AB Kulisi. Ajanda Türkiye nin AB katılım sürecinde önemli tarihler ve dönüm noktaları...

Transkript

1 AB Kulisi Mart 2010 Editör den AB Kulisi nin bu ayki Editör den bölümü, on yedi Kıbrıs Rum vatandaşı tarafından Kuzey Kıbrıs Türkiye Cumhuriyeti ndeki mülklere yönelik açılan davada Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi nin kararını irdeliyor Gündem Bu ay AB gündeminde öne çıkan gelişmeler... Ajanda Türkiye nin AB katılım sürecinde önemli tarihler ve dönüm noktaları... 1

2 Editör den AİHM DEN TARİHİ KARAR Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi nin (AİHM), bu ay başında aldığı bir karar, Kıbrıs daki siyasi dengeleri sarsacak nitelikte. 17 Kıbrıslı Rum vatandaşının başvurusu ile açılan davaya ilişkin kararında AİHM, Kıbrıs daki en önemli sorunlardan biri olan mülkiyet sorununa yeni bir boyut kazandırdı. İlgili davada, davacılar; Kuzey Kıbrıs ın Türkiye tarafından 1974 yılındaki işgalinin ardından Kuzey de bulunan mülklerini kullanamadıkları iddiasında bulunmuşlardı. Mahkeme ise Rumların KKTC deki mülkiyetleri için Kuzey de 2005 yılında kurulan Taşınmaz Mal Komisyonu na başvurmaları yönünde karar aldı. Yani mahkeme, bundan böyle Rumların Kuzey deki arsa veya evle ilgili başvurularını AİHM ye değil, doğrudan Kuzey deki Komisyon a yapmalarını istedi. Bu da AİHM nin önünde bulunan, Rum vatandaşları tarafından yapılmış başvuruyu ortadan kaldırmış oldu. Rumların Eli Zayıfladı... Strasbourg un bu hükmü, mahkeme tarafından devlet olarak tanınmayan Kuzey Kıbrıs ın hukuk sisteminin meşru olarak kabul edildiği anlamına geliyor. Mahkeme, gerekçeli kararında ise Rumları mülkiyet sorununa ilişkin adeta köşeye sıkıştırdı. AİHM, Kuzey Kıbrıs daki hukuk sistemine başvurmanın zorunlu olmadığını belirtti. Bununla birlikte, Kuzey de taşınmaz malları olan ama Komisyon a başvuru yapmak istemeyen davacıların, adadaki siyasi sorunun çözümünü beklemek durumda kalacaklarına da dikkat çekti. Yani Rumlar, adada süren barış müzakerelerinin sonucunu beklemek ile KKTC deki Komisyon a başvurmak arasında bir seçim yapmak durumunda bırakıldılar. Bu kararın, Kıbrıs Adası ndaki siyasi sorunun çözümü yönünde Rum Yönetimi üzerinde bir baskı oluşturacağı kesin. Böylece 2004 yılında AB ye girerek Brüksel i arkasına alan ve mülkiyet sorunlarını uluslararası mahkeme yoluyla çözebileceğine inanan Rum Yönetimi nin planları geri tepmiş oldu. İki yabancı ve beş Kıbrıslı Rum hakimin görev yaptığı Taşınmaz Mal Komisyonu nun önüne şu ana kadar 433 dosya geldi. Bunlardan 85 i takas yoluyla çözüme kavuşurken, bunun yanı sıra mülk sahiplerine mülklerine karşılık 47 milyon Euro tazminat ödendi. Rum Yönetimi, bu Komisyon u tanımamakta direniyor. Hatta AİHM hükmünün hemen ardından hükümet, Rum vatandaşlarına Kuzey Kıbrıs daki hukuk yoluna başvurmamaları çağrısında bulundu. Rum Yönetimi nin çağrısı, kararın Rumların uluslararası platformda elini zayıflattığına işaret ediyor. Duygu Leloğlu BRÜKSEL 2 2

