HASTANE TEMİZLİK HİZMETLERİ GİRİŞ

HASTANE TEMİZLİK HİZMETLERİ GİRİŞ ANKARA 2010

2 TEŞEKKÜR Modüllerin hazırlanma süresinde bizlerden desteklerini esirgemeyen ve eğitime her zaman gereken önemi veren; Hastanelerden temizlik hizmetlerinin ifasında yöntem, eğitim ve uygulamarı gözden geçirip, çalışanlarla yapmış olduğu yüz yüze görüşmelerden edindiği bilgileri derleyerek kitapların hazırlanmasına katkı sağlayan Serpil TEK e ; Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Öner ODABAŞ, Hastane Müdürü Nebi ŞAHİNLİ, Süpervisior Özlem BİDAV, Eğitim Hemşiresi Emine SARIKAMIŞ KALE, Kalite Hemşiresi Ganime Esra YÜZDEN, Keziban AVCI diğer yönetici ve eğitime katılan temizlik personeli; Etlik İhtisas Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Doç. Dr. Murat BOZKURT, Başhekim Yrd. Yrd. Doç. Dr. Atilla ŞENAYLI, Personel Müdürü Muhammet Muhsin APAYDIN, Temizlik ve Hijyen Şefi Emrullah AYHAN, Temizlik ve Hijyen Şefi Müjdat AYHAN, Temizlik ve Hijyen Şefi Murat COŞMAAK, Temizlik ve Hijyen Şefi Sedat AYHAN, Bilgi işlem Müdürü Vedat YALÇİ; Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Doç.Dr. Nurullah ZENGİN, Başhemşire Elvan SALMAN, Müdür Yardımcısı Hatun TEMİRCİ AYHAN; Abdurrahman Yurtaslan Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon personelleri; Soner AŞÇI, Abdullah TAPLI, Murat KORKMAZ, Temizlik ve Hijyen Şefi Ümit ATMACA, Temizlik ve Hijyen Eğitim Şefi SEVİM KOÇ; Ankara Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hematoloji Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Müdürü Halil YILDIRIM, Hastane Müdür Yardımcısı H.Hüseyin ECEVİT ve Temizlik Şefi Özden ARGÜN, Ankara İl Sağlık Müdürlüğü Eğitim Merkezi Müdürü Yücel ŞİRİN ve diğer çalışanlar; Sağlıklı Nesiller Derneği Halkla İlişkiler Sorumlusu Berna TUNA ve araştırmalarıyla katkı sağlayan Emel AYHAN a Verdiği emeklerden dolayı teşekkür ederim. Enginer BİRDAL

3 Sağlıklı Nesiller Derneği Tarafından geliştirilen ve Sağlık Bakanlığınca gözden geçirilen modüller; MYK na 10.02.2009 tarihinde yapılan Meslek Standardı hazırlama müracatıyla başlayan çalışmamızda DELPHİ (...Belli bir konuda birçok görüş ve düşünce tek bir görüşten daha anlamlıdır.), DACUM ( Bir işteki becerikli kişiler mesleklerini herkezden daha iyi tanımlar, işçiler gerekli bilgi ve beceriye sahiplerse işler doğru yapılır.) ve meslek analizi yöntemlerinin karma olarak kullanımı sonucunda hazırlanmıştır. Yataklı tedavi kurumlarında görev (Katem/ Hatem/ Gatem) alan/ alacak olan personele ait çerçeve öğretim programlarında amaçlanan mesleki yeterlilikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretim materyalleridir (Ders Notlarıdır). Modüller, bireylere mesleki yeterlilik kazandırmak ve bireysel öğrenmeye rehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek ve geliştirilmek üzere Hastanelerde ve Sağlık Kurumlarında uygulanmaya başlanmıştır. Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliliği kazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılması önerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birimlerin görüş ve önerilerine sunulur. Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlilik kazanmak isteyen bireyler modüllere SND nin internet sayfası üzerinden ulaşabilirler. Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır. Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığında satılamaz.

