EDEBÝYAT. 11. Her þey yerli yerinde, bir dolap uzaklarda , 1301 de Feleknâme adlý eseri, 1317 de de

Transkript

1 5. Bülbülün aşkıdır dalda öttüğü Çobanın sütedir koyun güttüğü Toprağın Hâbil i kabul ettiği Şüphesiz yüzünün yumşaklığından Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Telmih sanatına başvurulmuştur. B) Sarma kafiye düzeninde yazılmıştır. C) Redife yer verilmiştir. D) Yarım kafiye kullanılmıştır. E) 11 li hece ölçüsüyle yazılmıştır. 11. Her þey yerli yerinde, bir dolap uzaklarda Azapta ruh gibi gýcýrdýyor durmadan Bir þeyler hatýrlýyor belki maceramýzdan Kuru güz yapraklarý uçuþuyor rüzgârda Bu dörtlükle ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez? A) Sözcüklerin çaðrýþým gücünden yararlanýlmýþtýr. B) Hece ölçüsüyle yazýlmýþtýr. C) Sarmal uyak kullanýlmýþtýr. D) Tunç kafiye kullanýlmýþtýr. E) Benzetme yapýlmýþtýr. AYT / TÜRKÝYE GENELÝ SON PROVA / SORU Kuşların dili anlamına gelen ve mesnevi nazım şeklinde yazılmış olan ---- adlı eser, İranlı şair Feridüddin Attar tarafından kaleme alınmıştır. İçinde tasavvufi hikâyeler bulunan eserin Türkçe uyarlaması, yazıldığı dönemin dil özelliklerini göstermesi bakımından oldukça önemlidir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Makâlât B) Garibnâme C) Mantıku t-tayr D) Dânişmendnâme E) Atebetü l-hakâyık , 1301 de Feleknâme adlý eseri, 1317 de de çevirmiþtir. Bu mutasavvýf þair, nazým tekniðine hâkim, dili ve aruz veznini iyi kullanan yetenekli bir sanatkârdýr. Feleknâme ve Aruz Risalesi adlý eserlerini Farsça yazmýþtýr. Bu parçadaki boþ býrakýlan yerlere aþaðýdakilerin hangisinde verilenler sýrasýyla getirilmelidir? A) Gülþehrî - Mantýku t Tayr ý B) Âþýk Paþa - Garipname yi C) Ahmedî - Cemþid-i Hurþid i D) Mevlâna - Mecalis-i Seba yý E) Ahmet Fakih - Çarhname yi LYS / YAPRAK TEST / TEST 133 / SORU 4

2 12. XVIII. yüzyılda yaşamış Klasik Türk edebiyatı şairidir. Sebk-i Hindî'nin önemli temsilcileri arasında gösterilir. Genç yaşta divan sahibi olmuştur. Divan şiiri geleneğinin son büyük temsilcilerinden biri olarak kabul edilir. Mesnevi yazma gücünü alegorik bir eser olan Hüsn ü Aşk adlı eseriyle ispat etmiştir. Bu parçada söz edilen şair aşağıdakilerden A) Nâbî B) Nedîm C) Şeyh Gâlip D) Şeyhülislam Yahyâ E) Hayâlî 7. Sanatçý, edebiyatýmýzda Sebkihindî denilen, Ýran da geliþen bir akýmýn en güçlü temsilcisidir. Þiirinde yeni imgeler, düþünceler, betimlemelerle kaplý hayal gücü vardýr. Mecazlar, semboller, yepyeni deyiþler, þiirinde yoðun þekilde görülür. Bu parçada tanýtýlan divan þairi aþaðýdakilerden A) Þeyh Galip C) Hoca Dehhani E) Fuzulî B) Âþýk Paþa D) Kadý Burhaneddin LYS / SORU BANKASI / 3. ÜNÝTE / TEST 13 / SORU Yazar, bu romanda kıskançlık konusunu ele alır. Eser, yazarın ölümünden sonra arkadaşı Mahmud Sadık tarafından Servet-i Fünûn dergisinde yayımlanmıştır. Edebiyatımızda natüralizm akımının etkilerinin görüldüğü ilk roman olarak kabul edilir. Romanın başlangıcında iki aile vardır: Eşini kaybetmiş, kızıyla beraber oturan Şevket Efendi nin ailesi ve babasını birkaç sene evvel kaybetmiş, annesi Münire Hanım la birlikte oturan Suphi nin ailesi. Bu parçada söz edilen yazar ve eseri aşağıdakilerden A) Namık Kemal - İntibah B) Recaizade Mahmut Ekrem - Araba Sevdası 14. Edebiyatýmýzdaki ilk natüralist roman olan ----, ilk psikolojik roman denemesidir. Ayný zamanda ilk tezli roman olarak da kabul edilmektedir. Roman kahramanlarý, kendi dil özelliklerine göre konuþturulmuþtur. Bu parçada boþ býrakýlan yere getirilmesi gereken eser ismi nedir? LYS / SORU BANKASI / 4. ÜNÝTE / TEST 8 / SORU 14 C) Ahmet Mithat Efendi - Felâtun Bey ile Râkım Efendi D) Sami Paşazade Sezai - Sergüzeşt E) Nabizade Nazım - Zehra

