BASIN KONSEYĠ YILLIK RAPORU (2008) ( 1 OCAK ARALIK 2008 )

Transkript

1 BASIN KONSEYĠ YILLIK RAPORU (2008) ( 1 OCAK ARALIK 2008 ) 4 NĠSAN 2009 TARĠHĠNDE BASIN KONSEYĠ ÜYELER KURULU NA SUNULAN YILLIK RAPOR Halaskargazi Cd. 212 Belediye Pasajı K: Osmanbey Ġstanbul Türkiye Telefon: (90)(212) veya 15 Faks: (90)(212) Elektronik posta: baskon@basinkonseyi.org.tr Internet sitesi: 1

2 ĠÇĠNDEKĠLER BASIN MESLEK ĠLKELERĠ. KONSEYE NASIL BAġVURULUR. BASIN KONSEYĠ YÜKSEK KURULU ÜYELERĠ GENEL DEĞERLENDĠRME... BASIN AÇIKLAMALARI.. YÜKSEK KURUL KARARLARI TEġEKKÜR LĠSTESĠ.. BASIN KONSEYĠ'NE YENĠ KATILANLAR BASIN KONSEYĠ SÖZLEġMESĠ.. ÇALIġMA KURALLARI BASIN KONSEYĠ DAYANIġMA VE GELĠġTĠRME VAKFI 2008 YILI BĠLANÇO VE GELĠR-GĠDER TABLOSU.. OKUYUCU TEMSĠLCĠLERĠ.. ĠNDEKS. Elektronik Posta: Ġnternet Sitesi: 2

3 BASIN MESLEK ĠLKELERĠ 3

4 BASIN MESLEK ĠLKELERĠ ĠletiĢim Özgürlüğünü ülkemizde insanca yaģamanın saydam bir yönetime kavuģmanın ve demokratik sistemin temel koģulu sayan biz gazeteciler; Kanun koyucunun veya öteki kurum ve kiģilerin, ĠletiĢim Özgürlüğünü kısıtlamalarına, her zaman ve her yerde karģı çıkacağımıza kendi özgür irademizle söz vererek; ĠletiĢim Özgürlüğünü, Halkın Gerçekleri Öğrenme Hakkı nın bir aracı sayarak; Gazetecilikte temel iģlevin, gerçekleri bulup bozmadan, abartmadan, kamuoyuna yansıtmak olduğunu göz önünde tutarak; Basın Konseyi nin kendi çalıģmaları üzerinde hiçbir dıģ müdahaleye izin vermeme kararlılığını vurgulayarak; Yukarıdaki bölümü de içeren Basın Meslek Ġlkeleri ne uymayı, sözünü ettiğimiz temel inançlarımızın bir gereği saydığımızı, kamuoyu önünde açıklarız. 1. Yayınlarda hiç kimse; ırkı, cinsiyeti, sağlığı, bedensel özrü, yaģı, sosyal düzeyi ve dini inançları nedeniyle kınanamaz, aģağılanamaz. (1. Madde) 2. DüĢünce, vicdan ve ifade özgürlüğünü sınırlayıcı; genel ahlak anlayıģını, din duygularını, aile kurumunun temel dayanaklarını sarsıcı ya da incitici yayın yapılamaz. (2. Madde) 3. Kamusal bir görev olan gazetecilik, ahlaka aykırı özel amaç ve çıkarlara alet edilemez (3. Madde) 4. KiĢileri ve kuruluģları eleģtiri sınırlarının ötesinde küçük düģüren, aģağılayan veya iftira niteliği taģıyan ifadelere yer verilemez. (4. Madde) 5. KiĢilerin özel yaģamı, kamu çıkarlarının gerektirdiği durumlar dıģında, yayın konusu olamaz. (5. Madde) 6. SoruĢturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruģturulmaksızın veya doğruluğuna emin olunmaksızın yayınlanamaz. (6. Madde) 7. Saklı kalması kaydıyla verilen bilgiler, kamu yararı ciddi bir biçimde gerektirmedikçe yayınlanamaz (7. Madde) 8. Bir basın organının dağıtım süreci tamamlanmadan o basın organının özel çabalarla gerçekleģtirdiği ürün, bir baģka basın organı tarafından kendi ürünüymüģ gibi kamuoyuna sunulamaz. Ajanslardan alınan özel ürünlerin kaynağının belirtilmesine özen gösterilir.(8. Madde) 9. Suçlu olduğu yargı kararıyla belirlenmedikçe hiç kimse suçlu ilan edilemez. (9. Madde) 10. Yasaların suç saydığı eylemler, gerçek olduğuna inandırıcı makul nedenler bulunmadıkça kimseye atfedilemez. (10. Madde) 11. Gazeteci kaynaklarının gizliliğini korur. Kaynağın kamuoyunu kiģisel, siyasal ekonomik vb. Nedenlerle yanıltmayı amaçladığı haller bunun dıģındadır. (11. Madde) 4

5 12. Gazeteci görevini, taģıdığı sıfatın saygınlığına gölge düģürebilecek yöntem ve tutumlarla yapmaktan sakınır. (12. Madde) 13. ġiddet ve zorbalığı özendirici, insani değerleri incitici yayın yapmaktan kaçınılır. (13. Madde) 14. Ġlan ve reklam niteliğindeki yayınların bu nitelikleri, tereddüde yer bırakmayacak Ģekilde belirtilir. (14. Madde) 15. Yayın tarihi için konan zaman kaydına saygı gösterilir. (15. Madde) 16. Basın organları, yanlıģ yayınlardan kaynaklanan cevap ve tekzip hakkına saygı duyarlar. (16. Madde) 5

