KÜR SÜRES N BETONUN KIRILMA PARAMETRELER ÜZER NE

Transkript

1 8. Ulular Ara K lma Konferan Bildiriler Kitab 7 9 Ka m 2007 Prooeeding of 8th International Frature Conferene 7 9 November 2007 Itanbul/TURKEY KÜR SÜRES N BETONUN KIRILMA PARAMETRELER ÜZER NE ETK N NCELENMES Kür at Eat ALYAMAÇ, Rag p NCE rat Üniveritei, Mühendilik Fakültei, aat Mühendili i Bölümü, Elaz, Türkiye ÖZET Beton dünyada en çok kullan lan yap malzemeidir. Betonun davran birçok yönden inelenmektedir. Bu çal mada, gelee in beton yap lar n taar m yöntemi olarak görülen lma Mekani i Preniplerinden ki Parametreli Model kullan lm r. Bu yakla m betonda lmay, kritik gerilme iddet çarpan K ve kritik çatlak uu aç CTOD gibi iki parametre ile modellemektedir. Farkl çimentolarla, çimento miktar ve çökme miktar e it olan kar mlar elde edilmi ve bunlarla çentikli beton kiri ve tandart küp numuneler yap lm r. Olu turulan her bir eriye ayr ayr 3, 7 ve 28 gün u kürü uygulanm r. 28 gün onunda küp numunelerden betonlar n ba nç dayan mlar belirlenmi ve daha onra kiri numuneler, üç noktal e ilme deneylerine tabi tutularak, k lma yükleri heaplanm r. Elde edilen bu de erler, k lma mekani i metotlar ndan ki Parametreli Model ile analiz edilerek, betonlar n k lma parametreleri heaplanm r. 28 gün boyuna u kürü uygulanan betonlar n en iyi k lma parametrelerine ahip oldu u görülmü tür. Ayr a dayan yükek olan çimento ile üretilen betonlar n k lma parametrelerinin daha iyi oldu u tepit edilmi tir. Anahtar kelimeler: Beton, Kür, K lma Mekani i, ki Parametreli Model, Pik Yük Metodu INVESTIGATION OF EFFECT OF CURING TIME ON FRACTURE PARAMETERS OF CONCRETE ABSTRACT Conrete i the mot ommonly ued ontrution upply. About the uage of onrete and about it effetivene, have been invetigated in many way. In thi tudy, two parameter model -whih i a prinipal of frature mehani- ha been ued. Thi ytem i alled a the future deign method of the onrete building. Thi approah, model the breaking in the onrete with two parameter uh a the ritial tre intenity fator K and the ritial rak opening diplaement CTOD. Some mixture were alo obtained with different ement. The amount of ement and the amount of lump of thee mixture were equal. Some ample of nothed beam of onrete and ample of tandard ubi have been formed out of them. Different water ure have been applied to eah formed erie during 3,7 and 28 day. At the end of 28 day, the ompreive trength of onrete of the ubi ample, have been indiated. At a later tage, the nothed beam are being teted three-point bending, and the load of peak load i being meaured. Thee value were analyzed with the two parameter 600

2 8. Ulular Ara K lma Konferan Bildiriler Kitab 7 9 Ka m 2007 Prooeeding of 8th International Frature Conferene 7 9 November 2007 Itanbul/TURKEY method from method of frature mehani. It ha been oberved that the onrete who had a water ure during 28 day have the bet frature parameter. Additionally, it ha been oberved that the onrete, made of higher performan ement have better frature parameter. Keyword: Conrete, Curing, Frature Mehani, Two Parameter Model, Peak Load Method 1. G Yap lar n in a nda birçok çe it malzeme kullan lmaktad r. Beton bunlar içeriinde en çok kullan lan yap malzemeidir. Bu nedenle betonun mekanik davran n tam olarak anla lma n önemi her geçen gün artmaktad r. Barajlar, nükleer antraller, yükek katl yap lar, köprüler vb. gibi