Mevzuat B lg S stem

Transkript

1 Oturum Aç ANASAYFA MEVZUAT TÜRÜ RESMİ GAZETE İHTİSAS KONUSU KANUNLAR FİHRİSTİ FAYDALI LİNKLER HAKKIMIZDA İLETİŞİM Resm Gazete Tarh : Resm Gazete Sayısı: BASINÇLI EKİPMANLAR YÖNETMELİĞİ (97/23/AT) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1) Bu Yönetmel ğ n amacı, maks mum z n ver leb len PS basıncı 0,5 bar dan daha büyük olan basınçlı ek pmanların ve donanımların tasarım, üret m ve uygunluk değerlend rmes le lg l usul ve esasları bel rlemekt r. Kapsam MADDE 2 (1) Bu Yönetmel k; maks mum z n ver leb len PS basıncı 0,5 bar dan daha büyük olan basınçlı ek pmanları kapsar. (2) Bu Yönetmel k aşağıda bel rt len hususları kapsamaz: a) Basınç düşürme stasyonları veya sıkıştırma stasyonlarında bulunab len standart basınçlı ek pmanlar har ç olmak üzere; herhang b r akışkan veya maddey, b r tes se ya da kıyı veya açıkta bulunan tes sten taşımak ç n tasarlanmış, ekl her türlü ek pmanı da çeren ve tes s n ç nde bulunan son zolasyon c hazını da kapsayacak şek lde boru veya boru s stem nden oluşan boru hattı, b) Suyun tedar k, dağıtımı ve boşaltılması ç n şebekeler ve lg l ek pmanlar, basınçlı su taşıma boruları, basınç tüneller, h droelektr k tes sler ç n basınç şaftı ve lg l özel aksesuarlar, c) 30/12/2006 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Bas t Basınçlı Kaplar Yönetmel ğ n n (87/404/AT) kapsadığı ek pmanlar, ç) 30/11/2000 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Aerosol Kaplar Yönetmel ğ n n (75/324/AT) kapsadığı ek pmanlar, d) Aşağıda bel rt len mevzuat ve ekler tarafından araçların fonks yonları ç n bel rlenm ş olan ek pmanlar: 1) 1/4/1999 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları T p Onayı Yönetmel ğ (70/156/AT), 2) 7/1/1999 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tekerlekl Tarım veya Orman Traktörler T p Onayı Yönetmel ğ (74/150/AT), 3) 23/12/2004 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan İk veya Üç Tekerlekl Motorlu Araçların T p Onayı Yönetmel ğ (2002/24/AT), e) Bu Yönetmel ğ n 10 uncu maddes nde bel rt ld ğ g b Kategor I den yüksek olmayacak şek lde sınıflandırılmış ve aşağıda açıklanan yönetmel kler tarafından kapsanan ek pmanlar; 1) 30/12/2006 tar hl ve sayılı 4. mükerrer Resmî Gazete de yayımlanan Mak ne Emn yet Yönetmel ğ (98/37/AT), 2) 15/2/2003 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Asansör Yönetmel ğ (95/16/AT), 3) 30/12/2006 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Bel rl Ger l m Sınırları Dah l nde Kullanılmak Üzere Tasarlanmış Elektr kl Teçh zat le İlg l Yönetmel k (73/23/AT), 4) 13/3/2002 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Tıbb C haz Yönetmel ğ (93/42/AT), 5) 30/12/2006 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Gaz Yakan C hazlara Da r Yönetmel k (90/396/AT), 6) 30/12/2006 tar hl ve sayılı 4. Mükerrer Resmî Gazete de yayımlanan Muhtemel Patlayıcı Ortamlarda Kullanılacak Teçh zat ve Koruyucu S stemler le İlg l Yönetmel k (94/9/AT), f) Avrupa B rl ğ n oluşturan Roma Antlaşmasının 223 (1) (b) maddes tarafından kapsanan asker ek pmanlar, g) Yanlış kullanım sonucunda radyoakt f yayıma sebep olab lecek, özell kle nükleer amaçlı kullanım ç n tasarlanan ek pmanlar, ğ) Petrol, gaz veya jeotermal keş f ve sondaj endüstr s nde ve yeraltı depolamasında, kuyu basıncını kontrol etmek ç n kullanılan kuyu başı, patlama önley c ler, boru man foldları ve bunların tüm ek pmanlarından oluşan kuyu kontrol ek pmanları, h) Basıncın bel rg n b r tasarım faktörü olmadığı stat k ve d nam k şlevsel etk ler veya d ğer şlevsel etk ler karşılayab lecek yeterl dayanıklılık, sertl k veya kararlılığa sah p olan ve buna uygun olarak malzemes seç lm ş, boyutları bel rlenm ş ve üret lm ş mahfazaları ve mak neler kapsayan aşağıda bel rt len ek pmanlar, 1) Türb n ve çten yanmalı motorları da çeren motorlar, 2) Buharlı motorlar, gaz/buhar türb nler, turbo jeneratörler, kompresörler, pompalar ve çalıştırma düzenler, ı) Fırın soğutma s stemler, sıcak hava ger kazanıcıları, toz em c ler ve sıcak fırın egzoz gazı tem zley c ler dah l olmak üzere yüksek fırınlar, fırın soğutma, gaz değ şt r c ler, er tme, yen den er tme, gazını alma, çel k ve dem r dışı metaller n döküm teps ler dah l olmak üzere doğrudan tasv ye döküm ocakları, ) Şartel kontrol ün tes, transformatör g b yüksek ger l m ek pmanları ve dönen mak nalar ç n mahfazalar, j) Aktarma s stemler (örneğ n: elektr k ve telefon kabloları) muhafazası ç n basınçlı borular, k) Gem ler, roketler, uçaklar ve hareket edeb l r den z araçları le tekneler üzer nde kullanılmak veya bunların hareket n sağlamak üzere tasarlanmış ek pmanlar, l) Taşıt last kler, hava yastıkları, oynamak ç n kullanılan toplar, ş şme botlar ve benzer esnek muhafazadan oluşan basınçlı ek pmanlar, m) Egzoz ve emme susturucuları, n) Son tüket m ç n üret len karbonatlı çecekler n ş şe veya teneke kutuları, o) PSxV değer 500 bar x l treden fazla olmayan ve z n ver len maks mum basıncı 7 bar'ı geçmeyen, çecekler n dağıtım ve nakl yes ç n tasarlanmış kaplar, ö) Tehl kel Maddeler n Karayolu le Uluslar Arası Taşınması (ADR), Tehl kel Maddeler n Dem ryolu le Uluslar Arası Taşınması (RID), Uluslar Arası Den zc l kle İlg l Tehl kel Madde Kodları (IMDG) ve Uluslar Arası S v l Havacılık Organ zasyonu (ICAO) anlaşmaları tarafından n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 1/26

2 kapsanan ek pmanlar, p) Sıcak su ısıtma s stem ndek radyatör ve borular, r) Sıvının üzer ndek gaz basıncı 0,5 bar dan fazla olmayan sıvıları depolamak ç n tasarlanmış kaplar. Dayanak MADDE 3 (1) Bu Yönetmel k; a) 29/6/2001 tar hl ve 4703 sayılı Ürünlere İl şk n Tekn k Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Da r Kanuna dayanılarak, b) Avrupa B rl ğ n n 97/23/EC sayılı Basınçlı Ek pmanlara İl şk n D rekt f ne paralel olarak, hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 (1) Bu Yönetmel kte geçen; a) Akışkanlar: Süspans yon hal nde katı çerenler de dah l olmak üzere, hem saf halde gazları, sıvıları ve buharları, hem de bunların karışımlarını, b) Bakanlık: Sanay ve T caret Bakanlığını, c) Basınç: Vakumun b r negat f değer olarak bel rt ld ğ, gösterge basıncı olarak da fade ed len, atmosfer basıncına göre basıncı, ç) Basınçlı aksesuarlar: İşlevsel fonks yona ve basınç taşıyıcı hazneye sah p c hazları, d) Basınçlı ek pman: Kaplar, borular, emn yet ve basınç aksesuarları, uygulaması varsa basınçlı ek pmanın basınç çeren kısımlarına bağlı flanş, nozul, kapl n, destekler, kaldırma kulpları vb. elemanları, e) Boru donanımı: Özell kle b r boru veya boru s stem n, bağlantıları, gen şletme ekler n, hortumları veya başka uygun olan basınç altında bulunan parçaları çeren borular ve boru donanımı olarak kabul ed len havayı soğutmak veya ısıtmak amacıyla borulardan oluşan ısı değ şt r c ler n de kapsayacak şek lde basınçlı b r s steme bağlanma durumunda, akışkanların taşınması amaçlı boru b leşenler, f) Donanımlar: B r malatçı tarafından, tamamlanmış fonks yonel b r bütün oluşturması ç n b rleşt r len basınçlı ek pmanın çeş tl parçalarını, g) Emn yet aksesuarları: Emn yet vanası, patlama d skl emn yet aletler, bel verme çubukları, kontrollü basınç düşürme emn yet s stemler g b doğrudan basınç sınırlandırma aletler le basınç ve sıcaklık anahtarları, akışkan sev yes anahtarları ve emn yetle lg l her türlü ölçme kontrol ve düzenleme c hazları g b basınç düzeltme amacına yönel k ya da kapatma veya kapatmayla b rl kte tamamen durdurmayı sağlayan sınırlayıcı c hazları da kapsayacak şek lde, basınçlı ek pmanları z n ver len l m tler n aşılmasına karşı korumak ç n tasarımlanmış c hazları, ğ) İz n ver len maks mum basınç (PS): Koruyucu ya da sınırlama c hazının bağlantı noktasında veya ek pmanın en üstünde, bu yerler n uygun olmaması hal nde malatçı tarafından bel rlenen herhang b r uygun noktada tanımlanmış olan, malatçı tarafından bel rlenen ve ek pmanın tasarlandığı maks mum basıncı, h) İz n ver len maks mum/m n mum TS sıcaklık dereces : İmalatçı tarafından bel rlenen ek pmanın tasarlanmış olduğu maks mum/m n mum sıcaklık dereces TS y, ı) Hac m (V): İlk bağlantı veya kaynak noktasına kadar olan nozulların hacm dah l, da m ç parçaların hacm har ç olmak üzere b r haznen n ç hacm n, ) Kap: Başka b r ek pmana b rleşt r len bağlantı noktasına kadar olan doğrudan ekler de dah l olmak üzere, akışkanları ç nde basınç altında tutmak ç n tasarlanmış ve mal ed lm ş hazne veya hazneler, j) Kom syon: Avrupa B rl ğ Kom syonunu, k) Malzemeler ç n Avrupa onayı: Basınçlı ek pmanların malatında sürekl kullanımı amaçlanan, uyumlaştırılmış standartlar tarafından kapsanmayan malzemeler n özell kler n tanımlayan tekn k belgey, l) Müsteşarlık: Başbakanlık Dış T caret Müsteşarlığını, m) Standart çap (DN): DN ve bunu tak p eden b r sayı le göster len, referans amaçlı uygun yuvarlatılmış değer olup üret m boyutlarından farklı anlama gelen, dış çaplar dışında, boru s stem nde bulunan bütün parçalara ortak olarak ver len sayısal büyüklüğü, n) Sab t bağlantılar: Tahr batlı yöntemler har c nde ayrılmayan bağlantıları, fade eder. İKİNCİ BÖLÜM Uygunluk Değerlend rmes P yasaya arz MADDE 5 (1) Bu Yönetmel ğ n 4 üncü maddes nde bahsed len basınçlı ek pman ve donanımların; düzgün olarak kurulmuş, bakımı yapılmış olmaları hal nde ve tasarımlanan amaç ç n kullanılmaları durumunda, k ş ler n, evc l hayvanların ve eşyaların emn yet n ve güvenl ğ n tehl keye atmayacak şek lde p yasaya sürülmes n ve h zmete sunulmasını tem n etmek ç n gerekl önlemler lg l lerce alınmalıdır. (2) Bu Yönetmel ğ n 4 üncü maddes nde tanımlanan basınçlı ek pmanlar veya donanımların, bu Yönetmel k hükümler ne uygunluk sağlamayanları; malatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s tarafından, uygunsuz olduğunu ve satışa sunulamayacağını bel rt r b r şek lde şaretlenmek kaydı le fuar veya serg lerde göster leb l r. Göster mler sırasında k ş ler n güvenl ğ n tem n etmek ç n, malatçı tarafından gereklere uygun emn yet tedb rler alınır. Tekn k gerekler MADDE 6 (1) Aşağıda (a), (b), (c) ve (ç) bentler nde fade ed len basınçlı ek pmanlar bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK I) dek temel gerekler yer ne get rmel d r. a) Bu fıkranın (b) bend har c nde olup aşağıda bel rt len kaplar. 1) Gaz, sıvılaştırılmış gaz, basınç altında çözünmüş gazlar, buharlar ve maks mum z n ver len sıcaklıktak buhar basıncı, normal atmosfer basıncından (1013 mbar) 0,5 bar dan daha yüksek olan aşağıdak sınırlamalar dah l ndek sıvılar ç n kaplar. 1.1) 1 l tre den daha büyük hac m ve PS le V çarpımı 25 bar x l treden daha büyük veya 200 bar dan daha büyük PS basıncı olup bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK II), tablo 1 de göster len, grup 1 dek akışkanlar ç n kaplar. 1.2) 1 l tre den daha büyük hac m ve PS le V çarpımı 50 bar x l treden daha büyük veya 1000 bar dan daha büyük PS basıncı olup, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK II), tablo 2 de göster len, grup 2 dek akışkanlar ç n kaplar ve taşınab l r tüm yangın söndürücüler ve solunum tüpler. 2) Maks mum z n ver len sıcaklıkta buhar basıncı normal atmosfer basıncından (1013 m bar) 0,5 bar dan fazla olmayan aşağıdak sınırlamalar dah l ndek sıvılar ç n kaplar. 2.1) 1 l tre den daha büyük hac m ve PS le V çarpımı 200 bar x l treden daha büyük veya 500 bar dan daha büyük PS basıncı olup, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK II), tablo 3 te göster len grup 1 dek akışkanlar ç n kaplar. 2.2) 10 bar dan daha büyük PS basıncı ve PS le V çarpımı bar x l treden büyük veya 1000 bar dan daha büyük PS basıncı olup, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK II), tablo 4 te göster len, grup 2 dek akışkanlar ç n kaplar. n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 2/26

3 b) 2 l tre den daha büyük b r hacm ve aşırı ısınma r sk olan 110 C tan daha fazla sıcaklıkta kızgın su veya buhar üret m amaçlanan bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK II), tablo 5 te göster len, ateşle veya başka türlü ısıtılmış basınçlı ek pmanlar ve bütün basınçlı p ş r c ler. c) Aşağıdak amaçlar ç n tasarımlanmış borular. 1) Gaz, sıvılaştırılmış gaz, basınç altında çözünmüş gazlar, buharlar ve maks mum z n ver len sıcaklıkta buhar basıncı, normal atmosfer basıncından (1013 mbar) 0,5 bar dan daha yüksek olan aşağıdak sınırlamalar dah l ndek sıvılar ç n borular. 1.1) DN s 25 ten daha büyük olup, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK II), tablo 6 da göster len, grup 1 dek akışkanlar ç n borular. 1.2) DN s 32 den daha büyük ve PS le DN çarpımı 1000 bar dan büyük olup bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK II), tablo 7 de göster len, grup 2 dek akışkanlar ç n borular. 2) Maks mum z n ver len sıcaklıkta buhar basıncı normal atmosfer basıncından (1013 m bar) 0,5 bar dan fazla olmayan aşağıdak sınırlamalar dah l ndek sıvılar ç n borular. 2.1) DN s 25 ten daha büyük ve PS le DN çarpımı 2000 bar dan büyük olup bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK II), tablo 8 de göster len, grup 1 dek akışkanlar ç n borular. 2.2) PS s 10 bar dan büyük, DN s 200 den büyük ve PS le DN çarpımı 5000 bar dan büyük olup bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK II), tablo 9 da göster len grup 2 dek akışkanlar ç n borular. ç) Bu madden n b r nc fıkrasının (a), (b), (c) bentler n n kapsamındak ek pmanlar ve bu ek pmanların oluşturduğu donanımlar ç n kullanılan emn yet ve basınç aksesuarları. (2) Bu Yönetmel ğ n 4 üncü maddes nde "donanımlar" olarak tanımlanıp bu Yönetmel ğ n kapsamında olan en az b r basınç ek pmanını çeren ve aşağıda l stelenm ş olan donanımlar, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK I) de b ld r len temel gereklere uygun olmalıdır. a) Aşırı ısınma r sk arz eden, ateşlenerek veya başka b r şek lde ısıtılan en az b r basınçlı ek pmandan oluşan, 110 C üzer nde b r sıcaklıkta buhar veya kızgın su üretmes amaçlanan donanımlar. b) Bu fıkranın (a) bend nde anlatılanların har c ndek donanımlardan, malatçı tarafından pazara ve h zmete sunulanlar. c) Bu madden n b r nc fıkrası kapsamına g rmey p, el le katı yakıtla beslenen ve 50 bar x l treden daha büyük PS x V değer olan, 110 C dan daha fazla olmayan sıcaklıkta sıcak su üretmes planlanan donanımlar, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK I) madde 2.10, madde 2.11, madde 3.4, madde 5 (a) ve madde 5 (ç) de bel rt len temel gereklere uymalıdır. (3) Bu madden n b r nc fıkrasının (a), (b) ve (c) bentler le k nc fıkrasında bel rt len l m tler n altında veya eş t olan basınçlı ek pmanlar ve/veya donanımlar, emn yetl kullanımı sağlamak ç n Türk ye dek veya b r Avrupa B rl ğ üyes ülkedek geçerl mühend sl k uygulamasına uygun olarak tasarımlanmalı ve mal ed lmel d r. Basınçlı ek pmanların ve/veya donanımların beraber nde yeterl kullanım tal matları olmalı ve malatçıyı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s n tanımlayacak b r et ket bulunmalıdır. Bu tür ek pmanlar ya da donanımlara 16 ncı maddede bel rt len CE uygunluk şaret l şt r lemez. Serbest dolaşım MADDE 7 (1) Basıncın oluşturduğu tehl keler neden göster lerek, bu Yönetmel ğe uygunluk sağlayan ve bu Yönetmel ğ n 11 nc maddes uyarınca uygunluk değerlend rmes ne tab tutulduklarını bel rleyen CE uygunluk şaret taşıyan, 4 üncü maddede adı geçen basınçlı ek pman veya donanımların malatçı tarafından bel rlenen şartlarda pazara sürülmes veya h zmete sokulması yasaklanamaz, sınırlanamaz ve engellenemez. (2) Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes n n üçüncü fıkrasına uygun olan basınçlı ek pman veya donanımların pazara sürülmes veya h zmete sunulması, basınç nedenl tehl keler sebeb yle, yasaklanamaz, kısıtlanamaz ve engellenemez. (3) Basınçlı ek pman ve donanımların doğru ve güvenl kullanılması ç n, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK I) n 3.3 ve 3.4 üncü maddeler ndek b lg ler Türkçe olarak ver l r. Uygunluk kabulü MADDE 8 (1) Bakanlık bu Yönetmel ğ n 11 nc maddes ndek uygunluk değerlend rmes ne tab tutularak 16 ncı madde gereğ CE uygunluk şaret n ve bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK VII) de bel rt len Uygunluk Beyanını taşıyan basınçlı ek pman ve donanımları, bu Yönetmel ğ n tüm hükümler ne uygun kabul eder. (2) Uyumlaştırılmış Avrupa standartlarını uyumlaştıran ulusal standartlara uygun üret len basınçlı ek pman ve donanımların bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes nde bel rt len temel gereklere uygun olduğu kabul ed l r. (3) Bakanlık çok c dd güvenl k gerekçeler le; a) Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes n n son fıkrasında adı geçen b r veya b r grup basınçlı ek pmanın aynı madden n b r nc fıkrası şartlarına tab olması, b) Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes n n son fıkrasında adı geçen b r donanım veya donanım grubunun aynı madden n k nc fıkrası şartlarına tab olması, c) B r veya b r grup ek pmanın bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK II) n n şartlarından ayrılarak başka b r kategor de sınıflandırılması, yönünde değerlend rmede bulunduğu takd rde, bu durumu gerekçeler yle b rl kte Müsteşarlık aracılığıyla Kom syona b ld rerek gerekl tedb rler n alınmasını ster. (4) Bakanlık bu madden n k nc paragrafında bel rt len standartların, temel gerekler tam olarak karşılamadığını düşünürse, konuyu sebepler n bel rterek Müsteşarlık aracılığıyla Kom syonun 98/34/EC D rekt f ne göre oluşturulan kom teye b ld r r. Koruma tedb rler MADDE 9 (1) CE uygunluk şaret n taşıyan ve amacına uygun olarak kullanılan, bu Yönetmel ğ n 4 üncü maddes nde bel rt len basınçlı ek pman, k ş ler n ve bazı hallerde evc l hayvanların veya eşyaların emn yet n tehd t ett ğ zaman, Bakanlık, bu tür ek pman ve donanımların pazara sürülmes n, serv se konulmasını, h zmete sunulmasını, kullanılmasını, serbest dolaşımını kısıtlamak ve pazardan ger çek lmes n sağlamak ç n kanunlarla ver len yetk ler n kullanarak gerekl tedb rler alır. Bakanlık, aldığı tedb rler gerekçeler n de bel rterek Müsteşarlık aracılığıyla Kom syona b ld r r. B ld r m nde uygunsuzluğun neden n n aşağıda bel rt len hususlardan hang s neden yle meydana geld ğ n açıklar. a) Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes nde bel rt len temel gerekler n yer ne get r lmes ndek eks kl k, b) Bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde bel rt len standartların yanlış uygulanması, c) Bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde bel rt len standartlardak eks kl k, ç) Bu Yönetmel ğ n 12 nc maddes ne göre, basınçlı ek pman malzemeler n n Avrupa onayındak eks kl kler. (2) Uygun olmayan b r basınçlı ek pman veya donanım CE uygunluk şaret taşırsa, Bakanlık CE uygunluk şaret n l şt ren k ş ler hakkında gerekl şlemler yapar ve Müsteşarlık aracılığı le kom syonu ve Avrupa B rl ğ üyes ülkeler b lg lend r r. Basınçlı ek pmanların sınıflandırılması MADDE 10 (1) Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes n n b r nc fıkrasında bahsed len basınçlı ek pmanlar, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK II) ye uygun olarak, artan tehl ke sev yes ne göre sınıflandırılır. Bu sınıflandırmaya göre akışkanlar, aşağıdak şek lde k gruba ayrılır. a) B r nc grup, tehl kel akışkanlardan oluşur. Tehl kel akışkan; tehl kel madde ve müstahzarların sınıflandırılması, paketlenmes ve et ketlenmes le lg l olarak 11/7/1993 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan "Tehl kel K myasallar Yönetmel ğ " tarafından n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 3/26

