HAFTALIK RAPOR 24 Eylül 2012

Transkript

1 %4-ROK: 1.3 %5-ROK: 1.6 %5-ROK:1.9 %5- ROK:2.1 %5-ROK: HAFTALIK RAPOR 24 Eylül 212 TCMB Eylül ayı toplantısında faiz koridorunu 15 baz puan daralttı. TCMB nin geçen haftaki Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı piyasa oyuncuları tarafından uzun süredir beklenen bir gelişme olmuştur. Karar öncesinde piyasalarda faiz koridorunun üst bandında 1 baz puanlık bir indirim beklenirken, TCMB 15 baz puanlık bir indirim yapmıştır. Bu haftaki raporumuzda PPK kararlarının yanı sıra son dönemde yeni bir para politikası aracı haline gelen rezerv opsiyon katsayısı incelenecektir. Raporun izleyen bölümlerinde ise para politikası üzerinde etkili olan ve olabilecek makroekonomik ve finansal gelişmeler ele alınacaktır. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Eylül ayı Grafik 1 TCMB Faiz Oranları (%) Ağırlıklı Ortalama Fonlama Maliyeti Borç Verme Borç Alma Politika toplantısında faiz koridorunun üst limiti olan borç verme faiz oranını beklentilerin bir miktar üzerinde 15 baz puan indirerek %11.5 seviyesinden %1. seviyesine çekmiştir (Piyasa beklentisi: 1 baz puan indirim). Faiz koridorunun alt limiti olan borç alma faiz oranını ise %5. düzeyinde sabit tutan TCMB böylece faiz koridorunu 15 baz puan daraltmıştır. TCMB ayrıca politika faiz oranında da herhangi bir değişikliğe gitmeyerek %5.75 seviyesinde bırakmıştır. TCMB, açık piyasa işlemleri çerçevesinde piyasa yapıcısı bankalara repo işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkanı faiz oranını %11 den %9.5 e, geç likidite penceresi uygulaması çerçevesindeki borç verme faiz oranını da %14.5 ten %13 e indirmiştir. Son dönemde temel para politikası aracı olarak faiz koridorunu kullanan TCMB bir önceki toplantının ardından da sıklıkla vurguladığı gibi rezerv opsiyon katsayısını (ROK) yeni bir araç olarak kullanıma kullanmaya devam etmektedir. TCMB önümüzdeki dönemde faiz koridorunun yine kullanılmaya devam edeceğini belirtirken, finansal istikrarın sağlanması ve döviz kurundaki oynaklıkların azaltılması için ROK u daha aktif bir şekilde kullanacağını ortaya koymuştur. Gelişmiş ülke merkez bankalarının yeni attıkları adımların likidite artışı ile birlikte risk iştahında bir yükselişe neden olması önümüzdeki dönemde sermaye hareketlerinin daha belirleyici bir konuma gelmesine neden olabilecektir. TCMB ROK aracını kullanarak sermaye akımlarındaki olası değişikliklere daha hızlı tepki verebilmeyi de amaçlamaktadır. Söz konusu politika, para politikasının sonuçlarının fiyat istikrarı ve finansal istikrar amaçları kapsamında ayrıştırılabilmesine de katkı sağlamaktadır. TCMB bir önceki toplantıda %6 a yükseltilen TL yükümlülükler için tesis edilmesi gereken zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tutulabilecek kısmının üst sınırının %4 lık bölümü için 1.1 olarak belirlenmişti. Bu çerçevede bankalar %92.3 lük kullanım gerçekleştirmiştir. Rezerv Opsiyon Katsayısı % TL yükümlülükler içim için tutulması zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tutulabilecek bölümü VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