önemli yap larda meydana geleek beton haarlar çok büyük maddi ve manevi zararlara yol açabilir. Bu ebeplerden dolay betonun çatlama davran n inelenmeine olan ilgi günden güne artmaktad r [1]. Çatlam bir yap anak K lma Mekani i prenipleri kullan larak gerçekçi bir ekilde analiz edilebilir. K lma Mekani i Bilimi, malzemede varolan, çentik, çatlak ve bo luk gibi gerilme lma art ran kuurlar ve bunlara ba olarak meydana gelen haarlar ineler. K lma Mekani i, önüü olan Griffith in 1920 li y llarda gevrek ve homojen bir malzeme olan amlarda yapt çal malara dayanmaktad r [2]. Daha onra Irwin, Grifftih in yapt çal malar bir ad m daha ileriye götürmü ve gevrek olmayan malzemelerde uygulamaya ba lam r [3]. lma Mekani i öneleri adee gevrek ve homojen bir malzeme olan amda ve yine baz homojen metallerde kullan lm r. Daha onraki y llarda bunun beton gibi yar gevrek ve heterojen bir malzemede kullan labilirli i ara ld. Bununla ilgili çal malar ilk kez Kaplan ile ba lad [4]. Kaplan, betonu LEKM (Lineer Elatik K lma Mekani i) Preniplerini kullanarak inelemi tir. Daha onra yap lan çal malarda, betonun k lma n tek bir parametre ile ifade edilemeyee i anla lm r. Bu ebeple betonun k lma n karakterize edilmei için, Lineer Olmayan K lma Mekani i Yakla mlar geli tirilmi tir. Betonun lineer olmayan k lma davran karakterize etmek için önerilen metotlar, Kohezif Çatlak Modelleri ve Efektif Çatlak Modelleri olarak iki kategoride fland lmaktad r. Kohezif çatlak modelleri içeriinde K lma-i i-enerjii yakla [5] ve Boyut Etkii Modeli yer almaktad r [6]. Efektif Çatlak Modelleri nda ie ki Parametereli Model [7] ve Efektif Çatlak Modeli [8] gibi iki model yayg n olarak kullan lmaktad r. Bu çal mada, di er bölümde ayr nt lar yla aç klanan ki Parametreli Model kullan lm r. Betonun dayan m ve dayan kl k performan, üretimi, dökümü ve bak ile ilgili birçok etkene ba r. Bunlar n hepi betonun k lma parametreleri üzerine de etkilidir. Betonun üretimi ile ilgili, agrega tipi, u/çimento oran (W/C), çimento dozu ve en büyük agrega çap (d max ) gibi faktörler betonun k lma parametreleri üzerine büyük oranda etkilidir [9]. Betonun kal ba yerle tirilme biçimi, lma i lemleri ve betonun kürü gibi dayan do rudan etkileyen durumlarda mutlaka k lma parametrelerini de tirmektedir. Kür, beton dayan do rudan etkileyen unurlardan biridir. Dayan m ie betonun k lma parametreleri üzerine en etkili faktördür. Uygulamada birçok beton yap da, çe itli ebeplerle farkl kür üreleri uygulanmaktad r. Özellikle farkl çimentolarla üretilmi ve farkl kür ürelerine ahip betonlar n dayan mlar, farkl klar götermektedir [10]. Bu çal ma da, 9 eri olarak, toplam 54 adet çentikli kiri (15x15x45 m) ve 27 adet tandart küp numune (15x15x15 m) üretilmi tir. Üretilen eriler 3,7 ve 28 gün u kürüne maruz 601

3 8. Ulular Ara K lma Konferan Bildiriler Kitab 7 9 Ka m 2007 Prooeeding of 8th International Frature Conferene 7 9 November 2007 Itanbul/TURKEY rak lm r. 28 gün onunda kiri ve küp numuneler k lm ve elde edilen onuçlar, ki Parametreli Model ile analiz edilmi tir. Bu ekilde her bir erinin k lma parametrelerinin belirlenmei amaçlanm r. Böylee kür ürelerinin, betonun k lma parametreleri üzerine etkii ara lm r. Kür ürei artt kça betonun dayan n ve k lma parametrelerinin de artt görülmü tür. Sonuçta, çe itli yap lar için tandartlarda yer alan, minimum beton kür ürei miktar na mutlaka uyulmal r. Kür ürei betonun dayan için önemli oldu u kadar, dayan kl içinde önemlidir. 