4 kapsanan madde ve müstahzarlardır. B r nc grup tehl kel akışkanlar; patlayıcı, kolay alevlen r, çok kolay alevlen r, alevlen r (Maks mum z n ver len sıcaklık değer parlama noktasının üstünde), çok toks k, toks k ve oks tley c olarak tanımlanan madde ve müstahzarları kapsar. b) İk nc grup se bu madden n b r nc fıkrasının (a) bend nde bahsed lmeyen bütün d ğer akışkanları kapsar. (2) B r kabın b rden çok haznes varsa, her b r hazne ç n uygulanab l r kategor lerden en yüksek olanı le sınıflandırılır. B r haznede b rden çok akışkan varsa en yüksek kategor dek akışkan esas alınarak sınıflandırma yapılır. Uygunluk değerlend rmes MADDE 11 (1) İmalatçı basınçlı ek pmanı p yasaya sürmeden önce, ek pmanın her b r elemanını, bu maddede bel rt len şartlara göre bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK III) te tanımlanan uygunluk değerlend rmes şlemler nden b r ne tab tutar. (2) Basınçlı ek pmanın herhang b r elemanına, CE uygunluk şaret l şt r lmek amacıyla uygulanacak uygunluk değerlend rme şlemler, ek pmanın sınıflandırıldığı bu Yönetmel ğ n 10 uncu maddes nde tanımlanan kategor le bel rlen r. (3) Çeş tl kategor ler ç n uygulanacak, uygunluk değerlend rme şlemler aşağıdak g b d r: Kategor I Kategor II Kategor III Kategor IV Modül A Modül A1 Modül B1 + D Modül B + D Modül D1 Modül B1 + F Modül B + F Modül E1 Modül B + E Modül G Modül B + C1 Modül H1 Modül H (4) Basınçlı ek pmanlar, sınıflandırıldıkları kategor ç n l stelenen uygunluk değerlend rme şlemler nden, malatçı tarafından seç len b r s ne tab tutulur. İmalatçı eğer mümkünse b r üst sev yedek kategor ye uygulanan şlemlerden b r n seçeb l r. (5) Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes n n b r nc fıkrasının (a) bend n n b r nc alt bend le k nc alt bend n n (2.1) numaralı paragrafı ve aynı fıkranın (b) bend nde fade ed len, kategor III ve kategor IV te yer alan ek pman ç n olan uygunluk değerlend rme şlemler çerçeves nde, onaylanmış kuruluş an denet mler sırasında bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK I) n maddes nde bel rt len son değerlend rmeler yapmak veya yaptırmak amacıyla üret m veya depolama yerler nden ek pman numunes alır. Bu durumda malatçı, onaylanmış kuruluşa tahm n üret m planı hakkında b lg ver r. Onaylanmış kuruluş üret m n lk yılında en az k denet m gerçekleşt rmel d r. Sonrak denet mler n sıklığı bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (Ek 3) te yer alan lg l modüller n madde 4.4. ünde ortaya konan kr terler esas alınarak onaylanmış kuruluş tarafından tay n ed l r. (6) Modül H şlem altında bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes n n b r nc fıkrasının (b) bend nde bel rt len, kategor III tek ek pman ve kapların tek seferde üret m hal nde, onaylanmış kuruluş her b r b r m ç n bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK I) n maddes nde bel rt len son değerlend rmeler yapar ya da yaptırır. Bu durumda malatçı tahm n üret m planı hakkında onaylanmış kuruluşa b lg ver r. (7) Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes n n k nc fıkrasında bahsed len donanımlar, aşağıdak hususları kapsayan b r global uygunluk değerlend rmes ne tab tutulacaktır. a) Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes n n b r nc fıkrasının (a) bend nde bahsed len ve daha önce uygunluk değerlend rme şlem ne ve CE uygunluk şaret ne tab olmamış donanımı oluşturan basınçlı ek pmanların uygunluk değerlend rme şlem, her b r ek pmanın kategor s ne göre bel rlen r. b) Bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK I) n 2.3 maddes, 2.8 maddes ve 2.9 maddes nde bel rt len ve çeş tl elemanların b rleş mden oluşan donanımın uygunluk değerlend rmes ; emn yet aksesuarlarına uygulanab lenler har ç olmak üzere, lg l ek pmana uygulanab l r en yüksek kategor ye göre değerlend r l r. c) Bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK I) n 2.10 maddes ve maddes nde bel rt len z n ver len çalışma sınırlarını aşmaya karşı, b r donanımın korunmasının sağlanması, korunacak ek pmana uygulanab l r en yüksek kategor temel alınarak yürütülür. (8) Bu madden n yukarıdak fıkralarında açıklanan şlemler uygulanmadığı ve kullanımı deneysel amaçlarla olduğu takd rde; Bakanlık uygun görürse, bu Yönetmel ğ n 4 üncü maddes nde tanımlanan her b r basınçlı ek pmanın ve donanımın p yasaya arzına ve h zmete sunulmasına müsaade edeb l r. (9) Uygunluk değerlend rmes le lg l kayıtlar ve yazışmalar Türkçe olarak veya onaylanmış kuruluşun kabul ett ğ b r l sanda yapılır. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Malzemeler İç n Avrupa Onayı, Onaylanmış Kuruluşlar, Tanınmış Üçüncü Taraf Kuruluşlar, Kullanıcı Denetmenler ve CE Uygunluk İşaret Malzemeler ç n Avrupa onayı MADDE 12 (1) Malzemeler ç n Avrupa onayı, bu Yönetmel ğ n 4 üncü maddes nde tanımlandığı üzere malzeme veya ek pmanın b r veya daha fazla malatçısının taleb üzer ne bu ş ç n tay n ed len onaylanmış kuruluşlardan b r tarafından ver l r. Onaylanmış kuruluş malzeme t pler n n bu Yönetmel ğ n gerekler ne uygunluğunu belgelend rmek ç n gerekl olan test ve muayeneler bel rler ve gerçekleşt r r. (2) Malzemeler ç n Avrupa onayı yayınlanmadan önce onaylanmış kuruluş gerekl belgeler göndererek Müsteşarlık aracılığı le Avrupa B rl ğ üyes ülkeler ve Kom syonu b lg lend r r. Onaylanmış kuruluş, malzemeler ç n Avrupa onayını, gerekl olduğunda Kom ten n görüşünü ve sunulan yorumları da d kkate alarak yayımlar. (3) Basınçlı ek pman malzemeler ç n Avrupa onayının b rer kopyası Müsteşarlık aracılığıyla Avrupa B rl ğ üyes ülkelere, onaylanmış kuruluşlara ve Kom syona gönder l r. (4) Basınçlı ek pman malzemeler n n Avrupa onayını gerçekleşt ren onaylanmış kuruluş, malzeme türünün uyumlaştırılmış standart tarafından kapsandığını tesp t ederse, bunun ç n daha önce yayımlamış olduğu onayı ger çeker ve bu onayın ger çek lmes n, Müsteşarlık aracılığıyla Avrupa B rl ğ üyes ülkelere, onaylanmış kuruluşlara ve Kom syona b ld r r. Onaylanmış kuruluşlar MADDE 13 (1) Bakanlık, bu Yönetmel ğ n 11 nc ve 12 nc maddeler nde yer alan şlemler gerçekleşt rmek üzere tay n ed len onaylanmış kuruluşları, gerçekleşt recekler görevler ve Kom syonca onlara önceden ver lm ş olan k ml k kayıt numaraları le b rl kte Müsteşarlık aracılığı le Kom syona ve Avrupa B rl ğ üyes ülkelere b ld r r. (2) Bakanlık, onaylanmış kuruluşların tay n ç n bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK IV) te b ld r len kr terler uygulayacaktır. Onaylanmış kuruluşlar, lg l uyumlaştırılmış standartlarda b ld r len kr terlere uyuyorlarsa, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK IV) te bel rt len kr terler yer ne get rm ş kabul ed l r. (3) B r kuruluşu onaylamış olan Bakanlık, bu onaylanmış kuruluşun k nc fıkrada b ld r len kr terlere uymadığını tesp t ederse, onayı ger çeker. Onayın ger çek lmes hal nde, Bakanlık, Müsteşarlık aracılığı le Avrupa B rl ğ üyes ülkeler ve Kom syonu b lg lend r r. Tanınmış üçüncü taraf kuruluşlar n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 4/26

5 MADDE 14 (1) Bakanlık, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK I) n maddes nde ve maddes nde b ld r len görevler yer ne get rmek amacı le tanınmış üçüncü taraf kuruluşları ve tanınmış oldukları görevler Müsteşarlık aracılığıyla Kom syona ve Avrupa B rl ğ üyes ülkelere b ld r r. (2) Bakanlık, bu kuruluşların b ld r m ç n, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK IV) te bel rt len kr terler uygular. Konu le lg l uyumlaştırılmış standartlarda bel rt len kr terlere uyan kuruluşlar, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK IV) te bel rt len kr terlere uymuş kabul ed l r. (3) B r kuruluşu b ld rm ş olan Bakanlık, şayet bu kuruluşun bu madden n k nc fıkrasında bel rt len kr terlere uymadığını tesp t ederse, bu b ld r m ger çeker. Bu tür b r b ld r m n ger çek lmes hal nde, Bakanlık Müsteşarlık aracılığıyla Avrupa B rl ğ üyes ülkeler ve Kom syonu haberdar eder. Kullanıcı denetmenler MADDE 15 (1) Kullanıcı denetmenler le lg l esaslar aşağıda bel rt lm şt r. a) Onaylanmış kuruluşlar tarafından gerçekleşt r lecek olan görevlerle lg l hükümlerden ayrı olarak Bakanlık, ülke sınırları ç nde temel gereklere uygunluğu, bu madden n (g) bend nde bel rt len kr terlere göre bel rlenen kullanıcı denetmenler tarafından gerçekleşt r len basınçlı ek pman veya donanımların, p yasaya sürülmes ne ve kullanıcılar tarafından h zmete sunulmasına z n vereb l r. b) Eğer Bakanlık bu maddede bel rt len kr terlere uygun olarak b r kullanıcı denetmen bel rlem ş se, Bakanlık uygunluğu bu maddelerde bel rt len kr terlere göre üye ülke tarafından bel rlenen b r kullanıcı denetmen tarafından değerlend r len basınçlı ek pman ve/veya donanımların bu maddede bel rt len şartlar altında pazara sürülmes n veya h zmete konulmasını basınç nedenl tehl keler sebeb yle yasaklayamaz, sınırlayamaz veya engelleyemez. c) B r kullanıcı denetmen tarafından uygunluğu değerlend r lm ş olan basınçlı ek pman veya donanımlara CE uygunluk şaret l şt r lemez. ç) Söz konusu basınçlı ek pman ve donanımlar, sadece kullanıcı denetmen n n a t olduğu şletme tarafından çalıştırılan tes slerde kullanılab l r. Bu şletme, basınçlı ek pmanın ve donanımların tasarımı, üret m, denet m, bakımı ve kullanımı le lg l tekn k özell kler konusunda ortak güvenl k pol t kası uygulayacaktır. d) Kullanıcı denetmenler sadece a t oldukları şletme ç n hareket edeceklerd r. e) Kullanıcı denetmenler tarafından uygulanab l r uygunluk değerlend rmes yöntemler bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK III) te tanımlanan A1, C1, F ve G modüller olacaktır. f) Bakanlık, hang kullanıcı denetmenler ne yetk verd ğ n, bunları hang görevler ç n tay n ett ğ n ve her denetmen ç n bu madden n (d) bend n n şartlarını sağlayan tes sler n l stes n, Müsteşarlık aracılığıyla Avrupa B rl ğ üyes ülkelere ve Kom syona b ld r r. g) Kullanıcı denetmenler n n tay n ed lmes nde, Bakanlık bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK V) te l stelenm ş olan kr terler uygular ve denetmen n bağlı olduğu şletmen n bu madden n (ç) bend nde bel rt len kr terler uygulamasını sağlar. ğ) Bakanlık, tay n ett ğ kullanıcı denetmenler n n bu madden n (g) bend nde bel rt len kr terlere uymadığını tesp t ederse, verd ğ yetk y ptal eder ve bu durumu Müsteşarlık aracılığıyla Avrupa B rl ğ üyes ülkelere ve Kom syona b ld r r. h) Bakanlık bu madden n uygulanması le lg l öneml gördüğü b lg ler Müsteşarlık aracılığıyla Kom syona let r. CE uygunluk şaret MADDE 16 (1) CE uygunluk şaret, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK VI) dak modele göre "CE" harfler nden oluşmaktadır. CE uygunluk şaret, üret m kontrol aşamasında devreye g ren onaylanmış kuruluşun bu Yönetmel ğ n 13 üncü maddes n n b r nc fıkrasında bel rt len k ml k kayıt numarası le b rl kte ver l r. (2) CE uygunluk şaret, bu Yönetmel ğ n ek nde yer alan (EK I) n 3.2 maddes nde tanımlanan son değerlend rmeye uygun olan veya b tm ş durumda olan ve 6 ncı maddede bel rt len her b r basınçlı ek pmana veya donanımına görüleb l r, kolay okunur ve s l nmez b r şek lde l şt r l r. (3) Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes n n (b) bend nde bel rt len donanımı oluşturan her b r basınçlı ek pmana CE uygunluk şaret n n l şt r lmes gerekmez. Basınçlı ek pmanın parçalarından hal hazırda CE uygunluk şaret taşıyanlar, donanıma dah l ed l rken şaret taşımaya devam eder. (4) Basınçlı ek pmanın veya donanımının, CE uygunluk şaret n n l şt r lmes n gerekt ren, d ğer Yönetmel klere de tab olması hal nde, söz konusu CE uygunluk şaret basınçlı ek pmanın veya donanımının aynı zamanda d ğer Yönetmel ğ n koşullarına da uygun olduğunu göster r. Bununla b rl kte, bu yönetmel klerden b r veya b rkaçının, b r geç ş dönem öngördüğü ve bu dönem ç nde malatçıya uygulama konusunda b r seçme hakkı tanıdığı durumlarda, CE uygunluk şaret c hazın sadece malatçının uygulamayı seçt ğ yönetmel k hükümler ne uygunluğunu göster r. Bu durumda, uygulanan yönetmel ğ n lg l hükümler ve d ğer ayrıntılar c hazın beraber nde bulunan belge, uyarı, kullanma kılavuzu veya b lg plakasında ver l r. (5) Basınçlı ek pman veya donanıma, CE uygunluk şaret n n formu veya anlamı le lg l üçüncü k ş ler n yanlış anlamasına yol açab lecek şek lde şaretler l şt r lemez. CE uygunluk şaret n n görünürlüğünü ve okunurluğunu etk lemeyecekse d ğer şaretlemeler basınçlı ek pman veya donanımına l şt r leb l r. CE uygunluk şaret n n uygunsuz l şt r lmes MADDE 17 (1) Bu Yönetmel ğ n 9 uncu maddes ndek hükümler saklı kalmak üzere CE uygunluk şaret n n uygunsuz kullanımında aşağıdak hükümler uygulanır. a) Şayet Bakanlık, CE uygunluk şaret n n uygunsuz l şt r ld ğ n tesp t ederse, malatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s ürünü, CE uygunluk şaret le lg l koşullara uygun hale get r lmes ve Bakanlık tarafından b ld r len hususlar dah l nde hlal n sona erd r lmes le yükümlüdür. b) Uygunsuzluk devam edecek olursa Bakanlık, söz konusu ürünün p yasaya arzının durdurulması veya kısıtlanması veya bu Yönetmel ğ n 9 uncu maddes nde bel rt len yöntemlere uygun olarak p yasadan toplatılması ç n kanunlarla ver len yetk ler çerçeves nde gerekl bütün tedb rler alır. c) CE İşaret uygunsuz kullanıldığı takd rde 29/6/2001 tar hl ve 4703 sayılı Ürünlere İl şk n Tekn k Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Da r Kanun hükümler uygulanır. İşb rl ğ mkanları MADDE 18 (1) Bakanlık, bu Yönetmel ğ n uygulanmasından sorumlu yetk l ler n, b rb rler le şb rl ğ yapmalarını ve b rb rler ne ve Müsteşarlık aracılığıyla Kom syona b lg vermeler n sağlamak ç n gerekl önlemler alır. Reddetme ve kısıtlama le lg l kararlar MADDE 19 (1) Bakanlıkça bu Yönetmel k gereğ nce alınmış, basınçlı ek pman veya donanımların p yasaya arzını ve h zmete sunulmasını yasaklayan veya p yasadan toplatılmasını gerekt ren herhang b r kararın dayandığı kes n gerekçeler bel rt l r. Bu kararlar gec kmeks z n Müsteşarlık aracılığı le Kom syona ve lg l tarafa karara karşı başvurulab lecek yasal yollar ve süreler de bel rt lmek koşuluyla b ld r l r. Uyumlaştırma n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 5/26