4 İÇİNDEKİLER AÇIKLAMALAR 7 GİRİŞ 8 ÖĞRENME FAALİYETİ-1 9 ÖN HAZIRLIK 9 Temizlik Hizmetleri Departmanı( Housekeeping ) 9 Tanımı 9 Yeri ve Önemi 9 Diğer Departmanlarla İş Birliği 9 Organizasyon Şeması 10 Küçük Hastaneler 10 Orta Büyüklükte Hastaneler 10 Büyük Hastaneler 10 Temizlik Hizmetleri Personeli 11 Çeşitleri 11 Özellikleri 11 Görevleri 12 Personel Çeşitleri Görev ve Özellikleri 13 Çalışma Kuralları 14 Tanımı 14 Önemi 14 Özellikleri 15 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 16 ÖĞRENME FAALİYETİ-2 19 HASTANE TEMİZLİK HİZMETLERİNDE KULLANILAN MALZEMELER 19 Hastane Temizlik Departmanında Kullanılan Araç ve Gereçlerin Önemi 19 Araç Çeşitleri ve Özellikleri 19 Süpürme Araçları 19 Bezler 20 Paspaslar (Moplar) 20 Kovalar 20 Fırçalar 20

İÇİNDEKİLER 5 Lastikli Çekcekler 20 Cam Silme Malzemeleri 20 Elektrikli Temizlik Araçları 20 Kat Temizlik Arabası 21 Süngerler 21 Gereç Çeşitleri ve Özellikleri 21 Genel Temizlik Gereçleri ve Çeşitleri 21 Özel Temizlik Gereçleri 21 Dezenfektanlar 21 Ovucular 22 Parlatıcılar 22 Temizlik Makineleri ile Kullanılan Gereçler 22 Temizlik İçin Gerekli Araç Gerecin Hazırlanması 22 Hastane Temizliğinde Risk Sınıflaması ve Farklı Alanların Temizliği 23 UYGULAMA FAALİYETİ 24 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 25 ÖĞRENME FAALİYETİ-3 27 Malzeme İhtiyaçlarını Belirleme 27 Malzeme İhtiyaç Miktarının Önemi 27 Malzeme İhtiyaç Miktarının Hesaplanması 27 Malzeme İhtiyaç Listesinin Hazırlanması 28 Malzeme Giriş Çıkışlarının Kayıt Edilmesi 29 İhtiyaç Malzemelerinin Temin Edilmesi 29 Birimlere Malzeme Dağıtımının Yapılması 29 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 30 ÖĞRENME FAALİYETİ-4 32 İŞ PLANININ OLUŞTURULMASI 32 İş Planının Tanımı 32 İş Planının Önemi 32 Hastane Temizlik Hizmetlerinde Yürütülen İşlerin Gruplandırılması 33 İşlerin Periyodları ve Özellikleri 34 İşlerin Çizelgeye Dönüştürülmesi 35

6 İÇİNDEKİLER UYGULAMA FAALİYETİ 36 ÖLÇME VE DEERLENDİRME 37 ÖĞRENME FAALİYETİ 5 39 GÜNLÜK ÇALIŞMA PLANI OLUŞTURMA 39 Günlük İş Programlarının Hazırlanması 39 Periyodik İşlerin Günlük İşlerin Arasına Programlanması 42 Günlük İş Programının Çıkarılması 42 UYGULAMA FAALİYETİ 43 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME 44 CEVAP ANAHTARLARI 46 MODÜL DEĞERLENDİRME 49 KAYNAKÇA 50

AÇIKLAMALAR 7

8 GİRİŞ Sevgili Öğrenci, Küreselleşen dünyamızda sağlık sorunlarının artması ile birlikte sağlık sektörü, önemli bir gelişme içerisindedir. Sağlık sektöründe, hasta hizmetleri, hastanın memnuniyetinde en önemli etkenlerden biridir. Tedavi hizmetleri, hastanın mutlu ve huzurlu bir muayene geçirmesinde önemli bir yer tutmaktadır. Güzel düzenlenmiş odada, rahat yatakta muayene gören hastalar, sıhhatlerine daha çabuk kavuşacaklardır. Bu sektörün başarısında, kaliteli hizmeti veren kalifiye elemanın önemi çok büyüktür. Değerli arkadaşım, bu mesleği seçerek hayatınızda isabetli bir kararı almış bulunuyorsunuz. Sağlık sektöründe, her geçen gün kalifiye eleman ihtiyacı artmaktadır. Sektörde çalışan elemanların kariyerleri yükseldikçe, gelir düzeyi de bir o kadar artmaktadır. Bu sektörde, bilgi beceri düzeyi yüksek, nitelikli elemanların iş bulamaması söz konusu değildir. Sağlık sektörüne hoş geldiniz, sizi meslektaşım olarak görmekten onur duyuyor ve başarılar diliyorum.

