İŞLETMELERDE YÖNETİM VE ÖRGÜTLEME İŞLEVİ

Transkript

1 İŞLETMELERDE YÖNETİM VE ÖRGÜTLEME İŞLEVİ

2 YÖNETİM Belirli amaçlara varabilmek için planlama, örgütleme, yöneltme, eşgüdümleme ve denetleme sürecidir. Örgüte ilişkin tüm kaynakların en iyi biçimde kullanımını kapsar. Etkin bir yönetimin özellikleri: Amaçların başlangıçta saptanması En az iki kişinin bir araya gelmesi İlişkilerin uyumlu ve düzenli olması İşbölümünün olması Yetki sınırlarının belirlenmesi Geleceğe dönük akılcı (ussal) kararların alınması Bu kararlardan doğan sorumluluğa katlanılması

3 YÖNETİM BASAMAKLARI 1. ÜST YÖNETİM: Üst düzey görevlilerden oluşur. Amaçları işletmenin temel hedeflerini belirlemektir. Satış düzeyleri, üretim ve işgücü ilişkileri ile ilgili planları oluştururlar. 2. ORTA YÖNETİM: Üst yönetimin almış olduğu kararları yürütmekten sorumlu olan görevlilerdir. Üst yönetime sürekli rapor vererek gelişmeleri aktarırlar. 3. DENETLEYİCİ YÖNETİM: İşlerin işleyişini gözetleyen ve denetleyen gerekli düzeltmelerin yapılmasını sağlayan kişilerdir. Üst yönetimin belirlediği kuralları ve süreçleri doğrudan doğruya uygularlar.

4 YÖNETİM İŞLEVİNİN TEMEL ÖZELLİKLERİ 1. Yönetim bir küme eylemidir. 2. Yönetim insanla gerçekleşir. 3. Yönetim bir işbirliği eylemidir. 4. Yönetim işbölümü ve uzmanlaşma eylemidir. 5. Yönetim bir eşgüdümleme eylemidir. 6. Yönetim bir yetki eylemidir.

5 YÖNETİMDE YAKLAŞIMLAR a- Klasik Yaklaşım b- Davranışsal Yaklaşım c- Sistem Yaklaşımı (Niceliksel Yaklaşım) d- Günümüzdeki Yaklaşımlar (Durumsallık Yaklaşımı)

6 A- KLASİK YAKLAŞIM Bu yaklaşım yönetimin üç temel işlevi olduğunu belirtir: 1. PLANLAMA 2. ÖRGÜTLEME 3. DENETİM Bir işletmedeki üretim ve yönetim işlevlerine ussal çözümlemenin uygulanması. Çalışanların ve Donanımın verimliliğinin artması Daha yüksek kâr

7 B- DAVRANIŞSAL YAKLAŞIM Bir örgütün amacı insan davranışlarını ve gereksinmelerini anlayıp değerlendirmektir. C- SİSTEM YAKLAŞIMI İşletmede istatistiksel yöntemler ve gelişmiş teknolojiler kullanılarak sorunlar çözülür. Sistemin herhangi bir bölümündeki bir değişim tüm işletme bölümlerini etkiler. D- DURUMSALLIK YAKLAŞIMI Tüm bu yaklaşımların en iyi yönlerini, en iyi kullanım alanlarında değerlendirmek durumsallık yaklaşımıdır.

8

9 PLANLAMA Bir işletme örgütünde neyin, ne zaman, nasıl, nerede ve kimlerce yapılacağını önceden kararlaştırmaktır. PLANLAMANIN AŞAMALARI Amaçların Belirlenmesi Amaçları gerçekleştirecek koşulları sapta. Seçenekleri belirle ve karşılaştır En uygun seçeneğin seçimi

10 PLANLAMANIN ÖZELLİKLERİ Planlama esnek ve değişkendir. Planlama kapsamlıdır. Planlama bir seçim ve yeğleme sürecidir. Planlama amaç ve hedeflere ulaşmayı sağlar.

