Dr. Ayşin ÇETİNER KALE
Truncus lumbosacralis L 5 spinal sinirin ön dalı ile L 4 spinal sinirin ön dalından gelen bir dalın birleşmesi ile oluşur
Plexus sacralis L4 S4 (L4 ve S4 ün yalnızca bazı lifleri katılır) arası nervi spinales in rr. ventrales leri tarafından meydana getirilir L4-L5 ten katılan ana dal truncus lumbosacralis adini alir
Plexus sacralis Tüm dallar, foramen ischiadicum majus tan geçerek pelvis i terkederler.
Foramen ischiadicum majus Incisura ischiadica major, spina ischiadica, lig. sacrotuberale ve lig. sacrospinale ile sınırlanan bu delik, pelvis ten gluteal bölgeye bir açıklıktır.
M. piriformis
Pelvisi foramen ischiadicum majus tan terkeden m. piriformis, bu foramenin çoğunu kaplar. M. piriformis in üzerinde kalan deliğe foramen suprapiriforme, altında kalan deliğe foramen infrapiriforme denir.
Foramen ischiadicum minus Incisura ischiadica minor, spina ischiadica, tuber ischiadicum ve önceki deliğin oluşumuna katılan aynı ligamentlerle sınırlanır. Gluteal bölgeden perineum a bir açıklıktır.
Plexus sacralis İlk dört sakral spinal sinirin ön dallarının birleşmesi ve birinci sakral spinal sinirin ön dalına truncus lumbosacralis'in katılımı ile meydana gelir.
Plexus sacralis M. piriformis'in üzerinde oturur
Plexus sacralis L 4 spinal sinir, hem lumbal hem de sakral pleksusun oluşumuna katıldığı için, sık olarak n. furcalis olarak isimlendirilir.
Plexus sacralis den çıkan direkt dallar N. musculi piriformis m. piriformis S1-S2
Plexus sacralis den çıkan direkt dallar N. musculi obturatorii interni L5-S1-S2 m. obturatorius internus m. gemelli superior
Plexus sacralis den çıkan direkt dallar N. musculi quadrati femoris L4-L5-S1 m. quadratus femoris m. gemelli inferior
Plexus sacralis den çıkan önemli dallar N. gluteus superior N. gluteus inferior N. cutaneus femoris posterior N. pudendus N. ischiadicus N. fibularis communis N. tibialis
Onemli Dallar N. gluteus superior N. gluteus inferior N. cutaneus femoris posterior N. pudendus L4, L5, S1 L5, S1, S2 S1, S2, S3 S2, S3, S4 +1 +1 +1 N. ischiadicus N. fibularis communis N. tibialis L4, L5, S1, S2, S3 L4, L5, S1, S2 L4, L5, S1, S2, S3
N. gluteus superior M. piriformis in hemen uzerinde, foramen ischiadicum majus tan gecerek pelvisi terkeder. Foramen suprapiriforme den terk eden tek sinir Kalcadaki uzanimi esnasinda a. ve v. gluteus superior sinire eslik ederler.
N. gluteus superior: Kalça ekleminin abduksiyonu M. gluteus medius M. gluteus minimus M. tensor fascia latae yı innerve eder.
Klinik!!! (+) TRENDELENBURG belirtisi: Sinirin tek tarafli felcinde, yurume sirasinda sabit olan tarafta kalca / ust beden yarisinin dengelenememesi durumudur. Iki tarafli sinir felcinde ordekvari yuruyus gorulur.
N. gluteus inferior Foramen infrapiriforme'den geçer M. piriformis in hemen onunde, foramen ischiadicum majus tan gecerek pelvisi terkeder. Kasin alt kenarindan gecerek yuzeyellesir
N. gluteus inferior Kalcadaki uzanimi esnasinda a. gluteus inferior sinire eslik ederler. M. gluteus maximus u innerve eder. Kalca ekleminin ekstensiyonundan sorumlu sinirdir.
N. cutaneus femoris posterior Foramen infrapiriforme'den geçer Fossa poplitea'nın alt ucuna kadar, uyluğun arka yüz orta bölgesinin ve bacağın proksimal bölümünün arka yüzünün deri duyusunu alır Diğer kutan sinirler fascia superficialis'in yaprakları arasındayken, bu sinirin büyük bölümü derin fasyanın (fascia lata) altında
N. ischiadicus (L 4-5,S 1-3 ) Vücudun en büyük siniri Transvers çapı 2-2.5 cm Foramen infrapiriforme'den çıkar Tuber ischiadicum ile trochanter major arasından geçip orta hatta aşağı iner. Seyri sırasında; m. obturatorius internus, m. quadratus femoris ve m. adductor magnus'un üzerinden geçer.
