RESİM İŞ EĞİTİMİ haftalık ders sayısı 1, yıllık toplam 37 ders saati GİRİŞ Öteden beri kişioğlunun resim çizme ve yaratıcı özelliğinin içinde gizlenmiş bir değer olarak varolduğu bilinmektedir. Böyle bir olguyu ilkel toplumlardan günümüze kadar süren zaman dilimi içinde görmek mümkün. Doğanın bir parçası olan insanoğlu çevresinde olup biten toplumsal ve doğal değişmeleri anlamaya ve onları açıklamaya uğraşmaktadır. Emekleme çağından sonra çocuklar ilk önce sekeleyerek yürür, daha sonra ise konuşur. Belli bir zaman sonra değişik fizik hareketleri yapar ve konuşmaya başlar. Daha sonraki evrede ise oyun sayesiyle şarkı söyleme ve çizme hünerlerini sergiler. Daha başka sözle çizimler sayesiyle karşımıza çıkan ilk çalışmalar aslında her çocuğun içinde var olan resim konuşmasının bir ifadesidir. Çocuklarda görülen intelijens düzeyi, kalıtım faktörleri, ortamı ve doğduğu yere bakmaksızın her çocukta mevcuttur. Eğitim sürecinde resim eğitimi dersine de yerin verilmesi sayesiyle öğrenilmesi gereken değişik ders birimleri arasında vizüel iletişimin kurulması temin edilmektedir. Evrensel ve herkesin anlayabileceği bir dile sahip olan resim sanatının mümkün olabileceği ölçüde geniş bir kitleye hitab etmesi yönünde eğitim sürecine ve bu sanat alanıyla içli dışlı olan öğretim görevlilerine büyük yük ve sorumluluk düşmektedir. Günümüz dünyasında her geçen gün gözlenen yenilikler ve hızlı değişiklikler Resim Sanatı alanında da görülmektedir. Elbette ki bu hızlı yeniliklere ve değişikliklere toplumumuz da ayak uydurmalıdır. Avrupa ve dünya standartlarına uyma yolunda Kosova daki eğitim sistemi de zaruri olan gerçek değerlere kendi programlarında yer vermelidir. Nitekim, resim eğitimi günümüzde yaşamımızın bir parçası haline gelmiş bulunmaktadır. 203
UZAK HEDEFLER Öğrencinin Resim sanatının bileşik dünyasına girebilmesini kolaylaştırıp sağlanması. Görsel iletişim ve resim okur yazarlığı öğrenen öğrencinin çağdaş toplumdaki insani değer ve hoşgörüyü içeren yaratıcı fikir ve ilham birikiminin öğrencide oluşması temin edilmelidir. ÖZEL HEDEFLER Beceri ve yetenek sahibi olan öğrencide resim elemanları, yaratıcılık, değişik malzemelerden yararlanma, estetik değerler, ifadenin görsel ve vizüel algılanması, yaratıcılığın ve yaratıcı fikirlerin desteklenmesi, yaşam ve çalışma ortamının daha güzel bir hal ve ortama dönüşmesi, insan oğlunun toplam edinimlerinin ilerletilmesine önemin verilmesi, çalışma kültürünün edinilmesi ve şahsi değerlerin tanıtılması hedeflenmektedir. 204 GENEL HEDEFLER Farketme ve algılama, yaratıcılık ve ifade yetisi, analiz ve değerlendirme Bu alanla ilgili öğrencilerin şu alanlarda yetenekleşmeleri öngörülmektedir: Doğada ve toplumda gözlenen olay ve fenomenleri anyalabilme ve canlı ile cansız doğa arasında farkı ayırd edebilmeli, Resim sanatı alanında klasik ve çağdaş ifade olanaklarından yararlanabilme ve bu sanat alanındaki alet, malzeme ve tekniklerin özelliklerini ve ayrıntıları hakkında bilgi sahibi olmalı, Eldeki malzeme, sergileme olanakları ve değişik ortamlarda yapılan eserlerin takdim edilmesi, resim sanatının aşılanması yönünde önemli bir faktörü oluşturduğunu kavramalı, Kompozisyonda ve uzay içindeki aheng ve güzelliği fark edip ayrıntıları hakkında fikir sahibi olmalı, Kendisinin yaptığı çalışmaları yanı sıra arkadaşların da çizmiş olduğu resimleri ve diğer sanat eserleri ve onlarda gözlenen değerler hakkında görüş beyan edebilecek düzeye erişen öğrenci, değişik zaman çağlarında ve kültür ortamlarında yaratılan sanat eserlerin oluşması
