Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 2,
|
|
- Ekin Tezcan
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, KRİZ ÖNCESİ VE KRİZ DÖNEMLERİNDE İŞLETMELERDE ÇALIŞMA SERMAYESİ GEREKSİNİMİNİN BELİRLEYİCİLERİ: İMKB İMALAT SANAYİ ŞİRKETLERİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR UYGULAMA Ahmet BÜYÜKŞALVARCI (*) Hasan ABDİOĞLU (**) Özet: Bu çalışmanın amacı, İMKB de şlem gören malat sanay sektörü şrketlernde çalışma sermayes gereksnmn etkleyen değşkenlern krz önces ve krz dönemlernde neler olduğunu tespt etmek ve bu değşkenlern lgl dönemler tbaryle farklılık gösterp göstermedğn belrlemektr. Bu amaçla İMKB de şlem gören malat sanay şrketler üzernde amprk br çalışma gerçekleştrlmştr. Araştırmanın bulgularına göre; kaldıraç oranı ve duran varlık oranındak artış hem krz önces hem de krz dönemlernde çalışma sermayes gereksnmn azaltmaktadır. Bunla brlkte stok devr hızı ve Tobn q değer krz önces dönemlerde çalışma sermayes gereksnm üzernde herhang br etk göstermez ken krz dönemlernde çalışma sermayes gereksnmn azalttığı tespt edlmştr. Anahtar Sözcükler: Çalışma Sermayes Gereksnm, Krz Dönem, İMKB Abstract: The ams of ths study are to determne whch varables affect workng captal requrement n enterprses of manufacturng ndustry sector effectng transactons n ISE before crss and durng crss and also whether these make dfferences n regardng perods. In ths scope, t s made an emprcal study on manufacturng ndustry companes effectng transactons n ISE. As a result of ths study, ncrease n leverage rato and fxed assets rato decreases workng captal requrement before crss and durng crss. On the other hand, t s concluded that nventory turnover and Tobn q value decrease workng captal requrement durng crss as they do not affect workng captal requrement before crss perods. Key Words: Workng Captal Requrement, Crss Perod, ISE I. Grş Şrket fnansmanı konusu temelde üç alana ayrılmaktadır. Bunlar sermaye bütçelemes, sermaye yapısı ve çalışma sermayes yönetmdr. Lteratür ncelendğnde şrket fnansmanı le lgl olarak, sermaye yapısı ve sermaye bütçelemes konuları le çoğunlukla lglenldğ anlaşılmaktadır (Chou, Cheng ve Wu, 2006: 149; Nazr ve Afza, 2008: 293). Br dğer fade le fnans lteratüründe daha zyade uzun vadel fnansal yatırımlara ve uzun vadel fnansal karalar almaya dönük çalışmalar yapılmış olup kısa vadel fnansal kararlar almaya yönelk çalışmalar son derece sınırlı kalmıştır (Sngh ve Pandey, 2008: 63; Arslan, 2003: 123). Bununla brlkte şletmelern çalışır vazyetlernn devamlılığını sağlayan dönen varlıklar ve bunların fnansmanında (*) Yrd. Doç. Dr. Selçuk Ünverstes İİBF İşletme Bölümü (**) Yrd. Doç. Dr. Balıkesr Ünverstes Bandırma İİBF İşletme Bölümü
2 48 Ahmet BÜYÜKŞALCARCI, Hasan ABDİOĞLU rol oynayan kısa vadel yükümlülükler blânço büyüklüğünün öneml değerlerdr. Bu değerlernde şletmelerde blanço büyüklüğü çersnde optmal dengesnn sağlanarak şletmenn kazanç sağlama amacının gerçekleştrlmes doğrultusunda kullanılması gerekmektedr. Zra şletmelerde çalışma sermayes yönetm kararları şrket fnansmanında, lkdteye ve karlılığa yaptığı etkler le dkkat çekmekte olup şletme değernn maksmze edlmesne katkı sağlamaktadır (Appuham, 2008: 8; Berk, 2003: 110; Nazr ve Afza, 2008: 294). İşletmelerde dönen varlıkların blânço büyüklüğü çersnde gereğnden fazla bulundurulması yatırımlarından sağlanablecek getr düzeynn azalmasına neden olurken, yeterszlğ se şletmelern günlük faalyetlern yerne getrememesne ve dolayısıyla faalyetlernde devamlılığını sağlayamamasına neden olablmektedr (Appuham, 2008: 8). İşletmeler kar elde etmekszn varlığını devam ettreblmesne karşın çalışma sermayesnn yetersz düzeyde olması şletmenn varlığını tehlkeye sokablecektr (Sngh ve Pandey, 2008: 63). Bununla brlkte şletmelerde dönen varlıklara yüksek düzeyde yatırım, lkdte açısından düşük rsk anlamına geldğ gb aynı zamanda düşük karlılık anlamına da gelmektedr (Nazr ve Afza, 2008: 295). Açıklanan nedenlerden dolayı çalışma sermayes yönetmnde, çalışma sermayesnn unsurları öneml olup şletmelern devamlılığını, karlılığını, değern ve rsk düzeyn belrlemektedr. Dolayısıyla şletmelerde çalışma sermayes yönetmndek başarı tcar başarının sağlanmasında ön fnansal gerekllktr (Stoltz, Vljoen, Gool ve Cronje, 2007: 307; Sngh ve Pandey, 2008: 63). Ayrıca çalışma sermayesnn krz dönemlernde yönetm şletmeler çn daha br önem arz etmekte olup, bu dönemde çalışma sermayes htyacını belrleyen değşkenlern blnmes ve bu değşkenlern karar alma sürecnde kullanılarak kontrolünün sağlanması şletmenn varlığının devamını sağlamada son derece önemldr. Bu çalışmanın amacı, İMKB de şlem gören malat sanay sektörü şrketlernde çalışma sermayes gereksnmn etkleyen değşkenlern krz önces ve krz dönemlernde neler olduğunun tespt edlmes ve bu değşkenlern lgl dönemler tbaryle farklılık gösterp göstermedğn amprk br uygulama le ortaya koymaktır. Bu amaçla öncelkle şletmelerde çalışma sermayes yönetm ve bunun krz dönemlernde şletmeler çn arz ettğ önem açıklanacaktır. Daha sonra çalışma sermayes yönetm le lgl lteratüre yer verlecektr. Çalışmanın devam eden bölümünde se çalışmanın amacı, örneklem ve ver set açıklanarak belrlenen değşkenlern İMKB de şlem gören malat sanay şrketlernde çalışma sermayes gereksnm üzerndek etklerne lşkn analz sonuçlarına yer verlecektr. Çalışmanın son bölümünde elde edlen bulgular değerlendrlecektr. II. İşletmelerde Çalışma Sermayes Yönetm ve Bunun Krz Dönemlernde Önem Çalışma sermayes yönetm, şletmelern fnansal yönetmnn en hassas konularından brn oluşturmaktadır. Çünkü şletme yönetcler günlük
3 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, faalyetlernn büyük br kısmını çalışma sermayes yönetm kararlarına ayırmaktadırlar (Appuham, 2008: 8). Çalışma sermayes şletmenn gündelk faalyetlern yerne getreblmes ve sabt varlıklarının çalışır durumda olmalarını sağlayablmes çn gerekl olan sermaye mktarını fade etmektedr (Stoltz ve ark., 2007: 305). İşletmeler sabt varlıklarının fnansmanını bu tür varlıkları kralayarak veya leasng le sağlayablmelerne rağmen çalışma sermayes gereksnmne yönelk bu tarz br poltka zlemeler mümkün değldr (Nazr ve Afza, 2008: 294). Çalışma sermayes şletmenn tam kapaste le çalışablmes, üretme kesntsz devam edeblmes, ş hacmn genşleteblmes, yükümlülüklern karşılayamama rskn azaltması ve böylece kred değerllğn arttırması, krz dönemlernde mal sıkıntı yaşamaması ve faalyetn karlı ve verml br şeklde yürüteblmes açısından büyük br önem taşımaktadır (Erdnç, 2008: 225). Özetle çalışma sermayes yönetm şletmenn karlılığına, rsk düzeyne, değerne ve nakt pozsyonuna güçlü etkler olan br fnansal yönetm sürecdr (Berman, Knght ve Case, 2006: 200; Smth, 1980). Başarılı çalışma sermayes yönetm, tüm şrket yönetm stratejsnn öneml br parçası olarak hssedarların değernn artmasını sağlamaktadır (Shn ve Soenen, 1998). İşletmelern uzun vadede varlıklarının devamlılığını sağlayablmeler ancak kısa vadel faalyetlern sürdüreblmesne bağlıdır. Devamlı kar elde eden şrketler ncelendğnde, başarılı br çalışma sermayes yönetmne sahp oldukları görülmektedr. Başarılı çalışma sermayes yönetm; faz oranlarında, hammadde fyatlarında, rakplern pozsyonlarında meydana geleblecek değşklklere karşı hızlı ve uygun br hareket tarzının belrleneblmesne ve krz sürecnde başarılı br şletme performansının serglenmesnde gerekl unsurdur (Appuham, 2008: 13). Shn ve Soenen (1998) tarafından yapılan çalışmada belrtldğ üzere Wal-Mart ve Kmart şrketler benzer sermaye yapısına sahp oldukları halde Kmart ın nakt dönüşüm hızı yaklaşık olarak 61 gün ken Wal-Mart ın yaklaşık olarak 40 gün cvarında olmasının Kmart şrketne lave olarak yılda 198,3 mlyon dolar fnansman gderne mal olmuştur. Kmart şrketnn çalışma sermayesnn yönetmndek bu zayıflık şrketn flasına neden olan br durumdur. Benzer şeklde, Kargar ve Blumenthal (1994) tarafından yapılan araştırmanın sonuçları, brçok frmanın doğru ve düzgün faalyetler le belrl br karlılık düzeynn bulunmasına karşın çalışma sermayesndek yanlış yönetmn frmaların flasına neden olduğunu ortaya koymuştur. İşletmelerde çalışma sermayes yetersz se frma karlı yatırım fırsatlarını kaçırablecek veya kısa vadel lkdte problemler yaşayablecektr. Bu durum pyasada şletmenn dğer şletmeler nezdnde kredbltesn azaltablecektr (Chou ve ark., 2006:153). Çalışma sermayesnn fazlalığı se, kaynakların verml br şeklde kullanılamadığı ve atıl tutulduğu anlamındadır. Bu durum şletmelerde tcar başarısızlığa ve büyümede cdd kayıplara neden olablecektr. Dolayısıyla şletmelerde çalışma sermayes ne yetersz düzeyde olmalı nede se aşırı düzeyde fazla olmalıdır (Sngh ve Pandey, 2008: 62-63).