6 MADDE 20 (1) Bakanlık, bu Yönetmel ğe uygun olması gereken mevzuat ve dar düzenlemeler yayımlarken bu Yönetmel ğe atıf yapar ve bu hususu Müsteşarlık aracılığı le Avrupa B rl ğ üye ülkeler ne ve Kom syona b ld r r. (2) Bakanlık, bu Yönetmel ğ n uygulamaya konduğu tar hte, yürürlükte olan mevzuata uygun olan basınçlı ek pman ve donanımların p yasaya arzına z n vereb l r; bu tar hten sonra se ancak p yasaya sunulmuş olan teçh zat ve donanımların h zmete konmasına z n vereb l r. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeş tl ve Son Hükümler Aykırı davranışlara uygulanacak hükümler MADDE 21 (1) Bu Yönetmel k hükümler ne aykırı davranışta bulunanlara 13/11/2001 tar hl ve 2001/3529 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Ürünler n P yasa Gözet m ve Denet m ne Da r Yönetmel k hükümler uygulanır. Ceza hükümler MADDE 22 (1) Bu Yönetmel ğe aykırı davranışta bulunanlara 29/6/2001 tar hl ve 4703 sayılı Ürünlere İl şk n Tekn k Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Da r Kanun hükümler uygulanır. Yürürlükten kaldırılan yönetmel k MADDE 23 (1) 10/4/2002 tar hl ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Basınçlı Ek pmanlar Yönetmel ğ (97/23/AT) yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlükten kaldırılan Yönetmel ğe d ğer düzenlemelerde yapılan atıflar, bu Yönetmel ğe yapılmış sayılır. Yürürlük MADDE 24 (1) Bu Yönetmel k yayımı tar h nde yürürlüğe g rer. Yürütme MADDE 25 (1) Bu Yönetmel k hükümler n Sanay ve T caret Bakanı yürütür. EK I TEMEL EMNİYET GEREKLERİ ÖN İNCELEMELER 1. Basınçlı ek pman hakkında bu EK te l stelenm ş olan temel gereklerden ortaya çıkan yükümlülükler aynı zamanda, aynı tehl ken n bulunduğu donanımları da çermekted r. 2. Yönetmel kte b ld r len temel gerekler zorunludur. Bu temel gereklerde ortaya konulan zorunluluklar, sadece, söz konusu olan basınçlı ek pman malatçısı tarafından bel rleneb len şletme şartlarına ve öngörülen r sklere uygun olarak kullanılması hal nde geçerl d r. 3. İmalatçı, kend ek pmanındak basınçtan dolayı, ortaya çıkab lecek tehl keler değerlend rmek yükümlülüğü altındadır. İmalatçı bu değerlend rme sonuçlarını d kkate alarak ek pmanı tasarımlamak ve mal etmek zorundadır. 4. Temel gerekler, yüksek sev yede sağlık ve emn yetle lg l tekn k ve ekonom k nedenler olduğu kadar tasarım ve üret m aşamasındak uygulamaları ve teknoloj n n son hal n d kkate alacak şek lde yorumlanmalı ve uygulanmalıdır. 1. GENEL 1.1 Basınçlı ek pman, mantıklı öngörüleb l r şartlarda veya malatçının kullanım tal matlarına uygun b r şek lde h zmete sokulduğunda, emn yet n sağlayacak şek lde tasarımlanmalı, mal ed lmel, kontrol ed lmel ve kurulmalıdır. 1.2 İmalatçı, en uygun çözümü seçerken, aşağıda b ld r len şartları sırasıyla uygulamalıdır; Uygulanab ld ğ oranda tehl keler yok etmel veya azaltmalıdır. G der lemeyen tehl kelere karşı uygun koruma önlemler almalıdır. Gerekt ğ nde, kullanıcıları tehl kelere karşı b lg lend r lmel ve kurma yada kullanım sırasında bu r skler azaltmak ç n özel önlemler n alınması hususunu bel rtmel d r. 1.3 Yanlış kullanım olasılığı varsa veya açıkça bu durum öngörüleb l yorsa, basınçlı ek pman bu yanlış kullanımdan doğacak tehl key önleyecek şek lde tasarımlanmak zorundadır veya bu mümkün olamıyorsa, basınçlı ek pmanın bu şek lde kullanılamayacağına l şk n uygun uyarılar ver lmel d r. 2. TASARIM 2.1 Genel Basınçlı ek pmanın amaçlanan ömrü süres nce emn yetl olmasının garant lenmes ç n, bütün faktörler göz önünde bulundurularak, basınçlı ek pman uygun b r şek lde tasarımlanmalıdır. Tasarım, kapsamlı yöntemler kullanılarak, bütün hatalara karşı yeterl emn yet payı olan, uygun emn yet katsayısı çermel d r. 2.2 Yeterl Dayanım İç n Tasarım Basınçlı ek pman amaçlanan kullanımına uygun yüklemelere ve öngörüleb len çalışma koşullarına uygun olarak tasarımlanmalıdır. Özell kle, aşağıdak etkenler hesaba katılmalıdır. İç/dış basınç, Çevre ve şletme sıcaklığı, İşletme ve test koşullarında stat k basınç ve çer ğ n kütles, Traf k, rüzgar ve deprem yükü, Taşıma, bağlantılar, boru donanımı vs. g b durumlardan kaynaklanab len karşı kuvvetler ve momentler, Korozyon ve aşınma, yorulma vs. Kararsız olan akışkanların b leş m n n bozulması, Aynı zamanda oluşab lecek çeş tl yükler, eş zamanlı oluşma ht maller göz önünde bulundurularak, d kkate alınmalıdır Yeterl dayanç ç n tasarım şunlara dayanmalıdır: Genel b r kural olarak, madde de tanımlanan hesaplama model ve gerekt ğ nde desteklemek ç n madde de tanımlanan deneysel tasarım metodu le veya, Ürünün z n ver leb l r maks mum basıncı PS ve hacm n n V çarpımı, 6000 bar x l treden daha az veya ürünün PS x DN çarpımı 3000 bar dan daha az se, hesaplama olmadan deneysel tasarım metodu le, madde de tanımlandığı g b yapılır Hesaplama metodu a) Basınç sınırlaması ve d ğer yükleme hususları n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 6/26

7 Basınçlı ek pman ç n z n ver leb len ger l m, çalışma koşullarında öngörüleb len makul arıza şekl d kkate alınarak, sınırlandırılmalıdır. Bu noktada, emn yet katsayısı üret mde gerçek şletme şartları, ger lmeler, hesaplama modeller ve malzemen n özell kler le ortaya çıkan her bel rs zl ğ tamamen yok etmek ç n uygulanmalıdır. Bu hesaplama metotları, madde 7 dek gerekler le b rl kte, gereken her yerde, yeterl emn yet payı tem n etmel d r. Yukarıda bel rt len gerekler, uygun olan yerlerde, d ğerler ne ek olarak yada d ğer yöntemlerle b rl kte, aşağıdak yöntemlerden b r uygulanarak sağlanab l r. Formüle göre tasarım, Anal ze göre tasarım, Kırılma mekan kler ne göre tasarım, b) Dayanım İlg l basınçlı ek pmanın dayanım gücünü oluşturmak ç n uygun tasarım hesapları kullanılmalıdır. Özell kle: Hesaplama basınçları z n ver leb len maks mum çalışma basıncından daha az olmamalı ve stat k buhar basıncı le d nam k sıvı basıncı ve kararsız akışkanların bozulmaları hesaba katılmalı, b r kabın ayrı basınçlı haznelere ayrıldığı durumlarda parçaların ayrışma duvarları, b t ş k parçanın mümkün olan en düşük basıncına bağlı olarak azam mümkün olan parça basıncına göre tasarlanmalıdır. Hesaplanan sıcaklıklar uygun emn yet payını çermel d r. Tasarım, ek pmanın öngörülen şletme koşulları altında meydana geleb lecek olan bütün muhtemel ısı ve basınç b rleş mler n göz önünde bulundurmalıdır. Maks mum ger lmeler ve en yüksek ger lme yığılması emn yet sınırları çer s nde kalmalıdır. Basınçlı kısmın hesaplamasında, madde 4 de bel rt len uygun emn yet faktörler le b rl kte ver len koşullar d kkate alınarak, belgelend r lm ş b lg lere dayanılarak, malzemen n özell kler ne uygun değerlerden faydalanılmalıdır. Göz önüne alınacak malzeme karakter st kler aşağıdak ler çermel d r: Akma dayanımı, % 0,2 veya hesaplanan sıcaklıktak yaklaşık % 1,0 uzama sınırı ger lmes, Çekme dayanımı, Zamana bağlı dayanım, örneğ n; sürünme dayanımı, Yorulma, Elast kl k modülü, (Young modülü) Uygun m ktarda plast k ger lme özell ğ, Çent k darbe dayanımı, Kopma dayanıklılığı, Malzeme özell ğ ne bağlı olarak uygun kaynak faktörü seç lmel. Örneğ n: tahr batsız test türü, malzemen n kaynağı ve çalışma şartları göz önünde bulundurulmalıdır. Tasarımda ek pmanın öngörülen kullanımında tüm lg l zayıflatıcı etk ler (Örneğ n: korozyon, esneme, yorulma) ve madde 3.4 te anlatılan malzemen n ömrü le lg l tasarımın bel rl düzenlemeler d kkate alınmalıdır. Ek pmanın tasarlanan kullanımı le orantılı olarak, uygun kayıtları tutmalıdır. Madde 3.4 te anlatılan malzemen n ömrü le lg l tasarımın bel rl düzenlemeler d kkate alınmalıdır. Örneğ n: Sürünme ç n: bel rl sıcaklıkta şletme süres tasarlanmalı, Yorulma ç n: bel rl ger lme sev yes nde yük tekrarı sayısı tasarlanmalı, Korozyon ç n: korozyon laves tasarlanmalı, c) Kararlılık durumu Hesaplanan kalınlığın uygun yapısal kararlılığa z n vermed ğ durumlarda, nakl ye ve şleme tarzı r skler d kkate alınarak durum düzeltmes ç n gerekl önlemler alınmalıdır Deneysel tasarım metodu Ek pmanın tasarımı, bütün olarak veya kısm olarak b r örneğ veya b r kategor s üzer nde yapılan, uygun b r test programı le geçerl l ğ onaylanab l r. Testten önce test programı açıkça tanımlanmalı ve eğer varsa uygunluk değerlend rmes modülünden sorumlu Onaylanmış Kuruluşça kabul ed lmel d r. Bu program test şartlarını ve kabul ed lme veya ret kr terler n tanımlamalıdır. Testten önce, test ed lmes gereken ek pmanı oluşturan malzemeler n temel özell kler ve boyutlarının gerçek değerler ölçülmel d r. Test sırasında, gerekt ğ yerde, basınçlı ek pmanın kr t k bölgeler n n, uzama ve ger l mler n n yeterl hassaslıkta ölçülüp kaydedeb len aletler le gözleneb lmes mümkün olmalıdır. Test programı aşağıdak ler çermel d r. a) Basınç dayanım test n n amacı, bel rlenen b r emn yet payı le z n ver leb l r maks mum basınçta, malzemen n kayda değer b r sızdırma veya bel rlenen b r aralığı aşan deformasyon olmadığını tesp t etmekt r. Test basıncı, tasarım amaçlı kullanılan değerlerle, test koşulları altında ölçülen malzeme karakter st ğ değerler le geometr k değerler arasındak farklılıklar esasına göre bel rlenecekt r; test ve tasarım sıcaklığı arasındak farklılıklar hesaba katılmalıdır. b) Sürünme veya yorulma r sk n n olduğu yerde, ek pman ç n çalışma koşulları esasına göre bel rlenm ş uygun testler tanımlanacaktır. Örneğ n, bel rt len sıcaklıklarda tutmak, bel rlenen ger lme sev yes ndek yük tekrarı v.s; c) Gerekt ğ nde, madde de b ld r len, örneğ n, korozyon, dış hasar vs. g b d ğer faktörlerle lg l testler. 2.3 Emn yetl kullanım ve çalışma sağlamak ç n şartlar; Basınç ek pmanı ç n bel rlenm ş olan çalışma metodu, ek pmanın çalışmasında öngörüleb len makul r skler engellemeye uygun olmalıdır. Aşağıdak ler özel olarak d kkate alınmalıdır. Kapaklar ve del kler, Basınç emn yet valf n n tehl kel basıncı boşaltımı, B r basınç veya vakum mevcutken f z ksel g r şler önleme c hazları, Tasarlanan kullanımı göz önünde bulunduran yüzey sıcaklığı, Kararsız akışkanların ayrışması. Özell kle, b r g r ş kapağı yerleşt r lm ş basınçlı ek pmanda, kapak açılırken herhang b r tehl ke arz etmemes n kolayca tem n etmek ç n otomat k veya el le çalışan b r alet le donatılmalıdır. Ayrıca, kapağın çabuk açıldığı durumlarda, basınçlı ek pman akışkan basıncının veya sıcaklığının tehl ke arz ett ğ nde hemen açılmayı önleyecek b r c haz le donatılmalıdır. 2.4 Muayene araçları a) Basınçlı ek pmanlar, emn yet sağlayan bütün gerekl ncelemeler n tatb k ed leb leceğ g b tasarlanmalı ve yapılmalıdır. n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 7/26

8 b) Basınçlı ek pmanın güvenl ğ n ve bu güvenl ğ n sürekl olduğunu nceleyeb lmek ç n f z ksel olarak ç ne g r ş yapılab lmel ve bu g r ş güvenl ve ergonom k olmalıdır. c) Basınçlı ek pmanın emn yet koşullarını tem n etmek ç n aşağıdak durumlarda başka araçlar da uygulanab l r. F z ksel olarak çer g r şler engelleyecek kadar küçük olma durumları, veya Basınçlı ek pmanın açılmasının ç kısmı kötü etk led ğ nde, veya İçer k maddes n n, basınçlı ek pmanın yapıldığı malzemeye ve basınç düşürücü mekan zmaya zararlı olmadığı bel rlend ğ nde ve herhang b r zayıflatıcı ç etk n n söz konusu olmadığında. 2.5 Boşaltma ve hava/gaz alma araçları yolları Gerekt ğ nde, basınçlı ek pmanın havasının alınması ve boşaltılması ç n aşağıdak şek lde yeterl düzenle donatılmalıdır: Su vuruntusu, vakum çökmes, korozyon ve kontrolsüz k myasal reaks yonlar g b zararlı etk lerden kaçınmalı, etk ler önlemek ç n bütün şletme ve test kademeler, özell kle basınç test, d kkate alınmalıdır. Tem zl k, muayene ve bakımın güvenl b r şek lde yapılmasına z n ver lmel d r. 2.6 Korozyon ve d ğer k myasal zararlar; Gerekt ğ nde, tasarlanan ve önceden görüleb len makul ölçülerde, korozyon veya d ğer k myasal zararlara karşı yeterl d kkat veya koruma tem n ed lmel d r. 2.7 Aşınma Korozyon veya aşındırmanın fazla olduğu durumlarda aşağıdak hususları d kkate alan yeterl önlemler alınmalıdır. Uygun tasarımla o etk mümkün olduğu kadar azaltılmalıdır, örneğ n; lave malzeme kalınlığı yada kaplama maddes veya astar kullanmak, En çok etk lenm ş olan parçaların değ şt r lmes ne z n ver lmel d r, Sürekl emn yetl kullanım ç n gerekl ölçümlere, madde 3.4 de bel rt len önlemlere d kkat çek lmel d r. 2.8 Donanımlar; Donanımlar, aşağıdak şartları taşıyacak şek lde tasarlanmalıdır: Donanımı oluşturan parçalar şlevler n emn yetl olarak yapacak tarzda uygun şek lde b r araya get recek şek lde olmalıdır. Bütün parçalar uygun b r şek lde b rleşt r lm ş ve uygun tarzda monte ed lm ş olmalıdır. 2.9 Doldurma ve boşaltmaya l şk n hükümler; Uygun olduğu yerlerde, basınçlı ek pman aşağıda bel rt lenler g b tehl keler d kkate alarak güvenl b r şek lde doldurma ve boşaltma yapab lecek aksesuarlarla veya söz konusu bağlantıların yapılab leceğ şek lde donatılmış olarak tasarımlanmalıdır. a) Doldururken: Aşırı doldurma veya aşırı basınç ç n, özell kle doldurma oranı ve referans sıcaklığındak buhar basıncı d kkate alınmalıdır. Basınçlı ek pmanın kararsızlığı d kkate alınmalıdır. b) Boşaltırken: basınç altında tutulan akışkanın kontrolsüz boşaltılması d kkate alınmalıdır. c) Doldururken veya boşaltırken: emn yets z bağlantı ve bağlantının kes lmes d kkate alınmalıdır Basınçlı ek pmanın müsaade ed leb len değerler geçmes ne karşı korunması; Öngörüleb len makul koşullar altında, z n ver len değerler n aşılması durumunda, basınçlı ek pmanın montajlı ayrı b r koruyucu c hazla korunması tasarlanmamışsa uygun korunma donanımları le korunma sağlanmalıdır veya buna z n ver lmel d r. Uygun ek pman veya donanım teçh zatın veya montajın b l nen karakter st kler göz önüne alınarak kararlaştırılmalıdır. Uygun koruyucu ek pman veya donanım aşağıdak ler kapsamaktadır: a) Bu Yönetmel ğ n 4 üncü maddes nde tanımlanan emn yet aksesuarları, b) Uygun olan yere, gösterge yada basınç alet n z n ver leb len l m tte tutmak ç n elle veya otomat k olarak gerekl önlem n alınmasını sağlayacak alarm g b zleme veya gözlem s stem n n yerleşt r lmes Emn yet C hazları Emn yet c hazları şöyle olmalıdır: Gerekt ğ yerde c hazların bakım ve test gerekler n d kkate alarak, amaçlanan görevler ne uygun ve sağlam tasarlanmış ve yapılmış olmalıdır. Şayet emn yet fonks yonu b r başka fonks yondan etk lenm yorsa, d ğer fonks yonlardan bağımsız olmalıdır. Uygun ve sağlam b r koruma elde etmek ç n uygun tasarım prens pler ne uymalı. Bu lkeler, özell kle, tedb rl tarz yöntem, aşırılık, farklılık ve otomat k tanıyı kapsamalıdır Basıncı sınırlandıran c hazlar Bu c hazlar, basıncın sürekl olarak z n ver leb len basıncı (PS) aşmayacak şek lde tasarımlanmalı; ancak, gerekt ğ nde madde 7.3 de bel rt len özell klere uygun olarak kısa sürel basınç dalgalanmasına z n ver leb l r olmalıdır Sıcaklık zleme c hazları Bu c hazlar, emn yet açısından ölçme fonks yonları le uyumlu ve yeterl sürede cevap alınab lecek özell kte olmalıdır Dış ortamdak yangın Gerekl yerlerde basınçlı ek pman öyle tasarımlanmalı ve uygun olduğu yerlerde uygun aksesuarlar le donatılmalı veya ona uygun bağlantılar le donatılmalıdır k ; b r dış yangın durumunda zararı sınırlama gerekler n, özell kle amaçlanan kullanım süres de göz önüne alarak karşılamalıdır. 3. İMALAT 3.1 İmalat yöntemler İmalatçı, tasarım aşamasındak hükümler n yeterl uygulamasını sağlamak ç n özell kle aşağıda bel rt len uygun tekn k ve lg l yöntemler uygulamalıdır B leş m parçalarının hazırlanması B leş m parçalarının hazırlanması (Örneğ n: şek l verme ve pah kırma), basınçlı ek pmanın emn yet nde noksanlıklara veya çatlaklara veya muhtemel zararlı mekan k özell k değ ş mler ne yol açmamalıdır.) Sab t bağlantı Sab t bağlantılar ve b t ş k bölgeler, ek pmanın güvenl ğ ç n her türlü yüzey ve ç hatalardan arındırılmış olmalıdır. Sab t b rleş mler n özell kler, tasarım hesaplamasında lg l başka özel değerler özell kle d kkate alınmamışsa, b rleşt r lecek malzemeler ç n bel rlenm ş olan m n mum özell kler karşılamalıdır. Basınçlı ek pman ç n, ek pmanın basınç d renc ne yardımcı olan parçaların sab t bağlantıları ve onlara doğrudan takılmış olan parçaların b rleşt r lmeler, uygun şlem yöntemler ne göre vasıflı personel tarafından yapılmalıdır. II. III. ve IV. Kategor dek basınçlı ek pman ç n şlem yöntemler ve personel, malatçıların seçeceğ, yetk l onaylanmış üçüncü taraf kuruluşu tarafından onaylanmalı, bu: n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 8/26