3 Gündem Türkiye İspanya Döneminde En Fazla İki Başlık Açılabilecek İspanya nın Haziran ayı sonuna dek devam edecek dönem başkanlığı süresince Türkiye ile ancak iki başlık açılacağı düşünülüyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz ay İspanya ya gerçekleştirdiği ziyarette, Başbakan José Luis Rodriguez Zapatero ile yaptığı görüşmede AB müzakere sürecinin hız kazanmasını istedi. Erdoğan görüşme sırasında AB dönem başkanından dört başlıkta müzakerelerin başlatılması talebinde bulundu. Ancak müzakerelere tam hız devam sözü veren Zapatero nun bu konuda ihtiyatlı bir tutum takındığı belirtiliyor. Zira İspanyol dönem başkanlığı önümüzdeki aylarda Türkiye ile gıda güvenliği ve eğitim olmak üzere, en fazla iki başlığın açılabileceğini belirtiyor. Öte yandan Erdoğan ın temasları sırasında, Türk işadamları, öğrencileri ve sanatçılarına İspanya ya beş yıllık çok girişli vize verilmesi konusunda uzlaşma sağlandı. İflas Eden Yunan Ekonomisi Çıkış Arıyor Küresel ekonomik kriz nedeniyle Yunanistan ekonomisinin iflasın eşiğine gelmesi, AB nin Euro Bölgesinde endişeye neden olurken, AB nin icra organı Avrupa Komisyonu, Yunan hükümetinin açıkladığı reform paketine ilişkin memnuniyetini dile getirdi. Komisyon, hükümetin açıkladığı 4,8 milyar Euro tutarındaki tedbirlerin Yunanistan ın bütçe planlarının rayında olduğu anlamına geldiğini belirtti. Komisyon Başkanı José Manuel Barroso, Yunan hükümetinin istikrar programı kapsamında bütün tedbirleri alarak yükümlülüklerini yerine getirmekte olduğunu ifade ediyor. Atina ocak ayında, bu yıl içinde bütçe açığını GSMH nin %4 ü oranında düşüreceğini belirtmişti. Bütçe açığının düşürülebilmesi için ise devlet harcamalarının düşürülmesi gerekiyor. AB nin Maliye Bakanları geçtiğimiz ay, Yunanistan ın bütçe açığı ile baş etmesi ve AB ile mali piyasaları ikna etmesi için ülkeye bir ay mühlet vermişti. AB, Yunan hükümetinin 2012 ye kadar bütçe açığını %12,7 den %3 e düşürmesini istiyor. Son olarak Yunanistan Başbakanı Yorgos Papandreu, destek almak için AB nin lokomotif ülkeleri Almanya ve Fransa ya resmi bir gezi gerçekleştirdi. Papandreu, bu ülkelere hibe değil, düşük faizli kredi istemek için gittiğini söyledi. İzlanda 2011 in Başında Müzakereleri Tamamlayabilir Küresel ekonomik krizin iflas ettirdiği ülkelerden biri olan ve bu nedenle yönünü AB ye çeviren İzlanda, AB üyelik görüşmelerini 14 ay içinde tamamlayabilir. Avrupa Komisyonu, AB ile İzlanda arasında tam üyelik müzakerelerinin bir an önce başlatılmasını önerdi. Komisyon un Genişlemeden sorumlu Üyesi Stefan Füle ise İzlanda nın 2011 yılı başlarında müzakereleri tamamlayabileceği öngörüsünde bulundu. Öte yandan, İzlanda için AB ye katılma konusunda en büyük engelin balıkçılık olacağı düşünülüyor. Komisyon konunun AB için kırmızı çizgilerden birini oluşturacağını belirtti. Zira ülke, vatandaşı olmayanların İzlanda sularında balık avlamasına izin vermiyor ve yabancı gemilerin limanlarına girişine ise kısıtlama getiriyor. 3

