Atmaların Biyomekanik Analizi I

Transkript

1 Atmaların Biyomekanik Analizi I Gülle ve Çekiç Atma Özelinde Serdar ARITAN serdar.aritan@hacettepe.edu.tr De Motu Animalium G.Borelli (1680) Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu Biyomekanik Araştırma Grubu Beytepe Ankara Türkiye 1

2 Current evidence supports the conclusion that the role of instruction and learning is minimal. Human throwing is predominantly the result of an innate motor program which emerges at a very early age in all children without teaching, yields a throwing motion that is the forerunner of the one used by adult athletes, is characterized by a prominent gender difference, and proceeds in some adults to a high level of proficiency. RW You ng, (2009) The ontogeny of throwing and striking. Human Ontogenetics. 3(1), pp

3 Atılan Mesafe Hız mı? Açı mı? Çıkış Yüksekliği mi? 3

4 Atılan Mesafe Hız mı Açı mı Çıkış Yüksekliği mi? L 2 V 0 2gh0 sin g V0 sin 0 L V 0 0 h 0 Atılan Mesafe Elden Çıkış Hızı Çıkış Açısı Çıkış Yüksekliği 4

5 Çıkış hızı ve açısının etkisi, h = 2.10 m. N.P. LINTHORNE (2001),Optimum release angle in the shot put. Journal of Sports Sciences, 2001, 19,

6 Çıkış yüksekliğin ve açısının etkisi, v = 13.5 ms -1. N.P. LINTHORNE (2001),Optimum release angle in the shot put. Journal of Sports Sciences, 2001, 19,

7 Atılan Mesafe Çıkış yüksekliğinden dolayı (genellikle m) güllenin optimum çıkış açısı (37 41 ) 45 den daha azdır. 7

8 Kuram Uygulama 1995 Dünya Şampiyonasında yapılan biyomekanik araştırmada finalistlerin optimum çıkış açısından çok farklı attıkları görülmüştür. Erkekler: J. Godina, USA (21.47 m) 31 M. Halvari, Finland (20.93 m) 35 R. Barnes, USA (20.41 m) 30 A.Klimenko, Ukraine (18.36 m) 31 Kadınlar: S. Storp, Germany (19.81 m) 29 L. Zhang, China (19.07 m) 33 V. Fedyushina, Ukraine (18.03 m) 45 8

9 Neden Kuram Uygulama? Gülle atmada çıkış hızı en önemli faktördür, güllenin gittiğ (L) mesafe çıkış hızın karesiyle orantılıdır. çıkış hızıdır Güllenin çıkış hızını 1.5 kat (%150) artırmak gülleyi 2.25 kat daha uzama gitmesini sağlar. Kısaca aşadaki mesafe eşitliğinde çıkış hız çarpanını iki kat artırmak mesafede dört kartlık bir performans artışı sağlayacaktır. L 2 V 0 2gh0 sin g V0 sin 0 9

10 V 0 F m t s V Ft m 0 Elden Çıkış Hızı 2Fs m Gülleye Uygulanan Kuvvet Güllenin Kütlesi Ne Yapmalı Gülleye Uygulanan Kuvvetin Süresi Gülleye Uygulanan Kuvvetin Yörüngesi Gülle tekniğinde yapılacak bütün değişiklikler iki amaçla özetlenebilir. Birincisi bileşke kuvveti arttırmak İkincisi ise süreyi artırmak diğer bir deyişle gülleye uygulanan kuvvetin yörüngesini arttırmak (uzatmak) 10

11 Güllenin Yörüngesi ve Hızı J. Brabec (Czechoslovakia), m 11

12 Güllenin Yörüngesi ve Hızı Dikkat 12

13 Güllenin Yörüngesi 13

14 Güllenin Yörüngesi (kayma tekniği) Beceri düzeyi daha düşük gülleciler atışlarında güllenin izlediği yol n-a-d-f-l Elit güllecilerin başarılı atışlarında güllenin izlediği yol n-a-b-c-l 14

15 Güllenin Yörüngesi (dönme tekniği) Dönme tekniğinde gülle atış fazına girmeden önce başlangıç hızının % 65 ni kaybediyor. F mv r 2 F 300N Gülle atış yönünün tersine hareket ediyor Gülle kısa bir süre duruyor 15

16 Güllenin Yörüngesi (dönme tekniği) 16

17 Gülleye Uygulanan Kuvvet Sol ayağın yere temasından güllenin elden çıkışına kadar olan sürede gülleye uygulanan kuvvetin değişimi yandaki grafiklerde gösterilmiştir. t= 0 anı sol ayağın yere temasını göstermektedir. İki teknik arasındaki grafiksel fark en fazla F z de görülmektedir. 17

18 Güllenin Elden Çıkış Hızı Nasıl Arttırılır 18

19 Güllenin Yörüngesi ve Elden Çıkışı 19

20 Güllenin Yörüngesi ve Elden Çıkışı 20

21 Güllenin Yörüngesi ve Elden Çıkışı 21

22 Güllenin Hız Değişim Grafiği 22

23 Kütle Merkezinin Yörüngesi 23

24 Gülle Atışında Ayak Temas Pozisyonları 24

25 Çekiçin Yörüngesi 25

26 Çekiçin Çıkış Hızı 26

27 Çekiçin Çıkış Açısı Atlet Mesafe (m) Yıl Çıkış Açısı (⁰) 27

28 v Çekiçin Açısal ve Teğetsel Hızı ç r ç ç F m m ç r ç 2 ç 28

29 Top: The main forces acting on the hammer (the accelerating and decelerating effect of gravity is not taken into account). Bottom: Positions of the hammer, arms and shoulder axis at the low points of the hammer trajectory (throw of O. Kuzenkova, m, 30 June 1995). Note: An angle between the hammer head, grip and middle of the shoulder axis <180 (e.g. 165 ) indicates an acceleration in the 1st turn: The tracking angle is determined by = 12. The arrows above the shoulder axis show the direction of movement of the shoulder girdle. (From Bartonietz et al ) Çekiçi İvmelendirmek 29

30 Çekiçi İvmelendirmek 30

31 Dönüşlerdeki Tepe Nokta Konumları 31

32 Çekiç Hızının Değişimi 32

33 Dönüşlerdeki Düşük Nokta Konumları 33

34 Çekiç Atışında Diz Açısının Değişimi 34

35 Dinlediğiniz için Teşekkür Ederim 35