ÖĞRENME FAALİYETİ-1 9 AMAÇ Hastane temizlik hizmetleri departmanında, çalışma kurallarına uygun olarak eksiksiz ön hazırlık yapabileceksiniz. ARAŞTIRMA Hastanelerdeki temizlik hizmetleri personelinin özellikleri ve görevleri hakkında bilgi toplayınız. Temizlik hizmetleri departmanı hangi hizmetleri verir? Araştırınız. Tedavi amacıyla kaldığınız bir hastanede odanızdaki yatak çarşafı kirli olursa ne yaparsınız? ÖN HAZIRLIK HASTANE TEMİZLİK HİZMETLERİ Tanımı Hastanelerde, (otopark, merdiven, koridorlar, bekleme salonları vb.) genel alanların, (klinikler, acil, morg, laboratuar vb.) orta riskli alanların ve (ameliyathane, girişim odaları, yoğun bakımlar vb.) kritik alanların temizliğini, tertip, düzen ve bakımını yapan bölümdür. Yeri ve Önemi Hastaların zamanının tamamının odalarında ve hastanenin diğer alanlarında geçirdiğini düşünürsek, hastane temizlik hizmetlerinin ne kadar önemli olduğu anlaşılır. Temizlik hizmetleri bölümünün hastaneye olan katkılarını şöyle sıralayabiliriz; - Hastanenin tertip, temizlik ve düzeninden memnun kalan hasta hastaneye ilginin artmasına neden olacaktır. Bu da hastane gelirlerine katkı sağlayacaktır. - Temizlik hizmetleri elemanları hastane araçlarının bakımını zamanında yaparsa araçların kullanım ömrü uzayacak, bu da tasarrufa katkı sağlayacaktır. - Hastane bütçesi yapılırken harcama kalemlerinde temizlik hizmetlerine büyük pay ayrılır. Bütçenin doğru seçilmiş malzeme için kullanılması hastaneye olumlu katkı sağlayacaktır. - Temizlik hizmetleri bölümü görevini iyi yaparsa hastaneye gelenleri olumlu etkileyecektir. - Tedavi sürecinde titiz ve samimi davranılması hastanın iyileşmesi için çalışıldığına olan inancı artıracak, hastanın kendini iyi hissetmesini sağlayacak bu da hastanın iyileşme sürecine moral ve motivasyon katacaktır. Diğer Departmanlarla İş Birliği Her departmanının görev alanı farklıdır. Ancak, birbirleri ile ortak çalışmaları vardır. Eğer bir departman görevini tam olarak yerine getiremezse, diğer departmanların da işleyişini bozacak, beraberinde başarısızlık gelecek ve hasta memnuni-