9 B r Onaylanmış Kuruluş veya, Bu Yönetmel ğ n 14 üncü maddes nde bel rt ld ğ g b, b ld r lm ş üçüncü taraf uygunluk değerlend rme kuruluşu olab l r. Bu onayların gerçekleşt r leb lmes ç n üçüncü taraf, uygun uyumlaştırılmış standartta bel rt len ncelemeler ve testler veya benzer eşdeğer ncelemeler ve testler uygulamalı ya da uygulatmalıdır Tahr batsız testler Basınçlı ek pman ve donanımlar ç n sab t b rleşt rmeler n tahr batsız testler uygun n tel ktek personel tarafından yapılmalıdır. Kategor III ve IV sınıfı basınçlı ek pman ç n personel bu Yönetmel ğ n 14 üncü maddes nde bel rt ld ğ g b b ld r lm ş üçüncü taraf uygunluk değerlend rme kuruluşunca onaylanmalıdır Isıl şlem Malzeme özell ğ n n, üret m şlemler sırasında, basınçlı ek pmanın emn yet n zayıflatacak b r ölçüde, değ şme r sk varsa, üret m n uygun aşamasında uygun b r ısıl şlem uygulanmalıdır İzleneb l rl k Ek pmanın basınca maruz kalan parçalarının üret ld ğ malzemey tanımlamak ç n, uygun yöntemlerle, satın alınan malzemen n gel ş nden başlayarak, üret m esnasında ve son deneye kadar zlemey sağlayacak uygun yöntemler kurulmalı ve devam ett r lmel d r. 3.2 Son değerlend rme; Basınçlı ek pman aşağıda tanımlandığı g b b r son değerlend rmeye tab tutulmalıdır Son muayene; Basınçlı ek pman görsel olarak ve bu Yönetmel ktek gereklere uygunluğunun ncelenmes yoluyla b r son muayeneye tab tutulur. İmalat sırasında uygulanan testler d kkate alınır. Emn yet yönünden gerekl olduğu durumlarda son muayene malat sırasında uygun olan yerde (son muayene sırasında uzun nceleme mümkün olmadığı yerlerde) ek pmanın her parçası ç n çer den ve dışarıdan yapılmalıdır Dayanıklılık test Basınçlı ek pmanın son değerlend rmes, basınç yönünden de b r test çermel d r. Bu uygun olduğu yerde h drol k basınç test şekl nde olur, gerekt ğ nde madde 7.4 de b ld r len değerde veya en azından eş t değerde olmalıdır. I. kategor ser üret len basınçlı ek pman ç n bu test stat st ksel olarak yapılab l r. H drostat k basınç test n n zararlı veya elver şs z olduğu durumlarda, bel rlenen değerlerde başka testler uygulanab l r. H drostat k testten başka testler ç n, lave önlemler, örneğ n; Tahr batsız muayene veya eşdeğer başka geçerl yöntemler, bu testler yapılmadan önce uygulanmalıdır Emn yet c hazlarının muayenes Donanımlar ç n son değerlend rme, madde 2.10 bel rt len gereklere tam uyumlu olarak kontrol ed lmes tasarlanan emn yet c hazlarının kontrolünü de kapsamalıdır. 3.3 İşaretleme ve et ketleme Bu Yönetmel ğ n 16 ncı maddes nde b ld r len CE uygunluk şaret ne laveten, aşağıdak b lg lerde ver lmel d r. a) Tüm basınçlı ek pmanlar ç n: İmalatçının veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc n n adı, adres ve d ğer k ml k b lg ler, Üret m yılı, Basınç ek pmanının t p, ser veya part tanımlaması ve ser numarası g b, Gerekl, z n ver leb len maks mum/m n mum sınırları; b) Basınçlı ek pmanın türüne bağlı olarak, emn yetl kurulum, şletme veya kullanım, bakım ve per yod k muayenes ç n gerekl b lg ler aşağıdak g b d r. Basınçlı ek pmanın L tre c ns nden hacm V, Boru donanımı ç n standart çapı, DN, Bar c ns nden uygulanan test basıncı PT ve tar h, Emn yet alet n n ayar basıncı, bar olarak, Basınçlı ek pmanın çıkış gücü kw, Uygulanan ger l m V (volt), Amaçlanan kullanımı, Dolum oranı kg/l, Kg olarak maks mum doldurma kütles, Dara ağırlığı kg, Ürün grubu, c) Gerekt ğ yerlerde tecrübelere göre oluşab lecek yanlış kullanıma d kkat çekmek ç n basınçlı ek pmana l şt r lm ş uyarılar. CE uygunluk şaretlemes ve gerekl b lg ler basınçlı ek pmanın üzer nde aşağıdak st snalarla b rl kte sıkı b r şek lde tutturulan b r b lg plakası le ver lmel d r. Gerekt ğ nde, aynı donanım ç n tasarımlanmış olan, boru parçaları g b ayrı parçalara tekrar şaretleme yapılmasını önlemek ç n, uygulanab len yere, uygun belgelend rme s stem kullanılab l r. Bu CE uygunluk şaretlemes ve bu Ek de b ld r len d ğer şaretleme ve et ketler de kapsamaktadır. Basınçlı ek pmanın çok küçük olması hal nde, örneğ n; Aksesuarlar, madde 3.3 (b) de bahsed len b lg ler, basınçlı ek pmana b r et ket le tutturulab l r; Doldurulacak m ktar ve c bend nde bahsed len uyarılar ç n uygun süre, okunab l r kalmaları sağlamak kaydıyla et ketleme veya d ğer yeterl araçlar kullanılab l r. 3.4 İşletme tal matları a) Basınçlı ek pman kullanıcı ç n, mümkün olduğu kadar, aşağıdak lerle lg l, bütün gerekl güvenl k b lg ler n n bulunduğu tal matlar le b rl kte p yasaya sunulmalıdır. Çeş tl parçalarının montajını çeren basınçlı ek pmanın kurulması, H zmete sunulması, Kullanımı, Kullanıcı kontroller n çeren bakım; b) Madde 3.3 e göre basınçlı ek pmana l şt r len b lg ler kullanım tal matlarında ser no yazılmaksızın bel rt lmel d r ayrıca uygun tekn k dokümanları ç z mler ve d yagramları ve bu tal matları anlaşılır kılacak tüm esasları kapsamalıdır. c) Uygun olursa, bu tal matlar, madde 1.3 e göre yanlış kullanım neden yle olab lecek r skler çermel ve madde de bel rt len tasarımla lg l öneml hususlar hakkında b lg vermel d r. 4. MALZEMELER n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 9/26

10 Basınçlı ek pmanın üret m ç n kullanılacak malzemeler değ şt r lmes öngörülmed kçe programlanan ömrü süres nce bu tür uygulama ç n uygun olmalıdır. Kaynak malzemeler ve d ğer bağlantı malzemeler yalnızca madde 4.1, madde 4.2 (a) ve madde 4.3 ( lk prağrafı) tek lg l gerekler ve b rb r nden farklı k yapıyı b rleşt rmeye uygun olmalıdır. 4.1 Basınçlı parçaların malzemeler : a) Öngörülen, bütün şletme koşullarına ve test şartlarına uygun özell kte olmalı ve özell kle yeterl dayanım ve şek l vermeye uygun olmalıdır. Gerekt ğ yerde, malzemen n karakter st ğ madde 7.5 n gerekler yle uyumlu olmalıdır. Ayrıca, gerekl durumlarda gevrek t p kırılmaları önlemek ç n özell kle malzeme seç m ne özen göster lmel ; özel nedenlerden dolayı kırılgan malzeme kullanılması gerek yorsa uygun önlemler alınmalıdır. b) Basınçlı ek pmanın çerd ğ sıvıya karşı yeterl k myasal d renc olmalı; şletme emn yet ç n gerekl k myasal ve f z ksel özell kler, ek pmanın programlanan ömründen dolayı öneml b r şek lde etk lenmemel d r. c) Yaşlanmadan kayda değer ölçüde etk lenmemel d r. d) Tasarlanan şlem yöntemler ç n uygun olmalıdır. e) B r araya get r len, çeş tl malzemeler n seç m nde kayda değer sten lmeyen etk lerden kaçınılmalıdır. 4.2 a) Basınçlı ek pmanın malatçısı madde tek tasarım hesapları ç n gereken değerler ve madde 4.1. de geçen malzemeler n temel özell kler ve şlemler n uygun b r şek lde tanımlamalıdır. b) İmalatçı uygunluğa l şk n d ğer tekn k belgelend rme s stem nde aşağıdak hususlardan b r yle Yönetmel ğ n malzemelere l şk n özell kler n sağlamalıdır. Uyumlaştırılmış standartlara uygun malzemeler n kullanımıyla, Bu Yönetmel ğ n 12 nc maddes nde bel rt len Avrupa Onaylı basınçlı ek pman malzemeler n n kullanımıyla, Özel malzeme değerlend rmes yle, c) Kategor III. ve IV dek basınçlı ek pman ç n (b) n n üçüncü alt g r ş nde bel rt len özel değerlend rme, basınçlı ek pmanın uygunluk değerlend rme yöntemler le görevlend r lm ş b r onaylanmış kuruluşça yapılmalıdır. 4.3 Ek pman malatçıları, kullanılan malzemen n stenen özell klere uymasını tem n etmek ç n uygun tedb rler almalılar. Özell kle, ek pman malatçısı tüm malzemeler ç n malzeme özell kler ne uygun olarak malzeme malatçısı tarafından hazırlanan belgeler tem n edecekt r. II. III. ve IV kategor dek ek pmanın basınç etk s altındak ana bölümler ç n, özel ürün kontrol sert f kası olmalıdır. B r malzeme malatçısının, Türk ye de yerleş k yetk l kuruluşça belgel ve malzemeler n özel b r değerlend rmeden geçt ğ kal te güvenl k s stem n n olduğu yerlerde, malatçı tarafından yayımlanan belgelerde bu bölümün lg l gerekler ne uygunluğu sağladığı varsayılır. ÖZEL BASINÇLI EKİPMAN GEREKLERİ Madde 1 den Madde 4 e kadar uygulanab l r gereklere laveten aşağıdak Madde 5 ve Madde 6 tarafından kapsanan basınçlı ek pman gerekler de uygulanır. 5. Bu Yönetmel ğ n 6 ncı Maddes n n B r nc Fıkrasında Bel rt ld ğ G b Fazla Isınma R sk Olan, Ateşle Veya Başka Türlü Isıtılmış Basınç Ek pman Bu basınçlı ek pman aşağıdak ler çer r: Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes n n b r nc fıkrasının (b) bend nde b ld r ld ğ g b buhar ve sıcak su jeneratörler, buhar ve sıcak su kazanları, kızdırıcılar ve tekrar kızdırıcılar, atık ısı kazanları, atık yakma kazanları, elektrot veya daldırma türü elektr kle ısıtılan kazanlar, basınçlı p ş r c ler, örneğ n: Aksesuarları le b rl kte ve uygulanab ld ğ yere besleme suyu hazırlama ve yakıt tem n s stemler g b. Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes n n b r nc fıkrasının (a) bend nde buhar ve sıcak su ek pmanlarından başka b r s stem ısıtma ek pmanı, örneğ n: K myasal veya başka benzer şlemler ve basınçlı gıda şleme ek pmanı g b ısıtıcılar. Bu basınçlı ek pman, aşırı ısınma sonucu öneml b r çer k kaybetme r sk n en düşük sev yede tutacak şek lde hesaplamalı, tasarlamalı ve yapılmalıdır. Özell kle uygun olduğu yerlerde aşağıdak ler güvenceye alınmalıdır. a) Isı g r ş, çıkış, ısıtma ve uygulanab l r olduğu yerlerde akışkan sev yes n n kısm ve genel ısınma r sk nden korunması ç n kullanım parametreler n kes n bel rleyecek uygun koruma araçları tem n ed lmel d r. b) Tortu ya da aşınma le lg l r skler önlemek ç n sıvının özell kler n n değerlend r lmes ne z n vermek ç n, gerekl yerlere, numune noktaları tem n ed lmel d r. c) Tortulardan dolayı olan r skler g dermek ç n yeterl önlemler alınmalıdır. d) Kapattıktan sonra artakalan ısının güvenl b r şek lde g der lmes ç n araçlar tem n ed lmel d r. e) Yanıcı maddeler n hava, veya alev ger tepmes g b, tutuşab len karışımların tehl kel b r k m n önlemek ç n önlemler alınmalıdır. 6. Bu Yönetmel ğ n 6 ncı Maddes n n B r nc Fıkrasının (c ) Bend nde Bel rt len Borular Tasarım ve yapım aşağıdak ler sağlamalıdır. a) Kabul ed lemeyen serbest hareketlerden veya aşırı güçler n üret lmes n n, örneğ n; Flanşlarda, bağlantılarda, körük veya hortumlar üzer ndek ger l m r sk n n, destekleme, sınırlama, sıkıca tutturma, sıraya koyma ve ön ger l m alma aracılığıyla, yeterl olarak kontrol altına alınmalıdır. b) Gazlı akışkanlar ç n borular ç nde yoğunlaşma oluşması olasılığının olduğu yerlerde, su vuruntusu veya korozyondan dolayı oluşacak zarardan kaçınmak ç n en alçak sev yedek alanlardan tortuların çek lmes sağlanmalıdır. c) Türbülans ve g rdabın vereceğ potans yel hasara karşı d kkat ed lmel, madde 2.7 n n lg l bölümler uygulanmalıdır. d) Borulardak t treş m neden yle aşırı metal yorgunluk r sk ne yeterl önem ver lmel d r. e) Boru s stem nde Grup 1 akışkanları varsa; büyüklüğü öneml b r r sk gösteren doldurma boşaltma borularını zole etmek ç n yeterl önlemler alınmalıdır. f) Elde olmayan boşaltma r sk en aza nd r lmel d r. İçer dek sıvının m ktarınıda gösterecek şek lde boşaltma noktaları ek pmanın sab t b r tarafına, şaretlenm ş olmalıdır. g) Yer altı borularının poz syonu ve rotasının, güvenl bakımını, ncelemes n veya tam r n kolaylaştırmak ç n, en azından tekn k belgelerde kayıtlı olması gerek r. 7. Bel rl Basınçlı Ek pmanlar İç n Özel N cel Gerekler Aşağıdak koşullar genel kural olarak uygulanmaktadır. Bununla b rl kte, malzemeler n özell kler n n kes n olmadığı durumlar dah l ve uyumlaştırılmış standart uygulanmayan durumlarda, malatçı genel emn yet sev yes n n elde ed lmes ç n uygun tedb rler n alındığını kanıtlamak zorundadır. Bu bölüm EK I n öneml b r parçasıdır. Bu bölümde bel rt len hükümler basınçlı ek pman ç n uygulanan ve madde 1 den madde 6 ya kadar olan yerlerdek temel gereklere ek n tel ğ nded r. 7.1 İz n ver leb l r ger l mler Semboller n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 10/26

11 Re/t, Akma sınırı, aşağıdak hesaplama sıcaklığındak Akma sınırı değer göstermekted r: Malzemen n üst ve alt akma sınırını tems l eden üst akma sınırı, Östen t çel ğ n ve alaşımsız alüm nyumun %1,0 uzama sınırı, D ğer durumlardak %0,2 uzama sınırı. Rm/20, 20 C dek m n mum çekme dayanımı değer n göstermekted r. Rm/t, hesaplama sıcaklıktak çekme dayanımını bel rtmekted r İz n ver len genel stat k ger lme ve sıcaklığa bağlı sürünmede, kullanılan malzemeye göre aşağıdak değerlerden en küçüğü alınacaktır. Ferr t k çel k hal nde normal ze dah l (normal ze haddelenmes ) nce tanel çel k har ç ve özell kle ısıl şlem yapılmış çel k hal nde Re/t n n 2/3 ü ve R m/20 n n 5/12 s. Paslanmaz çel k durumunda: Kopma sonrası uzama %30 geçerse, Re/t n n 2/3 ü Veya alternat f olarak ve kopma sonrası uzama %35 geçerse, Re/t n n 5/6 sı ve Rm/t n n 1/3 ü; Alaşımsız veya düşük alaşımlı dökme çel k durumunda, Re/t n n 10/19 u ve Rm/20 n n 1/3 ü; Alüm nyum durumunda, Re/t n n 2/3 ü; Çöktürülerek yapılmış sertleşt r lm şler har ç alüm nyum alaşımları durumunda Re/t n n 2/3 ü ve Rm/20 n n 5/12 s. 7.2 Kaynak Faktörü (Bağlantı katsayıları) Kaynaklı bağlantılarda, bağlantı katsayıları aşağıdak değerler aşmamalıdır. Bütün d k ş yerler n n özel b r hasar göstermed ğ n tey t eden, tahr batlı ve tahr batsız muayeneye tab tutulan ek pman ç n: 1, Gel ş güzel tahr batsız muayeneye tab tutulan ek pman ç n: 0,85, Görsel muayene dışında tahr batsız muayeneye tab tutulmamış ek pman ç n: 0,7. Gerekt ğ nde, ger lme t pler ve bağlantının mekan k ve teknoloj k özell kler de hesaba katılmalıdır. 7.3 Özell kle basınçlı kaplar ç n basınç sınırlayan aletler Madde de anlatılan anlık basınç dalgalanması, maks mum z n ver leb l r basıncın %10 unda tutulmalıdır. 7.4 H drostat k test basıncı Basınçlı kaplar ç n, madde de b ld r len h drostat k test basıncı, aşağıdak lerden daha az olmamalıdır. Azam z n ver leb len basınç ve azam z n ver leb len sıcaklığı d kkate alınarak h zmettek basınçlı ek pmanın maruz kaldığı azam basıncın 1,25 katsayısı le çarpılmasına denk gelen değer, veya Daha yüksek değerler ç n azam z n ver leb l r basıncın 1,43 le çarpılmasına denk gelen değer. 7.5 Malzeme özell kler D kkat ed lecek d ğer kr terlere uygunluk ç n başka değerler stenmed ğ sürece b r çel k, madde 4.1.(a) yı karşılayan b r çel k se yeterl olarak değerlend r l r. Şayet standart b r şlemde gerçekleşt r len çekme deney nde kopma sonrası uzama % 14 den az değ l se ve IS0 V parça test nde ölçülen darbe enerj s 20 C de veya bel rlenen şletme sıcaklığının en düşüğünden yüksek olmayan sıcaklıkta 27 J den az değ ld r. EK II UYGUNLUK DEĞERLENDİRME TABLOLARI 1. Modüller n kategor ler ne l şk n referanslar şunlardır: I = Modül A II = Modül A1, D1, E1 III = Modül B1 + D, B1, + F, B + E, B + C1, H IV = Modül B + D, B + F, G, H1 2. Bu Yönetmel ğ n 4 üncü maddes nde ve 6 ncı madden n b r nc fıkrasının (ç) bend nde tanımlanan emn yet aksesuarları, Kategor IV de sınıflandırılmışlardır. Fakat, st sna olarak özel teçh zat ç n mal ed lm ş olan emn yet aksesuarları korudukları teçh zat le aynı kategor de sınıflandırılab l rler. 3. Bu Yönetmel ğ n 4 üncü maddes nde ve 6 ncı madden n b r nc fıkrasının (ç) bend nde tanımlanan basınç aksesuarları, aşağıdak esaslar dah l nde sınıflandırılırlar. İz n ver len maks mum basınç PS, ve Hac mler V veya nom nal ölçü DN, (Hang s kullanılıyorsa) ve Kullanım ç n amaçlanan akışkan grubu, Uygunluk değerlend rme kategor ler n saptamak ç n kaplar ve boru s stemler ç n uygun tablolar kullanılmalıdır. Yukarıda k nc alt g r ştek hac m ve standart çaptan her k s de düşünüldüğü takd rde basınç aksesuarı azam kategor de sınıflandırılmalıdır. 4. Aşağıdak uygunluk değerlend rme tablolarındak sınır ç zg ler, her b r kategor ç n en üst sınırı göstermekted r. n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 11/26