3 16. Servetifünun Dönemi bağımsız yazarlarındandır. Roman ve öykülerinde ince bir mizah vardır. Eserlerinde eski yeni çatışması, yüzeysel Batılılaşma ve aile geçimsizliklerini işlemiştir. Aşağıdakilerden hangisi, bazı özellikleri verilen yazara ait eserlerden biridir? A) Şık B) Kırık Hayatlar C) Sözde Kızlar D) İstanbul un İç Yüzü E) Çalıkuşu 6. Servetifünun Dönemi nde de yazmasýna karþýn, bu topluluðun sanat anlayýþýna katýlmamýþ, toplum için sanat anlayýþýný benimsemiþtir. Eserlerinde gözleme önemli bir yer vermiþtir. Kenar mahallelerden zengin konaklarýna kadar her þey onun yapýtlarýnýn malzemesi olmuþtur. Ýlk eseri olan ---- adlý romanda Þatýrzade Þöhret tiplemesiyle dejenere gençliði eleþtirmiþ, bir baþka olumsuzluðu da Mürebbiye romanýnda dile getirmiþtir. Bu parçada tanýtýlan yazar ve boþ býrakýlan yere gelecek yapýtý, aþaðýdakilerin hangisinde doðru olarak verilmiþtir? A) Mehmet Rauf - Eylül B) Ahmet Rasim - Falaka C) Halit Ziya Uþaklýgil - Kýrýk Hayatlar D) Hüseyin Rahmi Gürpýnar - Þýk E) Reþat Nuri Güntekin - Yaprak Dökümü LYS / ÇEK KOPAR TEST 6 G / SORU Yeni yapılmış büyük bir apartmanın dokuz odalı bir bölüğünde oturuyoruz. Bu bölüğü Ayaşlı İbrahim Efendi adında biri tutmuş, isteyenlere oda oda kiraya veriyor. cümleleriyle başlayan romanın yazarı, bu odalarda oturan insanları anlatarak bize Cumhuriyet in ilk yıllarındaki Ankara dan toplumsal bir kesit sunuyor. Romanda bir yandan dönemin alt ve orta kesiminin günlük yaşantısı ve değer yargılarındaki değişimler sergilenirken öte yandan bürokrasiye yönelik eleştiriler dile getiriliyor. Bu parçada söz edilen romanın yazarı aşağıdakilerden A) Peyami Safa B) Mithat Cemal Kuntay C) Memduh Şevket Esendal D) Ahmet Hikmet Müftüoğlu E) Refik Halit Karay , Ayaþlý ve Kiracýlarý adlý romanýyla 1942 de düzenlenen roman yarýþmasýnda dereceye girmiþ, arasýnda Sanat ve Edebiyat, Seçilmiþ Hikâyeler, Ulus, Ülkü, Hisar, Pazar Postasý, Türk Dili gibi gazete ve dergilerde yayýmlanan öyküleriyle ünlenmiþtir. Öykü ve romanlarýnda ele aldýðý konular ve kiþiler çeþitlilik gösterir. Sýradan insanlarýn gündelik yaþamlarý üzerinde duran yazar, ev içi yaþam, aile iliþkileri, kahve mahalle ortamý ile köylülük gibi temalarý iþlemiþtir. Katý sýnýf iliþkileriyle belirlenmemiþ bir toplum özlemini dile getirmiþ, olaylarý ve kiþileri ön yargýsýz, sevecen ve gerçekçi bir yaklaþýmla ele almýþ, uzun boylu çözümlemelere girmekten kaçýnmýþtýr. Dilde yalýnlýðý, duruluðu benimseyip konuþma dilini esas alan bir yazý dilinin öncülüðünü üstlenmiþtir. Bu parçada boþ býrakýlan yere aþaðýdaki yazarlardan hangisi getirilmelidir? A) Mithat Cemal Kuntay B) Falih Rýfký Atay C) Halide Edip Adývar D) Memduh Þevket Esendal E) Yakup Kadri Karaosmanoðlu LYS / YAPRAK TEST / TEST 164 / SORU 6