sırasında onları çizen ve yaratan sanat yaratıcıların duyguları ve ruhsal durumlarını daha güçlü bir şekilde ifade etmeleri için başvurdukları yöntemler hakkında fikir yürütebilme kabiliyetine öğrenciler ulaşmış olmalılar. Kategoriler Yüzey, Uzay, Şekil, Renk, Çizgi, Hacim, Harmoni, Kontrast (Zıddiyet) Bu alanlarla ilgili öğrenciler şunları bilmeli: Öğrenciler kendi başına veya gruplar halinde çalışarak şu çalışma sürecini gerçekleştirmekteler: Problemin saptanması, araştırma, öğrencinin diğer ders alanlarında edindikleri bilgiler esas alınarak problemin çözülmesi işlevinde olan içerik ve fikirler arasında irtibatın kurulması. Güzel sanatların şu alanlarında çalışmaları gerekir: Afiş, kostüm çözüm ve seçenekleri, kitap kapağı, ilüstrasyon, film, TV için reklamlar... Bu alanlarda çalışmalar yapılırken belli bir etki üreten efektlerden yararlanmaya özen gösterilmelidir. Resim sanatı alanında kaliteyi ayırd edebilecek seviyeye gelen öğrenciler, kendi yaratıcılıklarını kopya, sahtelik ve tekdüzelikten uzak tutmanın önemini kavramış olmalıdırlar. Yaşadıkları ortamda ve genellikle Kosova çapında görsel sanatlar alanında önemli eserler ve tarih ile kültür zenginlikleri konusunda bilgi sahibi olmalıdırlar. Mensubu oldukları halkın kültür değerleri hakkında bilgi sahibi olup Türk ve Osmanlı sanat tarihi ve gelenekleri hakkında tatmin edici seviyede birikime sahip olmaları yanı sıra diğer uygarlıklarla ve kültürlerle ortak değerlerin oluşturulmasının gelenek ve tarihçesini bilmelidirler. ÖDEVLER Öğrencinin şu yeteneklere sahip olması yönünde çalışılmalıdır: Şekil, renk ve uzay konumunu gözetleme, farketme ve yaşama kabiliyetine erişmesi, Doğada ve toplumda gözlenen olay ve kuralların Resim sanatı ile olan irtibat ve ilişkilerini ayırd edebilmesi, 205
Değişik malzemelerin çalışma süresinde kullanılması, Analitik gözlem ve onun resim ifadesi olarak ortaya çıkması, Estetik (güzel) değerlerin edinilmesi, Sanat eserlerinin anlamlarının kavranması. Selçuklu, Osmanlı ve Türk sanat eserleri için ilginin duyulması ve çağdaş Türk güzel sanatlar alanındaki akımlar ve onun diğer kültür ve sanat alanındaki devinimler hakkında bilgi sahibi olması. Şeffaflık, özgürlük ve refah bir gelecekle ilgili vizyonlardan hareket ederek yaşam çevresi ve çalışma ortamına çekidüzenin ve şeklin verilmesi yönünde bireysel atılım ve yeteneklerin ifade edilmesi, Toplum ve güzel sanatlar alanında yapıcı tavır ve davranışların önplana çıkmasında yardımcı olması. Resim sanatı alanındaki çağdaş hareketler ve modern akınlar hakkında bilgi sahibi olması. STANDARTLAR (ÖLÇEKLER) Resim sanatı elemanları ve resim dili ve ifadelerini ayırd edecek doğru bir yaklaşımın oluşturulması, Sanat yaratıcılığı vasıtasıyla çok kültürlü ilişkilerin gelişmesi, Değişik