2. BETONUN KIRILMA MEKAN Betonun K lma Mekani i Prenipleri kullan larak inelenmei konuu ilk kez 1961 de gündeme gelmi tir [4]. Kaplan, çal malar nda, betonun k lma için tek bir parametre öneren (kritik gerilme iddet çarpan K veya k lma toklu u G gibi ) LEKM preniplerinden faydalanm. Glukih ie LEKM nin, homojen bir malzeme için geçerli oldu unu, beton gibi heterojen bir malzemeye de tirilerek uygulanma gerekti ini avunmu tur (Glukih, 1963). Bununla beraber daha onra yap lan deneyel ara rmalar, K veya G gibi parametrelerinin numunenin boyut ve geometriye ba olarak de ti ini göterdi. LEKM nin uygulamadaki bu kuurlar, çatla n uunda yer alan ve di er malzemelere nazaran daha büyük bir yer i gal eden k lma i lem ürei bölgeinin varl ndan kaynaklanmaktad r. K lma i lem ürei bölgei daha onra baz ara rma lar taraf ndan karakterize edebilmek için baz lineerolmayan k lma mekani i yakla mlar önerilmi tir. Bu yakla mlar ekil 1 de ematik olarak verilmi tir. Beton için lineer olmayan k lma mekani i yakla mlar ndan en çok, Hayali Çatlak modeli, Boyut Etkii Modeli ve ki Parametreli Model kullan lmaktad r. Bu çal mada, bir onraki bölümde ayr nt bir ekilde aç klanan ki Parametreli Model kullan lm r. Lineer Olmayan K lma Mekani i Modelleri Kohezif Çatlak Modeller de er Elatik Çatlak Modelleri Hayali Çatlak Modeli (Hillerborg, 1976) Çatlak Bant Modeli (Bazant and Oh, 1983) ki Parametreli Model Efektif Çatlak Modeli (Nallathambi, 1983) Boyut Etkii Modeli (Bazent, 1990) Komplian Metodu (Jeng and Shah, 1985) Pik Yük Metodu (Tang et al., 1996) ekil 1. Lineer Olmayan K lma Mekani i Modelleri. 2.1 ki Parametreli Model (IPM) Lineer olmayan k lma mekani i yakla mlar içeriinde, ki Parametreli Model, beton bir yap da, gerilme iddet çarpan K I (burada adee Mod I durumu dikkate al nmaktad r) ve çatlak uu aç CTOD de erleri, kritik gerilme iddet çarpan 602 K ve kritik çatlak uu aç CTOD olan kritik de erlerine eri ti inde göçmenin meydana geldi ini kabul etmektedir. Bu k lma parametreleri Lineer Elatik K lma Mekani ine (LEKM) ait denklemlerle a daki ekilde bulunabilir: K = σ π a (1) N f 1

4 8. Ulular Ara K lma Konferan Bildiriler Kitab 7 9 Ka m 2007 Prooeeding of 8th International Frature Conferene 7 9 November 2007 Itanbul/TURKEY CTOD 4σ Na = f 2 f3 (2) E Burada σ N göçmedeki nominal dayan m (makimum yükün numune keit alan na oran ) E betonun elatiite modülü ve f 1, f 2 ve f 3 numunenin geometriine ve yükleme durumuna ba fonkiyonlar ifade etmektedir. Bu fonkiyonlar herhangi bir k lma mekani i elkitab nda bulunabilir [12]. fade (3) de, f betonun ilindir ba nç mukavemeti olmak üzere, malzemenin betonun elatiite modülü ACI-318 den a da verilen ekliyle heaplanabilir [13]. E = 4785 f [MPa] (3) Yakla m bu parametreleri deneyel olarak iki yolla belirlemektedir. Bunlar, komplian [7] ve pik-yük metodudur [14]. Birini yöntemde k lma parametreleri, kapal devre deney ekipman kullanarak, ekil 2 de görüldü ü gibi çentikli bir üç noktal e ilme numuneinin (ki bu çal mada da bu tip numuneler kullan ld ) Yük-Çatlak A Aç (P-CMOD) ili kiinden faydalanarak heaplan r [15]. Modeldeki kritik çatlak boyu a, ba lang ç (C i ) ve pik yük onra pik yükün %95 de erinde ölçülen (C u ) gibi iki komplian de erinden faydalanarak heaplan r ( ekil 2b). Komplian yönteminde, ayn zamanda ba