Ülseratif kolit (ÜK) kolonda mukozal inflamasyona yol
|
|
- Eser Terzioğlu
- 2 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 güncel gastroenteroloji 13/1 Ülseratif Kolitin Klasik Tedavisine Genel Bakış ve Anti-TNF Ajanların Rolü Müge ÜZERK, Hülya ÇETİNKAYA Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji Bilim Dalı, Ankara Ülseratif kolit (ÜK) kolonda mukozal inflamasyona yol açan, relaps ve remisyonlarla seyreden kronik inflamatuar bir hastalıktır. Etyolojisi net olmamakla birlikte çevresel ve genetik faktörlerin katkısı mevcuttur. Genellikle gelişmiş ülkelerde gözlenir. Küratif bir medikal tedavisi yoktur, yaşam boyu sürer. Aktif ülseratif kolit tedavisinde genel prensipler arasında hastalığın aktivitesinin değerlendirilmesi, hastalık yaygınlığının değerlendirilmesi (proktit, sağ taraflı kolit, pankolit), hastalık paterni (relaps sıklığı, hastalık seyri) daha önceki tedavilere yanıt-yan etkiler, extraintestinal tutulum varlığı yer almaktadır. Remisyon: Semptomların tamamen gerilemesi ve endoskopik mukozal iyileşme sağlanması Yanıt: Aktivite indeksinde klinik ve endoskopik düzelme sağlanması Relaps: Remisyonda olan hastada semptomların alevlenmesi HASTALIK LOKALİZASYONU VE AKTİVİTESİNE GÖRE TEDAVİ Proktit Hafif-orta dereceli aktif proktitte 1gr/gün mesalazin suppozituar tercih edilen başlangıç tedavisidir. Mesalazin köpük lavmanlar efektif bir alternatiftir. Suppozituvarlar ilacın rektuma dağılımında daha etkildir ve lavmana göre daha iyi tolere edilmektedir. Topikal mesalazinin oral mesalazin veya topikal kortikosteroid ile kombinasyonu daha etkili olabilir. Tek başına oral mesalazinin etkinliği daha düşüktür. Sol Taraflı Kolit Hafif-orta dereceli vakalarda başlangıç tedavisi olarak topikal aminosalisilatlarla kombine >2gr/gün oral mesalazin tercih edilmelidir. Topikal steroidler veya mesalazinler tek başına da etkili olmakla birlikte kombinasyon tedavisi daha başarılıdır. Topikal mesalazin tedavisi topikal steroidden daha etkilidir. Tek başına oral aminosalisilataların başarısı daha düşüktür. Mesalazine yanıtsız vakalarda sistemik kortikosteroid tedavisi uygulanmalıdır. Ciddi vakaların sistemik tedavi gereksinimi nedeniyle hastanede takibi gerekmektedir. Pankolit Hafif-orta dereceli vakalarda topikal mesalazin ile kombine >2gr/gün mesalazin ile tedavi edilmelidir. Tek başına oral aminosalisilatların remisyon indüksiyonunda başarısı düşüktür. Mesalazine yanıtsız olgularda veya mesalazin/immünmodülatör tedavi altında relaps olan vakalarda KS tedavisi düşünülmelidir. Ciddi pankolit vakaları hastanede takip gerektirmektedir. Ciddi Ülseratif Kolit (herhangi bir lokalizasyonda) Sistemik toksisite bulguları olan vakalar İV steroid (MP 60mg/gün veya hidrokortizon 400 mg/gün) tedavisi verilerek hastanede tedavi edilmelidir. İV steroid tolere edemeyen hastalarda İV siklosporin verilebilir. Genel cerrahi hastayı değerlendirmelidir. 41
2 Tablo 1. Ülseratif kolit-hastalık lokalizasyonuna göre sınıflandırılması (1) Proktit Rektuma sınırlı hastalık Sol taraflı kolit Splenik flexuranın distalinde tutulum Pankolit Splenik flexuranın proximaline uzanan tutulum Tablo 2. Ülseratif kolit-hastalık aktivitesine göre sınıflandırılması (Truelove Witts ) (2) Hafif Ilımlı Ciddi Kanlı gaita/gün < ve Nabız < 90/dak 90/dak >90/dak veya Vücut sıcaklığı <37.5 C 37.8 C >37.8 C veya Hb >11.5g/dl 10.5g/dl <10.5g/dl veya Sedim. <20 mm/sa 30 mm/sa >30 mm/sa veya CRP Normal 30 mg/l >30 mg/l İV Steroid Dirençli ÜK İV steroide yanıt yaklaşık 3. günde gözlenir. Klinik, biyokimyasal, radyolojik belirleyicilerde düzelme yoksa 2. basamak tedaviye (Siklosporin/infliximab/takrolimus) geçilmelidir. 2. basamak tedaviye geçildikten sonraki 4-7 günde düzelme yok ise kolektomi önerilmelidir. HASTALIK SEYRİNE GÖRE TEDAVİ Erken relaps 3 aydan kısa sürede relaps olan vakalarda en iyi başlangıç tedavisi azotioprin (AZT) veya merkaptopürindir. Tedavi yaklaşımı konusunda 3 görüş vardır: 1) Remisyon indüksiyonunda daha önceki tedaviyi uygulamak, daha yavaş azaltarak kesmek 2) Daha potent indüksiyon tedavisi uygulamak 3) İdame tedavisini arttırmak Medikal veya cerrahi tedavi yaklaşımını değiştirmeyecekse hastalık yaygınlığının tekrar değerlendirilmesi gereksizdir. Steroid Bağımlı, Aktif ÜK Klinik ve endoskopik olarak remisyon indüksiyonunda AZT mesalazine göre üstündür. Aktif ülseratif kolitli steroid bağımlı 72 hastaya randomize olarak AZT 2 mg/kg/gün veya oral mesalazin 3.2 gr/güne ek olarak pednizolon 40 mg/gün verilmiş. 6 ay sonra klinik ve endoskopik remisyon oranları: AZT %53, mesalazin %21 (OR:4.78) (5). 8 haftada bir, 1 yıl boyunca uygulamada infliximab ın da steroid kurtarma tedavisinde etkisi gösterilmiş (6). Oral Steroid Refrakter ÜK Persistan olarak aktif, steroid refrakter hastalar AZT/merkaptopürin ile tedavi edilmeli, buna rağmen cerrahi seçenekler de değerlendirilmelidir. İV steroid, infliximab veya kalsinörin inhibitörleri de tedavi alternatifi olarak değerlendirilmelidir. İmmünmodülatör Refrakter ÜK Kontrendikasyon yok ise infliximab tedavisi verilmelidir. Bununla birlikte daha uygun olarak kolektomi açısından değerlendirmek gerekir. TEDAVİ SPESİFİK DEĞERLENDİRMELER Aminosalisilatlar Farklı salınım mekanizmalarına sahip aminosalisilatlar (ASA) mevcuttur [azo bağlı gruplar, kontrollü salınımlılar, ph-bağımlılar ve kompozit (ph bağımlı ve kontrollü salınım kombine)]. Derlemeler ve meta-analizlerde aktif ülseratif kolit tedavisinde aminosalisilatların etkili olduğu belirtilmiştir (7-9). Aktif ülseratif kolit tedavisinde herhangi bir 5 ASA preparatının etkinlik açısından birbirine üstünlüğü gösterilememiştir. Son meta-analizlerde mesalazinin yanıt ve remisyon indüksiyonunda sulfalazin kadar etkili olduğu ve daha iyi tolere edildiği gösterilmiştir. Tablo 3. Ülseratif Kolit-Hastalık aktivitesine göre sınıflandırılması (Mayo Skoru) (3, 4) Mayo index Defekasyon sıklığı Normal Normalden 1-2/gün fazla Normalden 3-4/gün fazla Normalden 5/gün fazla Rektal kanama Yok İnce çizgilenme Aşikar Çoğunluğu kan Mukoza Normal Hafif frajil Orta dereceli frajil Spontan kanama Değerlendirme Normal Hafif Orta dereceli Ciddi 42 MART 2009