ulus, din, dil, cinsiyet mensubiyetine sahip olanlar arasında eşitlik, beraberlik ve hoşgörülüğü ifade eden duyguların aşılması, Kültür hayatının zenginleştirilmesi, Kişide yaratıcı kabiliyet ve yeteneklerin dile gelebilmesi için şu faaliyetlerin sürdürülmesi: Resim ve Güzel Sanatlar bölüm ve seksiyonlarının oluşturulması, resim sergileri ve diğer kültür olaylarının izlenmesi, toplum ve yaşam çevresi açısından önemi arzeden gelişme ve olaylara katılıp desteklenmesi vb. PROGRAM İÇERİĞİ (Ders Plan ve Programı) Bu yaştaki çocuklar için saptanan müfredatın (ders plan ve programlarının) programsal içeriklerinde belirlenen temel amaçlar olarak öğrencide yaratıcı olayları algılama yetisinin aşılanması yanı sıra, resim sanatı alanında meçhulu ve gizemi keşfetmede cesur davranması ve yeniliklere götüren yolda ilerlemesi için gereken potansiyel ve enerji gücünün aşılanması yer almaktadır. 206
Konu birimleri KOMPOZİSYON KONTRAST (ZIDDİYET) YEKVÜCUTLUK HAKİMİYET HEYKELTIRAŞÇILIK DİZAYN - TASARIM GÖRSEL İRTİBAT VE ANLAŞMA ANALİZ VE DEĞERLENDİRME KOMPOZİSYON (8 ders) Statik ve dinamik Ritim ve denge Seçenek Serbest çalışma Renk ve form açısından sade ritim-armoni kompozisyonu Soyut ekspresif ifade Çizgi, renk, şekil düzinelerinin belli şemaya göre diziliş sistemi. Öğrencilerin şunları öğrenmeleri gerekir: Kompozisyonda güzeli fark edip ayırd etmeli, Çizdikleri resimlerde ritim ve dengeyi sağlamalı, Çizgi ve renkleri kullanarak rahatça kompozisyon yapmaları, Soyut imgelerden yararlanabilmeli, Çalışmaları sırasında sade şekil ve form elementlerini kullanarak resim yapma kabiliyetine erişmiş olmalı. KONTRAST (ZIDDİYET) Resim değerlerinin ritim karşıtı olarak kontrasta başvurma, Zıddiyetlerden yararlanarak eserlerin oluşturulması Renklerin kontrast özellikleri Rengin diğer renge karşı kontrast özelliği Işık gölge kontrastı Sıcak soğuk kontrastı Tamamlayıcı unsur olarak kontrast Dürtü aracı olarak kontrast Kalite kontrastı Çokluktan (kvantiteden) kaynaklanan kontrast. 207
Öğrencilerin şunları öğrenmeleri gerekir: Kontrast ve zıddiyet olmasaydı insan gözü şekilleri fark edemeyecekti, Kontrast esere canlılık katıp onu daha zengin kılmaktadır, Kontrastan yararlanmayı bilmeli, Yedi adet olan kontrast özellikleri hakkında bilgi sahibi olmalı: Rengin renge karşı kontrastı, Soğuk sıcak kontrastı, Işık gölge kontrastı, Komplementar (tamamlayıcı) kontrast, Aynı anlık (simültan) kontrast, Kaliteden kaynaklanan kontrast, Kvantiteden (çokluktan) kaynaklanan kontrast. YEKVÜCUTLUK (4 ders) Kompozisyonun ortak paydası olarak yekvücutluk, Statik ve dinamik yekvücutluk, Yekvücutluk ve denge, Simetrik (formal) ve Asimetrik (informal) denge, Biçim ve ifadede süregenlik ve yekvücutluk. Öğrencilerin şunları öğrenmeleri gerekir: Resimin oluşumundaki tüm elemenları çizgi, şekil, biçim ile bir bütünlüğe dönüştürebilmeli, Tüm resim elemanlar arasında mantıksal bir bağ kurabilmeli, Gereken elemanları içermeyen ve bir bütünlüğü ifade etmeyen kompozisyonun aslında bir kompozisyon olamayacağını bilmeli, Statik ile dinamik bütünlüğü nelerin ifade ettiğini açıklayabilmeli, Bir resim eserindeki rakip konumunda olan resim elemanları arasında beliren gerginliğin yekvücutluk ve bütünlük ile aşıldığını kavrayabilmeli, Simetrik ve asimetrik denge unsurları hakkında bilgi sahibi olmalı, Kendi yaratıcılıkları sırasında bütünlüğü ve yekvücutluğu yakalayıp kendine has bir stil ve ifadeyi yakalabilmiş olmalı. 208