10 1 yetsizliği gelirlere olumsuz olarak yansıyacaktır. Bunu engellemek için departmanlar arasında iyi TEKNİK SERVİS GÜVENLİK YEMEKHANE TEMİZLİK HİZMETLERİ E.K.K. 1. Diğer Departmanlarla İş Birliği SORUMLU HEMŞİRE İDARİ BİRİMLER HALKLA İLİŞKİLER bir iletişim olmalıdır. Bunu sağlayacak olanlarda yöneticilerdir. Hastane temizlik hizmetleri departmanı yukarıdaki şekilde (Şekil.1) gösterilen tüm departmanlarla iş birliği halindedir. Hastane temizlik hizmetlerinin sorumlu hemşire ile sürekli bir iletişimi vardır. Oda durumu raporları karşılıklı olarak kontrol edilir. Sorumlu hemşire giriş-çıkış yapacak, oda değişikliği olacak durumları raporlar halinde ilgili birim şeflerine ulaştırır. İlgili birim şefleri bu raporlara göre iş planlarını ve personelin izinlerini ayarlar. Temizlenen, arızalı olan vb. odalar sorumlu hemşireye en kısa zamanda iletilir. İdari birimlerden satın alma bölümüyle araçgereç ve malzemelerin alımı konusunda iletişim kurar. Hastane temizlik hizmetlerinin aksamaması için ihtiyaçlar belirlenip satın almaya iletilir. Güvenlik departmanı ile şüpheli görülen durumlar, hırsızlık vb. olaylarla ilgili olarak iş birliği sağlar. İdari birimlerden muhasebe departmanıyla personelle ilgili maddi işler, departmanın bütçesi, envanter sayımları konularında iş birliği yapar. İdari birimlerden personel departmanıyla personeli işe alma, işten çıkarma, terfi ve eğitim gibi konularda iş birliği yapar. Halkla ilişkiler departmanıyla iş birliği içindedir. Hastaneye gelen hasta ve hasta yakınları hastanenin tanıtılmasında yardımcı olur. Organizasyon Şeması Küçük Hastaneler Orta Büyüklükte Hastaneler Büyük Hastaneler Hastane Temizlik Hizmetleri Personeli TEMİZLİK VE HİJYEN MÜDÜRÜ TEMİZLİK VE HİJYEN ŞEFİ 2. Küçük Bir Hastanenin Temizlik Hizmetleri Departmanı Organizasyon Şeması 3. Orta Büyüklükteki Bir Hastanenin Temizlik Hizmetleri Departmanı Organizasyon Şeması KATEM ŞEFLERİ KATEM TEMİZLİK HİZMETLERİ TEMİZLİK VE HİJYEN MÜDÜRÜ TEMİZLİK VE HİJYEN ŞEFLERİ TEMİZLİK HİZMETLERİ MÜDÜRÜ TEMİZLİK HİZMETLERİ MÜDÜR YARDIMCISI HATEM ŞEFLERİ HATEM KATEM HATEM GATEM HATEM KATEM GATEM GATEM ŞEFLERİ GATEM 4. Büyük Bir Hastanenin Temizlik Hizmetleri Departmanı Organizasyon Şeması

1 11 Temizlik Hizmetleri Müdürü Temizlik hizmetleri bölümünde hastane standartlarına uygun kalitede temizlik, düzen ve hastaya özel hizmetin verilmesi ile ilgili personelin yönetiminden sorumludur. Temizlik Hizmetleri Müdür Yardımcısı Temizlik hizmetleri müdürünün yardımcısıdır. Temizlik hizmetleri müdürü olmadığı zamanlarda onun görevlerini yürütür. Bölüm Şefleri Sorumlu oldukları alanların temizlik, tertip ve düzeninden ve bu alandaki görevli personelin eğitim ve denetiminden sorumlu kişilerdir. Katem Şefi Hastanede bulunan kritik alanların temizlenmesi, düzenlenmesi ve bakımından ve bu alanda görevli personelin eğitim ve denetiminden sorumlu kişidir. Hatem Şefi Hastanede bulunan orta riskli alanların temizlenmesi, düzenlenmesi ve bakımından ve bu alanda görevli personelin eğitim ve denetiminden sorumlu kişidir. Gatem Şefi Hastanede bulunan genel alanların temizlenmesi, düzenlenmesi ve bakımından ve bu alanda görevli personelin eğitim ve denetiminden sorumlu kişidir. Katem Görevlisi Hastanede bulunan kritik alanların temizliği, hijyeni, düzenlenmesi ve bakımından sorumlu kişidir. Bu alandaki odaların temizliği ve düzenini sağlar. Ayrıca görev yaptığı alandaki koridor, banyo, tuvalet, hemşire ve doktor odası temizliğinden de sorumludur. Hatem Görevlisi Hastanede bulunan orta riskli alanların temizliği, hijyeni, düzenlenmesi ve bakımından sorumlu kişidir. Bu alandaki odaların temizliği ve düzenini sağlar. Ayrıca görev yaptığı katın koridor, banyo, tuvalet, hemşire ve doktor odası temizliğinden de sorumludur. Gatem Görevlisi Hastanelerde genel alanların temizliğini, düzenini sağlamak ve korumaktan sorumlu olan kişidir. Bu alanların temizliği ve düzenini sağlar. Ayrıca görev yaptığı alandaki koridor, genel tuvaletler, hemşire, doktor odası, otopark, arşiv vb. temizliğinden de sorumludur. Temizlik Personelinin Ortak Özellikleri -Fiziki görünüşü temiz ve düzenli olmalı, -Sorumlu olduğu görev konusunda yeterli eğitimi almış ve deneyimli olmalı, -İşine zamanında gelmeli, -Hastalara karşı saygılı ve güleryüzlü olmalı, -Ses tonu yumuşak ve nazik olmalı, -Pratik olmalı, gereksiz zaman ve enerji harcamaktan kaçınmalı, -Uyumlu, çalışkan ve disiplinli olmalı, -Çevresindeki hastalara her an hizmet edebileceğini hissettirmeli, -Hasta odalarında gürültü yapmadan çalışmalı, -Çözüm üretemediği konularda amirinden yardım istemeli, -Verilen yetki ve talimatlar doğrultusunda hizmet alanlar ile hastalara yardımcı olmalı ve bu konularda ilgili birimlere bilgi aktarabilmeli. -Vuku bulacak olağanüstü hallerde (yangın,su baskını,fırtına,deprem vb.) ilk müdahalede bulunabilmeli, yetkililerce öngörülmüş malzemeleri

