klı Birey klı Toplum klı Kent KADIKÖY

Transkript

1 Sağlıkl klı Birey Sağlıkl klı Toplum Sağlıkl klı Kent KADIKÖY

2 Herkes İçin Sağlık Yenilikçi ve sorumlu yerel yönetim anlayışı çerçevesinde Herkes İçin Sağlık felsefesini benimseyen ve hayata geçirmeyi hedefleyen Belediyemiz, Kadıköy Belediye Meclisinin gün ve 2004/6 sayılı kararı ile Dünya Sağlık Örgütü ( D.S.Ö.) Avrupa Sağlıklı Kentler Ağı na üyelik sürecini başlatmış olup 45. şehir olarak üyeliğimiz kabul edilmiştir.

3 Sağlıkl klı Kent Nedir? Sağlıkl klı Kent, kentte yaşayan ayan ve çalışan bireylerin maksimum potansiyellere ulaşmak için, i in, etkin ve sürdürülebilir katılım m ve destek ortamının sağlanmas lanması ile çevresini iyileştirip, geliştirebilen ve kaynaklarını tanımlanabilir. genişletebilen kent olarak

4 Sağlıkl klı Kent Nitelikleri Nitelikli konut da dahil olmak üzere temiz, güvenilir g bir fiziksel çevre Bugün n dengeli olan ve uzun vadede devam edebilecek bir ekoloji sistemi, Güçlü,, dayanış ışma içinde, i inde, sömürülmeyen s bir toplum, Toplumun kendi hayat, sağlık k ve refahını katılımı ve bu süres reçleri kontrolü, etkileyen kararlarda Kentte yaşayanlar ayanların n temel ihtiyaçlar larının -yiyecek, su, barınak, gelir, güvenlik, g iş-i karşı şılanması, Katılım m ve kitle iletişimi imi yoluyla çeşitli deneyimlere ve kaynaklara ulaşı şılabilirlik,

5 Sağlıkl klı Kent Nitelikleri Geniş kapsamlı,, canlı, özgün n ve yenilikçi i bir kent ekonomisi, Geçmi mişe, kentte yaşayanlar ayanların n kültk ltürel ve tarihsel mirasına toplumdaki değişik ik kesimlerin birbirleri ile olan iletişimlerinin imlerinin ve bağlılığı ığın n desteklenmesi, Önceki özelliklerle uyumlu ve geliştiren bir yapı, Herkese ulaşabilen abilen optimum düzeyde d uygun halk sağlığı ve sağlık bakım m hizmetleri, Yüksek sağlık k seviyesi (yüksek pozitif sağlık k ve düşük d k düzeyde d hastalık)

6 Dünya Sağlık Örgütü (D.S.Ö.).) Sağlıkl klı Kentler Projesi, yıllarını kapsayan IV.Dönem dört d ana temadan oluşmaktad maktadır: Sağlıkl klı Kent Planlaması Sağlıkl klı Yaşlanma Aktif Yaşam am ve Fiziksel Aktivite Sağlık k Etki Değerlendirmesi erlendirmesi Sağlıkl klı Kent Kadıköy y Projesi, D.S.Ö. nün n IV.Dönemine ait dört d ana tema kapsamında genel ilke ve stratejiler geliştirerek devam etmektedir.

7 Sağlıkl klı Kent Planlaması Sağlıklı Kentler Projesi ve Sağlıklı Kent Planlaması Şehirde yaşayan ayan ve çalışan insanların n fiziki,psikolojik ve çevresel refahlarını geliştirmeyi amaçlayan uzun dönemli bir kalkınma projesidir. Genel Amacı; Sağlık faktörlerini kentsel planlama sürecine, programına ve projelerine entegre etmek, politik, kurumsal taahhütler ve gerekli kapasiteyi oluşturmaktır.

