Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü Doç. Dr. M. Kemal BİÇERLİ
HAYAT BOYU ÖĞRENME KAVRAMı Hayat Boyu Öğrenme; Kişisel, toplumsal, sosyal ve istihdam ile ilişkili bir yaklaşımla bireyin; bilgi, beceri, ilgi ve yeterliliklerini geliştirmek amacıyla hayatı boyunca katıldığı her türlü öğrenme etkinliğidir (Hayat Boyu Öğrenme Strateji Belgesi, 2009). Kişisel, sosyal ve/veya istihdam bağlantılı bir perspektif içerisinde, bilgi, beceri ve yeterliliklerin geliştirilmesi amacına yönelik, hayat boyunca gerçekleştirilen bütün öğrenme faaliyetleridir (European Commission, 2001). 2
Hayat Boyu Öğrenme Kavramı Hayat Boyu Öğrenme İstihdam Lifelong Learning Lifelong earning 3
TEKNOLOJİDE HIZLI GELİŞİM 4
KEŞFEDİLİŞİNDEN EKONOMİK SEVİYEDE KULLANIM YAYGINLIĞINA ULAŞANA KADAR TEKNOLOJİLER İÇİN GEREKLİ TAHMİNİ SÜRE BULUŞ YAYILMA SÜRESİ (YIL) Buhar Makinası 150-200 Televizyon 55 Otomobil 40-45 Vakum Tüpleri/Subaplar 25-30 Transistör/Fotokopi 15 Mikroprosesörler 5-10
TEKNOLOJİDE HIZLI GELİŞİM Bugün bir cep telefonundaki bilgi işlem gücü, NASA nın aya insan indirdiği 1969 yılındaki tüm bilgi işlem gücünden daha yüksektir. Maliyeti $300 olan bugünün Sony PlayStation ı 1997 nin maliyeti milyonlarca dolar olan askeri super bilgisayarlarla aynı güçtedir. Moore Kanunu: Bilgisayarların hızı her 18 ayda ikiye katlanmaktadır. (Gordon Moore, Intel kurucusu, 1965)
MESLEK VE BECERİLERDE PARADİGMA DEĞİŞİKLİĞİ 1 TARIM Toplumu: (... 1712, Buhar Makinesinin icadı, Newcomen) Meslekler (ziraat, sanatlar) çıraklıkla babadan oğula geçerdi. Değişim hızı: Düşük. Meslek eğitimi: Gereksiz Gerekli beceriler: Basit 7
MESLEK VE BECERİLERDE PARADİGMA DEĞİŞİKLİĞİ 2 SANAYİ Toplumu: (1712 1948, Transistörün icadı, Bell Labs) İşçi sınıfı doğdu, ve çok sayıda meslek türedi. Çıraklık kafi gelmeyince ve uzmanlaşmaya başlanınca örgün meslek eğitimi yaygınlaştı. Değişim hızı: Orta Meslek Eğitimi: Kısa Orta süreli Gerekli Beceriler: Mekanik (robotluk) BİLGİ Toplumu (1948...) 8
BİLGİ PATLAMASI: BİLGİ HER 4 YILDA KENDİNİ KATLIYOR Hızlandırılmış büyüme, artan karmaşıklık, ve hızla değerini kaybetme trendi, çağdaş bilginin karekteristikleri arasındadır. Milat (Miladi takvimde 0 yılı) referans alınınca, bilginin ilk kez kendini katlaması 1750 yıl aldı. Sonra bilgi kendini 50 yılda katladı. Dünyadaki bilgi şimdi kendini her 4 yılda bir katlıyor. 2020 de bilginin kendini her 73 günde bir katlaması bekleniyor. Biz bu yeni bilginin ancak küçük bir kesrine vakıf olabiliyoruz. Kaynak: UNESCO Forum Occasional Paper Series Paper No. 4 (2003).
A.B.D. DE EN AZ LİSE MEZUNU OLMAYANLARIN YAPABİLECEĞİ İŞLER ADETA BUHARLAŞTI 100% 90% 80% 7% 9% 12% 11% 21% Master ve üstü Lisans mezunları 70% 10% MYO mezunları 60% 50% 40% 17% MYO terkler 40% 30% 20% 32% 30% Lise mezunları 10% 11% Lise terkler 0% 1973 2007
BEŞIKTEN MEZARA ÖĞRENME 11
Lifelong Learning = Anti aging 12
Yoksulluk-Refah Farkını Yaratan Faktör Uluslar arası Dolar (1985) (Bin) BİLGİ dir Bilgiden kaynaklanan fark Kaynak: Dünya Bankası Fiziksel ve beşeri sermayeden kaynaklanan fark 13
HAYAT BOYU ÖĞRENME FELSEFESI PARADIGMATIK DEĞIŞIM DÖNÜŞÜM Prensip Kitlelerin eğitimi Bireyin öğrenmesi Amaç İstihdam İstihdam edilebilirlik Hedef grup 17 milyon öğrenci 75 milyon vatandaş Tür Örgün eğitim Yaygın eğitim İnformal öğrenme Mekan Okul Hayatın her alanı 14
Önceki Öğrenmelerin tanınması Yaygınörgün eğitim arası yatay dikey hareketlilik Hayat Boyu Rehberlik Finansman Devlet-bireyişletme işbirliği Öğrenme fırsatlarının sunumu ve erişimi İzleme ve değerlendirme (arz-talep ) Kültür, farkındalık Hayat Boyu Öğrenme Kalite güvencesi 15
