir şekilde yürütülmesi için işletme sahibi ile birlikte tüm kolaylıkları sağlamakla yükümlüdür. (2) İthal edilecek sığır etleri, ihracatçı ülkede Bakanlık elemanlarınca incelenmiş ve kontrol edilmiş, inceleme ve kontrol sonucu teknik, sağlık ve hijyen şartları bakımından ulusal mevzuatımıza uygun bulunmuş kesimhanelerden elde edilir. 43
(3) Bakanlık elemanlarınca uygun bulunmayan kesimhaneden gelen veya Bakanlık elemanlarınca inceleme ve kontrolün yapılmasından önce kesilmiş etlerin ithalatına izin verilmez. (4) İthal edilecek sığır etleri, Bakanlıkça görevlendirilen resmî veteriner hekim tarafından sağlık muayenesi yapılan ve ülkemiz örf ve adetlerine uygun olarak Bakanlık tarafından belirlenecek usullere göre kesimi gerçekleştirilen sığırlardan elde edilir. (5) 27/12/211 tarihli ve 28155 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Hayvansal Gıdalar İçin Özel Hijyen Kuralları Yönetmeliği kapsamında etlerin parçalanması çalışmaları bulaşmayı önleyecek şekilde yürütülmelidir. (6) İthal edilecek kemiksiz etler, bir hayvanın bütün karkasının eksiksiz olarak tamamından elde edilir ve karkasın hangi bölgesinden elde edildiği paketlerin üzerindeki etiketlerde tanımlanır. (7) İthal edilecek sığırların bütün, yarım veya çeyrek karkasların dış yüzeyinde veya kemiksiz etlerin ambalajında hayvanların bireysel kimlik numaraları işaretlenmiş olmalıdır. (8) Ülkemize ithalatı yapılacak kontrolü ve denetimi yapılmış olan etler kesim, parçalama, paketleme, etiketleme ve yükleme aşamasında aynı depoda farklı zamanlarda veya ayrı depolarda muhafaza edilir. Ülkemize ithalatı yapılmayacak etler veya farklı hayvan türlerinin etleri aynı depo veya nakliye aracında bulundurulmaz. (9) Sığır etlerinin Bakanlıkça sığır eti ithalatına izin verilen ülkelerdeki sağlıklı hayvanlardan elde edildiğini gösteren veteriner sağlık sertifikası, ihracatçı ülkenin resmî veteriner hekimi tarafından tasdik edilmiş olmalıdır. (1) Bakanlıkça belirlenecek şartlara göre etlerin elde edildiği sığırların BSE'den (deli dana) ari olduğuna dair test belgesi fiili ithalat sırasında ibraz edilecektir. Ancak daha önce BSE vakası görülmeyen ve Dünya Hayvan Sağlığı Teşkilatının (OIE) sınıflandırmasına göre ihmal edilebilir ve kontrol edilebilir statüde yer alan ülkelerden yapılacak ithalatta bu belge aranmaz. (11) Bu Tebliğ hükümlerini yerine getirmeyen ithalatçılara ikinci bir kontrol belgesi düzenlenmez. (12) İthal edilecek etlere ilişkin, sağlık ve teknik şartlar Bakanlıkça belirlenir. 7 Ekim 217 / Türkiye Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA II) Çerçeve Anlaşmasına İlişkin Gümrük Genel Tebliği (Seri No: 1) Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı, 24/8/215 tarihli ve 215/885 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 22/6/215 tarihinden itibaren yürürlüğe giren Türkiye Cumhuriyeti ve Avrupa Komisyonu Arasında Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA II) Çerçevesinde Birlik Tarafından Türkiye Cumhuriyeti ne Yapılacak Mali Yardımın Uygulanmasına İlişkin Düzenlemeler Hakkında Çerçeve Anlaşmanın (IPA II Çerçeve Anlaşması) gümrük işlemleri ile ilgili hükümlerinin uygulama usul ve esaslarının belirlenmesidir. 44