8 Sağlıklı Kentler Projesi ve Sağlıklı Kent Planlaması amacı doğrultusunda yapılacak eylemler; Yerel bilincin arttırılması ve sağlıklı kent planlaması kavramı ile ilgili ortak bir anlayış oluşturulması ve tüm bunların değişimde önem taşıyan uygulamalarının gösterilmesi Aşağıdaki öncelikli alanlarda sağlıklı kent planlaması prensip ve yaklaşımlarının uygulamasından yerel pratik deneyimler elde etmek; Ulaşım ve hareketlilik Sağlıklı Yaşlanma Fiziksel aktivite ve kentsel tasarımı Mahalle(neighbourhood) planlaması Uzun dönem stratejik planlar ve mastır (nazım) planları Uygun ve uygulanabilir kurumsal ve teknik çözümler vasıtasıyla sağlıklı kent planlaması ana konusuna yönelik çalışmalar yapmak

9 Sağlıklı Yaşlanma Yıllar bizi buldukları gibi bırakmıyorlar Owen Meredith

10

11 Sağlıklı Yaşlanma Nedir? DSÖ,, sağlığı sadece hastalıklardan ve mikroplardan korunma değil, bir bütün n olarak fiziksel, ruhsal ve sosyal açıdan a iyi olma hali olarak tanımlar. Sağlıkl klı Yaşlanma lanma; her yaştan insanın n sağlıkl klı,, güvenli g ve sosyal anlamda aktif olabileceği i bir hayat tarzıdır. r. Sağlıkl klı Yaşlanma stratejisinin genel amacı güçlü yerel politik kararlar üretmek ve yaşlılar ların n bakım ihtiyaçlar ları ile sağlık k gelişimlerine imlerine dengeli bir yaklaşı şım m sağlayacak ilkeler ve planlama süres reçleri oluşturmakt turmaktır. r.

12 Sağlıkl klı Yaşlanma lanma, bireyin doğmadan önceki gelişimini imini ve doğduktan duktan sonraki tüm t m yaşam amını kapsayan süres reçtir. Birçok ülkede ; bireyin günlg nlük k yaşam amındaki işlevsellii levselliğinin inin azaldığı dilimler olarak yorumlanan 60 ya da 65 yaş,, sosyal imkânlardan ve sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanma ve emeklilik açısından a sınır s r olarak kabul edilmektedir. Bu nedenle; Kadıköy y Belediyesi olarak 60+ yaş grubuna yönelik y Sağlıkl klı Yaşlanma Projeleri nin yapılmas lması hedeflenmektedir.

13 Bilimsel Olarak Kabul EdilenYaşlanma lanma Evreleri Orta yaşlılık; işlevsel i kayıp p % Yaşlılık; İleri yaşlılık; işlevsel i kayıplara rağmen hala kısmen k bağı ğımsız Çok ileri yaşlılık; 83 ve üzeri; özel bakım m ve yardıma muhtaç

14 Erken Yaşlanma Nedenleri Beslenme bozuklukları Kas-eklem sorunları Egzersiz yetersizliği Hiperlipidemi Yoğun stress HT, diyabet ve damar sorunları Sigara, alkol,madde bağı ğımlılığıığı Karaciğer, böbrek b brek yetmezliği Uyku problemleri

15 Kadıköy de Yaşlı Nüfus Oranı Yaşlı nüfus olarak tanımlanan nüfusun n Kadıköy de, de, Türkiye T ve İstanbul nüfusuna n göre g oranı yüksektir. Kadıköy deki deki 65 yaş üstü nüfus oranı % 9.55 dir.istanbul stanbul da bu oran % 4.68 iken Türkiye T rkiye genelinde % 3.54 dür.( d 2000, DİE D )

16 Yaşlılıkla ilgili denilir ki; Ruhsal ve fiziksel olarak zaten yaşlanacağız Genelde Yaşlı insanlar benzer şeylere ihtiyaç duyar Yaratıcılık gençlere özgüdür Yaşlılara yatırım kaynakların israfıdır Yaşlı insanların tecrübeleri modern toplumla pek ilintili değildir Hastane +hemşire = yaşlılar içindir Yaşlılara yatırım gençlere ayrılacak kaynakları azaltmaktır Yaşlı insanlar modern işyerlerine yakışmaz Yaşlı insanlara bir şeyler öğretemezsiniz Yaşlı insanlar bir köşede sessizce beklemeye zaten alışıktırlar