6 KONSEYE NASIL BAġVURULUR 6

7 Basın Konseyine her gazeteci üye olabilir. Örneğin Sarı Basın Kartı taģıma zorunluluğu yoktur. Konsey, üye olmak isteyen kiģinin bilfiil gazeteci olup olmadığına bakar. Her basın/medya organı (gazete, radyo, haber ajansı, dergi, radyo, TV, internet gazeteleri ve haber siteleri) ile her basın/medya meslek kuruluģunun (Gazeteciler dernekleri ile gazeteciler sendikalarının) da Konseye üye olması mümkündür. Konseye üye olmanın temel koģulu, Basın Konseyi SözleĢmesine Katılma Belgesi ni doldurup Konsey Genel Sekreterliğine göndermiģ (iletmiģ) olmaktır. Katılım Belgesinin metnini web sitemizden indirebilirsiniz. Basın Konseyi SözleĢmesine göre Konseye üye olmak isteyenlerin üye sıfatını alması için ayrıca üyeliğe kabul edilmesi ne gerek olmadığı gibi böyle bir usul de yoktur. Bir baģka ifadeyle üye olmak isteyenin iradesi Konsey açısından yeterlidir. Bununla birlikte kendisine üye olduğunu bildiren bir mektup gönderilmektedir. Konsey in felsefesine göre Basın Meslek Ġlkelerine uymayı taahhüt ediyorum diyen gazeteci, kim olursa olsun, Konsey tarafından memnuniyetle karģılanması gereken kiģidir. Onun bu arzusunu geri çevirmek (Konsey SözleĢmesinin Madde 11/I fıkrası dıģında) söz konusu değildir. Konseye üye olanlara her iki ayda bir yayımlanan Özgür Basın isimli Konsey yayını ile yıllık Katılım Payı nı (bireysel üyeler için 50.-YTL, diğerleriyle ilgili bilgiyi web sitemizde bulabilirsiniz) ödeyenlere Konseyin Yıllık Faaliyet Raporu ile baģka yayınları olduğu taktirde onlar gönderilmektedir. BaĢvurunuzu mutlaka: Halaskargazi Caddesi No:212 Kat:7 Osmanbey- Ġstanbul Adresine veya; (212) numaralı faksa YAZILI olarak yapınız. Tereddütünüz olursa (0212) ve ya (0212) den Genel Sekreterle görüģerek yapabilirsiniz. Basın Konseyi Merkez Bürosu iģleyiģinden Ģikayetiniz varsa (212) nolu telefona ve ya (212) No lu faksa bildiriniz 7

8 BASIN KONSEYĠ YÜKSEK KURULU ÜYELERĠ 8

9 BASIN KONSEYĠ YÜKSEK KURULU ÜYELERĠ BAġKAN: 2. BAġKAN: OKTAY EKġĠ DOĞAN HEPER Hürriyet Gazetesi Başyazarı, Dünya Basın Konseyleri Birliği (WAPC) Başkanı Milliyet Gazetesi Yazarı SEÇĠLMĠġ ÜYELER KENAN AKIN 6 News Tv Başkan Danışmanı ORHAN BĠRGĠT Cumhuriyet Gazetesi Yazarı, Turizm Eski Bakanı Doç.Dr.ATĠLLA GĠRGĠN MÜ İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi MEHMET EMĠN GÜZBEY Afyon Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Prof.Dr. HALUK ġahġn Radikal Gazetesi Yazarı OKUYUCU TEMSĠLCĠLERĠ DR. TAMER ATABARUT Boğaziçi Üniversitesi Yaşamboyu Eğitim Merkezi Müdürü NEVZAT AYAZ Savunma ve Milli Eğitim Eski Bakanı SARA KORAL AYKAR İletişim Danışmanı Prof.Dr.SÜHEYL BATUM Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi AYHAN BERMEK İşadamı NĠHAT BÖYTÜZÜN İşadamı DR. OKTAY DURAN İşadamı ġenes ERZĠK UEFA Asbaşkanı GENCAY GÜRÜN Tiyatro Yönetmeni, Eski Milletvekili PROF.DR.NÜKET GÜZ TURGUT KAZAN İstanbul Barosu Eski Başkanı N. KEMAL ġentürk İstanbul Eski Valisi TEMSĠLCĠLER HĠLMĠ BENGĠ TAYFUN DEVECĠOĞLU EKREM DUMANLI RÜġTÜ BOZKURT DURSUN GÜLERYÜZ AA Genel Müdürü Vatan Gazetesi Genel Yayın Müdürü Zaman Gazetesi Genel Yayın Müdürü Gazete Sahipleri Derneği Genel Sekreteri Power FM Genel Koordinatörü 9

10 ĠSMAĠL KAPAN Ġhlas Gazetecilik A.ġ. Yönetim Kurulu Üyesi DR. HĠDAYET KARACA STV Genel Yayın Koordinatörü H. FEHMĠ KETENCĠ Magazin Gazetecileri Derneği MEHMET SOYSAL TGRT Haber TV Haber Genel Yayın Yönetmeni TUFAN TÜRENÇ Hürriyet Gazetesi Yazı İşleri Müdürü ĠBRAHĠM ġahġn TRT Genel Müdürü Bireysel Üye Sayısı: 2127 Vefat Eden Bireysel Üye Sayısı: 71 Ulusal Gazete Sayısı: 9 Ulusal TV Sayısı: 9 Bölgesel Gazete Sayısı: 253 Bölgesel TV-Radyo Sayısı: 310 Meslek Dernekleri Sayısı: 21 TOPLAM ÜYE:

11 GENEL DEĞERLENDĠRME 11

12 Basın Konseyi Yüksek kurulunun arasında verdiği kararlara iliģkin cetvel BaĢvuru Uyarı Kınama ġik.yers UzlaĢma ĠĢleme konulmayan