2 Ara.3 Tem.4 Şub.5 Eyl.5 Nis.6 Kas.6 Haz.7 Oca.8 Ağu.8 Mar.9 Eki.9 May.1 Ara.1 Tem.11 Şub.12 TCMB son yaptığı PPK toplantısında da ROK u daha sık kullanacağı vurgularına paralel olarak katsayılarda değişikliğe gitmiştir. TCMB, küresel gelişmeleri de dikkate alarak bütün dilimlere ilişkin ROK ları.2 puan arttırmıştır. Bu değişiklik ile söz konusu imkanın aynı oranda kullanılması durumunda 23 milyar dolar olarak tutulan zorunlu karşılıklar için tutulan miktarın TCMB rezervlerinde 3.6 milyar dolarlık artış yaratması beklenmektedir. Merkez Bankası önümüzdeki dönemde yeni bir para politikası aracı haline gelen ROK larda yeni bir artışın söz konusu olabileceğini belirtmiştir. TCMB daha büyüme odaklı bir para politikası izliyor. Grafik Kaynak: BDDK Krediler (y-y, %) 212 yılının ilk çeyreğinde %3.3 olan büyüme oranı, yılın ikinci çeyreğinde %2.9 a gerilemiştir. Böylece 211 yılının son çeyreğinde %8.5 olan yıllıklandırılmış GSYİH büyümesi ilk çeyrekteki %6.5 in ardından ikinci çeyrekte %4.5 e kadar gerilemiştir. Bir başka deyişle, 211 yılında yüksek oranda büyüyen Türkiye ekonomisinin 212 yılının ilk yarısında belirgin şekilde hız kestiği söylenebilir. İkinci çeyrek büyüme rakamlarının ardından daha önemli hale gelen üçüncü çeyrek açısından öncül gösterge olabilecek verilere baktığımızda, Temmuz ayında PMI imalat endeksi, kapasite kullanım oranı gibi öncül verilerde yavaşlamanın devam ettiği görülmektedir. Diğer bir öncül gösterge olan sanayi üretim endeksi ise Temmuz ayında sürpriz şekilde beklentilerin üzerinde artarak ikinci çeyrek performansına benzer bir tablo çizmiştir. Sanayi üretimindeki bu hareket yurtiçi talep kaynaklı olumlu bir gelişme olarak dikkat çekse de diğer bir yurtiçi talep göstergesi olan kredilerin yıllık artış hızı Temmuz ayında yavaşlamaya devam ederek yurt içi talebin zayıf seyrini ortaya koymuştur. Ağustos ve Eylül ayı haftalık kredi rakamları da kredilerdeki yavaşlamanın sürdüğünü göstermektedir. Sonuç olarak öncül göstergeler, üçüncü çeyrekte de büyümenin yavaşlamaya devam edebileceğine işaret etmektedir. Bu çerçevede, TCMB nin son kararı da daha büyüme odaklı bir politikaya işaret etmektedir. TCMB enflasyondaki temkinli duruşunu sürdürdü Grafik TCMB- Beklenti Anketi Yılsonu Yıllık TÜFE Beklentisi %6.8 TCMB yapılan son Eylül ayı PPK toplantısında, enflasyona karşı temkinli duruşunu devam ettirmiştir. Yurtiçi talepteki zayıf seyrin enflasyon rakamlarındaki düşüşü desteklemesine karşın, enerji fiyatlarında yaşanan sert artışlardan dolayı TCMB enflasyona daha temkinli yaklaşılması gerektiğini vurgulayarak, enflasyonda yılın son çeyreğinde belirgin bir düşüş yaşanacağı söylemini yinelemiştir. Son dönemde Avrupa Merkez Bankası nın (ECB) ve ABD Merkez Bankası nın (FED) ekonomiyi desteklemek için attığı genişletici politika adımlarının emtia fiyatlarını artırması, yurtiçi enerji fiyatları açısından olumsuz bir tabloya işaret etmektedir. Diğer yandan küresel gıda fiyatlarında olumsuz mevsimsel koşullar ile görülen yükselişlerin de yurtiçi enflasyona yansıması riski TCMB yi enflasyona karşı temkinli kalmaya sevk etmektedir. Eylül ayında yükselen petrol fiyatlarının yurtiçi akaryakıt fiyatlarına yansıtılması ve toplu taşıma bilet fiyatlarındaki artışlar Ağustos ayında çift hanelere yükselen enerji fiyatları üzerinde baskıların devam edebileceğine işaret ederken işlenmemiş gıda fiyatlarında gözlenen artışlar da Eylül ayında gıda enflasyonu açısından olumsuz görünmektedir. Söz konusu artışların ardından TCMB nin son beklenti anketindeki gelişmeler de dikkat çekmektedir. Bu gelişmeler ile TCMB nin Eylül ayı 2. dönem beklenti anketinde yılsonu enflasyon beklentisinin %6.76 dan %6.8 e yükseldiği görülmektedir. Son dönemde hükümetin olası yeni vergi ayarlamaları da yılın geri kalanında enflasyonun seyri açısından önemle takip edilmektedir. 2 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