Kapsam MADDE 2 (1) Bu Tebliğ, Avrupa Birliği nin (AB) 214-22 bütçe döneminde IPA II Çerçeve Anlaşması ve bu Anlaşmaya dayanarak Türkiye ile AB arasında imzalanan sektörel anlaşmalar veya finansman anlaşmaları ile IPA II kapsamındaki Teknik Destek ve Bilgi Değişim Mekanizması (TAIEX) da dâhil olmak üzere Birlik programları çerçevesinde ve finansmanı AB veya Türkiye-AB ortak finansmanı ile karşılanan, AB tarafından bu amaçla yetkilendirilmiş Sözleşme Makamları ile Birlik Yüklenicisi ve Birlik Yüklenicisi ile Birlik Alt Yüklenicileri arasında imzalanan sözleşmeleri kapsamaktadır. 13 Ekim 217 / Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 14 Ekim 217 / Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına Ait Atama Kararı Çorum İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Erkan Elfaz ERMİŞ in başka bir göreve atanmak üzere bu görevinden alınması 2451 sayılı Kanunun 2nci maddesi gereğince uygun görülmüştür. 18 Ekim 217 / Adalet, Dışişleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Gıda, Tarım ve Hayvancılık ile Millî Savunma Bakanlıklarına Ait Atama Kararları Müsteşar Dr. Nusret YAZICI nın başka bir göreve atanmak üzere bu görevinden alınması, 2451 sayılı Kanunun 2nci maddesi gereğince uygun görülmüştür. Açık bulunan 1nci derece kadrolu ve +76 ek göstergeli Müsteşarlığa, Müsteşar Yardımcısı Mehmet Hadi TUNÇ un atanması, 657 sayılı Kanunun 76ncı maddesi ile 2451 sayılı Kanunun 2nci maddesi gereğince uygun görülmüştür. 2 Ekim 217 / Pan Avrupa Akdeniz Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel Konvansiyon Kapsamı Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmelik, Türkiye Cumhuriyeti ile Pan Avrupa Akdeniz Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel Konvansiyona taraf olan diğer ülkeler arasında imzalanan tercihli ticaret düzenlemelerinde yer alan Menşe Kuralları ve İdari İşbirliğine ilişkin maddenin veya bu düzenlemelere ek Menşeli Ürünler Kavramının Tanımı ve İdari İşbirliği Yöntemlerine İlişkin Protokol ün uygulanmasına dair usul ve esasları düzenler. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, 1/11/213 tarihli ve 2888 mükerrer sayılı Resmî Gazete de yayımlanan 213/5414 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ekinde yer alan Pan Avrupa Akdeniz Tercihli Menşe Kurallarına Dair Bölgesel Konvansiyon un Türkiye için uygulanmasında, 29/5/217 tarihli ve 217/1411 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Türkiye 45
Cumhuriyeti ve Faroe Adaları ile ilgili olarak Danimarka Krallığı arasında Serbest Ticaret Anlaşmasının II.1 uncu maddesinde yer alan Menşe Kuralları ve İdari İşbirliği hükmünün uygulanmasına ilişkin usul ve esasları kapsar. Tamamen elde edilmiş ürünler MADDE 7 (1) Aşağıda belirtilen ürünlerin tamamen Taraf ülkelerden birinde elde edilmiş oldukları kabul edilir: a) Kendi topraklarından veya deniz yataklarından çıkarılan mineral ürünler, b) Taraf ülkede hasat edilen bitkisel ürünler, c) Taraf ülkede doğmuş ve yetiştirilmiş canlı hayvanlar, ç) Taraf ülkede yetiştirilmiş canlı hayvanlardan elde edilen ürünler, d) Taraf ülkede avcılık veya balıkçılıkla elde edilen ürünler, e) İhracatı gerçekleştiren Taraf ülke karasuları dışında kendi gemileri tarafından denizden elde edilen balıkçılık ürünleri ve diğer ürünler, f) Münhasıran (e) bendinde belirtilen ürünlerden, kendi fabrika gemilerinin bordasında üretilen ürünler, g) Taraf ülkede toplanmış, yalnızca hammaddelerin geri kazanılabilmesine müsait, sadece sırt geçirmeye veya atık olarak kullanılmaya elverişli kullanılmış lastikler dâhil olmak üzere, kullanılmış girdiler, ğ) Taraf ülkede yapılan imalat işlemleri sonucu ortaya çıkan atık ve hurdalar, h) Kendi karasuları dışındaki deniz toprağı veya deniz toprağı altı ile ilgili münhasır işletme haklarına sahip olmaları kaydıyla deniz toprağı