SERMAYE P YASALARI. ayl k ANAL Z TEMMUZ 2009

Transkript

1 ayl k ANAL Z TEMMUZ 2009 SERMAYE P YASALARI ABD Tar m d fl istihdam verisi dünya ekonomisinde V fleklinde toparlanma beklentisini zay flatt Para politikas n n etkisinin s n rl kalmas küresel ölçekte geniflleyici maliye politikalar n zorunlu k l yor Türkiye borç dinamikleri maliye politikas nda geçici bir gevflemeye izin veriyor Ancak mali kalabal klaflmaya yol açmamak için yeni bir stand-by gerekli Ay n konusu: Gündüz Rüyas na Son: %13,8 Daralma

2 çindekiler Strateji 1 Portföy Önerisi 3 Portföy Daılımı 3 Önerilen Hisse Senedi Portföyü 5 Hisse Takip Listesi- Sanayi irketleri- 7 Hisse Takip Listesi- -Banka, Sigorta, Holding, GYO ve Finansal Kiralama- 8 Makro Ekonomi 9 Nisan Sanayi Üretimi 9 Ödemeler Dengesi 10 Dı Ticaret 12 Kamu Maliyesi 14 Para Politikası 15 Fiyatlar 18 Sermaye Piyasaları 20 Yatırım Araçlarının Getirisi 20 Hisse Senetleri Piyasası 21 Birincil Piyasalar ve Özelletirme 23 Döviz Piyasası 24 Sabit Getirili Menkul Kıymetler 25 Uluslararası Piyasalar 27 Gelimekte Olan Ülke Piyasaları&Türkiye Eurotahvilleri 30 Ayın Konusu 32 Gündüz Rüyasına Son: %13,8 Daralma 32 Ek I 34 Hisse Senedi Önerileri 34 Ek II 40 MKB irketlerine Ait Sayısal Veriler 40 Ek III

3 Strateji Tarım dışı istihdam verisi piyasaları bir yaz gecesi riyasından uyandırdı İşsizlik düzeyindeki artış ABD ekonomisinin krizden çabuk çıkacağına dair güveni azalttı İş Yatırım olarak görüşümüzde değişiklik yok Dünya ekonomisinde hızlı ve güçlü bir toparlanma beklemiyoruz ABD, Avrupa ve Japonya da eş anlı olarak uzun süreli bir durgunluk öngörüyoruz Türkiye ekonomisini uzun ve zorlu bir durgunluk dönemi bekliyor Global piyasalardaki çılgın yükselişin sonuna geldik. Beklentilerden çok kötü gelen ABD tarım dışı istihdam verileri yatırımcıları dünya ekonomisinin durgunluktan çıkıp büyümeye başladığına yönelik yaz gecesi rüyasından uyandırdı. Klasik ekonomi kuramı borsayı öncü, işsizlik verisini ise artçı bir gösterge olarak kabul eder. Hisse senedi piyasaları ekonominin canlanması öncesinde yükselirken, işsizlik ekonomi büyümeye başladıktan uzunca bir bir süre sonra gerilemeye başlar. Geçtiğimiz hafta yaşananlar bu görüşün her zaman geçerli olmadığını gösterdi. Dünyanın en gelişmiş piyasalarından birisi olan ABD borsası işsizlik verileri beklenenden kötü geldiği için son derece sert bir tepki verdi. ABD piyasalarının tepkisinin doğru yorumlanabilmesi için içinde bulunduğumuz özel koşulları hatırlamakta fayda var. Dünya ekonomisinde yaşanan sorunun temelinde konut fiyatlarındaki artışa güvenerek gelirinin çok üzerinde borçlanan ABD hanehalkının yükümlülüklerini yerine getirememesi yatıyor. Borç sorunun çözümü ABD hane halkının tüketimini azaltıp tasarruflarını artırmasından geçiyor. Tüketim harcamalarının milli gelirin %70 ine yakınını oluşturduğu bir ekonomiyi ağır bir durgunluğa sokmadan bunu yapmak çok zor. İşsizliğin kriz öncesi %4.5 seviyesinden %9.5 düzeyine yükselmesi durumu ABD ekonomisinin durgunluktan çıkmasını zorlaştırıyor. İşsizlikteki artış ev fiyatlarındaki gerileme ile zaten bunalan ABD hanehalkına son darbeyi indiriyor. İstihdamdaki azalış mali sistemle ilgili riskleri artırarak ve genişleyici para ve maliye politikalarına verilen tepkiyi sınırlayarak ekonominin krizden çıkmasını zorlaştırıyor. İşsizlikteki artışın etkileri bununla sınırlı değil. İşsizlik oranının uzun süre yüksek kalması korumacı tedbirlerin yeniden hortlamasına neden olabiliyor. Geçen ayki raporumuzda mali piyasalarda son dönemde yaşanan iyimserlik dalgasına rağmen küresel ekonomide hızlı ve güçlü bir toparlanma beklemiyoruz demiştik. ABD işsizlik oranındaki yükseliş durgunluktan çıkışın uzun süreceğine yönelik endişelerimizi doğruluyor. İş Yatırım olarak görüşümüzde değişiklik yok. ABD, Avrupa ve Japonya yı eş anlı olarak etkisi altına alan durgunluktan 2010 yılında çıkılmasını bekliyoruz. Gelişmekte olan ülkeler gelişmiş ülkelere göre bir nebze daha hızlı büyüyecekler. Ama hızlı büyümenin yaşandığı kriz öncesi döneme uzun yıllar boyunca dönemeyeceğiz. Öngörülerimizin doğru çıkması durumunda Türkiye ekonomisini uzun ve zorlu bir dönem bekliyor. İhracatın %60 ını, doğrudan yatırımların %80 ini, borçlanmanın %75 ini sağlayan Avrupa daki durgunluk ekonomimizi uzun süre baskı altında tutacak yılının ilk altı ayının değerlendirmesi küresel krizin Türkiye ekonomisinde sert ama intizamlı bir küçülmeye yol açtığını gösteriyor. Türkiye ekonomisi 2009 yılının ilk çeyreğinde %13.8 oranında küçüldü. Ancak, reel ekonomideki şiddetli daralmaya rağmen mali piyasalardaki oynaklık dünya piyasalarına göre daha sınırlı kaldı. 1