3 Grafik 4 Bütçe Dengesi (Milyar TL) Hedef Tablo 1 ÖTV İçindeki Payı (%) Petrol ve Doğal Gaz Ürünleri Alkollü İçecekler ve Tütün Mamulleri Diğer* 17 Kaynak: Muhasebat Genel Müdürlüğü 211 yılının ilk 8 ayında merkezi yönetim bütçe açığı bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık 5 kat artarak 8.5 milyar TL ye yükselmiştir. Bu sert yükselişle ile birlikte Hazine nin yılın son çeyreğindeki yüklü ödemeleri de değerlendirildiğinde, 21.1 milyar TL olan yıl sonu bütçe açığının tutturulamayacağı yönünde algılamalar da artmıştır. Bütçe açığındaki bu tablo daha çok personel ve sosyal güvenlik harcamalarındaki artış ve vergi gelirlerinin zayıf performansından kaynaklanırken, Hükümet bütçe açığını telafi etmek için yeni düzeltici önlemler almaya başlamıştır. Bu çerçevede vergi gelirlerini artırma konusunda alınan önlemler yoğunlukla ÖTV gelirlerinin sırasıyla %52 sini ve %31 ini oluşturan petrol ve doğal gaz ürünleri ile alkollü içecekler ve tütün mamullerine uygulanan vergi oranlarındaki artışlar ile sağlandığından enflasyon üzerinde de baskı oluşturabilecektir. Söz konusu vergi artışlarının geçen yıl olduğu gibi bu yıl da son çeyrekte gerçekleşmesi geçen yıldan gelen olumlu baz etkisini hafifletebileceğinden, enflasyonda yılın son çeyreğinde beklendiği kadar büyük bir düşüş yaşanmayabilir. Enerji ve işlenmemiş gıda fiyatlarının yanı sıra vergi ayarlamaları da TCMB nin para politikasında enflasyona daha temkinli yaklaşmasında rol oynamaktadır. TCMB nin ROK kullanımı ile döviz kurundaki oynaklığın Grafik 5 Para Birimleri (1.6.12=1) azaltılmasının en önemli vurgusu haline geldiği dikkate 12 alındığında, TL nin değerinin önümüzdeki dönemde 1 98 izleyeceği seyir de para politikasının dizaynında belirleyici bir role sahip olacaktır. Son dönemde 96 piyasalarda TCMB nin faiz koridorunda indirime 94 gideceği beklentilerinin fiyatlanması ile birlikte TL nin diğer gelişmekte olan ülke (GOÜ) para birimlerine 92 göre daha zayıf bir performans sergilediği görülmektedir. TL nin söz konusu görünümünü devam Kaynak: Bloomberg TL GOÜ (ORT.) ettirerek değer kaybetmesi ya da beklendiği ölçüde değer kazanamaması TCMB nin kura daha duyarlı hareket etmesine neden olabilecektir. TCMB son toplantısında faiz koridorunu beklentilerin bir miktar üzerinde daraltmış ve bu durum, TCMB nin daha büyüme odaklı bir politika izlediğine işaret etmiştir. Son açıklanan öncül göstergelerin birçoğu iç talepteki zayıf görünümün devam ettiğini göstermektedir. TCMB nin enflasyona ilişkin son çeyrekte belirgin bir düşüşün yaşanacağı vurguları önümüzdeki aylarda faiz koridorunda ek daralmanın gelebileceği sinyalini vermektedir. Gelişmiş ülke merkez bankalarının parasal genişleme yününde attıkları adımların arzu edilen sonuçlarının gelmeye başlaması durumunda TCMB nin önümüzdeki ayki toplantısında faiz koridorunda 1 baz puanlık ek indirime giderek daha sonra durması mümkün görünmektedir. Bu durumda borç verme faiz oranı yılsonu için beklentimiz olan %9 seviyesine inecektir. TL nin volatilitesinin seyri de ROK un kullanımı açısından belirleyici olacaktır. Küresel piyasalarda risk iştahı artıyor olmasına karşın ECB ve FED in ekonomileri canlandırma yolunda attıkları adımların emtia fiyatları üzerinde yarattığı baskı da, önümüzdeki dönemde enflasyon görünümü açısından önemli olacaktır. Bütçe açığının son dönemde artışının telafi edilmesi amacıyla yapılan ve yapılması gündemde olan vergi düzenlemelerinin fiyatlara yansıması yıl sonu enflasyonunun %6.2 olan TCMB nin 3 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

