3 Ekim 2014 Piyasalarda Draghi Etkisi Euro Bölgesi nde bu hafta açıklanan Avrupa Merkez Bankası Para Politikası Toplantısındaydı. Para Politikası toplantısı sonrası açıklanan faiz oranları bildirisi ve sonrasında Avrupa Merkez Başkanı Mario Draghi nin konuşması piyasalar tarafından yakından takip edildi. Avrupa Merkez Bankası Başkanı faiz oranlarının sabit tutulmasına karar verdiklerini açıklarken; VDMK (Varlığa Dayalı Menkul Kıymetler) ve Tahvil Alımları Programını açıkladı. VDMK ve Tahvil Alımlarının ayrıntılarını belirlediklerini, programın en az 2 yıl süreceğini satın alımların bilanço üzerinde fark edilir etkileri olacağını vurguladı. Varlık alımlarının Para Politikası duruşunu daha da genişleteceğini söylerken; programın ilk hedefi olarak KOBİ leri kredilendirmek olduğunu belirtti. Draghi; Yunanistan ve Güney Kıbrısı programa dahil edilip edilmeyeceği spekülasyonlara yanıt olarak ek risk önlemleriyle 2 ülkeyi de programa dahil edeceklerini açıkladı. Toplam varlık alımının nihai potansiyel olarak 1 trilyon Euro olduğunu açıklayarak alım kapasitesinin de sınırlarını çizmiş oldu. Enflasyon beklentileri için ise her zaman tekrarladığı ek alışmadık önlemler alma konusunda oybirliği ile bağlılığın devam ettiğini yineledi. Avrupa da süregelen yüksek işsizliğin ekonomik toparlanmaya zarar verdiğini açıklayan Draghi; ekonomiye yönelik risklerin aşağı yönlü olmasına rağmen 2015 için ılımlı büyüme görünümünün devam ettiğini sözlerine ekledi. İstihdamın ve Yatırımların artması için yapısal reforma ihtiyaç duyduklarının birçok kez tekrar etti. Avrupa Merkez Bankası politika faiz oranı değişmeyerek 0,5% beklentisi dâhilinde gerçekleşirken; mevduat faiz oranı da yine - 0,20% beklentisi dâhilinde gerçekleşti. Fitch Ratings bu hafta Euro Bölgesi için dezenflasyon riskinin son aylarda arttığını ancak temel senaryoların büyüme rakamının kademeli bir şekilde güçlendiğini ve daralan üretim açığının deflasyondan kaçınılmasına yardım edeceğini öngördüklerini belirtti. Euro Bölgesi ndeki dezenflasyonun şirketlerin kredi profilleri için negatif olacağını belirten Fitch, ancak bunun piyasalara yansımasının şirket yönetimlerinin buna nasıl tepki vereceğine bağlı olduğunu da vurguladı. Euro Bölgesi veri akışı bakımından yoğun bir hafta geçirdi. Bu hafta açıklanan verilere baktığımızda Almanya TÜFE rakamı aylık bazda -0,1% beklentisinin üzerinde 0,0% olarak açıklanırken yıllık bazda 0,8% beklentisi dâhilinde gerçekleşti. İspanya TÜFE rakamı ise yıllık bazda %-0,2 ile -0,3% beklentisinin üzerinde gerçekleşti. Euro Bölgesi nde PMI verileri de açıklandı. Euro Bölgesi İmalat PMI ı 50.5 lik beklentinin altında 50.3 olarak gerçekleşti; Alman İmalat PMI ı ise 50.3 lük beklentinin altında 49.9 olarak açıklandı. Fransız PMI beklentiler dâhilinde 48.8 olarak gerçekleşirken; İtalya da ise Üretim PMI ı 49.5 lik beklentinin üzerinde 50.7 olarak gerçekleşti.