17 Amacımız Kadıköy de de yaşayan ayan yaş belirlemektir. ir. ve üstü insanların n ihtiyaçlar larını Yaşlılar ların n sağlık k ve iyi yaşam am şartlarını geliştirmek, tirmek, yaşam am kalitesini artırmak rmak Kuşaklar arası iletişimi imi sağlamak lamak, Yaşlıların toplumdan izole olmasını engellemek, sosyal etkinliklere katılımlar mlarını sağlamak, Yaşlılar ların n gereksinimlerini karşı şılayacak hizmet kuruluşlar ları oluşturmak ve sağlıktaki eşitsizlikleri e azaltmak, Toplumun Yaşlı insanların n gereksinimlerine karşı duyarlılıklar klarını artırmak rmak Yaşlılar ların n bulunduğu u ortamda bakımını sağlamak,

18 Sorunlar Sosyal Sorunlar: Toplumda yaşlılara lara karşı duyarsızl zlığın n artması Yalnızlık, hareket kısıtlk tlılığına bağlı sosyal yaşamdan amdan geri kalma Sağlık k hizmetlerinden yararlanamama, sağlık k güvencesi g vencesi ile ilgili sorunlar, bakım sorunları

19 Psikolojik Sorunlar: Yaşlının n dışd dünya üzerindeki kontrolü ve etkisinin azalmasıyla içi dünyasına na dönmesi d Yalnızl zlık k ve terkedilmişlik lik duygusu Yakın n aile çevresinden ve çalışma yaşam amından ndan uzak kalan kişi i zamanla sosyal ilişkilerini kaybetmesi,

20 Biyolojik Sorunlar: Fizyolojik yaşlanma, sinir, kas, bağışı ğışıklık, k, beyin sistemlerindeki ve duyu organlarındaki ndaki kayıplar Süregelen hastalıklar, kazalar, yetersiz ve dengesiz beslenme

21 Ekonomik Sorunlar: Emeklilik dönemiyle d birlikte bireylerin yaşamlar amlarını sürdürmeleri rmeleri için i in kazandıklar kları paranın n geçmi miş yıllara göre g azalması Sosyal güvencesi g olmayan bireylerin sağlık harcamalarının n da bütçelerine b ekonomik olarak ek bir yük y k getirmesi

22 Politikamız Sağlıkl klı yaşlanma konusunda, mevcut ve öneri politikaları da gözden geçirerek strateji ve projelerle geliştirmek; kurumlar arası ve Kadıköyl ylülerle, lerle, özellikle yaşlılarla larla işbirlii birliğini ini öngören bütüncb ncül l bir politika benimsemek.

23 Sağlıklı Yaşlanma Planlama Süreci AŞAMALAR BAŞLANGIÇ PLAN HAZIRLANMASI PLANIN UYGULANMASI VE BAŞARININ ÖLÇÜLMESİ Lider grubun oluşturulması Vizyon oluşturulması Şehrin (bölgenin) ve hedef kitlenin belirlenmesi (profilin çizilmesi) Yerleşimciler ve paydaşlar ile görüş alışverişinde bulunmak. İhtiyaçların tespit edilmesi GZTF analizi yapılması Fonların ve kaynakların belirlenmesi Amaç ve hedeflerin belirlenmesi Mevcut yapıya ilişkin seçeneklerin belirlenmesi Sosyal çevredeki seçeneklerin belirlenmesi Belli bölgelerdeki fırsatların belirlenmesi Bireysel katılımları güçlendirmek Önceliklerin belirlenmesi: Politikalar -Programlar -İletişim -Kampanyalar -Altyapı stratejisi Aşamaların uygulanması Sürecin değerlendirilmesi Sonuçların karşılaştırılması ve proje ortakları ile paylaşılması Planın gözden geçirilip güncellenmesi

24 Anahtar Temalar Sağlık Eğitim Ulaşı şım Barınma Yaşlılar ların n GüvenliG venliği Yaşlılar ların n Ev GüvenliG venliği Yoksulluk

25 1-Sağlık Fiziksel Aktiviteler Sigara Kullanımı Alkol Kullanımı Beslenme İlaç Kullanımı Ruh Sağlığı

