Mali Bülten. Konu : FATCA (Foreign Account Tax Compliance Act) No: 2012/ Kasım 2012

Transkript

1 19 Kasım 2012 Mali Bülten No: 2012/98 VERGİ Konu : FATCA (Foreign Account Tax Compliance Act), Özet: Ülkelerin kamu harcamalarının en önemli kaynağını vergi gelirleri oluşturmaktadır. Dolayısıyla, mükelleflerden adil bir şekilde vergi toplanması aynı zamanda ülkelerin, vergi kayıp ve kaçağı ile ciddi bir şekilde mücadele edilmesini de beraberinde getirmektedir. Ancak, sınır ötesi sermaye hareketlerinin önemli bir şekilde artması sonucunda artık ülkelerin kendi egemenlik sahalarında vergi kayıp ve kaçakçılığı ile bu mücadeleyi yapmalarını yetersiz kılmaktadır. Bu nedenle ülkeler kendi egemenlik sahalarında ödenmesi gereken vergiyi korumak, kendi vatandaşlarının veya mukimlerinin diğer ülkelerde elde ettiği geliri kavramak ve vergi kayıplarıyla mücadele etmek amacıyla uluslar arası alanda işbirliği yoluna gitme ihtiyacını duymuşlardır. Bu amaçla öncelikle bölgesel kapsamda başlayan vergi konularında bilgi değişimi ve vergi kaçakçılığı ile mücadele işbirlikleri daha sonraları özellikle OECD nin katkılarıyla oluşturulan model anlaşmaların ülkeler arasında gerçekleştirilmesiyle bugün e yakın vergi veya vergi konularında bilgi değişimi anlaşmasının gerçekleştirilmesine dayanak oluşturmuştur. Ülkelerin uluslararasında ihtiyaç duymuş olduğu vergi amaçları açısından bilgi değişimi; 1-Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları, 2-Vergi anlaşmalarının olmadığı durumlarda ikili bilgi değişim anlaşmaları (TIEAs), 3-Bölgesel bilgi değişim ve idari yardımlaşma anlaşmaları ile günümüze kadar uygulama alanı bulmuş ve halen de bilgi değişiminin temel dayanaklarını oluşturmaktadır. Açıklamalar Ancak gerek bilgi değişim süreçlerinin zaman zaman etkin işlememesi, gerekse özellikle gelişmiş ülke vatandaşlarının vergiden kaçmak amacıyla bilgi vermek istemeyen veya bilgi vermeyi engelleyen düzenlemelere sahip ülkelere yönlenmesi sonucunda, ilk defa ABD, çıkarmış olduğu bir kanun ile kendi vatandaşlarının diğer ülkelerde elde ettiği geliri kavramaya yönelik düzenlemeye gitmiştir.

2 2 No 2012/98 Kısaca FATCA (Foreign Account Tax Comliance Act) olarak bilinen ve ABD vatandaşlarının off-shore hesapları aracılığı ile vergi kaçırmalarının önüne geçmek üzere 2010 yılında ABD tarafından yürürlüğe konulan bu kanun yalnızca ABD değil aynı zamanda dünyadaki diğer ülkelerdeki birçok finansal kuruluşu etkilemesi nedeniyle ABD nin yanı sıra diğer ülkeler açısından önemli bir düzenlemedir. Kanunun temel amacını daha önceki KPMG Türkiye nin bültenlerinde de belirtildiği üzere, ABD vatandaşlarının veya şirketlerinin off-shore hesapları veya yatırımları vasıtasıyla vergi kaçırmalarının engellenmesi oluşturmaktadır. FATCA hükümlerine göre finansal kaynaklarını veya aktiflerini ABD dışında değerlendiren belirli ABD mükelleflerinin, sahip oldukları bu aktiflerini