4 50 Ahmet BÜYÜKŞALCARCI, Hasan ABDİOĞLU Br şletmenn çalışma sermayesne yatırımı klask olarak dönen varlıklar le kısa vadel borçlar arasındak fark olarak ölçümlenmektedr. Dönen varlıklar, nakt ve kısa vadel pazarlanablr menkul kıymetler le tcar alacaklar ve stoklardan oluşmaktadır. Kısa vadel borçlar se kısa vadel borçlanmalar, tcar borçlar ve kısa vadel borç artışlarından oluşmaktadır (Hawawn, Vallet ve Vora, 1986: 16). Çalışma sermayes htyacını belrlemede faalyet döngüsü yaklaşımı esası, dönen varlıklar le kısa vadel borçlar arasındak fark olan klask yaklaşımdan daha y br ölçümleme sağlamaktadır. Çünkü çalışma sermayesnn bazı unsurları frmanın faalyet döngüsü le lgl değldr. Bundan dolayı da şletmenn çalışma sermayes yatırımı olarak değerlendrlemez. Örneğn, nakt ve pazarlanablr menkul kıymetler şletmenn car faalyetler le lgl değldrler (Hawawn ve ark.,1986: 16). İşletmenn çalışma sermayes gereksnmnn belrlenmesnde esasen faalyet döngüsü belrleyc olmaktadır. Bu döngüde ürünün üretlme zaman zarfı le üretlen ürünün satılma süres ve tahslâtın gerçekleşme sürelernn toplamı faalyet döngüsünü oluşturmaktadır (Sngh ve Pandey, 2008: 64; Öztürk ve Demrgüneş, 2008: 49). Faalyet döngüsü bastçe alım, üretm, satım ve tahslatın yapılması le lgldr (Hawawn ve ark., 1986: 16). Çalışma sermayesnn devamlı br şeklde değşm halnde olması (nakt stok tcar alacaklar ve nakt döngüsü) şletmenn faalyet döngüsü olarak ntelendrlmektedr. Çalışma sermayes yönetmnde faalyet döngüsünün blnmes kısa vadel fon htyacı ve kısa vadel fnansman yönetmnde alınacak kararlarda önem arz etmektedr (Stoltz ve ark., 2007: 306). Aşağıdak Şekl:1 şletmelerde faalyet döngüsünü göstermektedr. Şekl 1: Faalyet Döngüsü Kaynak: Stoltz, A., Vljoen, M., Gool. S., Cronje, R. (2007), Fnancal Management: Fresh Perspectves, Cape Town: Pearson Educaton, s.316 Faalyet döngüsünün brnc aşaması ürünün satılması çn geçen sürey, knc aşaması se satılan ürünlern bedellernn tahsl çn geçen sürey fade
5 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, etmektedr. Her ksnn brlkte değerlendrlmes se faalyet döngüsünü fade etmektedr. Örneğn, br üretm şletmesnde üretm sürec nakt le başlamaktadır. Nakt değerler lk çalışma sermayes unsurunu oluşturmaktadır. İşletme nakt değerler le çeştl hammaddeler alır ve bu değerler hammadde stoklarını oluşturur. Bu değerler dğer br çalışma sermayes unsurunu oluşturmaktadır. Hammaddeler üretmde kullanılır ve elde edlen ürünler stok ntelğnde çalışma sermayes unsuruna dönüşmektedrler. Son aşamada se stoklar müşterlere satılır ve alacaklar oluşur. Alacaklar ve bu alacakların tahslâtı se çalışma sermayesnn son aşamasını oluşturmaktadır. Tahslat le elde edlen nakt değerler le yenden mal alımı gerçekleştrlerek süreç tekrar şlemeye başlamaktadır (Berman ve ark., 2006: 200). Bu aşamaların uzunluğu veya kısalığı çalışma sermayes gereksnm üzernde belrleyc olmaktadır. Başarılı br çalışma sermayes yönetm şletmenn bulunduğu sektöre, ş koluna, şletmenn tcar poltkasına, ekonomk şartlara ve şletme tarafından belrlenen stratejye göre farklılık arz edeblmektedr. İşletmeler çn başarılı br çalışma sermayes yönetmnde çalışma sermayesnn belrleyclern blmek ve bunları kontrol altında tutmak son derece önem arz etmektedr (Appuham, 2008: 13) yılının ortalarında ABD de mortgage krz olarak başlayan, 2008 yılında tüm dünyaya domno etks le yayılan ekonomk krz, küresel br lkdte ve kred krzne dönüşmüştür. Bu süreçte şletmelern yeterl çalışma sermayesne sahp olablmeler önem arz etmektedr. Krz şletme faalyetlernde dengeszlklere neden olarak belrszlk ortamı oluşturan, şletmenn varlığını tehdt eden ve şletme yönetclernn karar verme sürecn kısıtlayan durumdur. Krz dönemlernde satılamayan stoklar ve tahsl edlemeyen alacaklar le brlkte şletmelern lkdte denges bozulmakta ve faalyet döngüsünün süres uzamaktadır (Brgl ve Tunahan, 2009). Mshkn (1996) göre, Fnansal krz, verml yatırım olanaklarına sahp fnansal pyasaların ahlak tehlke ve ters seçm problemlernn gttkçe kötüleşmes nedenleryle, fonları etkl bçmde kanalze edememes sonucu ortaya çıkan doğrusal olmayan bozulmadır. Krz şletmeler çn yönetlmes gereken br sürec fade etmektedr. Çünkü krz sürecnde başarılı olan şletmeler blg sahb ve stratejk düzeyde hızlı br şeklde karar vereblen şletmelerdr. Fnansal krzler öncelkle şletmelern çalışma sermayes üzernde etksn göstermektedr. İşletmelern günlük faalyetlernn yönetmnde önem arz eden çalışma sermayes htyacının, krz sürecnde etkn br şeklde yönetleblmes, bu dönemde çalışma sermayesn etkleyen belrleyclernn blnmes le yakından lgldr (Ttz ve Çarıkçı, 2001: 204). Krz dönemlernde şletmelern fnansal başarısızlığa uğramalarında mevcut ekonomk süreç ve zlenen makro ekonomk poltkalar brer etken olmakla brlkte şletme yönetmnce stratejk karar alma sürecnde yaşanan başarısızlıklar, zayıf fnansal yapı ve kötü yönetm şletmeler flasa götüreblmektedr.
6 52 Ahmet BÜYÜKŞALCARCI, Hasan ABDİOĞLU III. Lteratür İncelemes İşletmelerde çalışma sermayes yönetm ve çalışma sermayes gereksnm üzernde hang faktörlern etkl olduğu yönünde lteratürde bazı çalışmalar yer almaktadır. Bu çalışmalardan Keschnck, Laplante ve Moussaw (2006) tarafından yapılan araştırmada, ABD şrketlernn yılları arası verler ncelenmştr. Araştırmanın bulgularına göre; sektörel uygulamalar, frma büyüklüğü, gelecektek frma satışlarındak artış, yönetm kurulunda dışarıdan yönetclern bulunma oranı, yönetc tazmnatları (maşları) ve CEO nun şrkette hsse sahplk payı şrketn çalışma sermayes yönetmnn etknlk düzeyn anlamlı br şeklde belrlemektedr. Frmanın yönetm kurulunda dışarıdan bulunan üyelern fazlalığı çalışma sermayes yönetm performansını artırmaktadır. Ayrıca CEO nun daha fazla ücret alması daha y çalışma sermayes yönetm performansını sağlamaktadır. Bununla brlkte CEO nun frma hsselernde pay büyüklüğündek artışın tersne br duruma neden olduğu tespt edlmştr. Ayrıca çalışma sermayes yönetmnn frma değer üzernde öneml br etkye sahp olduğu analz sonuçları çerçevesnde ortaya koyulan br dğer sonuçtur. Öztürk ve Demrgüneş (2008) tarafından yapılan çalışmada, İMKB de şlem gören metal eşya, makne ve gereç yapım sektöründe faalyet gösteren 111 üretm frmasının dönemne at yıllık fnansal verler şletme sermayes gereksnmn etkleyen değşkenler belrlemek amacıyla bütünleşk regresyon model çerçevesnde ncelenmştr. Çalışmada şletme sermayes gereksnmn belrleyen değşkenler; faalyet nakt akımları, fnansal kaldıraç, aktf karlılık, frma büyüklüğü ve büyüme le lgl değşkenler dkkate alınarak ncelenmştr. Çalışmanın bulgularına göre; kaldıraç oranı, aktf karlılık ve büyüme şletme sermayes gereksnmn statstksel olarak anlamlı br şeklde etklemektedr. Buna karşın faalyet nakt akımları ve frma büyüklüğü şletme sermayes gereksnm üzernde anlamlı br etks bulunmadığı sonucuna varılmıştır. Chou ve ark., (2006) tarafından yapılan çalışmada, çalışma sermayes htyacını belrleyen konjonktürel, sektörel ve frmaya özgü değşkenler kullanılmıştır. Araştırmada çalışma sermayes yönetmnn belrleycler olarak tcar göstergeler, sektörel etkler, borçlanma rasyosu, büyüme fırsatları, faalyet nakt akımı, frma performansı ve frma büyüklüğü dkkate alınmıştır. Çalışmada net lkdte denges ve çalışma sermayes gereksnm frmanın çalışma sermayes yönetmnn belrleycler (ölçümü) olarak kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre, çalışma sermayes htyacı le kaldıraç oranı, net lkdte denges ve faalyet nakt akımı gb değşkenler arasında statstksel olarak anlamlı br lşk tespt edlmştr. Buna karşın şrket performansı, frma büyüklüğü, konjonktürel ve sektörel değşkenler le lgl olarak herhang br anlamlı lşkye ulaşılamamıştır. Fazzar ve Petersen (1993) tarafından ABD de 1975 ve 1982 durgunlu yıllarında çalışma sermayes yatırımlarının bleşmn ncelenmştr. Araştırma bulguları durgunluk (resesyon) yıllarında şletme sermayesnn, duran varlık yatırımlarına oranla üç kat değşken olduğunu ortaya koymuştur. Ertuna (2002) tarafından
7 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, yapılan araştırmada se, 2000 ve 2001 yılı krzlernde İMKB de şlem gören 172 sanay şrketnn, lk altı aylık döneme at konsolde blânçoları analz edldğnde, şrketlern kullandıkları nakd, 2000 yılında 1.51 kez, 2001 yılında se 1.37 kez devrettğ bulgusuna ulaşılmıştır. Nazr ve Afza (2008) tarafından yapılan çalışmada, Karach (Pakstan) Menkul Kıymetler Borsasında lstelenen ve fnansal olmayan frmaların yılları arasındak verler analz edlmştr. Örneklem büyüklüğü 14 farklı sektörden 132 fnansal olmayan alanda faalyet gösteren frmadır. Çalışmanın bulgularına göre, faalyet döngüsü, kaldıraç etks, aktf karlılık ve Tobn n q su çalışma sermayes gereksnmn etkleyen öneml faktörlerdr. Afza ve Nazr (2007) tarafından yapılan çalışmada, yılları arası Karach (Pakstan) Menkul Kıymetler Borsasında şlem gören ve üretm sektöründe faalyet gösteren 204 frma, 16 sektörel grupta ncelenmştr. Çalışmada gelşmekte olan br pyasada fnansal ve fnansal olamayan şletme faktörlernn çalışma sermayes gereksnmn belrleme düzeylern anlamak amaçlanmıştır. Çalışmada faalyet döngüsü, ekonomk aktvtelern sevyes, kaldıraç, frma büyüklüğü, faalyet nakt akımı, frmanın büyümes, endüstr, varlıklardak getr oranı ve Tobn n q su çalışma sermayesnn belrleycler olarak alınmıştır. Shulman ve Cox (1985) tarafından yapılan çalışmada, çalışma sermayes gereksnmn belrlemenn frmanın lkdte düzeyn belrlemede, lkdte rasyolarına göre daha sağlıklı sonuçlar verdğ sonucuna ulaşılmıştır. Onlara göre klask rasyolar şrketn başarısını yeternce dkkate alamamakta ve klask net çalışma sermayes lkdtenn doğru ölçümlenmesn sağlayamamaktadır. Bundan dolayı çalışmada net çalışma sermayes, şrketn fnansal krzlern tahmn edeblmek amacıyla net lkdte denges ve çalışma sermayes gereksnm çalışma sermayes yönetmn temsl edc ntelkte kullanılmıştır. Nunn (1981) tarafından yapılan çalışmada, farklı ürün hatlarının neden farklı çalışma sermayes gereksnmne htyaç duyduğu üzernde durulmuştur. Nunn, dört yıllık ortalama ver değerlern kullandığı çalışmasında devamlı çalışma sermayes değl de geçc çalışma sermayes üzernde durmuştur. Çalışmada faktör analz kullanılarak ürün, satış, rekabet pozsyonu ve sektöre lşkn faktörler belrlenmştr. Flbeck ve Krueger (2005), ABD de fnansal olmayan sektörde faalyet gösteren 32 frma üzernde yaptıkları analz le sektörler arasında çalışma sermayes uygulamaları noktasında öneml farklılıklar olduğunu ortaya koymuşlardır. Shn ve Soenen (1998) tarafından yapılan araştırmaya göre, çalışma sermayes yönetm hammaddenn satın alınması le tamamlanan ürünün satılması ve tahslâtın yapılması arasında geçen sürenn yönetm le lgldr. Bundan dolayı çalışma sermayes şrketn operasyonel faalyet yönetmnde (alacakların yönetm, stok yönetm, tcar kredlern yönetm gb) brçok unsurla lgl olduğu belrtlmştr. Araştırmanın bulgularına göre, dönen varlıklara yapılan yatırımın belrl br sevyeye kadar azaltılması frmanın karlılık artışını sağlamaktadır. Br başka fadeyle en uygun dönen varlık