12 Yönetmel ğ n 6 ncı maddes 1. fıkrası a(1.1) bend nde geçen ek pmanlar Kararsız b r gaz çeren ve Tablo I e göre Kategor I veya Kategor II de yer alan ek pmanlar, Kategor III de sınıflandırılmalıdır. Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes 1.fıkrası a(1.2) bend nden geçep ek pmanlar Münfer t olarak, taşınab l r yangın söndürücüler ve nefes alma tüpler en az Kategor III de sınıflandırılmalıdır. n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 12/26

13 Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes 1. fıkrası a(2.1) bend nde geçen ek pmanlar Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes 1. fıkrası a(2.2) bend nde geçen ek pmanlar Yönetmel ğ n 6 ncı maddes n n k nc fıkrasının c bend nde bel rt ln sıcaksu üreten donanımları; Avrupa B rl ğ tasarım değerler ne uygun olacak (Modül B1) ve uygunluk EK I n madde 2.10, madde 2.11, madde 3.4, madde 5(a) ve madde 5(d) bel rt len Kal te Güvence değerler ne uyacaktır. (Modül H) n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 13/26

14 Yönetmel ğ n 6 ncı Maddes 1. fıkrası (b) bend nde geçen ek pmanlar Münfer t olarak, basınçlı p ş r c ler n tasarımı en az Kategor III modüller nden b r ne eş uygunluk değerlend rme prosedürler ne tab tutulmalıdır. Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes 1. fıkrası c (1.1) bend nde geçen boru s stem Kararsız gaz ç n olan ve Tablo 6 ya göre Kategor I ve Kategor II ye g ren boru s stemler Kategor III ç nde sınıflandırılmalıdır. n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 14/26

15 Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes 1. fıkrası c(1.2) bend nde gecen boru s stemler 350 C den yüksek sıcaklıkta akışkan çeren ve Tablo 7 ye göre Kategor II ye g ren tüm boru s stemler Kategor III ç nde sınıflandırılmalıdır. Bu Yönetmel ğ n 6 ncı maddes 1. fıkrası c(2.1) bend nde geçen boru s stemler n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 15/26

16 Bu Yönetmel ğ n 66 ncı maddes 1. fıkrası c(2.2) bend nde geçen boru s stem EK III UYGUNLUK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ Bu Ek dek basınçlı ek pmanlar le lg l hükümlerden kaynaklanan yükümlülükler aynı şek lde donanımlara da uygulanır. Modül A: İÇ ÜRETİM KONTROLÜ 1. Bu modül, aşağıdak madde 2 de b ld r len yükümlülükler yer ne get ren malatçılar veya onların Türk ye de yerleş k yetk l tems lc ler n n, basınçlı ek pmanın lg l Yönetmel ğ n gerekler n yer ne get rd ğ n tem n eden ve b ld ren yöntem tanımlamaktadır. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, basınçlı ek pmanın her b r ne CE uygunluk şaret n l şt rmek ve yazılı b r uygunluk beyanı düzenlemek zorundadır. 2. İmalatçı, aşağıdak madde 3 de tanımlanan tekn k dosyayı hazırlamak zorundadır ve malatçı veya onun Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s bunları Bakanlığın ncelemes amacı le basınçlı ek pmanın üret ld ğ son tar hten t baren on yıl süre le kontrole hazır tutmalıdır. İmalatçının veya Türk ye de yerleş k tems lc s n n bulunmadığı durumlarda, tekn k dosyayı hazır tutma zorunluluğu, basınçlı ek pmanı p yasada arz eden k ş n n sorumluluğundadır. 3. Tekn k dosya, basınçlı ek pmanın lg l Yönetmel ğ n gerekler ne uygunluğun değerlend rmes yapılacak şek lde hazırlanır. Tekn k dosya, bu tür değerlend rme ç n lg l olduğu müddetçe, basınçlı ek pmanın tasarımını, üret m n ve şlet m n kapsamalı ve aşağıdak ler çermel d r: Basınçlı ek pmanın genel b r tanımı, Kavramsal tasarım ve malat ç z mler, parçaların, alt parçaların, devreler n vb. şemaları, Bel rt len ç z mler n, şemaların ve basınçlı ek pmanın çalışmasının anlaşılması ç n gerekl tanımlamalar ve açıklamalar, Bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde bel rt len ve tamamen veya kısmen uygulanmış standartların l stes ve bu standartların uygulanmadığı durumlarda Yönetmel ğ n temel gerekler n karşılaması ç n ben msenen çözümler n açıklamaları, Yapılan tasarım hesaplarının ve muayeneler n sonuçları, Deney raporları. 4. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, tekn k dosya le b rl kte uygunluk beyanının b r kopyasını muhafaza etmel d r. 5. İmalatçı, üret len basınçlı ek pmanın yukarıda madde 2 de bahsed len tekn k dosya ve lg l Yönetmel k le uyumlu olması ç n üret m sürec nde gereken bütün önlemler almalıdır. Modül A1: SON DEĞERLENDİRME İZLENEREK İÇ ÜRETİM KONTROLLERİ Modül A nın gerekler ne laveten, aşağıdak hususlar uygulanır. Son değerlend rme malatçı tarafından yapılmalı ve malatçı tarafından seç lm ş olan b r onaylanmış kuruluşun beklenmed k z yaretler le zlenmel d r. Bu z yaretler sırasında onaylanmış kuruluşun yapması gerekenler aşağıda bel rt lm şt r: İmalatçının, son değerlend rmey EK I madde 3.2. ye uygun olarak gerçekleşt rd ğ n saptamak, Kontroller yapmak üzere üret m veya depo b nasından basınçlı ek pmanın numunes n almak. Onaylanmış kuruluş numune alınacak ek pman sayısını bel rler ve numuneler n son değerlend rmes n kısmen veya tamamen yapılması veya yaptırılmasına karar ver r. Basınçlı ek pmanın b r veya daha fazla parçası uygun olmazsa, onaylanmış kuruluş uygun tedb rler almalıdır. İmalatçı, onaylanmış kuruluşun sorumluluğunda basınçlı ek pmanın her b r ne onaylanmış kuruluşun tanıtım numarasını l şt rmel d r. Modül B: AT TİP İNCELEMESİ 1. Bu modül, üret m planlanan ürünü tems l eden numunen n, Yönetmel ğ n hükümler ne uygunluğunun onaylanmış kuruluş tarafından, araştırıldığı ve tasd k ed ld ğ uygunluk değerlend rme yöntem n tanımlamaktadır. 2. AT T p İncelemes başvurusu, malatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s tarafından seç len b r onaylanmış kuruluşa yapılır. Başvuru aşağıdak b lg ler çer r: İmalatçının adı ve adres ve şayet başvuru Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s tarafından yapılmışsa onun da adı ve adres, n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 16/26

17 Aynı başvurunun başka b r onaylanmış kuruluşa yapılmadığını bel rten yazılı b r beyanname, Aşağıdak madde 3 de tanımlanan tekn k dosya. Başvuru sah b, bundan böyle "t p" olarak adlandırılacak olan ve öngörülen üret m tems l eden numuney onaylanmış kuruluşa tesl m eder. Onaylanmış kuruluş test programını gerçekleşt rmek ç n ht yaç duyduğu başka numuneler steyeb l r. B r "t p", çeş tler arasındak farklılığın emn yet sev yes n etk lememes koşuluyla, basınçlı ek pmanın b rçok çeş d n kapsayab l r. 3. Tekn k dosya, basınçlı ek pmanın bu Yönetmel k gerekler ne uygunluğunu ortaya koyacak şek lde hazırlanır. Tekn k dosya, bu tür değerlend rme ç n, basınçlı ek pmanın tasarımını, üret m n ve şley ş n kapsamalı ve aşağıdak ler çermel d r: T p n genel b r tanımı, Kavramsal tasarım ve malat ç z mler, parçaların alt parçalarının, devreler n vb. şemaları, Bahsed len ç z mler n, şemaların ve basınçlı ek pmanın çalışmasının anlaşılması ç n gerekl tanımlamalar ve açıklamalar, Bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde bel rt len tamamen veya kısmen uygulanmış standartların l stes ve bu standartların uygulanmadığı durumlarda, bu Yönetmel ğ n temel gerekler n karşılaması ç n ben msenen çözümler n açıklamaları, Yapılan tasarım hesaplarının ve muayeneler n sonuçları, Deney raporları, Üret mde yapılan testler hakkında b lg, EK I n madde ve madde e göre sten len özell kler veya onaylama hakkında b lg. 4. Onaylanmış kuruluşun görevler : 4.1 Tekn k dosyayı ncelemek, t p n tekn k dosyaya uygun üret ld ğ n doğrulamak bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde b ld r len standartların lg l hükümler ne uygun olarak tasarlanmış parçalar le bu standartların lg l maddeler uygulanmaksızın tasarlanmış parçaları bel rlemek. Onaylanmış kuruluşun özell kle yer ne get receğ görevler: Tekn k dosyayı, tasarım ve üret m şlemler ne göre ncelemek, Basınçlı ek pmanın malzemes n n lg l uyumlaştırılmış standartlarına veya Avrupa malzeme onayına uygun olmaması hal nde, malzemeler n denetlenmes ve EK I madde 4.3. e göre malzeme malatçısı tarafından düzenlenen sert f kanın kontrolünü yapmak, Basınçlı ek pmanın sab t bağlanan parçalarının şlem n onaylamak veya daha önce EK I madde e uygun olarak onaylanmış olduğunu kontrol etmek, Basınçlı ek pmanın sab t bağlanan parçalarının şlem n gerçekleşt ren ve tahr batsız testler yapan personel n EK I, madde veya madde e uygun veya onaylı olduğunu doğrulamak. 4.2 Bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde b ld r len standartların uygulanmadığı durumlarda, malatçı tarafından ben msenm ş olan çözümler n, bu Yönetmel ğ n temel gerekler n karşılayıp karşılamadığını tesp t etmek ç n, uygun muayeneler ve gerekl testler yapmak veya yaptırmak. 4.3 İmalatçının lg l standartları uygulamayı terc h etmes hal nde, bunların gerçekten uygulanıp uygulanmamış olduğunu tesp t etmek ç n uygun muayeneler ve gerekl testler yapmak veya yaptırmak. 4.4 Başvuru sah b le b rl kte muayeneler n ve gerekl testler n yapılacağı yer tesp t etmek. 5. Onaylanmış kuruluş, t p n bu Yönetmel ğ n lg l hükümler ne uygun olduğunu bel rlemes hal nde başvuru sah b ne AT t p ncelemes sert f kası düzenler. On yıl geçerl olacak olan ve yen leneb len bu sert f ka, malatçının adını ve adres n, muayene sonuçlarını ve onaylı t p n bel rlenmes ç n gerekl ver ler çermel d r. Tekn k dosyanın lg l bölümler n n b r l stes sert f kaya eklenmel ve b r kopyası onaylanmış kuruluş tarafından muhafaza ed lmel d r. Şayet onaylanmış kuruluş, AT t p ncelemes sert f kasını hazırlamayı reddederse, onaylanmış kuruluş, malatçıya veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s ne, ret nedenler n detaylı olarak bel rtmel d r. İt raz başvurusu ç n gerekl hazırlıklar yapılmalıdır. 6. Başvuru sah b, basınçlı ek pmanda temel gereklere veya ürünün kullanımı ç n bel rlenm ş şartlara uygunluğu etk leyeb lecek değ ş kl kler n olması hal nde, ek onay alınması gerekt ğ nden, onaylanmış basınçlı ek pmandak her değ ş kl k hakkında AT t p ncelemes sert f kası le lg l tekn k dosyayı muhafaza eden onaylanmış kuruluşu b lg lend r r. Bu ek onay, or j nal AT t p ncelemes sert f kasına lave olarak ver lmel d r. 7. Her onaylanmış kuruluş ptal ett ğ ve Bakanlık talep ederse verd ğ AT t p nceleme sert f kaları le lg l olarak Bakanlığa b lg vermel d r. Her onaylanmış kuruluş verd ğ AT t p ncelemes sert f kaları ve bunların ptal le lg l yaptığı şlemler hakkında d ğer onaylanmış kuruluşları b lg lend r r. 8. D ğer onaylanmış kuruluşlar AT t p ncelemes sert f kasının ve/veya laveler n n b r kopyasını alab l rler. Sert f ka laveler d ğer onaylanmış kuruluşların görüşler ne hazır tutulmalıdır. 9. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, AT t p ncelemes sert f kasının ve ekler n n kopyasını tekn k dosya le b rl kte basınçlı ek pmanın son üret ld ğ tar hten t baren on yıl süre le muhafaza etmel d r. Ne malatçının ne de Türk ye de yerleş k Yetk l tems lc s n n faal yet göstermed ğ durumda, tekn k dosyayı muhafaza etme zorunluluğu, ürünü p yasaya sunan k ş n n sorumluluğundadır. Modül B1: AT TASARIM İNCELEMESİ 1. Bu modül, basınçlı ek pmanın parçalarının tasarımının bu Yönetmel ğ n hükümler ne uygunluğunun, onaylanmış kuruluş tarafından,araştırıldığı ve onaylandığı uygunluk değerlend rme yöntem n tanımlamaktadır. EK I madde de ver len deneysel tasarım metodu, bu modül bağlamında kullanılamaz. 2. AT tasarım ncelemes başvurusu malatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s tarafından kend seçt ğ b r onaylanmış kuruluşa yapılır. Başvuru aşağıdak b lg ler çer r: İmalatçının adı ve adres ve şayet başvuru Türk ye de yerleş k yetk l tems lc tarafından yapılmışsa onun da adı ve adres, Aynı başvurunun başka b r onaylanmış kuruluşa yapılmadığını bel rten yazılı b r beyanname. Aşağıda madde 3 de tanımlanan tekn k dosya. Başvuru, çeş tler arasındak farklılığın emn yet sev yes n etk lememes koşuluyla, basınçlı ek pmanın b rçok çeş d n kapsayab l r. 3. Tekn k dosya, basınçlı ek pmanın bu Yönetmel k gerekler ne uygunluğunu ortaya koyacak şek lde hazırlanır. Tekn k dosya bu tür değerlend rme ç n basınçlı ek pmanın tasarımını, üret m n ve şley ş n kapsamalı ve aşağıdak ler çermel d r: Basınçlı ek pmanın genel b r tanımı, Kavramsal tasarım ve malat ç z mler, parçaların, alt parçaların, devreler n vb şemaları, Bahsed len ç z mler n, şemaların ve basınçlı ek pmanın çalışmasının anlaşılması ç n gerekl tanımlamalar ve açıklamalar. Bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde bel rt len ve tamamen veya kısmen uygulanmış standartların l stes ve bu standartların uygulanmadığı durumlarda, bu Yönetmel ğ n temel gerekler n karşılaması ç n ben msenen çözümler n açıklamaları. n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 17/26