lang ç ve pik yükteki komplian de erlerinden (C i ve C u ) betonun elatiite modülü de heaplanabilir. P P Pu 0.95Pu d CTOD a CMOD S L KI=KIC ao b Ci 1 Cu 1 CMOD Figure (a) Figure (b) ekil 2. ki parametreli modelde k lma parametrelerinin tayini. a) Çentikli üç noktal e ilme numunei b) Tipik bir P-CMOD diyagram. kini yakla mda, biriniine nazaran daha az kapaiteli deney ekipman na gerek duyma na ra men, ya ayn boyutta farkl çentik boylu ya da farkl boyutta ayn relatif çentik boyuna ahip en az iki numunenin pik yük de erinin belirlenmei gereklidir [16]. Sonuç olarak K CTOD ili kiinden fade (4) de tan mlanan tandart apman n minimum oldu u de erden k lma parametreleri heaplanabilir. ( CTOD ) n ort i [ ( K ) ( K ) ] 2 i= 1 = (4) n 1 603

5 8. Ulular Ara K lma Konferan Bildiriler Kitab 7 9 Ka m 2007 Prooeeding of 8th International Frature Conferene 7 9 November 2007 Itanbul/TURKEY Pik yük metodu yakla ayn zamanda K ve CTOD parametreleri ile malzemenin elatiite modülü E i kombine ederek yap n gevreklik indeki ad verilen uzunluk boyutunda Q parametreini de kullanmaktad r. Büyük Q de erleri, malzemenin daha ünek bir davrand götermektedir. 2 E. CTOD Q = (5) K Yap lan deneyel ara rmalar Q de erlerinin ertle mi çimento har için mm, harç betonu için mm ve beton için mm aral nda de ti ini götermektedir [7]. 3. BETONUN KÜRÜ Betonun ilk günlerinde, yeterine hidratayon yapabilmeini a lamak ve betonun içeriinde yeterli miktarda uyun ve akl n bulundurulma için betonun kür edilmei gerekir. Betonun hidratayon h ve buna ba olarak dayan m kazanma h birçok faktör taraf ndan etkilenmektedir. O nedenle, betonun yeterli dayan m kazanabilmei için ne kadar üreyle kür edilmei gerekti ini kein olarak belirtmek kolay de ildir [17]. Buna ra men minimum kür üreinin ne kadar uzunlukta olma na dair baz öneriler bulunmaktad r [18]. Beton için birçok çe it kür yöntemi olma na ra men uygulamada da en çok kullan lan ü kürü yöntemi, bu çal mada terih edilmi tir. Kürün betonun dayan kadar dayan kl aç ndan da çok önemli oldu u bilinmektedir. Bu çal man n ama, u kürü üreinin, betonun dayan kl üzerine etkiini, k lma mekani i aç ndan inelemektir. Böylee tandartlarda yer alan minimum kür üreinin gereklili i, betonun dayan kl aç ndan da ortaya konulaakt r. 4. DENEYSEL ÇALI MALAR Bu çal ma için 9 eri beton üretilmi tir. Her bir eri 6 adet çentikli kiri ve 3 adet tandart küp numuneden olu maktad r. Her 3 eri numune, 1 deney grubunu olarak ifade edilire, bir deney grubunda toplam 18 adet çentikli kiri ve 9 adet tandart küp numune mevuttur. Her deney grubunun betonu bir eferde üretilmi tir. Tüm eriler ayn gün üretilmi tir. Deney gruplar farkl tip çimentolarla haz rlanm r. Grup içeriindeki bir eriye 3 gün, bir eriye 7 gün ve di er eriye de 28 gün kür havuzunda u kürü uygulanm r. Böylee kür ürei ile betonun k lma parametreleri ara ndaki ili kinin bulunma amaçlanm r. Çal mada 15x15x15 m tandart numuneler ve 15x15x45 (bxdxl) m beton kiri numuneler kullan lm r. a 0 ba lang ç çentik boyu olmak üzere, kiri lerin relatif çentik boylar yakla k olarak α 0 = a 0 /d = 0.1, 0.2 ve 0.25 olarak eçilmi ve her bir çentik boyundan iki adet numune dökülmü tür. Çal mada çelik kal plar kullan lm ve beton, kal plara çenti e parelel poziyonda dökülmü tür. Beton kar m heaplar TS 802 dikkate al narak yap lm r [19]. En büyük agrega çap 16 mm olan do al malzeme kullan larak, 400 dozlu beton üretilmi tir. Tüm kar m gruplar nda, en büyük agrega çap, çimento dozu ve betonun çökme de eri abit tutulmu tur. Kullan lan do al agregan n ortalama özgül a rl 2.62 g/m 3, u emme miktar 0.02 dir. Agrega granülometrii B e rii de erleri ile yakla k ayn r. CEM I 42.5 N, CEM IV/B 32.5 ve CEM II/B-M 32.5 Portland Çimentolar kullan lm r (TS EN 197-1, 2002). Ak kanla 604

6 8. Ulular Ara K lma Konferan Bildiriler Kitab 7 9 Ka m 2007 Prooeeding of 8th International Frature Conferene 7 9 November 2007 Itanbul/TURKEY kimyaal katk olarak; Sikament FFN, çimento a rl n %1.2 i oran nda kar m uyuna ilave edilerek kullan lm r. Beton kar m miktarlar Çizelge 1 de verilmi tir. Çizelge 1. Beton kar m miktarlar ve kar m özellikleri[kg/m 3 ]. Malzemeler ve Özellikler Su ri Kum Katk Ad Çimento Su agrega W/C Çökme Çimento Tipi Kürü [kg/m 3 (%) [m] ] [gün] A , CEM I 42.5 N A , CEM I 42.5 N A , CEM I 42.5 N B , CEM II/B-M 32.5 R (P) B , CEM II/B-M 32.5 R (P) B , CEM II/B-M 32.5 R (P) C , CEM IV/B 32.5 R C , CEM IV/B 32.5 R C , CEM IV/B 32.5 R Beton kar yard yla elde edilen, çökme de eri 0-1 m olan beton, çelik kal plara, laboratuar vibratörü yard yla yerle tirilmi tir. 24 aat onra kal plardan ç kar lan beton numuneler, kür i lemine tabi tutulmaya ba lanm r. A1, B1 ve C1 iimli eriler, 3 gün kür havuzunda, 25 gün laboratuarda aç k havada, A2, B2 ve C2 iimli eriler, 7 gün kür havuzunda, 21 gün laboratuarda aç k havada, A3, B3 ve C3 iimli eriler ie 28 gün kür havuzunda bekletilmi lerdir. Su kürü abit 23 o C akl kta gerçekle mi tir. Deneyin yap ld 28 gün içeriinde laboratuarda ortalama, en dü ük akl k 25.1 o C ve en yükek akl k 32.8 o C olarak tepit edilmi tir. 28 gün onunda kiri ler, menet aç 37.5 m olan üç noktal ilme deneyine tabi tutulmu ve her bir numunenin k lma yükü tepit edilmi tir. Ayr a küp numuneler yard yla her bir erinin beton ba nç dayan tepit edilmi tir. Numunelerin mlar 2500 kn yük kapaiteli tet makineinde gerçekle tirilmi tir. Deneyler onuunda elde edilen de erler Çizelge 2 de verilmi tir. Çizelge 2. Deney Sonuçlar. Ad A1 A2 A3 Ortalama Ortalama çentik lma boylar yükleri [kn] Küp beton ba nç dayan [MPa] Ad Ortalama Ortalama çentik lma boylar yükleri [kn] Küp beton ba nç dayan [MPa] Ad Ortalama Ortalama çentik lma boylar yükleri [kn] B C B C B C Küp beton ba nç dayan [MPa] Deneylerden elde edilip, Çizelge 2 de verilen de erler, Pik Yük Metodu kullan larak, ki Parametreli Modele göre analiz edilmi tir. Deneyde ba nç mukavemetinin tepiti için küp numuneler kullan ld ndan küp beton ba nç dayan de erleri ( f ) elde edilmi tir. Analiz için ihtiyaç duyulan ilindir beton ba nç dayan m de erleri fade (6) yard yla belirlenmi tir [20]. 605

7 8. Ulular Ara K lma Konferan Bildiriler Kitab 7 9 Ka m 2007 Prooeeding of 8th International Frature Conferene 7 9 November 2007 Itanbul/TURKEY f = f log f (6) Her bir eri için ayr ayr, kritik gerilme iddet çarpan K ve kritik çatlak uu aç m deplaman CTOD heaplanm r. Ayr a tüm erilerin gevreklik indeki de erleri belirlenmi tir. ekil 3 de görüldü ü gibi tandart apman n minimum oldu u noktan n yatay eken de eri, CTOD de erine e ittir. Ortalama K - CTOD e rii ve CTOD de eri yard yla K de eri heaplanm r. Bu heaplama metoduna örnek olarak, B3 eriinin analiz grafi i unulmu tur. Elde edilen k lma parametreleri ve gevreklik indeki de erleri Çizelge 3 de yer almaktad r. ekil 3. B3 i Pik Yük