8 54 Ahmet BÜYÜKŞALCARCI, Hasan ABDİOĞLU sevyesnn sağlanması frma karlılığını artırablmektedr. Hawawn ve ark., (1986) tarafından yapılan çalışmada, sektörel uygulamaların frma uygulamalarındak etklern güçlendrmek amacıyla frmanın bulunduğu sektörün çalışma sermayes yönetm üzerndek etkler araştırılmıştır. ABD de yılları arasında, 1181 frmanın verlernden hareketle yapılan çalışmada, frmanın çalışma sermayes yönetm uygulamaları üzernde öneml br sektörel etknn olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Bu çalışmadan hareketle satışlardak artışın ve sektörel uygulamaların frmanın çalışma sermayesne yatırım yapma noktasında öneml brer faktör olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca çalışma sermayesnn net lkdte denges ve çalışma sermayes gereksnm kapsamında değerlendrlmesnn klask göstergelere göre daha y sonuçlar ortaya koyduğu tespt edlmştr. Wenraub ve Vsscher (1998) tarafından yapılan çalışmada, atılgan ve tutucu çalışma sermayes yönetm poltkaları üzerne, yılları arasında Amerkan frmaları üzernde çeyrek verler le br araştırma gerçekleştrlmştr. Çalışmanın bulgularına gore, sektörlerde öneml derecede farklı çalışma sermayes yönetm poltkası uygulanmaktadır. Jose vd (1996) tarafından yapılan çalışmada, Amerkan frmaları üzernde atılgan çalışma sermayes yönetm le karlılık arasındak lşk çalışma sermayes yönetm aracı olarak nakt dönüşüm döngüsü çerçevesnde ncelenmştr. Çalışmaya göre kısa vadel nakt dönüşüm döngüsü atılgan çalışma sermayes yönetmn fade etmektedr. Araştırmanın sonuçları nakt dönüşüm döngüsü le karlılık arasında anlamlı ve negatf br lşk olduğunu göstermektedr. Bu çerçevede atılgan çalışma sermayes yönetm yüksek karlılık le sonuçlanmaktadır (Akt; Nazr ve Afza, 2008: 295). Teruel ve Solano (2005) tarafından yapılan çalışmada, yönetclere alacakların tahsl süresn kısaltmanın ve stok azaltmanın değer oluşturacağı tavsyesnde bulunulmuştur. Nakt dönüşüm döngüsünün kısalması se frmanın karlılığını artırmaktadır. Rehman (2006) tarafından yapılan çalışmada, çalışma sermayes yönetmnn frma karlılığı üzerne etks yılları arasında Islamabad Menkul Kıymetler Borsasında şlem gören 94 frma üzernde ncelenmştr. Araştırmada çalışma sermayes yönetmne etk eden farklı değşkenler kullanılmıştır. Bunlar ortalama tahsl süres, sok dönüşüm süres, ortalama ödeme süres ve nakt dönüşüm döngüsüdür. Çalışmanın sonucuna göre, çalışma sermayes rasyoları ve frma karlılığı arasında güçlü br negatf lşk olduğu tespt edlmştr. Bunun yanında yönetcler nakt dönüşüm döngüsünü optmal süreye çekerek hssedarların değern arttırtableceklerdr. Lazards ve Tryfonds (2006) tarafından yapılan çalışmada, Atna Borsasına dönemnde kayıtlı 131 şrket, karlılık le çalışma sermayes yönetm arasındak lşk açısından ncelenmştr. Araştırma sonuçları karlılık le gayr saf kar ve nakt dönüşüm döngüsü arasında statstksel olarak anlamlı br lşk olduğunu ortaya koymuştur. Çalışmanın sonucuna göre, karlılık le çalışma sermayes yönetmnn etknlğn ölçümlemek çn kullanılan nakt dönüşüm döngüsü
9 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, arasında negatf br lşk bulunmuştur. Ayrıca gayr saf şletme karlılığındak azalışın tcar alacak gün sayısında artış le brlkte gerçekleştğnn tespt yapılmıştır. Appuham (2008) tarafından yapılan çalışmada, 1613 frma kullanılarak sermaye harcamalarının çalışma sermayes yönetm üzerndek etkler regresyon analz le ortaya koyulmuştur. Çalışma sermayes yönetmn etkleyen fnans harcamaları, faalyet harcamaları, faalyet nakt akımı, satışlardak artış, kaldıraç gb değşkenler modele katılmıştır. Net lkdte denges ve net çalışma sermayes gereksnm çalışma sermayes yönetmnn temslcler olarak alınmıştır. Çalışmanın bulgularına göre; frmaların sermaye harcamaları çalışma sermayes yönetm üzernde öneml etklerde bulunmaktadır. Ayrıca daha öncek çalışma sonuçları le uyumlu olarak faalyet nakt akımlarının (operatng cash flow) frmaların çalışma sermayes yönetm üzernde öneml etkler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Deloof (2003) tarafından yapılan çalışmada, Belçka da büyük ölçekl frmaların, yılları arasındak verler ncelenmştr. Çalışmanın bulgularına göre, alacak tahslâtının hızlanması ve stokların azaltılması yoluyla karlılık artırılableceğ sonucuna ulaşılmıştır. Benzer şeklde Soenen (1993) tarafından yapılan çalışmada faalyet döngüsünün kısalması aktf karlılığı artırmakta olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Sngh ve Pandey (2008) tarafından yapılan çalışmada, car rasyo, ast-test rasyosu, çalışma sermayes rasyosu, alacak devr hızı rasyosu, çalışma sermayesnn toplam aktflere rasyosu, şrketn karlılığına statstksel olarak anlamlı br etkde bulunduğu sonucu ortaya koyulmuştur. IV. İşletmelerde Çalışma Sermayes Gereksnmnn Krz Önces ve Krz Dönemlernde Belrleycler Üzerne Br Araştırma A. Araştırmanın Metodolojs Bu çalışmanın amacı, İMKB de şlem gören malat sanay sektörü şrketlernde çalışma sermayes gereksnmn etkleyen değşkenlern krz önces ve krz dönemlernde neler olduğunun tespt edlmes ve bu değşkenlern lgl dönemler tbaryle farklılık gösterp göstermedğnn ortaya koyulmasıdır. Araştırmada, yılları krz önces dönem, / (1-9 ay) dönemler se krz dönemler olarak dkkate alınmıştır. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası na (İMKB) kote olmuş malat sanay sektöründe /(1-9 ay) dönemlernde faalyet gösteren şrketler çalışmanın kapsamını oluşturmaktadır. Çalışmada ncelenen frma sayısı her br dönem tbaryle 154 frma olup İMKB de faalyet gösteren frmaların %60 ı gb yüksek br orana karşılık gelmektedr. Çalışmaya lşkn lteratür taraması sonucu şletmelern çalışma sermayes gereksnmne etk ettğ düşünülen değşkenler İMKB nn resm web stesnden ( şrketlern mal tablolarına ulaşılarak elde edlmş, lgl şletmelern pyasa değerler se kamuyu
10 56 Ahmet BÜYÜKŞALCARCI, Hasan ABDİOĞLU aydınlatma ( platformundan elde edlmştr. Elde edlen verlerden, değşkenlern hesaplanması Mcrosoft Excell programı yardımıyla yapılmış olup, verlern analz edlmesnde se SPSS 12 İstatstk Paket Programı kullanılmıştır. Şrketlern çalışma sermayes gereksnmlern etkleyen değşkenlern krz önces ve krz dönemlernde belrlenmes amacına yönelk oluşturulan 12 temel hpotez aşağıda yer almaktadır: Hpotez 1 H 0 : İşletmelern çalışma sermayes gereksnm le kaldıraç oranı arasında lşk yoktur. Hpotez 2 H 0 : İşletmelern çalışma sermayes gereksnm le aktf karlılık oranı arasında lşk yoktur. Hpotez 3 H 0 : İşletmelern çalışma sermayes gereksnm le özsermaye karlılığı oranı arasında lşk yoktur. Hpotez 4 H 0 : İşletmelern çalışma sermayes gereksnm le faz amortsman ve verg önces kar marjı le arasında lşk yoktur. Hpotez 5 H 0 : İşletmelern çalışma sermayes gereksnm le net satışlardak büyüme arasında lşk yoktur. Hpotez 6 H 0 : İşletmelern çalışma sermayes gereksnm le stok devr hızı arasında lşk yoktur. Hpotez 7 H 0 : İşletmelern çalışma sermayes gereksnm le alacak devr hızı arasında lşk yoktur. Hpotez 8 H 0 : İşletmelern çalışma sermayes gereksnm le brüt kar marjı arasında lşk yoktur. Hpotez 9 H 0 : İşletmelern çalışma sermayes gereksnm le net kar marjı arasında lşk yoktur. Hpotez 10 H 0 : İşletmelern çalışma sermayes gereksnm le duran varlık oranı arasında lşk yoktur. Hpotez 11 H 0 : İşletmelern çalışma sermayes gereksnm le Tobn q değer arasında lşk yoktur. Hpotez 12 H 0 : İşletmelern çalışma sermayes gereksnm le şletmelern pyasa değer arasında lşk yoktur. Yukarıdak hpotezler test etmek çn malat sektöründe faalyet gösteren 154 frmanın verler dkkate alınarak aşağıdak ekonometrk model oluşturulmuş ve oluşturulan ekonometrk modeln tahmn edlmes çn En Küçük Kareler (EKK) yöntem kullanılmıştır. ÇSG = α0 + β1kal ++ β2ako + β3ösko + β4favök + β5buy + β6sdh + β7adh (1) + β BKM+ β NKM+ β DVA+ β TBQ+ β LNP
11 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, Yukarıdak modelde; ÇSG :. Şrketn çalışma sermayes gereksnmn ( ( Tcar Alacaklar + Stoklar ) ( Tcar Borçlar + Dger Borçlar ) ) Toplam Aktf KAL :. Şrketn kaldıraç oranını, AKO :. Şrketn aktf karlılık oranını, ÖSKO :. Şrketn özsermaye karlılık oranını, FAVÖK :. Şrketn faz amortsman ve verg önces kar marjını, BUY :. Şrketn net satışlardak büyüme oranını, SDH :. Şrketn stok devr hızını, ADH :. Şrketn alacak devr hızını, BKM :. Şrketn brüt kar marjını, NKM :. Şrketn net kar marjını, DVA :. Şrketn duran varlık oranını, TBQ : ( Tcar Borçlar ). Şrketn tobn q sunu, + Şrketn Pyasa Deger Tobn q = LNP :. Şrketn pyasa değernn doğal logartmasını, ε : Hata term n göstermektedr. Toplam Aktf B. Araştırma Bulguları İMKB de şlem gören malat sanay sektörü şrketlernde çalışma sermayes gereksnmn (ÇSG) belrleyen değşkenlern krz önces ve krz dönemlernde neler olduğunun tespt edlmesne yönelk oluşturulan modelde kullanılan değşkenler arasında otokorelasyon olup olmadığı Durbn-Watson test le belrlenmştr. Durbn-Watson test değerlernn 1,5-2,5 arasında olması değşkenler arasında otokorelasyon olmadığını fade etmektedr (Kalaycı, 2006: 267). Aşağıda her br analz dönem çn model sonuçlarını gösteren tablolar ncelendğnde Durbn-Watson test değerler yukarıda değnlen sınırlar arasında kaldığı çn modelde otokorolesyon olmadığı anlaşılmaktadır. Modelde kullanılan değşkenler arasındak korelasyon katsayılarına lşkn blgler se ek Tablo 1,2,3,4 ve 5 de sunulmuştur. Ek tablolar ncelendğnde korelasyon katsayı değerlernde 0,9 a eşt veya büyük olan değer olmadığı çn modelde çoklu doğrusallık problemnn de olmadığını söyleyeblrz. Çalışmaya lşkn analz sonuçları her br dönem çn ayrı brer tablo halnde aşağıda sunulmuştur.