HAKİMİYET (2 ders) Değişik türdeki eleman ve unsurları bağlayan koşul olarak eserde gözlenen hakimiyet, Bir cisimin hakimiyetinin belirgin olduğu kompozisyonda resim eleman ve unsurlarının kaynaştırılıp birleştirilmesi. Öğrencilerin şunları öğrenmeleri gerekir: Bir sanat eserinde herhangi bir şeklin hakim olmasının belirgin olduğu durumda hakimiyetin sözkonusu olduğunu bilmeli, Hakimiyet aslında kontrasttan (zıddiyetten) kaynaklanmaktadır, Eserdeki mevcut kompozisyon değerlerinden birisinin diğerlerine oranla daha önemli kılınması veya baskın olarak vurgulanmasıyla hakimiyetin sağlandığını öğrenmiş olmalı, Kendi çalışması sırasında kullandığı resim unsurlarından birisinin daha belirgin bir şekilde vurgulanmasıyla hakimiyetin sağlandığını bilmeli. HEYKELTIRAŞÇILIK (6 ders) Güzel sanatlar olarak mimarcılık, Plastiklik derecesine göre farklılıklar, Relef, Alçak relef (Barelef), Yüksek relef, Tam plastik yöntemi (Heykel) Heykeltıraşçılıkta kullanılan malzeme. Öğrencilerin şunları öğrenmeleri gerekir: Heykeltıraşçılık nedir, Plastiklik esasınca ayrım ve farkları yapabilmeli, Relef, alçak relef ve yüksek relef nedir, Şeklin üç boyutlu oluşunun özelliklerini belirtebilmeli: uzuınluk, genişlik, yükseklik, Tam plastik (Heykel) ve relefin neler olduğunu ve aralarındaki farkları bilmeli, 209
Güzel sanatların bir dalı olan bu yaratıcılık dalının özellikleri ve başvurduğu çalışma teknikleri ile kullandığı malzemeler hakkında bilgi sahibi olmalı, Heykeltıraşçılıkta kullanılan malzemlerden hangisinin sert hangisinin ise yumuşak madde olduğunu bilmeli, Yukarıda belirtilen tüm sorunlar için çözüm yollarını öğrenmiş olmalı. DİZAYN TASARIM (5 ders) Endüstri ve ürün dizaynı, Dizayn süreci, Resim elemanmları ve kompozisyon elemanları, Şekil, renk, tekstür, ebatlar (boyutlar), Vizüel (görsel) irtibat ve anlaşma (2 ders) İşaretlerin psikolojik ve sosyolojik etkileri, Çağdaş dünyada simgelerin rolü, Simge olarak renkler, Simgelerin şekillendirilmesi (Piktogrami) Öğrencilerin şunları öğrenmeleri gerekir: Sanayi endüstri dizaynının önünde hangi ödevler durmaktadır, Sanayi üretimi olarak üretilecek cisimlerin dizaynları (tasarımları) yapılırken gözönünde bulundurulması gereken özellikler: amaç, strüktür ve temel özellikler, Dizaynın kapsadığı alanlar, Dizayn - tasarım sırasında kullanılan resim elemanları ve resim formlarının resim işlevi yanı sıra tasarımı yapılan cisimin toplam kullanılırlığını da gözönünde bulundurmalıdır, Simgeler (Piktogramlar) nedir ve onların insanın yaşamındaki rolü, Kendi çevresini saran cisimlerin krokilerini ve çizimlerini başarılı bir şekilde yapabilmeli. ANALİZ VE DEĞERLENDİRME (4 ders) Eleştiri ve iletişim, Estetik (güzellik) yönünde araştırmalar. 210