4 19. Toplumsal gerçekçilik akımının sanatkâr hikâyecisidir. Halk şiiri geleneğini sürdüren ürünlerle edebiyat dünyasına giren yazar, sonradan hikâyeye geçmiştir. Değirmen, Kağnı, Ses, Yeni Dünya, Sırça Köşk adlı kitaplarda hikâyelerini toplayan yazarın üç de romanı vardır. Edebiyat ve sanatın bir nevi propaganda olduğunu belirten yazara göre sanatın bir tek ve açık maksadı vardır: "İnsanları daha iyiye, daha doğruya, daha güzele yükseltmek ve insanlarda bu yükselme arzusunu uyandırmak." Bu parçada söz edilen yazar aşağıdakilerden A) Sabahattin Ali B) Ahmet Hamdi Tanpınar C) Haldun Taner D) Kemal Tahir E) Tarık Buğra 1. Öykülerinde, adýný koymakta zorlandýðýmýz bazý duygularý ustaca ifade eder. Ýnsanýn zavallýlýðýný ve güçsüzlüðünü baþarýlý bir dille, zaman zaman masalsý ve destansý bir biçimde yansýtmayý baþarmýþtýr. Edebiyata þiirle baþlamasýna karþýn asýl gücünü romanlarýndan ziyade hikâyeleriyle göstermiþtir. Anadolu köy hayatýndan aldýðý trajik konularý, realist hatta natüralist bir tarzla iþlemiþtir. Deðirmen, Kaðný, Ses ve Sýrça Köþk hikâyelerinden bazýlarýdýr. Bu parçada tanýtýlan sanatçýmýz aþaðýdakilerden A) Memduh Þevket Esendal B) Sabahattin Ali C) Sait Faik Abasýyanýk D) Ahmet Hamdi Tanpýnar E) Peyami Safa LYS / ÇEK KOPAR TEST 7 M / SORU Toplumsal gerçekçilik akýmýnýn sanatkâr hikâyecisidir. Halk þiiri geleneðini sürdüren, edebiyata þiirle baþlayan sanatçý sonradan hikâyeye geçmiþtir. Deðirmen, Kaðný, Ses, Yeni Dünya, Sýrça Köþk adlý eserlerinde hikâyelerini toplayan yazarýn Kuyucaklý Yusuf, Ýçimizdeki Þeytan, Kürk Mantolu Madonna adlý üç de romaný vardýr. Bu parçada tanýtýlan sanatçý aþaðýdakilerden A) Memduh Þevket Esendal B) Cevat Þakir Kabaaðaçlý C) Kenan Hulusi Koray D) Sabahattin Ali E) Sait Faik Abasýyanýk LYS / YAPRAK TEST / TEST 165 / SORU 13

5 hayatının sonuna doğru şiir kitaplarının adlarından içinde yer alacak şiirlerin sırasına kadar bütün ayrıntılarla ilgilenmişse de şiirleri ancak ölümünden sonra kitaplaşabilmiştir. 1961'de yayımlanan ---- adlı kitabı, şairin en tanınmış eseridir. Adını, kitabın ilk şiiri olan Süleymaniye de Bayram Sabahı nın üçüncü dizesinden alan bu eser, şairin şiir anlayışını anlamada anahtar bir işleve sahiptir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Ahmet Haşim - Piyale B) Yahya Kemal Beyatlı - Kendi Gök Kubbemiz C) Necip Fazıl Kısakürek - Çile D) Mehmet Âkif Ersoy - Safahat E) Faruk Nafiz Çamlıbel - Han Duvarları 20. Neoklasisizm anlayýþýný benimseyerek çaðdaþ Batý þiiriyle divan þiirini ustaca kaynaþtýrmýþtýr. Nedim den sonra Ýstanbul u en fazla konu alan þairdir. Hayatý boyunca hiç eser yayýmlamamýþtýr. Aruzu baþarýyla Türkçeye uygulamýþ, Ok þiiri dýþýnda bütün þiirlerini aruzla yazmýþtýr. O, Þiir sessiz bestedir; musikiden baþka musikidir. anlayýþýyla musikiyi ve ritmi yakalayacaðýný düþündüðü aruzu kullanmýþ ve saf þiir anlayýþýyla eserler vermiþtir. Özlü ve yoðun bir üsluba sahiptir. Bu parçada edebî kiþiliðiyle ilgili bilgiler verilen sanatçý aþaðýdakilerden A) Ahmet Haþim B) Mehmet Âkif Ersoy C) Cenap Þahabettin D) Yahya Kemal Beyatlý E) Tevfik Fikret AYT / 1. DENEME MARTI / SORU Divan þiirinin þekil özellikleriyle Batý þiirinin anlatým özelliklerini baþarýyla birleþtirerek neoklasik akýmýn temsilcisi olmuþtur. Osmanlý kültürü ve tarihine hayran olan þair, Türk kültür ve uygarlýðýný Anadolu coðrafyasý içinde ele almýþtýr. Nazmý nesirden uzaklaþtýrmýþ, saf þiir anlayýþýyla eserler vermiþtir. Þiirlerini hayattayken kitaplaþtýramamýþtýr. Þiirleri; sembolist, parnasyen, neoklasik, romantik özellikler gösterse de o, hiçbir akýma baðlý kalmamýþtýr. Beyit anlayýþýný kaldýrarak þiire anlam bütünlüðünü getirmiþ ve Türk aruzuna son þeklini vermiþtir. Hece vezniyle yazdýðý Ok þiiri dýþýndaki bütün þiirlerini aruz vezniyle yazmýþtýr. Bu parçada sözü edilen edebî þahsiyet aþaðýdakilerden A) Ziya Gökalp B) Mehmet Emin Yurdakul C) Ali Canip Yöntem D) Yahya Kemal Beyatlý E) Mehmet Âkif Ersoy AYT / 3. DENEME ATMACA / SORU 20