11 PLAN ÇEŞİTLERİ 1. Nitelikleri açısından a- Stratejik planlar b- Yönetsel planlar 2. Süreleri açısından a- Kısa süreli planlar b- Uzun süreli planlar c- Orta süreli planlar 3. Kullanım biçimleri açısından a- Tek kullanımlı planlar b- Sürekli planlar 4. Teknik yapıları açısından a- Değişmez planlar b- Değişken planlar 5. Kapsamları açısından a-genel planlar b- İşletme bölümleri ile ilgili planlar

12 1. Nitelikleri Açısından Planlar a. Stratejik Planlar: İşletmelerin gelecekte göstereceği gelişim ve büyümeyi ele alan, yapılacak köklü değişiklikleri öngören planlardır b. Yönetsel Planlar: Stratejik planlarda saptanan amaçlara ulaşmak için işletmenin denetimindeki etkenlerin nasıl düzenleneceğini ele alan planlardır. 2. Süreleri Açısından Planlar a. Kısa Süreli Planlar: Bir yıl ya da daha kısa süreleri öngörür. b.uzun Süreli Planlar: Örgütün temel amaçları, hedefleri ve politikaları ile ilgili kararları kapsar. c. Orta Süreli Planlar: Kısa ve uzun süreli planlara girmeyen, ikisi arasındaki bir süreyi kapsayan planlardır.

13 3- Kullanım Biçimleri Açısından Planlar a. Tek Kullanımlı Planlar: Bir kez yapılması söz konusu olan işlerle ilgili planlardır. b. Sürekli Planlar: Süreklilik gösteren işletme didinmeleriyle ilgili planlardır. 4-Teknik Yapıları Açısından Planlar a. Değişmez Planlar: Teknik olarak değiştirilemeyen planlardır. b. Seçeneklere Göre Değişmez Planlar:Çeşitli seçenekleri göz önünde tutarak bu seçeneklere göre ayrı ayrı planların hazırlanıp ortaya çıkan duruma göre bu planlardan uygun olanının uygulanması durumudur. c. Değişken Planlar: Ortaya çıkan değişmelere göre üzerinde değişikliklere olanak veren planlardır.

14 5. Kapsamları Açısından Planlar a. Genel Planlar: İşletmeyi bütünüyle ele alan, tüm işletme için geçerli olan amaç ve hedeflere yönelen planlardır. b. İşletme Bölümleriyle İlgili Planlar: İşletmenin bir bölümünü ya da işletmenin didinmelerinin bir bölümünü kapsayan planlardır.

15 PLANLAMANIN YARARLARI 1. Planlama, amaçlara yönelmeyi sağlar. 2. Yöneticilere uzun dönemli düşünme alışkanlığı kazandırır. 3. Yöneticilerin geleceği daha iyi görebilmelerini sağlar. 4. İşletmenin tüm didinmeleri bir amaç altında yoğunlaşır. 5. Ussal ve ekonomik davranmayı sağlar. 6. Yöneticilere zaman artırımı sağlar. 7. İyi bir plan, etkin bir denetimine olanak sağlar. 8. İşletme kaynakları en iyi biçimde kullanılır ve verimlilik artar

16 PLANLAMANIN SAKINCALARI 1. Planlar, plancıların görüşü ile sınırlı kalabilir. 2. Hızlı değişim gösteren alanlarda, planların yeni koşullara uydurulması çeşitli güçlüklere yol açar. 3. Geleceğe yönelik kestirimlerde bulunulduğundan bu kestirimler her zaman gerçekle tutarlı olmayabilir. 4. İşletme dışı çeşitli kümeler, işletme planlarını olumsuz yönde etkileyebilir ya da planın geçersizleşmesine yol açabilir. 5. Plan büyük ölçüde zaman ve enerji kaybına yol açar. 6. Yeniliklere açık olmayan işletmelerde planların uygulanması zordur.

17 ÖRGÜTLENDİRME Örgütlendirme, işletmenin yaşayacağı alanın çizilmesi, işletme yapısının iskeletinin oluşturulmasıdır. YÖNELTME Örgütteki kişilerin, örgütün amaçları doğrultusunda çalışmalarını sağlamak için yönlendirilmesi ve güdülenmesi sürecidir.