N. ischiadicus Genellikle uyluğun ortalarında, uç dalları olan n. tibialis ve n. fibularis (peroneus) communis e ayrılır
N. ischiadicus Aslında oluşum aşamasında da ayrı ayrı oluşurlar ancak n. ischiadicus iken aynı kılıfın içerisinde oldukları için tek sinir olarak gözükürler
N. ischiadicus Beraberce hamstring grubu kasları innerve ederler: M. semitendinosus M. semimembrano sus M. biceps femoris
N. ischiadicus Beraberce hamstring grubu kasları (dizin fleksörleri- uyluk arkasında bulunurlar) innerve ederler: M. semitendinosus M. semimembrano sus M. biceps femoris M. adductor magnus u kısmen uyarır
N. tibialis M. semitendinosus M. semimembrano sus M. biceps femoris in caput longum u M. adductor magnus u kısmen uyarır
N. fibularis M. biceps femoris in caput brevis i
N. tibialis Fossa poplitea'da en yüzeyelde bulunan oluşum Uyluk arkası, bacak arkası ve ayak tabanı kaslarının siniri
N. tibialis Fleksör retinakulumun altında, n. plantaris medialis ve lateralis e ayrılır
N. plantaris medialis Plantar yüzün medial bölümünün ve medialdeki 3.5 parmağın plantar yüzünün duysal innervasyonu M. abductor hallucis, m. flexor digitorum brevis, m. flexor hallucis brevis, 1. lumbrikal kas ın motor innervasyonu
N. plantaris lateralis Plantar yüzün lateral bölümünün ve lateraldeki 1.5 parmağın plantar yüzünün deri duyusunu taşır Eldeki ulnar sinir gibi, ayaktaki 4 kas hariç innervasyonu sağlayan sinir
N. fibularis (peroneus) communis N. cutaneous surae lateralis i verdikten sonra; collum fibulae nin dış tarafında, m. fibularis longus un içinde iki uç dalına ayrılır: N. fibularis superficialis N. fibularis profundus
N. fibularis (peroneus) superficialis Ayağa eversiyon yaptıran kasların (m. fibularis longus & brevis) siniri Bacağın proksimalinde, m. fibularis longus'un altında M. fibularis longus ile m. extensor digitorum longus arasında aşağıya doğru seyreder. Bacağın distal 1/3 ünde, fascia cruris'i deler ve yüzeyelleşir. Bacağın alt 1/3 ünün ve ayak sırtının duyusunu taşır
N. fibularis (peroneus) profundus A. tibialis anterior'la birlikte, m. extensor hallucis longus ve m. tibialis anterior arasında aşağıya seyreder. Bacaktaki ekstensör kasları (ayağa ekstensiyon yada dorsal fleksiyon yaptıran kaslar) ve m. fibularis (peroneus) tertius'u innerve eder. Başparmak ile ikinci parmak arasını örten derinin duyusunu taşır.
N. suralis N. tibialis'ten gelen n. cutaneus surae medialis ile n. fibularis (peroneus) communis'ten gelen n. cutaneus surae lateralis'in, bacağın 1/3 distal bölümünde birleşmesi ile oluşur Sinir grefti olarak kullanılır
N. ischiadicus hasarı: en sık İM enjeksiyon N. ischiadicus un hasarlanmaması için üst dış kadrana yapılır. N. ischiadicus hasarlanırsa, N. fibularis communis e ait lifler yüzeyde seyrettiği için, % 90 onun lifleri etkilenir.
N. Fibularis communis hasarı: Düşük ayak Bacağın ön ve lateral kompartman kaslarının paralizisi sonucu, bacak arkası (fleksör kaslar) baskınlaşır ve ayak plantar fleksiyonda ve inversiyonda kalır (equinovarus) Ayak ekstensiyon yapamaz.
N. Tibialis hasarı: Calcaneovalgus Bacak arkası ve ayak tabanı kaslarının paralizisi sonucu, ekstensör kaslar baskınlaşır ve ayak dorsi fleksiyonda ve eversiyonda kalır (calcaneovalgus) Hasta topukları üzerinde yürür.
N. Pudendus (Perinenin siniri) Foramen infrapiriforme den geçip pelvis'i terk eder ve gluteal bölgeye gelir
Foramen ischiadicum minus tan geçer.
N. Pudendus Fossa ischioanalis'in dış duvarında bulunan canalis pudendalis (Alcock kanalı) e girer. Kanalda nn. anales inferiores'i (nn. rectales inferiores) verir ve uç dalları olan nn. perineales ile n. dorsalis penis (clitoridis)'e ayrılır.
Foramen suprapiriforme den geçen oluşumlar A.v. glutea superior ve n. gluteus superior
Foramen infrapiriforme den geçen oluşumlar A. v. glutea inferior ve n. gluteus inferior N. ischiadicus N. cutaneus femoris posterior N. Pudendus A.v. pudenda interna
Foramen ischiadicum minus tan geçen anatomik yapılar N. pudendus A.v. pudenda interna M. obturatorius internus un tendonu ve siniri
PLEXUS COCCYGEUS S 4 ve S5 spinal sinirlerin ön dallarının, koksigeal spinal sinirin ön dalı ile birleşmesinden meydana gelir. Bu pleksustan çıkan n. anococcygeus, koksiks'i örten deride dağılır