4 enflasyon tahmininin üzerinde kalması ihtimalini artırmaktadır. Sonuç olarak, TL nin son dönemde diğer gelişmekte olan ülke para birimlerine kıyasla daha zayıf bir performans sergilediği dikkate alındığında, bu seyrin devam etmesi durumunda emtia fiyatlarında da yukarı yönlü baskıların olduğu bir ortam TCMB nin önümüzdeki ayki toplantılarında faiz koridorunun daraltılmasında daha temkinli davranmasına neden olabilecektir. TCMB, son dönemde kullandığı para politikası araçlarına ek olarak önümüzdeki dönemde kredilerin seyrine bakarak özellikle kısa vadeli TL zorunlu karşılıklarda bir artırıma gidebilecektir. Son faiz koridoru indiriminin kredilerde bir artışa neden olması ve söz konusu artışın cari işlemler açığındaki toparlanmayı sekteye uğratacak boyutlara ulaşması TCMB nin zorunlu karşılıklarda adım atmasına neden olabilecektir. 4 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

5 Haftalık Veri Takvimi (24-28 Eylül 212) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti Türkiye Reel Kesim Güven Endeksi (Eylül) Kapasite Kullanım Oranı (Eylül) ABD Chicago FED İmalat Endeksi (Ağustos) Almanya IFO İş Dünyası Güven Endeksi (Eylül) ABD Case Shiller Konut Fiyat Endeksi (Temmuz, y-y) %.5 %.9 Conference Board Tüketici Güven Endeksi (Eylül) Richmond FED İmalat Endeksi (Eylül) Fransa İş Dünyası Güveni (Eylül) 9 89 İtalya Tüketici Güveni (Eylül) ABD Yeni Konut Satışları (Ağustos) 372 bin 38 bin Haftalık Mortgage Verileri Almanya TÜFE (Eylül, y-y, öncül) %2.2 %2.1 Fransa Tüketici Güveni (Eylül) İtalya Perakende Satışlar (Temmuz) % ABD Dayanıklı Mal Siparişleri (Ağustos) %4.1 -%4.5 Reel GSYH (2.çeyrek, ç-ç) %1.7 %1.7 Haftalık İşsizlik Maaşı Başvuruları 382 bin 378 bin Bekleyen Konut Satışları (Ağustos) %2.4 % Euro Bölgesi İş Dünyası Güveni (Eylül) M3 Para Arzı (Ağustos, y-y) %3.8 %3.2 Almanya İşsizlik Oranı (Eylül) %6.8 %6.8 İtalya İş Dünyası Güveni (Eylül) İngiltere Cari İşlemler Dengesi (2.çeyrek) milyar milyar GSYH (y-y, %) -%.5 -%.5 Japonya PMI İmalat Endeksi (Eylül) Hanehalkı Harcamaları (Ağustos) %1.7 %1 TÜFE (Ağustos, y-y) -%.3 -%.2 İşsizlik Oranı (Ağustos) %4.3 %4.3 Perakende Satışlar (Ağustos, a-a) -%.8 -% Türkiye Kamu Net Borç Stoku (2.çeyrek) milyar TL -- Dış Ticaret Dengesi (Ağustos) milyar dolar -8.1 milyar dolar ABD Chicago PMI Endeksi (Eylül) Fransa ÜFE (Ağustos, a-a) %. %.7 İtalya ÜFE (Ağustos, y-y) %2.1 %2.5 TÜFE (Eylül, y-y, öncül) %3.3 %3. 5 VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü İstanbul