veya deniz toprağı altından çıkarılan ürünler, ı) Münhasıran (a) ila (h) bentlerindeki ürünlerden üretilmiş eşya. (2) Birinci fıkranın (e) ve (f) bentlerinde geçen kendi gemileri ve kendi fabrika gemileri tabirleri sadece; a) İhracatı gerçekleştiren Taraf ülkede kayıtlı veya tescilli, b) Anılan Taraf ülke bayrağı altında seyreden, c) En az %5 sine anılan Taraf ülke vatandaşları tarafından sahip olunan veya idare merkezinin anılan Taraf ülkelerden birinde bulunduğu, müdür veya müdürlerinin, yönetim veya denetleme kurulu başkanı ve bu kurulların üyelerinin çoğunluğunun anılan Taraf ülke vatandaşı olduğu ve ilaveten ortaklık veya limited şirket durumunda sermayesinin en az yarısının anılan Taraf ülke veya kamu kuruluşları veya vatandaşlarına ait olduğu bir şirket tarafından sahip olunan, ç) Yönetici ve yetkilileri anılan Taraf ülke vatandaşı olan ve d) Mürettebatının en az %75 i anılan Taraf ülke vatandaşı olan gemiler ve fabrika gemileri için kullanılır. 46
24 Ekim 217 / Tarımsal Yayım ve Danışmanlık Hizmetlerine Destekleme Ödemesi Yapılması Hakkında Tebliğ (No: 217/34) Amaç MADDE 1 (1) Bu Tebliğ, tarımsal yayım ve danışmanlık sisteminin çoğulcu, etkin ve verimli bir yapıya kavuşmasını sağlamak üzere tarımsal işletmelere tarımsal danışmanlık hizmeti sunan kuruluşların desteklenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Tebliğ, destekleme kapsamında tarımsal danışmanlık hizmeti alacak tarımsal işletmelere tarımsal danışmanlık hizmeti verecek tarım danışmanı ile kuruluşlar ve sorumlulukları, desteklemeye başvuracak kuruluşlar, başvuru iş ve işlemleri, destekleme ödemesi kriterleri, desteklemelerin denetimine ilişkin görev ve yetkiler, desteklemenin geri alınması ve desteklemeden yararlanamayacaklar ve cezai sorumluluklara ilişkin usul ve esasları kapsar. Tarımsal danışmanlık hizmeti alacak tarımsal işletmeler ve sorumlulukları MADDE 5 (1) Destekleme kapsamında tarımsal danışmanlık hizmeti alacak tarımsal işletmeler aşağıdaki koşulları sağlamak zorundadır: a) Çiftçi kayıt sistemine ve/veya hayvan kayıt sistemine ve/veya örtü altı kayıt sistemine ve/veya su ürünleri kayıt sistemine ve/veya arıcılık kayıt sistemine ve/veya koyun-keçi kayıt sistemine ve/veya Organik Tarım Bilgi Sistemine (OTBİS) kayıtlı olmak. b) Aşağıdaki kriterlerden en az birini sağlamak: 1) Örtü altında en az üç dekar alanda üretim yapmak. 2) Bağ-bahçede en az on dekar alanda üretim yapmak. 3) Tarla ziraatında; kuruda en az yüz dekar veya yarısından fazlası kuru olmak kaydıyla kuru ve sulu toplam en az yüz dekar, suluda en az elli dekar alanda üretim yapmak. 4) Hayvancılıkta; süt sığırcılığı yapan işletmelerde en az onu sağmal olmak kaydıyla en az yirmi büyük baş sığır, besi sığırcılığı yapan işletmelerde en az yirmisi erkek hayvan olmak kaydıyla en az elli baş sığır ve küçükbaş hayvan yetiştiriciliğinde en az yüz küçükbaş hayvana sahip olmak. 5) Arıcılıkta en az elli adet arı kolonisine sahip olmak. 6) Su ürünleri üretim tesisine sahip olmak. 7) Kanatlı hayvan yetiştiriciliğinde; yumurta üretiminde 5. adet, et üretiminde 1. adet ve üzeri kapasitede yetiştiricilik yapmak. 8) Organik tarım alanında, (1), (2), (3), (4), (5) ve (7) numaralı alt bentlerde belirtilen işletme büyüklüklerinin yarısına sahip olmak. (2) Yönetmelik, Uygulama Esasları ve bu Tebliğ kapsamında tarımsal danışmanlık hizmeti alacak tarımsal işletmeler, inceleme ve denetlemelerde Bakanlık yetkililerinin istediği bilgi ve belgeleri ibraz edilmek üzere hazır bulundurmakla sorumludur. 47