4 Kriz ortamında para politikasının etkisi sınırlı Maliye politikasını gevşeterek ekonomiyi canlandırmak zorunlu Borç dinamikleri maliye politikasındaki geçici bir gevşemeye izin veriyor Ancak mali kalabalıklaşmaya yol açmamak için yeni bir stand-by gerekli Yapılan açıklamalar beklenenden daha sınırlı bir stand-by yapılacağına işaret ediyor Faiz oranlarındaki gerileme sonrasında tahvil piyasasında eskisi kadar iyimser değiliz DİBS pozisyonlarında vadeleri bir yıl civarına çektik Borsada sınırlı bir yükseliş potansiyeli görüyoruz. Ekonomideki daralma Merkez Bankası nın politika faizlerini Ekim ayından başlayarak cesur adımlarla 800 baz puan indirmesine rağmen gerçekleşti. Para politikasındaki gevşemeye rağmen ekonominin hızla daraldığını gören ekonomi yönetimi Nisan ayından itibaren iç talepteki çöküşün etkilerini azaltmaya yönelik özel önlemleri devreye soktu. Yerel seçimler öncesi yapılan harcamalar ve iktisadi daralmanın bütçe gelirleri üzerinde yaptığı daraltıcı etki nedeniyle bütçe performansındaki kötüleşme uygulanan genişleyici maliye politikalarının eleştirilmesine yol açtı. Oysa yapılan uluslararası karşılaştırmalar Türkiye nin bütçe performansındaki bozulmanın makul sınırlar içince olduğunu gösteriyor sonu için yaptığımız tahminler Türkiye nin 2009 yılı bütçe açığının hızla yükselerek milli gelirin yüzde altısını aşacağına işaret ediyor. Söz konusu oran ABD nin %13, İngiltere nin %14, İspanya nın %10, Rusya nın %8, Hindistan ın %8, Japonya nın %7 lik bütçe açığına göre daha iyi bir bütçe performansına işaret ediyor. Kaldı ki Türkiye nin kamu borç dinamikleri bu ülkelerin çoğundan daha iyi durumda. Ekonomideki şiddetli daralmaya rağmen Türkiye mali piyasalarındaki oynaklık ve risk primindeki artışın diğer gelişmekte olan ülkelere göre daha sınırlı kalması rastlantı değil. Kamu borç dinamiklerindeki iyileşme, bankacılık sektörünün sağlamlığı, hane halkının borcunun düşüklüğü, yastık altında ve yurtdışındaki gizli zenginliklerimiz gibi faktörler Türkiye ekonomisindeki düzeltmenin piyasalarda şiddetli dalgalanmalara yol açmadan intizamlı bir şekilde yaşanmasını sağladı. Bu sayede Kamunun borçlanma ihtiyacındaki hızlı artışa rağmen bütçenin finansmanında bir sorun yaşanmadı. Merkez Bankasının faiz indirimleri ve bankacılık sisteminin aktif kalitesindeki bozulmayı engellemek için portföyündeki devlet tahvili ağırlığını artırması reel faizlerin düşük kalmasını sağladı. Ancak ekonomiyi desteklemek için kamunun elindeki kaynaklar oldukça sınırlı yılında bütçe açığının %5 i geçmesi, Hazine nin iç borç çevirme oranının %110 a yaklaşması bekleniyor. Bu ortamda mali kalabalıklaşmaya yol açmadan reel ekonomiyi desteklemek için uzun vadeli ve göreceli olarak ucuz dış kaynak bulmamız gerekiyor. Dünya mali piyasalarında sert dalgalanmaların yaşandığı mevcut konjonktürde bunun yolu Uluslararası Para Fonu ile güçlü finansman içeren uzun dönemli bir stand-by yaparak piyasalara güven vermekten geçiyor. Türkiye nin eninde sonunda Uluslararası Para Fonu ile yeni bir stand-by anlaşması yapacağı konusunda bir kuşkumuz yok. Ancak hükümet kanadından yapılan açıklamalar beklenenden daha kısa süreli ve dar kapsamlı bir stand-by yapılacağına işaret ediyor. Dünya piyasalarında havanın olumlu olması IMF ile stand-by yapılmasına yönelik belirsizliğin piyasalar üzerindeki etkisini şimdilik sınırladı. Ancak, dünyadaki olumlu havanın tersine dönmesi durumunda durum değişebilir. IMF ile yapılacak stand-by anlaşması sağlanacak finansmanın yanı sıra güvenilir bir ekonomi programın uygulanacağını taahhüt etmesi açısından önem taşıyor. Merkez Bankası nın faizleri dolu dizgin indirdiği, bütçe açığımızın hızla arttığı bir ortamda, orta vadeli ve güçlü bir çapanın eksikliği küresel dalgaların Türkiye ekonomisini sürüklemesine yol açabilir. Dünya piyasalarındaki olumlu havanın sürdüğü ve IMF ile eninde sonunda yeni bir stand-by anlaşması imzaladığımız baz senaryomuzda Türk lirası yatırım araçlarını tavsiye etmeye devam ediyoruz. Merkez Bankası nın faiz indirimlerinin sonuna yaklaşmamız, bütçe performansındaki bozulma ve Hazine nin borç çevirme oranındaki artış beklentisiyle DİBS portföyümüzün vadesini bir yıl civarına çektik. Uzun vadeli yatırım aracı olarak yüksek reel getirileri nedeniyle yalnızca TÜFE ye endeksli kağıtları öneriyoruz. Son dönemde hızlı yükseliş sonrasında İMKB nin hedef değerlerimize göre artış potansiyeli %22 civarında kaldı. Buna karşı, küresel risk iştahındaki artış ve diğer gelişmekte olan ülkelere göre ucuz kalmamız sayesinde yabancı girişi devam ediyor. Faiz oranlarındaki gerileme sonrasında bireysel yatırımcıların hisse ağırlıklarını artırmaları da borsadaki yükselişi destekliyor. IMKB için TUT görüşümüzü koruyoruz. 2 Temmuz 09