18 A- Buyruğun Yöneltmedeki Yeri ve Önemi Yöneltme işlevinin işlerlik kazanabilmesi için buyruklar gereklidir. Buyruğun özellikleri: Buyruk yerine getirilebilir ve akla uygun olmalıdır. Buyruk açık ve anlaşılır olmalıdır. Buyruk tam olmalıdır. Buyruk yapılan hizmetle ilgili olmalıdır. Buyrukta buyurganlıktan çok işbirliği havası bulunmalıdır. Buyruğun nedeni açıklanmalıdır. Buyruk personeli özendirici olmalıdır. Buyruğun uygulanması izlenmelidir.

19 ETKİN BİR YÖNELTME SİSTEMİNİN KOŞULLARI Takım ruhunun geliştirilmesi gerekir. Yönetici kişiliği ve davranışları ile örnek olmalıdır. Personel ve işletme arasındaki ilişkiler yakından tanınmalıdır. Etkin denetim sistemiyle buyrukların uygulanma sonuçları izlenmelidir Yönetici astlarından yazılı ve sözlü raporlar almalıdır. Yönetici ayrıntılar içinde boğulmamalıdır. Personelin birlik, özveri ve çalışma isteği canlı tutulmalıdır. Astlara, yetenek ve becerilerine uygun görevler verilmelidir. Astların yanlışları hoşgörüyle karşılanmalı ve astlar yetiştirilmelidir. Yöneltme ile ilgili çevre çok iyi kavranmalıdır. Etkin bir ödüllendirme ve cezalandırma sistemi kurulmalıdır. Örgütte, katılım sınırları iyi çizilmelidir.yetki ve basamaklaşmanın bozulması sonucunu doğuracak katılmadan kaçınılmalıdır

20 YÖNELTMEDE GÜDÜLENME VE ÖNDERLİĞİN ÖNEMİ Güdüleme, bir işletmede astların belirli bir çalışanlar topluluğu içinde, onlarla uyumlu olarak en üst düzeyde çaba göstermesini sağlama sürecidir. Güdüleme ise iyi bir önderin varlığını gerektirir. İYİ BİR ÖNDERİN SAHİP OLMASI GEREKEN ÖZELLİKLER- Önder geleceği görebilmelidir. Amaçlar için sabırlı, kararlı ve yüreklilikle direnmelidir. Umutsuzluktan uzak, çevresine sürekli güven vermelidir. Ortaya çıkan tüm sorunları yaratıcılığı ve akılcılığı ile çözebilmelidir. Bilgi ve deneyimleriyle ile çevresindekilerin yeteneklerini geliştirebilmelidir. Adil, dengeli ve ilke sahibi olmalıdır.

21 EŞGÜDÜMLEME Örgütü oluşturan birbirinden farklı tüm bölüm ve birimlerin görevlerini yerine getirirken birbirleriyle de uyum içinde olmalarını sağlamak ve buna süreklilik kazandırmak EŞGÜDÜMLEME adını alır. Eşgüdüm sağlanmış bir işletmede: Her bölüm öteki bölümlerle uyum içinde ve birlikte hareket eder. Bölümlerin alt sistemlerinde çalışanlar genel amaca uygun hareket ederler. Her bölüm ve ikincil bölümler, saptanmış, ana program ve planlarla uyum içinde olurlar. Çalışanlar birbiriyle ilişkilerinde ve bu ilişkilerin sonunda karşılıklı yardımlaşmanın ne olduğunun bilincindedirler.

22 EŞGÜDÜMLEMENİN İLKELERİ 1.Eşgüdümleme, ilgili sorumlular arasında doğrudan görüşmeyle sağlanmalıdır. 2. Eşgüdümlemeye en başta gitmek gerekir. 3.Bir sorun ya da konuyla ilgili tüm etkenlerin birbirleri üzerine olan karşılıklı etkileri göz önüne alınarak eşgüdümlemeye gidilmelidir.

23 EŞGÜDÜMLEMENİN ÇEŞİTLERİ Basamaksal (dikey) Eşgüdümleme Yöneticinin kendisine bağlı astlarıyla sağladığı işbirliği ve uyum basamaksal eşgüdümlemedir.. Yatay Eşgüdümleme Aynı örgütsel basamakta yer alan çeşitli organlar ve kişiler arasında kurulan eşgüdümdür. Gönüllü Eşgüdüm Örgütün ortak amaçları çerçevesinde çalışanların gönüllülüğü ile kendiliğinden oluşan eşgüdümdür. Dış Eşgüdüm Örgütün dış çevre ile uyumlu ve dengeli ilişkiler oluşturma çabaları dış eşgüdümdür.