27 Ekim 217 / Kanatlı Hayvan Eti Üretiminde Sözleşmeli Üretime İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmeliğin amacı; kanatlı hayvan eti üretiminde entegre firma ile üretici/üretici örgütü arasındaki sözleşmeli üretimin belirli usul ve esaslar çerçevesinde düzenlenerek, üretimde sürdürülebilirliğin sağlanması, standartlara uygun ürün elde edilmesi ve plânlı üretim yapılmasına yönelik firma ile üreticinin uyması gereken kuralları belirlemektir. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik; kanatlı hayvan eti üretimi yaptıran entegre firmalar ile bu firmalara sözleşmeli olarak üretim yapan gerçek ve tüzel kişiler veya temsil yetkisine sahip üretici birlikleri arasında akdedilen bakım ve yetiştirmeye ilişkin sözleşmeli üretim ile ilgili usul ve esasları kapsar. 27 Ekim 217 / Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 211/1) de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No: 217/3) 21/3/211 tarihli ve 27881 sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliğ (Tebliğ No: 211/1) in 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan Sektörel Ticaret Heyeti: İhracatımızın artırılması, yeni pazarlar bulunması ve ülkemizin ekonomik ve ticari açıdan tanıtımı amacıyla ülkemizde yerleşik aynı sektörde ve/veya alt sektörlerinde faaliyette bulunan şirketlerin yurt dışında yerleşik şirketler, kurum ve kuruluşlar ile görüşmelerini, ilgili tesisleri yerinde görmelerini ve meslek kuruluşlarını ziyaret etmelerini sağlamak amacıyla Bakanlık koordinasyonunda işbirliği kuruluşlarınca üyesi şirketlere yönelik olarak düzenlenen dış ticaret organizasyonunu, ifadesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir: e) Sektörel Ticaret Heyeti: İhracatımızın artırılması, yeni pazarlar bulunması ve ülkemizin ekonomik ve ticari açıdan tanıtımı amacıyla ülkemizde yerleşik aynı sektörde ve/veya alt sektörlerinde faaliyette bulunan şirketlerin yurt dışında yerleşik şirketler, kurum ve kuruluşlar ile görüşmelerini, ilgili tesisleri yerinde görmelerini ve meslek kuruluşlarını ziyaret etmelerini sağlamak amacıyla Bakanlık koordinasyonunda işbirliği kuruluşlarınca şirketlere yönelik olarak düzenlenen dış ticaret organizasyonunu, 28 Ekim 217 / 1. Mükerrer Resmi Gazete / 28/1/217 Tarihli ve 3224 Sayılı Resmî Gazete de Yayımlanan 11/1/217 Tarihli ve 217/1924 Sayılı 218 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Bakanlar Kurulu Kararı Eki 218 Yılı Programı 48
5. KASIM AYI SEKTÖREL ETKİNLİK TAKVİMİ 7 9 Kasım 217 3.Uluslararası Gıda, İçecek ve Teknolojileri Fuarı, Katar 8 12 Kasım 217 TİM, Türkiye Tasarım Haftası, İstanbul 9 11 Kasım 217 1. Gıda Mühendisliği Kongresi, Antalya 11 12 Kasım 217 Türkiye Tarımsal Finans Zirvesi, Antalya 13 Kasım 217 IPA II Sektörel İzleme Komitesi 3. Toplantısı, Ankara 13 16 Kasım 217 Agro-Pack / Uluslararası Gıda, Ambalaj ve Tarım fuarı, Erbil, Irak 14 15 Kasım 217 Türkiye Sermaye Piyasaları Kongresi, İstanbul 15 Kasım 217 Etiketleme Alt Komisyonu Toplantısı, Ankara 15 Kasım 217 II. Kamu-Özel Sektör Gıda ve Tarımsal Ar-Ge ve İnovasyon Buluşması, Ankara 16 Kasım 217 Sivil Toplum Sektörü Çalıştayı, Ankara 18 Kasım 217 Besicilik ve Kırmızı Et Paneli 217, Konya 23 26 Kasım 217 Okan Üniversitesi tarafından düzenlenen, 2. İstanbul Ulusal Beslenme ve Diyetetik Kongresi 23 25 Kasım 217 Dünya Helal Zirvesi ve OIC Helal Expo 217, İstanbul 28 Kasım 217 TRGM tarafından düzenlenen Ulusal Kırsal Ağ Lansman Toplantısı, Ankara 3 Kasım 217 IPARD II 5. Resmi Toplantısı, Ankara 49