12 1 (ayrıca tespiti gereklidir) kendi emniyetini de dikkate alarak kurtarmak için kılavuzluk hizmetlerini yapabilmeli ve mevcut imkanlar dahilinde amirini haberdar edebilmelidir. Hastane temizlik personelinin ortak özelliklerinin yanında, yaptığı işin ve bulunduğu kademenin kendine özgü görev ve sorumlulukları bulunmaktadır. Temizlik Hizmetleri Müdürü ( Housekeeper) Temizlik hizmetleri ile ilgili Başhekim yardımcısı, Başhemşire yardımcısı ve Müdür yardımcısına bağlı olarak çalışır. İyi bir yönetici olması için şu özelliklere sahip olması gerekir: -Kültürel farlılıklar hakkında bilgi sahibi olmalı, -İnsan psikolojisinden anlamalı, -Personelini idare edebilecek teknik bilgiye sahip olmalı, -İnisiyatif sahibi olmalı, -Liderlik vasıflarına sahip olmalı. Görevleri *İlgili birimleri yaptığı ve yapacağı işler hakkında bilgilendirir, *Personel alımı, eğitimi, terfisi, işten çıkarılması gibi konularda o bölümün şefini bilgilendirir, *Yapılan işleri denetler, varsa yapılan hataların giderilmesini sağlar. *İhtiyaç olan araç ve gereçlerin alınmasını sağlar, *Personelinin üniformasını seçer, *Personelini motive eder, *Bölüm içi iletişim ve eğitim toplantıları yapar, *İş güvenliği ve işçi sağlığına uygun talimatları uygulatır, *Günlük ve periyodik iş akış planlarını kontrol eder ve uygulatır, *İş kazaları ve meslek hastalıkları konusunda gerekli tedbirleri alarak, personelinin eğitilmesini sağlar, *Yangın ve kazalara karşı tedbir alınmasını sağlar. *Temizlik hizmetleri ile ilgili (olağan durumlar, aksaklıklar, yenilikler) idari birimleri bilgilendirir. Temizlik Hizmetleri Müdür Yardımcısı Temizlik hizmetleri müdürüne karşı sorumludur. Temizlik hizmetleri müdürü ile bölüm şeflerinin arasında iletişimi sağlar. Amirinin özelliklerini taşımakla beraber daha az sorumluluk taşır. Görevleri *Temizlik hizmetleri ve personel hakkında birim şeflerinden rapor alır, *Birim şeflerinin görev yerini belirler, *Birim şeflerini denetler, *Şefler arasında iş birliği sağlar. Katem Şefi Bölüm sorumlusuna ve temizlik hizmetleri müdür yardımcısına karşı sorumludur. Görevleri *Personelin işe geliş gidişlerini kontrol eder, *Sorumluluğunda çalışan personele görev dağıtımı yapar ve denetler, *Katem personeline ait temizlik kontrol formlarını denetler, *Hastaların istek ve ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlar, *Hastaların bulunduğu kritik alanların günlük ve periyodik temizliğinin yapılmasını sağlar ve denetler, *Oda raporlarının hazırlanmasını sağlar, *Sorumlu olduğu alanlardaki hasta odalarının hazırlanmasını sağlar, *Şef raporunu düzenler, *Özel odaların hazırlanmasında refakat eder, *Eksilen malzemelerin temini için ilgili kişilere bildirim yapar, *Sorumlu olduğu alanların temizlik ve düzenini denetler, *Sorumlu olduğu alanların iş bitiminde güvenli bir şekilde bırakılmasını sağlar, *İş kazaları ve meslek hastalıkları konusunda gerekli tedbirleri alarak, personelini eğitir,