26 Hareketsiz Yaşam am Ölüm m riskini arttırır Kalp rahatsızl zlıklarına yol açara ar Şişmanlığa a neden olur Kanser, yüksek y tansiyon riskini artırır Şeker hastalığı ığına neden olur Depresyona yol açara ar Kemik erimesine neden olur Strese yol açara ar

27 Hedeflenenler Fiziksel aktivite için i in projeler üretilmesi, parkların n tasarımında yürüme y yolları ve özel egzersiz alanları düzenlenmesi Fiziksel aktivite kampanyalarına na yaşlılar ları da dahil edilmesi. Yaşlıların n sağlıkl klı beslenmeleri konusunda seminerler düzenlenmesi d Yaşlılara lara sigara bırakma b kampanyaları düzenlenmesi Yaşlılar lar için i in Sağlık k Kontrolü Projesi geliştirilmesi Yaşlıların n yalnızl zlık k ve hafif depresyon durumlarına yardımc mcı olacak programlar hazırlanmas rlanması

28 Yaşlılara özel Egzersiz Aletleri Bedensel algılama Vücut duruşu, denge Germe, güçlendirme Motor aktivite Nefes alma ve gevşeme teknikleri Yürüme 3 er aylık periyotlarda olabilir.. Amaç Sağlıklı yaşam bilincini aşılamak, sağlık konusunda bilinçlendirmek.. Katılımcılar,sağlığı koruma sisteminin bir parçası olacak, kendilerini sadece Sağlık kurumlarının değil Belediyenin de önemsediği, proje ortağı ve uygulayıcısı olarak gördüğünü hissedeceklerdir.

29

30 2-Eğitim Eğitim kişi i sağlığı üzerinde etkin bir role sahiptir.eğitimli itimli insanlar, sağlıklar klarını nasıl l koruyacakları yada bilgiye nasıl l ulaşacaklar acakları konusunda fikir sahibi olduğu u için i in sağlıkla ilgili imkanları en iyi şekilde değerlendirebilmektedirler. erlendirebilmektedirler. Bu nedenle: Yaşlılar ların n ilaç kullanımı hakkında bilgilendirilmesini sağlamak Belediye sağlık k hizmetlerini tanıma, hizmetlere erişim, im, bilgi ve yöntemlerini y öğretmek Yeni bir çevre edinmelerine, yeni aktiviteler geliştirmelerine olanak sağlamak

31 Orta ve Üst Yaş Grubu Bilgisayar Eğitimi E Projesi Kadıköy y Belediyesi ve TÜBİTAK T TAK işbirlii birliğince ince yürütülmesi y planlanan proje orta ve üst yaş grubundaki kişilerin ilerin teknoloji, bilgisayar ve internet kullanımlar mlarını teşvik etmektir. Sloganımız.. hayat boyu öğrenme

32 3-Ulaşım Yaşlılar ların n ulaşı şım m ile ilgili ihtiyaçlar ları ; Ulaşımla ilgili daha fazla açıklaya klayıcı bilgi Merkeze uzak oturan yaşlılara lara ücretsiz ulaşı şım m imkanı Ulaşımda yaşlı yolculara yardımc mcı olabilecek personel istihdamı Hizmet Kurumları arasında işbirlii birliği Araç süren yaşlılar ların özgüvenini artıracak racak çalışmalar

33 Hedeflenenler Yaşlıların n toplu taşı şıma araçlar larını kullanmalarına na kolaylık k sağlanmas lanması Bölgedeki ulaşı şım m hizmetleri arasında koordinasyonunun sağlanmas lanması Yaşlıların n ayrıcal calıklı seyahat etme imkanlarının n artırılmas lması Yaşlıların n temel hizmet birimlerine ulaşabilmeleri abilmeleri için i in yaşlılara lara yönelik özel hizmet verilmesi Ulaşım m hizmetlerindeki bilgilerin ulaşı şılabilir, kolay anlaşı şılabilir ve özel gereksinimleri karşı şılayabilir nitelikte genişletilmesi Ulaşım m ile ilgili yeni düzenlemeler d belirlenirken yaşlılar lar da dikkate alınmal nmalı ve bu düzenlemeler d geliştirilmeye açık a k olmalıdır. Mevcut yaya yolları ve kaldırımlar mların n revize edilerek kaldırımlar üzerinde yaşlılar lar için i in tehlike oluşturacak engellerin kaldırılmas lması, Kent içinde i inde rahat dolaşı şıp, alış ışveriş yapabilecekleri..vs yeni yaya alanlarının n oluşturulmas turulması,, yürüme y yolları üzerine kısa k mesafelerle yaşlılar ların n oturup dinleneceği i mekanlar tasarlanması Yaşlı sürücülerin lerin sürüşs güvenliğini ini sağlamak için i in periyodik sağlık kontrollerinin ücretsiz yapılmas lması,