13 Toplam

14 BASIN AÇIKLAMALARI 14

15 8 Ocak 2008 BASIN KONSEYĠ SAKARYA EMNĠYET MÜDÜRÜNÜ KINADI Basın Konseyi Genel Sekreteri Recep Güvelioğlu, Sakarya Emniyet Müdürü Faruk Ünsal ın gazetecileri iyi ve olumsuz haber yapanlar Ģeklinde niteleyerek, iyi haber yapanlar ile aleyhte haber yapanları aynı Ģekilde değerlendirmeyeceğiz demesinin hukuka da demokrasiye de aykırı olduğunu belirterek kınadı. Güvelioğlu Ģöyle dedi: Hangi düzeyde olursa olsun, bir kamu görevlisinin gazetecileri sınıflandırmaya kalkması ve eleģtirel yazı sahiplerine aba altından sopa göstermesi, en zorba yönetimlerde bile kolay rastlanan olay değildir. Sahip olunan makamları baskı aracı olarak kullanmaya kalkmak, ne demokrasi ne de hukukla bağdaģır. Sakarya Emniyet Müdürü Faruk Ünsal, Gazetecileri kendince sınıflandırıp, üzerlerinde baskı kurmaya kalkıģarak sadece demokratik yapılanmaya zarar vermemekte, aynı zamanda kendi görevinin sınırlarını da aģarak suç iģlemektedir. Ġdari ve adli makamları bu konuda değerlendirme yapmaya davet ediyoruz. BASIN KONSEYĠ 20 YAġINA GĠRĠYOR 5 ġubat 2008 Basın Konseyi SözleĢmesini imzalayan 28 gazete, 22 dergi, 11 haber ajansı, 6 yayın kuruluģu ve 6 basın organı dahil 141 gazetecinin 6 ġubat 1988 de verdiği kararla kurulan Konsey, 20 yılda basının daha özgür ve daha saygın olma mücadelesini büyük bir özveriyle sürdürmüģtür. Basın Konseyi, gazetecilerin, öldürülmesine, baskıya uğramasına ve medya kurumlarına yönelik baskılara karģı ilk günden itibaren ciddi tepkilerini ortaya koymuģtur. Örneğin 1994 den sonra dünyada en çok gazeteci hapseden ülke konumuna gelen Türkiye de, Basın Konseyi nin merkezi New York ta bulunan Gazetecileri Koruma Komitesi (Committee to Protect Journalists ) ile birlikte yaptığı giriģimler sonuç vermiģ ve Basın ve Yayın Yoluyla iģlenen Suçlara ĠliĢkin Dava ve Cezaların Ertelenmesine dair 4454 sayılı yasa çıkartılarak, 22 gazeteci tahliye olmuģtur. Anayasa değiģikliği, Basın Yasası değiģikliği, Türk Ceza Kanunu değiģikliği, RTÜK Yasası değiģikliği gibi, iletiģim (basın) özgürlüğünü çok yakından ilgilendiren bir çok konuda çok önemli temaslarda bulunmuģ, metinler, taslaklar hazırlamıģ ve ilgili mercilere sunmuģtur. Basın Konseyi, Basın Meslek Ġlkelerine uyulması konusundaki mücadelesini de ilk günden itibaren sürdürmüģtür. Basın Konseyi Ģimdiye kadar toplam 1258 Ģikayet baģvurusunu değerlendirmiģ, 326 uyarı, 178 kınama kararı vermiģtir. 387 Ģikayet, yersiz bulunmuģ, 81 Ģikayet uzlaģmayla sonuçlanmıģ, 286 Ģikayet ise iģleme konulmamıģtır. Basın Konseyi,1992 de Dünya Basın Konseyleri Birliği nin kurucular kurulunda yer almıģtır. Dünya Basın Konseyleri Birliği 2006 da yeniden organize edilmiģ ve merkezi Ġstanbul olmuģtur. Basın Konseyi 2003 te BirleĢmiĢ Milletler TeĢkilatının DanıĢman Sivil Toplum KuruluĢu olarak kabul edilmiģtir. 15

16 Uluslararası temasları çeģitli toplantılarla sürdüren Basın Konseyi dört kez Türk-Yunan gazetecileri toplantısı düzenlemiģtir. Konseyin saygınlığı, etkinliğinin kaynağı ve güvencesidir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur. Recep Güvelioğlu Genel Sekreter 19 ġubat 2008 BASIN KONSEYĠ GENEL SEKRETERĠ RECEP GÜVELĠOĞLU ĠSTĠFA ETTĠ Basın Konseyi Genel Sekreteri Recep Güvelioğlu bir yıla yakın süredir yürütmekte olduğu görevinden Ģahsi nedenlerle istifa etti. Basın Konseyi BaĢkanı Oktay EkĢi, Konsey Genel Sekreterliğine kimin getirileceğinin henüz belirlenmediğini söyledi ve bu görevi üstlenmek isteyenler arasından bir seçme yapacaklarını bildirdi. 11 Mart 2008 BASIN KONSEYĠ ZONGULDAK TA YAYINLANAN ZĠRVE GAZETESĠ YAZARI ADNAN KÜÇÜKVAR A YAPILAN SALDIRIYI KINADI Basın Konseyi Genel Sekreterliği, Zonguldak ta yayınlanan ZĠRVE gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Adnan Küçükvar a 10 Mart 2008 akģam üzeri yolda yürürken yapılan saldırıyı kınadı. Genel Sekreterlikten yapılan açıklamada Ģunlar ifade edildi: Zirve Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Adnan Küçükvar, eldeki bilgilere göre Zonguldakspor un yönetimini ve bu takımın yaptığı son maç ardından taraftarların sahaya inerek hakeme saldırmasını eleģtiren yazısı nedeniyle saldırıya uğramıģ ve hafifçe yaralanmıģtır. Adnan Küçükvar ın olaydan bir gün sonra kendi imzasıyla yayınlanan yazısında saldırının, futbol maçı sırasında yeterince güvenlik önlemi almadıkları için eleģtirdiği Ġl Emniyet Müdürü ile o sırada saha ortasında bulunduğunu belirttiği Emniyet Amiri nden kaynaklandığını ima etmiģtir. Olayın gerisinde gerçekten Emniyet Müdürü ve/veya Emniyet Amiri varsa, bu sadece Adnan Küçükvar ın değil, Zonguldak ta yaģayan öteki bireylerin de çok tehlikeli bir zihniyete emanet edildiklerini ortaya koyar. 16

17 Saldırının düģüncelerini yazan bir gazeteciye yapılmıģ olması ise, sözünü ettiğimiz tehlikenin düģünülebilenden daha da büyük olduğunu ortaya koyar. O nedenle Zonguldak Emniyet Müdürü ve Emniyet Amirinin bu olayla ilgili olmadıkları anlaģılıncaya ve gerçek failler bulununcaya kadar hepimizin gözü Zonguldak üzerindedir. BASIN KONSEYĠ GENEL SEKRETERLĠĞĠNE EMRE AYGEN GETĠRĠLDĠ 3 Nisan 2008 Basın Konseyi Yüksek Kurulu, gazeteci Emre Aygen in Konsey Genel Sekreterliği ne ve Konsey GeliĢtirme ve DayanıĢma Vakfı Müdürlüğü ne getirilmesini kararlaģtırdı. Emre Aygen, 1959 doğumlu, Anadolu Üniversitesi ĠletiĢim Bilimleri Fakültesi mezunudur yılında TRT Haber Merkezi (Ankara) ile Gazeteciliğe baģladım. Sıra ile Turkish Daily News, GüneĢ, (Strasbourg) 1981/83, BBC Türkçe Radyosu (Londra) , Sabah Belçika Temsilcisi , Sabah Haber Merkezi (Ġstanbul) 1994/2001, Star Yazarı (Ankara) 2003/2004 Radyo Gazi 88.3 FM Yönetim Kurulu BaĢkanı 2004 den beri görev yapmaktadır. Gazeteciler Cemiyeti 1989 Jüri Özel Ödülü ve 1990 Haber dalında Mansüyon ödüllerine layık görüldü ve 2007 Radyo TV Gazeteciler Derneği nin düzenlediği Oskar ödüllerinden radyo dalında ödüllere layık görüldü. Avrupa Gazeteciler Cemiyetinden de 2007 nin Emeğe Saygı ödülü almıģtır. Evli vge bir kız çocuğu vardır. Ġngilizce ve Fransızca bilmektedir... 8 Nisan 2008 BASIN KONSEYĠ BAġKANI OKTAY EKġĠ CUMHURĠYET GAZETESĠ BAġYAZARI ĠLHAN SELÇUK U ZĠYARET ETTĠ Basın Konseyi BaĢkanı Oktay EkĢi, bugün (8 Nisan 2008) II nci BaĢkan Doğan HEPER ve Genel Sekreter Emre AYGEN ile birlikte Vehbi Koç Amerikan Hastanesi ne giderek bir süredir tedavi gören Cumhuriyet Gazetesi BaĢ Yazarı Ġlhan SELÇUK a geçmiģ olsun dilekleriyle bir ziyarette bulundu. Basın Konseyi BaĢkanı Oktay EKġĠ, Hastanede görevli Doktorlardan bilgi aldıktan sonra Ġlhan SELÇUK a hitaben hastanede bulunan anı defterini alarak Basın Konseyi Yüksek Kurulu adına hislerini kaleme aldı. Defteri imzalayan BaĢkan Oktay EkĢi nin ardından, II nci BaĢkan Doğan HEPER ve Genel Sekreter Emre AYGEN de imza attılar. 17

18 10 Nisan 2008 BASIN KONSEYĠ YÜKSEK KURULU BĠLDĠRĠSĠ Kamuoyunun serbestçe oluģmasında birinci derecede rol ve görev sahibi olan medyamızın özellikle son aylarda bu görevi ne ölçüde yerine getirmekte olduğunu irdeleyen Basın Konseyi Yüksek Kurulu, 8 Nisan 2008 tarihinde yaptığı toplantıda aģağıdaki görüģlerini açıklamaya karar vermiģtir. * Ülkemiz, daha önce eģi görülmediği ileri sürülebilecek kadar yoğun bir bilgi kirliliği dönemi yaģamaktadır. Maksadımızı anlatabilmek için belirtelim ki, ülkemizi yöneten istisnasız tüm siyasi iktidarlar kendi iģlerine gelen konularda kamuoyunu belli bir hedefe yönlendirmek amacıyla bu kirli oyunda aktif rol almıģlar ve her defasında medyada ortak bulmuģlardır. Hafızalarını tazelemek isteyenler 1951 tarihli 159 lar olayından baģlayarak Fadime ġahin-müslim Gündüz-Ali Kalkancı olayına, Hasan Celal Güzel e kızdığı dönemde Turgut Özal ın Güzel hakkındaki soruģturma belgelerini basına sızdırtmasına; Ġlk Andıç olayından, Van daki Yüzüncü Yıl Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yücel AĢkın dan rahatsızlık duyan bugünkü siyasi iktidarın Prof. AĢkın hakkındaki tertiplerine kadar pek çok olayın buna örnek teģkil ettiğini görürler. Son olarak Ergenekon kod isimli soruģturma vesilesiyle de aynı çirkin tertibe tanık olduk. Kamuoyunu kendi istekleri doğrultusunda Ģekillendirmek isteyen kiģi, makam ve mercilerle siyasi güç odakları bu süreçte son derece aktif Ģekilde rol aldı. Söz konusu kiģi, makam ve mercilerle siyasi güç odakları hazırlık soruģturmasının gizliliği ilkesini ve yargı sürecinin etki altında bırakılmaması amacıyla konulmuģ yasa hükümlerini hiçe saydılar ve onlarla iģbirliğine giren medya organları da halkın gerçekleri öğrenme hakkı adına bu oyunun aktörü oldular. Sonu her zaman oyuncuların utancıyla noktalanan bu iğrenç oyunun pervasızca sahnelenmesi sonucu, sadece zanlı denebilecek isimlerle çok önemli bazı kurumlarımız, onlarla ne ölçüde bağlantısı olduğu bilinmeyen, gerçeği yansıtıp yansıtmadığı tayin edilemeyen belge ve bilgiler yayınlanarak suçlu ilan edildi. Basın Konseyi Yüksek Kurulu olarak, 1. SoruĢturmanın gizliliğini ihlal eden, 2. Yargıyı etki altına almayı amaçlayan; 3. Yasaların suç saydığı eylemleri, gerçek olduğuna inandırıcı makul nedenler bulunup bulunmadığına bakılmaksızın hedef saydıkları kimselere atfedenleri ve 4. Suçlu olduğu yargı kararıyla belirlenmemiģ insanları peģinen suçlu ilan eden medya mensuplarını ve medya organlarını kamuoyu önünde açıkça eleģtirdiğimizin bilinmesini istiyoruz. SoruĢturmanın gizliliğini ihlal etme ve yargıyı etkileme amaçlı uygulamaları Cumhuriyet Savcılarımızın görmezden gelmesini bu ülkede hukuk devletini iģler halde görmek isteyen bireyler sıfatıyla bağıģlanmaz bir meslek kusuru saydığımızı belirtmek istiyoruz. YaĢadığımız bilgi kirliliğinin adı tek kelimeyle rezalet tir. Bunun gerçek sorumlusu, 1. SoruĢturmanın gizliliğinin gereğini yerine getirmesi gerekirken aksini yapan; 18

19 2. Kamuoyunu yetkilendirilmiģ kiģiler eliyle ve kuralları, yaptırımları belli bir düzen içinde bilgilendirmesi gerekirken kendi yandaģı saydığı medya mensuplarına ve organlarına el altından haber sızdıran kamu görevlileri ile onları yönlendiren yetkililerdir. Onları açıkça kınıyoruz. Gazetecilik mesleği bizim anlayıģımıza göre gerçekleri bulup bozmadan, abartmadan, kamuoyuna yansıtma diye özetleyebileceğimiz bir temel ilke üzerine kurulmuģtur. Bu ilke gazeteciye gözlemci olma ve gözlemlerini dürüstçe yansıtma görevi verir. 1. Bu görev içine savcılara isim ihbar etme girmez; 2. Bu görev içine karģıt görüģlü meslektaģlarını veya birilerini- hedef gösteren yayıncılık girmez. O nedenle son dönemdeki eylemleriyle bu tür bir gazetecilik sergilediği ileri sürülen medya organları ile basın mensupları hakkında Basın Konseyi nin görüģlerini oluģturma amaçlı iģlem baģlatıldığını kamuoyunun dikkatine saygı ile sunuyoruz Nisan NCĠ BASIN KONSEYĠ ÜYELER KURULU MEDYA MENSUPLARINA HEDĠYE ALMA KURALLARINI GÜNDEME GETĠRDĠ. BahçeĢehir Üniversitesinde yapılan Üyeler Kurulu açılıģında BaĢkan Oktay EkĢi, en son ve daha önce hayatını kaybeden Gazetecilerin anısına bir dakikalık saygı duruģuna davet etti. Ġlk oturum sırasında Basın Konseyi nin 2007 yılı faaliyet raporları, gelir-gider tablosu, faaliyet raporu ve mali durumun değerlendirilmesi ele alındı. BaĢkan Oktay EkĢi nin Üyeler Kurulu tüm maddeleri oy birliği ile kabul etti. Basın Konseyi Üyeler Kurulu toplantılarının ikinci oturumunda da Prof. Dr. Atilla Girgin in baģkanlığında yapılan MEDYA ETĠĞĠ ve HEDĠYELER konusu ele alındı. Ġlgi uyandıran bu oturuma Hürriyet Gazetesinin eski Genel Yayın Müdürü Necati Zincirkıran, Yeditepe Üniversitesi Radyo ve TV Bölümü BaĢkanı Prof. Dr. IĢık Özkan, Toplumsal Saydamlık Hareketi Derneği BaĢkanı ErciĢ KurtuluĢ ve Milliyet Gazetesi Yazarı Serpil Yılmaz katıldı. KonuĢmacılar, Basın Konseyi nin bir çalıģma grubu oluģturarak medya mensuplarının hediye kabul etmeme kuralları belirlemesi, ayrıca her medya organının isterse kendi mensuplarının bu konuda tabi olacakları duyurmasına ve denetiminin bu bazda yapılmasının önerdirler. Ġkinci oturumunda sona ermesinden sonra Basın Konseyi BaĢkanı Oktay EkĢi panele katılanlara birer amblem verdi. Basın Konseyi üyelerini daha da geniģ katılımlı bir arada olmak üzere. 5 Mayıs 2008 BASIN KONSEYĠ ĠSTANBUL VALĠSĠ ĠLE EMNĠYET MÜDÜRÜNÜ BASIN DÜġMANI ĠLAN EDEBĠLECEĞĠNĠ BĠLDĠRDĠ Basın Konseyi Genel Sekreteri Emre Aygen, iki gazetecinin Ġstanbul da uğradığı son saldırılar karģısında Valiliğin ve Emniyet Müdürlüğünün sağır ve kör gibi davranmasını eleģtirdi. Aygen Konsey adına basına yaptığı açıklamada Ģunları söyledi: 19

20 1 Mayıs 2008 günü Cumhuriyet Gazetesi Muhabiri Ali Deniz Uslu nun kolunu, üniformalı bir polis memurunun sert bir cisimle vurup kırmasına da VATAN Gazetesi foto muhabiri Ġlker Akgüngör ün bir tarikat liderinin Beykoz daki villasının resmini çektiği için o lidere bağlı yobazlar tarafından dövülmesine de Ġstanbul un ne mülki amiri ne de Emniyet Müdürü ilgi göstermiģtir. Anladığımıza göre gerek Vali Muammer Güler gerekse Emniyet Müdürü Celalettin Cerrah, meslektaģlarımızın sırf gazeteci oldukları ve görevlerini yapmaya çalıģtıkları için maruz kaldıkları bu saldırıları olağan saymakta veya sadece onaylamakla kalmayıp yerinde bulmaktadırlar. Aksi halde kamusal görev yapan ve içinde yaģadığımız Ġstanbul un ne halde olduğunu kendilerine de bildirmek uğruna saldırıya uğrayan meslektaģlarımızın yanında olduklarını gösteren en azından bir beyanları olurdu. Gazetecilerin uğradığı saldırılara Sayın Vali ve Sayın Emniyet Müdürünün gerçekten yukarıda dediğimiz gibi bakıp bakmadıklarını anlamak için birkaç gün daha bekleyeceğimizi, eğer bugünkü tutumlarını sürdürürlerse kendilerini bir aģamada basın düģmanı ilan etmek zorunda kalabileceğimizi kamuoyuna saygıyla duyuruyoruz. EK: Öte yandan faili meçhul bazı kiģilerin Yeni ġafak Gazetesinin binasına sıkılan kurģunlardan dolayı yaģanan olayları kınıyorum. KurĢunların Editörler katında görev yapan meslektaģlarımıza isabet etmemesinden dolayı geçmiģ olsun diyorum. Bu tür saldırıların bir kere daha yaģanmaması için en yüksek mülki amirler ve Emniyet Müdürü nün görevlerini yerine getirmelerini istiyorum. 29 Mayıs 2008 HAKARET ve ADLĠYE YĠ ETKĠLEMEKLE SUÇLANAN TUTUKLU GAZETECĠ BOĞATEKĠN DAVASI YARIN GERGER de BAġLIYOR BASIN KONSEYĠ DURUġMAYI ĠZLEYECEK Adıyaman GERGER de yayınlanan FIRAT gazetesindeki ( günlü) Feto ve Apo baģlıklı yazısı için hakkında soruģturma baģlatılan, bu yazı ve sonrasındaki internet haberleri nedeniyle savcıya hakaret/iftira/adliyeyi etkilemek isnadıyla tutuklanan gazeteci Hacı BOĞATEKĠN in davası, günü (yarın) baģlıyor. Gerger Asliye Ceza Mahkemesinde yapılacak duruģmayı, Basın Konseyi adına Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti baģkanı Faruk BALIKÇI izleyecek. Ġfade özgürlüğü yönünden çok önemli bulduğumuz, bu dava Basın Konseyi ne göre verilen tutuklama kararıyla da dikkate değer bir özellik taģımaktadır. 20

21 BASIN KONSEYĠ GENEL SEKRETERLĠĞĠNE ÖZER YELÇE ATANDI Basın Konseyi Genel Sekreterliğine Özer Yelçe atandı. 10 Haziran 2008 Uzun yıllar Hürriyet ve Milliyet gazetelerinde çalıģan Özer Yelçe en son Sabancı Holding Kurumsal ĠletiĢim Direktörlüğü görevinde bulunmuģtu.yaģanmamıģ Pazarlar,Hayal Mektupları,Güven Yılları,Sabancı Ailesi Soyağacı ve Dünyanın yazısı adlı kitapları Yelçe nin çok sayıda da tercüme yayını var.yelçe dokuz yıldan bu yana NTV Radyoda Klasik Müzik programlarını hazırlayıp sunuyor. BASIN KONSEYĠ BAġKANININ AÇIKLAMASI 8 Eylül 2008 Basın Konseyi BaĢkanı Oktay EkĢi, BaĢbakan Tayip Erdoğan ın Doğan Medya Grubu BaĢkanı Aydın Doğan ı hedef alan konuģmaları ve Aydın Doğan ın yanıtları nedeniyle kamuoyuna yaptığı açıklamada, Eğer gerçekleri halka duyurma görevimizi engelleme yönünde bir adım daha atarsanız, Türkiye içindeki ve dıģındaki tüm meslek kuruluģlarını sizin bu teģebbüsünüze karģı tavır almaya davet edeceğiz. Çağrımıza katılan olursa onlarla, katılma olmazsa kendi baģımıza ama hukukun bize verdiği hakları sonuna kadar kullanarak mücadelemize devam edeceğiz dedi. EkĢi nin açıklaması Ģöyle: Almanya daki Deniz Feneri isimli dernek yöneticilerinin yoksullara yardım amacıyla yapılmıģ bağıģların bir kısmını ceplerine attıkları, ticari faaliyetleri için kullandıkları iddiasıyla Frankfurt ta yargılanmalarıyla ilgili haberleri yayınlayan gazetelere, özellikle Doğan Medya Grubu na mensup yayın organlarına ve bu grubun sahibi Sayın Aydın Doğan a Sayın BaĢbakan Tayip Erdoğan tarafından hücumları ve Doğan ın yanıtlarını izliyoruz. Basın Konseyi olarak biz bu tartıģmanın tarafları arasında değiliz ve olmayız. Ancak Doğan Medya Grubunu hedef alan suçlamaların aslında medyaya dönük yeni ve kısıtlayıcı politikaların habercisi olabileceğini görüyoruz. Sayın BaĢbakanı Ģimdiden uyarmak isteriz: Eğer gerçekleri halka duyurma görevimizi engelleme yönünde bir adım daha atarsanız, Kanun koyucunun veya öteki kurum ve kiģilerin ĠletiĢim (basın, ifade) özgürlüğünü kısıtlamalarına her zaman ve her yerde karģı çıkmaya söz verdiğimizi dikkate alarak, Türkiye içindeki ve dıģındaki tüm meslek kuruluģlarını, sizin bu teģebbüsünüze karģı tavır almaya davet edeceğiz. Çağrımıza katılan olursa onlarla, katılma olmazsa kendi baģımıza ama hukukun bize verdiği hakları sonuna kadar kullanarak mücadelemize devam edeceğiz

22 20 Eylül 2008 BAġKAN OKTAY EKġĠ NĠN AÇIKLAMASI BaĢbakan Tayip Erdoğan ın özellikle bir yayın grubuna mensup gazetelerin boykot edilmesi için kendi partisi mensuplarına yaptığı çağrı nedeniyle bir açıklama yayınlayan Basın Konseyi BaĢkanı Oktay EkĢi Ģunları söyledi: BaĢbakan Tayip Erdoğan kendi taraftarlarını, kendi deyimiyle en demokratik ve en insani bir haklarını kullanmaya ve bir yayın grubuna ait gazeteleri boykot etmeye çağırmıģtır. BaĢbakanın bu çağrısının demokratik hiçbir toplumda eģini göstermek mümkün değildir. Çünkü gerçekleri öğrenmek için çeģitli yayınları okuyup kendiniz değerlendirme yapın demesi gereken BaĢbakan tam tersini yapmakta ve sadece benim beğendiğim gazeteleri okuyun demiģ olmaktadır. BaĢbakanın bu çağrısı eģi az bulunur ayıp ve eģi az bulunur bir antidemokratik zihniyet örneğidir. Bu örneği, BaĢbakan Tayip Erdoğan ın ülkemizde demokrasiyi geniģletmeye çalıģtığını ileri süren iç ve dıģ destekçilerinin görmesini isteriz Ekim 2008 BASIN KONSEYĠ BAġKANI OKTAY EKġĠ NĠN GENELKURMAY BAġKANI ĠLKER BAġBUĞ UN SÖZLERĠYLE ĠLGĠLĠ AÇIKLAMASI Oktay EkĢi Ģunları söyledi: Genelkurmay BaĢkanı Orgl.Ġlker BaĢbuğ un Türk Silahlı Kuvvetlerini yıpratmayı amaçlayan kampanya nitelikli yayınlar nedeniyle tepki duyması normaldir. Bu yayınlara karģı Silahlı Kuvvetlerimizin hukukunu koruması da hem hakkı hem de görevidir. Ancak bu tepkinin medya dünyasını tedirgin etmeyi amaçladığı izlenimini veren bir üslupla dile getirilmesi doğru değildir. Sayın BaĢkanın haklı mücadelesinde kendisini desteklemek bu ülkeye sevgi ile bağlı herkesin görevdir ancak bu görevin bihakkın yerine getirilmesi sadece ifade özgürlüğüne hepimizin saygı duyduğu ortamda mümkün olur

23 YÜKSEK KURUL KARARLARI 23

24 7 Ocak 2008 BASIN KONSEYĠ, DEVLET BAKANI VE BAġBAKAN YARDIMCISI CEMĠL ÇĠÇEK E DÜZENLENEN SUĠKAST IN ÖNLENDĠĞĠ YOLUNDA DOĞRU OLMAYAN BĠR HABER YAYINLAYAN VATAN GAZETESĠ VE MUHABĠRĠNĠN KINANMASINA KARAR VERDĠ Basın Konseyi Yüksek Kurulu, Devlet Bakanı ve BaĢbakan Yardımcısı Cemil Çiçek in, Vatan gazetesi ve muhabiriyle ilgili Ģikayetini görüģtü. Yüksek Kurul, 24 Aralık 2007 tarihinde Ömür Ünver imzasıyla yayınlanan iki bakana suikast son anda önlendi baģlıklı yazının gerçekle bağdaģmadığı gerekçesiyle gazete ve muhabirinin kınanmasına oy birliğiyle karar verdi. Karar Ģöyle : KARAR ŞİKAYETÇİ : Cemil Çiçek Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı ġġkayet EDĠLEN : Tayfun Devecioğlu- Vatan Gazetesi Genel Yayın Müdürü, Ömür Ünver Vatan gazetesi muhabiri ġġkayet KONUSU YAYININ ĠÇERĠĞĠ: Vatan gazetesinin 24 Aralık 2007 nüshasında Ömür Ünver imzasıyla yayınlanan Ġki Bakana suikast son anda önlendi baģlıklı haber Ģikayetin konusunu teģkil etmiģtir. Haber Ģöyledir : İki Bakana 19 Aralık suikastı son anda önlendi Başkent teki hücre evi operasyonunda öldürülen DHKP-C üyesi Mızrak ile gözaltına alınan Çelik in, Cemil Çiçek ile eski bakan Hikmet Sami Türk e suikast hazırlığında olduğu öne sürüldü. Hücre evi baskınıyla ölü ele geçirilen DHKP-C terör örgütünün üyesi Kevser Mızrak ile sağ yakalanan Sezgin Çelik in, Hayata Dönüş operasyonu nun yıl dönümü olan 19 Aralık ta, Başbakan Yardımcısı, Devlet Bakanı Cemil Çiçek e ve eski Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk e suikast hazırlığı yaptığı belirlendi. İstihbarat alındı (.) Örgüt tarafından saldırı için görevlendirilen Kevser Mızrak ile Sezgin Çelik in belirlenmesi üzerine, bir hafta süreyle bu kişileri takibe alan Ankara Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri, zanlıların İstanbul dan silah getirttiklerini tespit etti. Devlet Bakanı BaĢbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, aynı gün kendisine konuyla ilgili olarak sorulan soruya Ģu cevabı verdi: Bu türlü haberleri sorumsuzca yazanları da burada kamuoyu önünde kınıyorum. Telin ediyorum. Ġnsanların hayatını ve yakınlarının hayatını karatmaya kimsenin hakkı yok. ( ) Beni seven insanları üzmeye hakkınız var mı, yok mu? Bu basın özgürlüğü mü basın sorumsuzluğu mu? Eli kalem tutan herkes istediğini yazabilir mi? Bu tür soruları siz de bana sormayın. Özgürlükler hiçbir zaman sorumsuzluk değildir. Yazdığınız Ģeylerin insanların nelerine mal olduğunu iyi bilmeniz lazım. ĠçiĢleri bakanına sordum. Dedi ki hayır sizinle ilgili bir durum yok, savcılıkta da yoksa ve bu haberin aslı yoksa, o takdirde bunun kararını da sizin vermiģ olması gerekir. Ġnsanlara bu kadar sıkıntı çektirmeye özgürlükler müsaade ediyor mu? Çiçek, tarihinde de Basın Konseyi ne baģvurmuģ ve haberin tamamen hayal mahsulü olduğunu belirterek, Ģikayette bulunmuģtur. ġikayetçinin, ihlal edildiğini iddia ettiği Basın Meslek Ġlkelerinin Altıncı maddesi Ģöyledir : SoruĢturulması gazetecilik olanakları içinde bulunan haberler, soruģturulmaksızın veya doğruluğuna emin olmaksızın yayınlanamaz. 24

25 ġġkayet EDĠLENĠN CEVABI: Vatan gazetesi Genel Yayın Müdürü Tayfun Devecioğlu yanıtında, haberi teyit ettirdiklerini, ancak ellerinde kanıt oluģturacak belge bulunmadığını kaydederek Ģöyle demiģtir: Sayın Cemil Çiçek haberin yayınlanmasından sonra yaptığı açıklamada soruşturmayla ilgili dosyalara baktığını/ baktırdığını adının hiçbir şekilde geçmediğini söylemiştir. Bu durumda haberimiz doğrudur diye ısrar etme imkanımız yoktur. Nitekim VATAN sayın Çiçek in yalanlamasına yine birinci sayfadan anonslayarak sayfalarında yer vermiştir. DEĞERLENDĠRME VE KARAR: Basın Konseyi Yüksek Kurulu, 4 Ocak 2008 toplantısında baģvuruyu ele almıģtır. Yüksek Kurul, haberin sadece gerçek dıģı olmasını değil, ayrıca vahim bir iddianın bu Ģekilde ortaya atılması karģısında Genel Yayın Müdürünün, Çiçek in yalanlamasına yine birinci sayfadan yer verdiklerini bildirmesini yeterli bulmayarak Vatan gazetesi ve muhabiri Ömür Ünver in kınanmasına oybirliğiyle karar vermiģtir. (2008/ ) Not: Basın Konseyi ÇalıĢma Kuralları nın 19 uncu maddesi gereğince, Yüksek Kurul üyelerinden Ģikayet eden veya Ģikayet edilen le iģ, dostluk, akrabalık iliģkisi olanlarla, ele alınan konuyla ilgili yayın grubuyla bağlantısı olanlar, oy kullanamazlar. 8 Ocak 2008 BASIN KONSEYĠ, HÜRRĠYET GAZETESĠ GENEL YAYIN YÖNETMENĠ ERTUĞRUL ÖZKÖK ÜN SAVAġ KIġKIRTICILIĞI YAPTIĞI ġeklġndekġ ġġkayetġn YERSĠZLĠĞĠNE KARAR VERDĠ Basın Konseyi Yüksek Kurulu, Tarık Ziya Ekinci ve 11 kiģinin Hürriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ertuğrul Özkök hakkında savaģ kıģkırtıcılığı yaptığı, Kürtlerle PKK yı özdeģleģtirdiği ve sivil halkı hedef gösterdiği Ģeklindeki Ģikayetini değerlendirdi. Yüksek Kurul, Özkök ün Ģikayete konu yazılarının Ģiddet ve zorbalığı özendirici olmadığı gerekçesiyle oy çokluğuyla Ģikayetin yersizliğine karar verilmekle birlikte, ele alınan sorunun önemi nedeniyle 25 Ekim 2007 günlü açıklamanın hatırlatılmasını uygun görmüģtür. Karar Ģöyle : KARAR ġġkayetçġ : Tarık Ziya Ekinci, Emel IĢıtan, Av. RuĢen Aslan, Alper Açık, UlaĢ Sunata, Müjgan Arpat, Nurdan Arca, Nimet Bal, AyĢe Çavdar, Fatma Melek Taylan, Mebuse Tekay, Sırma Evcan ġġkayet EDĠLEN : Ertuğrul Özkök Hürriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni ve yazarı ġġkayet KONUSU YAYININ ĠÇERĠĞĠ: Özkök ün 19, 22, 23, 24 Ekim tarihli köģe yazıları Ģikayetin konusunu teģkil etmiģtir. Özkök ün yazılarında Ģikayet edilen cümleler cümleler Ģöyledir : 25