18 Özell kle bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde bel rt len standartların tam olarak uygulanmadığı hallerde, tasarım çözümler n n uygunluğu le lg l gerekl destekley c kanıtlar. Bu destekley c kanıtlar, malatçı tarafından veya onun adına uygun laboratuarlarda yapılan test sonuçlarını da çermel d r. Yapılan tasarım hesaplarının ve muayeneler n sonuçları, EK I madde ve madde e göre sten len özell kler veya onaylama hakkında b lg. 4. Onaylanmış kuruluşun görevler : 4.1 Tekn k belgeler ncelemek, ve bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde b ld r len standartların lg l hükümler ne uygun olarak tasarlanmış parçalar le bu standartların lg l maddeler uygulanmaksızın tasarlanmış parçaları bel rlemek. Onaylanmış kuruluşun özell kle yer ne get receğ görevler: Basınçlı ek pmanın malzemes n n lg l uyumlaştırılmış standartlarına veya Avrupa malzeme onayına uygun olmaması hal nde malzemeler denetlemek, Basınçlı ek pmanın sab t bağlanan parçalarının şlem n onaylamak, veya daha önce EK I madde e uygun olarak onaylanmış olduğunu kontrol etmek, Basınçlı ek pmanın sab t bağlanan parçalarının şlem n gerçekleşt ren ve tahr batsız testler n yapan personel n EK I madde veya madde e uygun veya onaylı olduğunu doğrulamak, 4.2 Bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde b ld r len standartların uygulanmadığı durumlarda, malatçı tarafından ben msenm ş olan çözümler n, bu Yönetmel ğ n temel gerekler n karşılayıp karşılamadığını tesp t etmek ç n gerekl muayeneler yapmak, 4.3. İmalatçının lg l standartları uygulamayı terc h ett ğ hallerde, bunların gerçekten uygulanıp uygulanmamış olduğunu tesp t etmek ç n gerekl muayeneler yapmak. 5. Onaylanmış kuruluş, tasarımın, bu Yönetmel ğ n lg l hükümler ne uygun olduğunu bel rlemes hal nde başvuru sah b ne AT tasarım ncelemes sert f kası düzenler. Sert f ka, malatçının adını ve adres n, muayene sonuçlarını, geçerl l k koşullarını ve onaylı tasarımın bel rlenmes ç n gerekl b lg ler çermel d r. Tekn k dosyanın lg l bölümler n n b r l stes sert f kaya eklenmel ve b r kopyası onaylanmış kuruluş tarafından muhafaza ed lmel d r. Şayet onaylanmış kuruluş AT tasarım ncelemes sert f kasını hazırlamayı reddederse, malatçıya veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s ne, ret nedenler n detaylı olarak bel rtmel d r. İt raz başvurusu ç n gerekl hazırlıklar yapılmalıdır. 6. Başvuru sah b, basınçlı ek pmanda temel gereklere veya ürünün kullanımı ç n bel rlenm ş şartlara uygunluğu etk leyeb lecek değ ş kl kler n olması hal nde, ek onay alınması gerekt ğ nden onaylanmış tasarımdak her değ ş kl k hakkında AT tasarım ncelemes sert f kası le lg l tekn k dosyayı muhafaza eden onaylanmış kuruluşu b lg lend r r. Bu ek onay, or j nal AT tasarım ncelemes sert f kasına lave olarak ver lmel d r. 7. Her onaylanmış kuruluş ptal ett ğ ve Bakanlık talep ederse verd ğ AT tasarım nceleme sert f kaları le lg l olarak bakanlığa b lg vermel d r. Her onaylanmış kuruluş verd ğ AT tasarım ncelemes sert f kaları ve bunların ptal le lg l yaptığı şlemler hakkında d ğer onaylanmış kuruluşları b lg lend r r. 8. D ğer onaylanmış kuruluşlar, talep üzer ne aşağıdak lerle lg l b lg ler ed neb l rler: Düzenlenen AT tasarım ncelemes sert f kaları ve ekler, İptal ed len AT tasarım ncelemes sert f kaları ve ekler. 9. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, Yukarıda madde 3. de b ld r len AT tasarım ncelemes sert f kasının ve ekler n n kopyasını tekn k dosya le b rl kte basınçlı ek pmanın son üret ld ğ tar hten t baren on yıl süre le muhafaza etmel d r. Ne malatçının ne de Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s n n faal yet göstermed ğ durumda, tekn k dosyayı hazır bulundurma zorunluluğu, ürünü p yasaya sunan k ş n n sorumluluğundadır. Modül C1: TİPE UYGUNLUK 1. Bu modül, malatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc ler tarafından basınçlı ek pmanın AT t p nceleme sert f kasında tanımlanan t pe uygunluğunu ve bu Yönetmel ğ n hükümler ne uygunluğunu beyan ett ğ uygunluk değerlend rme yöntem n tanımlamaktadır. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, basınçlı ek pmanın her b r ne CE uygunluk şaret n l şt rmel ve yazılı b r uygunluk beyanı düzenlemel d r. 2. İmalatçı, basınçlı ek pmanın AT t p ncelemes sert f kasında tanımlanan t pe ve Yönetmel k gerekler ne uygun şek lde üret lmes ç n gereken bütün önlemler almalıdır. 3. malatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, uygunluk beyanının b r kopyasını basınçlı ek pmanın son üret m tar h nden t baren on yıl süreyle muhafaza etmel ler. Ne malatçının ne de Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s n n faal yet göstermed ğ durumlarda, mevcut tekn k dosyayı muhafaza etme zorunluluğu basınçlı ek pmanı p yasaya sunan k ş ye a tt r. 4. Son değerlend rme, malatçı tarafından seç lm ş olan onaylanmış kuruluşun beklenmed k z yaretler le zlenmel d r. Bu z yaretler sırasında onaylanmış kuruluşun yapması gerekenler aşağıda bel rt lm şt r: İmalatçının, son değerlend rmey EK I madde 3.2. ye uygun olarak gerçekleşt rd ğ n saptamak, Kontroller yapmak üzere üret m veya depo b nasından basınçlı ek pmanın numunes n almak. Onaylanmış kuruluş, numunelere göre b rkaç basınçlı ek pmanı değerlend rerek, basınçlı ek pman numuneler n n kısmen veya tamamen ncelenmes n n, test yapılmasının veya yapılmamasının gerekl olup olmadığını değerlend rmek. Basınçlı ek pmanın b r veya daha fazla parçası uygun olmazsa, onaylanmış kuruluş uygun tedb rler almalıdır. İmalatçı, onaylanmış kuruluşun sorumluğunda basınçlı ek pmanın her b r ne onaylanmış kuruluşun tanıtım numarasını l şt rmel d r. Modül D: ÜRETİM KALİTE GÜVENCESİ 1. Bu modül, aşağıda madde 2 de b ld r len yükümlülükler yer ne get ren malatçının basınçlı ek pmanın AT t p nceleme sert f kasında veya AT tasarım nceleme sert f kasında tanımlanan t pe uygunluğunu ve Yönetmel ğ n gerekler n yer ne get rd ğ n beyan ve garant ett ğ yöntem tanımlamaktadır. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, basınçlı ek pmanın her b r ne CE uygunluk şaret n l şt r r ve yazılı b r uygunluk beyannames düzenler. CE uygunluk şaret ne, aşağıda madde 4 de açıklanan gözet mden sorumlu onaylanmış kuruluşun tanıtım numarası eşl k eder. 2. İmalatçı, aşağıda madde 3 de tanımlandığı g b, üret m, son ürün denet m ve testler ç n onaylı b r kal te s stem uygulamalı ve aşağıda madde 4 de açıklanan gözet me tab olmalıdır. 3. Kal te s stem 3.1 İmalatçı, kal te s stem n n değerlend r lmes ç n kend seçt ğ b r onaylanmış kuruluşa başvuruda bulunur. Başvuruda aşağıdak b lg ler bulunmalıdır: Basınçlı ek pman le lg l gerekl bütün b lg ler, Kal te s stem le lg l dokümanlar, n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 18/26

19 Onaylanmış t p le lg l tekn k dosya ve AT t p nceleme sert f kasının veya AT tasarım nceleme sert f kasının b r kopyası. 3.2 Kal te s stem, basınçlı ek pmanın, AT t p nceleme sert f kasında veya AT tasarım nceleme sert f kasında tanımlanan t pe uygun olmasını ve Yönetmel k gerekler n yer ne get rmes n sağlamalıdır. İmalatçı tarafından ben msenen bütün unsurlar, gereks n mler ve hükümler s stemat k ve düzenl b r b ç mde yazılı pol t kalar, yöntemler ve tal matlar şekl nde belgelend r lmel d r. Bu kal te s stem dokümanları, kal te programları, planları, elk tabı ve kayıtların doğru anlaşılmasını sağlayacak ve özell kle aşağıda bel rt lenler n yeterl tanımını çerecek şek lde düzenlen r: Basınçlı ek pmanın kal tes bakımından, yönet m n sorumlulukları ve gücü, organ zasyon yapısı ve kal te hedefler, Uygulanacak olan üret m, kal te kontrol ve kal te güvences tekn kler, özell kle EK I madde ye göre onaylanan sab t bağlantı parçaları ç n kullanılan yöntemler olmak üzere, kullanılacak yöntem ve s stemat k faal yetler, Üret m önces, üret m esnasında ve üret mden sonra uygulanacak olan testler ve muayeneler ve bunların hang sıklıkla uygulanacağı, Muayene raporları, test ver ler g b kal te kayıtları, kal brasyon ver ler, özell kle EK I madde ve madde e göre parçaların b rleşt r lmes ve tahr batsız muayeneler yapanlar olmak üzere lg l personel n n tel kler veya onayları. İsten len kal ten n sağlanması ve kal te s stem n n ver ml şlemes ç n kullanılan zleme araçları. 3.3 Onaylanmış kuruluş, madde 3.2 de b ld r len gerekler yer ne get r p get rmed ğ n bel rlemek üzere kal te s stem n değerlend r r. Değerlend rmede, lg l uyumlaştırılmış standartları esas alan kal te s stem unsurlarının madde 3.2 dek gereklere uygun olduğu varsayılır. Denetç ler n en az b r üyes, lg l basınçlı ek pman teknoloj s n n değerlend r lmes konusunda tecrübel olmalıdır. Değerlend rme yöntem üret m yer nde denet m z yaret çermel d r. Karar malatçıya b ld r lmel d r. Bu b ld rme, değerlend rme sonuçlarını ve kararla lg l nedenler çermel d r. İt raz başvurusu ç n gerekl hazırlıklar yapılmalıdır. 3.4 İmalatçı, onaylandığı şekl yle kal te s stem nden doğan yükümlülükler n yer ne get rmel etk nl ğ n ve devamlılığını sağlamalıdır. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, kal te s stem n onaylamış olan onaylanmış kuruluşu, kal te s stem le lg l olarak yapmayı öngördükler güncelleşt rmeler hakkında b lg lend rmel d r. Onaylanmış kuruluş yapılması düşünülen değ ş kl kler değerlend rmel ve değ şt r lm ş kal te s stem n n madde 3.2. de b ld r len gerekler hala yer ne get r p get rmed ğ ne ve yen den b r değerlend rmen n gerekl olup olmadığına karar vermel d r. Karar, malatçıya b ld r lmel d r. B ld r m, nceleme sonuçlarını ve gerekçel değerlend rme kararlarını çermel d r. 4. Onaylanmış kuruluşun gözet m sorumluluğu 4.1 Gözet m n amacı, malatçının onaylı kal te s stem le lg l yükümlülükler n yer ne get rd ğ nden em n olmaktır. 4.2 İmalatçı, onaylanmış kuruluşun kontrol amacıyla üret m, kontrol, test ve depolama mahaller ne g r ş zn vermel ve özell kle aşağıda bel rt lenler olmak üzere bütün gerekl b lg ler tem n etmel d r: Kal te s stem dokümanları, Muayene raporları ve test ver ler, kal brasyon ver ler, lg l personel n n tel k raporları v.b. g b kal te kayıtları. 4.3 Onaylanmış kuruluş, malatçının kal te s stem n sürdürdüğünü ve uyguladığını bel rlemek amacıyla per yod k olarak denetlemel ve malatçıya denetleme raporlarını sunmalıdır. Per yod k denetlemeler n sıklığı, her üç yılda b r yen den değerlend rme yapılacak şek lde olmalıdır. 4.4 Ayrıca, onaylanmış kuruluş malatçıya beklenmed k z yaretlerde bulunacaktır. Bu lave z yaret n gerekl l ğ ve sıklığı onaylanmış kuruluş tarafından uygulanan kontrol s stem temel nde bel rlenecekt r. Özell kle, aşağıdak faktörler z yaret kontrol s stem nde d kkate alınmalıdır: Ek pmanın kategor s, Daha öncek denet m z yaretler n n sonuçları, Düzelt c faal yet n sürdürme ht yacı, Uygulanab l r olduğunda s stem n onayıyla bağlantılı özel koşullar, Üret m organ zasyonunda, pol t kada veya tekn ğ nde öneml değ ş kl kler. Bu tür z yaretler sırasında onaylanmış kuruluş, gerekt ğ nde, kal te s stem n n doğru şled ğ n tey t etmek ç n testler yapab l r veya yaptırab l r. Onaylanmış kuruluş malatçıya b r denet m raporu, şayet b r test yapılmışsa b r de test raporu sunmalıdır. 5. İmalatçı, aşağıdak b lg ler basınçlı ek pmanın son üret ld ğ tar hten t baren on yıl süre le muhafaza eder ve sten ld ğ nde yetk l kamu kuruluşuna sunar: Madde 3.1 n k nc paragrafında bel rt len dokümanlar; Madde 3.4 ün k nc paragrafında bel rt len güncellemeler; Madde 3.3 ün son paragrafında, madde 3.4 ün son paragrafında ve madde 4.3 ve madde 4.4 de bel rt len onaylanmış kuruluşun karar ve raporları. 6. Her onaylanmış kuruluş, ger çek len ve Bakanlık talep ederse ver len kal te s stem onayları hakkında Bakanlığa b lg vermel d r. Her onaylanmış kuruluş, ver len ve ger çek len kal te s stem onayları hakkında d ğer onaylanmış kuruluşlara b lg ver r. Modül D1: ÜRETİM KALİTE GÜVENCESİ 1. Bu modül, aşağıdak madde 3 de b ld r len yükümlülükler yer ne get ren malatçının basınçlı ek pmanın bu Yönetmel ğ n gerekler n yer ne get rd ğ n beyan ve garant ett ğ yöntem tanımlamaktadır. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, basınçlı ek pmanın her b r ne CE uygunluk şaret n l şt r r ve yazılı b r uygunluk beyannames düzenler. CE uygunluk şaret ne, aşağıdak madde 5 de açıklanan gözet mden sorumlu onaylanmış kuruluşun tanıtım numarası eşl k eder. 2. İmalatçı aşağıda bel rt len tekn k dosyayı hazırlamalıdır: Tekn k dosya, basınçlı ek pmanın bu Yönetmel k gerekler ne uygunluğunu ortaya koyacak şek lde hazırlanır. Tekn k dosya bu tür değerlend rme ç n mümkün olduğunca basınçlı ek pmanın tasarımı, üret m ve şley ş n kapsamalı ve şunları çermel d r: Basınçlı ek pmanın genel b r tanımı, Kavramsal tasarım ve malat ç z mler, parçaların, alt parçaların, devreler n vb. şemaları Bahsed len ç z mler n, şemaların ve basınçlı ek pmanın, çalışmasının anlaşılab lmes ç n gerekl tanımlamalar ve açıklamalar, Bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde bel rt len ve tamamen veya kısmen uygulanmış standartların l stes ve bu standartların uygulanmadığı durumlarda, bu Yönetmel ğ n temel gerekler n karşılaması ç n ben msenen çözümler n açıklamaları, Yapılan tasarım hesaplarının ve muayeneler n sonuçları, Deney raporları 3. İmalatçı aşağıdak madde 4 de tanımlandığı g b üret m, son denet m ve testler ç n onaylı b r kal te s stem uygulamalı ve aşağıdak madde 5 de açıklanan gözet me tab olmalıdır. 4. Kal te s stem 4.1 İmalatçı, kal te s stem n n değerlend r lmes ç n kend seçt ğ b r onaylanmış kuruluşa başvuruda bulunur. Başvuru aşağıdak b lg ler kapsamalıdır. Söz konusu basınçlı ek pman le lg l gerekl bütün b lg ler, n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 19/26

20 Kal te s stem le lg l dokümanlar. 4.2 Kal te s stem, basınçlı ek pmanın, bu Yönetmel k gerekler n yer ne get rmes n tem n etmel d r. İmalatçı tarafından ben msenen bütün unsurlar, gerekler ve hükümler s stemat k ve düzenl b r b ç mde yazılı pol t kalar, yöntemler ve tal matlar şekl nde belgelend r lmel d r. Bu kal te s stem belgeler, kal te programlarının, planlarının, el k taplarının ve kayıtların doğru anlaşılmasını sağlamalı ve özell kle aşağıda bel rt lenler n yeterl tanımını çermel d r. Basınçlı ek pmanın kal tes bakımından, Yönet m n sorumlulukları ve gücü, organ zasyon yapısı ve kal te hedefler, Uygulanacak olan üret m, kal te kontrol ve kal te güvences tekn kler, özell kle EK I madde ye göre onaylanan sab t bağlantı parçaları ç n kullanılan yöntemler olmak üzere, kullanılacak yöntem ve s stemat k faal yetler, Üret m önces, üret m esnasında ve üret mden sonra uygulanacak olan testler ve muayeneler ve bunların hang sıklıkla uygulanacağı, Muayene raporları, test ver ler, kal brasyon ver ler, özell kle EK I madde ye göre parçaların b rleşt r lmes n üstlenenler olmak üzere personel n n tel kler ve onayı, İsten len kal ten n sağlanması ve kal te s stem n n ver ml şlemes ç n kullanılan zleme araçları. 4.3 Onaylanmış kuruluş, kal te s stem n n madde 4.2 de b ld r len gerekler yer ne get r p get rmed ğ n bel rlemek üzere kal te s stem n değerlend r r. Değerlend rmede, lg l uyumlaştırılmış standartları esas alan kal te s stem unsurlarının madde 4.2 dek gereklere uygun olduğu varsayılır. Denetç ler n en az b r üyes, lg l basınçlı ek pman teknoloj s n n değerlend r lmes konusunda tecrübel olmalıdır. Değerlend rme yöntem üret m yer n n denet m n çermel d r. Değerlend rme sonucu malatçıya b ld r lmel d r. Bu b ld rme, değerlend rme sonuçlarını ve kararla lg l nedenler çermel d r. İt raz başvurusu ç n gerekl hazırlıklar yapılmalıdır. 4.4 İmalatçı, onaylandığı şekl yle kal te s stem nden doğan yükümlülükler n yer ne get rmel, etk nl ğ n ve devamlılığını sağlamalıdır. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, kal te s stem n onaylamış olan onaylanmış kuruluşu kal te s stem le lg l olarak yapmayı öngördükler güncelleşt rmeler hakkında b lg lend rmel d r. Onaylanmış kuruluş yapılması düşünülen değ ş kl kler değerlend rmel ve değ şt r lm ş kal te s stem n n madde 4.2. de b ld r len gerekler yer ne get r p get rmed ğ ne ve yen den b r değerlend rmen n gerekl olup olmadığına karar vermel d r. Karar, nceleme sonuçları ve gerekçeler le b rl kte malatçıya b ld r lmel d r. 5. Onaylanmış kuruluşun gözet m sorumluluğu 5.1 Gözet m n amacı, malatçının onaylı kal te s stem le lg l yükümlülükler n yer ne get rd ğ n n bel rlenmes d r. 5.2 İmalatçı, onaylanmış kuruluşun kontrol amacıyla üret m, kontrol, test ve depolama mahaller ne, g r ş zn vermel ve özell kle aşağıda bel rt lenler olmak üzere bütün gerekl b lg ler sağlamalıdır. Kal te s stem dokümanları, Muayene raporları ve test ver ler, kal brasyon ver ler, lg l personel n n tel k raporları v.b. g b kal te kayıtları. 5.3 Onaylanmış kuruluş malatçının kal te s stem n gerekt ğ g b sürdürdüğünü ve uyguladığını bel rlemek amacıyla per yod k olarak denetlemel ve malatçıya denetleme raporlarını sunmalıdır. Per yod k denetlemeler n sıklığı, her üç yılda b r yen den değerlend rme yapılacak şek lde olmalıdır. 5.4 Ayrıca, onaylanmış kuruluş malatçıya beklenmed k z yaretlerde bulunacaktır. Bu lave z yaret n gerekl l ğ ve sıklığı, onaylanmış kuruluş tarafından uygulanan z yaret kontrol s stem temel nde bel rlenecekt r. Özell kle, aşağıdak faktörler z yaret kontrol s stem nde d kkate alınmalıdır: Ek pmanın kategor s, Daha öncek denet m z yaretler n n sonuçları, Düzelt c faal yet n yapılma ht yacı, S stem n onayıyla bağlantılı özel koşullar, Üret m organ zasyonunda pol t kada veya tekn ğ nde öneml değ ş kl kler. Bu tür z yaretler sırasında onaylanmış kuruluş, gerekt ğ nde, kal te s stem n n doğru şled ğ n tey t etmek ç n testler yapab l r veya yaptırab l r. Onaylanmış kuruluş, malatçıya b r denet m raporu, şayet b r test yapılmışsa b r de test raporu vermel d r. 6. İmalatçı, aşağıdak b lg ler basınçlı ek pmanın son üret ld ğ tar hten t baren on yıl süre le, muhafaza eder ve sten ld ğ nde Bakanlığa sunar: Yukarıda madde 2 de b ld r len tekn k dosya, Madde 4.1 n k nc paragrafında bel rt len dokümanlar, Madde 4.4 ün k nc paragrafında bel rt len güncellemeler, Madde 4.3 ün son paragrafında, madde 4.4 ün son paragrafında ve madde 5.3 ve madde 5.4 de bel rt len onaylanmış kuruluşun karar ve raporları. 7. Her onaylanmış kuruluş, ger çek len ve Bakanlık talep ederse ver len kal te s stem onayları hakkında Bakanlığa b lg vermel d r. Her onaylanmış kuruluş, ver len ve ger çek len kal te s stem onayları hakkında d ğer onaylanmış kuruluşlara b lg ver r. Modül E: ÜRÜN KALİTE GÜVENCESİ 1. Bu modül, aşağıdak madde 2 de b ld r len yükümlülükler yer ne get ren malatçının basınçlı ek pman AT t p nceleme sert f kasında tanımlanan t pe ve bu Yönetmel ğ n gerekler n yer ne get rd ğ n beyan ve garant ett ğ yöntem tanımlamaktadır. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, her ürüne CE uygunluk şaret n l şt r r ve yazılı b r uygunluk beyannames düzenler. CE uygunluk şaret ne aşağıda madde 4 de açıklanan gözet mden sorumlu onaylanmış kuruluşun tanıtım numarası eşl k eder. 2. İmalatçı, aşağıda madde 3 de tanımlandığı g b, basınçlı ek pmanın son basınçlı ek pman denet m ve testler ç n onaylı b r kal te s stem uygulamalı ve aşağıda madde 4 de açıklanan gözet me tab olmalıdır. 3. Kal te s stem 3.1 İmalatçı, basınçlı ek pmanın kal te s stem n n değerlend r lmes ç n kend seçt ğ b r onaylanmış kuruluşa başvuruda bulunur. Başvuruda aşağıdak b lg ler bulunmalıdır: Basınçlı ek pman le lg l gerekl bütün b lg ler, Kal te s stem le lg l dokümanlar, Onaylanmış t p le lg l tekn k dosya ve AT t p nceleme sert f kasının b r kopyası. 3.2 Kal te s stem altında, basınçlı ek pmanın her b r parçası, bu Yönetmel k gerekler ne uygunluğunun sağlanması ç n muayene ed lmel ve bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde bel rt len lg l standartlarda bel rt ld ğ g b gerekl testler veya eşdeğer testler le özell kle EK I madde 3.2. de b ld r len son değerlend rme yapılmalıdır. İmalatçı tarafından ben msenen bütün temel, gerekler ve hükümler s stemat k ve düzenl b r b ç mde yazılı pol t kalar, yöntemler ve tal matlar şekl nde belgelend r lmel d r. Bu kal te s stem belgeler kal te programları, planları, el k tapları ve kayıtların doğru anlaşılmasını sağlayacak ve özell kle aşağıda bel rt lenler n yeterl tanımını çerecek şek lde düzenlen r: Basınçlı ek pmanın kal tes bakımından, yönet m n sorumlulukları ve gücü, organ zasyon yapısı ve kal te hedefler, n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 20/26