3 Tiopürinler Aktif ÜK te tiopürinler ile ilgili bilgi kısıtlıdır. Tiopürinlerin ülseratif kolitte temel rolü steroidden kurtarma tedavisinde kullanılmasıdır. İmmünmodülatörler steroid bağımlı ve steroid refrakter hastalarda başlanmalıdır. Tiopürinler Crohn hastalığı ile aynı endikasyonlarda kullanılmalıdır: - Ciddi relaps olan hastalar - 12 ay içinde en az 2 kez steroid tedavisi gerektiren hastalar - Steroid dozu 15 mg altına düşürülünce relaps olan hastalar - Steroid kesildikten sonra 3 ay içinde relaps olan hastalar Şekil 1. AZT ve metabolitleri Metotreksat Ülseratif kolitte metotreksat (MTX) ile yapılan çalışmalarda hasta grupları küçüktür, değişken dozlar ve değişken protokollerde tedaviler uygulanmıştır ve sonuçları da birbiri ile uyumlu değildir. Yapılan tek randomize-plasebo kontrollü çalışmada yararı gösterilememiştir (10). 72 steroid bağımlı hastada oral MTX (15 mg/hafta), merkaptopürin (MP) (1.5 mg/kg/gün) ve 5 ASA (3 gr/gün) karşılaştırıldığı randomize çalışmada 30. haftada remisyon oranları %79 MP, %58 MTX, %25 5 ASA(p<0.05) olarak belirtilmiştir (11). Daha fazla bilgi mevcut olana kadar steroid dirençli hastalarda tiopürinlere alternatif olarak görünmemektedir. Kalsinörin İnhibitörleri (CsA ve takrolimus) Sistemik toksisite bulguları olan ciddi aktif ülseratif kolitte İV steroid intoleransı olan hastalarda İV siklosporin monoterapisi verilebilir. Pratikte her 2 kalsinörin inhibitörü de remisyon indüksiyonu sağlamada başarılıdır, ancak uzun dönemdeki seyir bilinmemektedir. ROLÜ HENÜZ NET OLMAYAN ALTERNATİF TEDAVİLER Antibiyotikler Steroidlere ek olarak verilen antibiyotik tedavisi ciddi kolit seyrini değiştirmemektedir (12). 2 hafta süre ile üçlü antibiyotik tedavisinin (amoksisilin 500 mg 3x1, tetrasiklin 500 mg 3x1, metronidazol 250 mg 3x1) klinik, endoskopik ve histolojik skorlarda düzelme sağladığı gösterilmiş tir (13). Daha fazla kanıt gereklidir. Helmintler Gözlemler ülseratif kolit ve helmintik enfeksiyonlarda epidemiyolojik uyumsuzluk olduğunu desteklemektedir. Yapılan bir çalışmada, hafif-orta dereceli aktif ülseratif kolitli 54 hastaya 12 hafta süreyle 2 haftada bir 2500 Trichuris suis yumurtası veya plasebo tedavisi uygulanmış, remisyon oranları: 3/30-1/24 ve yanıt oranları: %43-%17 (p=0.04) olarak bildirilmiştir (14). Optimal doz, tedavi aralığı, tedavi süresi daha geniş bir çalışmada değerlendirilmelidir. Heparin Antikoagülan özelliklere ek olarak epitel onarımında yardımcı olduğu bilinmektedir. Tek bir çalışmada faydası gösterilmiştir (15). Daha fazla araştırma gereklidir. İF alfa Anti-inflamatuvar sitokinleri indükleme, IL-13 down regülasyonu yaparak aktif ülseratif kolit tedavisinde potansiyel bir rol oynamaktadır. 60 hastalık randomize bir çalışmada plasebo ile fark gözlenmemiştir (16). ÜLSERATİF KOLİT - ANTİ TNF Ülseratif kolitli hastaların kolon mukozasında yüksek düzeyde TNF-alfa exprese edilmektedir. Kolon lamina propria hücrelerinde artmış TNF-alfa üretimi ile birlikte gaitada rektal dializatlarda ve idrarda yüksek konsantrasyonda TNF-alfa saptanmaktadır. TNF alfa İnhibitörleri - Etanercept - İnfliximab - Adalimumab - Lenercept - Talidomid GG 43
4 Şekil 2. Anti TNF ajanlar Etanercept Rekombinant TNF-alfa reseptör füzyon proteinidir. TNF-alfa ve betaya bağlanarak reseptörlerine bağlanmalarını önler. Haftada 2 defa 25 mg subkutan enjeksiyon şeklinde uygulanır. Çocuklarda doz redüksiyonu gereklidir. Yarılanma ömrü yaklaşık 68 saattir. Safra ve renal yolla atılır. Karaciğer ve böbrek yetmezliğinde doz ayarlamasına gerek yoktur de romatoid artrit (RA) için FDA onayı almıştır. Juvenil romatoid artrit ( JRA), ankilozan spondilit (AS), psöriatik artrit, kalp yetmezliği, Crohn hastalığı tedavide kullanıldığı bazı hastalıklardır. En sık yan etkisi enjeksiyon yerinde reaksiyondur (%49). Diğer yan etkiler arasında üst solunum yolu enfeksiyonu (%35), başağrısı (%20), rinit (%16), bulantı-kusma (%14), gastrointestinal enfeksiyonlar (%12) mevcuttur. Gebelik kategorisi B dir. İnfliximab (IFX) Anti TNF-alfa monoklonal antikordur. Kimerik (%25 fare, %75 insan) bir ajandır. TNF-alfa molekülüne bağlanır, IL-1, IL- 6, lökosit aktivasyonunda önemli olan adezyon moleküllerinin üretimini azaltır. Crohn hastalığında kolon duvarında, RA da eklem boşluğunda inflamatuvar hücreleri azalttığı gösterilmiştir. İV infüzyon olarak uygulanır. Sadece vasküler kompartmanda dağılır. Yarı ömrü gün arasındadır. Crohn hastalığı, UK, RA, AS, spondilartropati tedavide kullanıldığı hastalıklar arasındadır de Crohn hastalığında ve 2005 te ülseratif kolit tedavisinde kullanılmak üzere FDA onayı almıştır. MTX ile kombine kullanımda anti-kimerik antikor yapımı baskılanır. 6 hafta ara ile 5mg/kg İV infüzyon şeklinde uygulanmaktadır. Başağrısı, diyare, döküntü, ateş, öksürük gibi yan etkileri vardır. Nadiren antinükleer antikor oluşturarak reversible lupus benzeri sendrom oluşturabilir. Gebelik kategorisi C dir. Adalimumab Rekombinant insan anti TNF monoklonal antikorudur. Soluble TNF alfaya bağlanarak yüzeydeki p55 ve p75 reseptörlerine bağlanmasını engeller. RA, AS, psöriatik artrit, Crohn hastalığında kulanılmaktadır. 2 haftada bir subkutan enjeksiyon şeklinde uygulanır. Enfeksiyonlara yatkınlık en önemli yan etkisidir. Şekil 3. İnfliximab 44 MART 2009
5 Talidomid Sentetik glutamik asit derivesidir. TNF-alfanın mrna parçalanmasını arttırır. Eliminasyon yarı ömrü 6 saattir. Oral olarak uygulanır. Hastalığa göre farklı dozlanır lerde sedatif olarak kullanılmaya başlanmış, 1960 da teratojenite nedeniyle piyasadan kaldırılmıştır. Daha sonra yapılan çalışmalarda kendisinin anomali yapmadığını, ancak düşükle sonuçlanacak gebeliklerde düşüğü önlediği gösterilmiştir. Crohn hastalığı, RA, kalp yetmezliği, aftöz ülserler, Still hastalığı, diskoid lupus, pyoderma gangrenosum, histiositoz, sarkoidoz, multiple myeloma, kaposi sarkom, ve bazı solid tümörlerde kullanılmaktadır. Minör yan etkiler arasında, başdönmesi, konstipasyon, diyare, epigastrik ağrı, döküntü mevcuttur. Gebelik kategorisi X tir. ÜLSERATİF KOLİT-İNFLİXİMAB Steroid ve/veya immünmodülatörlere refrakter orta-ciddi ÜK hastalarında klinik remisyon indüksiyonu, klinik yanıt, mukozal iyileşmeyi hızlandırma, kısa dönemde kolektomi ihtiyacını azaltmada etkili olduğu gösterilmiştir (17). 7 randomize kontrollü çalışmada IFX (0,2 ve 6. haftalarda) klinik remisyonu indüklemede, endoskopik remisyon ve klinik yanıtı sağlamada plasebodan daha etkili bulunmuştur. Tek doz infliximab uygulaması, infüzyon sonrası 90 gün içinde kolektomi ihtiyacını azaltmada plasebodan daha başarılı bulunmuştur (18). İnfliximab-Klinik Çalışmalar ACT-1 ve ACT-2 çalışmaları, ülseratif kolitte infliximab kullanımı ile ilgili en büyük 2 çalışmadır. Her birinde KS ve/veya 6- MP/AZT ile tedavi edilmiş veya 5-ASA, KS, immünsupresiflere dirençli, aktif ülseratif kolitli 364 hasta alınmıştır (6). ACT-1 çalışmasında hastalar 5 mg/kg infliximab-10 mg/kg infliximab-plasebo gruplarına ayrılmış. 