6 29-I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV 212-I 212-II 1999Ç1 1999Ç4 2Ç3 21Ç2 22Ç1 22Ç4 23Ç3 24Ç2 25Ç1 25Ç4 26Ç3 27Ç2 28Ç1 28Ç4 29Ç3 21Ç2 211Ç1 211Ç4 1999Ç1 1999Ç4 2Ç3 21Ç2 22Ç1 22Ç4 23Ç3 24Ç2 25Ç1 25Ç4 26Ç3 27Ç2 28Ç1 28Ç4 29Ç3 21Ç2 211Ç1 211Ç4 TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı 15 Reel GSYİH (y-y, %) 15. Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (ç-ç, %) Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (y-y, %) Kaynak:TÜİK Kaynak:TÜİK Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Sektörler (Sabit Fiyatlarla) Sektör Payları (%) (212) 211 II. Çeyrek 211 III. Çeyrek 211 IV. Çeyrek 212 I. Çeyrek 212 II. Çeyrek Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaş. ve Haber Mali Kur Konut Sah Eğitim Sağ. İş. ve Sos. Hiz Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) Vergi-Süb GSYİH Kaynak: TÜİK Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK 6

7 Nis.6 Eyl.6 Şub.7 Tem.7 Ara.7 May.8 Eki.8 Mar.9 Ağu.9 Oca.1 Haz.1 Kas.1 Nis.11 Eyl.11 Şub.12 Tem.12 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem I 29-II 29-III 29-IV 21-I 21-II 21-III 21-IV 211-I 211-II 211-III 211-IV 212-I 212-II Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %) Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla) Sektör Payları (%) 211 II. Çey. 211 III. Çey. 211 IV. Çey. 212 I. Çey. 212 II. Çey. Yer. Hanehalkı Tük. Har Dev. Nihai Tük. Har Gay. Safi Ser. Oluş Kamu Sektörü Özel Sektör Mal ve Hiz. İhracatı Mal ve Hiz. İthalatı Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) GSYİH Kaynak:TÜİK Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK Sanayi Üretim Endeksi İmalat Sanayi Üretim Endeksi Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %) Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen) Aylık Hareketli Ortalama (y-y, %) Kaynak: TÜİK 7

8 Şub.1 Ağu.1 Şub.2 Ağu.2 Şub.3 Ağu.3 Şub.4 Ağu.4 Şub.5 Ağu.5 Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Sektörel Sanayi Üretim Endeksi Ara Malı İmalatı (y-y, %) Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Sermaye Malı İmalati (y-y, %) Yıllık Değişim Oranı (%) Sektörler Temmuz Ayı Petrol Ürünleri Tekstil Gıda Kimyasal Madde Ana Metal Sanayi Metalik Olm. Diğ. Mineral Taşıt Araçları Elektrikli Teçhizat Kaynak:TÜİK Giyim Kaynak: TÜİK Sanayi Sipariş Endeksi Sanayi Ciro Endeksi Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü) Aylık Sanayi Ciro Endeksi Kaynak:TÜİK Toplam Otomobil Üretimi Kaynak:TÜİK Beyaz Eşya Üretimi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Beyaz Eşya Üretimi (Adet) Kaynak: OSD, VakıfBank Kaynak:Hazine Müsteşarlığı 8

9 Kapasite Kullanım Oranı Kapasite Kullanım Oranı (%) Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları Yatırım Malları Toplam Sanayide Verimlilik Verilen İnşaat Ruhsatları Çalışan Kişi Başına (3 Aylık) Çalışılan Saat Başına (3 Aylık) Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1 m2) 8,. 7,. 6,. 5,. 4,. 3,. 2,. 1,.. Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı PMI Endeksi PMI Imalat Endeksi 49.9 Kaynak:Reuters 9