Metodu analiz grafi i. Çizelge 3. Analiz onuçlar. K Ad [MPa.m 1/2 ] CTOD Q K Ad [MPa.m 1/2 ] CTOD Q K Ad [MPa.m 1/2 ] CTOD Q A B C A B C A B C Deney Sonuçlar n De erlendirilmei Sertle mi betonun dayan etkileyen birçok faktör mevuttur. Bu faktörlerden en önemlilerinden biri de betonun u kürü üreidir. Betona uygulanan kür günü ay artt kça, beton dayan da artaakt r. Bu onuç daha öne birçok kez ortaya konulmu tur. Bu çal mada da her grup kar m için kür günü artt kça, beton dayan n artt belirlenmi tir ekil 4) 606

8 8. Ulular Ara K lma Konferan Bildiriler Kitab 7 9 Ka m 2007 Prooeeding of 8th International Frature Conferene 7 9 November 2007 Itanbul/TURKEY Beton ba nç dayan [MPa] y = 48,0x 0,032 R 2 = 0,99 45 y = 36,7x 0,023 R 2 = 0, y = 35,5x 0,052 R 2 = 0, A B C Kür ürei [gün] ekil 4. Beton ba nç dayan -kür ürei ili kii. 28 günlük u kürü, beton ba nç dayan ortalama %8 art rm r. Beton ba nç dayan artt kça, betonun k lma parametrelerinin de artt bilinmektedir. Betonun kürü, beton ba nç dayan oldu u gibi, betonun k lma parametrelerini de olumlu yönde etkilemektedir ekil 5-6). 28 günlük u kürü betonun k lma parametrelerinden, kritik gerilme iddet çarpan, K nin de erinin ortalama %12, kritik çatlak uu aç, CTOD nin de erinin ie ortalama %5 art rmaktad r. Kritik gerilme iddet çarpan (MPa.mm^1/2) y = 1,17x 0,050 R 2 = 0,99 y = 0,98x 0,049 R 2 = 0,99 y = 0,98x 0,0488 R 2 = 0, A B C Kür ürei [gün] ekil 5. Kritik gerilme iddet çarpan K kür ürei ili kii Kritik çatlak uu aç m deplaman (mm) y = 0,02x 0,023 R 2 = 0, y = 0,02x 0,018 R 2 = 0, y = 0,02x 0,020 R 2 = 0, A B C Kür Sürei (gün) ekil 6. Kritik çatlak uu aç CTOD kür ürei ili kii. 607

9 8. Ulular Ara K lma Konferan Bildiriler Kitab 7 9 Ka m 2007 Prooeeding of 8th International Frature Conferene 7 9 November 2007 Itanbul/TURKEY A grubunda dayan 42.5 MPa olan çimento kullan ld için, k lma parametreleri, B ve C gruplar ndan daha yükek ç km r. B grubunun kritik gerilme iddet çarpan ( K ) de erleri, C grubunun kritik gerilme iddet çarpan de erlerine yak n olma na ra men, kritik çatlak uu aç n (CTOD) de erleri ayn yak nl götermemektedir. Bu durum CTOD parametreinin betonun iç yap yla ilgili özelliklere ba oldu unu götermektedir. Gevreklik indeki beton ba nç dayan ile ter orant r. Bu çal mada da kür ürei artt kça gevreklik indekinin azald görülmektedir ( ekil 7). Beton dayan artt kça, betonun üneklili inin azalaa gerçe i, çal man n onuunu deteklemektedir. 320 Gevreklik indeki (MPa.mm^1/2) Kür ürei (gün) 7 28 B A Numune Gruplar C A B C ekil 7. Gevreklik indeki. Bu çal mada, her 3 deney grubunda da kür ürei artt kça, gevreklik indeki azalm r. Gevreklik indeki de eri yakla k bir onuç vermeine ra men, 28 günlük betonlarda TPM3C eriinin en ünek davran ergiledi i öylenebilir. 5. SONUÇLAR lma mekani i, gelee in beton taar m yöntemi olarak görülmektedir. Dolay yla betonun dayan ve dayan kl ile ilgili tüm parametreler k lma mekani i aç ndan inelenmelidir. Bu çal mada da beton için büyük önem ta yan kür konuu, k lma mekani i prenipleriyle inelenmi tir. Farkl çimentolarla üretilmi beton numunelere, farkl ürelerde u kürü uygulanm ve elde edilen onuçlar a da ralanm r: 1. Kür ürei artt kça beton ba nç dayan ve k lma parametreleri artm r. Dayan m ve dayan kl n artma için betona mümkün oldu u kadar uzun ürelerde u kürü uygulanmal r. 2. Yükek dayan ml çimento kullan lan beton numunelerde, dayan m kadar k lma parametreleri yani dayan kl da artm r. 3. Beton numunelerde dayan m artt kça gevreklik indeki azalm r. Bu da dayan m artt kça üneklili in azalma anlam na gelmektedir. 608