Hayat Boyu Öğrenme Vizyonumuz Farklı öğrenim ve yaş seviyesindeki bireylerin istihdam edilebilirliklerini ve sosyo-kültürel gelişimlerini sağlamak amacıyla; bilgi, beceri ve yeterliliklerini geliştirmek, öğrenmeye erişimlerini artırmak ve nihayetinde öğrenen bireyden, öğrenen topluma ve öğrenen Türkiye ye doğru bir dönüşümü gerçekleştirmektir. 16
17
Bağlı Kurumlar Kurum Adı Sayı Halk Eğitim Merkezi 969 Mesleki Eğitim Merkezi 331 Olgunlaşma Enstitüsü 15 Pratik Kız Sanat Okulu 10 Turizm Eğitim Merkezi 9 Toplam 1334 18
GENEL MÜDÜRLÜK FAALIYET ALANLARı 1. Halk Eğitimi 2. Çıraklık Eğitimi 3. Açık Öğretim 4. Hayat Boyu Öğrenme Strateji Belgesi 5. Türkiye de Hayat Boyu Öğrenmenin Geliştirilmesi 1 ve 2 Projeleri 6. Aile Eğitimi 7. Avrupa Dil Belgesi 8. Yaygın Eğitimin İzleme ve Değerlendirilmesi (e-yaygın) 19
SAYıLARLA AÇıK ÖĞRETIM, 2011 YıLı Açık İlköğretim Okulu Aktif Öğrenci Sayısı 252.361 Yurt Dışı Programları 655 2011 Yılı Mezun Öğrenci Sayısı 66.616 Açık Öğretim Lisesi Aktif Öğrenci Sayısı 611.887 Yurt Dışı Programları 1825 2011 Yılı Mezun Öğrenci Sayısı 32.768 Mesleki Açık Öğretim Lisesi Aktif Öğrenci Sayısı 240.819 2011 Yılı Mezun Öğrenci Sayısı 21.653 Toplam Aktif Öğrenci sayısı 1.129.200 20
HALK EĞITIMI MERKEZLERINDE AÇıLAN KURS SAYıSı 250.000 200.000 150.000 239.954 223.966 188.965 100.000 2009 2010 2011 Halk Eğitimi Kursiyerlerinin Cinsiyete Göre Dağılımı 21
YıLLARA GÖRE ÇıRAK ÖĞRENCI SAYıLARı 250.000 249.779 200.000 150.000 118.696 100.000 50.000 13.186 0 22
HAYAT BOYU ÖĞRENMEYE KATıLMA ORANı TÜİK tarafından uygulanmakta olan 15.000 hane halkı üzerinden ölçülen Hane Halkı İşgücü Anketi mikro verisi kullanılarak EUROSTAT tarafından hesaplanmaktadır. Bu göstergenin hesaplanmasında, 25-64 yaş grubunda olup bir örgün öğretim kurumuna devam edenlerin yanı sıra, son 4 hafta içinde herhangi bir kursa veya yaygın eğitim programına katılanların, aynı yaş grubuna oranı esas alınmaktadır. 25-64 yaş grubu nüfus: 37 milyon (TÜİK, 2011) 23
2010 YıLı HAYAT BOYU ÖĞRENMEYE KATıLıM ORANı, % (EUROSTAT, 2010) 35 32,8 30,6 30 25 25,2 24,5 23 20 15 19,4 17,8 16,5 16,2 13,7 13,4 10,9 10,8 10 9,1 7,7 7,7 7,5 7,2 6,7 6,2 6,2 5,8 5 5,3 5 5 4 3,2 3 2,8 2,8 2,5 2,2 1,3 1,2 0 24
2011 YıLı BÖLGELERE GÖRE HBÖ YE KATıLıM ORANı, % (TÜİK, 2012) 4,5 4,4 4,3 4,1 4,0 3,9 3,7 3,6 3,5 3,5 3,1 3,1 3,1 2,9 2,9 3,0 2,7 2,7 2,6 2,5 2,5 2,2 2,2 2,1 2,1 2,1 2,0 1,8 1,8 1,8 2,0 1,5 1,0 1,4 1,1 0,5 0,0 25
HBÖ STRATEJI BELGESI, YÖK SORUMLULUĞUNDA BULUNAN TEDBIR MADDELERI; 8.7 Üniversitedeki akademisyenlerin tecrübelerinin örgün ve yaygın eğitim kurumlarına aktarmaları sağlanacaktır 10.3.3 YÖK işbirliği ile Meslek Yüksek Okulu öğretim elemanlarına staj imkanı endüstriyel deneyimini artırma uygulamaları yapmak 10.5.1 Yükseköğretim kurumlarında mesleki yaşamda sürekli öğrenimi destekleyen güncelleme ve geliştirme amaçlı uzmanlık programlarının açılmasını sağlamak 26
İŞBİRLİĞİ ALANLARI İstihdamın artırılması ve işgücü piyasasının nitelikli işgücü ihtiyacının karşılanması amacıyla, Genel Müdürlüğümüz ile YÖK arasında Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünün Aktif İstihdam programları kapsamında düzenlenecek Mesleki Eğitim Kurslarına İlişkin İşbirliği Protokolü 20 Mayıs 2011 tarihinde imzalanmıştır. MEB usta öğreticilerinin eğitiminin SEM ler aracılığı ile verilebilmesi (?) 27
İŞBİRLİĞİ ALANLARI 14 Mart 2012 tarihinde YÖK e gönderilen yazı ile hayat boyu öğrenmeye katılım oranlarının incelenmesine ve hayat boyu öğrenmeye katılma/katılmama sebeplerinin il/ilçe düzeyinde araştırılmasına ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir. Yaygın eğitim alanında yapılan faaliyetlerde işlemlerin, Halk Eğitimi Merkezleri ile işbirliği içerisinde e-yaygın sistemi üzerinden gerçekleştirilmesi. 28
TEŞEKKÜR EDERİM 29