ABD Gelir İdaresine (IRS) bildirmelerini zorunlu tutulmaktadır. Bununla beraber FATCA belirli yabancı finansal kurumlara ve yine belirli yabancı şirketlere doğrudan IRS e bildirim zorunluluğu getirmekte ve eğer yabancı finansal kurumlar ABD mükelleflerinin sahibi bulunduğu hesaplarının kendi kayıtlarında mevcut olması halinde, yine belirli yabancı şirketler ABD mükellefi ortakları bulunması halinde IRS e bu hesaplar veya ortaklık bilgilerini bildirmeleri gerekmektedir. FACTA, ABD mükelleflerine toplamda USD tutarını aşan yabancı finansal aktiflere sahip olması halinde bunu 8938 no.lu formu doldurmak ve bu formu yıllık beyannamelerine eklemek suretiyle IRS e bildirme zorunluluğu getirmektedir. Raporlama 18 Mart 2010 ile başlayan vergilendirme döneminden sonraki aktiflerin beyanını kapsamaktadır. Özellikle birçok vergi mükellefi için ise bu bildirim 2011 yılı vergilendirme dönemine ilişkin vergi beyanı ile 2012 yılı ve izleyen yıllarda beyan edilmesi gerekli tutulmuştur. FACTA nın getirdiği bildirim yükümlülüğüne uymayan ABD vatandaşları USD ceza ödemek zorunda bırakılmakta ve eğer beyan edilmeyen yabancı kaynaklı bu finansalların IRS tarafından tespit edilmesi halinde bu ceza USD olarak uygulanacaktır. Ayrıca beyan edilmeyen yabancı ülke kaynaklı gelirlere ilave % 40 ceza uygulanmaktadır. YABANCI FİNANSAL KURUMLARIN BİLDİRİM ZORUNLULUĞU FATCA nın getirdiği en önemli yükümlülük ise yabancı finansal kurumların ve belirli şirketlerin IRS e doğrudan kendi kayıtlarında tuttukları ABD mükelleflerine ilişkin kayıtların bildirilmesi hususudur. FATCA yabancı finansal kurumların bu raporlama yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için 30 Haziran 2013 tarihine kadar IRS ile özel bir anlaşma yapmalarını zorunlu tutmaktadır. Zamanında FATCA ya uyumlu olmak ve yeni uygulanacak olan yüzde 30 luk ABD stopajı kesintisini önlemek için, çoğu Yabancı Finansal Kuruluş un (FFI) 30 Haziran 2013 e kadar, Amerikan Gelir İdaresi (IRS) ile FATCA yükümlülüklerini karşılayacaklarını beyan eden bir anlaşma içine girmeleri gerekecektir. ABD VE DİĞER ÜLKELER ARASINDA FATCA UYGULAMALARINI KOLAYLA TIRMAK AMACIYLA YAPILAN İKİLİ ANLA MALAR Yukarıda belirtilen yabancı finans kuruluşlarının Amerikan Gelir İdaresi ile ilgili olarak bir anlaşma yapma zorunluluklar yanı sıra ABD FATCA uygulamalarını kolaylaştırma sağlamak amacıyla model anlaşma yayınlayarak özellikle ABD li yatırımcılarının yoğun olduğunu düşündüğü ülkeler ile karşılıklı anlaşma yapma yoluna gitmektedir. ABD Hazine Bakanlığı daha önce İsviçre ve Japonya ile FATCA konusunda yaptığı anlaşmaya benzer şekilde Fransa, Almanya, İtalya, İspanya ve İngiltere ile birlikte yayınladığı ortak bir hükümetler arası deklarasyon ile de uluslar arası vergi uyumu ve FATCA uygulamalarının geliştirilmesi için söz konusu taraf ülkeler, FATCA kurallarını belirli şartlarla uygulayacaklarını kabul etmişlerdir.