24 EŞGÜDÜMLEMENİN YARARLARI 1. Yeni düşüncelerin yayılmasına, gelişmeye olanak verir. 2. Tüm sorunlar herkes tarafından gerçek anlamıyla anlaşılır. 3. Daha ileri düzeyde iletişim ve anlaşma oluşur. 4. Karışıklıklar ve yinelemeler önlenebilir. 5. Uygulanan politika, plan ve ilkeler aynı biçimde anlaşılır. 6. İşlerin düzenli yürütülmesi, ilgililerin çalışma gücünü arttırır. 7. Planlar daha iyi uygulanabilir.

25 DENETİM DENETİMİN AŞAMALARI Standartların belirlenmesi Gerçekleşen durumun belirlenmesi Denetim, planlanan hedeflere ve amaçlara erişilip erişilmediğinin saptanması, amaçtan sapmalar olduğunda bunun nedenlerinin araştırılması ve değerlendirilmesi için yapılan tüm iş ve işlemlerdir. Standartlarla gerçekleşen durumun karşılaştırılması Sapmaların nedenini belirleyip önlemler alma

26 ETKİLİ DENETİMİN KOŞULLARI 1. Denetim sistemi işletme amaçlarına ve planlara dayanmalıdır 2. Denetim sistemi yapılan işi kapsamalıdır. 3. Denetim esnek olmalıdır. 4. Denetim örgüt yapısına uygun olmalıdır. 5. Denetim yansız olmalıdır. 6. İşleyiş ile ilgili standartlar önceden belirlenmelidir. 7. Denetimde kullanılan araçlar anlaşılabilir olmalıdır. 8. İşletmenin işleyişi ile ilgili verileri toplayabilecek bir sistemin kurulmuş olması gerekir. 9. Denetim ortaya çıkan sapmaları en kısa zamanda ve etkili biçimde gidermelidir. 10.Yöneticiler gerekli gördüklerinde yanlışları düzeltebilme yetkisine ve sorumluluğuna sahip olmalıdırlar. 11. Denetim işlevi sık sık gözden geçirilmelidir. 12. Denetim tüm örgütü kapsamalıdır.

27 DENETİM ARAÇLARI Denetleme, çeşitli denetim araçlarının kullanılmasıyla işletme özelliklerine göre gerçekleştirilir. Denetim Araçları: Başabaş Analizleri Bütçeler Standart Maloluşlar Ölçümleme Oranları Matematik Denetleme PERT

28 Başabaş noktası, ekonomide ve işletmelerde özellikle maliyet muhasebesi konusunda, maliyet ya da harcamaların kârla eşit olduğu noktadır. Bu noktada herhangi bir kazanım ya da zarar yoktur. Analiz : Başabaş noktası analizi bir kârlılık analizidir ve hem sabit hem de değişken giderleri hesaba katarak, işletmelerin alacakları stratejik kararlara yardımcı olur. Analiz, firmaların satışları, giderleri ve kârı arasında ilişki kurarak üretime devam etmeleri durumunda kâr elde edilmeye başlanacak olan noktayı elde eder.

29 İşletme Bütçesi, işletmenin amaçlanan hedefe ulaşması için yapılan rakamlarla ifade edilmiş ayrıntılı ve kısa süreli bir plandır. Bütçe, işletmenin uzun süreli amaçlarını gerçekleştirmek için sonraki faaliyet döneminde yapması gereken faaliyetleri kesin rakamlar ile belirler.

