gundan, bu husustaki tereddiidiin tefsir yolu ile haledilmesi gerekli goriumektedir. Iktizasimn yapilmasina musaade buyurulmasmi dilerim.

Transkript

1 S.Sayisi:139 Gumruk tarife kanunu ile I895 sayili kanunda yazih "gazoil,, igin her hangi bir vasff aranihb aramlmiyacagmm tefsiri hakkinda Ba vekalet tezkeresi ve iktisad, Maliye, Gumruk ve inhisarlar ve Biit?e encumeni mazbatalan (3/97) T.C. Ba vekalet 27 -TV' Kararlar mudurlugu Sayt : ty/968 Biiyiik Millet Meclisi Yiiksek Reisligine Gumruk tarife kanunu ile 1895 sayili kanunda yazili (gazoil) i?in her hangi bir vasif aranilrp araniliriayacagmm tefsiri hakkinda Gumruk ve inhisarlar vekilliginden yazilan 24 - IV tarih ve 18998/435 sayili tezkere sureti Yiiksek huzurlanna sunulmustur. tsin tefsir yolu ile halline ve sonunun bildirilmesine Yiiksek musaadelerini dilerim. Basvekil 1. Inonu Gumruk ve inhisarlar vekilliginin 18998/435 sayili ve 24 - IV tarihli tezkeresi suretidir Yiiee Basvekalete 1895 numarali kanunun 1 nci maddesinde «Balya - Karaaydin irketinin. isletmekte oldugu madenlerde kullanilmak iizere haricteii getirecegi (Gazoyl) lie. sene miiddetle gumruk resminden ve muamele vergisinden muaftir» denilmektedir. Gerek 1499 numarali tarife kanununa ekli tarife cetvelinde ve gerek bu tarifede degisiklikler yapan ve 31 - VIII te hukmu yurumege baslayan 2255 numarali tarife cetvelinde ayrica «gazoyl» adi altinda bir madde yoktur sayili tarifenin 695 numarasmda «Mahrukati mayiai madeniye ve madeni yaglar» basligi altinda bu tiirlii yanici maddeler kesafet esasina gore tertib ve tasnif edilmis bulundugundan 1895 sayili kanuna gore muaf ge irilmesi gerekli bulunan gazoilin evsafi ne olmasi lazimgeleeegi tktisad vekilligile muhabere edilerek tesbit olunmussa da bu madenlerde kullanilan gazoillerin bu evsafa uymadigi anlasilmistir. Derinlestirilen arastirmalarda, gazoil igin her tilkede birbirinden farkli vasiflar tesbit edilmi oldugu ve bir maddenin gazoil adini alabilmek igin haiz olmasi icab eden vasiflann fennen katiyetle tayin edilemedigi gorulmiistur. Diger taraftan gerek 1895 ve gerek bunun miiddetini uzatan 2668 sayili kanunlann tetkik edilen esbabi mucibe layihalarmdan, bu kanunlann tedvin maksadinm yurda iktisadi faydalari dokunan maden isletmesinin devamini temin ve miaden faaliyetinin kesilmesi yiiziinden, ocaklarda vukuu melhuz olan zararlardan sakinmak oldugu anlasilmis oldugundan muafiyet meselesinin de bu,maksada gore halledilmesi gerekli gorulmustiir sayili kanun gazoilin muafiyeti icin, bunun maden motorlerinde kullanildigmin alakali merciin vesikasile tesbit edilmesini sart koyduguna gore, bu vesikalarla madende kullanilmis oldugu sabit olan gazoil igin u veya bu evsafm anevcudiyeti araninaksizm muafiyet tatbiki kanun vaznnm maksadma uygun olacagi diisunulmekte, ancak kanunda bu cihet sarahatle tesbit edilmemis oldu-

2 2 gundan, bu husustaki tereddiidiin tefsir yolu ile haledilmesi gerekli goriumektedir. Iktizasimn yapilmasina musaade buyurulmasmi dilerim. Iktisad eneiimeni mazbatasi iktisad encumeni 9 - XII Karar No. 6 Giimriik tarife kanunu ile 1895 sayili kanunda yazili gazoil icin her hangi bir vasif aranilip aranilmayacagmin tefsiri hakkinda Ba vekaletten gonderilen tezkere enciimenimize verilmekle Giimriik umum miidiirii hazir oldugu halde tetkik ve miizakere olundu: Kursun fiatinin diinya piyasasmda cok diis-fmesi iizerine Balya - Karaaydm sirketinin elinde bulunan madenlerin i letme durumu mu kiilata ugradigmdan, Hiikumet bu irketin faaliyetini devam ettirebilmesi icin harigten getirterek madende kullandigi mayi madeni mahriikatm hiuayyen merasim dahilinde giimriik resmi ve muamele vergisinden istisnasini Kamutaya teklif etmi, Kamutay da aldigi izuhat ve yaptigi incelemeler neticesinde bu muafiyetin verilmesini yerinde bularak keyfiyeti 1895 numarali kanunla kabul etmi idi. Kabul edilen bu kanunun hiikmii iic sene devam ettigi gibi bilahare 2255 numarali bir kanunla goriilen iktisadi liizum iizerine mezkur muafiyet hiikmii alti ay daha uzatilmigtir. Ancak harigten getirilen bu yaglara verilen (Gazoil) ismine yeni tarife kanununda tesadiif edilemediginden i in giimriik muamelesi yoniinden kanuna uygun olup olmamasmda tereddiide dii ulmii ve bu hususta Iktisad vekaleti Teknik biirosundan da izahat istenmistir. Ancak yapilan bu incelemeler neticesinde (Gazoil) tabirinin her memlekette ayn bir vasifta kullanildigi anla ildigmdan tatbikatta bu mu kiil, idareten halledilememi tir. t}c bucik sene devam eden bu mnameleden sonra mezkur muafiyetin yine devaminda fayda miilahaza edilmis ve gecen sene cikanlan 2668 numarali bir kanunla bu liizum iic sone icin daha uzatilmi tir. Son gikan bu kanunda (Gazoil) isminin tarifeye ademi tetabuku goz oniinde tuularak kanundan bu kelime cikanlmis ve bunun yerine (Mayi madeni mahrukat) tabiri yazilmi - tir. Enciimenimiz de yaptigi incelemeler sonunda Hiikumetin tezkeresinde de isaret edil- M digi veghile vazn kanunun bundan kasti, Bal- N ya - Karaaydm sirketinin i lemesile memlekev i te temin ettigi menfaati devam ettirmek olup bu hususta irketin mahrukat olarak kullandigi madeni yaga (Gazoil) isminin verilip verilmemesinin muafiyet yoniinden tatbikatta aylun sayilacak bir keyfiyet olmamasi neticesine varmi tir. Bu miitaleaya binaendir ki enciimenimiz kanunun tatbiki cephesinden maddede tefsire muhtac bir nokta gbrmemi ve verilen izahata nazaran bu giine kadar bu husus igin mezkur madende sarfedilen yaglarm vazn kanunun maksadma uygun ve usuliine muvafik oldiigu neticesine varmi tir. sunulmu tur..ik. E. Rs. M. M. Katib Tckirdag Giresun Nigde <S\ Kescbir Is. tfabuwcu Dr. R. Fcrid Talay Kenya. Samsun Rskisehir //. Dikmen All Tuvali K. Sazak A/a (liirniisano Ay dm Edih Tor N. Topcoglu (iirosim Eskisehir Xhizaffcr Kthg jrmin ( S. Sayisi : 139 )

3 3 Maliye enciimeni mazbatasi Maliye enciimeni XII Karar No. 21 Giimriik tarife kanunu ile 1895 sayili kanunda yazili gazoil igin her hangi bir vasif aranilip aranilmayacagmm tefsiri hakkinda Basvekaletin 27 nisan 1935 tarih ve 6/968 sayili tezkeresine bagli olarak gonderilen Giimriik ve inhisarlar vekaleti tezkeresi, vekaletin salahiyetli memuru hazir oldugu halde, enciimenimizde okundu. iktisadi buhranm dogurdugu giigliikleri ye~ nerek isliyebilmesi icin Balye - Karaaydm maden ocaklarmda kuvvei muharrike olarak kullanilacak mayi madeni mahrukat 1931 yilmda tedvin edilen bir kanunla giimriik resminden ve muamele vergisinden muaf tutulmu tur. 19-VI-1935 tarihli ve 2781 sayili kanuna gelinceye kadar bu muafiyeti temin eden kanunlarda gazoil tabiri kullanilmis, ancak tarife kanununda bu tabiri kar ilayan madde olmadigmdan gumriikle sirket arasinda tatbik noktasmdan bazi tereddiitler dogmu tur sayili kanun bu ihtilaf Ian kokiinden kaldirarak muafiyeti tarife kanununda mevcud maddelere gore ifade etmi ve bununla da otedenberi irkete tatbik edilen muafiyetin hangi maksad ve maddeye munhasir oldugunu ifade eylemi tir. Bu itibarla evvelki kanunlarda gazoil tabirinin kullanilmasi ile hasil olan tereddiid tamarnen aydmlanmi oldugundan enciimenimiz mevzu usullerine gore irketin kullandigi madeni yaga gazoil isminin verilmi olmasmm muafiyet yoniinden tatbikatta hie bir aykinlik dogurmamasi icab ettigine ve bu sarahat muvacehesinde aynca bir tefsire mahal olmadigi liizumuna kail olarak Iktisad enciimeninin miitaleasraa igtirak etmistir. sunulur. Maliye En. Reisi M. M. Katib Bayazid Isparta Cankiri Ihsan Tav Kamdl Vnal M. Onsay Yozgad Kars Bursa Emin Drmnan (). Kiinlay I). G. Kahraman Izmir Istanbul Diyarbekir K. Dursun Y. Yazici Iluriye Oniz Balye - Karaaydm sirketinin ^notorlerinde muharrik olarak yakilmak iizere getirecegi maddenin giimriik resminden ve muamele vergisinden muafiyetine dair olan 1895 numarali ve bunun temdidine dair 2668 numarali kanunlarla isbu maddei muharrike (Gazoil) ismi altmda gosterilmis, ise de son 2255 numarali tarife kanununun mayi madeni mahrukat (madeni Giimriik ve inhisarlar enciimeni mazbatasi G. ve 1. Enciimeni 17 - I Karar No. 7 ( S. Sayjsi ; 139 ) yaglar ) faslmda gazoil ismi bulunmamasma binaen hangi vasiftaki madeni yagm gazoil telakki edilecegi iizerinde tered - dud hasil oldugundan tefsir talebini havi Biitge enciimeninden encumenimize tevdi edilen Hukumetin tezkeresi Giimriik ve inhisarlar vekaletinden gonderilen memur hazrr oldugu halde miizakere ve tetkik edildi.

4 I bu tefsir talebi Giimriik ve inhisarlar vekaletinden 24 - IV tarihli tezkere ile yapildigi Basvekaletin Meclise hitaben yazdigi tezkerede yazilmaktadir. Halbuki, Giimriik ve inhisarlar vekaleti tarafmdan bu tezkere yasildiktan sonra 2781 numarali kanun mevkii tatbika konmustur ki, isbu kanun metninde (Gazoil) ismi bulunmayip birinci madde Balye - Karaaydm madenleri kiralama ve isletme sfrketinin mezkur madenlerdeki dizel ve somii dizel motorlerinde muharrik olarak yakilmak iizere harigten getirecegi madeni mahrukatl935 mali ydi baslangicmdan itibaren uc, seneye kadar giimriik resmi ve muamele vergisinden muaf tutulacagi muharrer bulunmaktadir. Binaenaleyh, bu madde hukmiine gore giimriikten muaf olarak ithal edilmesi lazrmgelen maddei muharrikenin mezkur sirketin dizel ve somii dizel motbrlerinin ihtiyaci olan mayi ma- 4 deni mahrukat oldugu gibi bu