0., 2., 6. haftalarda, sonrasında 8 haftada bir olmak üzere 46 hafta süre ile tedavi verilmiş. Hastalar 54 hafta boyunca takip edilmiş. Klinik yanıt Mayo skorunda en az 3 puan ve en az %30 azalma olarak belirlenmiş. Sonuçlar şu şekildedir: - 8. haftada her 2 infliximab grubunda plaseboya göre klinik yanıt oranı daha yüksek (%69-%61-%37, p<0.001) haftada infliximab ile tedavi edilen hastalarda klinik yanıt daha iyi (p 0.002) haftada her 2 infliximab grubunda plaseboya göre klinik yanıt oranı daha yüksek (%45-%44-%20, p<0.001) ACT-2 çalışmasında hastalar 5 mg/kg infliximab ve 10 mg/kg infliximab-plasebo gruplarına ayrılmış. 0., 2., 6. haftalarda, sonrasında 8 haftada bir olmak üzere 22 hafta süre ile tedavi verilmiş. Hastalar 30 hafta boyunca takip edilmiş. Klinik yanıt Mayo skorunda en az 3 puan ve en az %30 azalma olarak belirlenmiş. Sonuçlar şu şekildedir: - 8. haftada her 2 infliximab grubunda plaseboya göre klinik yanıt oranı daha yüksek %64.5-%69.2-%29.3 (p<0.001) - 8. haftada klinik remisyon oranları: %33.9-%33-%5.7 (p<0.001) haftada klinik remisyon oranları: %25.6-%35.8-% haftada klinik remisyonda olan ve steroidin kesildiği hasta oranları: %18.3-%27.3-%3.3 ACT-1 ve ACT-2 ortak sonuçlar Klinik remisyon ve endoskopik iyileşme infliximab grubunda daha fazla bulunmuş. Her 2 çalışmada ciddi yan etki spektrumunun plasebo ve infliximab gruplarında benzer olduğu tesbit edilmiş. ACT-1 de yan etkiler nedeniyle tedaviyi kesen hasta sayısı plasebo ve İFX gruplarında benzer iken, ACT 2 de yan etki nedeniyle tedaviyi kesen hasta sayısının plasebo grubunda daha fazla olduğu gözlenmiş. Diğer kontrollü çalışmalar Yapılan 3 kontrollü çalışmanın sonuçları değişken, ancak bu çalışmaların en büyüğünde n=42 olması sonuçların değerlendirilmesinde en büyük kısıtlılık olarak görülmektedir. Jarnerot ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada toplam 45 hasta (24 İFX ve 21 plasebo) alınmış, 3 ay içinde kolektomi yapılan hastalar; 7/24 İFX, 14/21 plasebo (p=0.017) olarak belirlenmiş. Bu çalışmanın sonucunda İFX konvansiyonel tedavilere yanıtsız akut ciddi/orta dereceli atakta güvenli bir kurtarma tedavisidir olarak yorumlanmıştır (18). Bununla birlikte KS dirençli vakalarda İFX ve CsA nın karşılaştırıldığı bir çalışma yoktur. Bir çalışmada İFX ile yanıtsızlık nedeni ile CsA ile tedavi edilen dirençli ÜK hastalarında tek başına İFX tedavisine göre kolektomiyi takiben anlamlı artmış cerrahi morbidite bildirilmiştir (19). GG 45
6 Refrakter poşit ÜK tedavisinde tercih edilen cerrahi yöntem; proktokolektomi+ileal poş+anal anastomozdur. Uzun dönemde en sık komplikasyon ileal rezervuarın akut ve/veya kronik inflamasyonudur (poşit). Kronik poşit tedavisinde İFX ile kısıtlı bilgi olsa da vaka serilerinde yararı gösterilmiştir (20, 21). İFX-güvenlik RA ve Crohn hastalığına göre ülseratif kolitte İFX kullanımı ile ilgili deneyim oldukça azdır. Benzer yan etkilerin görülmesi muhtemeldir. Bununla birlikte İFX tedavisi alan hastaların çoğu yüksek doz KS tedavisi aldığından, enfeksiyöz komplikasyon olasılığı artmaktadır. Yan etkiler ACT çalışmalarında Crohn hastalığı tedavisindeki deneyimlerde gözlenen yan etkilerden fark olmadığı belirtilmiştir. Diğer biyolojik tedavilerde olduğu gibi; ciddi enfeksiyon, demyelinizan hastalık ve ilişkili mortalite riskleri mevcuttur. ACT çalışmalarında IFX tedavisi alan 484 hastanın 17 sinde yan etki bildirilmiştir (%3.5). [8 pnömoni, 1 Tbc, 1 histoplazmozis, 4 neoplazi, 3 nöropati (2 optik nörit, 1 multifokal motor)]. Plasebo tedavisi alan grupta ise 244 hastanın 1 tanesinde bazal cell Ca tesbit edilmiştir. Bilindiği gibi anti TNF ajanlarla tedavide en önemli yan etkilerden biri malignite gelişimidir. Potansiyel pre-malign bir hastalık olduğu bilinen ülseratif kolitte, potansiyel olarak malignite yan etkisine sahip anti TNF ajanlarla tedavinin ne kadar uygun olduğu konusu tartışmalıdır. Displazi değerlendirmesi için daha yakın takip gerekebilir, ancak bu konuda henüz kanıta dayalı öneri yoktur. ÜK te anti TNF tedavinin rolü ile ilgili çalışmalar sürmektedir. Crohn hastalığının aksine ÜK kolektomi ile tedavi edilebilir. İFX kolektomiden koruyucu olabilir, ciddi ve refrakter hastalığı olanlarda ise henüz belirsizdir. ACT-1 de 8. haftada plaseboya göre İFX gruplarında klinik remisyon oranı daha fazla (%39-%32-%15), aynı fark 30. haftada da sürmekte idi. Yani; İFX plaseboya göre %24 daha iyi denebilir. Bu demektir ki; yaklaşık 1 hastada yanıt için, 4 hastanın tedavi edilmesi gerekmektedir! KS dirençli hastalarda İV siklosporin tedavisine göre İFX yanıt oranları daha düşük görünmekle birlikte, doğrudan CsA ve İFX in karşılaştırıldığı çalışma henüz yoktur. Bu bilgiler ışığında uzun dönem sonuçlar alınana kadar kolektomiye gönüllü olmayan, CsA nın kontrendike olduğu steroid dirençli hastalarda kullanılması önerilmektedir. (Grade 2B). DİĞER BİYOLOJİK TEDAVİLER Adalimumab: Anti TNF Ülseratif kolitte kullanımı ile ilgili çalışmalar devam ediyor. Etkinliği konusunda net bilgi henüz yok. Visilizumab: Anti CD3 Antikor, aktive T hücrelerine bağlanarak apopitozu indükler. Yapılan bir çalışmada ciddi-iv steroid rezistan ülseratif kolitli hastaya 1. ve 2. günlerde 5 microg/kg dozunda visilizumab tedavisi verilmiş, 30 gün remisyon oranı %30 olarak belirlenmiştir (22). Daha fazla çalışma gerekmektedir. Daclizumab: IL-2 reseptör ant (CD25) Orta dereceli aktif ülseratif kolitli 159 hastada yapılan kontrollü çalışmada etkinliği gösterilememiştir (23). Basiliximab: IL-2 reseptör ant (CD25) Steroid refrakter hastalarda yapılan küçük bir çalışmada yararı gösterilmiştir (24). Alicaforsen: ICAM-1 anti-sense oligonükleotid 112 hastada 240 mg lavman/gün, 6 hafta süre ile tedavi verilerek 6. haftada remisyon %16, 6 ay süre ile yanıt oranı %80 (plasebo%44) olarak belirlenmiştir (25). Daha fazla çalışma gerekmektedir. 46 MART 2009