21 Üret mden sonra uygulanacak olan muayeneler ve testler, Kal te s stem n n ver ml şlemes ç n kullanılan zleme araçları, Muayene raporları ve test ver ler, kal brasyon ver ler, özell kle EK I madde ve madde e göre parçaların b rleşt r lmes n tahr batsız testler yapanlar olmak üzere lg l personel n n tel kler veya onayları. 3.3 Onaylanmış kuruluş kal te s stem n n madde 3.2 de b ld r len gerekler yer ne get r p get rmed ğ n bel rlemek üzere kal te s stem n değerlend r r. Değerlend rmede, lg l uyumlaştırılmış standartları esas alan kal te s stem unsurlarının madde 3.2 dek gereklere uygun olduğu varsayılır. Denetç ler n en az b r üyes, lg l basınçlı ek pman teknoloj s n n değerlend r lmes konusunda tecrübel olmalıdır. Değerlend rme yöntem üret m yer n n denet m n çermel d r. Değerlend rme sonucu malatçıya b ld r lmel d r. Bu b ld rme, değerlend rme sonuçlarını ve kararla lg l nedenler çermel d r. 3.4 İmalatçı, onaylandığı şekl yle kal te s stem nden doğan yükümlülükler yer ne get rmel etk nl ğ n ve devamlılığını sağlamalıdır. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, kal te s stem n onaylamış olan onaylanmış kuruluşu kal te s stem le lg l olarak yapmayı öngördükler güncelleşt rmeler hakkında b lg lend rmel d r. Onaylanmış kuruluş yapılması düşünülen değ ş kl kler değerlend rmel ve değ şt r lm ş kal te s stem n n madde 3.2. de b ld r len gerekler yer ne get r p get rmed ğ ne ve yen den b r değerlend rmen n gerekl olup olmadığına karar vermel d r. Karar, nceleme sonuçları ve gerekçeler le b rl kte malatçıya b ld r lmel d r. 4. Onaylanmış kuruluşun gözet m sorumluluğu 4.1 Gözet m n amacı, malatçının onaylı kal te s stem le lg l yükümlülükler n yer ne get rd ğ n n bel rlenmes d r. 4.2 İmalatçı, onaylanmış kuruluşun kontrol amacıyla, kontrol, test ve depolama mahaller ne g r ş zn vermel ve özell kle aşağıda bel rt lenler olmak üzere bütün gerekl b lg ler tem n etmel d r: Kal te s stem dokümanları, Tekn k dosya, Muayene raporları ve test ver ler, kal brasyon ver ler, lg l personel n n tel k raporları, vb. g b kal te kayıtları. 4.3 Onaylanmış kuruluş, malatçının kal te s stem n gerekt ğ şek lde sürdürdüğünü ve uyguladığını bel rlemek amacıyla per yod k olarak denetlemel ve malatçıya denetleme raporlarını sunmalıdır. Per yod k denetlemeler n sıklığı, her üç yılda b r yen den değerlend rme yapılacak şek lde olmalıdır. 4.4 Ayrıca, onaylanmış kuruluş malatçıya beklenmed k z yaretlerde bulunacaktır. Bu lave z yaret n gerekl l ğ ve sıklığı onaylanmış kuruluş tarafından uygulanan z yaret kontrol s stem temel nde bel rlenecekt r. Özell kle, aşağıdak faktörler z yaret kontrol s stem nde d kkate alınmalıdır: Ek pmanın kategor s, Daha öncek denet m z yaretler n n sonuçları, Düzelt c faal yet yapılma ht yacı, S stem n onayıyla bağlantılı özel koşullar, Üret m organ zasyonunda pol t kada veya tekn ğ nde öneml değ ş kl kler. Bu tür z yaretler sırasında onaylanmış kuruluş, gerekt ğ nde, kal te s stem n n doğru şled ğ n tey t etmek ç n testler yapab l r veya yaptırab l r. Onaylanmış kuruluş malatçıya b r denet m raporu, şayet b r test yapılmışsa b r de test raporu vermel d r. 5. İmalatçı, aşağıdak b lg ler basınçlı ek pmanın son üret ld ğ tar hten t baren on yıl süre le muhafaza eder ve sten ld ğ nde Bakanlığa sunar: Madde 3.1 n k nc paragrafında bel rt len dokümanlar; Madde 3.4 ün k nc paragrafında bel rt len düzenlemeler; Madde 3.3 ün son paragrafında, madde 3.4 ün son paragrafında, madde 4.3 ve madde 4.4 de bel rt len onaylanmış kuruluşun kararları ve raporları. 6. Her onaylanmış kuruluş, ger çek len ve Bakanlık talep ederse ver len kal te s stem onayları hakkında Bakanlığa b lg vermel d r. Her onaylanmış kuruluş, ver len ve ger çek len kal te s stem onayları hakkında d ğer onaylanmış kuruluşlara b lg ver r. Modül E1: ÜRÜN KALİTE GÜVENCESİ 1. Bu modül, aşağıdak madde 3 de b ld r len yükümlülükler yer ne get ren malatçının basınçlı ek pmanın bu Yönetmel ğ n gerekler n yer ne get rd ğ n beyan ve garant ett ğ yöntem tanımlamaktadır. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, basınçlı ek pmanın her b r ne CE uygunluk şaret n l şt r r ve yazılı b r uygunluk beyannames düzenler. CE uygunluk şaret ne, aşağıdak madde 5 de açıklanan gözet mden sorumlu olan onaylanmış kuruluşun tanıtım numarası eşl k eder. 2. İmalatçı aşağıda bel rt len tekn k dosyayı hazırlamalıdır: Tekn k dosya, basınçlı ek pmanın bu Yönetmel k gerekler ne uygunluğunu ortaya koyacak şek lde hazırlanır. Tekn k dosya bu tür değerlend rme ç n mümkün olduğunca, basınçlı ek pmanın tasarımı, üret m ve şley ş n kapsamalı ve aşağıdak ler çermel d r: Basınçlı ek pmanın genel b r tanımı, Kavramsal tasarım ve malat ç z mler, parçaların alt parçaların, devreler n vb. şemaların, Bahsed len ç z mler n, şemaların ve basınçlı ek pmanın çalışmasının anlaşılab lmes ç n gerekl tanımlamalar ve açıklamalar, Bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde bel rt len ve tamamen veya kısmen uygulanmış standartların l stes ve bu standartların uygulanmadığı durumlarda, bu Yönetmel ğ n temel gerekler n karşılaması ç n ben msenen çözümler n açıklamaları, Yapılan tasarım hesaplarının ve muayeneler n sonuçları, Deney raporları. 3. İmalatçı, aşağıdak madde 4 de tanımlandığı g b, basınçlı ek pmanın, son denet m ve testler ç n onaylı b r kal te s stem uygulamalı ve aşağıda madde 5 de açıklanan gözet me tab olmalıdır. 4. Kal te s stem 4.1 İmalatçı, kal te s stem n n değerlend r lmes ç n kend seçt ğ b r onaylanmış kuruluşa başvuruda bulunur. Başvuruda aşağıdak b lg ler bulunmalıdır: Basınçlı ek pman le lg l gerekl bütün b lg ler, Kal te s stem le lg l dokümanlar. 4.2 Kal te s stem altında, basınçlı ek pmanın her b r parçası, bu Yönetmel k gerekler ne uygunluğunun sağlanması ç n muayene ed lmel ve bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde bel rt len lg l standartlarda bel rt ld ğ g b gerekl testler veya eşdeğer testler le özell kle EK I madde 3.2. de b ld r len son ürün değerlend rmes yapılmalıdır. İmalatçı tarafından ben msenen bütün temel unsurlar, gerekler ve hükümler s stemat k ve düzenl b r b ç mde yazılı pol t kalar, yöntemler ve tal matlar şekl nde belgelend r lmel d r. Bu kal te s stem belgeler, kal te programları, planları, elk tabı ve kayıtların doğru anlaşılmasını sağlayacak ve özell kle aşağıda bel rt lenler n yeterl tanımını çerecek şek lde düzenlen r: Basınçlı ek pmanın kal tes bakımından, yönet m n sorumlulukları ve gücü, organ zasyon yapısı ve kal te hedefler, n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 21/26

22 EK I madde ye göre onaylandığı şek lde parçaların sab t bağlantısı le lg l yöntemler, Üret mden sonra uygulanacak olan muayeneler ve testler, Kal te s stem n n ver ml şlemes ç n kullanılan zleme araçları, Muayene raporları, test ver ler g b kal te kayıtları, kal brasyon ver ler, özell kle EK I madde ye göre parçaların b rleşt r lmes n üstlenenler olmak üzere personel n n tel kler veya onayları. 4.3 Onaylanmış kuruluş kal te s stem n n madde 4.2 de b ld r len gerekler yer ne get r p get remed ğ n bel rlemek üzere kal te s stem n değerlend r r. Değerlend rmede, lg l uyumlaştırılmış standartları esas alan kal te s stem unsurlarının madde 4.2 dek gereklere uygun olduğu varsayılır. Denetç ler n en az b r üyes, lg l basınçlı ek pmanın teknoloj s n n değerlend r lmes konusunda tecrübel olmalıdır. Değerlend rme yöntem malatçı yer n n denet m n çermel d r. Değerlend rme sonucu malatçıya b ld r lmel d r. Bu b ld rme, değerlend rme sonuçlarını ve kararla lg l nedenler çermel d r. İt raz başvurusu ç n gerekl hazırlıklar yapılmalıdır. 4.4 İmalatçı, onaylandığı şekl yle kal te s stem nden doğan yükümlülükler yer ne get rmel etk nl ğ n ve devamlılığını sağlamalıdır. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, kal te s stem n onaylamış olan onaylanmış kuruluşu kal te s stem le lg l olarak yapmayı öngördükler güncelleşt rmeler hakkında b lg lend r lmel d r. Onaylanmış kuruluş yapılması düşünülen değ ş kl kler değerlend rmel ve değ şt r lm ş kal te s stem n n madde 4.2. de b ld r len gerekler yer ne get r p get rmed ğ ne ve yen den b r değerlend rmen n gerekl olup olmadığına karar vermel d r. Karar, nceleme sonuçları ve gerekçeler le b rl kte malatçıya b ld r lmel d r. 5. Onaylanmış kuruluşun gözet m sorumluluğu 5.1 Gözet m n amacı, malatçının onaylı kal te s stem le lg l yükümlülükler n yer ne get rd ğ n n bel rlenmes d r. 5.2 İmalatçı, onaylanmış kuruluşun, kontrol amacıyla kontrol, test ve depolama mahaller ne g r ş zn vermel ve özell kle aşağıda bel rt lenler olmak üzere bütün gerekl b lg ler tem n etmel d r: Kal te s stem dokümanları, Tekn k dosya, Muayene raporları ve test ver ler, kal brasyon ver ler, lg l personel n n tel k raporları v.b. g b kal te kayıtları. 5.3 Onaylanmış kuruluş, malatçının kal te s stem n gerekt ğ şek lde sürdürdüğünü ve uyguladığını bel rlemek amacıyla per yod k olarak denetlemel ve malatçıya denetleme raporlarını sunmalıdır. Per yod k denetlemeler n sıklığı, her üç yılda b r yen den değerlend rme yapılacak şek lde olmalıdır. 5.4 Ayrıca, onaylanmış kuruluş malatçıya beklenmed k z yaretlerde bulunacaktır. Bu lave z yaret n gerekl l ğ ve sıklığı onaylanmış kuruluş tarafından uygulanan z yaret kontrol s stem temel nde bel rlenecekt r. Özell kle, aşağıdak faktörler z yaret kontrol s stem nde d kkate alınmalıdır: Ek pmanın kategor s, Daha öncek denet m z yaretler n n sonuçları, Düzelt c faal yet yapılma ht yacı, S stem n onayıyla bağlantılı özel koşullar, Üret m organ zasyonunda, pol t kada veya tekn ğ nde öneml değ ş kl kler. Bu tür z yaretler sırasında onaylanmış kuruluş, gerekt ğ nde, kal te s stem n n doğru şled ğ n tey t etmek ç n testler yapab l r veya yaptırab l r. Onaylanmış kuruluş, malatçıya b r denet m raporu, şayet b r test yapılmışsa, b r de test raporu vermel d r. 6. İmalatçı, aşağıdak b lg ler basınçlı ek pmanın son üret ld ğ tar hten t baren on yıl süre le muhafaza eder ve sten ld ğ nde yetk l kamu kuruluşuna sunar: Yukarıda madde 2 de bel rt len dokümanlar, Madde 4.1 n k nc paragrafında bel rt len dokümanlar, Madde 4.4 ün k nc paragrafında bel rt len güncellemeler, Madde 4.3 ün son paragrafında, madde 4.4 ün son paragrafında, madde 5.3 ve madde 5.4 de bel rt len onaylanmış kuruluşun karar ve raporları. 7. Her onaylanmış kuruluş, ger çek len ve Bakanlık talep ederse ver len kal te s stem onayları hakkında Bakanlığa b lg vermel d r. Her onaylanmış kuruluş, ver len ve ger çek len kal te s stem onayları hakkında d ğer onaylanmış kuruluşa b lg ver r. Modül F: ÜRÜN DOĞRULAMASI 1. Bu modül, malatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s n n aşağıdak madde 3 ün hükümler ne tab olan basınçlı ek pmanın; AT t p nceleme sert f kasında, veya AT tasarım nceleme sert f kasında tanımlanan t pe uygun olduğunu ve Yönetmel ğ n gerekler n karşıladığını tem n ve beyan ett ğ yöntem tanımlamaktadır. 2. İmalatçı, basınçlı ek pmanın üret m sürec nde; AT t p nceleme sert f kasında, veya AT tasarım nceleme sert f kasında tanımlanan t pe uygunluğu ve bu Yönetmel ğ n gerekler yer ne get rmes n sağlamak üzere gerekl bütün önlemler almalıdır. İmalatçı veya Türk yede yerleş k yetk l tems lc s, CE uygunluk şaret n her basınçlı ek pmana l şt rmel ve uygunluk beyanı düzenlemel d r. 3. Onaylanmış kuruluş aşağıdak madde 4 de bel rt len şek lde her ürünü muayene ve test ederek, basınçlı ek pmanın bu Yönetmel ğ n gerekler ne uygunluğunu kontrol etmek ç n uygun ncelemeler ve deneyler yapmalıdır. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, uygunluk beyanının b r kopyasını basınçlı ek pmanın son üret m n tar h nden t baren on yıl süreyle muhafaza etmel ler. 4. Basınçlı ek pmanın her b r parçasının muayene ve test ed lerek doğrulanması 4.1 Onaylanmış kuruluş basınçlı ek pmanın her b r parçasını ayrı ayrı muayene eder ve t p nceleme sert f kasında tanımlanan t pe uygun olduklarını ve bu Yönetmel kte bel rt len gerekler yer ne get rd kler n doğrulamak ç n, bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde atıfta bulunulan standartlarda bel rt len testler ve muayeneler veya eşdeğerler n yapar. Onaylanmış kuruluşun özell kle yer ne get receğ görevler: Basınçlı ek pmanın sab t bağlanan parçalarının bağlantı şlem n gerçekleşt ren ve tahr batsız testler yapan personel n EK I madde veya madde e uygun onaylı olduğunu doğrulamak, Malzeme malatçısı tarafından EK I madde 4.3. e uygun olarak hazırlanmış olan sert f kayı doğrulamak, EK I madde 3.2. de b ld r ld ğ g b son muayeney ve dayanıklılık test n yapmak veya yaptırmak ve varsa emn yet donanımını muayene etmek, n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 22/26