5 Portföy Önerisi Portföy Dağılımı Model Portföyümüzün Performansı Baz yılı 2002 Ocak= /02 5/02 9/02 1/03 5/03 9/03 1/04 5/04 9/04 1/05 5/05 9/05 1/06 5/06 9/06 1/07 Portföy Önerisi Türk lirası önermeye devam ediyoruz Risk alma iştahının sürdüğü ve yeni bir standby anlaşması imzaladığımız baz senaryomuzda Türk lirası yatırım araçlarını tavsiye etmeye devam ediyoruz. Kısa vadeli DİBS ler için AL, orta ve uzun vadeli kıymetler için SAT önermeye devam ediyoruz TÜFE'ye endeksli kıymetlerin nominal kıymetlere oranla cazip olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle bu kıymetlerde uzun vadeli tutmak amacıyla pozisyon alımını öneriyoruz , , ve vadeli ıskontolu kıymetleri öneriyoruz. Nakit akımı sağlaması açısından avantajlı olan , , ve vadeli değişken faizli (FRN) tahvillerde TUT önerisi veriyoruz. Risk almak istemeyen ve kısa vadeli pozisyonda kalmak isteyen yatırımcılar için mevduat ve repoyu öneriyoruz. Kısa vadeli eurotahviller için TUT, orta ve uzun vadeli eurotahviller için SAT önerisi veriyoruz Kısa vadeli tahvil getirilerinin alım-satım spredinin genişlemiş olması nedeniyle kısa vadeli kıymetlerde TUT önerimizi koruyoruz. Yurtdışı piyasalarda risklerin artmış olması ve orta ve uzun vadeli kıymetlerde getiri seviyelerinin Lehman'ın iflasından önceki seviyelere gerilemiş olması nedeniyle bu vadelerde satış öneriyoruz vadeli USD cinsi kıymetten 2025 vadeli USD cinsi kıymete geçilmesini öneriyoruz. Hisse senetleri için TUT önerisi vermeye devam ediyoruz Merkez Bankası'nın faiz indirimlerine devam edeceği ve IMF ile anlaşmaya varılacağı yönündeki beklentiler İMKB'nin dünya piyasalarına göre daha iyi performans göstermesini sağlıyor. İMKB'de bu hafta yurtdışı piyasalara paralel hafif satıcılı bir seyir izlenebilir. Uzun vadeli düşünen ve kısa vadeli dalgalanmalara karşı duyarlı olmayan yatırımcılar için İş Yatırım Öneri Listesi %35 yükseliş potansiyeli ile cazip fırsatlar sunmaya devam ediyor. % 40 Portföy Dağılımı Haziran 2009 Temmuz 2009 Temmuz ayı için model portföyümüzde dövizin payını azaltıp repo ve mevduatın ağırlığını artırdık DİBS Hisse Senedi Repo Mevduat Eurotahvilleri Döviz Sepeti 3