Öğrencilerin şunları öğrenmeleri gerekir: Resim sanatı hakkında görüş ifade edebilmeleri yanı sıra kendi çalışmaları ve arkadaşlarının çizdikleri eserler hakkında fikir beyan edebilmlidirler, Mensup oldukları ulusun sanatsal değerleri yanı sıra etrafında bulunan diğer halkların yaratıcılıkları hakkında da düşüncelerini ileri sürebilmeli, Resim galerisi, müze ve sergileri gezdikleri sırada gördükleri eserler hakkında bir sonuca varıp görüş beyan edebilmeli, Resim sanatında damgasını vuran ünlü resamlar ve onların eserlerini tanımalı, Güzel sanatlara ilişkin literatürden yararlanmayı bilmeli ve onun içeriği ve reprodüksiyonlarını kendini yetiştirmede kullanabilmeli, Renk, Yüzey, Uzay ve Hacim ile ilgili estetik ifadeler kullanabilmeli ve Çizim teknikleri (kalem, tuş, pene, lavire edilmiş tuş) ve Resim teknikleri (yağlı boya, pastel, tempera, akvarel, guvaş ve kombine teknikler) hakkında araştırma yapıp kullanabilecekleri malzeme ve teknikler hakkında serbest bir şekilde karar alabilmeli. RESİM ALANLARI, ELEMANLAR, TEKNİK VE MALZEMELER Resim çizme İfade aracı olarak çizgi, Çizgi çizgi ve ritim uyumu Doğada görülen olay olarak çizgi Zaman ve mekan işlevinde çizgi Resim elemanları: Form, Hareket, Kompozisyon Çizme teknikleri: Kalem, tuş, kombine çalışma... Malzeme: Kâğıt, kalem, pene, fırça... Resim yapma Renkler Renk kuşağı (Spektar) Renk Hromatik renkler Renk Ahromatik renkler Renk - Tonalite Renk Valer Renk Ayrımlar: soğuk ve sıcak renkler İfade aracı olarak renk Renk Malzemede ahengin (armoninin) sağlanması 211
Resim elemanları: Renk, Valer, Uzay, Kompozisyon, Ahenk Resim teknikleri: Akvarel, Tempera, Guvaş, Kolaj, Vitraj, Mozaik, Pastel, Akrilik, Kombine Teknikler Malzeme: Kâğıt, Karton, Fırça, Palet, Tempera Renkler, Akvarel, Karma Malzeme, Plastik, Taş... Heykeltıraşçılık: Heykeltıraşçılık Bir unsur olarak form Heykeltıraşçılık Bir unsur olarak hacim Heykeltıraşçılık Üç boyutluluk ve onun anlamı Heykeltıraşçılık Relef Doğa ürünü olarak Heykeltıraşçılık Fikir ürünü olarak Heykeltıraşçılık Resim elemanları: Form, Relef, Kompozisyon, Hareket Teknikler: Odun, Balçık, Plastelin, Alçı, Kil, Taş... Malzeme: Odun, Balçık, Plastelin, Tel, Alçı, Kil, Taş... Grafik Yüksek baskı Düz baskı Derin baski Monotipi Resim elemanları: Kontrast, Kompozisyon, Armoni, Tekstür Grafik teknikleri: Alçı Oyma, Saç Baskı, Bakır Baskı, Monotipi... Malzeme: Kâğıt, Renk, Linoleum, Alçı, Karton... Güzel sanatlar Rozet ornament Afiş Kitap düzenleme Kolaj Vitraj Mozaik Seramik Medya yaratıcılığı Resim elemanları: Kompozisyon, Simge, Hareket, Ritim, Kontrast, Tekstür 212
Teknik: Kolaj, Vitraj, Mozaik, Afiş, İlüstrasyon, Kitap Kapağı, Teknik Dizayn, Sanayi Tasarımı Malzeme: Renk, Kâğıt, Renkli Taş, Renkli Kâğıt, Karışık Malzeme... Estetik (güzellik) değerlendirmesi: Çoğaltma prodüksiyon Öğrencilerin çalışmaları Zirvedeki sanatçılar hakkında fikir değiş tokuşu Malzemeler ve teknik: Kuramsal bilgilerin benimsenmesi ve audiogörsel alıştırmalar. RESİM ESERLERİ Kosova, Türkiye ve dünya çapındaki resim sanatı alanındaki şaheserler Kosova da mevcut yüksek sanatsal değere sahip eserler, burada değişik dönemlerde cereyan eden olaylardan ilhamlanarak yaratılan sanatsal eserler ve özellikle Türk ve Osmanlı sanatı eserleri ile ilgili izlenimlerini ifade edebilme