12 58 Ahmet BÜYÜKŞALCARCI, Hasan ABDİOĞLU Tablo 1: 2005 Yılı ÇSG Model Sonuçları MODEL R 2 Düzeltlmş R 2 Durbn-Watson F Anlamlılık ÇSG 0,352 0,297 1,885 6,392 0,000 Model Standartlaştırılmamış Katsayılar Standartlaştırılmış Katsayılar ÇSG β Standart β t Anlamlılık hata Sabt 0,661 0,158 4,195 0,000* KAL -0,075 0,036-0,186-2,103 0,037** AKO -0,316 0,259-0,224-1,221 0,224 ÖSKO 0,079 0,046 0,176 1,702 0,091*** FAVÖK -0,047 0,084-0,073-0,561 0,575 BÜY -0,036 0,035-0,117-1,015 0,312 SDH -0,001 0,001-0,073-0,990 0,324 ADH 0,001 0,001-0,250-3,589 0,001* BKM 0,090 0,100 0,086 0,900 0,370 NKM -0,052 0,138-0,056-0,379 0,706 DVA -0,401 0,065-0,469-6,206 0,000* TBQ -0,004 0,009-0,036-0,479 0,633 LNP -0,010 0,008-0,089-1,204 0,231 *%1 anlamlılık düzey ** %5 anlamlılık düzey ***%10 anlamlılık düzey Tablo 1 den de görüldüğü üzere modeln br bütün olarak anlamlılığını test etmey sağlayan varyans analz sonucu (F değer= 6.392, Anlamlılık=0,000); modeln br bütün olarak her düzeyde anlamlı olduğunu göstermektedr. Tablo 1 ncelendğnde regresyon analz sonucunda modelde yer alan bağımsız değşkenlern bağımlı değşkende meydana gelen değşm açıklama oranının (Düzeltlmş R 2 ) %29,7 olduğu görülmektedr yılı çn şletmelern çalışma sermayes gereksnmn; kaldıraç oranı, aktf karlılık oranı, faz amortsman ve verg önces kar marjı, satışlarda büyüme, stok devr hızı, net kar marjı, duran varlık oranı, tobnq su ve şrketlern pyasa değer negatf yönde etklerken dğer değşkenler poztf yönde etklemektedr. Bununla brlkte statstksel olarak anlamlılık düzeyler dkkate alındığında se çalışma sermayes gereksnmn, %1 anlamlılık düzeynde alacak devr hızı ve duran varlık oranı, %5 anlamlılık düzeynde kaldıraç oranı, %10 anlamlılık düzeynde se özsermaye karlılık oranı etklemektedr. Bu sonuçlara göre, 2005 yılı çn belrtlen örneklem ve model temel alındığında çalışma sermayes gereksnmn kaldıraç oranı ve duran varlık oranındak büyüme azaltmakta, buna karşın alacak devr hızı ve özsermaye karlılığı oranındak büyüme se artırmaktadır. Bu durumda 2005 yılı çn çalışmanın amacı kapsamında oluşturulan hpotezlerden hpotez 1, hpotez 3, hpotez 7 ve hpotez 10 reddedlmştr. Dğer br fade le 2005 yılı malat sektöründe faalyet gösteren şletmelern çalışma
13 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, sermayes gereksnm le kaldıraç oranı, özsermaye karlılık oranı, alacak devr hızı, duran varlık oranı arasında statstksel olarak anlamlı br lşk vardır. Tablo 2: 2006 Yılı ÇSG Model Sonuçları MODEL R 2 Düzeltlmş R 2 Durbn-Watson F Anlamlılık ÇSG 0,385 0,333 1,829 7,313 0,000 Model Standartlaştırılmamış Katsayılar Standartlaştırılmış Katsayılar ÇSG β Standart β t Anlamlılık hata Sabt 0,656 0,171 3,846 0,000* KAL -0,100 0,048-0,232-2,091 0,038** AKO -0,281 0,224-0,240-1,256 0,211 ÖSKO 0,000 0,003-0,008-0,108 0,914 FAVÖK -0,306 0,197-0,260-1,555 0,122 BÜY 0,046 0,044 0,076 1,046 0,297 SDH 0,000 0,000 0,033 0,385 0,701 ADH 0,001 0,001-0,350-5,124 0,000* BKM 0,337 0,130 0,282 2,594 0,010** NKM 0,049 0,199 0,055 0,247 0,805 DVA -0,443 0,078-0,455-5,686 0,000* TBQ -0,019 0,013-0,112-1,479 0,141 LNP -0,009 0,009-0,078-1,052 0,295 *%1 anlamlılık düzey ** %5 anlamlılık düzey ***%10 anlamlılık düzey Tablo 2 ncelendğnde regresyon analz sonucunda modelde yer alan bağımsız değşkenlern bağımlı değşkende meydana gelen değşm açıklama oranının (Düzeltlmş R 2 ) %33.3 olduğu görülmektedr yılı çn şletmelern çalışma sermayes gereksnmn; kaldıraç oranı, aktf karlılık oranı, faz amortsman ve verg önces kar marjı, duran varlık oranı, tobnq su ve şrketlern pyasa değer negatf yönde etklerken dğer değşkenler poztf yönde etklemektedr. Bununla brlkte statstksel olarak anlamlılık düzeyler dkkate alındığında se çalışma sermayes gereksnmn, %1 anlamlılık düzeynde alacak devr hızı ve duran varlık oranı, %5 anlamlılık düzeynde kaldıraç oranı ve brüt kar marjı etklemektedr. Bu sonuçlara göre, 2006 yılı çn belrtlen örneklem ve model temel alındığında çalışma sermayes gereksnmn kaldıraç oranı ve duran varlık oranındak büyüme azaltmakta, buna karşın alacak devr hızı ve brüt kar marjındak büyüme se artırmaktadır. Bu durumda 2006 yılı çn çalışmanın amacı kapsamında oluşturulan hpotezlerden hpotez 1, hpotez 7, hpotez 8 ve hpotez 10 reddedlmştr. Dğer br fade le 2006 yılı malat sektöründe faalyet gösteren şletmelern çalışma sermayes gereksnm
14 60 Ahmet BÜYÜKŞALCARCI, Hasan ABDİOĞLU le kaldıraç oranı, alacak devr hızı, brüt kar marjı ve duran varlık oranı arasında statstksel olarak anlamlı br lşk vardır. Tablo 3: 2007 Yılı ÇSG Model Sonuçları MODEL R 2 Düzeltlmş R 2 Durbn-Watson F Anlamlılık ÇSG 0,383 0,331 1,696 7,308 0,000 Model Standartlaştırılmamış Katsayılar Standartlaştırılmış Katsayılar ÇSG β Standart β t Anlamlılık hata Sabt 0,801 0,171 4,692 0,000* KAL -0,127 0,036-0,257-3,518 0,001* AKO -0,173 0,169-0,120-1,025 0,307 ÖSKO 0,002 0,040 0,004 0,040 0,968 FAVÖK -0,144 0,123-0,246-1,171 0,243 BÜY -0,029 0,059-0,042-0,501 0,617 SDH -0,001 0,001-0,065-0,972 0,333 ADH 0,001 0,001-0,288-4,248 0,000* BKM 0,206 0,125 0,212 1,644 0,102 NKM -0,015 0,012-0,235-1,319 0,189 DVA -0,436 0,069-0,483-6,318 0,000* TBQ -0,023 0,015-0,108-1,477 0,142 LNP -0,015 0,009-0,122-1,684 0,094*** *%1 anlamlılık düzey ** %5 anlamlılık düzey ***%10 anlamlılık düzey Tablo 3 ncelendğnde regresyon analz sonucunda modelde yer alan bağımsız değşkenlern bağımlı değşkende meydana gelen değşm açıklama oranının (Düzeltlmş R 2 ) %33.1 olduğu görülmektedr. Tablo 3 ncelendğnde 2007 yılı çn şletmelern çalışma sermayes gereksnmn; kaldıraç oranı, aktf karlılık oranı, faz amortsman ve verg önces kar marjı, net satışlardak büyüme, stok devr hızı, net kar marjı, duran varlık oranı, tobnq su ve şrketlern pyasa değer negatf yönde etklerken dğer değşkenler poztf yönde etklemektedr. Bununla brlkte statstksel olarak anlamlılık düzeyler dkkate alındığında se çalışma sermayes gereksnmn, %1 anlamlılık düzeynde kaldıraç oranı, alacak devr hızı ve duran varlık oranı, %10 anlamlılık düzeynde pyasa değer etklemektedr. Bu sonuçlara göre, 2007 yılı çn belrtlen örneklem ve model temel alındığında çalışma sermayes gereksnmn kaldıraç oranı, duran varlık oranı ve pyasa değerndek büyüme azaltmakta, buna karşın alacak devr hızındak büyüme se artırmaktadır. Bu durumda 2007 yılı çn çalışmanın amacı kapsamında oluşturulan hpotezlerden hpotez 1, hpotez 7, hpotez 10 ve hpotez 12 reddedlmştr. Dğer br fade le 2007 yılı malat sektöründe faalyet gösteren şletmelern çalışma sermayes
15 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, gereksnm le kaldıraç oranı, alacak devr hızı, duran varlık oranı ve pyasa değer arasında statstksel olarak anlamlı br lşk vardır. Tablo 4: 2008 Yılı ÇSG Model Sonuçları MODEL R 2 Düzeltlmş R 2 Durbn-Watson F Anlamlılık ÇSG 0,630 0,598 2,188 19,835 0,000 Model Standartlaştırılmamış Katsayılar Standartlaştırılmış Katsayılar ÇSG β Standart β t Anlamlılık hata Sabt 0,690 0,164 4,195 0,000* KAL -0,352 0,043-0,729-8,146 0,000* AKO -0,229 0,183-0,174-1,250 0,213 ÖSKO -0,030 0,019-0,102-1,600 0,112 FAVÖK -0,048 0,142-0,028-0,340 0,734 BÜY 0,020 0,017 0,123 1,183 0,239 SDH -0,001 0,001-0,218-2,008 0,047** ADH -0,001 0,001-0,067-1,253 0,212 BKM 0,090 0,111 0,056 0,810 0,419 NKM 0,051 0,075 0,064 0,680 0,498 DVA -0,652 0,074-0,555-8,860 0,000* TBQ -0,093 0,031-0,168-2,959 0,004* LNP 0,003 0,008 0,020 0,347 0,729 *%1 anlamlılık düzey ** %5 anlamlılık düzey ***%10 anlamlılık düzey Tablo 4 ncelendğnde regresyon analz sonucunda modelde yer alan bağımsız değşkenlern bağımlı değşkende meydana gelen değşm açıklama oranının (Düzeltlmş R 2 ) %59.8 olduğu görülmektedr yılı çn şletmelern çalışma sermayes gereksnmn; kaldıraç oranı, aktf karlılık oranı, özsermaye karlılık oranı, faz amortsman ve verg önces kar marjı, stok devr hızı, alacak devr hızı, duran varlık oranı, tobnq su ve şrketlern pyasa değer negatf yönde etklerken dğer değşkenler poztf yönde etklemektedr. Bununla brlkte statstksel olarak anlamlılık düzeyler dkkate alındığında se çalışma sermayes gereksnmn, %1 anlamlılık düzeynde kaldıraç oranı, duran varlık oranı ve tobnq su, %5 anlamlılık düzeynde stok devr hızı etklemektedr. Bu sonuçlara göre, 2008 yılı çn belrtlen örneklem ve model temel alındığında çalışma sermayes gereksnmn kaldıraç oranı, stok devr hızı, duran varlık oranı, tobnq su değerndek büyüme azaltmaktadır. Bu durumda 2008 yılı çn çalışmanın amacı kapsamında oluşturulan hpotezlerden hpotez 1, hpotez 6, hpotez 10 ve hpotez 11 reddedlmştr. Dğer br fade le 2008 yılı malat sektöründe faalyet gösteren şletmelern çalışma sermayes
16 62 Ahmet BÜYÜKŞALCARCI, Hasan ABDİOĞLU gereksnm le kaldıraç oranı, stok devr hızı, duran varlık oranı ve tobnq su değer arasında statstksel olarak anlamlı br lşk vardır. Tablo 5: 2009 (1-9 ay) Dönem ÇSG Model Sonuçları MODEL R 2 Düzeltlmş R 2 Durbn-Watson F Anlamlılık ÇSG 0,714 0,689 1,973 28,917 0,000 Model Standartlaştırılmamış Katsayılar Standartlaştırılmış Katsayılar ÇSG β Standart β t Anlamlılık hata Sabt 0,705 0,178 3,960 0,000* KAL -0,467 0,037-0,703-12,635 0,000* AKO -0,514 0,307-0,152-1,674 0,096*** ÖSKO 0,012 0,030 0,024 0,393 0,695 FAVÖK -0,004 0,087-0,005-0,048 0,961 BÜY 0,003 0,022 0,010 0,151 0,880 SDH -0,001 0,001-0,130-1,921 0,057*** ADH 0,000 0,000-0,030-0,660 0,511 BKM 0,293 0,111 0,188 2,646 0,009* NKM -0,066 0,044-0,175-1,512 0,133 DVA -0,827 0,069-0,590-11,975 0,000* TBQ -0,035 0,017-0,122-2,042 0,043** LNP 0,006 0,009 0,035 0,671 0,503 *%1 anlamlılık düzey ** %5 anlamlılık düzey ***%10 anlamlılık düzey Tablo 5 ncelendğnde regresyon analz sonucunda modelde yer alan bağımsız değşkenlern bağımlı değşkende meydana gelen değşm açıklama oranının (Düzeltlmş R 2 ) %68.9 olduğu görülmektedr. 2009/ (1-9 ay) dönem çn şletmelern çalışma sermayes gereksnmn; kaldıraç oranı, aktf karlılık oranı, faz amortsman ve verg önces kar marjı, stok devr hızı, net kar marjı, duran varlık oranı ve tobnq su değer negatf yönde etklerken dğer değşkenler poztf yönde etklemektedr. Bununla brlkte statstksel olarak anlamlılık düzeyler dkkate alındığında se çalışma sermayes gereksnmn, %1 anlamlılık düzeynde kaldıraç oranı, brüt kar marjı ve duran varlık oranı, %5 anlamlılık düzeynde tobnq su değer ve %10 anlamlılık düzeynde se aktf karlılık oranı le stok devr hızı etklemektedr. Bu sonuçlara göre, 2009/ (1-9 ay) dönem çn belrtlen örneklem ve model temel alındığında çalışma sermayes gereksnmn kaldıraç oranı, aktf karlılık oranı, stok devr hızı, duran varlık oranı ve tobnq değerndek büyüme azaltmakta, buna karşın brüt kar marjındak büyüme se artırmaktadır. Bu durumda 2009/ (1-9 ay) dönem çn çalışmanın amacı kapsamında oluşturulan hpotezlerden hpotez 1, hpotez 2, hpotez 6, hpotez 10 ve hpotez 11 reddedlmştr. Dğer br fade le 2009/(1-
17 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, ay) dönem çn malat sektöründe faalyet gösteren şletmelern çalışma sermayes gereksnm le kaldıraç oranı, aktf karlılık oranı, stok devr hızı, duran varlık oranı ve pyasa değer arasında statstksel olarak anlamlı br lşk vardır. V. Genel Değerlendrme ve Sonuç Küresel pyasalarda yaşanan gelşmeler, gelşmekte olan ülkelern fnansal pyasalarını yakından etklemektedr. Amerka da 2008 yılında mortagage krz le başlayan krz etklern tüm dünyada hssettrmştr. İşletmelern çalışır vazyetn sürdürmes çn gerekl olan çalışma sermayes krz dönemlernde şletmeler çn daha da br önem arz etmektedr. Çünkü şletmeler kar elde etmekszn varlığını devam ettreblmesne karşın çalışma sermayesnn yeterszlğ halnde devamlılıklarını sağlayamayableceklerdr. Bundan dolayı şletmeler çn çalışma sermayes yönetm ve çalışma sermayesnn belrleycler öneml olup şletmenn devamlılığını, karlılığını, değern ve rsk düzeyn yakından etklemektedr. İMKB de şlem gören malat sanay sektörü şrketlernde çalışma sermayes gereksnmn etkleyen değşkenlern krz önces ve krz dönemnde farklılık gösterp göstermedğne lşkn sonuçlar ncelendğnde kaldıraç oranı değşken, çalışma kapsamındak tüm dönemlerde çalışma sermayes gereksnmn negatf yönde etklemektedr. Bu durum şletmelern yabancı kaynak kullanımındak artışa paralel olarak hem krz önces ve hem de krz dönemlernde çalışma sermayes gereksnmlern azalttığını göstermektedr. Duran varlık oranına lşkn değşken se, çalışma sermayes gereksnmn hem krz dönemnde ve hem de krz önces dönemde kaldıraç oranı değşkenne benzer şeklde negatf yönde etklemektedr. Bu durum şletmelern uzun döneml yatırımlarının çalışma sermayes gereksnmn azaltacağı sonucunu ortaya koymaktadır. Aktf karlılık oranı, krz önces dönemde çalışma sermayes gereksnmn etklemezken krzn knc yılında negatf yönde etkledğ görülmüştür. Bu durum şrketlern aktf karlılıklarını artırdıkça çalışma sermayes gereksnmlernn azalacağını göstermektedr. Stok devr hızı değşken, krz dönemnde çalışma sermayes gereksnmn negatf yönde etklerken, krz önces dönemde bağımlı değşken üzernde statstksel açıdan br etksnn olmadığı tespt edlmştr. Alacak devr hızı değşkennde se bu durum tam ters yönünde olduğu tespt edlmştr. Yan bu değşken krz dönemnde bağımlı değşken üzernde herhang br etks bulunmamakta ken krz önces dönemde bağımlı değşken artırıcı yönde etks vardır. Tobn q değşken se, krz önces dönemde çalışma sermayes gereksnmn etklemezken krz dönemnde negatf yönde etklemektedr. Bu değern hesaplanması dkkate alındığında toplam varlıklar çersnde tcar borçların artışı ve şrketn pyasa değernn artışı çalışma sermayes gereksnmn azaltmaktadır.