Euro Bölgesi nde TÜFE yıllık bazda beklentiler dâhilinde 0.3% artış kaydetti. Çekirdek TÜFE ise 0.9% luk beklentinin altında 0.7% olarak gerçekleşti. Düşük enflasyonla boğuşan Euro Bölgesi için olumsuz olan bu verinin ardından; Euro da değer kaybı yaşamasına neden oldu. Almanya da da İşsizlik Oranı beklentiler dâhilinde 6. 7% olarak gerçekleşirken, Perakende Satışlar ise aylık bazda 0.5% lik beklentinin üzerinde 2.5% olarak gerçekleşti; yıllık bazda ise veri 0.1% artış kaydetmiş oldu. Euro Bölgesi Hizmetler PMI ı aylık bazda 52.8% beklentisi altında 52,4 olarak gerçekleşirken, Euro Bölgesi Perakende satış aylık bazda 0,1% beklentisini aşarak 1,2% olarak açıklanırken; yıllık bazda da 0,5% beklentisinin üzerinde 1,9% olarak açıklandı. Bu haftayı 1,2692 seviyesinden açan EURUSD paritesi Cuma 10:30 itibariyle hafta içinde en yüksek 1,2715,en düşük 1,2571 seviyelerini test etti. GRAFİK1:EURUSD
Bu hafta Amerika tarafında Dolar Endeksinin hızlı çıkışı Fed Yetkilileri tarafından endişe uyandırdı. Chicago Fed Üyesi Evans ın hafta başında yaptığı açıklamalar piyasalar tarafından yakından takip edildi. Doların hafta içinde yaptığı hızlı çıkış için ise; Doların değerlenmesi enflasyonist olumsuz bir faktör oluşturabileceğine ama doların değerlenmesinin etkisinde dikkatli olduklarını açıkladı. Evans konuşmasında faiz artırımı konusunda erken faiz artırımına gidilmesinin Fed in yapabileceği en büyük hata olduğunu, açıklama yapan diğer Fed üyelerinin aksine kayda değer süre tabirinden rahatsız olmadığını dile getirdi. Fed in faiz artırımı için ekonomideki büyümede daha kesin kanıtlara ihtiyaçları olduğunu belirtirken; olası bir faiz artırımı için 2015 Haziran ayının olabileceği ama 2016 ilk çeyrekte yapılabilecek olan faiz artırımının daha uygun olduğunun altını çizdi. İstihdam konusuna da değinen Evans; istihdamı artırmak için enflasyonun bir parça yükselmesine izin verilebileceği ve Fed politikalarının iş gücünü ve enflasyon kararlarını dengelemesi gerektiğini savunurken; Uygun politika dengesi altında bu aşamada İstihdamın Enflasyondan daha önemli bir konu olduğunu vurguladı. Kötüye giden Global Ekonominin olduğu yerde ABD nin ayrışmasının sürpriz olacağını da sözlerine ekledi. Amerika tarafında bu hafta veri akışı yoğundu. Amerika tarafında Çekirdek PCE Fiyat Listesi aylık bazda beklentiler dahilinde 0.1% olarak gerçekleşti. Kişisel Gelir beklentiler dâhilinde aylık bazda 0.3%; Kişisel Gider ise aylık bazda 0.4% lik beklentinin üzerinde 0.5% olarak gerçekleşti. Beklemedeki Ev Satışları verisi ise 0,1% beklentisinin çok altında 1,0% olarak açıklandı. Chicago PMI verisi 61,9 beklentisinin altında 60,5 gerçekleşirken, Tüketici Şartları verisi de beklentileri karşılayamayarak 92,5 beklentisinin altında 86,0 seviyesinde gerçekleşti. Bu hafta Amerika dan gelen en önemli verilerden biri olan ADP Tarım Dışı İstihdam verisinin ardından dolarda yükselişler gözlemlenirken verisi 213 bin olarak açıklandı. Beklenti 210 bin civarında idi; ABD de son altı aydır bu veri 200 bin seviyesinin üzerinde geliyor. ISM İmalat Endeksi Ağustos ayındaki hızlı çıkışından sonra Eylül ayında 58,5 beklentisinin altında kalarak 56,6 olarak gerçekleşti. İstihdam verileri bakımından bu hafta olumlu bir tablo çizen ABD de İstihdam Talepleri 297 bin beklentisinin altında 287 bin olarak açıklanırken; Devam Eden İşsizlik Başvuruları 2,438 bin beklentisinin üstünde 2,398 bin olarak gerçekleşti. Cuma günü açıklanacak olan diğer önemli veriler arasında ise Tarım Dışı İstihdam Değişimi, Katılım Oranı, Özel Tarım Dışı Ödemeler, Ticaret Dengesi, İşsizlik Oranı ve ISM İmal Olmayan Endeksi bulunuyor.