23 4.2 Onaylanmış kuruluş, basınçlı ek pmanın her b r parçasına tanıtım numarasını l şt rmel veya l şt rtmel ve yapılan testler le lg l yazılı b r uygunluk sert f kası düzenlenmel d r. 4.3 İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, onaylanmış kuruluş tarafından düzenlenen uygunluk sert f kasının talep üzer ne tem n ed leceğ n garant etmel d r. Modül G: AT BİRİM DOĞRULAMASI 1. Bu modül, malatçının aşağıdak madde 4.1 de b ld r len sert f kaya sah p basınçlı ek pmanın bu Yönetmel ğ n gerekler ne uygun olduğunu beyan ve garant ett ğ yöntem tanımlamaktadır. İmalatçı, CE uygunluk şaret n basınçlı ek pmana l şt r r ve uygunluk beyanı düzenler. 2. İmalatçı, b r m doğrulaması ç n, kend seçeceğ b r onaylanmış kuruluşa başvuracaktır. Başvuruda aşağıdak b lg ler bulunmalıdır: İmalatçının adı, adres ve basınçlı ek pmanın bulunduğu yer, Benzer başvurunun b r başka onaylanmış kuruluşa yapılmamış olduğuna da r yazılı b r beyanname, Tekn k dosya. 3. Tekn k dosya basınçlı ek pmanın, bu Yönetmel ğ n gerekler ne uygunluğunu ortaya koyacak ve basınçlı ek pmanın tasarım, üret m ve şley ş n n anlaşılmasını sağlayacak şek lde olmalıdır. Tekn k dosyanın çermes gerekenler: Basınçlı ek pmanın genel b r tanımı, Kavramsal tasarım ve malat ç z mler, parçaların alt parçaların,devreler n vb. şemaları, Bahsed len ç z mler n, şemaların ve basınçlı ek pmanın çalışmasının anlaşılab lmes ç n gerekl tanımlamalar ve açıklamalar, Bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde bel rt len ve tamamen veya kısmen uygulanmış standartların l stes ve bu standartların uygulanmadığı durumlarda, bu Yönetmel ğ n temel gerekler n karşılaması ç n ben msenen çözümler n açıklamaları, Yapılan tasarım hesaplarının ve muayeneler n sonuçları, Deney raporları, EK I madde ve madde e uygun olarak lg l personel n n tel k ve onayları, üret m ve test şlemler n n onayı hakkındak uygun ayrıntılar. 4. Onaylanmış kuruluş, basınçlı ek pmanın her b r parçasının tasarım ve yapısını ncelemel ve bu Yönetmel kte bel rt len gerekler yer ne get rd kler n garant etmek ç n, üret m sırasında bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde atıfta bulunulan standartlarda bel rt len testler veya eşdeğer muayene ve testler yapmalıdır. Onaylanmış kuruluşun özell kle yer ne get receğ görevler: Tekn k dosyayı tasarım ve üret m yöntemler yönünden ncelemek, Kullanılan malzemeler n lg l uyumlaştırılmış standartlarda bel rt lenlere veya basınçlı ek pmanın malzemes n n Avrupa malzeme onayına uygun olmaması hal nde, bunların değerlend r lmes ve EK I madde 4.3. e göre malzeme malatçısı tarafından düzenlenen sert f kanın kontrolü, Basınçlı ek pmanın sab t bağlanan parçalarının sab t bağlama yöntemler n onaylamak veya daha önce EK I madde ye göre onaylanmış olduğunu kontrol etmek, EK I madde ve madde de sten len n tel kler veya onayları doğrulamak, EK I madde de b ld r len son muayeneler gerçekleşt rmek, EK I madde de b ld r len dayanıklılık testler n yapmak veya yaptırmak şayet varsa emn yet donanımını muayene etmek. 4.1 Onaylanmış kuruluş, basınçlı ek pmana tanıtım numarasını l şt rmel veya l şt rtmel ve yapılan testler le lg l yazılı b r uygunluk sert f kası düzenlemel d r. Sert f ka on yıl süreyle muhafaza ed lmel d r. 4.2 İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, onaylanmış kuruluş tarafından hazırlanan uygunluk beyanını ve uygunluk sert f kasının talep üzer ne tem n ed leceğ n garant etmel d r. Modül H: TAM KALİTE GÜVENCESİ 1. Bu modül, aşağıda madde 2 de b ld r len yükümlülükler yer ne get ren malatçının, basınçlı ek pmanın, bu Yönetmel ğ n gerekler n karşıladığını beyan ve garant ett ğ yöntem tanımlar. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, basınçlı ek pmanın her b r parçasına CE uygunluk şaret n l şt r r ve yazılı b r uygunluk beyanı düzenler. CE uygunluk şaret ne, aşağıda madde 4 de açıklanan gözet mden sorumlu onaylanmış kuruluşun tanıtım numarası eşl k eder. 2. İmalatçı; tasarım, üret m, son nceleme ve testler ç n aşağıda madde 3 de bel rt ld ğ g b onaylı b r kal te s stem uygulamalı ve aşağıda madde 4 de bel rt len gözet m yöntem ne tab olmalıdır. 3. Kal te s stem 3.1 İmalatçı, kal te s stem n n değerlend r lmes ç n kend seçt ğ b r onaylanmış kuruluşa başvuruda bulunur. Başvuru aşağıdak b lg ler kapsamalıdır: Basınçlı ek pman le lg l gerekl bütün b lg ler, Kal te s stem le lg l dokümanlar. 3.2 Kal te s stem, basınçlı ek pmanın, bu Yönetmel k gerekler ne uygun olmasını sağlanmalıdır. İmalatçı tarafından ben msenen bütün unsurlar, gerekler ve hükümler s stemat k ve düzenl b r b ç mde yazılı pol t kalar, yöntemler ve tal matlar şekl nde belgelend r lmel d r. Bu kal te s stem dokümanları, kal te programları, planları, el k tapları ve kayıtların doğru anlaşılmasını sağlayacak ve özell kle aşağıda bel rt lenler n yeterl tanımını çerecek şek lde düzenlen r: Tasarım ve ürün kal tes bakımından yönet m n sorumlulukları ve gücü, organ zasyon yapısı ve kal te hedefler, Standartlar da dah l olmak üzere uygulanacak tekn k tasarım özell kler ve bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde b ld r len standartların tam olarak uygulanmadığı durumlarda basınçlı ek pmanı lg lend ren bu Yönetmel ğ n temel gerekler ne uygunluğun sağlanması ç n kullanılacak olan araçlar, Özell kle EK I madde 4. e uygun malzemeler konusunda olmak üzere, basınçlı ek pmanın tasarımında kullanılacak tasarım kontrol ve tasarım doğrulama tekn kler, yöntemler ve s stemat k faal yetler. Özell kle EK I madde ye göre onaylandığı şekl yle parçaların sab t bağlantısı le lg l yöntemler olmak üzere lg l üret m, kal te kontrol ve kal te güvences tekn kler, yöntemler ve s stemat k faal yetler. Üret m önces, üret m esnasında ve üret mden sonra yapılacak olan muayeneler ve testler le bunların gerçekleşt r lme sıklıkları, Muayene raporları, test ver ler g b kal te kayıtları kal brasyon ver ler, özell kle EK I madde ve madde e göre parçaların b rleşt r lmes n ve tahr batsız testler yapanlar olmak üzere lg l personel n n tel kler veya onayları, Basınçlı ek pmanın sten len tasarımının ve kal tes n n sağlanması ve kal te s stem n n etk n b r şek lde şlemes n n gözet m ç n kullanılan araçlar. 3.3 Onaylanmış kuruluş, madde 3.2 de b ld r len gerekler yer ne get r p get rmed ğ n bel rlemek üzere kal te s stem n değerlend r r. Değerlend rmede, lg l uyumlaştırılmış standartları esas alan kal te s stem unsurlarının madde 3.2 dek gereklere uygun olduğu varsayılır. n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 23/26

24 Denetç ler n en az b r üyes, lg l basınçlı ek pman teknoloj s n n değerlend r lmes konusunda tecrübel olmalıdır. Değerlend rme yöntem üret m yer n n denet m n de çermel d r. Değerlend rme sonucu malatçıya b ld r lmel d r. Bu b ld rme, değerlend rme sonuçlarını ve kararla lg l nedenler çermel d r. İt raz başvurusu ç n gerekl hazırlıklar yapılmalıdır. 3.4 İmalatçı, onaylandığı şekl yle kal te s stem nden doğan yükümlülükler yer ne get rmel, etk nl ğ n ve devamlılığını sağlamalıdır. İmalatçı veya Türk ye de yerleş k yetk l tems lc s, kal te s stem n onaylamış olan onaylanmış kuruluşu kal te s stem le lg l olarak yapmayı öngördükler güncelleşt rmeler hakkında b lg lend rmel d r. Onaylanmış kuruluş, yapılması düşünülen değ ş kl kler değerlend rmel ve değ şt r lm ş kal te s stem n n madde 4.2. de b ld r len gerekler yer ne get r p get rmed ğ ne ve yen den b r değerlend rmen n gerekl olup olmadığını karar vermel d r. Karar, nceleme sonuçları ve gerekçeler le b rl kte malatçıya b ld r lmel d r. 4. Onaylanmış kuruluşun gözet m sorumluluğu 4.1 Gözet m n amacı, malatçının onaylı kal te s stem le lg l yükümlülükler n yer ne get rd ğ n n bel rlenmes d r. 4.2 İmalatçı, onaylanmış kuruluşa, kontrol amacıyla üret m, kontrol, test ve depolama mahaller ne, g r ş zn vermel ve özell kle aşağıda bel rt lenler olmak üzere bütün gerekl b lg ler tem n etmel d r. Kal te s stem dokümanları, Anal zler n, hesaplamaların ve testler n sonuçları g b kal te s stem n n tasarım kısmıyla lg l kal te kayıtları, Denetleme raporları, test ver ler, kal brasyon ver ler ve lg l personel n n tel kler le lg l raporlar g b kal te s stem n n üret m kısmıyla lg l kal te kayıtları. 4.3 Onaylanmış kuruluş, malatçının kal te s stem n gerekt ğ şek lde sürdürdüğünü ve uyguladığını bel rlemek amacıyla per yod k olarak denetlemel ve malatçıya denetleme raporunu sunmalıdır. Per yod k denetlemeler n sıklığı, her üç yılda b r yen den değerlend rme yapılacak şek lde olmalıdır. 4.4 Ayrıca, onaylanmış kuruluş malatçıya beklenmed k z yaretlerde bulunacaktır. Bu lave z yaret n gerekl l ğ ve sıklığı, onaylanmış kuruluş tarafından uygulanan z yaret kontrol s stem temel nde bel rlenecekt r. Özell kle, aşağıdak faktörler z yaret kontrol s stem nde d kkate alınmalıdır: Ek pmanın kategor s, Daha öncek denet m z yaretler n n sonuçları, Düzelt c faal yet yapılma ht yacı, S stem n onayıyla bağlantılı özel koşullar, Üret m organ zasyonunda, pol t kada ve tekn ğ nde öneml değ ş kl kler. Bu tür z yaretler sırasında onaylanmış kuruluş, gerekt ğ nde, kal te s stem n n doğru şled ğ n tey t etmek ç n testler yapab l r veya yaptırab l r. Onaylanmış kuruluş malatçıya b r denet m raporu, şayet b r test yapılmışsa, b r de test raporu vermel d r. 5. İmalatçı, aşağıdak b lg ler basınçlı ek pmanın son üret ld ğ tar hten t baren on yıl süre le, muhafaza eder ve sten ld ğ nde yetk l kamu kuruluşuna sunar: Madde 3.1 n k nc paragrafının k nc alt paragrafında bel rt len dokümanlar, Madde 3.4 ün k nc alt paragrafında bel rt len düzenlemeler, Madde 3.3 ün son alt paragrafında, madde 3.4 ün, son paragrafında ve madde 4.3 ve madde 4.4 de bel rt len onaylanmış kuruluşun karar ve raporları. 6. Her onaylanmış kuruluş, ger çek len ve Bakanlık talep ederse ver len kal te s stem onayları hakkında Bakanlığa b lg vermel d r. Her onaylanmış kuruluş, ver len ve ger çek len kal te s stem onayları hakkında d ğer onaylanmış kuruluşlara b lg ver r. Modül H 1: TASARIM İNCELEMESİ VE SON DEĞERLENDİRMENİN ÖZEL GÖZETİMİ VE TASARIM İNCELEMESİ İLE TAM KALİTE GÜVENCESİ 1. H Modülünün gerekler ne laveten, aşağıda bel rt lenler uygulanır: a) İmalatçı, tasarım ncelemes ç n onaylanmış kuruluşa başvurur. b) Başvuru formu, basınçlı ek pmanın tasarım, üret m ve şley ş n anlaşılmasını mümkün kılmalı ve bu Yönetmel ğ n lg l gerekler ne uygunluğun denetlenmes ne olanak sağlamalı ve başvuru formu aşağıdak ler çermel d r. Uygulanmış olan standartlar dah l, tekn k tasarım ayrıntıları, Özell kle bu Yönetmel ğ n 8 nc maddes nde bel rt len standartların tam uygulanamadığı durumlarda, yeterl l kler n n kanıtlayacak gerekl destekley c del ller. Bu destekley c del ller malatçının laboratuarları tarafından veya malatçı adına yapılan testler n sonuçlarını çer r. c) Onaylanmış kuruluş başvuruyu ncelemel ve tasarımın, bu Yönetmel ğ n koşullarına uyması durumunda, başvuru sah b ne b r AT tasarım nceleme sert f kası vermel d r. Sert f ka, muayene sonucunu, geçerl l k koşullarını, onaylanan tasarımın tanınması ç n gerekl b lg ler ve gerekt ğ nde, basınçlı ek pmanın veya aksesuarlarının şlev n n tanımlamasını çermel d r. d) Başvuru sah b, AT tasarım nceleme sert f kasını hazırlayan onaylanmış kuruluşa, onaylanan tasarımda yaptığı bütün değ ş kl kler nden haberdar etmel d r. Yönetmel kte bel rt len temel gereklere uygunluğu veya basınçlı ek pmanın kullanım şartlarını etk leyen değ ş kl kler n olması durumunda, onaylanan tasarımdak bu değ ş kl kler ç n, tasarım nceleme sert f kasını veren onaylanmış kuruluştan lave onay alınır. Bu lave onay asıl AT tasarım nceleme sert f kasının ek şekl nde ver lmel d r. e) Her onaylanmış kuruluş, ver len veya ger çek len tasarım nceleme sert f kaları le lg l b lg ler d ğer onaylanmış kuruluşlara da letmel d r. 2. EK I madde 3.2. de bel rt len son değerlend rme, onaylanmış kuruluş tarafından yapılan beklenmed k z yaretler şekl nde ek gözet me tab d r. Bu tür z yaretler sırasında, onaylanmış kuruluş basınçlı ek pmanın üzer nde muayeneler yapmalıdır. EK IV BU YÖNETMELİĞİN 13 ÜNCÜ VE 14 ÜNCÜ MADDELERİNDE BELİRTİLEN ONAYLANMIŞ KURULUŞLARIN VE BİLDİRİLMİŞ ÜÇÜNCÜ TARAF UYGUNLUK DEĞERLENDİRME KURULUŞLARININ BELİRLENMESİNDE ARANMASI GEREKEN MİNİMUM ÖLÇÜTLER 1. Değerlend rme ve doğrulama şlemler n yer ne get rmekten sorumlu kuruluş, bu kuruluşun yönet c ler ve personel bu kuruluşun denetled ğ basınçlı ek pmanın veya donanımın tasarımcısı, malatçısı, tem n ed c s, tes s eden veya kullanıcısı ve bu grupların herhang b r n n n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 24/26

25 yetk l tems lc ler olamazlar. Bunlar, basınçlı ek pmanın veya donanımın tasarımında, yapımında, pazarlamasında veya bakımında doğrudan görev alamazlar. Bu, basınçlı ek pmanın veya donanımın malatçısı le onaylanmış kuruluş arasındak tekn k b lg alış ver ş mkanını engellemez. 2. Kuruluş ve personel, değerlend rmeler n ve doğrulamalarını en yüksek derecede profesyonel doğruluk ve tekn k yeterl l k le yer ne get rmel ve özell kle f nanssal olarak, değerlend rme veya denetleme sonuçlarını etk leyeb lecek, özell kle doğrulama sonuçları le lg s olan k ş lerden veya gruplardan geleb lecek baskı ve teşv klerden etk lenmemel d r. 3. Kuruluş, denetleme ve gözet m şlemler le bağlantılı tekn k ve dar görevler n gerekt ğ g b yer ne get reb lmek ç n gerekl personel ve mkanlara sah p olmalı, aynı zamanda özel doğrulama şlemler n gerçekleşt reb lmek ç n gereken donanıma sah p olmalıdır. 4. Denetlemeden sorumlu personel n sah p olması gerekenler: Yeterl tekn k ve meslek eğ t m, Uyguladıkları denet m n gerekler hakkında yeterl b lg ve bu tür şlemlerde yeterl tecrübe, Denetlemeler n uygulandığını b ld recek olan rapor, kayıt ve sert f kaların hazırlanması ç n gerekl kab l yet. 5. Denetleme personel n n tarafsızlığı garant ed lmel d r. Onların ücretler doğrudan doğruya uygulanan denetleme sayısına ve bu tür denetlemeler n sonuçlarına bağlı olmamalıdır. 6. İlg l kanunlar uyarınca sorumluluğun Devlet tarafından üstlen ld ğ ve devlet n doğrudan doğruya sorumlu olduğu muayeneler har c nde bu kuruluş sorumluluk s gortası sağlamalıdır. 7. Kuruluş personel, bu Yönetmel k ve lg l mevzuat hükümler ne göre görevler n yaparken elde ett kler bütün b lg ler Bakanlık yetk l ler le olan l şk ler har c nde, meslek g zl l k kuralları uyarınca korumalıdırlar. EK V BU YÖNETMELİĞİN 15 İNCİ MADDESİNDE BELİRTİLEN KULLANICI DENETMENLERİNİN YETKİLENDİRİLMESİNDE ARANMASI GEREKEN ÖLÇÜTLER 1. Kullanıcı denetmenler kuruluş olarak tanınab l r olmalı, üyes oldukları ve tarafsızlıklarını b ld ren ve tem n eden grup ç nde raporlama s stemler olmalıdır. Basınçlı ek pmanın veya donanımın tasarımından, üret m nden, tem n ed lmes nden, kurulmasından, şlet m nden veya bakımından sorumlu olmamalı ve yürüttükler faal yetlerle lg l bağımsızlık ve bütünlükler nde çel şk yaratab lecek herhang b r çalışmada yer almamalıdırlar. 2. Kullanıcı denetmenler ve bunların personel değerlend rmeler n ve doğrulamalarını en yüksek derecede meslek doğruluk ve tekn k yeterl l k le yer ne get rmel ve özell kle f nansal olarak, değerlend rme veya denetleme sonuçlarını etk leyeb lecek, b lhassa doğrulama sonuçları le lg s olan k ş lerden veya gruplardan geleb lecek baskı ve teşv klerden etk lenmemel d r. 3. Kullanıcı denetmenler, denetleme ve gözet m şlemler le bağlantılı tekn k ve dar görevler n gerekt ğ g b yer ne get reb lmek ç n gerekl personele ve mkanlara sah p olmalı, aynı zamanda özel doğrulama şlemler n gerçekleşt reb lmek ç n gereken donanıma er ş mler olmalıdır. 4. Denetlemeden sorumlu personel n sah p olmaları gerekenler: Yeterl tekn k ve meslek eğ t m, Uyguladıkları denet m n gerekler hakkında yeterl b lg ve bu tür şlemlerde yeterl tecrübe, Denetlemeler n uygulandığını b ld recek olan rapor, kayıt ve sert f kaların hazırlanması ç n gerekl kab l yet. 5. Denetleme personel n n tarafsızlığı garant ed lmel d r. Onların ücretler doğrudan doğruya, uygulanan denetleme sayısına ve bu tür denetlemeler n sonuçlarına bağlı olmamalıdır. 6. Kullanıcı denetmenler, şayet sorumlulukları üyes oldukları grup tarafından üstlen lmem şse, sorumluluk s gortası sağlamalıdır. 7. Kullanıcı denetmenler personel, bu Yönetmel k ve lg l mevzuat hükümler ne göre görevler n yaparken elde ett kler bütün b lg ler Bakanlık yetk l ler le olan l şk ler har c nde, meslek g zl l k kuralları uyarınca korumalıdırlar. EK VI CE UYGUNLUK İŞARETİ CE uygunluk şaret aşağıda bel rt len şek lde, "'CE" harfler nden oluşmaktadır. Şayet CE uygunluk şaret küçültülecek veya büyütülecekse, üsttek ölçekl res mde bel rt len oranlara uyulmalıdır. CE uygunluk şaret nde yer alan tüm yazılar, 5 mm den küçük olmamak üzere aynı düşey boyutlarda olmalıdır. n.aspx?mevzuatkod= &mevzuatil sk =0&sourceXmlSearch 25/26