18 64 Ahmet BÜYÜKŞALCARCI, Hasan ABDİOĞLU Bu çalışma krz önces ve krz dönemlernde çalışma sermayes gereksnmnn belrleyclern ortaya koyması yönü le lteratüre katkı sağlamaktadır. Çalışmanın bulguları daha önce çalışma sermayes gereksnm üzerne yapılmış çalışmalar le brlkte değerlendrldğnde benzer şeklde kaldıraç oranı, aktf karlılık, Tobn q su gb değşkenlern çalışma sermayes gereksnm üzernde belrleyc olduğu anlaşılmaktadır. Daha önce yapılmış çalışmalardan farklı olarak se duran varlık oranı, stok devr hızı ve alacak devr hızının da çalışma sermayes gereksnm üzernde belrleyc olduğu bulgusuna bu çalışmada ulaşılmıştır. Bununla brlkte lerde yapılacak çalışmalarda, İMKB dek tüm sektörler ele alınarak sektörler arası çalışma sermayes gereksnmnn krz önces ve krz dönemlernde karşılaştırılması yapılablr. Ayrıca yapılacak çalışmalarda frma özellkler ve şrketlern kurumsal yönetm uygulamaları gb şrketlere has fnansal olmayan özellklern dkkate alınması ve böylelkle değşken sayısının artırılması daha kapsamlı br değerlendrme yapılmasına mkân sağlayablecektr. Ancak böyle br çalışmada ver toplama güçlüğü de dkkate alınmalıdır. Kaynaklar Afza T ve Nazr, MS (2007), Workng Captal Management Polces of Frms: Emprcal Evdence from Pakstan, In the Proceedngs of 9th South Asan Management Forum (SAMF) on February 24-25, North South Unversty, Dhaka, Bangladesh. Appuham, B.A Ranjth (2008), The Impact of Frms Captal Expendture on Workng Captal Management: An Emprcal Study across Industres n Thaland Internatonal Management Revew, Vol. 4 No. 1, ss Arslan, Özgür (2003), Küçük ve Orta Ölçekl İşletmelerde Çalışma Sermayes ve Bazı Fnansal Yönetm Uygulamaları, C.Ü. İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt 4, Sayı 1, 2003, ss Brgl ve Tunahan, Dövz Krzlernde İşletme Sermayes Davranışı, (Erşm Tarh: ) Berk, Nyaz (2003), Fnansal Yönetm, Türkmen Ktabev, İstanbul. Berman, Karen, Knght, Joe ve Case, John (2006), Fnancal Intellgence, ISBN: , Busness Lteracy Insttute, USA. Chou, Jeng-Ren Cheng, L ve Wu, Han-Wen (2006), The Determnants of Workng Captal Management, Journal of Amercan Academy of Busness, Cambrdge, 10, 1; ABI/INFORM Global. Deloof, M. (2003), Does Workng Captal Management Affect Proftablty of Belgan Frms?, Journal of Busness, Fnance and Accountng, Vol. 30, ss
19 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, Erdnç, Salha Başak (2008), Konaklama İşletmelernde İşletme Sermayes Yönetmnn İncelenmes, Afyon Kocatepe Ünverstes, İ.İ.B.F. Dergs, C.X,S II., ss Ertuna, Özer (2002), Yaşadığımız Krzn Şrketlere Etks, Muhasebe ve Fnansman Dergs (MUFAD), Sayı:13, Ocak 2002, ss Fazzar, Steven M., Petersen (1993), Bruce C. Workng Captal And Fxed Investment. New Evdence On Fnancng Constrants, Rand Journal of Economcs, Vol:24, Issue 3, ss Flbeck, G ve Krueger, T (2005), Industry Related Dfferences n Workng Captal Management, Md-Amercan Journal of Busness, 20(2), ss Hawawn, Gabrel., Vallet, Claude, ve Vora, Ashok (1986), Industry Influence on Corporaton Workng Captal Decsons, Sloan Management Revew, 27, 4, ss Kalaycı, Şeref (2006), SPSS Uygulamalı Çok Değşkenl İstatstk Teknkler Asl Yayın Dağıtım, 2. Baskı, Ankara. Kargar, J., and Blumenthal, R. A. (1994), Leverage Impact on Workng Captal n Small Busness, TMA Journal, 14 (6), ss Keschnck, Robert, Laplante, Mark ve Moussaw, Rabh (2006), Corporate Workng Captal Management: Determnants and Consequences, January 14. Lazards, Ioanns ve Tryfonds, Dbvntros (2006), Relatonshp Between Workng Captal Management And Proftablty of Lsted Companes n The Athens Stock Exchange, Journal of Fnancal Management and Analyss, 19 (l), ss Mshkn, F., 1996, Lessons From the Asan Crss, NBER Workng Papers, s. 1-2, papers/w7102 ( ). Nazr, Man Sajd ve Afza, Talat (2008), On The Factor Determnng Workng Captal Requrements, Proceedngs of ASBBS, Volume 15, Number 1, February 2008, ss Nunn, K., (1981), The Strategc Determnants of Workng Captal: A Product- Lne Perspectve, Journal of Fnancal Research 4, ss Öztürk, M. Başaran ve Demrgüneş, Kartal (2008); İşletme Sermayes Gereksnmn Etkleyen Değşkenler Üzerne İMKB de Br Uygulama, Fnans Poltk ve Ekonomk Yorumlar, Clt: 45, Sayı: 516, ss Rehman A (2006), Workng Captal Management and Proftablty: Case of Pakstan Frms, Pakstan: COMSATS Insttute of Informaton Technology Islamabad. Shn, Hyun-Han ve Soenen, Luc (1998), Effcency of Workng Captal Management and Corporate Proftablty, Fnancal Practce and Educaton, 8, ss
20 66 Ahmet BÜYÜKŞALCARCI, Hasan ABDİOĞLU Shulman, J. M. ve Cox, R. A. K. (1985), An Integratve Approach to Workng Captal Management, Journal of Cash Management, 5 (6), ss Sngh, J P ve Pandey, Shshr (2008), Impact of Workng Captal Management n the Proftablty of Hndalco Industres Lmted, The Icfa Unversty Journal of Fnancal Economcs, Vol. VI, No. 4. Smth, K. (1980), Proftablty versus Lqudty Tradeoffs n Workng Captal Management, n Readngs on the Management of Workng Captal, New York: St. Paul, West Publshng Company. Soenen LA (1993), Cash Converson Cycle and Corporate Proftablty, Journal of Cash Management, Vol.13, No.4, ss Stoltz, A., Vljoen, M., Gool. S., Cronje, R. (2007), Fnancal Management: Fresh Perspectves, Cape Town: Pearson Educaton. Teruel PJG ve Solano, PM (2005), Effects of Workng Captal Management on SME Proftablty, Workng Papers Seres. Dept. Organzaton de Empresasy Fnanzas, Facultad de Economa Empresa, Unversdad de Murca, Campus Espnardo, Span. Ttz, İsmet ve Çarıkçı, H. İlker (2001), Krzlern İşletmeler Üzerndek Etkler ve Küçük İşletme Yönetclernn Krz Dönemne Yönelk Stratejk Düşünce ve Analzler, C.Ü. İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt 2, Sayı 1, ss Wenraub HJ ve Vsscher, S (1998), Industry Practce Relatng to Aggressve Conservatve Workng Captal Polces, Journal of Fnancal and Strategc Decson, Clt. 11, No. 2, ss
21 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, EK TABLO 1: 2005 Yılına İlşkn Değşkenler Arasındak Korelasyon Katsayıları ÇSG KAL AKO ÖSKO FAVOK BUY SDH ADH BKM NKM DVA TBQ LNP ÇSG 1 KAL -0,013 1 AKO -0,095-0,546** 1 ÖSKO -0,035-0,291** 0,726** 1 FAVOK -0,224** -0,193* 0,412** 0,290** 1 BUY -0,187* -0,013 0,250** 0,249** 0,735** 1 SDH -0,132-0,109 0,148 0,103-0,026 0,114 1 ADH -0,226** 0,022 0,107 0,090 0,000 0,034-0,028 1 BKM -0,019-0,152 0,517** 0,334** 0,482** 0,183* -0,002-0,033 1 NKM -0,126-0,394** 0,761** 0,650** 0,449** 0,282** 0,074 0,039 0,585** 1 DVA -0,440** -0,123-0,063-0,001 0,134-0,030 0,093-0,093-0,036 0,011 1 TBQ -0,051-0,150 0,301** 0,242** 0,101 0,066 0,194* 0,029 0,155,0209** -0,005 1 LNP -0,191* -0,141 0,217** 0,077 0,127 0,021 0,062 0,003 0,077,0243**,0158* -0,152 1 ** %1 anlamlılık düzey, *%5 anlamlılık düzey
22 68 Ahmet BÜYÜKŞALCARCI, Hasan ABDİOĞLU EK TABLO 2: 2006 Yılına İlşkn Değşkenler Arasındak Korelasyon Katsayıları ÇSG KAL AKO ÖSKO FAVOK BUY SDH ADH BKM NKM DVA TBQ LNP ÇSG 1 KAL 0,052 1 AKO -0,144-0,697** 1 ÖSKO -0,073-0,151 0,251** 1 FAVOK -0,174* -0,381** 0,635** 0,107 1 BUY -0,034-0,019 0,075 0,087 0,217** 1 SDH -0,118-0,100 0,311** 0,018-0,054-0,211** 1 ADH -0,292** 0,007 0,057 0,017-0,015 0,134 0,004 1 BKM 0,060-0,237** 0,443** -0,106 0,743** 0,070-0,101-0,048 1 NKM -0,135-0,640** 0,777** 0,252** 0,734** 0,151 0,114 0,016 0,606** 1 DVA -0,401** -0,196* 0,016-0,016 0,179* 0,021 0,145-0,155-0,001 0,080 1 TBQ -0,126-0,201* 0,363** 0,025 0,227** -0,092 0,032 0,018 0,234** 0,297** -0,021 1 LNP -0,177* -0,122 0,273** 0,015 0,254** 0,074 0,052-0,054 0,105 0,265** 0,185* -0,090 1 ** %1 anlamlılık düzey, *%5 anlamlılık düzey
23 Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 24, Sayı: 2, EK TABLO 3: 2007 Yılına İlşkn Değşkenler Arasındak Korelasyon Katsayıları ÇSG KAL AKO ÖSKO FAVOK BUY SDH ADH BKM NKM DVA TBQ LNP ÇSG 1 KAL 0-,093 1 AKO -0,155-0,206* 1 ÖSKO -0,063-0,188* 0,604** 1 FAVOK -0,028-0,100 0,348** 0,225** 1 BUY -0,031 0,057 0,342** 0,228** 0,540** 1 SDH -0,096-0,075 0,072 0,039-0,009-0,014 1 ADH -0,202* 0,041 0,003 0,030-0,008 0,039-0,014 1 BKM -0,023-0,183* 0,610** 0,202* 0,547** 0,468** 0,039-0,035 1 NKM -0,124-0,119 0,169* 0,072-0,730** -0,314** 0,468** -0,011 0,010 1 DVA -0,437** -0,201* 0,004-0,091 0,021-0,135-0,314** -0,182* 0,025 0,151 1 TBQ -0,088-0,219** 0,315** 0,126 0,063 0,152-0,135 0,000 0,228** 0,109 0,007 1 LNP -0,193* -0,115 0,304** 0,177* 0,142 0,094 0,152-0,098 0,209** 0,080 0,181* -0,078 1 ** %1 anlamlılık düzey, *%5 anlamlılık düzey
Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 1, 2011 225
Atatürk Ünverstes İktsad ve İdar Blmler Dergs, Clt: 25, Sayı:, 20 225 FİNANSAL ANALİZDE KULLANILAN ORANLAR VE HİSSE SENEDİ GETİRİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: EKONOMİK KRİZ DÖNEMLERİ İÇİN İMKB İMALAT SANAYİ
DetaylıTALEP TAHMİNLERİ. Y.Doç.Dr. Alpagut YAVUZ
TALEP TAHMİNLERİ Y.Doç.Dr. Alpagut YAVUZ Yöetm e temel foksyolarıda br ola plalama, e kaba taımıyla, şletme geleceğe yöelk alıa kararları br bleşkesdr. Geleceğe yöelk alıa kararları başarısı yöetcler yaptıkları
DetaylıTÜRKİYE HAYAT SİGORTASI SEKTÖRÜNDE ETKİNLİĞİN İNCELENMESİ *
D.E.Ü.İ.İ.B.F.Dergs Clt:19 Sayı:1, Yıl:2004, ss:1-14 TÜRKİYE HAYAT SİGORTASI SEKTÖRÜNDE ETKİNLİĞİN İNCELENMESİ Serdar KILIÇKAPLAN Gaye KARPAT ÖZET Sgorta sektörü tamamıyla güven sstemne dayalı br oluşumdur.