Bu haftayı 85,615 seviyesinden açan Dolar Endeksi Cuma 10:30 itibariyle hafta içinde en yüksek 86,218 en düşük 85,450 seviyelerini test etti. GRAFİK2:DOLAR ENDEKSİ
Bu hafta Türkiye de Hazine Müsteşarlığı tarafından gerçekleştirilen ihaleler takip edildi. 2 ayrı ihale düzenleyen Hazine Müsteşarlığı toplam 2 milyar 523,3 milyon TL borçlanırken ihale öncesinde kamu kuruluşlarına ve piyasa yapıcılara yapılan 2 milyar 21,5 milyon TL net ROT satışlarla birlikte (5 yıl vadeli sabit kuponlu tahvil ihalesinde 1 milyar 12,1 milyon TL,10 yıl vadeli TÜFE endeksli tahvil ihalesi piyasa yapıcılarla 879.4 milyon TL) toplam satış 4 milyar 544,7 milyon TL ye ulaştı. Türkiye Fitch in Cuma günü piyasalar kapandıktan sonra yayınlayacağı gözden geçirme raporunu beklerken Goldman Sachs kendi raporunda Türkiye nin kredi notunun durağan dan negatif e çekmesini beklediklerini açıkladı. Kredi Notunda daha fazla bir düşüşün beklenmediklerini açıklayana Goldman Sachs Fitch in hükümet tarafından yeni ekonomik reform programı görmeyi beklediklerinin de altını çizdi. Bu hafta hafta TUİK ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan Türkiye Geçici Dış Ticaret İstatistikleri açıklanırken, Türkiye İhracatı Ağustos ta geçen yılın aynı dönemine göre %2.9 artış gösterip 11 milyar 440 milyon dolara yükselirken, İthalat ta %7 artarak 19 milyar 476 milyon dolar oldu. Ağustos ayında dış ticaret açığı 13,5% artış gösterdi ve 7 milyar 80 milyon dolardan 8 milyar 36 milyon dolara yükseldi. Dış Ticaret açığının açıklanmasından sonra IMF de açıklamalarda bulundu. Türkiye, Yeni Zelanda ve Brezilya için gelecek 5 yılda cari açığın artabileceğini belirtirken, cari açığının artmasının sermaye akışlarına bağlı riskleri de beraberinde getirebileceğinin altını çizdi. Veri akışına bakacak olursak; Türkiye de Tüketici Güveni bir önceki 73.2 nin üzerinde 74 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye TÜFE yıllık bazda 8,86% seviyesinde gelirken; bir önceki yılın Eylül ayında 9,54% seviyesindeydi. TÜFE aylık bazda ise 0,45% beklentisini karşılayamazken 0,14% olarak açıklandı. Bu haftayı 74602,22 seviyesinden açan BIST100 en yüksek 75209,53,en düşük 73539,88 seviyelerini test ederek haftayı 74241,66 seviyesinden kapadı. Bu haftayı 9,84 seviyesinden açan 2 Yıllık Tahvil en yüksek 10,01,en düşük 9,62 seviyelerini test ederek haftayı 9,72 seviyesinden kapadı. Bu haftayı 9,91 seviyesinden açan 10 Yıllık Tahvil en yüksek 10,07,en düşük 9,64 seviyelerini test ederek haftayı 9,64 seviyesinden kapadı. Bu haftayı 2,2678 seviyesinden açan USDTRY en yüksek 2,2934,en düşük 2,2621 seviyelerini test ederek haftayı 2,2771 seviyesinden kapadı.
