Eritromisin. 7Ji1JtJ IJlllar.Lanını (/)fj.~as.ı. A, eritromisin B ve eritromisin

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Eritromisin. 7Ji1JtJ IJlllar.Lanını (/)fj.~as.ı. A, eritromisin B ve eritromisin"

Tunç Berk Çalık
5 yıl önce
İzleme sayısı:

pıya sahip bir antibiyotiktir. Üç Polimorfu vardır. Bunlar Eritromisin A, eritromisin B ve eritromisin C'dir. Fiziksel Özelllkleri Eritromisin baz beyaz veya ha fif sarı billur veya tozdur.

1 pıya sahip bir antibiyotiktir. Üç Polimorfu vardır. Bunlar Eritromisin A, eritromisin B ve eritromisin C'dir. Fiziksel Özelllkleri Eritromisin baz beyaz veya ha fif sarı billur veya tozdur. Koku- asetatda serbestçe; eter, etilen diklorür, amil asetatta ise kısmen çözünür. Eritromisinin sudaki çözünürlüğü asit grubuna bağlı alkil grubu uzadıkca azalır (2). Bu nedenle eritromisinin stearat, eritromisin estolat vb. türevleri pratik olarak suda çözünmezler. (*) H. O. Eczacılık Fakültesi, Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı, Hacettepe -Ankara 221 FABAD Farın. Bil. Der. FABAD J. Pharm. Sci. 10, , , Ji1JtJ IJlllar.Lanını (/)fj.~as.ı Eritromisin M. Murat ŞUMNU(*) A. Atilla HINCAL(*) Giriş Bir dizi halinde yayınlanacak bu derlemenin ilkinde biyoyarar Ianım, biyolo.iik eşdeğerlilik vb. kav ramlar tanımlanmış ve asetaminofenin biyoyararlanım sorunları hakkında bilgi verilmişti(!). Bu dizinin devamı olan ikinci kısımda eritromisin preparatlarının biyoyararlanım problemleri tartışılacaktır. Eritromisin 1952 senesinde McGuire ve ark. tarafından Streptomyces erythreus kültürlerinden elde edilmiş makromoleküler ya suz ve acı lezzetlidir. Hidrate madde C'de erir. Sıcaklık artınca katılaşır ve C'de tekrar erir pk. değeri 8.7'dir. Dolayısı ile hazım sisteminde iyonize olmaz. Eritromisin bazın UV absorpsiyonu çok zayıftır, tek ve yaygın bir pik verir. ph 6.3'dc 280 nm ab sorpsiyon maksiması elde edilir (E = 50). Eritromisin suda 2 mg/ ml konsantrasyonda çözünür. Aseton alkol, kloroform, asetonitril ve etil

2 rik (14), gaz-sıvı kromatografisi (15-16) ınikrobiyolojik (17) vb. yöntemlerden yararlanabilir. Invivo araş tırmalarda standart, mikrobiyolojik disk-difüzyon veya silindir plak veya gaz-sıvı kromatografisi yöntemlerinin kullanılması sağlık verilmektedir. İn vitro tayinlerde ise kolorimetrik yöntemler tercih edilir. Ancak yöntemin parçalanmaya karşı selektif olmasına dikkat edilmelidir. 222 yararlanım üzerinde ters etki yaptı ğı gösterilm i ştir (19). Eritromisin ve tuzlarının mide sıvısında parçalanma problemini ortadan kaldlrmak için enterik kaplanmış preparatların çözünmeleri ph ve hazım sistemi koşullarına bağlıdır. Örneğin, eritromisin absorbsiyonunun su h acmıne, ilacın aç veya tok karnına alınmasına, yenilen yiyeceklere vb. faktörlere ba ğ lı olarak değiştiği gösterilmi ş tir (6, 7). Bunun yanında preparatlar Biyoyararlammı Eritromisin en fazla ph 6-8 arasında dayanıklıdlr, ph 4'ün altında kısa sürede parça l anı r. (17, 19). ph 2'nin altında parçalanma yarılanma ömrünün 2 dakikadan az olduğu gösterilmiştir (19). Eri tromisin parçalanmasına bağlı biyoyararlanım sorununu ortadan kaldırabilm ek için suda çözünmeyen tuzlarının (stearat, tersiyeraliiatikamin vb.) kullanılması önerilmiş ise de soruna çözüm getirilmemiştir (7,19). Çok sayıda araşt ırma da eritromisin tuzlarının mide s ı vısında hidroklorür şekline dönüşerek çözündüğünü ve çözünmüş maddenin çok kısa sürede parçalandığını göstermişlerdir (7). Örneğin, bir çalışmada eritromisin V(! tl;lzlarının ph 1.28'deki stabilitesi incelenmi ş ve 5 dakika sonunda eritromisin stearatin % 98 oramnda parçalandığı, eritro~isin ve tuzlarının biyoetkinliğinin 0.1 N hidroklorik asitteki çözünme hızları ile ters orantılı olduğu, çözünme hızını artıran tüm faktörlerin biyo Farmakolojik Özellikleri : Eritrumisin geniş spektrumlu bir antibiotiktir. Antibakteriyel aktivitesi gram ( +) bakterilere karşı çok yüksek, gram (-)'!ere karşi daha düşüktür. Bilhassa penisiline hassasiyeti olan hastalarda tercih edilir. Tedavide eritromisin baz, tuzları, esterleri veya tuz-ester karışımları (örneğin; stearat, etil süksinat, gluseptat, laktobionat, etil karbonat, estolat vb.) kullanılır. Eritromisin hazım kanalımn üst kısımlarından absorbe olur. Ancak mideden absorbsiyonu yoktur. Plazma yarılanma ömrü saattir (3-5). Renal yetmezliklerde bu süre 6 saate kadar çıkabilir mg' lık tek doz genellikle ~g/ml' lık plazma konsantrasyonu oluşturur. Bu konsantrasyon üzerine beslenme de etki eder (6, 7). Aç karnına, fazla miktarda su ile verildiğinde düzenli ve yüksek kan düzeyi elde edileceği gösterilmiştir. Miktar Tayini Yöntemleri Eritromisinin miktar tayininde kolorimetrik (8-11) polarografik(12). spektrofotometrik (13), dansitomet