10 8. Ulular Ara K lma Konferan Bildiriler Kitab 7 9 Ka m 2007 Prooeeding of 8th International Frature Conferene 7 9 November 2007 Itanbul/TURKEY 4. Betona uygulanan kür üreinin artma, betonun dayan m ve dayan kl kla ilgili tüm özelliklerini olumlu yönde etkilemektedir. Öyle ie tandartlarda yer alan minimum kür üreleri beton elemanlar için mutlaka uygulanmal r. Hatta farkl çimentolarla üretilen dayan m kazanma h zlar farkl olaa ndan, itenmeyen olaylarla kar la lmama için keinlikle minimum kür ürelerinin alt na inilmemelidir. Bu çal ma, e er beton taar, kür ürei-k lma parametreleri ili kii ile yap laaka, yakla k bir onua ula mada yard m olaakt r. Kein onua, imal edileek betonlar n kendi artlar içeriinde, k lma parametrelerinin bulunma yla ula laakt r. KAYNAKLAR 1. Shah, S. P., and Ta demir, M. A., Role of Frature Mehaniin Conrete Tehnology, Advane in Conrete Tehnology, (ed. V. M. Malhotra), CANMET, Seond Edition, , Griffith, A. A., The Phenomena of Rupture and Flow in Solid, Phil. Tran. Roy. So., A, , Irwin, G. R., Analyi of tree and train near the end of a rak travering a plate, J. Appl. Meh., 24, , Kaplan, M. F., Crak Propagation and the Frature of Conrete, Journal of ACI, 58, , Hillerborg, A., Modeer, M., and Peteron, P. E., Analyi of Crak Formation and Growth in Conrete by Mean of Frature Mehani and Finite Element, Cement & Conrete Reearh, 6, , Bazant, Z. P., and Kazemi, M. T., Determination of Frature Energy, Proe Zone Length, and Brittlene Number from Size Effet with Appliation to Rok and Conrete, International Journal of Frature, 44, , Jenq, Y. S., and Shah, S. P., A Two-Parameter Model for Conrete, Journal of Engineering Mehani- ASCE, 111, , Nallathambi, P., and Karihaloo, B. L., Determination of the Speimen Size Independent Frature Toughne of Plain Conrete, Magazine of Conrete Reearh, 38, 67-76, Alyamaç, K. E., Effet of Material Parameter on Frature Parameter of Conrete, Mater Thei, rat Univerity Intitute of Siene and Tehnology, 2004 (In Turkih). 10. Özer. B., and Özkul, M. H., The Influene of Initial Water Curing On The Strength Development Of Ordinary Portland And Pozzolani Cement Conrete, Cement and Conrete Reearh, 34, 13-18, Gluklih, J., Frature of Plain Conrete, ASCE J. Engineering. Mehani, 89, , Tang, T., Ouyang, C., and Shah, S. P., A Simple Method for Determining Material Frature Parameter from Peak Load, ACI Material Journal, 93, , ACI , Building Code Requirement for Reinfored Conrete, Amerian Conrete Intitute, Detroit. 14. Tang, T., Ouyang, C., and Shah, S. P., A Simple Method for Determining Material Frature Parameter from Peak Load, ACI Material Journal, 93, , RILEM Reommendation, Determination of the Frature Parameter ( K and CTOD ) of Plain Conrete Uing Three-Point Bend Tet, Material & Struture, 23, , Bazant, Z. P., and Oh, B. H., Crak Band Theory for Frature Conrete, Material & Struture (RILEM), 16, , Erdo an, T. Y., Conrete, Firt Ed., Ankara: METU, TS 500, Requirement for deign and ontrution of reinfored onrete truture, Turkih Standart Intitution, Ankara, TS 802, Deign Conrete Mixe, Turkih Standart Intitution, Ankara, Neville, A. M., AM. Propertie of Conrete, Fourth Ed., London: Longman,