10 Nis.6 Ağu.6 Ara.6 Nis.7 Ağu.7 Ara.7 Nis.8 Ağu.8 Ara.8 Nis.9 Ağu.9 Ara.9 Nis.1 Ağu.1 Ara.1 Nis.11 Ağu.11 Ara.11 Nis.12 Ağu.12 Oca.5 Ağu.5 Mar.6 Eki.6 May.7 Ara.7 Tem.8 Şub.9 Eyl.9 Nis.1 Kas.1 Haz.11 Oca.12 Ağu.12 Şub.8 May.8 Ağu.8 Kas.8 Şub.9 May.9 Ağu.9 Kas.9 Şub.1 May.1 Ağu.1 Kas.1 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Şub.4 Ağu.4 Şub.5 Ağu.5 Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.4 Ağu.4 Şub.5 Ağu.5 Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu ÜFE TÜFE (y-y, %) Çekirdek-I Endeksi (y-y, %) ÜFE (y-y, %) TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan) Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %) Eğitim Ev Eşyası Ulaştırma Konut Lokanta ve Oteller Giyim ve ayakkabı Gıda ve Alkolsüz İçecekler Yıllık Aylık Gıda Enerji Tüfe ÜFE Alt Sektörler (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi Tarım Sanayi İmalat Sanayi BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) Kaynak:TCMB Kaynak: Bloomberg 1

11 İTO Enflasyon Göstergeleri Türk- İş Mutfak Enflasyonu İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y-y,%) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y-y,%) Türk-İş Gıda Enflasyonu ( a-a, %) Kaynak:İTO Kaynak: Türk-İş Enflasyon Beklentileri Tük. Güven Endeksi-Fiyat Beklentileri Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti

12 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem I 25-III 26-I 26-III 27-I 27-III 28-I 28-III 29-I 29-III 21-I 21-III 211-I 211-III 212-I Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Haz.5 Ara.5 Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz.1 Ara.1 Haz.11 Ara.11 Haz.12 Haz.8 Eki.8 Şub.9 Haz.9 Eki.9 Şub.1 Haz.1 Eki.1 Şub.11 Haz.11 Eki.11 Şub.12 Haz.12 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücü Durumu Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%) , 28, 27, 26, 25, 24, 23, 22, 21, 2, 19, İşgücü Arzı İstihdam Edilenler Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK İşgücüne Katılım Oranı Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen) Kaynak: TÜİK Kaynak: TÜİK İşkur İstatistikleri Sanayi İstihdam Endeksi (25=1) 2, 18, 16, 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2, İş Arayanların Sayısı Sanayi İstihdam Endeksi Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 12

13 25-I 25-III 26-I 26-III 27-I 27-III 28-I 28-III 29-I 29-III 21-I 21-III 211-I 211-III 212-I Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri 5, 4,5 4, 3,5 3, 2,5 2, 1,5 1, Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet) Sanayi Sektörü Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 13

14 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi 25 2 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) -2 Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) İhracat İthalat Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %) Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) 14

15 TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) Reel Hanehalkı Tüketimi (y-y, %) CNBC-e Güven Endeksleri Krediler CNBC-e Tüketici Güven Endeksi CNBC-e Tüketim Endeksi Krediler (y-y, %) Kaynak: CNBC-e Kaynak: BDDK Bireysel ve Ticari Krediler Bireysel Krediler (y-y, %) Ticari Krediler (y-y, %) Kaynak: BDDK 15

16 KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları. Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam-milyar TL) 4 Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam-milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam-milyar TL) Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge Vergi Gelirleri (Nominal y-y, %) Vergi Gelirleri (Reel y-y, %) Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL) Kaynak:TCMB, VakıfBank Kaynak:TCMB Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku 55. Toplam Borç Stoku (milyar TL) 4. İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen) Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 16