6 Portföy tavsiyemizin performansı Yatırım Aracı Ağırlık Aylık TL Yıl içi TL Tanım Cari Değer (%) Getiri (%) Getiri (%) Hisse 25 Hisse Önerileri 36, Repo 10 O/N 8.75 % TRT050510T16 91, DIBS 30 TRT130110T10 94, TRT030310T10 93, TRT140410T16 92, TR$ %7,25 15/03/2015 $ TR$ %7 09/26/16 $ Eurotahvil 10 TR$ %7.5 07/14/17 $ Döviz Sepeti TR % /09/ TR %9,25 09/02/ Döviz kuru önerileri $/YTL /YTL Hisse Senedi Piyasası Hisse senedi piyasası için endeks genelinde TUT önerisi veriyoruz Uzun vadeli düşünen ve kısa vadeli dalgalanmalara karşı duyarlı olmayan yatırımcılar için İş Yatırım Öneri Listesi cazip fırsatlar sunmaya devam ediyor Tahvil & Bono Piyasası Tahvil ve bono piyasasının küresel piyasalara paralel hareket etmeye devam edeceğini düşünüyoruz Ancak IMF tarafındaki belirsizlikler ülke risk priminin yüksek kalmasına neden olabilir , , , ve vadeli ıskontolu kıymetleri önermeye devam ediyoruz Hisse Senetleri piyasası için TUT önerisi veriyoruz. Merkez Bankası'nın faiz indirimlerine devam edeceği ve IMF ile anlaşmaya varılacağı yönündeki beklentiler İMKB'nin dünya piyasalarına göre daha iyi performans göstermesini sağlıyor. İMKB'de bu hafta yurtdışı piyasalara paralel hafif satıcılı bir seyir izlenebilir. Uzun vadeli düşünen ve kısa vadeli dalgalanmalara karşı duyarlı olmayan yatırımcılar için İş Yatırım Öneri Listesi %35 yükseliş potansiyeli ile cazip fırsatlar sunmaya devam ediyor. Son dönemde hızlı yükseliş sonrasında İMKB nin hedef değerlerimize göre artış potansiyeli %22 civarında kaldı. Buna karşı, küresel risk iştahındaki artış ve diğer gelişmekte olan ülkelere göre ucuz kalmamız sayesinde yabancı girişi devam ediyor. IMKB için TUT görüşümüzü koruyoruz. Uzun vadeli düşünen ve kısa vadeli dalgalanmalara karşı duyarlı olmayan yatırımcılar için İş Yatırım Öneri Listesi cazip fırsatlar sunmaya devam ediyor. Orta ve uzun vadeli DİBS ler için SAT önerisi veriyoruz Para Politikası Kurulunun Haziran ayında faiz indirimine devam edeceği yönünde sinyaller vermesi ve MB yetkililerinin faiz indirimleri için yerlerinin olduğunu belirtmesi üzerine DIBS getirileri 50 baz puanlık bir ilave faiz indirimi fiyatladı. Ancak MB nin verilere bağlı olarak durma sinyalleri de vermesi nedeniyle Temmuz ayında son faiz indiriminin gerçekleşmesini bekliyoruz. Hazine nin önümüzdeki dönemde bütçe açığını finanse edebilmek için yüksek oranlarda borç çevirmek zorunda kalacağını düşünüyoruz. IMF tarafındaki belirsizlikleri de göz önünde bulundurunca özellikle uzun vadeli faiz oranları üzerinde yukarı doğru risklerin daha yüksek olduğunu düşünüyoruz. Hazine Temmuz ayında piyasalara toplam 10,5 milyar TL iç borç servisinde bulunacak. Bu ödemenin 9,1 milyar TL si piyasalara, 524 milyon TL si Kamu ya ve geri kalan 896 milyon TL si de Merkez Bankasına olacak. Borç servislerine karşılık Hazine Temmuz ayında toplam 9,9 milyar TL borçlanacağını tahmin ediyor. Bu meblağnın 1,4 milyar TL si referans bonoda gerçekleşecek. Diğer açılacak olan ihaleler ise vadeli yeni gösterge kıymet, vadeli TÜFE ye endeksli kıymetin yeniden ihracı ve vadeli değişken kuponlu kıymet olacak. TÜFE'ye endeksli kıymetlerin nominal kıymetlere oranla cazip olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle bu kıymetlerde uzun vadeli tutmak amacıyla pozisyon alımını öneriyoruz , , ve vadeli ıskontolu kıymetleri öneriyoruz. Nakit akımı sağlaması açısından avantajlı olan , , ve vadeli değişken faizli (FRN) tahvillerde TUT önerisi veriyoruz. Risk almak istemeyen ve kısa vadeli pozisyonda kalmak isteyen yatırımcılar için mevduat ve repoyu öneriyoruz. 4 Temmuz 09

7 Para Piyasası Kısa vadede TL önermeye devam ediyoruz TL önermeye devam ediyoruz Risk alma iştahının sürdüğü ve yeni bir stand-by anlaşması imzaladığımız baz senaryomuzda Türk lirası yatırım araçlarını tavsiye etmeye devam ediyoruz. Eurotahvil Piyasası Yurtdışı piyasalara paralel seyrin devam etmesini bekliyoruz Kısa vadeli kıymetlerde TUT önerisi veriyoruz, orta ve uzun vadeli kıymetlerde ise satış öneriyoruz Euortahviller için vade kısaltılmasını öneriyoruz Haziran ayında IMF tarafındaki olumlu haber akışının da etkisi ile Türk Eurotahvilleri değer artışı kaydetti ve gelişmekte olan ülke ortalamasına göre daha iyi bir performans sergiledi. Önümüzdeki dönemde IMF ile ilgili gelişmelerin olması durumunda bu eğilimin korunmasını bekliyoruz. Ancak Türk Eurotahvillerinin Lehman Brothers ın iflasından önceki seviyelere gerilemiş olması nedeniyle kazanç potansiyelinin sınırlı olduğunu düşünüyoruz. Kısa vadeli eurotahviller için TUT, orta ve uzun vadeli eurotahviller için SAT önerisi veriyoruz. Kısa vadeli tahvil getirilerinin alım-satım spredinin genişlemiş olması nedeniyle kısa vadeli kıymetlerde TUT önerimizi koruyoruz. Yurtdışı piyasalarda tansiyonun artmış olması ve orta ve uzun vadeli kıymetlerde getiri seviyelerinin Lehman'ın iflasından önceki seviyelere gerilemiş olması nedeniyle bu vadelerde satış öneriyoruz. Kasım 2019 vadeli yeni Eurotahvil benzer vadeye sahip kıymetlere göre daha yüksek getiri sunuyor. Bu kıymette pozisyon alınmasını öneriyoruz vadeli USD cinsi kıymetten 2025 vadeli USD cinsi kıymete geçilmesini öneriyoruz. Bu değişim 11 baz puanlık ek getiri sunarken, önümüzdeki dönemde faizlerin artması beklentisi öncesinde durasyon riskini de azaltmakta. Önerilen Hisse Senedi Portföyü Hisse Endeks 01/07/2009 AOF YTL Aylık Getiri (%) İMKB'ye Göreceli Getiri Piyasa Değeri (mn YTL) 52 Hafta Ortalama PD (mn YTL) Beta Getiri Potansiyeli % Ağırlık Oranı % AL Önerilerimiz ANSGR IMKB DOAS IMKB HALKB IMKB ,625 6, PETKM IMKB , SAHOL IMKB ,866 6, SELEC IMKB , TATKS IMKB TCELL IMKB ,810 17, TKFEN IMKB ,310 1, Hisse Takip Listesi: Öneri Değişiklikleri ve Yeni Öneriler AL Önerisi Verilen Hisseler TATKS.IS Tat Konserve PETKM.IS Petkim 2 Haziran 2009 Eklendi 2 Temmuz 2009 Eklendi TAT Konserve yi ilk çeyrekte elde ettiği kuvvetli operasyonel performansının ikinci çeyrekte de sürdürülebilir olması ve borçlanma oranlarındaki düşüş, TL nin değer kazanması ve net borç pozisyonun ilk çeyrek sonundaki 290 milyon TL seviyesinden halihazırda 245 milyon TL seviyesine gerilemesi neticesinde finansman giderlerindeki düşüş beklentisi nedenleriyle ikinci çeyrekte net kardaki iyileşme öngörümüz dolayısıyla öneri listemize ekliyoruz. Petkim için TUT olan tavsiyemizi AL olarak revise ediyoruz ve model portföy listemize dahil ediyoruz.ilk çeyrekte elde ettiği TL12.1mn net kâr ile dikkatleri üzerine çeken Petkim, yeni yapacağı rafineri yatırımları ile nafta ithalatına olan bağımlılığına son vererek daha verimli üretim sağlayabilecek. HALKB.IS Halkbank 2 Temmuz 2009 Eklendi Halkbank ı, sahip olduğu güçlü ve büyüme odaklı stratejisi, yüksek aktif kalitesi ile bulunduğumuz stresli ortamda gelirlerini ayakta tutmak için önemli değerlere sahip olmasından dolayı model portföyümüze ekliyoruz. 5