GRAFİK3:BIST100-TAHVILLER
3 Ekim 2014 İngiltere tarafında bu hafta Maliye Bakanı George Osborne İngiltere nin Ekonomik durumu hakkında açıklamalarda bulundu. İngiltere Maliye Bakanı George Osborne İngiltere nin iyi yıllarında bütçe fazlası vermeye çalışması gerektiğini bunun borçları düşürebilmenin tek yolu olduğunu vurgularken Britanya nın hala dev ekonomik risklerle karşı karşıya olduğunu belirtti. İngiltere Merkez Bankası na gayrimenkul piyasa risklerini frenlemesi için ekstra güç verdiklerini söyleyen Osborne Hazine ye göre açıkları kapatmanın 25 Milyar Sterlin yeni vergi ya da harcama kesintisi gerektiğini ifade etti. Osborne ayrıca İskoçya ya verilen sözlerin tamamının tutulacağını belirtirken kamu sektöründe ücretleri frenleyeceklerini ve refahı bir miktar düşüreceklerini vurguladı. İngiltere BOE Üyesi ve Politika Belirleyicisi Miles da faiz artırımı konusunda açıklamalarda bulundu. İyi gelen büyüme rakamlarından sonra yaptığı açıklamasında Miles; faiz oranlarında çok yakın zamanda bir artırım görmediklerini söylerken; faiz artırımı olması halinde yol haritasını da çizmeleri gerektiğini belirtti ve faiz oranlarının kademeli olarak artırımı olacağının altını çizdi. İngiltere de bu hafta büyüme verisi açıklandı. İngiltere büyüme verisi %0,8 beklenirken %0,9 ile beklentilerin üzerinde gelmesiyle İngiliz ekonomisinin toparlandığına dair kanıtların artmasına neden oldu. Yıllık GDP ise beklentiler dahilinde 3,2% seviyesinde sabit kaldı. Ingiltere tarafından bu hafta gelen verilere baktığımızda İngiltere den İmalat PMI rakamlarının 52,6 beklenirken 51,6 ile beklentilerin altında kaldı. İngiltere de GFK araştırma şirketi tarafından yapılan araştırmada Tüketici Güveni 0 beklenirken 1 olarak açıklandığını gördük. İngiltere Yapı PMI aylık bazda Eylül ayı için 63,5 beklentisinin üstünde 64,2 olarak açıklandı. İngiltere Hizmetler PMI ise 59,1 beklentisinin altında 58,7 seviyesinde gerçekleşti.
3 Ekim 2014 Bu haftayı 1,6240 seviyesinden açan GBPUSD paritesi Cuma 10:30 itibariyle hafta içinde en yüksek 1,6287,en düşük 1,6101 seviyelerini test etti. GRAFİK4:GBPUSD
Asya Borsalarında bu hafta Çin in Hong Kong kentinde yapılan protestoların etkisi yakından hissedildi. Çin tarafında geçtiğimiz hafta Hong Kong da yapılan demokrasi yanlısı protestolar Asya borsalarında değer kaybetmesine neden oldu Asya Piyasalar tarafında endişe yaratan ve satış baskısına sebep olan Hong Kong ta yapılan gösterilerin dışında Çin tarafında geçtiğimiz hafta içinde önemli veriler açıklandı. Çin HSBC İmalat Satın Alma Müdürleri Endeksi 50,5 beklentisinin aşağısında kalıp 50,2 olarak açıklandı. Çin İmalat PMI Eylül ayı için ise 51,0 beklentisinin üzerinde 51,1 olarak gerçekleşti. Bu hafta başında BOJ Başkanı Kuroda, Japonya da finansal sistemin istikrarlı ve şoklara karşı dayanıklı olduğunu belirtirken Çekirdek TÜFE nin bir süre daha 1,25 li seviyelerde gezinip öngörülen periyotta %2 seviyesine ulaşacağı hakkındaki açıklamaları piyasalar tarafından takip edildi. Bu hafta Japonya tarafında açıklanan Ev Satışları yıllık bazda 3,8% beklentisini altında kalarak 4,7% azalırken, aylık bazda 1,2% beklentisinin altın-da kalarak 0,3% daraldı. Japonya da Sanayi üretimi beklenmedik bir şekilde aylık bazda 0,2% beklentisinin altında kalarak 1,5% daralma gösterdi. Japonya'da açıklanan Tankan Büyük İmalatçılar Listesi 10 beklentisini aşarak 13 olarak açıklanırken, Tankan Büyük İmalatçılar olmayanlar listesi 17 beklentisinin altına 13 olarak gerçekleşti. Fed in faiz artırımına gideceği hakkındaki spekülasyonlar ve bazı Fed Üyelerinden gelen açıklamalar dahilinde doların bütün önemli pariteler karşısında değer kazanmaya devam etmesi USDJPY paritesinde de etkili oldu. Bu haftayı 109,21 seviyesinden açan USDJPY en yüksek110,08,en düşük 108,00seviyelerini test ederek haftayı 108,70 seviyesinden kapadı. Bu haftayı 16339,03 seviyesinden açan NIKKEI en yüksek 16344,32,en düşük 15559,07 seviyelerini test ederek haftayı 15708,65 seviyesinden kapadı.
