İŞLETME YÖNETİMİ. Yönetim İşlevleri. Yürütme Süreci. Yürütme Süreci. Yönetim İşlevleri. Yürütme. Yöneticilerin Yürütme Süreci ile İlgili Sahaları

Transkript

1 İşlevleri İŞLETME ÖNETİMİ İşlevleri ürütme Girdiler Kontrol Planlama Organize etme ürütme Çıktılar Prof.r.Hayri ÜLGEN ürütme Süreci Çalışanları etkileyerek harekete geçirerek işletme amaçlarını sağlamaya yönelik çalışmaları kapsar; Çalışan yöneticiler arasındaki ilişkilere odaklıdır. Çalışanların kişilik, tutum, algılama, öğrenme, duygularını anlama; yetenek davranışlarını tanıyabilme Uygun lik biçimleri Çalışanları güdüleme (moti etme) Etkin iletişim ürütme Süreci Çatışma stres yönetimi İşletmelerde İnsan ile ilgili Konular Niçin Önemlidir? Çalışanları etkili rimli olarak işletmenin amaçları doğrultusunda yönetebilmek için Çalışanların yeteneklerini sürekli geliştirerek sürdürülebilir rekabet üstünlüğü sağlayabilmek için öneticilerin ürütme Süreci ile İlgili Sahaları Bireysel la İlgili Sosyal algılama Kişilik uyular iş ile ilgili tutumlar İş tatmini Motivasyon Stres Grup ı ile İlgili lik grup Grup dinamikleri takım çalışması Etkili iletişim Örgütsel Konular ile İlgili İşletme kültürü aratıcılık yenilikçilik eğişim İş yeri stresi Çatışma yönetimi Öğrenen örgüt yaratma Global Alan ile İlgili Uluslararası yönetim Kültürel farklılıklar Kültürlerüstü yaklaşım ÜLGEN&SEMERCİÖZ 1

2 Motivasyon İşletme amaçları doğrultusunda çalışanları güdülemek (moti etmek); İşletme amaçları doğrultusunda çalışanların arzu, istek davranışlarının yönlendirilmesi. Motivasyon aklaşımında Gelişmeler Geleneksel aklaşım: Verimlilik için maddi ödül (Taylor) İhtiyaçlar Ödül (İçsel/ışsal) İnsan İlişkileri aklaşımı: Sosyal ihtiyaçların karşılanması (Mayo) İnsan kaynakları aklaşımı: Maddi sosyal ödüllendirme İşletmelerde Motivasyon Faktörleriyle İlgili Görüşler Kapsam teorileri kişinin içinde bulunan kişiyi belli bir davranışa iten iç faktörleri inceler anlamaya çalışır(maslow, Herzberg, Alderfer) Süreç teorileri kişiyi belirli bir davranışa iten bu davranışı tekrarlamasına neden olabilen, kişi dışındaki faktörleri inceler anlamaya çalışır. (Vroom, Adams) Maslow: İhtiyaçlar Hiyerarşisi Kendini Aşma Saygınlık Takdir Edilme Ait Olma Günlik Fizyolojik (Barınma Beslenme) Maslow: İhtiyaçlar Hiyerarşisi Maslow İhtiyaçlar Hiyerarşisi Herzberg Çift faktör Teorisi (HijiyenMotivasyon) Alderfer ERG(VAG) Teorisi Kendini Aşma Kendini Aşma Saygınlık Moti edici Faktörler Gelişme Saygınlık Günlik Fizyolojik Hijyen Faktörler Varolma Günlik Fizyolojik Motivasyonda Kapsam Teorileri ÜLGEN&SEMERCİÖZ 2