Sanatçılar: Piter Pol Rubens, Corcone, Rembrant Van Riyn, Ejen Delakroa, Klod Mone, Gustav Kurbe, Pablo Pikaso, Ethem Çalışkan, Fevzi Tüfekçi, Osman Baymak, Davut Hamolar, İsmet Bölükemini, Zeynel Beksaç,... Nuş, Süzan Payazit... Tarihi anıtlar: İstanbul (Sultanahmet Camii, Süleymaniye Camii, Ayasofya, Topkapı Sarayı, Yerebatan Sarayı, Dolmabahçe Sarayı); Priştine Fatih Camisi ve Çarşı Camisi, Prizren Sinan Paşa Camisi, Prizren Hamamı ve Taşköprüsü, İpek Patrikhanesi, Graçanitsa Manastırı. İLHAM (ESİN) VE DÜRTÜ İnsan çevresi, doğal şekiller, uzay, doğa değişiklikleri, Diğer derslerin içeriklerinden kaynaklanan ilham, Edebi eserlerden kaynaklanan ilham, Tarihi olaylar ve halk geleneklerinden esin, Kosova kültür mirasından ve burada yaşayan Türklerin varlıklarını ifade eden kültür zenginliği ve mirası, Resim sanatı dehalarının sanat eserleri, İnsanın iç dünyasından gelen ilham. 213
ÇALIŞMA ŞEKİLLERİ Grup halinde çalışma, Bireysel olarak çalışma, Cephe yöntemiyle çalışma, Çiftler halinde çalışma, Medya üzerinde çalışma, Hafif zihinsel özürleri olan çocuklarla Özel çalışma: işitsel, görsel, işitme engelileri... Ek ve ilave çalışma. Ek ve ilave çalışma yöntemi olarak müze, sergi, tarih ve kültür anıtlarına ziyaretler yanı sıra çevreye düzenlenen piknik ve geziler yer almaktadır. KAZANIMLAR Öğrencilerin şunları öğrenmeleri gerekir: Kompozisyon ve uzayda güzelliği saptayıp ayırd etme, Canlı ve cansız doğa arasındaki farkları bilmeli, Çizgiler sayesiyle tasarı yapma, renkleri ve onun yoğunluklarını ayırd etme, Kontrast ve armoni özelliklerine göre nesneleri fark etme, Kompozisyonun ne olduğunu bilmeli, Ritim ve dengeyi sağlayacak unsurları tanımlama, Kontrast, yekvücutluk ve hakimiyet vasıflarını ayırd etme, Yekvücutluğun kompozisyonun temel değerini oluşturduğunu bilmesi, Pratik çalışma dahil heykeltıraşçılık teknikleri hakkında bilgi sahibi olması, Dizayn ve sanayi dizaynının ne olduğunu bilmeli, Simgelerin (Piktogram) ne olduğunu bilmeli ve bazı problem ve ödevleri çözecek düzeye erişmeli, Kendisinin ve diğerlerinin çalışmalarını değerlendirebilmeli, Öğrencilerde gözleme kabiliyeti aşılanarak hayal edilmiş sahnelerde veya resim eserlerinde esas strüktürü ve yapıyı ayırd etmek ve şekillerin kuramına göre resim eserlerinin açıklamasını yapabilmek, Resim sanatındaki esas unsurları tanıması ve bireysel veya toplu bir şekilde belli bir alanı düzenleyebilme yetisine sahip olması, Kosova daki sanat değerleri ve kültür varlığının değeri hakkında sağlıklı fikirlere sahip olması, Bu alanda gereken eğitimi alırken sanatın evrensel çapta gelişmesini yakından izleme ve tertiplenen değişik kültür olaylarını takip etmeli. 214
METODOLOJİK TALİMATLAR Bi kere çalışma yöntemi objektif bilimsel araştırma sonuçlarına dayanmalı ve resim sanatı alanında görülen muhtemel istem ve zıddiyetlerin uyumlaştırmasını sağlamalıdır, Kaliteli kreasyonlar sağlanarak bir bütünün uyumlaştırmasını sağlamalıdır, Bireysel ve tim çalışmaları sırasında didaktik-metodik, pedagoji psikoloji istemlere saygı göstermeli, Yaratıcı çalışma sırasında tüm katılımcıların güven ve özgüvenlerini sağlayacak önlemler alınmalıdır, Kullanılan