30 PERT : Proje Değerlendirme ve Gözden Geçirme Tekniği (PERT-Project Evaluation and Review Technique) PERT ağ analizinde kullanılan bir planlama ve kontrol tekniğidir. Bu teknik bir projenin gerçekleşmesi yönünde yapılan işlerin, ne zaman başlayacağını, biteceğini ve ne gibi işlerin ne zaman ve hangi sıra ile yapılacağını ağ şeklinde göstererek, yöneticiye görsel bilgiler sunmaktadır. PERT in CPM analizinden en önemli farkı istatiksel analiz yöntemlerini kullanmasıdır. PERT tekniğinde, projenin belirsizlik ortamında yürütüldüğü ve şansa bağlı olarak çeşitli nedenlerden kaynaklanan değişikliklerden etkilenilebileceği dikkate alınmaktadır. Böylece işlerin sürelerinin belirli bir olasılık dağılımı ile oluştuğu kabul edilerek, projenin toplam süresiyle ilgili olasılıklar hesaplanabilmektedir.

31 İŞLETMELERDE ÖRGÜTSEL YAPI (ORGANİZASYON) Örgütleme, belirlenen amaçlara varmak için düzenli ve sürekli işleyen bir sistem kurmaktır. Örgütlenme ilkeleri: Amaç birliği Yeterlilik İşbölümü ve uzmanlaşma Görevlerin açıklıkla tanımı Basamaklar sırası ilkesi Ayrılık ilkesi Yönetim alanı ilkesi Komuta birliği Yöneltme birliği Yetki ve sorumluluğun denkliği Denge ilkesi Değişebilirlik Süreklilik Önderliğin kolaylaştırılması

32 Dikey örgütlenmenin çeşitli üstünlükleri ve sakıncaları vardır. Üstünlükleri 1. Bu örgütlenme yalın ve anlaşılması kolaydır. 2.Öteki örgütlenme biçimlerine göre daha ucuzdur. 3.Yetki ve sorumluluk tepeden aşağıya aktığı için karmaşa yoktur. 4. Disiplin sorunu daha kolay çözümlenir. 5. Karar almak her düzeyde kolaydır. Sakıncaları 1. Tepedekilere bağımlılık daha yoğundur. 2. Ayrıntılar fazladır. 3. Üstler, bilgi ve beceriye sahip olmak zorundadır. Uzmanlaşma. ve derinliğine bilgi geliştirilemez 4. Birkaç kişinin çok fazla yetkiye sahip olması söz konusu olabilir. 5. Bölümler arasında çok az eşgüdüm vardır.

33 DİKEY VE KURMAY ÖRGÜTLEME Örgütler büyüdükçe, örgüt yapısı değiştirilerek, kurmay uzmanlar eklenir. Kurmaylar belirli bir alanda bilgi ve becerisi olan kişilerdir. Uzmanlık alanlarında yönetime danışmanlık yaparlar. Tam gün çalışan uzmanlar, çeşitli bölümlerin çalışanları ile danışma, hizmet ve denetim ilişkisi kurarlar. Bunların yetkileri komut verme değil, öğüt vermektir.

34 DİKEY VE KURMAY ÖRGÜTLEMENİN Üstünlükleri: 1. Komuta birliği ilkesi korunmuş olur. 2. Üst yönetime karar vermede önemli bilgiler sağlar. 3. Komuta zincirine yeni bir halka eklenmeden işler yürütülebilir. 4. Yöneticiler kendi çalışmaları için daha çok zaman ayırabilirler. Sakıncaları: 1. Kurmay personel pahalıdır. 2. Örgüt içinde çatışmalar ortaya çıkabilir. 3. Kurmay personel, dikey örgüttekiler üzerinde komuta yetkisini kullandığında uzlaşmazlıklar oluşur. 4. Destek personelin yanlış kullanılması ya da yanlış anlaşılması olumsuzluklara neden olur.

35 İŞLEVSEL ÖRGÜTLEMENİN Üstünlükleri: 1.Yöneticiler bilgilerini daha geniş ölçüde kullanma olanağı bulurlar. 2 Uzman yöneticinin bilgileri tüm işletme çalışanlarına açıktır. 3.İşletmenin her işlevi en gelişmiş biçimde ele alınmaktadır. 4. Çalışma alanının daralması eğitimi kolaylaştırır; işbölümünü arttırır; personel gereksinmesinin saptanmasını kolaylaştırır. 5.Büyüme koşullarında esneklik taşır. Sakıncaları: 1. Her çalışanın birden çok üstü bulunduğundan komuta birliği ilkesi zedelenir. 2. Üste bağlılık disiplinde gevşemelere yol açabilir. 3. Yöneticiler arasında karmaşa ve uyumsuzluklar doğabilir. 4. Üst düzey yönetimlerine kayma olanakları, belirli alanlarla sınırlı kalındığı için zorlaşmaktadır.