3 Vroom: Beklentiler Teorisi Kişinin davranışı, Göstereceği çabaların olumlu sonuçlar receğine olan inancına, Bu olumlu sonuçların istediği ödülü getireceği beklentisine; Ve bu ödülü arzulama derecesine bağlıdır. Bu durumu ile teori 3 beklenti üzerine odaklanır: ÇabaPerformans beklentisi PerformansÖdül (Sonuç) beklentisi Ödülü arzulama derecesi (Valens) ÇabaPerformans Beklentisi Valens :Sonucun kişi için değeri Çaba Performans 1.Sonuç PS Beklentisi Araçsallık 2.Sonuç Tatmin olma Motivasyon =(ÇP Beklentisi) X (PS Beklentisi) X Valens (01) (01) (1 /+1) Vroom un Motivasyon ile İlgili Beklentiler Teorisi Adams: Eşitlik Teorisi Çalışanlar sadece çabalarının karşılığında elde ettikleri sonuçlara (ödül) bakmazlar Bu çaba sonuçları başkalarının çaba ödülleri ile karşılaştırırlar. Karşılaştırma sonucunda algıladıkları adalet eşitlik durumuna göre davranışlarını belirlerler. Kişinin elde ettiği sonuç(ödül) Kişinin sarf ettiği çaba = Başkalarının elde ettiği sonuç(ödül) Başkalarının sarfettiği çaba Eşitlik yok ise Sarf ettiği çabasını Elde ettiği sonucu Algılama şeklini değiştirerek eşitliği sağlama yoluna gider. ya işi terkeder İş tasarımı olu ile Motivasyon İş basitleştirilmesi İş rotasyonu İş genişletilmesi İş zenginleştirilmesi Finansal ÖdemeMotivasyon İlişkisi Finansal ödemenin; Fizyolojik Günlik Saygınlık Kendini tamamlama ihtiyaçları konusunda araçsallık durumu X Söz konusu ihtiyaç ın kişi için taşıdığı önem derecesi = Finansal ödemenin Motivasyon etkisi Araçsallık : Finansal ödemenin ihtiyaçların karşılanması konusundaki rol öneminin algılanma durumu lik Amaçları gerçekleştirmek üzere başkalarının faaliyetlerini etkilemek yönlendirmek lik; İnsanlar (liderizleyici) arasındaki ilişkileri kapsar Amaçların gerçekleştirilmesi için kullanılır Güç etkileme unsurlarını kullanır gücü : hiyerarşik organizasyon yapısından kaynaklanır lik gücü : kişisel yeteneklerden özelliklerden kaynaklanır ÜLGEN&SEMERCİÖZ 3

4 Kişiyi dikkate alma Çalışana yönelik Kişi ilişkilerine yönelik Kişiyi dikkate alma Çalışana yönelik Kişisel Mevki Güç Başkalarının davranışını etkileyebilme potansiyeli A nın B nin davranışlarını etkileme yöneltme ile ilgili niyetlerini açıklaması sonucunda B, A nın kendisi ile ilgili yaptırım kapasitesini algılayarak A nın arzusuna uygun davranış gösterir. Güç ün Kaynakları Cezalandırıcı Güç Ödüllendirici Güç asal Güç Güç potansiyel bir olgu olup mutlaka kullanılması gerekmez Uzmanlık Gücü Karizmatik Güç lik Teorilerinin Evrimi ı (oğrusal aklaşım) Büyük Adamlar Teorisi Özellikler Teorisi Zeka Günilirlik İnisiyatif sahibi likte sal Teori İşe yönelik İnsana yönelik likte urumsallık Teorileri Takipçiler Koşullar Otokrat otorite alanı emokrat Ast ın özgür davranış alanı Kararını bildirir Kararını asta gerekçeli açıklar astlardan öneri alır grup kararlarını destekler belirlenen sınırlarda ast kararını uygular ı İkiboyutlu lik Teorileri Çok sayıda lider davranışından iki önemli lider davranışı belirlenmiştir * Kişiyi dikkate alan * İşe ağırlık ren Ohio State Çalışmaları Michigan Çalışmaları Matrisi Michigan Çalışmaları/Ohio State Çalışmaları Etkili öneticiler alanı (MÇ) Ç Ç İyi performans tatmin alanı (OSÇ) Ç Ç İşe yönelik İşe odaklı İşe/Üretime yönelik İşe yönelik İşe odaklı ÜLGEN&SEMERCİÖZ 4

5 Kişi İlişkisine önelik Kişi İlişkilerine yönelik Performans Matrisi Kulüp Orta Karar 5.5. Takım likte urumsallık aklaşımı (Fred Fiedler) İyi Zayıf 1 İşe/Üretime yönelik Otoriter Kötü İzleyici İlişkisi (İyi/Kötü) İş in yapısı in Mevki Gücü (Kuvtli/Zayıf) Olumlu Orta Olumsuz Koşullar/urum İ İ İ İ K K K K apılanmış apılanmamış apılanmı ş K Z K Z K Z K Z apılanmamış likte urumsallık aklaşımı (HerseyBlanchard) İşe yönelik Orta Olgun R4 R3 R2 R1 İzleyici yönetimi İzleyicilerin Olgunluk erecesi i Olgun olmayan likte urumsallık aklaşımı (HerseyBlanchard) () Konuşacağız, Kararı SEN receksin (ya biz receğiz) Kararı SEN r () Ve S4 S3 S2 S1 Verici Konuşacağız, Kararı BEN receğim (biz receğiz) Kararı BEN receğim () likte urumsallık aklaşımı (HerseyBlanchard) () () S4 G4 S3 S2 Ve S1 Verici G3 eğişken G2 G1 () İşlemci Ödüllendirici/Cezalandırıcı Görev tanımlayıcı apılandırıcı kuralcı Kişiye/İşe yönelik önüşümcü Karizmatik eğer yargılarını değiştiren İlham ren Entelektüel birikim Bireysel ilgi Karizmatik Karizma sahibi/çekici Gün sahibi Vizyon sahibi bunu açık olarak anlatabilen Olağan dışı davranış sahibi önüşüm değişim ajanı Çevresel duyarlılık sahibi ÜLGEN&SEMERCİÖZ 5