1 13 *Yangın ve kazalara karşı tedbir alır. Hatem Şefi: Bölüm sorumlusuna ve temizlik hizmetleri müdür yardımcısına karşı sorumludur. Görevleri *Sorumluluğunda çalışan personele görev dağıtımı yapar ve denetler, *Hatem personeline ait temizlik kontrol formlarını denetler, *Hastaların istek ve ihtiyaçlarının karşılanmasını sağlar, *Personelin işe geliş gidişlerini kontrol eder, *Hastaların kullandığı tüm orta riskli alanların günlük ve periyodik temizliğinin yapılmasını sağlar ve denetler, *Oda raporlarının hazırlanmasını sağlar, *Sorumlu olduğu alanlardaki hasta odalarının hazırlanmasını sağlar, *Şef raporunu düzenler, *Özel odaların hazırlanmasında refakat eder, *Eksilen malzemelerin temini için ilgili kişilere bildirim yapar, *Sorumlu olduğu alanların temizlik ve düzenini denetler, *Sorumlu olduğu alanların iş bitiminde güvenli bir şekilde bırakılmasını sağlar, *İş kazaları ve meslek hastalıkları konusunda gerekli tedbirleri alarak, personelini eğitir, *Yangın ve kazalara karşı tedbir alır. Gatem Şefi: Bölüm sorumlusuna ve temizlik hizmetleri müdür yardımcısına karşı sorumludur. Görevleri *Personelin işe geliş gidişlerini kontrol eder, *Sorumluluğunda çalışan personele görev dağıtımı yapar ve denetler, *Hastaların istek ve ihtiyaçlarının karşılanma- sını sağlar, *Hasta ve numune taşıma dışında diğer taşıma ve sevkiyat işlerinde personelini yönlendirir ve denetler, *Hastaların kullandığı genel alanların günlük ve periyodik temizliğinin yapılmasını sağlar ve denetler, *Gatem personeline ait temizlik kontrol formlarını denetler, *Eksilen malzemelerin temini için ilgili kişilere bildirim yapar, *Çevre temizliğinin, bakımının ve düzeninin sağlanmasında personelini yönlendirir, *Sorumlu olduğu alanların iş bitiminde güvenli bir şekilde bırakılmasını sağlar, *İş kazaları ve meslek hastalıkları konusunda gerekli tedbirleri alarak, personelini eğitir, *Yangın ve kazalara karşı tedbir alır. Katem Görevlisi Birim sorumlusuna ve katem şefine karşı sorumludur.

14 1 Görevleri *Şefinden aldığı talimatlar doğrultusunda hijyen ve güvenlik kurallarına uygun çalışır, *Sorumluluğundaki yüksek riskli alanları istenilen standartta temizler ve dezenfekte eder, *Sorumluluğunda olan donanım ve temizlik araç gereçlerinin arızalarını bildirir, *Ana depodan ve çamaşırhaneden aldığı malzemeleri bulunduğu birimde uygun yere yerleştirir ve kullanır, *Steril edilmesi gereken malzemenin sterilizasyona transportunu sağlar, *Bulunan kayıp eşyaların ilgililere belirlenen sorumlulara tutanakla teslim eder, *Tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesinde sağlık personeline yardım eder, *Tıbbi cihaz ve malzeme temizliği yapar, *Araç, gereç, malzeme ve ekipmanlarını hazırlar, temizler ve bakımını yapar, *Atık yönetim işlemlerini yürütür, *Hasta istek ve şikayetleriyle kurallara uygun olarak ilgilenir, *Şefinin bildirdiği oda düzenlemesini yapar, *Yaptığı işlerle ilgili raporunu düzenler. Hatem Görevlisi Birim sorumlusuna ve hatem şefine karşı sorumludur. Görevleri *Şefinden aldığı talimatlar doğrultusunda hijyen ve güvenlik kurallarına uygun çalışır, *Sorumluluğundaki orta riskli alanları istenilen standartta temizler ve dezenfekte eder, * Sorumluluğunda olan donanım ve temizlik araç gereçlerinin arızalarını bildirir, *Ana depodan ve çamaşırhaneden aldığı malzemeleri bulunduğu birimde uygun yere yerleştirir ve kullanır, *Bulunan kayıp eşyaların ilgililere belirlenen sorumlulara tutanakla teslim eder, *Tıbbi cihaz ve malzeme temizliği yapar, *Araç, gereç, malzeme ve ekipmanlarını hazırlar, temizler ve bakımını yapar, *Atık yönetim işlemlerini yürütür, *Hasta istek ve şikayetleriyle kurallara uygun olarak ilgilenir, *Şefinin bildirdiği oda düzenlemesini yapar, *Yaptığı işlerle ilgili raporunu düzenler. Gatem Görevlisi Birim sorumlusu ve gatem şefine karşı sorumludur. Görevleri *Amirinden aldığı emirler doğrultusunda hijyen ve güvenlik kurallarına uygun çalışır, *Sorumluluğundaki genel alanları istenilen standartta temizler, * Sorumluluğunda olan malzemelerdeki arızaları bildirir, *Ana depodan ve çamaşırhaneden aldığı malzemeleri bulunduğu birimde uygun yere yerleştirir ve kullanır,