Altın tarafında bu hafta ABD tarafından gelen veriler ve FED üyelerinin açıklamaları takip edilidi. Chicago FED Başkanı Evans, faizlerin arttırılmasına bir süre daha olduğunu, olası bir tarihin Haziran 2015 olacağını da belirtti. Faizlerin erken artırımı spekülasyonlarından rahatsızlık duyduğunu, FED in bu kararı verirken enflasyon ve işgücünü göz önüne alarak yapabileceğini de açıkladı. FED in yapacağı en büyük hatanın ise varlık alım programından sonra faizlerde erken artırıma gitmesi olacağını da vurguladı. FED in nasıl davranması gerektiği biraz da enflasyonda ki gidişata bağlı olduğunu, ayrıca yüzde 2 enflasyon hedefinin bir parça geçmesinde de bir sıkıntı görmediğini de belirtti. Faiz artırımı hakkında gelen spekülasyonlar hafta içinde zaman zaman altında satış baskısına sebep oldu. ABD de bu hafta açıklanan S&P/CS konut fiyatları endeksi Temmuz ayında beklentileri karşılayamadı. Yüzde 7.5 lik beklentinin altın-da yüzde 6.7 olarak açıklandı. Amerika tarafında işsizlik maaşı başvuruları önceki haftaya göre 8 bin kişi azalarak 287 Bine gelirken, bir önceki haftanın rakamı ise 293 Binden 295 Bine revize edildi. İşsizlik maaşından yararlanmaya devam edenlerin sayısı ise 20 Eylül ile sona eren haftada bir önceki haftaya göre 45 Bin kişi azalarak 2 Milyon 398 Bin olarak gerçekleşti. Haftanın son işlem günü Amerika tarafında açıklanacak olan ADP Tarım Dışı İstihdamı ise Altında volatiliteyi arttırabilir. Bu haftayı 1583,85 seviyesinden açan Altın Cuma 10:30 itibariyle hafta içinde en yüksek 1601,25,en düşük 1555,03seviyelerini test etti. GRAFİK6:ALTIN
Jeopolitik riskler devam ederken; bu hafta petrol fiyatlarında aşağı yönlü hareket devam etti. Azalan global talep ve arzın bolluğu düşüşteki ana sebep. Suudi Arabistan ın petrol fiyatlarını düşürdüğünü açıklamasının ardından hem BRENT hem WTI fiyatlarında sert düşüş görüldü. Suudi Arabistan Ağustos ta günlük üretimini 408 bin varil azalttı; sene sonuna kadar da bu seviyede tutacağı düşünülüyor. Uluslararası Enerji Ajansı ise Aralık ayına kadar Suudi petrolüne 600 bin varillik talep artışı bekliyor. EIA ayrıca 2015 global petrol tüketimini 300 bin varil azaltarak 93.8 milyon varile düşürdü. Yani kısa vadede talep artışı, önümüzdeki sene ise azalma beklentisi belirtildi. Barclay s Capital bu hafta yayınladığı raporunda 2014 yılı 4. çeyreği için BRENT petrol fiyatı tahminini değiştirmeyerek $106/ varil seviyesinde bıraktı. Barclay s raporunda bu kararda jeopolitik risklerin ve OPEC in düşen fiyatlar sebebi ile üretimi azaltma yapma olasılığının göz önünde bulundurulduğu belirtildi. Çin HSBC İmalat PMI ı 50.2 olarak gerçekleşti. Bir önceki 50.5 ten ve tahminlerden düşük gelen bu verinin ardından Çin in halihazırda sorgulanan 7.5% lik büyüme hedefi ve dolayısı ile petrol talebine dair aşağı yönlü beklenti oluştu. Çin İmalat PMI ı ise beklentilerin biraz üzerinde 51.1 