8 AL Önerisi Verilen Hisseler (Devamı) Hisse Takip Listesi: Öneri Değişiklikleri ve Yeni Öneriler TUPRS.IS Tupras 2 Temmuz 2009 Çıkarıldı Tüpraş ı portföy listemizden kısa vadede hissede yukarı yönlü destekleyici olmadığından ve olumlu ikinci çeyrek rakamlarının fiyatlanmış olmasından dolayı öneri listemizden çıkarttık. SAT Önerisi Verilen Hisseler FROTO.IS Ford Otomotiv 9 Haziran 2009 Çıkarıldı Ford Otosan için SAT dan TUT a çektiğimiz tavsiyemiz ile birlikte öneri portföyümüzün sat listesinden de çıkartıyoruz. Kur tahminlerimiz ile birlikte 2009 yılında otomotiv pazarı daralma beklentimizde yaptığımız (%23 den %14 e) revizyonlar neticesinde 7.08 TL den 7.29 TL ye yükselen 12 aylık hedef fiyatımız sınırlı yukarı potansiyele işaret ediyor. Ford Otosan hisseleri, SAT önerileri listemize dahil ettiğimiz tarihinden tarihine kadar endeksin %20 altında işlem gördü. KCHOL.IS Koç Holding 25 Haziran 2009 Çıkarıldı Koç Holding için TUT önerimizi koruyoruz. Hisse için kısa vadeli SAT tavsiyesi vermiştik. Şirket hisseleri önerimiz boyunca İMKB den %16 düşük performans sergileyerek bizi haklı çıkardı. 6 Temmuz 09

9 Kodu Hisse Takip Listesi Sanayi Şirketleri Piyasa Değeri Fiyat Perf.% FİNANSAL RASYOLAR SATIŞLAR NET KAR Kodu (mnytl) FD F/K F/DD FD/SATIŞLAR FD/FAVÖK (mn YTL) (mn YTL) Cari Hedef Get.Pot.% mn YTL T 2010T T 2010T T 2010T T 2010T T 2010T T 2010T Yıl içi Yıl 1 Ay 1H Kapanış Öneri ACIBD TUT , % , a.d ACIBD ADANA TUT % ADANA AEFES TUT ,120 6,612 8% , ,030 3,669 4,184 4, AEFES AKCNS TUT % AKCNS AKSA Ö.Y AKSA ALKIM Ö.Y ALKIM ANACM AL % , ,054 1,120 1, ANACM ARENA TUT % ARENA ARCLK TUT ,531 1,716 12% , ,623 6,776 6,649 7, ARCLK AYGAZ AL , % , ,157 3,579 2,087 2, AYGAZ BIMAS TUT ,947 4,348 10% , ,978 4,242 5,580 6, BIMAS BOLUC TUT % BOLUC CCOLA TUT ,289 2,608 14% , ,926 2,258 2,724 3, CCOLA CEMTS G.G CEMTS CLEBI AL % CLEBI CIMSA TUT % CIMSA DEVA Ö.Y a.d a.d DEVA DOAS AL % a.d ,552 2,144 1,946 2, DOAS ECILC AL , % ECILC EREGL TUT ,032 5,572 11% , a.d ,357 6,809 5,335 6, EREGL FROTO TUT ,158 2,559 19% , ,231 7,007 5,603 6, FROTO HURGZ SAT % , a.d a.d , HURGZ GUBRF TUT % ,412 1,260 1, GUBRF KARSN SAT % a.d a.d a.d a.d a.d , KARSN KOZAA AL % KOZAA KRDMD SAT % a.d KRDMD OTKAR TUT % OTKAR PETKM AL ,331 1,760 32% , a.d a.d ,175 2,320 1,724 2, PETKM PTOFS AL ,916 3,475 19% , ,480 17,202 13,012 13, PTOFS SELEC AL ,113 1,619 46% , ,628 4,047 4,797 5, SELEC SODA AL % SODA TATKS AL % a.d TATKS TRCAS TUT % a.d a.d a.d a.d TRCAS TCELL AL ,700 24,201 29% , ,187 8,845 9,369 10,720 1,759 2,313 2,175 2,527 TCELL THYAO TUT ,091 1,723-18% , ,860 6,123 6,771 8, , THYAO TOASO AL ,390 1,842 33% , ,659 4,798 4,467 5, TOASO TRKCM AL % , TRKCM TTKOM TUT ,730 18,679 12% ,938 a.d a.d ,424 10,195 10,726 11,487 2,547 1,752 1,816 2,127 TTKOM TUPRS AL ,658 6,548 41% , ,520 30,404 22,637 28,236 1, TUPRS UCAK G.G a.d a.d UCAK UNYEC SAT % UNYEC VESBE Ö.Y % ,179 1,259 1,089 1, VESBE *GG:Gözden geçiriliyor. 7