1 15 *Hasta ve numune taşıma dışında diğer taşıma ve sevkiyat işlerinde görev alır, *Çevre temizliği ve bakımını yapar, düzenini sağlar, *Bulunan kayıp eşyaların ilgililere belirlenen sorumlulara tutanakla teslim eder, *Araç, gereç, malzeme ve ekipmanlarını hazırlar, temizler ve bakımını yapar, *Hasta istek ve şikayetleriyle kurallara uygun olarak ilgilenir, *Şefinin bildirdiği oda düzenlemesini yapar, *Yaptığı işlerle ilgili raporunu düzenler. Çalışma Kuralları Tanımı Hastanelerde yürütülen çalışmaların sorumlu kişiler tarafından önceden belirlediği şartlardır. Önemi Hastanenin belirlediği çalışma kurallarına tüm personelin uyum sağlaması gerekir. İşe yeni başlayan personele kurallar, ilgili kişiler tarafından açıklanır. Çalışma kuralları işlerin daha kolay yürümesi için vardır. Bu durum zaman, iş gücü ve ekonomik tasarruf sağlar. Özellikleri Zamanında Gelme Hastaneler hizmet sektörü olduğu için günün her saati kesintisiz hizmet verir. Bu yüzden her departmanın yöneticisi alt kadrosundaki personelin çalışma saatlerini düzenler. Genelde hastaneler iki vardiya şeklinde çalışır. Çalışma saatleri belli aralıklarla dönüşümlü yapılır. Bu çalışma saatleri listeler halinde bir önceki hafta başında veya ay başında, hastanenin çalışma kuralları dahilinde personele duyurulur. İşine zamanında gelen personel işlerin aksamadan yürümesini sağlar. Örneğin; vardiyalar sabah 7.30-16.30, akşam 16.30-7.30 Üniforma Giyme Üniforma çalışma anında giyilen kıyafetlerdir. Personelin tesis içinde kolay tanınmasını sağlar. Hangi departmanda çalıştığını belirler. Temizlik hizmetleri personeli, mesaisi başlamadan önce gelerek, temiz ve ütülenmiş üniformasını giyer. Hastane Kurallarını Uygulama Önceki konuda da değinildiği gibi her hastanenin kendi kuralları vardır. İşe ilk başlayan personele bu kurallar yazılı veya sözlü olarak bildirilir. Örneğin; çalışırken sigara içmemek gibi İş Standartlarını Uygulama Günümüzde hastaneler faaliyete başlamadan önce iş tanımlamaları yaparak, her işin gereğini belirlemektedir. Böylece kimin ne iş yapacağı, işe alınacak personelin hangi şartları taşıması gerektiği bilinir. Her personel kendisine verilen görevi belirlenen standartta yapmak zorundadır. Örneğin; taburcu hasta odası temizliği standart olarak 20 dakika sürmektedir. Ön Hazırlıklarını Eksiksiz Tamamlama Temizlik personeli işe başlamadan önce, görev yapacağı alana göre ön hazırlığını tamamlamalıdır. Örneğin; personel kat arabasını kontrol ederek, temizleyeceği alana uygun araç gerecini hazırlar ve eksik malzemelerini tamamlar. Böylece hem zamandan hem de enerjiden tasarruf sağlanır. Ast-Üst İlişkilerinde Kurallara Uygun Davranma Her hastanede bir örgüt yapısı vardır. Her personel kendi üst amirine karşı sorumludur. Örneğin; katem görevlilerinden öncelikle katem şefi sorumludur. Sorumlu olduğu alanla ilgili sorunlarını önce ona aktarmalıdır. Ast-üst ilişkilerinde nezaket kurallarına uygun davranılmalıdır. Çalışma sırasında hizmeti aksatan davranışlardan kaçınılmalıdır.