17 Şub.6 Ağu.6 Şub.7 Ağu.7 Şub.8 Ağu.8 Şub.9 Ağu.9 Şub.1 Ağu.1 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Ocak 24 Ağustos 4 Mart 5 Ekim 5 Mayıs 6 Kasım 6 Haziran 7 Ocak 8 Ağustos 8 Mart 9 Ekim 9 Mayıs 1 Aralık 1 Temmuz 11 Şubat 12 Eylül 12 Ara.3 Nis.4 Ağu.4 Ara.4 Nis.5 Ağu.5 Ara.5 Nis.6 Ağu.6 Ara.6 Nis.7 Ağu.7 Ara.7 Nis.8 Ağu.8 Ara.8 Nis.9 Ağu.9 Ara.9 Nis.1 Ağu.1 Ara.1 Nis.11 Ağu.11 Ara.11 Nis.12 Ağu Türkiye nin Net Dış Borç Stoku Türkiye nin Dış Borç Stoku Profili Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) TCMB (milyar dolar-sol eksen) Kamu Sektörü (milyar dolar) Özel Sektör (milyar dolar) Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) Reel Faiz Nominal Faiz Kaynak:TCMB Kaynak:TCMB, VakıfBank Para Arzı M2 (bin TL) M3 (bin TL) M1 (bin TL-sağ eksen) Kaynak:TCMB 17

18 Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYİH* (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD Euro Bölgesi Almanya Fransa İtalya Macaristan ** Portekiz ** İspanya ** Yunanistan ** İngiltere Japonya Çin ** Rusya Hindistan ** Brezilya G.Afrika ** Türkiye ** *Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 211 verileridir. **21 Verileri Kaynak: Bloomberg Beklentiler 212-IMF Beklentisi (Temmuz 212) Reel Büyüme (y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge /GSYH (%) İşsizlik Oranı (%) Borç St./GSYH (%) Gelişmiş Ülkeler Gelişmekte Olan Ülkeler Tüm dünya ABD Euro Bölgesi Almanya Fransa İtalya Macaristan Portekiz İspanya Yunanistan İngiltere Japonya Çin Rusya Hindistan Brezilya G.Afrika TÜRKİYE

19 Türkiye Makro Ekonomik Görünüm En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 212 Yılsonu Beklentimiz GSYİH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) (212, 2Ç) -- GSYİH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. %) (212, 2Ç) 3.5 Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %) (Temmuz 212) -- Kapasite Kullanım Oranı (%) (Ağustos 212) -- İşsizlik Oranı (%) (Haziran 212) 1.4 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y-y. %) (Ağustos 212) 7.2 ÜFE (y-y. %) (Ağustos 212) -- Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 133, , ,43 ( ) -- M2 587, , ,269 ( ) -- M3 616,21 7, ,45 ( ) -- Emisyon 44,368 49,347 54,513 ( ) -- TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 8,696 78,33 93,545 ( ) -- Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) ( ) -- TRLIBOR O/N ( ) -- Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 47,11 77,89 3,856 (Temmuz 212) 65, İthalat 185,544 24,834 12,865 (Temmuz 212) -- İhracat 113, ,971 2,755 (Temmuz 212) -- Dış Ticaret Açığı 71,661 15,858 7,89 (Temmuz 212) 93, Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL) Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Ağustos 212) -- Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Ağustos 212) -- Kamu Net Borç Stoku (212 I. Çeyrek) -- Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 21 Ağustos 211 Ağustos Bütçe Gelirleri 26,251 32,256 3,25 (Ağustos 212) -- Bütçe Giderleri 23,163 29,495 31,822 (Ağustos 212) -- Bütçe Dengesi 3,88 2,761-1,572 (Ağustos 212) -- Faiz Dışı Denge 6,192 8,443-4,388 (Ağustos 212) -- 19

20 Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Cem Eroğlu Kıdemli Ekonomist Nazan Kılıç Ekonomist Ümit Ünsal Ekonomist umit.unsal@vakifbank.com.tr Emine Özgü Özen Ekonomist emineozgu.ozen@vakifbank.com.tr Naime Doğan Eriş Araştırmacı naimedogan.eris@vakifbank.com.tr Fatma Özlem Kanbur Araştırmacı fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar