Bölüm Beş. Benlik Benlik ve Kimliksizlik Faydalara Yönelik Eleştiriler Sosyal Medyanın Politik Kullanımı Ünlüler ve Sosyal Medya Siber Zorbalık

Transkript

1 Onur Yılmaz (MSc)

2 Bölüm Beş Benlik Benlik ve Kimliksizlik Faydalara Yönelik Eleştiriler Sosyal Medyanın Politik Kullanımı Ünlüler ve Sosyal Medya Siber Zorbalık

3 Giriş Sosyal medya kişilerin gerçek isimlerini kullanmalarını gerektirir Kişiler bu platformda genellikle offline hayatlarından tanıdıkları kişiler ile düzenli olarak iletişim halindedirler Bir yandan Bu teknoloji kendimizi sunmamız için bir imkan sağlar Genel olarak yaptıklarımızdan kurtulmamızı sağlar (çeşitlilik sağlar) Diğer yandan ise Bu farklı yapmak istediğimiz veya yaptığımız şeyler pek çok kişiye açıktır ve uzun bir süre erişim imkanı bulunur

4 Giriş Bu erişimin uzun süre oluşundan ötürü ise, her ne kadar olumlu etkisi de olsa aynı zamanda zararlı sonuçlara da sebep olabilmektedir Bu bölümde sosyal ağların, benlik kontrolünü arttırışına ek olarak nasıl zararlar verebileceğini tartışacağız Bunu yapabilmek için aşağıdaki konular üzerinden gideceğiz Politik kullanım Ünlüler ve sosyete Siber zorbalık

5 Benlik Benlik kavramı İdeal benlik Özsaygı

6 Benlik Benlik kavramı Başkalarının bizimle ilgili fikirleri ve yine bizim kendimize yönelik sahip olduğumuz fikirler İdeal benlik Nasıl olmak isterdik? Kendimiz için sahip olduğumuz hedefler Özsaygı Bir kişinin kendi özdeğerine yönelik yapmış olduğu değerlendirmelerin tamamıdır Eğer mesafe çok fazla ise özssaygı düşük olabilir

7 Benlik Kendimizi ifade edebilmek için bir hikaye sunarız Anlattığımız bu ifade benliğimizi şekillendirmemiz için büyük önem taşımaktadır İnsanlar kendilerini sunabilmek için bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde efor harcarlar Genellikle iyi bir ışıkta değerlendirilir İzlenim Yönetimi

8 Benlik ve Kimliksizlik Online iken insanlara ne göstereceğimizi seçebiliriz Daha olumlu ifadeler Video ve resimlerin editlenmesi veya photoshop yardımı Bir kişinin kimliğini kontrol etme becerisi, kimliksiz olmayı da beraberinde getirebilir Kimliğini gizlemeye çalışabilir Hiçbir bilgi vermeyebilir Haber akışının pasif tüketicisi olabilir

9 Benlik ve Kimliksizlik Kimliksizlik algısı kişinin etrafındaki sosyal normları ortadan kaldırarak ket vurma etkisini ortadan kaldırabilir Online Ket Vurmanın Ortadan Kalkması Kimliksizliğe ek olarak ayrıca ket vurma davranışının ortadan kalkması potansiyel olarak kötü bir etki yaratabilir Kabul edilebilir davranışların sınırlarını ortadan kaldırabilir

10 Benlik ve Kimliksizlik Watson, 2010 İnternetin kimliksizliğe imkan tanıyor oluşu empatiyi yozlaştırıyor Antisosyal davranışları destekliyor Sanal cesareti gerçek duygunun yerine koyuyor Buna yönelik örnekleri siber zorbalık üzerinden değerlendirmeye alabiliriz

11 Faydalara Yönelik Eleştiriler Online özsunum, kişilerin mevcut kişilik algıları tarafından etkilenmektedir Arzu ettikleri kimliklerini gösterme isteğine kıyasla Kişinin gerçek bir kimliği sunmaya yönelik arzusu yüksektir Birbirini hali hazırda bilen kişilerin oluşu Online kimliğimizi değiştirmenin bir işlevinin olmayışı Genel olarak insanlar çok idealleştirmedikleri yanlarını sunarlar (Chester, 2004; McClung, 2007, Jung et al., 2007)

12 Faydalara Yönelik Eleştiriler Her ne kadar kişiler kimliklerini yönetmek adına bir efor harcamış olsalarda Aslında internette zaman geçirme miktarı ne kadar fazla olursa kişilerin kendileriyle ilgili verdikleri bilgiler de o kadar doğru olacaktır Doğru olmayan bir kimliği yansıtmanın zor olduğunu belirtmişlerdir Bu tip bir siber dünyanın ne gibi bir anlamı olabilir? Bir noktaya kadar kişiler kimliklerini yönetebilir Fakat offline hayatlarıyla online hayatlarının kesiştiği noktalarda sınırlılıklar vardır

13 Faydalara Yönelik Eleştiriler Offline ve online dünya arasındaki bu bulanıklık farklı kişiler için ne anlam ifade etmektedir? Sosyal medyanın kullanımı kişinin öz yönetimini sağlama açısından faydalı olabileceği gibi aynı zamanda benliğe de zarar verebilmektedir Utangaç veya içine kapanık kişiler Narsisistik kişiler Ünlüler ve politikacılar Siber zorbalık

14 Sosyal Medyanın Politik Kullanımı Kimlik muhafaza etmek ve başkalarının algılarını yönetmek politikacılar için özellikle önemlidir Temsil ettikleri kişilerin endişeleriyle ilgili bilgi sahibi olmak durumundadırlar Kimlik yönetimi için pek çok politikacı sosyal medyayı kullanmaya başlamıştır Politikacıların tercihi diğer sosyal medyalara kıyasla genellikle Twitter olmaktadır Facebook un dili kullanıcıları bir şeyi sevmeye iter Bir politikacıya herhangi bir bağlılığı olmayan bir kişinin bu sayfaları beğenip takip etmeleri de haliyle çok olası değildir Bir sayfayı beğenmiş görünmek kişinin öz sunumuna dahil olacaktır

15 Sosyal Medyanın Politik Kullanımı kişinin Twitter hesaplarının incelenmesiyle çıkan bir istatistik: yaplaşılan gönderilerin toplamda %90 ı tek yönlü bir iletişim ile meydana geliyor Facebook daha çok ilişkileri muhafaza etmek için Twitter ise daha çok bilgi paylaşımı için

16 Ünlüler ve Sosyal Medya Pek çok ünlü sosyal medyaya sürüklenmiştir. Bu ortam onlara destekçileriyle iletişime geçme imkanı sunan bir mekanizmadır Aracı kişiyi (basın) ortadan kaldırmaktadır Pek çok ünlü sosyal medyadan faydalanmaktadır Basın tarafından yanlış yazılan haberleri düzeltme imkanı Gerçek kişilikleri koruma altına alınır Yansıttıkları kişiliklerinin faydasını görürler Arzu ettikleri gibi izlenim yönetiminden faydalanırlar

17 Ünlüler ve Sosyal Medya Ünlüler genellikle sosyal medyayı şu sebepler için kullanır Günlük hayatlarını paylaşmak için Özel hayatlarıyla ilgili takipçi sorularını cevaplamak için Hayranları paylaşılan resimleri ve videoları izleyebilir Bu durum kişileri ünlülerle parasosyal ilişki geliştirmeye itebilir İnsanlar ünlüler ile ilgili yüksek miktarda bilgiye sahip olduğunda bu tip bir ilişki gelişebilir

18 Ünlüler ve Sosyal Medya Ünlülerle meydana gelen tanışmalarda veya uzun ve derinlemesine yapılan söyleşilerde, bu kişilerin gerçek kişiliklerine dair bilgiler çok şaşırtıcı olabilir «Asla kahramanınızla veya idolünüz ile tanışmamalısınız» Bir kişinin aklında bir ünlüyle ilgili oluşan bir imaj, gerçekte olanı temsil etmeyebilir Çocukluk hayallerinin yıkılması olgusu

19 Siber Zorbalık Siber Zorbalık Kendisini savunacak durumda olmayan bir kurbana yönelik, kişi veya kişiler tarafından yapılan, agresif, bilinçli, ve zaman içerisinde sürekli tekrar eden davranışlardır Araştırmalar düzenli olarak bu tip davranışların genç kişilerin iyilik halleri üzerindeki tehditleri ortaya dökmüştür Fakat bunun yanında sosyal medya, kişinin sosyal gelişimi için artık bir önem taşımaktadır

20 Siber Zorbalık Öz saygı ve benlik kavramı, kişilerin online etkileşimleri tarafından etkilenmektedir Siber zorbalığa maruz kalan kişilerin düşük öz saygılarının ve olumsuz bir benlik kavramları olduğu görülmüştür (Salmivalli, 1999; Wild et al., 2004; Kowalski, 2008) Bu durum önem arzetmektedir çünkü kurban durumundaki bu kişiler Üzgün, depresif, kaygılı, suçlu, utanç ve öfke hissetmektedir Kendilerini olumsuz olarak değerlendirip kendileriyle ilgili genel duruşları olumsuz olmaktadır

21 Siber Zorbalık Özsaygı ve benlik kavramına yönelik bunca zarara rağmen yinede genç kişiler sosyal medyayı kullanmaya devam etmektedir Genç insanların sosyal medyayı kullanıp kullanmamasına yönelik teorik bir tartışma dönmektedir

22 Siber Zorbalık Bazı uzmanlar online etkileşimin olumlu etkileri üzerine odaklanır Gelişim için bir ortam yaratır Bir kişinin kimliğini ve kişiliğini yansıtmasını sağlar New York Times Customer Insight Group, katılımcı ile yapılan bir araştırma Katılımcıların %68 i online paylaşım sitelerinde kendilerini daha iyi ifade ettiklerini belirtmişlerdir

23 Siber Zorbalık Online davranış incelendiğinde 2 boyutu tanımlayabiliriz Gösteriş olarak kimlik Sosyal medyayı takip eden kişilere gösterilen samimi bilgiler Fakat bu kişilerin tamamı yakın veya aile üyesi olmamaktadır Bağlantı olarak kimlik Yakın olduğunuz kişilere ne kadar güvenebileceğinize dair yargılarınıza güvenmek Risk taşıyabilir Sosyal medyada yakın olduğunuz kişilere samimi bilgileri paylaşıyor oluşunuz, sizi istemsiz bir şekilde siber zorbalık kurbanı olmaya savunmasız kılabilir

24 Siber Zorbalık Sosyal medya kullanımını eleştiren uzmanlar Narsisizm ve takıntılı davranışı oluşturduğunu savunurlar Kimliksiz olmanın rolünü tartışırlar İnsanlar kimliksizlikten kaynaklanarak bariyerlerin ortadan kalkması durumunu ket vurmanın ortadan kalkması şeklinde gösterebiliyor Ergen davranışları üzerine bir çalışma(cassidy et al., 2009) %52 si daha yaşlı gibi göstermiştir %23 ü farklı bir toplumsal cinsiyet belirtmiştir %19 u farklı bir fiziksel görünüş benimsemiştir %15 i yapmayacakları şeyleri yaptıklarını belirtmiştir

25 Siber Zorbalık Hem savunan hem de eleştiren görüşler, kişilerin sosyal medyadan önce gerçeklikte varolan bir kişilikleri olduğu görüşünü savunur Savunan görüş Kimlik geliştirilebilir Teknoloji artık hayatın bir parçası Karşı görüş Sosyal medya kimliğe zarar verebilir Özsaygı ve benlik kavramı siber zorbalık ile zarar görebilir

26 Siber Zorbalık Bir takım adımlar atılmalıdır Siber zorbalık davranışlarının bir takım legal sonuçları olmalı Antisosyal davranış veya suç unsuru olarak değerlendirilmelidir Ebeveyn gözetimi ve okul yardımı Antisosyal davranış gözlemlenmesi halinde okul psikologlarına danışılmalıdır Zorbalık davranışını yapanların uygun şekilde cezalandırılması Veli toplantılarının düzenlenmesi Kurban veya antisosyal davranışı gösteren kişinin terapi görmesi