DetaylıBORSA İSTANBUL DA İŞLEM GÖREN SİGORTA VE BES ŞİRKETLERİNİN FİNANSAL PERFORMANSININ GRİ İLİŞKİSEL ANALİZ YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ 1 2
BORSA İSTANBUL DA İŞLEM GÖREN VE BES ŞİRKETLERİNİN FİNANSAL PERFORMANSININ GRİ İLİŞKİSEL ANALİZ YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ 1 2 DOI NO: 10.5578/eas.26489 ÖZ Veysel KULA 3,Tuğrul KANDEMİR 4, Ender BAYKUT 5
DetaylıBitkisel Ürün Sigortası Yaptırma İsteğinin Belirlenmesi: Tokat İli Örneği
Atatürk Ünv. Zraat Fak. Derg., 42 (2): 153-157, 2011 J. of Agrcultural Faculty of Atatürk Unv., 42 (2): 153-157, 2011 ISSN : 1300-9036 Araştırma Makales/Research Artcle Btksel Ürün Sgortası Yaptırma İsteğnn
DetaylıHAYALi ihracatln BOYUTLARI
HAYALi ihracatln BOYUTLARI 103 Müslüme Bal U lkelerin ekonomi politikaları ile dış politikaları,. son yıllarda birbirinden ayrılmaz bir bütün haline gelmiştir. Tüm dünya ülkelerinin ekonomi politikalarında
DetaylıBanka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland.
21 OCAK-MART DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 21 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 1 Nisan 21 tarihinde
DetaylıBURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol
BURSA DAKİ ENBÜYÜK 250 FİRMAYA FİNANSAL ANALİZ AÇISINDAN BAKIŞ (2005) Prof.Dr.İbrahim Lazol 1. Giriş Bu yazıda, Bursa daki (ciro açısından) en büyük 250 firmanın finansal profilini ortaya koymak amacındayız.
DetaylıSERMAYE ġġrketlerġnde KAR DAĞITIMI VE ÖNEMĠ
SERMAYE ġġrketlerġnde KAR DAĞITIMI VE ÖNEMĠ Belirli amaçları gerçekleştirmek üzere gerçek veya tüzel kişiler tarafından kurulan ve belirlenen hedefe ulaşmak için, ortak ya da yöneticilerin dikkat ve özen
DetaylıMurahhas Aza. Denetimden Sorumlu Komite Üyesi. Denetimden Sorumlu Komite Üyesi. Denetleme Kurulu Üyesi
Sayfa No.1 1. Raporun Dönemi 01.01.2009 31.12.2009 2. Ortaklığın Ünvanı Makina Takım Endüstrisi A.Ş. 3. Yönetim ve Denetleme Kurulu Üyeleri Türk Ticaret Kanunu ve ilgili düzenlemeler gereğince Şirketimiz
DetaylıANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR
ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım
DetaylıANE - AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş.DENGELİ EYF
AEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. DENGELİ EMEKLİLİK YATIRIM FONU FON KURULU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK FAALİYET RAPORU Bu rapor AEGON Emekllk ve Hayat A.Ş Dengel Emekllk Yatırım Fonu nun 01.07.2011 30.09.2011 dönemne
DetaylıFARKLI REGRESYON YÖNTEMLERİ İLE BETA KATSAYISI ANALİZİ
FARKLI REGRESYON YÖNTEMLERİ İLE BETA KATSAYISI ANALİZİ M.Ensar YEŞİLYURT (*) Flz YEŞİLYURT (**) Özet: Özellkle uzak verlere sahp ver setlernn analz edlmesnde en küçük kareler tahmnclernn kullanılması sapmalı
DetaylıSERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN. GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL
SERMAYE PİYASASI KURULU İKİNCİ BAŞKANI SAYIN DOÇ. DR. TURAN EROL UN GYODER ZİRVESİ nde YAPTIĞI KONUŞMA METNİ 26 NİSAN 2007 İSTANBUL Sözlerime gayrimenkul ve finans sektörlerinin temsilcilerini bir araya
DetaylıDoç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man
214 EK M-ARALIK DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 214 y dördüncü çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 9 Ocak 215
DetaylıGALATA YATIRIM A.Ş. Halka Arz Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU SAN-EL MÜHENDİSLİK ELEKTRİK TAAHHÜT SANAYİ VE TİCARET A.Ş.
22-11-2013 Fiyat Tespit Raporu DEĞERLENDİRME RAPORU İş bu rapor, Galata Yatırım A.Ş. tarafından, Sermaye Piyasası Kurulu nun 12/02/2013 tarihli ve 5/145 sayılı kararında yer alan; payları ilk kez halka
DetaylıMuhasebe ve Finansman Dergisi
Muhasebe ve Fnansman Dergs Ocak/2012 Farklı Muhasebe Düzenlemelerne Göre Hazırlanan Mal Tablolardan Elde Edlen Fnansal Oranlar İle Şrketlern Hsse Sened Getrler Ve Pyasa Değerler Arasındak İlşk Ahmet BÜYÜKŞALVARCI
DetaylıAvivaSA Emeklilik ve Hayat. Fiyat Tespit Raporu Görüşü. Şirket Hakkında Özet Bilgi: Halka Arz Hakkında Özet Bilgi:
arastirma@burganyatirim.com.tr +90 212 317 27 27 3 Kasım 2014 Fiyat Tespit Raporu Görüşü Burgan Yatırım Menkul Değerler A.Ş. tarafından hazırlanmış olan bu rapor, A.Ş. için hazırlanmış olup 31 Ekim 2014
DetaylıVAKIFBANK. Güçlü konut kredileri Takipteki alacaklardaki tahsilatlar marjları korudu ENDEKSE PARALEL GETİRİ
VAKIFBANK Banka Güçlü konut kredileri Takipteki alacaklardaki tahsilatlar marjları korudu Vakıfbank 2009 yılı karını beklentiler dahilinde açıkladı Vakıfbank yılın son çeyreğinde net karını, beklentiler
DetaylıBBH - Groupama Emeklilik Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu
BBH - Groupama Emeklilik Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu BIST-100, Haziran da %11,28 lik düşerek 76.295 den kapandı. Aynı dönemde Bankacılık endeksi %15,41, Sanayi endeksi
DetaylıAraştırma Notu 15/177
Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon
DetaylıPark Elektrik Üretim Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. Sayfa No: 1
Sayfa No: 1 1. Raporun Dönemi 1.7.2010 30.9.2010 2. Şirketin Faaliyet Konusu Her türlü maden, maden cevheri ve bunların türevlerini aramak ve çıkarmak, işlemek, gerek kendi ürettiği ve gerekse temin ettiği
Detaylı-e-: AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR İLE ÇOCUK NEFROLOJİ DERNEGİ ARASINDA İŞBİRLİGİ PROTOKOLÜ. AiLE VE. SOSYAL ~OLiTiKALAR BAKANllGI. 2012 Ankara ~.
~, -e-: ALE VE ~. I H. SOSYAL ~OLTKALAR BAKANllGI AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIGI ÇOCUK HİzMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜGÜ İLE ÇOCUK NEFROLOJİ DERNEGİ ARASINDA İŞBİRLİGİ PROTOKOLÜ 2012 Ankara KAPSAM MADDE
Detaylı2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU
2008 YILI MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ ÖN DEĞERLENDİRME NOTU I- 2008 Mali Yılı Bütçe Sonuçları: Mali Disiplin Sağlandı mı? Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan 2008 mali yılı geçici bütçe uygulama sonuçlarına
DetaylıİŞLETMENİN TANIMI 30.9.2015
Öğr.Gör.Mehmet KÖRPİ İŞLETMENİN TANIMI Sonsuz olarak ifade edilen insan ihtiyaçlarını karşılayacak malları ve hizmetleri üretmek üzere faaliyette bulunan iktisadi birimler işletme olarak adlandırılmaktadır.
DetaylıSÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com
SÜREÇ YÖNETİMİ VE SÜREÇ İYİLEŞTİRME H.Ömer Gülseren > ogulseren@gmail.com Giriş Yönetim alanında yaşanan değişim, süreç yönetimi anlayışını ön plana çıkarmıştır. Süreç yönetimi; insan ve madde kaynaklarını
DetaylıA N A L Z. Seçim Öncesinde Verilerle Türkiye Ekonomisi 2:
A N A L Z Seçim Öncesinde Verilerle Türkiye Ekonomisi 2: Sektör Mücahit ÖZDEM R May s 2015 Giri Geçen haftaki çal mam zda son aç klanan reel ekonomiye ili kin göstergeleri incelemi tik. Bu hafta ülkemiz
DetaylıARCHİ DANIŞMANLIK VE GAYRİMENKUL DEĞERLEME A.Ş. KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ, GÖZDEN GEÇİRME RAPORU. Sayfa 1 / 7
ARCHİ DANIŞMANLIK VE GAYRİMENKUL DEĞERLEME A.Ş. KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ, GÖZDEN GEÇİRME RAPORU 2015 Sayfa 1 / 7 10 Ocak 2016 ARCHİ DANIŞMANLIK VE GAYRİMENKUL DEĞERLEME A.Ş. 2015 YILI KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ,
DetaylıKATILIM EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş ALTERNATİF İKİNCİ ESNEK (DÖVİZ) EMEKLİLİK YATIRIM FONU TANITIM FORMU
KATILIM EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş ALTERNATİF İKİNCİ ESNEK (DÖVİZ) EMEKLİLİK YATIRIM FONU TANITIM FORMU ÖNEMLİ BİLGİ BU TANITIM FORMUNDA YER ALAN BİLGİLER, SERMAYE PİYASASI KURULU TARAFINDAN 23.12.2015 TARİH
DetaylıKÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ
KÜRESEL GELİŞMELER IŞIĞI ALTINDA TÜRKİYE VE KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ EKONOMİSİ VE SERMAYE PİYASALARI PANELİ 12 NİSAN 2013-KKTC DR. VAHDETTIN ERTAŞ SERMAYE PIYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ Sayın
DetaylıANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR
ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım Fonu
Detaylı2009 1. Çeyrek Finansal Sonuçları
Arçelik A.Ş. 2009 1. Çeyrek Finansal Sonuçları 2009, 1. Çeyrek... Tüm bölgelerde devam eden talep daralması Önemli bölgelerde artan pazar payı Tüketici elektroniğinde devam eden karlılık artışı Hızlı bir
DetaylıMUHASEBE SÜRECİ. Dönem Başındaki İşlemler. Dönem İçinde Yapılan İşlemler. Dönem Sonunda Yapılan İşlemler
ENVANTER VE BİLANÇO MUHASEBE SÜRECİ Dönem Başındaki İşlemler Dönem İçinde Yapılan İşlemler Dönem Sonunda Yapılan İşlemler Genel Geçici Mizanın Düzenlenmesi Dönem Sonu Envanterinin Çıkarılması Dönem Sonu
DetaylıVAKIF MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. (ESKİ UNVANI İLE VAKIF B TİPİ MENKUL KIYMETLER YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. )
(ESKİ UNVANI İLE VAKIF B TİPİ MENKUL KIYMETLER YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. ) 1 OCAK - 31 ARALIK 2014 DÖNEMİNE AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU VE YATIRIM PERFORMANSI KONUSUNDA KAMUYA AÇIKLANAN BİLGİLERE İLİŞKİN
DetaylıENFLASYON ORANLARI 03.07.2014
ENFLASYON ORANLARI 03.07.2014 TÜFE Mayıs ayında aylık %0,31 yükselişle ile ortalama piyasa beklentisinin (-%0,10) bir miktar üzerinde geldi. Yıllık olarak ise 12 aylık TÜFE %9,16 olarak gerçekleşti (Beklenti:
Detaylı01.01.2015 tarih ve 29223 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır. KURUL KARARI. Karar No: 5398-1 Karar Tarihi: 30/12/2014
01.01.2015 tarh ve 29223 sayılı Resm Gazetede yayımlanmıştır. Enerj Pyasası Düzenleme Kurumundan : KURUL KARARI Karar No: 5398-1 Karar Tarh: 30/12/2014 Enerj Pyasası Düzenleme Kurulunun 30/12/2014 tarhl
DetaylıEK 2 ORTA DOĞU TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ SENATOSU 2011 YILI ÖSYS KONTENJANLARI DEĞERLENDĐRME RAPORU
EK 2 ORTA DOĞU TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ SENATOSU 2011 YILI ÖSYS KONTENJANLARI DEĞERLENDĐRME RAPORU Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 1995 yılından bu yana, hazırladığı ve titizlikle uygulamaya çalıştığı Stratejik
Detaylı1 OCAK - 31 ARALIK 2015 HESAP DÖNEMİNE AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU (Tüm tutarlar, aksi belirtilmedikçe Türk Lirası ( TL ) cinsinden ifade edilmiştir.