10 Hisse Takip Listesi Banka, Sigorta, Holding, GYO ve Finansal Kiralama şirketleri Kodu NET KAR (mn YTL) FİNANSAL RASYOLAR SATIŞLAR F/K F/DD Fiyat / Net Aktif Değer (mn YTL) Piyasa Değeri Fiyat Perf.% Kodu (mnytl) FD Cari Hedef Get.Pot.% Yıl içi Kapanış Öneri mn YTL T 2010T T 2010T T 2010T T 2010T ISGYO AL % ISGYO SNGYO AL % SNGYO Piyasa Değeri Fiyat Perf.% FİNANSAL RASYOLAR ÖZSERMAYE NET KAR Kodu Kodu (mnytl) F/K F/DD (mn YTL) (mn YTL) Cari Hedef Get.Pot.% Yıl 1 Ay 1H Yıl içi Kapanış Öneri T 2010T T 2010T T 2010T T 2010T FFKRL Ö.Y FFKRL ISFIN TUT % ISFIN Yıl 1 Ay 1H Kodu NET KAR (mn YTL) ÖZSERMAYE (mn YTL) Fiyat Perf.% Piyasa Değeri PD/Net Faiz Geliri FİNANSAL RASYOLAR F/DD Fiyat/Mevduat F/K Kodu (mnytl) Aktif Cari Hedef Get.Pot.% Yıl içi Kapanış Öneri mn YTL T 2010T T 2010T T 2010T T 2010T T 2010T T 2010T AKBNK SAT ,150 18,760-11% , ,601 11,208 13,150 15,303 1,994 1,705 2,125 2,585 AKBNK GARAN TUT ,556 20,301 16% , ,883 9,469 12,145 14,464 2,316 1,750 2,497 2,722 GARAN HALKB AL ,000 9,666 21% , ,383 4,289 6,011 7,581 1,131 1,018 1,252 1,607 HALKB ISCTR Ö.Y , , ,604 9,449 1,702 1,509 ISCTR SKBNK TUT % , ,180 1, SKBNK TEBNK AL ,320 1,616 22% , ,424 1,598 1, TEBNK TSKB TUT % , TSKB VAKBN TUT ,050 6,454 7% , ,226 5,671 6,685 7,818 1, ,271 VAKBN YKBNK TUT ,955 11,957 20% , ,904 6,853 8,281 9, ,043 1,408 1,730 YKBNK Yıl 1 Ay 1H Piyasa Değeri Fiyat Perf.% FİNANSAL RASYOLAR ÖZSERMAYE KAZANILMIŞ PRİMLER NET KAR Kodu Kodu (mnytl) F/K F/DD (mn YTL) (mn YTL) (mn YTL) Cari Hedef Get.Pot.% T 2010T T 2010T T 2010T T 2010T T 2010T AKGRT AL ,255 1,517 21% ,639 1,795 1,836 1, AKGRT ANHYT AL % ANHYT ANSGR AL % ANSGR Yıl içi Yıl 1 Ay 1H Kapanış Öneri Kodu Piyasa Değeri Fiyat Perf.% FİNANSAL RASYOLAR NET KAR Kodu (mnytl) FD F/K F/DD (mn YTL) Cari Hedef Get.Pot.% mn YTL T 2010T T 2010T T 2010T Yıl içi Yıl 1 Ay 1H Kapanış Öneri ALARK TUT % ALARK DOHOL TUT ,818 3,180 13% , DOHOL DYHOL Ö.Y , a.d DYHOL ENKAI AL ,532 11,091 30% , ENKAI KCHOL TUT ,279 7,547 20% , ,295 2,024 1,372 1,495 KCHOL SAHOL AL ,866 10,364 32% , , ,131 SAHOL SISE TUT ,375 1,448 5% , SISE TKFEN AL ,295 1,562 21% , TKFEN YAZIC TUT ,088 1,420 31% YAZIC *GG: Gözden Geçiriliyor, Ö.Y: Önerimiz yok *GG:Gözden geçiriliyor. Sağ tarafında işareti olan şirketler için 2008 rakamlari gerçekleşmiş rakamlarıdır. Diğer sirketlerin tahmini rakamları kullanılmıştır. 8 Temmuz 09