yöntemlerin ve metotların iyi olduğuna ancak çalışma sonucuna varmak ve öngörülen tüm ödevleri yerine getirerek öğrencilerin kendilerinin çözüm yolunu bulmalarına yardımcı olmak DERSLER ARASI İLİŞKİ Devamda getirilen diğer ders birimleriyle koordinasyon sağlanmalıdır: Türk Dili ve Edebiyatı, diğer dillerle ilgili dersler, Tarih, Müzik, Beden Eğitimi vb. DEĞERLENDİRME VE NOTLAMA Tüm konusal bölümlerin işlenmesi sırasında öğretmenin görevi sadece yönlendiriciden ibarettir. Çalışmaları sırasında öğrencileri destekleyen öğretmen, onların gelişmesi ve ilerlemesinde yardımcı olmalıdır. Kosova da yaratılan resim sanatı alanında kaydedilen değerler hakkında öğrencinin doğru bilgi alması ve yönlendrilmesi gerekir. Aynı zamanda yaratılıştan herkesin içinde olan yaratıcı kabiliyetlerin önplana çıkması desteklenmelidir. Çevreye karşı sorumluluk ve duyarlılığın artırılması, tüm insanlar arasında ulus, dil, din, cinsiyet farkları yapılmaksızın eşitlik ve hoşgörünün sağlanması yolunda çalışılmalı, öğrencinin bu alanlarda katetiği başarıları izlenmeli ve kendisinde dirayetin ve özgüvenin artması yolunda çalışılmalıdır. Öğrencilerin şunları bilmeleri gerekir: Sunulan ders programlarından hareket ederek sanat eserlerinde resim değelerini farketme ve algılama kabiliyetine erişmeli. Diğer yandan 215
etrafında olup bitenleri gözleyerek kompozisyon ilkelerini geliştirecek aşamaya ulaşmalı. Yaratıcılık sırasında orijinalliği önplana çıkararak resim ile ilgili sorunlara duyarlılık göstermelidir. Aynı zamanda resim yaparken gözden kaçabilecek eksiklikleri fark edip ortadan kaldırma kabiliyetine ulaşmalı. Resim alanında çalışmalarını sürdürürken ugulayacağı teknik ve tercih edeceği uygun malzemelerin seçilmesini yapabilmeli ve bu sayede etrafını saran dünya hakkında görüşünü resimleri sayesiyle yansıtabilmeli. Resimlerin içeriği, konusu, işlendiği tekniği, estetik değerleri, sanat açısından taşıdığı mesajları bilmesi gereken öğrenci Kosova da yaratılan sanat eserleri için özel ilgi göstermelidir. İşe karşı sorumlu davranarak, yaratıcı çizgisinde bağımsız ve kararlı olmalıdır. EK ÇALIŞMALAR Özel yetenek sahibi olan öğrencilerin kendi ilgi alanlarındaki ihtiyaçlarını karşılamak, resim sanatı alanında kendi bilgi ufuklarını daha da genişletirmek ve resim sanatı alanında yeni yeni beceriler kazanmalarını mümkün kılacak şartların sağlanması yönünde çaba harcanmalıdır. Bu alana ilgi besleyen ve özel yetenek sahibi olan öğrencilerin uzmansal alanda sivrilmeleri ve sanat yaratıcılıklarında bir yerlere varmaları yanı sıra onların moral kişiliklerinin olgunlaşması yönünde çalışılmalıdır. Bu ders alanında çalışan öğretmen, ilk sırada, öğrencide mütevazilik, kararlılık ve dayanışma duygularının aşılanması yönünde çalışmalıdır. SERGİLERİN ÖRGÜTLENMESİ VE ONLARIN ZİYARET EDİLMESİ Sergi, müze, galeri, kültür merkezlerinin ve resim sanatıyla ilgili diğer ziyaretlerin yapılması ve benzer manifestasyonların okullar ve diğer yerlerde örgütlenmesi yönünde çaba harcanmalıdır. Bu yönde yapılacak çabalar resim dersi ile ilgili ders plan ve programları ile müfradatın gerçekleştirilmesinin bir parçası olarak sayılmaktadır. 216