3 No 2012/98 3 Yayımlanan bu ortak deklarasyonda, ABD nin asıl amacının stopaj suretiyle vergi toplamak değil kendi vatandaşları ile ilgili olarak bilgilerin raporlanmasını temin etmek olduğu, ve yine ABD nin uluslar arası vergi uyumunu artırmak amacıyla hükümetler arası yaklaşımı kabul etmeye açık olduğunu, aynı şekilde ABD nin kendi bankacılık sistemindeki bilgileri de taraf ülkelere otomatik bir şekilde değişime tutmaya hazır olduğunu, ortaya koymakta ve özellikle FATCA uygulamalarının kolaylaştırılması, yabancı finansal kuruluşların bu konu ile ilgili maliyetlerinin en aza indirilmesinin de amaçlandığı belirtilmektedir. Yine ortak deklarasyonda, hükümetler arası yaklaşımın çerçevesini oluşturmak amacıyla ABD ile diğer ülkelerin bir anlaşmaya gidileceği ifade edilmiştir. Söz konusu bu deklarasyonda ABD aşağıdaki taahhütlerde bulunmuştur. ABD ile anlaşmaya yapan ülkelerdeki yabancı finansal kurum (ffi) olarak tanımlanan kurumların her birinin ayrı ayrı bir anlaşmaya gitme zorunluluklarının ortadan kaldırılacağı, Yabancı finansal kuruluşların kendi ülke yetkili makamlarına bildirimde bulunmaları halinde ABD gelir idaresine ayrıca bildirimde bulunma zorunluluğunun kaldırılacağını, Anlaşma yapan ülkedeki yabancı finans kurumlarının ABD kaynaklı gelirleri üzerinden stopaj suretiyle vergilemenin yapılmayacağını, Anlaşma yapan ülkede kurulu finans kurumlarının ABD gelir idaresi düzenlemelerine uygun bir şekilde hareket ettiği ve vergi kaçırmada düşük risk grubu içerisinde değerlendirileceği Karşılıklı olarak otomatik bilgi değişimi yapacağı yönündedir. ABD nin ortak deklarasyonda yukarıdaki taahhütleri önem taşımaktadır. öyleki, ABD ile anlaşma yapılması durumunda her finans kurumunun IRS ile bir anlaşmaya gidilmesine gerek kalmayacak ve ayrıca ABD kaynaklı gelirleri üzerinden stopaj uygulamasına da maruz kalmayacaktır.deklarasyon sonrasında ABD ile İngiltere arasında FATCA uygulamaları konusunda imzalanan bir anlaşmanın kamuoyuna duyurulmuştur. SÖZ KONUSU ANLA MALARIN KAPSAMI NEDİR? Bu anlaşmaların temel amacının ABD nin ülkeler ile var olan ikili ilişkilerinin daha da geliştirilerek vergi kayıplarını önlemeye yönelik olduğunu söylemek mümkündür. Sonuçta ABD ile FATCA uygulamalarına taraf ülkelerin karşılıklı yapacakları bu anlaşmalar ile yalnızca ABD vatandaşları için Amerikan Gelir İdaresinin bilgi toplaması hususları düzenlenmemekte aynı zamanda anlaşmaya taraf olacak ülke gelir idareleri için de ABD den söz konusu vergi kayıtları ile ilgili bilgileri değişime tabi tutması beklenmektedir.

4 4 No 2012/98 Genel olarak bakıldığında ABD nin FATCA uygulamalarını kolaylaştırmak ve taraf ülkeler ile karşılıklı bilgi değişimi nedeniyle önermiş olduğu veya imzaladığı anlaşma ile; FATCA ya taraf ülkelerin finansal kuruluşları tarafından ABD kaynaklı elde edilecek gelirler üzerinden % 30 stopaj vergilemesinden kaçınmayı sağlamakta, FATCA ya taraf ülkelerin finansal kuruluşları tarafından yapılacak ödemeler üzerinden yine stopaj kesme ve Amerikan Gelir İdaresine ödeme zorunluluğu ortadan kalkmakta, Due diligence gereklilikleri Anlaşmada kara para aklama kuralları altında tanımlanmakta, Hangi kurum veya kuruluşların FATCA kapsamında bildirimden istisna olduğu geniş bir şekilde açıklanmakta, Mevcut ÇVÖ ve varsa diğer bilgi değişim anlaşmalarının yanı sıra taraf ülkelere ayrıca daha etkin bir şekilde bilgi temin etme imkânı sağlamakta, Ayrıca bilgi değişimi ile ilgili olarak özellikle bilgi koruma ile ilgili kanuni engeller açıklanmaktadır. Sonuç olarak belirtmek gerekir ki ABD nin FATCA nın uygulamasını kolaylaştırmak üzere ülkelere teklif etmiş olduğu söz konusu bu anlaşma ile her bir kuruluş ile birebir anlaşma