34 4-Ev Güvenliği Yaşlılar ların n ev güvenlig venliği i ile ilgili ihtiyaçlar ları ; Evlerin daha güvenli g hale getirilmesi ve yaşlılar ların n eğitilmesi e Ev kazalarına karşı risklerin azaltılmas lması Fiziksel aktivitelerin desteklenmesi ve düşme d riskine karşı yaşlılar ların n uyarılmas lması Risk konularında nda güvenlig venliğin in kontrolü (elektrik tesisatı,, yangın n tertibatı ) Hizmet Birimlerine ulaşı şılabilirliğin in artırılmas lması

35 Hedeflenenler Ev kazalarını önlemeye yönelik y tedbirler konusunda seminerler düzenlenmesi Kuruluşlarda larda Ev GüvenliG venliği i hakkında eğitim e verebilecek, tavsiyede bulunabilecek nitelikte elemanlar istihdam edilmesi Depreme karşı alınacak tedbirlerle ilgili bilgi verilmesi Gözlemleme, değerlendirme erlendirme ve deneyimleri paylaşarak arak hizmetlerin geliştirilmesi

36 5-Barınma Yaşlılar ların İhtiyaçlarının n Belirlenmesi Evlerin bakım m ve onarımına destek, yardım m sağlanmas lanması Yeni tasarlanacak konutların bölüşmeye,büyümeye elverişli li olması

37 Hedeflenenler Yaşlıların n evlerinin bakım m ve onarımını yapacak ücretsiz servisler oluşturulmas turulması ve sponsor kurum ve kuruluşlar lar bulunması Yaşlıların n evlerinde kalmalarına yardımc mcı olacak teknolojik projelerin geliştirilmesi ( akıll llı evler ) Yaşlı insanlarla, Bakımevlerinde ve SığıS ığınma evlerinde( Örneğin Darülaceze ) kalan yaşlılar ların n ortak müzakerelerin m yapılmas lması ve bundan çıkan sonuçlar ların n değerlendirilmesi erlendirilmesi Yaşlılar lar için i in uygun olan değişik ik ev modelleri tasarlanması Özellikle ana hizmet birimlerinin yakınında nda yaşlılar ların yaşayabilecekleri ayabilecekleri evlerin yapılmas lmasının n teşvik edilmesi

38 6-Yaşlıların Güvenliği Suça a karşı duyulan korkunun üstesinden gelebilmenin yolları araştırılmal lmalı Bu konudaki suçlar ları medyanın n sıkıs sıkıya takip etmesinin sağlanmas lanması Yaşlı ve genç kuşaklar akların n birlikte çalışabilecekleri projelerin geliştirilmesi Evde güvenlig venliği i sağlayacak projeler üretilmesi Suçun un önlenmesiyle ilgili tedbirlerin geliştirilmesi

39 Hedeflenenler Yaşlılar ların n korkularının n azaltılmas lması için in toplum güvenlig venliği i ile ilgili bilgilere ulaşı şılabilirliğin in artırmas rması Yaşlılar ların n suça a karşı duydukları korkuların n azalması için in güvenlik g güçleri ile işbirlii birliği i sağlanmas lanması Yaşlılar ların n kendilerini evlerinde daha güvenli g hissetmelerinin sağlanmas lanması Özellikle kimsesiz yaşlılara lara yönelik y GünaydG naydın, n, Nasıls lsınız z? Hattı kurulması