11 Makro Ekonomi Herşey Göreceli Nisan Sanayi Üretimi TÜİK in yayınladığı verilere göre, Nisan ayı sanayi üretimi bir önceki senenin aynı dönemine göre %18,5 azalarak, piyasanın %18 lik beklentisinin üzerinde ancak bizim tahminimizle uyumlu bir daralmaya işaret etti. Aylık sanayi üretiminin bileşenlerine baktığımızda, imalat sanayinin %20,6, elektrik-gazmsektöründeki üretimin %5,3, madencilik sektöründeki üretimin de %5,4 küçüldüğünü görüyoruz. Böylece son dokuz aydır düşüşte olan sanayi üretimi, yılın ilk dört ayında ortalama %21,1 daralmış oldu. Düşük baz yılının ve vergi indirimlerinin desteklediği sektörlerin olumlu etkisiyle Nisan ayı sanayi üretimindeki daralma, önceki aylara göre daha sınırlı oldu. Merkez Bankası (MB), bu gidişin sinyalini daha önceden vermiş olduğu için rakam kimse için aslında çok da şaşırtıcı değil. Fakat yıl içerisinde en sınırlı sanayi üretimi daralışının yaşanmış olmasını, üretim eğrisinde olumlu bir hareketin başlangıcı olarak algılayanlar olacaktır. Her düşüşün bir dibi var ve aslında herşey göreceli. Bu rakamlar bizim gözümüzde hala herhangi bir kalıcı iyileşme senaryosuna işaret etmiyor. Mayıs ayı otomobil üretimi bir önceki aya göre %15 yükseldi. Bunun olumlu etkisi sanayi üretimi üzerinde de görülecektir. Ancak yüksek baz yılı olumlu etkiyi sınırlayacaktır. Vergi indirimleri, hanehalkının altın satışıyla birlikte sınırladığı bütçe ksıtı üzerinden talep eğrisinde bir miktar yukarı yönlü hareketle aslında karşılığını buldu. Vergi indirimlerinin devam edip etmeyecegine ilişkin karar çok yakında açıklanacak. Biz sektör yelpazesinde bazı değişiklikler olsa da, devam etmesini bekliyoruz. Otomobil sektörü, mutlaka vergi indirimi ya da hurda teşviki ile desteklenmeye devam edecektir. Beklenti ve güven anketlerinde açmaya başlayan çiçeklere karşın, bahar geldi demek için hala erken. İlk çeyrekte GSYİH nin %11 daralacağını ve sene genelindeki daralmanın %4 seviyesinde olacağını düşünmeye devam ediyoruz. MB den Haziran ayında 25 baz puanlık bir faiz indirimi daha bekliyor ve sonrasında parasal gevşeme için perdeyi kapatıyoruz. İmalat Sanayi Üretimi (Bir Önceki Yıla göre % büyüme) Nisan 4 Aylık Ortalama İmalat Sanayi Gıda ve İçecek Tekstil Ürünleri Giyim Eşyası Kömür ve Rafine Petrol Ür Kimyasal Madde Ürünleri Plastik, kauçuk Metalik olmayan min. Mad Metal Eşya Sanayi Makine ve Teçhizat Elektrikli Makine Teçhizat Radyo, TV haberleşme Taşıt araçları ve karoseri Mobilya İmalatı Kaynak: TÜİK, İş Yatırım 9

12 Ödemeler Dengesi Nisan ayında cari açık beklentilerin bir miktar altında 12 aylık cari açık 30,7 milyar dolardan 26,7 milyar dolara geriledi Altın ihracatı hız kesti Eylül ayından bu yana ilk kez net hata noksan kaleminden çıkış olduğunu gördük Geldikleri Gibi Giderler (Mi?) Merkez Bankası (MB) Nisan ayı ödemeler dengesi verilerine göre, 1,2 milyon dolar seviyesinde gerçekleşen aylık cari açık, piyasanın 1,3 milyar dolarlık tahmininin olduğu kadar bizim 1,4 milyar dolarlık beklentimizin de bir miktar altında kaldı. Geçmişe dönük sınırlı bir revizyon dikkati çekiyor. Revizyonların ardından yılın ilk dört ayındaki cari açık 2,7 milyar dolar ile geçen senenin aynı dönemindeki 17,5 milyar dolarlık seviyesinin oldukça altında kaldı. Oniki aylık döneme baktığımızda ise yıllık cari açığın geçen ayki 30,7 milyar dolar seviyesinden 26,7 milyar dolara gerilediğini görüyoruz. Cari İşlemler Açığının Kaynağı (mn $) 2009 Şubat 2009 Mart 2009 Nisan 2008 Son 12 ay Yıllık % değ. 1.Cari İşlemler Dengesi ,034-1,239-41,525-26,711-76% A. Mal ve Hizmet Dengesi ,555-20,872-84% Mallar 394-1,210-1,466-53,067-38,547-71% Hizmetler ,512 17,675 78% Turizm ,445 18,169 17% B. Gelir Dengesi -1, ,976-7,846-7% C. Cari Transferler ,006 2,007-5% 2.Net Hata Noksan 2,656 2, ,457 9,879-21% I. Toplam Finansman İhtiyacı (1+ 2,486 1,194-1,384-37,068-16,832-74% Geldikleri gibi giderler mi demek gerek yoksa yerlilerin sermaye transferi mi sona yaklaştı? mn $ 0-1,000-2,000-3, mn $ Bizce yanııt şimdilik ikincisi...ancak çıkışın artarak devam edebileceğini -4,000-5,000-6,000 aylık cari açık yıllık cari açık Emtia fiyatlarının geçen seneki seviyelerin çok altında olması hala cari dengeyi destekliyor USD mn 20,000 10, ,000-20,000-30,000-40,000-50,000-60, Cari Açık Enerji Hariç Cari Açık Kaynak: Merkez Bankası 10 Temmuz 09