A. TANITICI BİLGİLER PORTFÖYE BAKIŞ YATIRIM VE YÖNETİME İLİŞKİN BİLGİLER Halka arz tarihi: 16 Temmuz 2014 31 Aralık 2015 tarihi itibariyle Fonun Yatırım Amacı Portföy Yöneticileri Fon Toplam Değeri Portföyünde
DetaylıMOBİPA MOBİLYA TEKSTİL İNŞAAT NAKLİYE PETROL ÜRÜNLERİ. SÜPERMARKET VE TuRİzM SANAYİ VE TİcARET ANONİM ŞİRKETİ
MOBİPA MOBİLYA TEKSTİL İNŞAAT NAKLİYE PETROL ÜRÜNLERİ SÜPERMARKET VE TuRİzM SANAYİ VE TİcARET ANONİM ŞİRKETİ 2011-2012-2013 MALİ yılına İLİşKİN YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU ("Şrket") 01012011-31 ı22013
DetaylıOYAK EMEKLİLİK A.Ş. GRUPLARA YÖNELİK ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU 30 HAZİRAN 2006 TARİHİ İTİBARİYLE MALİ TABLOLAR
GRUPLARA YÖNELİK ESNEK EMEKLİLİK YATIRIM FONU MALİ TABLOLAR 1 OCAK 2006 30 HAZİRAN 2006 DÖNEMİNE AİT BAĞIMSIZ SINIRLI DENETİM RAPORU 1. Oyak Emeklilik A.Ş. Gruplara Yönelik Esnek Emeklilik Yatırım Fonu'nun
DetaylıEK-1 01 OCAK 2014 TARİHLİ VE 28869 SATILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANMIŞTIR.
EK-1 01 OCAK 2014 TARİHLİ VE 28869 SATILI RESMİ GAZETEDE YAYINLANMIŞTIR. Bu Doküman Hakkında TEİAŞ Türkye Elektrk İletm Anonm Şrket İletm Sstem Sstem Kullanım ve Sstem İşletm Tarfelern Hesaplama ve Uygulama
Detaylı2010 2011 2012 2013 1Ç13 2Ç13 3Ç13 4Ç13 1Ç14 2Ç14
Bilici Yatırım Şirket Notu 4 Kasım 2014 Ana faaliyet konusu tekstil olan Bilici Yatırım ın (BLCYT), aynı zamanda Adana nın merkezinde 203 yatak kapasiteli otel yatırımı ve fabrika alanı içerisinde 8 adet
DetaylıÜç Boyutlu Yapı-Zemin Etkileşimi Problemlerinin Kuadratik Sonlu Elemanlar ve Sonsuz Elemanlar Kullanılarak Çözümü
ECAS Uluslararası Yapı ve Deprem Mühendslğ Sempozyumu, Ekm, Orta Doğu Teknk Ünverstes, Ankara, Türkye Üç Boyutlu Yapı-Zemn Etkleşm Problemlernn Kuadratk Sonlu Elemanlar ve Sonsuz Elemanlar Kullanılarak
DetaylıDEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog
DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,
DetaylıRİSK ANALİZİ VE. İşletme Doktorası
RİSK ANALİZİ VE MODELLEME İşletme Doktorası Programı Bölüm - 1 Portföy Teorisi Bağlamında Risk Yönetimi ile İlgili Temel Kavramlar 1 F23 F1 Risk Kavramı ve Riskin Ölçülmesi Risk istenmeyen bir olayın olma
DetaylıALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 10 Kasım 2015
ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 10 Kasım 2015 3 Kasım 2015 tarihli Alpha Altın raporumuzda paylaştığımız görüşümüz; RSI indikatörü genel olarak dip/tepe fiyatlamalarında başarılı sonuçlar vermektedir. Günlük bazda
Detaylıİngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET. Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2
İngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET DOI= 10.17556/jef.54455 Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2 Genişletilmiş Özet Giriş Son yıllarda
DetaylıTürkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1
Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık
DetaylıVeri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün
Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi
DetaylıÇUKUROVA'DA OKALİPTÜS YETİŞTİRİCİLİĞİ VE İDARE SÜRELERİNİN HESAPLANMASI
ÇUKUROVA'DA OKALİPTÜS YETİŞTİRİCİLİĞİ VE İDARE SÜRELERİNİN HESAPLANMASI Ali ÖZKURT Orman Yüksek Mühendis Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü PK.18 33401 TARSUS 1.GİRİŞ Türkiye'de orman varlığının
Detaylı1. YAPISAL KIRILMA TESTLERİ
1. YAPISAL KIRILMA TESTLERİ Yapısal kırılmanın araştırılması için CUSUM, CUSUMSquare ve CHOW testleri bize gerekli bilgileri sağlayabilmektedir. 1.1. CUSUM Testi (Cumulative Sum of the recursive residuals
DetaylıEGELİ & CO.YATIRIM ORTAKLIĞI A.Ş. Sayfa No: 1 SERİ:XI NO:29 SAYILI TEBLİĞE İSTİNADEN HAZIRLANMIŞ YÖNETİM KURULU FAALİYET RAPORU
Sayfa No: 1 I-GİRİŞ 1-Raporun Dönemi : 01.01.2009-30.06.2009 2-Ortaklığın Unvanı : Egeli & Co Yatırım Ortaklığı A.Ş. 3-Dönem içinde yönetim ve denetleme kurullarında 30.06.2009 tarihi itibariyle aktif
DetaylıBOOTSTRAP VAR MODELLER VE TÜRKİYE DE TANZİ ETKİSİ
ZKÜ Sosyal Blmler Dergs, Clt 3, Sayı 6, 2007, ss. 89 108. BOOTSTRAP VAR MODELLER VE TÜRKİYE DE TANZİ ETKİSİ Dr. Mustafa Kemal BEŞER Eskşehr Osmangaz Ünverstes İİBF, İktsat Bölümü mkbeser@ogu.edu.tr ÖZET
DetaylıMilli Gelir Büyümesinin Perde Arkası
2007 NİSAN EKONOMİ Milli Gelir Büyümesinin Perde Arkası Türkiye ekonomisi dünyadaki konjonktürel büyüme eğilimine paralel gelişme evresini 20 çeyrektir aralıksız devam ettiriyor. Ekonominin 2006 da yüzde
DetaylıİRAN ENERJI GÖRÜNÜMÜ
İRAN ENERJI GÖRÜNÜMÜ HAZAR STRATEJI ENSTITÜSÜ ENERJI VE EKONOMI ARAŞTIRMALARI MERKEZI EMİN AKHUNDZADA SERAY ÖZKAN ARALIK 2014 Azerbaycan Enerji Görünümü 1İran Enerji Görünümü www.hazar.org HASEN Enerji
DetaylıMAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının
MAKÜ YAZ OKULU YARDIM DOKÜMANI 1. Yaz Okulu Ön Hazırlık İşlemleri (Yaz Dönemi Oidb tarafından aktifleştirildikten sonra) Son aktif ders kodlarının bağlantıları kontrol edilir. Güz ve Bahar dönemindeki
DetaylıTÜRKİYE SERMAYE PİYASALARINDA MERKEZİ KARŞI TARAF UYGULAMASI 13 MAYIS 2013 İSTANBUL DR. VAHDETTİN ERTAŞ SERMAYE PİYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ
TÜRKİYE SERMAYE PİYASALARINDA MERKEZİ KARŞI TARAF UYGULAMASI 13 MAYIS 2013 İSTANBUL DR. VAHDETTİN ERTAŞ SERMAYE PİYASASI KURULU BAŞKANI KONUŞMA METNİ Sayın BDDK Başkanım, İktisadi Araştırmalar Vakfı, Borsamız
DetaylıFİBA EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR
FİBA EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU YILLIK RAPOR Bu rapor Fiba Emeklilik ve Hayat A.Ş. Gelir Amaçlı Kamu Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım Fonu nun
DetaylıBEH - Groupama Emeklilik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu
BEH - Groupama Emeklilik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu BİST-100 endeksi, Ekim ayı içerisinde %4,2 artarak ayı 77.620 seviyesinden kapattı. Aynı dönem içerisinde Bankacılık endeksi %4,1
DetaylıTÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. 01 TEMMUZ-30 EYLÜL 2008 ARA DÖNEM FAALİYET RAPORU TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş. Raporun Dönemi : 01 Temmuz-30 Eylül 2008 Faaliyete Geçiş Tarihi Bankanın Merkezi Ödenmiş Sermayesi
DetaylıMeriç Uluşahin Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili. Beşinci İzmir İktisat Kongresi
Meriç Uluşahin Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekili Beşinci İzmir İktisat Kongresi Finansal Sektörün Sürdürülebilir Büyümedeki Rolü ve Türkiye nin Bölgesel Merkez Olma Potansiyeli 1 Kasım
DetaylıAEGON EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. PARA PİYASASI LİKİT KAMU EMEKLİLİK YATIRIM FONU
1 OCAK- 31 ARALIK 2015 DÖNEMİNE AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU VE YATIRIM PERFORMANSI KONUSUNDA KAMUYA AÇIKLANAN BİLGİLERE İLİŞKİN RAPOR A. TANITICI BİLGİLER PORTFÖYE BAKIŞ Halka arz tarihi: 04/12/2003 YATIRIM
DetaylıKurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi
Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi 30 Temmuz 2012 ĐÇĐNDEKĐLER Dönem Revizyon Notları........ 3 Derecelendirme Metodolojisi........ 5 Notların Anlamı.........
DetaylıALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 26 Ocak 2016
ALPHA ALTIN RAPORU ÖZET 26 Ocak 2016 19 Ocak 2016 tarihli Alpha Altın raporumuzda paylaştığımız görüşümüz; Kısa dönemde 144 günlük ortalama $1110.82 trend değişimi için referans takip seviyesi olabilir.