40

41 7-Yoksulluk Dar Gelirli Yaşlılara lara hizmet verecek kurumların n yetersizliği Yaşlılara lara ücretsiz hizmet verecek yetiştirilmi tirilmiş personel istihdamı Dar gelirli yaşlılar ların n Sağlık k kuruluşlar larına ulaşı şımının n sağlanmas lanması Dar gelirli yaşlılar ların n sağlık k taramasının ücretsiz olarak evde yapılmas lması Aş evinde ihtiyaç sahibi ailelere sıcak yemek yardımı yapılmaktadır. Pişirilen yemekler yemek araçları ile mahallelerde yer alan ADM lere ulaştırılmakta ve ihtiyaç sahipleri yemeklerini buradan alarak evlerinde tüketmektedirler. Kış ayları boyunca kesintisiz olarak ihtiyaç sahibi ailelere yakacak yardımı yapılmaktadır. Son 1 yıl içerisinde 3104 aileye yakacak, giysi ve ev eşyası yardımı yapılmıştır.

42 Hedeflenenler Dar Gelirli Yaşlılara lara hizmet verecek kurumların çoğaltılması (Bakımevleri, Düşük ücretle yada ücretsiz huzurevleri vs..) Dar gelirli yaşlılara lara yerel yönetimlerin y ihtiyaçlar ları doğrultusunda yardım etmesi (Yakıt, gıda, g ilaç vs yardımı gibi) Yerel Yönetimlerin Y açtığıa kurslarda eğitilen e evde hizmet verebilecek sağlık personelinin devlet ve özel sektör r işbirlii birliği i ile istihdam edilerek dar gelirli yaşlılara lara hizmet vermesi. Bu konuda projeler üretilmesi Dar gelirli yaşlılar ların n Sağlık k kuruluşlar larına ulaşı şımını sağlamak amacı ile projeler hazırlanmal rlanmalı ( Engelli Taksi gibi Yaşlı Taksi yada belli günlerde g hizmet verecek olan servisler gibi) Kampanyalar düzenleyerek d dar gelirli yaşlılar ların n sağlık k taramasının yapılmas lması ( Göz G z ve özellikle diş sağlığı ile ilgili ücretsiz hizmet) Her mahallede en az bir eczanenin yaşlılara lara ücretsiz olarak eve dağı ğıtım hizmeti vermesi

43 İ Ş B İ R L İ Ğ i Sağlıklı Yaşlanma Kadıköy Belediyesi Yalova Belediyesi Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi TÜBİTAK

44

45 Kadıköy Belediyesi Sağlık Polikliniği tarafından başlatılan Sağlık Eğitimleri Projesi Ekim 2004 tarihinde başlamış olup halen devam etmektedir. Bu doğrultuda ; Sağlıklı Beslenme ve Sağlıklı Yaşam, Diyabetle Sağlıklı Yaşam Söyleşileri, Sigaraya Hayır, Dünya Sigara Bırakma Günü kampanyaları, Kadıköy Sağlık Şenliği, Sağlıklı Yaşam Yürüyüşü, Kalbimiz İçin Yürüyoruz, Dünya Yaşlılar Haftası altında organizasyonlar düzenlenmektedir.

46 Sağlık Polikliniği tarafından Aile Danışma Merkezlerinde ücretsiz sağlık taramaları yapılmaktadır. Göz taraması, Diabet ölçümü, Verem taraması Genel sağlık taraması Ücretsiz ilaç desteği Kadıköy Belediyesi Emekli Polikliniği, emekli olan emekli sandığı mensuplarına hizmet vermektedir.

47 Yaşam kalitesini artırmak ve sağlıklı yaşam tarzının benimsenmesine katkı sağlamak amacıyla; Kalp sağlığı ve kalp hastalıklarından korunma, Menopoz ve osteoporoz, Stresle mücadele, Epilepsi, Depresyon konularında eğitimler verilmektedir.

48 Aile Danışma Merkezleri tarafından Ev Hizmetleri Personeli Kursu, İlkyardım kursu, Evde Hasta Bakıcılığı Kursu düzenlenmektedir.

49 SAĞLIKLI KENT KADIKÖY Belediyemiz, Sağlıkl klı Kent ilkeleri doğrultusunda mevcut projeleri sürdürürken, rken, yeni projeler geliştirmeye devam edecektir.