7 KAYNAKLAR 1. Silverberg MS, Satsangi J, Ahmad T, et al. Toward an integrated clinical, molecular and serological classification of inflammatory bowel disease: report of a working party of the 2005 Montreal World Congress of Gastroenterology. Can J Gastroenterol 2005;19(Supll A) Truelove SC, Witts LJ. Cortisone in ulcerative colitis: final report on a therapeutic trial. Br Med J 1955;ii: Schroeder KW, Tremaine WJ, Ilstrup DM. Coated oral 5-aminosalicylic acid therapy for mildly to moderately active ulcerative colitis. A randomized study. N Engl J Med 1987;317: D'Haens G, Sandborn WJ, Feagan BG, et al. A review of activity indices and efficacy end points for clinical trials of medical therapy in adults with ulcerative colitis. Gastroenterology 2007;132: Ardizzone S, Maconi G, Russo A, et al. Randomised controlled trial of azathioprine and 5-aminosalicylic acid for treatment of steroid dependent ulcerative colitis. Gut 2006;55: Rutgeerts P, Sandborn WJ, Feagan B, et al. Infliximab for induction and maintenance therapy for ulcerative colitis. N Engl J Med 2005;233: Sutherland L, MacDonald JK. Oral 5-aminosalicylic acid for induction of remission in ulcerative colitis. Cochrane Database Syst Rev 2006;2: CD Bebb JR, Scott BB. How effective are the usual treatments for ulcerative colitis? Aliment Pharmacol Ther 2004;20: Kane SV, Bjorkman DJ. The efficacy of oral 5-ASAs in the treatment of active ulcerative colitis: a systematic review. Rev Gastroenterol Disord 2003;3: Oren R, Arber N, Odes S, et al. Methotrexate in chronic active ulcerative colitis: a double-blind, randomized, Israeli multicenter trial. Gastroenterology 1996;110: Mate-Jimenez J, Hermida C, Cantero-Perona J, et al. 6-mercaptopurine or methotrexate added to prednisone induces and maintains remission in steroid-dependent inflammatory bowel disease. Eur J Gastroenterol Hepatol 2000;12: Dickinson RJ, O'Connor HJ, Pinder I, et al. Double blind controlled trial of oral vancomycin as adjunctive treatment in acute exacerbations of idiopathic colitis. Gut 1985;26: Ohkusa T, Nomura T, Terai T, et al. Effectiveness of antibiotic combination therapy in patients with active ulcerative colitis: a randomized, controlled pilot trial with long-term follow-up. Scand J Gastroenterol 2005;40: Summers RW, Elliott DE, Urban Jr JF, Thompson RA,Weinstock JV. Trichuris suis therapy for active ulcerative colitis: a randomized controlled trial. Gastroenterology 2005;128: Malhotra S, Bhasin D, Shafiq N, Pandhi P. Drug treatment of ulcerative colitis: unfractionated heparin, low molecular weight heparins and beyond. Expert Opin Pharmacother 2004;5: Tilg H, Vogelsang H, Ludwiczek O, et al. A randomised placebo controlled trial of pegylated interferon alpha in active ulcerative colitis. Gut 2003;52: Lawson MM, Thomas AG, Akobeng AK. Tumour necrosis factor alpha blocking agents for induction of remission in ulcerative colitis. Cochrane Database Syst Rev 2006;3:CD Järnerot G, Hertervig E, Friis-Liby I, et al. Infliximab as rescue therapy in severe to moderately severe ulcerative colitis: a randomized, placebo-controlled study. Gastroenterology 2005;128: Schluender SJ, Ippoliti A, Dubinsky M, et al. Does infliximab influence surgical morbidity of ileal pouch-anal anastomosis in patients with ulcerative colitis? Dis Colon Rectum 2007;50: Arnott ID, McDonald D, Williams A, Ghosh S. Clinical use of Infliximab in Crohn s disease: the Edinburgh experience. Aliment Pharmacol Ther 2001;15: Viscido A, Habib FI, Kohn A, Papi C. Infliximab in refractory pouchitis complicated by fistulae following ileo-anal pouch for ulcerative colitis. Aliment Pharmacol Ther 2003;17: Targan SR, Salzberg BA, Mayer L, et al. A phase I-II study: multiple dose levels of visilizumab are well tolerated and produce rapid and sustained improvement in ulcerative colitis patients refractory to treatment with intravenous steroids (IVSR-UC). Gastroenterology 2005;128(Suppl 2):A Van Assche G, Sandborn WJ, Feagan BG, et al. Daclizumab, a humanised monoclonal antibody to the interleukin 2 receptor (CD25), for the treatment of moderately to severely active ulcerative colitis: a randomised, double blind, placebo controlled, dose ranging trial. Gut 2006;55: Creed TJ, Probert CS, Norman MN, et al. Basiliximab for the treatment of steroid-resistant ulcerative colitis: further experience in moderate and severe disease. Aliment Pharmacol Ther 2006;23: Van Deventer SJ, Volfova M, Flisiak R, et al. A phase 2 dose ranging,double blind, placebo-controlled study of alicaforsen enema in subjects with acute exacerbation of mild to moderate left-sided ulcerative colitis. Gastroenterology 2005;128(Suppl 2):A-74. H POKRAT Euphronios un k rm z figürlü, çiçek desenli kupas (MÖ 515), ölen Sarpedon un Tanotos ve Hipnos taraf ndan savafl meydan ndan uzaklaflt r lmas n gösteriyor. Yunanl savaflç lar t bb savaflta ö renmekteydiler. Metropolitan Museum of Art, New York GG 47
BELKIS ÜNSAL İBH Okulu 2012 Antalya
İndüksiyondan İdameye Hafif-Orta Aktiviteli Ülseratif Kolit BELKIS ÜNSAL İBH Okulu 2012 Antalya Hastanın tedavi öncesi değerlendirilmesi Ülseratif kolitli (ÜK) hastalarda tedavi başlangıcında veya tedavi
YENİ TEDAVİ SEÇENEKLERİ
ROMATOLOJİDE KULLANILAN YENİ TEDAVİ SEÇENEKLERİ DR ESEN KASAPOĞLU GÜNAL İSTANBUL MEDENİYET ÜNİVERSİTESİ GÖZTEPE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ROMATOLOJİDE YENİ TEDAVİ SEÇENEKLERİ SENTETİK İLAÇLAR LEFLUNOMİD
ENDOJEN POSTERİOR ÜVEİTLERDE MEDİKAL TEDAVİ YÖNTEMLERİ DR ŞENGÜL ÖZDEK
ENDOJEN POSTERİOR ÜVEİTLERDE MEDİKAL TEDAVİ YÖNTEMLERİ DR ŞENGÜL ÖZDEK Uveitler - Prognoz %22 sinde en az bir gözde kanuni körlükle sonuçlanmakta Morbidite İMMÜN MEKANİZMA Ön Üveit: MHC class I/CD8+ sitotoksik
CROHN HASTALIĞINDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR. Dr. Abdurrahim Sayılır Medical Park Karadeniz Hastanesi, Trabzon
CROHN HASTALIĞINDA YENİ BİYOLOJİK AJANLAR Dr. Abdurrahim Sayılır Medical Park Karadeniz Hastanesi, Trabzon Crohn Hastalığında Tedavi KS, 5-ASA, immunmodülatörler gibi non-biyolojik ajanlar kısmi semptomatik
Kronik ürtikerde güncel tedaviler
Kronik ürtikerde güncel tedaviler Dr. Emek Kocatürk Göncü İstanbul Okmeydanı Eğitim Araştırma Hastanesi Sunum akışı EAACI/GALEN/EDF/WAO Ürtiker Kılavuzu Amerikan Allerji İmmunoloji Akademisi Ürtiker Kılavuzu
İBH OKULU 2012. Prof. Dr. Orhan Sezgin Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji BD
İBH OKULU 2012 Prof. Dr. Orhan Sezgin Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji BD Olgu MAM, 46 y, erkek, Mersinli 7-Nisan-2008 15 gündür devam eden kanlı-mukuslu ishal şikayetiyle geldi 20-30
Ülseratif kolit kolonun kronik, tekrarlayan, kontrolsüz
güncel gastroenteroloji 16/2 Ülseratif Kolitte Güncel Tedavi Muhsin KAYA, Nazım EKİN Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji Bilim Dalı, Diyarbakır Ülseratif kolit kolonun kronik, tekrarlayan,
www.printo.it/pediatric-rheumatology/tr/intro İlaç Tedavisi 2016 un türevi 13. Biyolojik ilaçlar Son birkaç yılda, biyolojik ajanlar olarak bilinen maddeler sayesinde yeni bakış açıları kazanılmıştır.