yapmak yerine yalnızca o ülke ile anlaşma yapmak suretiyle istemiş olduğu bilgileri temin etmenin ABD açısından daha etkili olduğu açıktır. Tabii olarak anlaşmaya taraf ülkelere FATCA kapsamında ABD Gelir İdaresine bilgi hazırlamak ve göndermenin önemli bir yük getireceği açıktır. Ancak FATCA kapsamında istenen bilgiler diğer bilgi değişimlerinden daha kapsamlı ve daha detaylıdır. Dolayısıyla söz konusu yabancı ülke finansal kuruluşlarının sistemlerini buna göre gözden geçirmeleri ve gerekirse ilave yatırımlarla yenilemelerini gerekecektir. Bununla birlikte bir ülkenin FATCA uygulamasını kolaylaştırmak amacıyla ABD ile anlaşma yapması halinde kendi bölgesinde bulunan finansal kuruluşlar açısından FATCA nın getirdiği bazı stopaj yapma veya gelirleri üzerinden stopaj ödeme yükümlülüklerini ortadan kaldırması açısından da avantaj sağlayacağı açıktır. Sonuç olarak belirtmek gerekir ki ABD nin FATCA nın uygulamasını kolaylaştırmak üzere ülkelere teklif etmiş olduğu söz konusu bu anlaşma ile her bir kuruluş ile birebir anlaşma yapmak yerine yalnızca o ülke ile anlaşma yapmak suretiyle istemiş olduğu bilgileri temin etmenin ABD açısından daha etkili olduğu açıktır. Tabii olarak anlaşmaya taraf ülkelere FATCA kapsamında ABD Gelir İdaresine bilgi hazırlamak ve göndermenin önemli bir yük getireceği açıktır. Ancak FATCA kapsamında istenen bilgiler diğer bilgi değişimlerinden daha kapsamlı ve daha detaylıdır. Dolayısıyla söz konusu yabancı ülke finansal kuruluşlarının sistemlerini buna göre gözden geçirmeleri ve gerekirse ilave yatırımlarla yenilemelerini gerekecektir. Bununla birlikte bir ülkenin FATCA uygulamasını kolaylaştırmak amacıyla ABD ile anlaşma yapması halinde kendi bölgesinde bulunan finansal kuruluşlar açısından FATCA nın getirdiği bazı stopaj yapma veya gelirleri üzerinden stopaj ödeme yükümlülüklerini ortadan kaldırması açısından da avantaj sağlayacağı açıktır.

5 kpmg.com.tr kpmgvergi.com No 2012/98 5 Bize ulaşın Vergi Hizmetleri Yetkin Yeminli Mali Müşavirlik A.. Kavacık, Rüzgarlı Bahçe Mahallesi Kavak Sokak, No; 29 Beykoz İstanbul Tel. +90 (216) Fax. +90 (216) Bu nedenle Türkiye deki finansal kuruluşların konuyu IRS ile anlaşma süresi (30 Haziran 2013) yaklaşırken yakinen takip etmeleri ve bu konuda bir olumsuzluk ile karşılaşmamaları için yapılması gerekenleri özellikle vergi konularında bilgi değişimine yetkili Gelir İdaresi Başkanlığı ile beraber yürütmek suretiyle bir sonuca bağlamalarının faydalı olacağı düşünülmektedir. Saygılarımızla, KPMG Ankara Ofis Turan Güneş Bulvarı 15. Cadde No: 41 Yıldızevler Çankaya Ankara Tel :+90 (312) Fax : +90 (312) KPMG İzmir Ofis Akdeniz Mah. ehit Fethi Bey Cad. No:55 Kat:21 D:34 Alsancak-Konak / İZMİR Tel : +90 (232) Fax : +90 (232) Bu dökümanda yer alan bilgiler genel içeriklidir ve herhangi bir gerçek veya tüzel kişinin özel durumuna hitap etmemektedir. Sürekli güncel ve doğru bilgi sunumuna özen gösterilmesine karşın bu bilgiler her zaman her durumda doğru olmayabilir. Hiç kimse özel durumuna uygun bir uzman görüşü almaksızın, bu dökümanda yer alan bilgilere dayanarak hareket etmemelidir. KPMG International Cooperative bir İsviçre kuruluşudur. KPMG bağımsız şirketler ağının üye firmaları KPMG International Cooperative e bağlıdır. KPMG International Cooperative müşterilerine herhangi bir hizmet sunmamaktadır. Hiç bir üye firmanın KPMG International Cooperative e veya bir başka üye firmayı üçüncü şahıslar ile karşı karşıya getirecek zorlayıcı yada bağlayıcı hiçbir yetkisi yoktur Yetkin Yeminli Mali Müşavirlik A.., KPMG International Cooperative'in üyesi bir Türk şirketidir. KPMG adı ve KPMG logosu KPMG International Cooperative in tescilli ticari markalarıdır.