3 Şe k il 1. Suni Mide Ortamında (phl.2) Eritromisin Stearat İçeren Piyasa Tabletlerinin Çözünme Kinetikleri (11=6) Görüldüğü üzere smıi mide ortamında tabletlerden ikisinde film kaplı olmasına rağmen 10 dakika gibi kısa bir sürede eritromisinin % 80 kadarı çözi.inmüş ve bundan sonra parçalanmaya bağlı olarak çözüıımüş madde konsantrasyonu düşmüştür. Oysa diğer iki tabletten birinde ilk bir saat içinde belirgin bir çozunme olmamış, diğerinde ise az olmuştur. Bu tabletlerin suni mide ortamında ve hatta suni barsak ortamında dağılma sürelerinin de çok farklı olması E 3 ve E 4 kodlu tabletlerde eııtc rik kaplamanın yetersiz olduğunu desteklemektedir. 223 ğin USP'de sadece tabletlerin 90 dakikaya kadar dağılma s ı kayıtlı dır. Böl ürnümi.izcle yap;jan ve bu sayıda yayınlanan (23) bir ça lışmada da Türkiye piyasasında satılmakta olan eritromisin preparatlarının farmakopelere uygunlukları ve biyoetkileri üzerinde fikir sahibi olabilmek için suni mide ortamında (ph 1.2) ve fosfat tamponunda (ph 6.0) in itro çözünme kinetikleri incelenmiştir. İncelenen preparatlar farmakopelerde kayıtlı gereksinimlere uymuş ise de bilhassa ph 1.2 ele elde edilen çözünme hızları arasında büyük farklar olduğu bulunmuştur (Şekil 1). arasındaki enterik kaplama farklarına bağlı olarak çözünme, s tabilite ve dolayısı ile biyoetkinin d eğ i şeceği aşikardır. Yapılan çok sayı da araştırmada da enterik kaplanmış eritromisin tabletlerinin oluşturdukları kan profillerinde büyük farklar olduğu gösterildiğinden eritromisin APhA tarafından orta derecede potansiyel biyoyararlanım sorunu olan ilaçlar listesine, APhA Academy of Pharmaceutical Sciences tarafından ise şiddetli biyoyararlanım ve kalite güvenliği problemi olan ilaçlar listesine sokul muştur. Buna rağmen farmakopelerde konuya açıklık getirecek herhangi bir kayıt yoktur. Örne- IOC

3. Mannista, P., Tuomisto, J. Rasanen, R., «Absorption of Erythromycin, Arzneim-Forsch., 25, 1829-1831, 1975. 4. Saarni, H., Kanto, J., Allonen, H.