Inflamatuvar barsak hastalıklarının aktivite tayininde endoskopik aktivite indeksleri ile laboratuvar parametreleri arasındaki ilişki
ÖZGÜN ARAŞTIRMA Inflamatuvar barsak hastalıklarının aktivite tayininde endoskopik aktivite indeksleri ile laboratuvar parametreleri arasındaki ilişki Correlation between clinical and endoscopic activity
ROMATİZMAL HASTALIKLARDA SİTOKİN HEDEFLİ TEDAVİLER
ROMATİZMAL HASTALIKLARDA SİTOKİN HEDEFLİ TEDAVİLER H. Direskeneli Marmara Tıp Fakültesi Romatoloji Bilim Dalı İnflamasyon Doku Yanıtı (McInnes, Nature Clin Prac Rheumatol 2005; 31) RA da Sitokin Ağı (Firestein,
TNF İNHİBİTÖRLERİ:ROMATOİD ARTRİTTE ETKİNLİKLERİ (GÜNCEL ÇALIŞMALAR) Dr. Vedat Hamuryudan İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
TNF İNHİBİTÖRLERİ:ROMATOİD ARTRİTTE ETKİNLİKLERİ (GÜNCEL ÇALIŞMALAR) Dr. Vedat Hamuryudan İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Bahsedilmeyecek çalışmalar Doğrudan karşılaştırma çalışmaları: Tofacitinib
Aksiyal SpA da Güncellenmiş ASAS anti-tnf Tedavi Önerileri ve Hedefe Yönelik Tedavi Stratejileri
Aksiyal SpA da Güncellenmiş ASAS anti-tnf Tedavi Önerileri ve Hedefe Yönelik Tedavi Stratejileri Prof.Dr. M.Pamir ATAGÜNDÜZ Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Romatoloji Bilim Dalı 11 Nisan 2014 Ana Başlıklar
ÜLSERAT F KOL TTE LAÇ TEDAV S
101 ÜLSERAT F KOL TTE LAÇ TEDAV S Dr. Belk s Ünsal zmir Atatürk E itim ve Araflt rma Hastanesi Gastroenteroloji Klini i, zmir Ülseratif kolitli (ÜK) hastalarda medikal tedaviye bafllamadan veya tedavi
III. BÖLÜM EDİNSEL SAF ERİTROİD DİZİ APLAZİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011
ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011 EDİNSEL SAF ERİTROİD DİZİ APLAZİSİ III. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU EDİNSEL SAF ERİTROİD DİZİ APLAZİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU EDİNSEL SAF ERİTROİD DİZİ APLAZİSİ TANI VE
Prof.Dr.Kemal NAS Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon AD, Romatoloji BD
Prof.Dr.Kemal NAS Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon AD, Romatoloji BD Kronik enflamatuar hastalıklar, konak doku ve immun hücreleri arasındaki karmaşık etkileşimlerinden
İNFLAMATUAR BAĞIRSAK HASTALIKLARININ TEDAVİSİNDE YENİ MOLEKÜLLER. Dr.Hülya Över Hamzaoğlu Acıbadem Fulya Hastanesi Crohn ve Kolit Merkezi
İNFLAMATUAR BAĞIRSAK HASTALIKLARININ TEDAVİSİNDE YENİ MOLEKÜLLER Dr.Hülya Över Hamzaoğlu Acıbadem Fulya Hastanesi Crohn ve Kolit Merkezi İBH da temel immunopatogenez İBH da temel immunopatogenez Mucosa
İBH da osteoporoz. Dr. Ahmet TEZEL Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi İBH Okulu Mayıs 2013
İBH da osteoporoz Dr. Ahmet TEZEL Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi İBH Okulu Mayıs 2013 WHO a göre osteoporoz «Osteoporoz; azalmış kemik kitlesi, kemik dokusunun mikroçatısında bozulma, kemik frajilitesinde
REFRAKTER İNFLAMATUVAR BARSAK HASTALIĞI : Nasıl Yönetelim? Prof.Dr.Ömer ŞENTÜRK KOÜ Gastroenteroloji, KOCAELİ
REFRAKTER İNFLAMATUVAR BARSAK HASTALIĞI : Nasıl Yönetelim? Prof.Dr.Ömer ŞENTÜRK KOÜ Gastroenteroloji, KOCAELİ İBH Hastasına Yaklaşım Önceki Yaklaşım Remisyonun sağlanması Sağlanan remisyonun sürdürülmesi
HBV Reaktivasyonunda Rehber Önerileri
HBV Reaktivasyonunda Rehber Önerileri Dr. Orhan YILDIZ Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. e-mail: oyildiz@erciyes.edu.tr Lok AS, et al. Hepatology.
Immu SİTAFEREZ ADSORBER
Immu SİTAFEREZ ADSORBER IMMULOC SİTAFEREZ ADSORBER Immuloc lökositlerin bağlanabileceği selülozik filamentlerle doldurulmuş tek kullanımlık adsorbsiyon kolonudur. Granülosit, monosit azaltılması barsak
İnflamatuvar Barsak Hastalıklarında anti-tnf Tedavilerin Yeri ve Uygulamada Dikkat Edilecek Noktalar
güncel gastroenteroloji 14/4 İnflamatuvar Barsak Hastalıklarında anti-tnf Tedavilerin Yeri ve Uygulamada Dikkat Edilecek Noktalar Ahmet TEZEL Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gastroenteroloji Bilim Dalı,
Kronik Hipotansif Diyabetik Hemodiyaliz Hastalarında Midodrin Tedavisinin Etkinliği
Kronik Hipotansif Diyabetik Hemodiyaliz Hastalarında Midodrin Tedavisinin Etkinliği M E T I N S A R I K A Y A, F U N D A S A R I, J I N I G Ü N E Ş, M U S T A F A E R E N, A H M E T E D I P K O R K M A
Romatoid Artrit Tedavisinde Kinaz I nhibitörleri Klinik Çalıs malar
Romatoid Artrit Tedavisinde Kinaz I nhibitörleri Klinik Çalıs malar Ahmet Gül İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi RA Tedavisi Biyolojik I laçlar van Vollenhoven RF. Nat Rev Rheumatol 2009;5:531
İNFLAMATUVAR BARSAK HASTALIĞINDA KLİNİK GİDİŞ
İNFLAMATUVAR BARSAK HASTALIĞINDA KLİNİK GİDİŞ Prof.Dr.Ahmet Dobrucalı Istanbul Üniversitesi, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi,Gastroenteroloji Bilim Dalı Bu yazıda idyopatik inflamatuar barsak hastalıklarının
Mikroskopik Kolit. Dr. Taylan KAV. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi. İç Hastalıkları ABD Gastroenteroloji Bilim Dalı. Ankara
Mikroskopik Kolit Dr. Taylan KAV Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları ABD Gastroenteroloji Bilim Dalı Ankara Mikroskobik kolit (MK) kronik sulu ishalin sık görülen nedenlerinden biridir.
AKUT GRAFT VERSUS HOST HASTALIĞI. Hemş.Birsel Küçükersan
AKUT GRAFT VERSUS HOST HASTALIĞI Hemş.Birsel Küçükersan Graft vs Host Hastalığı (GVHH) Vericinin T lenfositlerinin alıcıyı yabancı olarak görmesi ve alıcının dokularına karşı reaksiyon göstermesi Allojenik
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ HASTANESİ ÜLSERATİF KOLİT HASTALIĞI HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER GASTROENTEROLOJİ BİLİM DALI Ülseratif Kolit & Crohn Hastalığı Merkezi www.baskent-ank.edu.tr Ülseratif kolit nedir?
ALLERJİ AŞILARI. Prof. Dr. Ömer KALAYCI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Allerji ve astım Ünitesi
ALLERJİ AŞILARI Prof. Dr. Ömer KALAYCI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Allerji ve astım Ünitesi Allerji aşıları Allerjen immunoterapi Allerjik bir hastaya giderek artan miktarlarda allerjen
Doripenem: Klinik Uygulamadaki Yeri
Doripenem: Klinik Uygulamadaki Yeri Prof. Dr. Haluk ERAKSOY İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Yeni Antimikrobik Sayısı Azalmaktadır
EOZİNOFİLİK ÖZOFAJİT ANTALYA 2016 DR YÜKSEL ATEŞ BAYINDIR HASTANESİ ANKARA
EOZİNOFİLİK ÖZOFAJİT ANTALYA 2016 DR YÜKSEL ATEŞ BAYINDIR HASTANESİ ANKARA 1. vaka S.P ERKEK 1982 DOĞUMLU YUTMA GÜÇLÜĞÜ ŞİKAYETİ MEVCUT DIŞ MERKEZDE YAPILAN ÖGD SONUCU SQUAMOZ HÜCRELİ CA TANISI ALMIŞ TEKRARLANAN
Tularemi Tedavi Rehberi 2009. Doç. Dr. Oğuz KARABAY Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği
Tularemi Tedavi Rehberi 2009 Doç. Dr. Oğuz KARABAY Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği 1 Rehber nasıl hazırlandı? Güncel kaynaklar 5 rehber, İnternet
AntiTNF ajanların aksiyel spondiloartropatide etkinlikleri
AntiTNF ajanların aksiyel spondiloartropatide etkinlikleri Dr. Mehmet Akif Öztürk Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Romatoloji Bilim Dalı Aksiyel Spondiloartropati ASteki inflamatuvar
Zoladex LA 10.8 mg Depot (Subkütan Implant)
1 Zoladex LA 10.8 mg Depot (Subkütan Implant) 2 Prospektüs 3 Zoladex LA 10.8 mg Depot (Subkütan Implant) Steril,apirojen Formülü Beher Zoladex LA Subkütan implant, enjektör içinde, uygulamaya hazır, beyaz
TÜRK KOLON ve REKTUM CERRAHİ DERNEĞİ
TÜRK KOLON ve REKTUM CERRAHİ Sİ DERNEĞİ ÜLS ERA Tİ FKOLİ T TÜRK KOLON ve REKTUM CERRAHİSİ DERNEĞİ ÜLSERATİF KOLİT NEDİR? Ülseratif kolit, kalın bağırsağın içini örten tabakanın iltihabıdır. Rektal kanama,
IX. BÖLÜM KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011
ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011 KRONİK HASTALIK ANEMİSİ IX. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU GİRİŞ VE TANIM Kronik
Crohn hastalığı transmural tutulum ile gastrointestinal
güncel gastroenteroloji 16/1 Crohn Hastalığında Tedaviye Güncel Bakış Hakan Ümit ÜNAL Başkent Üniversitesi İstanbul Uygulama ve Araştırma Merkezi, Gastroenteroloji Kliniği, İstanbul Crohn hastalığı transmural
Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar
Kronik Hepatit C Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar Asıl Dr. Alpay alt başlık ARIstilini düzenlemek için tıklatın İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
Multipl Myelomda otolog kök hücre nakli sonrası tedaviler. Dr. Gülsan Türköz SUCAK
Multipl Myelomda otolog kök hücre nakli sonrası tedaviler Dr. Gülsan Türköz SUCAK Multiple Myelomda etkili ajanlar 1. Alkilleyiciler 2. Kortikosteroidler (Prednizolon, Dexamethazon) 3. Antrasiklinler (Doxorubisin,
BEHÇET SENDROMU NDA GÖZ TUTULUMU VE TEDAVİSİ
BEHÇET SENDROMU NDA GÖZ TUTULUMU VE TEDAVİSİ Y. Doç. Dr. Şengül Özdek GÜTF Göz Hastalıkları Anabilim Dalı BEHÇET SENDROMU Tıkayıcı tipte vaskülit Hulusi Behçet, 1937 Üveit, retinal vaskülit, Oral ve genital
IL-12/IL-23 Blokajı. Dr. Veli Çobankara Pamukkale Üniversitesi
IL-12/IL-23 Blokajı Dr. Veli Çobankara Pamukkale Üniversitesi Psöriasiz ve etiyopatogenezi IL-12/IL-23 sitokini Ustekinumab Ustekinumab ile ilgi yapılan son 2 yıl içerisindeki çalışmalar. Etkinlik çalışmaları
Dahiliye Konsültasyonu için Altın Öneriler: En Sık Görülen On Olgu Örneği Asıl Deniz alt Güney başlık Duman stilini düzenlemek için tıklatın Marmara
Dahiliye Konsültasyonu için Altın Öneriler: En Sık Görülen On Olgu Örneği Asıl Deniz alt Güney başlık Duman stilini düzenlemek için tıklatın Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Olgu 1 28 yaşında erkek Ortopedi
FEN kurs 2009 risk değerlendirmesi
FEN kurs 2009 risk değerlendirmesi Prof. Dr. Volkan Korten Marmara Üniversitesi Tıp T p Fakültesi İnfeksiyon Hastalıklar kları ve Klinik Mikro. ABD. Risk? Başlangıç tedavisine yanıtsızlık değil. Ciddi
Çocukta Analjezik Antipiretik Kullanımı
Çocukta Analjezik Antipiretik Kullanımı Doç. Dr. Betül ULUKOL AKBULUT Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Sosyal Pediatri Bilim Dalı Ateş Hipotalamik set-point in yükselmesi Çevre ısısının çok artması Ektodermal
TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI
TONSİLLOFARENJİT TANI VE TEDAVİ ALGORİTMASI Akut tonsillofarenjit veya çocukluk çağında daha sık karşılaşılan klinik tablosu ile tonsillit, farinks ve tonsil dokusunun inflamasyonudur ve doktora başvuruların
Gastrointestinal Sistem Hastalıkları. Dr. Nazan ÇALBAYRAM
Gastrointestinal Sistem Hastalıkları Dr. Nazan ÇALBAYRAM ÇÖLYAK HASTALIĞI Çölyak hastalığı bir malabsorbsiyon sendromudur. Hastalık; gluten içeren unlu gıdalara karşı genetik bazda immünojik bir intolerans
D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bruselloz Brucella cinsi bakteriler tarafından primer olarak otçul
Olgu Sunumu Crohn Hastalığı. Prof. Dr. Orhan ÖZGÜR KTÜ Tıp Fakültesi Gastroenteroloji BD Trabzon 1
Olgu Sunumu Crohn Hastalığı Prof. Dr. Orhan ÖZGÜR KTÜ Tıp Fakültesi Gastroenteroloji BD Trabzon 1 F.Ş. 46 2/12/2007 Karın ağrısı Yaklaşık 5 yıl önce dış merkezde Ülseratif Kolit tanısı konulan hasta polikliniğimize
ATS 16-20 mayıs 2015-Denver. Dr. Zühal Karakurt
ATS 16-20 mayıs 2015-Denver Dr. Zühal Karakurt 1 17 mayıs 2015-Denver Oturum: Pulmonary critical care and sleep medicine: finding value in medicine in the era of modern medicine Bu oturumda hasta bakımı,
nflamatuvar Barsak Hastal klar Tedavisine Genel Bak fl ve Tedavide nterferonlar n Yeri
Güncel Gastroenteroloji nflamatuvar Barsak Hastal klar Tedavisine Genel Bak fl ve Tedavide nterferonlar n Yeri Murat Törüner, Hülya Çetinkaya Ankara Üniversitesi Tip Fakültesi, Gastroenteroloji Bilim Dal,
Uzun Salınımlı İlaç formları Aşırı Aktif Mesane Tedavisinde Fayda Sağlıyor mu?
Uzun Salınımlı İlaç formları Aşırı Aktif Mesane Tedavisinde Fayda Sağlıyor mu? Prof. Dr. Rahmi ONUR Marmara Üniversitesi Üroloji Anabilim Dalı İstanbul AAM ANTİMUSKARİNİK AJANLAR KANIT Antikolinerjik ilaçları
Dr. Dilek Bayramgürler Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi
Dr. Dilek Bayramgürler Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Avrupa tavsiyeleri 2006 2008 Japon kılavuzu 2013 Amerika kılavuzu 2007 her yıl revizyon Alman kılavuzu 2013 Birinci basamak tedavilere yanıt vermeyenler
Acil Serviste Akılcı Antibiyotik Kullanımının Temel İlkeleri Dr. A. Çağrı Büke
Acil Serviste Akılcı Antibiyotik Kullanımının Temel İlkeleri Dr. A. Çağrı Büke Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji 12/o4/2014 Akılcı antibiyotik kullanımı Antibiyotiklere
İLK TRİMESTERDE PROGESTERON. Dr. Tuncay Nas Gazi Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim
İLK TRİMESTERDE PROGESTERON Dr. Tuncay Nas Gazi Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Progesteron Gebeliğin oluşumu ve devamında çok önemli bir hormondur Progestinler Progesteron (Progestan
FMF ve Amiloidozda Yeni Tedavi Yaklaşımları. Dr. İhsan ERGÜN Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi
FMF ve Amiloidozda Yeni Tedavi Yaklaşımları Dr. İhsan ERGÜN Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi FMF FMF yineleyen ateş ve serözit ataklarıyla seyreden otoinflamatuar bir hastalıktır OR geçiş gösterir Pyrin
TRANSPLANTASYONDAN DİYALİZE DÖNEN HASTADA İMMÜNSÜPRESİF TEDAVİ. Dr. Ebru Aşıcıoğlu
TRANSPLANTASYONDAN DİYALİZE DÖNEN HASTADA İMMÜNSÜPRESİF TEDAVİ Dr. Ebru Aşıcıoğlu NIDDK USRDS EPİDEMİYOLOJİ A.B.D. de böbrek nakli sonrası diyalize dönen hasta oranı %4-5 (2010 yılında 5588 kişi) Kanada
Tabletler çiğnenmeden yeterli miktarda sıvı, örneğin bir bardak su ile yutulmalıdır.