DetaylıTÜRKİYE DE EĞİTİM ÇAĞINDAKİ KIZ VE ERKEKLERİN EĞİTİMLERİNİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ ÖZET
TÜRKİYE DE EĞİTİM ÇAĞINDAKİ KIZ VE ERKEKLERİN EĞİTİMLERİNİN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ Hamd EMEÇ M.Vedat PAZARLIOĞLU 2 Özlem KİREN 3 Şenay ÜÇDOĞRUK 4 ÖZET Türkye de eğtm le lgl sorunların çözülmesnde çeştl araştırmalar
DetaylıDÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012. Hazırlayanlar. Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi
DÜNYA EKONOMİK FORUMU KÜRESEL CİNSİYET AYRIMI RAPORU, 2012 Hazırlayanlar Ricardo Hausmann, Harvard Üniversitesi Laura D. Tyson, Kaliforniya Berkeley Üniversitesi Saadia Zahidi, Dünya Ekonomik Forumu Raporun
DetaylıBASIN DUYURUSU 2001 YILI PARA VE KUR POLİTİKASI
Sayı: 42 BASIN DUYURUSU 2001 YILI PARA VE KUR POLİTİKASI Gazi Erçel Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 22 Aralık 2000 Ankara 2001 yılında uygulanacak para ve kur politikasının çerçevesi, uygulama prensipleri
DetaylıBBH - Groupama Emeklilik Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu
BBH - Groupama Emeklilik Gruplara Yönelik Büyüme Amaçlı Hisse Senedi Emeklilik Yatırım Fonu BIST 100 endeksi, Nisan ayı içerisinde %0,2 lik artış göstererek 86.046 seviyesinden kapandı. Aynı dönem içerisinde
DetaylıAKENR 28.11.2013. ENDEKS ÜZERİNDE GETİRİ Yükselme Potansiyeli: 26% Akenerji 3Ç13 Bilgilendirme Notları
AKENR 28.11.2013 Akenerji 3Ç13 Bilgilendirme Notları ENDEKS ÜZERİNDE GETİRİ Yükselme Potansiyeli: 26% Akenerji nin 3Ç13 net dönem zararı 59,9 milyon TL oldu. Şirket 3Ç12 de 18,8 milyon TL kar, 2Ç13 te
DetaylıKurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi
Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. Kurumsal Yönetim Derecelendirmesi 28 Aralık 2012 İÇİNDEKİLER Ara Dönem Revizyon Notları........ 3 Derecelendirme Metodolojisi........ 5 Notların
Detaylıİmalat Sanayi Alt Sektörlerinde Sektör Farklılıklarının Finansal Oranlar Açısından Karşılaştırılması
Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1): 107-122 Cankiri Karatekin University Journal of Institute of Social Sciences, 7(1): 107-122 İmalat Sanayi Alt Sektörlerinde Sektör
DetaylıAYDINLATMA DEVRELERİNDE KOMPANZASYON
AYDINLATMA DEVRELERİNDE KOMPANZASYON Dünyamızın son yıllarda karşı karşıya kaldığı enerji krizi, araştırmacıları bir yandan yeni enerji kaynaklarına yöneltirken diğer yandan daha verimli sistemlerin tasarlanması
Detaylı(ESKİ ŞEKİL) İÇTÜZÜĞÜ
(ESKİ ŞEKİL) DENİZBANK A.Ş. A TİPİ İMKB ULUSAL 100 ENDEKSİ FONU İÇTÜZÜĞÜ MADDE 1- FONUN KURULUŞ AMACI: 1.1. DENİZBANK A.Ş. tarafından 3794 sayılı Kanunla değişik 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu nun
DetaylıCİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. KATKI EMEKLİLİK YATIRIM FONU'NA AİT PERFORMANS SUNUM RAPORU
A. TANITICI BİLGİLER CİGNA FİNANS EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. KATKI EMEKLİLİK YATIRIM FONU'NA AİT PERFORMANS SUNUM RAPORU PORTFÖYE BAKIŞ Halka Arz Tarihi : 02/05/2013 YATIRIM VE YÖNETİME İLİŞKİN BİLGİLER 31/12/2015
DetaylıKELEBEK MOBİLYA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ. BİLANÇO (TL) Bağımsız Denetim'den (XI-29 KONSOLİDE)
KELEBEK MOBİLYA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ BİLANÇO (TL) Bağımsız Denetim'den (XI-29 KONSOLİDE) Geçmemiş Geçmemiş Dipnot Referansları 30.09.2009 31.12.2008 VARLIKLAR Dönen Varlıklar 27,180,536 28,730,807
DetaylıFİBA EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. KATKI EMEKLİLİK YATIRIM FONU NA AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU. Fonun Yatırım Amacı
FİBA EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. KATKI EMEKLİLİK YATIRIM FONU NA AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU A. TANITICI BİLGİLER PORTFÖYE BAKIŞ YATIRIM VE YÖNETİME İLİŞKİN BİLGİLER Halka arz tarihi: 19 Aralık 2013 30 Haziran
Detaylıİnşaat Sanayi KSO da buluştu
Ayakkabı ve tekstil sektör toplantısı yapıldı. Sektörlerin sorunları ve çözüm önerilerinin konuşulduğu toplantı geniş bir katılımla gerçekleşti İnşaat Sanayi KSO da buluştu KSO Başkanı Kütükcü, Sektörlerimizi
DetaylıGROUPAMA EMEKLİLİK A.Ş. GRUPLARA YÖNELİK GELİR AMAÇLI KAMU DIŞ BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU
KAMU DIŞ BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU 1 OCAK - 31 ARALIK 2012 DÖNEMİNE AİT VE YATIRIM PERFORMANSI KONUSUNDA KAMUYA AÇIKLANAN BİLGİLERE İLİŞKİN RAPOR KAMU DIŞ BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM
DetaylıGEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama
GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM 1. Açıklama 1.1.Proje Ortaklarının Adları: Uzman Klinik Psikolog Özge Yaren YAVUZ ERDAN, Uzman Klinik Psikolog Elvan DEMİRBAĞ, Uzman Klinik Psikolog Nilay KONDUZ 1.2.Nihai
DetaylıTürk Hava Yolları. Operasyonel performans iyileşiyor; net kar beklentiler paralelinde gerçekleşti. Şeker Yatırım Araştırma
3Ç15 Sonuçları Havacılık Sektörü 9 Kasım 2015 Türk Hava Yolları Operasyonel performans iyileşiyor; net kar beklentiler paralelinde gerçekleşti R. Fulin Önder Analist fonder@sekeryatirim.com Türk Hava Yolları,
DetaylıBölüm 8 Tedarik Fonksiyonu
Bölüm 8 Tedarik Fonksiyonu TEDARİK FONKSİYONUNUN KAPSAMI VE İŞLETME AÇISINDAN ÖNEMİ Geniş anlamda tedarik fonksiyonu, işletmenin üretimde bulunabilmesi için ihtiyaç duyduğu üretim faktörlerinin temin edilip
Detaylı01/01/2009 30/09/2009 DÖNEMİNE İLİŞKİN GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş
01/01/2009 30/09/2009 DÖNEMİNE İLİŞKİN GARANTİ EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVİZ) EMEKLİLİK YATIRIM FONU 9 AYLIK RAPORU BU RAPOR EMEKLİLİK YATIRIM FONLARININ KAMUYU AYDINLATMA
DetaylıHAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013
HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI MALİ SEKTÖRLE İLİŞKİLER VE KAMBİYO GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YURTDIŞI DOĞRUDAN YATIRIM RAPORU 2013 Ekim 2014 İÇİNDEKİLER Giriş... 2 Dünya da Uluslararası Doğrudan Yatırım Trendi... 3 Yıllar
DetaylıTransfer fiyatlandırma:maliyet dağıtım anlaşmalarıve grup içi hizmet giderleri paylaşımı
Transfer fiyatlandırma:maliyet dağıtım anlaşmalarıve grup içi hizmet giderleri paylaşımı Grupiçi hizmet: Bağımlışirketler arasında gerçekleşen, genellikle ana şirketin yavru şirketlerine veya aynı gruba
Detaylı2009 2010 Dönemi Piyasa Yapıcılığı Sözleşmesi
2009 2010 Dönemi Piyasa Yapıcılığı Sözleşmesi Sözleşmenin tarafları Madde 1) İşbu Sözleşme, İsmet İnönü Bulvarı No:36, 06510 Emek / Ankara adresinde mukim Hazine Müsteşarlığı (bundan sonra kısaca Müsteşarlık
DetaylıİÇİNDEKİLER SAYFA Önsöz 4 Stratejik Planlama ve Bütçe Yol Haritası 5 Örnek İşletme Hakkında 6 Gider Yükleme Sistemi 8 Satış Bütçesi Oluşturma 9 Faaliyet Gider Bütçesi Oluşturma 12 Bütçe Sistem Otomasyonu
Detaylı1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2
İÇİNDEKİLER 1. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2 1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.3.1. ÖRNEK OLAY (DURUM ÇALIŞMASI) YÖNTEMİ...
DetaylıGenel Görünüm. Faiz Oranları Gelişmeleri. Fiyat Gelişmeleri EYLÜL 2010
EYLÜL 2010 Genel Görünüm Faiz Oranları Gelişmeleri Para Politikası Kurulu(PPK) nun 16 Eylül 2010 tarihinde yaptığı toplantıda Bankalararası Para Piyasası ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Repo Ters
Detaylı-Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir.
Bursa nın 25 Büyük Firması Araştırması; -Bursa nın ciroları itibariyle büyük firmalarını belirlemek amacıyla düzenlenen bu çalışma onikinci kez gerçekleştirilmiştir. -Bu çalışma Bursa il genelinde yapılmış,
DetaylıISL107 GENEL MUHASEBE I
ISL107 GENEL MUHASEBE I Doç.Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr 8. HAFTA Menkulkıymetleraşağıdaki amaçlardoğrultusunda edinilebilir. Güvenlik Amacı: işletmeler sahip oldukları nakit mevcutlarının
DetaylıZAĞNOS VADİSİ KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ
ADANA KENT SORUNLARI SEMPOZYUMU / 15 2008 BU BİR TMMOB YAYINIDIR TMMOB, bu makaledeki ifadelerden, fikirlerden, toplantıda çıkan sonuçlardan ve basım hatalarından sorumlu değildir. ZAĞNOS VADİSİ KENTSEL
DetaylıİÇİNDEKİLER I. KISIM 1. İŞLETME SERMAYESİNİN TANIMI... 5 2. İŞLETME SERMAYESİNİN FİNANSAL YÖNETİMDEKİ YERİ... 6
İşletme Sermayesi Yönetimi v İÇİNDEKİLER I. KISIM I. İŞLETME SERMAYESİNİN TANITIMI... 3 1. İŞLETME SERMAYESİNİN TANIMI... 5 2. İŞLETME SERMAYESİNİN FİNANSAL YÖNETİMDEKİ YERİ... 6 3. İŞLETME SERMAYESİ YÖNETİMİNİN
Detaylı2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016
2016 Ocak ENFLASYON RAKAMLARI 3 Şubat 2016 Ocak 2016 Tüketici Fiyat Endeksi ne(tüfe) ilişkin veriler Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Şubat 2016 tarihinde yayımlandı. TÜİK tarafından aylık
DetaylıFAKTÖRİYEL TASARIMA ADAPTİF AĞ TABANLI BULANIK MANTIK ÇIKARIM SİSTEMİ İLE FARKLI BİR YAKLAŞIM. Sevil ŞENTÜRK
FAKTÖRİYEL TASARIMA ADAPTİF AĞ TABANLI BULANIK MANTIK ÇIKARIM SİSTEMİ İLE FARKLI BİR YAKLAŞIM Sevl ŞENTÜRK Anadolu Ünverstes, Fen Fakültes, İstatstk Bölümü,26470, ESKİŞEHİR, e-mal:sdelgoz@anadolu.edu.tr
DetaylıBaşbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015
Başbakanlık (Hazine Müsteşarlığı) tan: 30.11.2015 BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİĞİN UYGULANMASINA İLİŞKİN GENELGE (2015/50) Bu Genelge, 25.05.2015
DetaylıFİBA EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI E.Y. FONU NA AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU
FİBA EMEKLİLİK VE HAYAT A.Ş. GELİR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI E.Y. FONU NA AİT PERFORMANS SUNUŞ RAPORU A. TANITICI BİLGİLER PORTFÖYE BAKIŞ YATIRIM VE YÖNETİME İLİŞKİN BİLGİLER Halka arz tarihi: 19
DetaylıGÖKTAŞ İNŞAAT TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 2012 YILI FAALİYET RAPORU
GÖKTAŞ İNŞAAT TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ 2012 YILI FAALİYET RAPORU I-) GENEL BİLGİLER A-) Raporun İlgili Olduğu Hesap Dönemi: 01.01.2012-31.12.2012 B-) Şirkete Ait Bilgiler: a-) Şirketin ticaret unvanı: GÖKTAŞ
Detaylı4 Mart 2016 CUMA Resmî Gazete Sayı : 29643 TEBLİĞ Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) ndan: KURUMLAR VERGĠSĠ GENEL TEBLĠĞĠ (SERĠ NO: 1) NDE
4 Mart 2016 CUMA Resmî Gazete Sayı : 29643 TEBLİĞ Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) ndan: KURUMLAR VERGĠSĠ GENEL TEBLĠĞĠ (SERĠ NO: 1) NDE DEĞĠġĠKLĠK YAPILMASINA DAĠR TEBLĠĞ (SERĠ NO: 9) MADDE
DetaylıEreğli Demir Çelik 2Ç2014 Sonuçları Hedef Fiyat: 4,30TL
02.01.12 02.04.12 02.07.12 02.10.12 02.01.13 02.04.13 02.07.13 02.10.13 02.01.14 02.04.14 02.07.14 ARAŞTIRMA BÖLÜMÜ 2 Eylül 2014 Ereğli Demir Çelik 2Ç2014 Sonuçları Öneri: TUT Hedef Fiyat: 4,30TL HARUN
DetaylıAkaryakıt Fiyatları Basın Açıklaması
23 Aralık 2008 Akaryakıt Fiyatları Basın Açıklaması Son günlerde akaryakıt fiyatları ile ilgili olarak kamuoyunda bir bilgi kirliliği gözlemlenmekte olup, bu durum Sektörü ve Şirketimizi itham altında
Detaylı