4 3. Mannista, P., Tuomisto, J. Rasanen, R., «Absorption of Erythromycin, Arzneim-Forsch., 25, , Saarni, H., Kanto, J., Allonen, H., «Erythromycin Levels in Serum During Treatment with Erytromycin Stearatc and Base», Annals. Clin. Res., 11, , Goodman, L.S. ve Gilman, A., İbrahim El, S.A., «Acid Dye Colorimetric and Diphasic Titrimetric Determination of Erythromycin and Triacetyloleandromycin,» Pharmazie, 27, 65 1~52, Roshid, A. ve Riede, B.E., «Polarographic Determination of Erythromycin in Pharmaceutical Preparations,» Bangladesh Pharm. J., 2, 13-16, «The Pharmacological Basis of Thcrapcutics», The l\facmillan Comp., London, Hirsch, H. ve Finland, M., «Ef. fect of Food on the Absorption of Erythromycin Propioııate, Erythromycin Stearate and Triacetyloleandromycine J. Anı. Med. Sci., 55, , Wclling, P.G., Huang, H., Hewitt, P.F. ve Lyons, L.L., «Bioavailability of Erythromycin Stearate. Influence of Food and Fluid Volume.,» J. Pharm. Sci., 67, , Sanghavi, N.M. ve Chandromahan, H.S., «Colorimetric Method of Estimation of Erythromycin,» Can. J. Pharm. Sci., 10, 59-63, Beltagy, Y.A., «Citric Acid -Acetic Anhydride Reagent for Determining Some Alkaloids and Organic Bases», Phannazie, 31, , Bhotkor, R.G. ve Molgaikcr, D.C., «Determination of Erythromycin by Acid-Dye Method», Chem. Petro-Chem. J., 10, 30-32, ph 6,0 fosfat tamponunda eril ramisin dayanıklı oldu ğundan her dört preparatın çözünme profilleri yakla şık eşit bulunmuş tur. Bu profiller enterik kaplamaların barsaklarda çözünme sorununun olmayacağını da göstermiştir. Sonuç olarak oral yol ile kullanılacak eritromisin preparatlannın enterik kaplanmış olması gerekt iği ve kaplamaya bağlı olarak çözünme stabilite ve dolayısı ile biyoyararlanım sorunlarının olabileceği ve hatta aynı fabrika tarahndan imal edilen değişik şarjlai arasında büyük farklar bulunabileceği, dolayı sı ile her şarjın biyoyararlamm açısından in:::clenmesi gerektiği söylenebilir. KAYNAKLAR 1. Hıncal, A.A. ve Hekimoğlu, S., «Asetaminofen (Parasetamolı>, FABAD Farın. Bil. Der., 10, , Jones, H.P., Rowley, E.K., Weiss, L.A., Bishop. L.D. ve Chun, C. H., «lnsoluble Erythromycin Salts,» J. Pharm. Sci., 58, , 1969.

225 Murphy, H.W., «Esters of Erythromycin IV. Alkyl Sulfate Salts.,» J. Am. Pharm. Assoc., 48, 620, 1959. 20. Boggiano, B.G., Gleeson, M.

5 225 Murphy, H.W., «Esters of Erythromycin IV. Alkyl Sulfate Salts.,» J. Am. Pharm. Assoc., 48, 620, Boggiano, B.G., Gleeson, M.. «Gastric Acid Inactivation of Erythromycin Stearate in Solid Dosage Forms.,» J. Pharm. Sci., 65, , Watanabe, Y., Motohashi, K., Yoneda, R., «Effect of Dissolving ph of Enteric Coating Agent on Bioavailability of Enteric Coated Tablets of Erythromycin in Man,» Yakuga~ca Zasshi, 98, , Watanabe, Y., Motahashi, K., Yoneda, R. ve Mitsul, Y., «R~ lat ionship Between Bioavailability in Humarı and Side Reaction After the Oral Admin istration of Erythromycin Tablets,» Yakugaka Zasshi, 99, , Şummı, M. ve Çakır, S.. Ti.irkİ ye İ l aç Piyasasında Bulunan Erit;-c:nisiil Stcarat Tabletleri Üzerinde ı\rnşt.ırma l ar, FA"BAD Farm. Bil. Der., 10, 207, Ryvah, O.M., «Spectrophotometric Method of Quantitativc Determination of Erythromycin Ascorbinate,» Pharm. Zh. 27, 47-50, Radecka, C., Wilson, W.L. ve Hughes, D.W., «Dete rınination of Ery throınycin in Pharmaceutical Preparations by Direct Dansitometry after TLC,» J. Pharm. Sci., 61, , Robertson, J.H., Tsuji, K., «GLC Determination of Erythromycin in Enteric Coalcd Tablets», J. Pharm. Sci., 61, , Tsuji, K., Robertson, J.H., «Determination of Erythromycin and its Derivatives by Gas - Liquid Chromatography,» Anal Chem., 43, 818, Bell, S.C., «Microm ethod for Assaying Serum Levels of Eritromycin», Appl Microbiol., 17, 88-92, Türk Farm akopesi 1974 (T.F., 1974) Milli Eğ i tim Basım c vi, İstanbul, Stephens, V.C.. Canine, J.W. ve

Benzer belgeler

Türkiye ilaç Piyasasında Bulunan Eritromisin Stearat Tabletleri Üzerinde Arastırmalar

Türkiye ilaç Piyasasında Bulunan Eritromisin Stearat Tabletleri Üzerinde Arastırmalar lets, available on Turkish Drug Market, which contain eryth romycin stearat equiavalent to 250 or 500 mg erythromycin base havc been investigated in sinmlated gastric fluid (ph 1.2) and phosphate buffer