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI DEBRİDAT tablet 100 mg 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir tablet 100 mg Trimebutin Maleat içerir. Yardımcı maddeler: Laktoz monohidrat
VI. Ulusal Çocuk Acil Tıp ve Yoğun Bakım Kongresi
VI. Ulusal Yoğun Bakım Kongresi PFAPA (Marshall) Sendromu Klinik belirtiler ortaya çıktığında tek doz prednizolon/prednizon (1-2mg/kg) veya tercihen betametazon (0,3 mg/kg) verilmesi Ateşin 2-4 saat içinde
BİRİNCİ BASAMAKTA KORTİKOSTEROİD KULLANIMI. Dr. Gökhan Keser Reçete Günleri 19 Nisan 2012
BİRİNCİ BASAMAKTA KORTİKOSTEROİD KULLANIMI Dr. Gökhan Keser Reçete Günleri 19 Nisan 2012 KORTİKOSTEROİDLERLE TEDAVİ YARAR ZARAR Kortikosteroid Endikasyonları Yerine koyma tedavisi Hidrokortizon Alerji,
KAN DOLAŞIMI İNFEKSİYONLARI VE DAPTOMİSİN
KAN DOLAŞIMI İNFEKSİYONLARI VE DAPTOMİSİN Dr. Kaya Süer Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Kan dolaşımı enfeksiyonlarının tanımı Primer (hemokültür
Prof Dr Özlem Durmaz İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Bilim Dalı
Prof Dr Özlem Durmaz İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Çocuk Gastroenteroloji, Hepatoloji ve Beslenme Bilim Dalı Karaciğer naklinde sağkalım Cerrahi başarı: 1963 Thomas Starzl (Colorado) İmmunolojik başarı:
PERİANAL FİSTÜLLE KOMPLİKE CROHN HASTALIĞI
OLGU SUNUMU PERİANAL FİSTÜLLE KOMPLİKE CROHN HASTALIĞI NEREYE KADAR? Yusuf Erzin İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Gastroenteroloji B.D. İBH Okulu 2012 - Antalya Olgu Sunumu - Demografi 44
INFLAMATUAR BARSAK HASTALIĞINDA ANEMİYE YAKLAŞIM
INFLAMATUAR BARSAK HASTALIĞINDA ANEMİYE YAKLAŞIM ANEMİ Kırmızı kan hücrelerin esas ölçümlerinde azalma Hemoglobin konsantrasyonu Hematokrit Eritrosit sayısı WHO Anemi tanımlaması (Hb; 1 g/dl = 0.6206 mmol/l)
Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi
Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite
Kronik HCV İnfeksiyonlarında Güncel Tedavi Yaklaşımları Dr. Kaya Süer
Kronik HCV İnfeksiyonlarında Güncel Tedavi Yaklaşımları Dr. Kaya Süer Near East University Faculty of Medicine Infectious Diseases and Clinical Microbiology HCV tarihçesi 1989 Hepatitis C (HCV) genomu
Oxford Çocuk ve Ergen Romatoloji Merkezi
Oxford Çocuk ve Ergen Romatoloji Merkezi Enbrel ve Diğer Anti- TNF Tedaviler Artrit veya diğer enflamatif hastalıkların tedavisinde Methotrexate benzeri ilaç kullanılmasına karar vermek oldukça zordur.
DÖNEM IV 3. GRUP DERS PROGRAMI
T.C. SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ A.D. BAŞKANLIĞI SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ KLİNİĞİ 2013-2014 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI DÖNEM IV 3. GRUP DERS PROGRAMI
Kronik Hepatit C Tedavisinde Kullanılan Diğer ilaçlar. Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Kronik Hepatit C Tedavisinde Kullanılan Diğer ilaçlar Doç.Dr. Özgür Günal Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD (The number of chronically infected persons worldwide is estimated to be about
Kardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi
Kardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi Zeliha Özer*, Davud Yapıcı*, Gülçin Eskandari**, Arzu Kanık***, Kerem Karaca****, Aslı Sagün* Mersin
KISA ÜRÜN BİLGİSİ. 4. KLİNİK ÖZELLİKLER 4.1 Terapötik endikasyonlar NIZORAL Ovül, akut ve kronik vulvovajinal kandidozun lokal tedavisinde kullanılır.
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI NIZORAL 400 mg Ovül 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir ovül etkin madde olarak 400 mg ketokonazol içerir. Yardımcı maddeler: Bütil hidroksianizol
Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi
Yatan hastalarda güncel diyabet tedavisi Doç. Dr. Mehmet Uzunlulu Medeniyet Üniversitesi Göztepe EAH İç Hastalıkları Kliniği Diyabet hastası neden yatar? Kontrolsüz diyabet HbA1c: %16 Metformin DPP-4 inhibitörü
Grip Aşılarında Güncel Durum
Grip Aşılarında Güncel Durum Kenan HIZEL Gazi Ü.T.F. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Sunum içeriği Aşı içeriği ve aşı çeşitleri Aşı endikasyonları, etki ve etkinlik Riskli gruplarda durum
İnflamatuvar Barsak Hastalıkları: Fırsatçı Enfeksiyonlar
İnflamatuvar Barsak Hastalıkları: Fırsatçı Enfeksiyonlar Dr. Murat Törüner Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İstanbul- 2013 Enfeksiyonlar ÜK bağlantılı ölümlerin en sık görülen 2 nedeninden birisidir (%7.3)
İLTİHABİ BAĞIRSAK HASTALIKLARI
İLTİHABİ BAĞIRSAK HASTALIKLARI İnflamatuar barsak hastalıkları; İBH; Kron; Crohn s; Ülseratif kolit İltihabi bağırsak hastalıkları bağırsağın iltihaplanması ile seyreden bir gurup hastalıktır. Bu hastalıklarda
ONKOLOJİDE İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ ORGAN YETMEZLİKLERİNDE ETKİLEŞİM
ONKOLOJİDE İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ ORGAN YETMEZLİKLERİNDE ETKİLEŞİM İlaç etkileşiminde rolü olan organlar Böbrek Karaciğer Akciğer GİS Kalp Organ fonksiyonlarının değerlendirilmesi Böbrek (üre, kreatinin, GFR)
*Hijyen hipotezi, astım, romatoid artrit, lupus, tip I diabet gibi otoimmün hastalıkların insidansındaki artışı açıklayan bir alternatiftir.
* *Hijyen hipotezi, astım, romatoid artrit, lupus, tip I diabet gibi otoimmün hastalıkların insidansındaki artışı açıklayan bir alternatiftir. *Bu hipotez, memelilerin evrimsel geçmişlerinin bir parçası
CERRAHLAR İÇİN İNFLAMATUAR BARSAK HASTALIKLARI
CERRAHLAR İÇİN İNFLAMATUAR BARSAK HASTALIKLARI TANIM Atak ve remisyonlarla seyreden, genetik yatkınlığı olan, barsak mikroflorasına karşı konağın bozulmuş immün yanıtının neden olduğu idiopatik kronik
Coğrafi temel yaklaşım farklılıkları
Coğrafi temel yaklaşım farklılıkları Doğu Asya Cerrahi D2 sonrası oral floropirimidin bazlı adjuvan tedavi Avrupa Perioperatif kemoterapi (neoadjuvan ve adjuvan) Amerika Adjuvan kemoradyoterapi Surg Oncol
ÜRÜN BİLGİSİ. CLAVOMED FORTE 250 mg / 62,5 mg Oral Süspansiyon Hazırlamak İçin Kuru Toz
1. ÜRÜN ADI ÜRÜN BİLGİSİ CLAVOMED FORTE 250 mg / 62,5 mg Oral Süspansiyon Hazırlamak İçin Kuru Toz 2. BİLEŞİM Etkin madde: Her 5 ml de; Amoksisilin Klavulanik asit 250.00 mg 62.5 mg 3. TERAPÖTİK ENDİKASYONLAR
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. DEBRİDAT FORT tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI DEBRİDAT FORT tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir tablet 200 mg Trimebutin Maleat içerir. Yardımcı maddeler: Laktoz 175 mg Yardımcı
ATRİYAL FİBRİLASYON ABLASYONU KİMLERE, NE ZAMAN YAPILMALIDIR?