36 5.ÖRGÜTSEL YAPIYA İLİŞKİN ÇEŞİTLİ KONULAR A- Biçimsel Örgüt ve Biçimsel Olmayan Örgüt Her biri belli yetki, sorumluluk ve ölçülebilirlik içeren, ayrıntılarıyla tanımlanmış çeşitli işlerden oluşan sisteme biçimsel örgüt denir. İnsan ögesini göz önünde tutmadan, örgütün yapısal yönünü, işleyiş süreçlerini değerlendirir. Bir örgütsel birimde biçimsel yetki ve süreçlere bağlı olmadan oluşturulan gönüllü insan topluluğuna biçimsel olmayan örgüt denir. İnsanların başkalarıyla bir arada olma isteğine dayanan toplumsal güdülere bağlıdır.

37 BİÇİMSEL OLMAYAN ÖRGÜTLENMEDE AMAÇ VE İŞLEVLER Amaç iki yönlüdür: 1. İşletmenin biçimsel yapısının sağlamadığı toplumsal etkileşim, bilgi, kişisel konum gibi belirli konularda kişisel istemlerini doyuracak ortamı elde etmektir. 2. Davranış, tutum, giyim-kuşam ya da başka ilgi alanlarında belirli kalıplar, davranış biçimleri oluşturmaktır. İşlevler: 1. İLETİŞİM 2. KONUM 3. KURAL BELİRLEME

38 BİÇİMSEL OLMAYAN ÖRGÜTLEMENİN YARARLARI Biçimsel yapının açıklarını kapatır. Gelecekteki önderlerin yetişmesinde besleyici bir temel oluşturur. Çalışanların haberleşmesinde kanal görevini üstlenir. Yöneticileri daha iyi olmaya zorlar. Çalışanların yüksek moralleri verimliliği de yükseltir.

39 B. BÖLÜMLERE AYIRMA Bölüm: İşletmenin bir kesimi ya da kolunu ya da işletme ile ilgili belirli didinmeleri içine alan bir çevre ve bölge anlamındadır. Bölümlere Ayırmada Temeller 1. İşlevlere göre 2. Üretilen mal ve hizmete göre 3. Alıcı temeline göre 4. Sayı temeline göre 5. Zaman temeline göre 6. Süreç ya da makina temeline göre 7. Bölge temeline göre

40 C. ÖRGÜTLERDE YETKİ VE ÇEŞİTLERİ Yetki, buyruk verme ve buyruğa uymayı sağlamadır. Başka bir deyişle Yöneticinin, belirlenen işletme amaçlarına en etkin bir biçimde ulaşabilmek için gerekli olan işlerin yapılmasını başkalarından isteme hakkıdır. KOMUTA YETKİSİ: Bir işin yapılması ya da yapılmaması konusunda üstün ast üzerinde doğrudan doğruya buyurma yetkisidir. KURMAY YETKİSİ: Danışılma ve öğüt verme yetkisidir. İŞLEVSEL YETKİ: Örgütteki bir bölüm başının, örgütün öteki bölümlerdeki görevlilerin üstlerine aldıkları konularla ilgili didinmelerden, kendi alanına girenler üzerinde taşıdığı yetkiye denir. YAN İLİŞKİLER: Aynı basamaktaki yöneticilerin ortaklaşa bağlı bulundukları üst basamağa başvurmadan, kendilerini ilgilendiren konularda işbirliği yapmaları durumunda ortaya çıkan ilişkilerdir.

41 D. DENETLEME ALANI Denetleme alanı;bir üstün etken olarak denetleyebileceği ast sayısını gösterir. Örgütsel basmaklarda üste çıkıldıkça, yöneticilerin denetim alanının daraldığı görülür. Yönetim, yöneticilerin denetim alanlarını genişletme çabası göstermelidir. Çünkü işletme büyüdüğünde gereğinden fazla yöneticiye gereksinim duyulur. Denetim alanını kısıtlayan temel etken zamandır. Zamanın kısıtlayıcı olması yöneticilerin astlarıyla olan ilişkilerinin sıklığına ve çeşitliliğine bağlıdır.

42 E. ÖRGÜTLERDE YETKİNİN MERKEZLEŞMESİ VE DAĞITILMASI Merkezleşme, karar verme yetkisinin aktarılmayarak, en üst düzeydeki birkaç kişinin elinde toplanmasıdır. Merkezleşmeme ya da yetkinin dağıtılması, yetkinin tek elde toplanmayarak alt düzeydekilere çeşitli düzeylerde aktarımını sağlayan bir sistemdir. Yetkilerin dağıtılmasına yönelik olan yönetim biçimine yerinden yönetim adı da verilir.

43 YETKİ AKTARIMINDA ETKİLİ OLAN ETKENLER 1. Yöneticinin kişiliği, yaşama bakışı ve yapısı 2. İşletmenin ilk kuruluşundaki yapılaşma ve genişlemeye ilişkin tutumlar 3. Yetişmiş yöneticilerin kolay bulunup bulunmaması 4. İş ve işleyişin denetlenmesinde kullanılan teknikler 5. Hükümet politikaları 6. Ekonominin yapısal durumu 7. İşletme didinmelerinin bir yerde toplanıp toplanmaması 8. İşletmenin büyüklüğü 9. Aktarılacak yetkinin kullanılacağı karar sorunlarının sonuçları 10. Temel politikaların uygulanış şekli

44 MERKEZLEŞMEMENİN YARARLARI 1. Karar verme yetkisi ile kararın uygulandığı bölümü birbirine yaklaştırır. 2. Alt düzey yöneticilerinin kendilerini etkileyecek konulardaki kararlardan sorumlu olmalarını sağlar. 3. Yöneticilere bir işi başarma ve önemli olma duygusu verir. 4. Yöneticilerin deneyim kazanmalarını sağlar. 5. Alt-üst yöneticilerin arasındaki yetenek ve beceri farklılığının giderimi başarıyı arttırır. 6. Büyümeye çok kolayca uyum sağlanır. 7. Astların daha üst düzeyde görev yapmaları ve yeni sorumluluklar almaları sağlanır. 8. Örgütte küme çalışması artar, sorunları birlikte çözme alışkanlığı kazanılır.

45 F. ÖRGÜTLERDE KOMİTELER Belirli sorunlarla ilgili olarak, düşünce ve görüş alış verişinde bulunmak ya da karar vermek amacıyla birden çok kişinin bir araya gelmesiyle oluşan topluluklara komite denir. Komiteler şu nedenlerle kurulabilir: 1. Yetkiyi bölmek ve bir kişiye fazla yetki vermemek için 2. Plan ve politikaların eşgüdümünü sağlamak için 3. Bilgi ve deneyimlerin birleştirilmesi için 4. Çeşitli çıkar kümelerinin temsil edilmesi için 5. Personelin güdülenmesi için 6. Yürütülmesi istenmeyen, savsaklanması istenen işler için

46 KOMİTELERİN BAŞARILI OLMASI İÇİN Komite üyelerinin özenle seçilmesi Komite üye sayısının sınırlı olması Yetki ve didinme alanının kesin biçimde belirlenmesi Başkanın yeterli olması Görev yapanlar arasında aslık-üstlük ilişkisinin bulunmaması gerekir.

47 İŞLETMELERDE YÖNETİM HATALARI Kurumsallaşmamak (Kurumsallaşma, şirketin ve yönetimin şahıslardan bağımsızlaşması demektir.) Muhasebe altyapısının yetersiz olması Duygusal bağlılıklar Ortaklık kültürünün olmaması Bürokratikleşme Adama göre yapılanma Strateji ve plan eksikliği Uzmanlaşmaya önem verilmemesi Yöneticileri alt kadroya sormak Değişimin ve gelişimin takip edilmemesi İstatistik, kalite gibi bilimsel yöntemleri önemsiz görmek Planlama bölümünün sadece günlük işleri planlaması Cezalandırma sisteminin ödüllendirmenin önünde olması Kurum içi iletişin zayıf olması