olarak gerçekleşti. Beklenti 51.10 idi. Ancak daha önceden de gelen ve ekonomik yavaşlama belirtisi veriler; 7.5% lik büyüme hedefinin tutturulamayacağının düşünülmesi; Libya da artan üretim (günlük 900 bin varil) ile düşük seyreden petrol fiyatları Suudi Arabistan ın üretimde yaptığı azatlımlar sonucu yukarı yönlü harekete yönelmesi beklenirken; arzın azatlımasına rağmen hala fazla olması ve talepte düşüş beklentisi ile fiyatlar aşağı yönlü baskılanmaya devam ediyor. Temmuz başından beri 17.8% lik düşüş gösteren BRENT petrolü en son Haziran 2012 de görülen $91.53 seviyelerini test etti. OPEC in henüz üretim kesintisi konusunda kesin karar vermemesi ile düşüşü sürdürebilir. Bu haftayı 96,85 seviyesinden açan BRENT Petrol Cuma 10:30 itibariyle hafta içinde en yüksek 97,77,en düşük 91,53 seviyelerini test etti. GRAFİK7:BRENT
3 Ekim 2014 WTI petrolü ise üretimin 1986 dan beri en yüksek seviyelerde olması sebebi ile stoklarda azalmaya rağmen düşüş kaydediyor. Dolardaki güçlenme ve Amerika dan gelen olumlu ekonomik veriler ile genel anlamda emtialarda düşüş gözlenirken; WTI fiyatları da hem arzın yeterliliği ve üretimin fazlalığı, hem de Amerika dan gelen olumlu verilerin faiz artırımının yakın olduğunu hissettirmesi ile düşüş kaydediyor. Amerika da üretim günlük 8.87 milyon varil ile Mart 1986 dan beri en yüksek seviyelere ulaşmıştı. Uluslararası Enerji Ajansı na göre Amerika nın 1991 senesinden beri ilk defa Eylül ayında Suudi Arabistan ı geçerek dünyanın en büyük likit petrol üreticisi olacağını tahmin ediyor. Yine EIA ya göre Amerika nın petrol ihracatı Temmuz ayında son 57 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Amerika nın Temmuz ayı günlük petrol ihracatı 401 bin varil olarak kaydedildi, bir önceki ay bu rakam 396 bin varil seviyesinde idi. Enerji Bilgi Kurumu nun haftalık petrol raporuna göre geçtiğimiz hafta Amerika daki petrol stoklarında 1.36 milyon varillik bir azalma gerçekleşti ve stoklar toplam 356.56 milyon varil ise Benzin stoklarında ise 1.84 milyon varillik bir azalma gerçekleşti ve stoklar şu an 208.5 milyon varil seviyesinde. Ancak üretimdeki artış sebebiyle talebin arzı karşılamaması petrol fiyatlarını aşağı yönlü baskılamaya devam etti. Bu haftayı 93,42 seviyesinden açan WTI Petrol Cuma 10:30 itibariyle hafta içinde en yüksek 94,91,en düşük 88,19seviyelerini test etti. GRAFİK8:WTI
3 Ekim 2014 Önümüzdeki hafta yurtiçi piyasalarda Türkiye Sanayi Üretimi nin açıklanması bekleniyorken, Avrupa Bölgesinde Alman Fabrika Siparişleri, Sentix Yatırımcı Güveni, Alman ticaret Dengesi, Amerika tarafında ise Kırmızı Kitap, İş İmkânları ve İş Gücü Hacmi, İhracat ve İthalat Fiyat Bedelleri verileri takip edilecek. Asya tarafında ise Cari Denge İndikatör aylık bazda açıklanacakken; Çin HSBC Hizmet PMI verisi de piyasalar tarafından takip edilecek. Herkes sağlıklı ve bol kazançlı bir hafta dileriz