ATRİYAL FİBRİLASYON ABLASYONU KİMLERE, NE ZAMAN YAPILMALIDIR? Dr. Serkan Topaloğlu 3. Atriyal Fibrilasayon Zirvesi 2014 Hız ve Ritm Kontrolü Hastanın tercihi Semptomatik durum (EHRA skoru) AF nin süresi
DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNDE REÇETE YAZIM İLKELERİ ve REÇETE ÖRNEKLERİ. Dr. Ayhan DÖNMEZ
DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİNDE REÇETE YAZIM İLKELERİ ve REÇETE ÖRNEKLERİ Dr. Ayhan DÖNMEZ ANEMİ Hemogram (periferik yayma, retikülosit, Fe, TDBK) Ferritin Sedimantasyon ve CRP Hamile Laktasyon Genç bayan Erkek
Ağrı Tedavisinde Akupunkturun Yeri
Ağrı Tedavisinde Akupunkturun Yeri Zekeriya AKTÜRK Şifa Üniversitesi Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği AD 22 Mart 2016 zekeriya.akturk@sifa.edu.tr, http:aile.sifa.edu.tr 1 Sunum planı Akupunktur nedir? Akupunkturun
OTO-İMMUN KÖKENLİ NÖROPATİLERDE TEDAVİ ALGORİTMASI
OTO-İMMUN KÖKENLİ NÖROPATİLERDE TEDAVİ ALGORİTMASI İmmun kökenli nöropatiler İmmun kökenli nöropatiler immunsüpresif ve immunmodulatuvar tedavilere yanıt veren hastalıklardır İmmun atak periferik sinirin
Direk Trombin İnhibitörleri. Yrd. Doç. Dr. Şükrü Gürbüz İnönü Üniversitesi Acil Tıp AD
Direk Trombin İnhibitörleri Yrd. Doç. Dr. Şükrü Gürbüz İnönü Üniversitesi Acil Tıp AD Antikoagülan tedavi Tromboembolik olaylar günümüzde en önemli ölüm nedenlerinin başında gelmektedir Risk faktörlerine
Romatizmal hastalıkların toplum sağlığı açısından taşıdığı önem sonucunda klinik araştırmalardaki. Romatizmal Hastalıklarda. KLİNİK İLAÇ Araştırmaları
Romatizmal Hastalıklarda KLİNİK İLAÇ Araştırmaları Prof. Dr. Haner Direskeneli Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Romatoloji Bilim Dalı Romatizmal hastalıkların toplum sağlığı açısından taşıdığı önem
PERİOPERATİF ANEMİ. Dr. Hüseyin İlksen TOPRAK İnönü Ün. Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Rean AD
PERİOPERATİF ANEMİ Dr. Hüseyin İlksen TOPRAK İnönü Ün. Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Rean AD 1 SORU? Anemi Neden Önemli? 2 SORU? 3 İnsidans Önemi ANEMİ Tanı Tedavi 4 Anemi Nedir? WHO Hb < 13 g/dl Hb
www.printo.it/pediatric-rheumatology/tr/intro Behçet Hastaliği 2016 un türevi 2. TEŞHİS VE TEDAVİ 2.1 Nasıl teşhis edilir? Tanı çoğunlukla klinik olarak konulur. Bir çocuğun Behçet hastalığı için tanımlanmış
ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK
ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık
MİYELODİSPLASTİK SENDROM
MİYELODİSPLASTİK SENDROM Türk Hematoloji Derneği Tanı ve Tedavi Kılavuzu 2013 30.01.2014 İnt. Dr. Ertunç ÖKSÜZOĞLU Miyelodisplastik sendrom (MDS) yetersiz eritropoez ve sitopenilerin varlığı ile ortaya
STEROİDE DİRENÇLİ NEFROTİK SENDROM OLGULARINDA SİKLOSPORİN TEDAVİSİ: 12 AYLIK TAKİP
STEROİDE DİRENÇLİ NEFROTİK SENDROM OLGULARINDA SİKLOSPORİN TEDAVİSİ: 12 AYLIK TAKİP Dr. Murat Şakacı Ankara Eğitim E ve Araştırma rma Hastanesi Nefroloji Kliniği GİRİŞİŞ Steroide dirençli nefrotik sendrom
ANEMİYE YAKLAŞIM. Dr Sim Kutlay
ANEMİYE YAKLAŞIM Dr Sim Kutlay KBH da Demir Eksikliği Nedenleri Gıda ile yetersiz demir alımı Üremiye bağlı anoreksi,düşük proteinli (özellikle hayvansal) diyetler Artmış demir kullanımı Eritropoez stimule
Hodgkin Hastalığı Tedavisinde Yeni Ajanlar
Hodgkin Hastalığı Tedavisinde Yeni Ajanlar Dr. Mert Başaran İ.Ü. Onkoloji Enstitüsü Mayıs 2013, Antalya, Side GELİŞMELER TEDAVİ SEÇİMİ MOPP ABVD BEACOPP GEÇ TOKSİSİTENİN AZALTILMASI RT alan ve dozunun
ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği
ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği SUNU PLANI Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi Etiyoloji Tanı Klinik Tedavi TANIM-EPİDEMİYOLOJİ Adrenal
ANKİLOZAN SPONDİLİT. Prof. Dr. Selim NALBANT
ANKİLOZAN SPONDİLİT Prof. Dr. Selim NALBANT SPONDİLİTLER: Ankilozan Spondilit (AS), Reaktif Artrit (Rea; Reiter Sendromu [RS]), Psöriatik Artrit (Psa), İnflammatuar Barsak Hastalığı (IBD), İdiopatik Sakroileit;
BÖBREK NAKİLLİ ÇOCUKLARDA GEÇ DÖNEM AKUT REJEKSİYONUN GREFT SAĞKALIMI ÜZERİNE ETKİLERİ. Başkent Üniversitesi Çocuk Nefroloji Dr.
BÖBREK NAKİLLİ ÇOCUKLARDA GEÇ DÖNEM AKUT REJEKSİYONUN GREFT SAĞKALIMI ÜZERİNE ETKİLERİ Başkent Üniversitesi Çocuk Nefroloji Dr. Aslı KANTAR Akut rejeksiyon (AR), greft disfonksiyonu gelişmesinde major
Eylül 2015-Eski ş ehir
Eylül 2015-Eskişehir Kimlere verilmeli Problemli durumlarda çözümler Psoriasiste biyolojik ajan kullanım rehberi Nelere dikkat edilmeli Hangi ajan nerde üstün Nasıl takip edilmeli Kimlere verilmeli Orta
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. FLURİDİN jel 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM. Etkin madde:
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI FLURİDİN jel 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Flurbiprofen 1.50 g Yardımcı maddeler: Butillenmiş hidroksitoluen Propilen Glikol Dipelargonat
OZON UYGULAMASI SERTĠFĠKALI EĞĠTĠM PROGRAMI
OZON UYGULAMASI SERTĠFĠKALI EĞĠTĠM PROGRAMI Dr.Sedat YILDIZ HEKĠMLERĠN EĞĠTĠMĠ ve SERTĠFĠKALI EĞĠTĠM PROGRAMI NEDEN GEREKLĠ?? Ozonun tıbbi kullanımının uygulanması için klinik bilgi ile teşhis ve tedavi
ECULİZUMAB DOÇ. DR. NURHAN SEYAHİ. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı
ECULİZUMAB DOÇ. DR. NURHAN SEYAHİ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı ECULİZUMAB Fare kaynaklı, insanlaştırılmış Monoklonal bütün antikor Moleküler ağırlığı 148 kda Yarı ömrü 11 gün Kompleman
ÜLSERAT F KOL TTE ÖZELL KLER, BEL RT LER, BULGULAR ve DO AL SEY R
29 ÜLSERAT F KOL TTE ÖZELL KLER, BEL RT LER, BULGULAR ve DO AL SEY R Dr. Hale Akp nar Dokuz Eylül Üniversitesi T p Fakültesi Gastroentoroloji Bilim Dal, zmir G R fi Ülseratif kolit (ÜK) kolonun mukozas