4 Avrupa Komisyonu 2020 Stratejisi ni Sundu Avrupa Komisyonu, açıkladığı 2020 Stratejisi nde, AB nin 2020 yılına kadar beş öncelikli hedefini belirledi. AB Devlet ve Hükümet Başkanlarının Mart ta gerçekleştireceği AB Zirvesi nde masaya yatırılacak 2020 Stratejisi ne göre, yaş arasındaki Avrupalıların %75 inin bir iş sahibi olması, AB nin GSYİH sının %3 ünün araştırma ve geliştirmeye harcanması ve karbondioksit gazlarının 1990 seviyesine göre %20 oranında azaltılması da dahil, AB nin çevre hedeflerine ulaşması öngörülüyor. Strateji aynı zamanda genç neslin en az %40 ının diplomalı olması ve yoksulluk sınırındaki insan sayısının 20 milyon azaltılmasını hedefliyor. Avrupa Komisyonu ndan Yeşil Taşıtlar Stratejisi Avrupa Komisyonu, çevreye duyarlı yeşil araçların pazara sürülmesine yardımcı olmak için Temiz ve Etkin Yakıt Kullanan Araçlar Stratejisi ni mayıs ayında açıklayacak. Avrupa Komisyonu nun Endüstriden sorumlu Üyesi Antonio Tajani, AB nin 27 ülkesinin endüstriden sorumlu bakanları ile bir araya gelerek konuyu masaya yatırdı. AB ülkeleri, yeşil teknolojinin, AB nin rekabetçi bir ekonomiye sahip olması için orta vadedeki hedeflerinden biri olduğuna dikkat çekti. Komisyon, stratejisini Mayıs tarihinde açıklayacak. Özellikle yeşil taşıtlara ilişkin olarak elektrik ile çalışan taşıtların görüşüldüğü bununla birlikte Komisyon un önerisinde yeşil araçlar konusunda herhangi bir teknolojiyi dışlayıcı bir tavır almayacağı belirtiliyor. TÜBİTAK dan Türkçe Atağı TÜBİTAK, Türkçenin elektronik ortamda her türlü işlemde yer alabilmesi ve Avrupa dilleri arasına girebilmesi için AB tarafından finanse edilen yüksek bütçeli bir altyapı projesini üstlendi. AB 7. Çerçeve Programı kapsamındaki MULTISAUND projesi, Türkçenin Avrupa'daki İngilizce, Fransızca ve Almanca gibi hakim diller arasında yerini alabilmesi için, Avrupa Komisyonu tarafından kabul edildi. TÜBİTAK proje kapsamında; otomatik çeviri, konuşma sentezleme, dil ve aksan tanıma, konuşmacı ve konuşma tanıma, ses kodlama ve sayısallaştırma, dil modelleme ve doğal dil işleme, akustik ve fonetik modelleme, konuşma iyileştirme ve gürültü giderme konularında çalışmalar yürütecek. AB den STK lara Proje Çağrısı AB Komisyonu, katılım öncesi mali yardım aracından yararlanmak isteyen Batı Balkanlar ve Türkiye deki sivil toplum kuruluşlarına (STK) yönelik proje teklif çağrısı yayımladı. AB, proje teklif çağrısı ile bölgede sosyo-ekonomik konularda çalışan STK lar ile AB deki benzer kuruluş ve kamu kurumları arasında bölgesel düzeyde ortaklıklar oluşturma amacını taşıyan projelere finansman sağlayacak. 6 Mayıs tarihinde sona erecek proje teklif başvurularına ilişkin bilgi internet adresinde yer almaktadır. 4

5 Ajanda 8 Mart -AB nin İstihdam Bakanları Konseyi -Avrupa Parlamentosu nun Genel Kurul toplantıları (8-11 Mart) 11 Mart -AB nin Siyasi ve Güvenlik Komitesi toplantısı -AB nin Ulaştırma, Enerji ve Telekom Bakanları toplantısı -Bölgeler Komitesi nin Yönetim Kurulu toplantısı 12 Mart -AB nin Siyasi ve Güvenlik Komitesi toplantısı -AB nin Ulaştırma, Enerji ve Telekom Bakanları toplantısı 15 Mart -AB nin Euro bölgesi Maliye ve Ekonomi Bakanları Konseyi toplantısı -AB nin Çevre Bakanları toplantısı -AB-Çin arasında Bakanlar düzeyinde toplantı 16 Mart -AB nin Maliye ve Ekonomi Bakanları toplantısı -AB nin E-Sağlık 2010 Bakanlar toplantısı 17 Mart -İşçilerin temel özgürlükleri ve hakları konulu konferans, İspanya 18 Mart -AB nin İstihdam Komitesi gayri resmi toplantısı 19 Mart -AB nin İstihdam Komitesi gayri resmi toplantısı 22 Mart -AB nin Genel İşler Konseyi -Coreper I 23 Mart -Coreper I -AB nin uyuşturucuya karşı mücadeleye bakışına ilişkin Konferans, Madrid 25 Mart -AB nin Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi 26 Mart -AB nin Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi 5

6 29 Mart -AB nin Tarım ve Balıkçılık Bakanları Konseyi -AB-ACP Parlamenterler Asamblesi 30 Mart -AB nin Tarım ve Balıkçılık Bakanları Konseyi -AB-ACP Parlamenterler Asamblesi 31 Mart -AB nin Kültür Bakanları Konseyi CPS Advisory Group Brüksel, Istanbul, Washington CPS AB Kulisi nde yer alan haberler, çeşitli AB haber kaynaklarından derlenmiştir. 6