maddenin sarahati ve ayni sebeblerin mevcud olmasi dolayisile 1895 ve 2668 numarali kanunlardaki gazoilin de yukanda zikredilen sirketin kullandigi dizel ve somii dizel motorlerinde kuvvei muharrike olarak istimal edilen mayi madeni mahrukatm sarahati nevine dahil bulunduguna enciimenimizce kanaat hasd olmus, mazbatamiz dosyasile birlikte Biitge encumenine tevdi kilmmis.tir. Yiiksek Baskanliga sunulur. G. ve 1. E. Reisi M. M. Katib Qorum Istanbul Sinob 1. Eker S. Uraz II. Orugoglu Amasya Aydin Bolu Nafiz Aldtn A r. Ooktepe Dr. Emin Cental Suda.Kenya Kiitahya Bediz Omer Ding Biitge encumeni mazbatasi Biitge encumeni 31 - III Mazbata No. 118 Gumriik tarife kanunu ile 1895 sayili kanunda yazdi (gazoil) igin her hangi bir vasif aranilrp arandmryacagmm tefsiri hakkindam Basvekaletin 27 nisan 1935 tarih ve 6/968 sayili tezkeresi encumenimize verilmis olmakla tktisad vekaleti madenler basmiihendisi Halil ve Giimriik ve inhisarlar vekaleti tetkik miidurii Nuri Anil hazir oldugu halde okundu ve konusuldu: Enciimenimizce yapilan tetkikat neticesinde Balya - Karaaydm sirketinin 1895 saydi kanun hukmiine musteniden harigten getirmis oldugu gazoilin evsafmi tayin hususunda 2255 sayili kanunun nesri tarihine kadar hig bir ihtilaf gdnnadigi halde 2255 numarali kanun ile degistirilen giimriik tarifesinin 695 numarasmm (D) fikrasma agir maden yaglari ve tortulan icin konulmus olan (270 dereceden ewel takattur eden hafif kismi % 10 u tecavuz etmiyecektir) kaydinden dolayi % 10 dan fazla hafif yagi ihtiva eden agir maden yaglarmin da muafiyetten istifade edip etmiyecegi hususununda tereddiide du iildugu anla dmi tir saydi kanunun nesrinden ewel sirket namma gegirilen gazoillerle bu kanunun nesrinden sonra gegirilenler arasmda evsaf itibarile bir fark olmadigma gore, 1895 saydi kanunun hiikumleri dairesinde ithal edilmis olan gazoillerin muafiyetinin devammda 2255 saydi kanunun bir mani teskil etmiyecegine ve bu kanunda hususi bir kanun mahiyetinde olan 1895 sayili kanun hukiimlerini degistirir bir kayid bulunmadigma enciimenimizce kanaat hasd olmus ve bu itibarla gerek 1895 ve gerek bu kanunun miiddetini uzatan 2668 sayili kanunlarrn meriyetleri zamanmda gegirilip te Bal- ( S. Sayisi : 130 )

5 ya - Karaaydm sirketinin Dizel ve Somiidizel motorlerinde kullanildigi kanuni tarifler dairesinde tevsik edilen gazoillerui muai tanmmasi her iki kanunun tedvin maksatlarma uygun gbriildiigii gibi, 2781 sayili kanunda gazoil tabirinin mayi madeni mahrukat sekline girmis olmasi buna delil addedilmistir. Bu sebeblerden dolayi enciimenimiz de tktisad, Maliye, Giimruk ve inliisarlar enciimenlerinin goriislerine istirak ederek meselenin tefsirine mahal olmadigi miitaleasmda bulunmaktadir. Umumi Heyetin tasvibine konulmak iizere _ & _ sunuldu. Beis V. Isparta Miikerrem Vnsal Balikesir E. Adakan Qorum E. 8. Akgol Kayseri N. Kerven Seyhan Nad Eldeniz M. M. Trabzon Sim Day Qorum M. Cantekin Gazi Antep A. II. Ayerdem - Mus. Ataman Siirt M. Mayakon Katib Istanbul F Oymen Izmir K. Inang Ordu H. Yalman Srvas R. Ba ara ^» (13. Sayisi : 139)