16 1 ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME Ölçme Soruları (Çoktan Seçmeli Sorular) 1. Aşağıdakilerden hangisi orta riskli alanlarda sorumlu olan kişidir? A) Temizlik hizmetleri müdürü B) Katem C) Gatem D) Hatem E) Steril ekibi 2. Bekleme salonunun zeminin ıslak olması nedeniyle kayarak düşüp yaralanan hasta, yönetime şikayette bulunmuştur. Bu ihmalin sorumlusu kimdir? A) Gatem B) Katem C) Hatem D) Gatem Şefi E) Temizlik hizmetleri müdür yardımcısı 3.Temizlik hizmetleri departmanının sorumluluğu nedir? A) Katların temizliğinden sorumludur. B) Meydanların temizliğinden sorumludur. C) Tüm alanların temizliği ve düzeninden sorumludur. D) Tuvaletlerin temizliğinden sorumludur. E) Personelin kullandığı alanların temizliğinden sorumludur. 4. Aşağıdakilerden hangisi temizlik hizmetleri departmanı elemanı değildir? A) Katem Şefi B) Gatem Şefi C) Hatem D) Kat Güvenlik Sorumlusu E) Gatem 5. Hatem görevlisi, günlük oda temizliğini yaparken, yeni hasta odasına gelmiş ve odasındaki kişiden şüphelenerek güvenliği aramıştır. Oda görevlisi bu durumun yaşanmaması için ne yapmalıydı? A) Hastayı karşılayıp, tanışmalı ve kişisel bilgilerini almalıydı. B) Üniformasını giymeli ve kendini tanıtmalıydı. C) İşine devam edip, hastayı görmezden gelmeliydi. D) Hastaya odadan çıkmasını söylemeliydi. E) Hastaya koridorda beklemesini söyleyip, işine devam etmeliydi. 6. Aşağıdakilerden hangisi gatem görevlisinin görevlerinden değildir? A) Sorumluluğundaki alanları temizlemek, B) Unutulan eşyaları tutanakla ilgili birime teslim etmek, C) Şefinin bildirdiği oda değişimi yapmak, D) Arızaları amirine bildirmek, E) Eksik malzeme istemi yapmak.

1 17 7. Aşağıdakilerden hangisi katem şefinin görevi değildir? A) Ameliyethane temizliğinden sorumludur. B) Genel alanların temizliğinden sorumludur. C) Katem personeline görev dağılımı yapar. D) Girişim odaları temizliğinden sorumludur. E) Kitlerin temizliğinden sorumludur. 8. Hastanenin toplantı salonundaki halılarda büyük lekeler oluşmuştur. Bu alanın temizliğinden kim sorumludur? A) Katem şefi B) Hatem C) Gatem D) Steril ekibi E) Hatem şefi 9. Aşağıdakilerden hangisi hastane temizlik hizmetleri personelinin uyması gereken kurallardan değildir? A) İşe zamanında gelmek B) Üniforma giymek C) Ön hazırlıklarını tamamlamak D) İş standartlarını eksiksiz tamamlamak E) Telefonlara bakmak 10. Hastane temizlik personeli üniformasını giydikten sonra, görev yapacağı alana gitmeden önce ne yapar? A) Ön hazırlıklarını eksiksiz olarak tamamlar. B) Ast -üst ilişkilerine dikkat eder. C) İşe zamanında gelir. D) Kurallara uyar. E) Diğer departmanlarla iletişim sağlar.

18 NOTLAR.