13 CARİ AÇIĞIN FİNANSMANI Gerileyen cari açık finansman ihtiyacını da daraltıyor Yabancı yatırımcının hisse senetleri piyasasına gösterdiği ilgiye bağlı olarak, ay içerisinde portföy girişi olduğunu biliyorduk. Bu nedenle rakam şaşırtmadı. Rezerv cephesinde ise, resmi rezervlerin erimeye devam ettiğini görüyoruz. Bankacılık cephesinde ise sınırlı da olsa bir rezerv birikimi var. Bu yılın ilk dört ayıyla geçen yılın aynı dönemindeki toplam rezerv erimesini karşılaştırdığımızda, rakamın neredeyse iki katına çıktığını görüyoruz. Ancak nominal seviye, yükselişin 2 milyar dolardan 4,1 milyar dolar seviyesine olduğunu ve henüz korkulan seviyelere çıkmadığını gösteriyor. Yabancı yatırımcının hisse senetleri ilgisi, Nisan ayında portföy girişi yarattı Özel sektör borç çevirme konusunda hala oldukça başarılı Borç Yaratmayan Finansman (mn $) 2009 Şubat 2009 Mart 2009 Nisan 2008 Son 12 ay II. Toplam Finansman (A+B+C) -2,486-1,194 1,384 37,068 16,832 A.Sermaye Hareketleri (net) -3,310-1, ,359 21,179 Doğrudan Yatırımlar ,613 14,009 Portföy yatırımları -1, ,046-3,929 Hükümetin Yurtdışı Tahvil İhracı ,453 Yabancıların Hisse Senedi Alımı ,699 Yabancıların DİBS Alımı -1, ,073-6,591 B.IMF Kredileri ,701 1,584 C.Rezerv Değişimi (-artış) 928 1,116 2,375-7,992-5,931 Bankaların Döviz Varlıkları 1, ,049-10,015 Resmi Rezervler ,456 2,671 1,057 4,084 Kaynak: TCMB, İş Yatırım Cari açıktaki daralmaya bağlı olarak finansman ihtiyacının gerilemesi, piyasaları sevindiriyor. Ancak şirketlerin ve bankaların borç çevirme oranlarının yakından takip edilmesinde hala fayda var. Şirketlerin aylık borç çevirme oranı geçen ayki %63 seviyesinden Nisan da %77 ye yükseldi. Yıllık bazda gerileme devam etmesi, bankacılık dışı özel sektör borç çevirme konusunda bizce hala çok başarılı. Bankacılık sektörü aylık borç çevirme oranı ise %25 seviyelerindeki seyrini sürdürüyor. Ancak mayıs ayında bu oranın daha yüksek olmasını bekliyoruz. Bankacılık sektörünün aylık borç çevirme oranının Mayıs ta yükselmesini bekliyoruz Cari İşlemler Dengesinin Finansmanı ($ mn) 2009 Şubat 2009 Mart 2009 Nisan 2008 Son 12 ay Krediler (IMF kredileri hariç) -1,013-2,674-2,166 27,311 6,510 Genel Hükümet Bankalar ,478-1,277 2,805-3,777 Uzun Vade , ,868 Kısa Vade , Diğer Sektörler , ,465 10,695 Uzun Vade ,907 11,096 Kısa Vade ,007 Ticari Krediler ,565-1,408 Kaynak: TCMB, İş Yatırım 11

14 Dış Ticaret Mayıs dış ticaret açığı tahminlerin üzerinde Son 12 aylık dış ticaret açığı 51 milyar dolara geriledi Yastık altı varlıkların tüketime çevrilmesi yavaşlıyor Vergi teşvikleri yabancı üreticilerin yüzünü de güldürüyor, ithalat artıyor Büyümeye Katkı Azalarak Devam Edecek TÜİK in açıkladığı Mayıs ayı dış ticaret verilerine göre ay içerisinde bir önceki yılın aynı dönemine göre %41 gerileyen ihracat 7,4 milyar dolar, %44 azalan ithalat ise 10,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Böylece Mayıs ayı dış ticaret açığı da 3,5 milyar dolar seviyesinde, piyasa beklentisinin üzerinde gerçekleşmiş oldu. Bu verilerle birlikte, son 12 aylık ihracat ve ithalat rakamları sırasıyla 114,5 milyar dolar ve 165,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşerek, dış ticaret açığını 51 milyar dolara çekti. Aylık ihracat performansı, Türkiye İhracatçılar Meclisi nin (TİM) yayınladığı geçici verilerle genel olarak uyumlu. Hane halkının yastık altı varlıkları tüketime çevirme aktivitesi hız azaltarak devam ediyor. Özellikle altın satışının önümüzdeki dönemde sona erebileceğini düşünüyoruz. İhracatın alt kalemlerine baktığımızda, işlem görmüş hammadde satışındaki seyir, ticaret ortaklarımıza yönelik hızlı bir toparlanma beklentisi içerisinde olmamamız gerektiğini gösteriyor. İthalat cephesinde ise aylık olarak yükselen emtia fiyatlarının etkisi gözleniyor. Yine de petrol ve benzeri emtia fiyatlarının seviyesi, geçen senenin benzer dönemlerinin hala çok altında. Türkiye nin yılın ilk beş ayındaki enerji ithalat faturası, geçen yılın aynı dönemine göre %44 aşağıda. Öte yandan, son dönemde verilen teşviklerin ithal tüketim malları için talebi arttırdığı da görünüyor. İlk çeyrek GSYİH verileri, net ihracatın büyümeye yaklaşık 7 yüzde puan katkı sağladığını gösteriyor. Ancak teşviklerin getirdiği ithal ürün talebine bağlı olarak, net katkının miktarı ikinci çeyrekte bir miktar azalabilir için daralma tahminimizi %4 ten %4,5 a yükselttik. Buna bağlı olarak, sene sonu dış ticaret açığı tahminimizi de 29,5 milyar dolardan 28 milyar dolara çekiyoruz. ABD $ -17,000-22,000-27,000-32,000-37,000-42,000-47,000-52,000-57,000-62,000-67,000-72,000-77,000 01/05 04/05 07/05 10/05 01/06 04/06 07/06 10/06 01/07 Dış Ticaret Açığı 04/07 07/07 10/07 01/08 04/08 07/08 10/08 Enerji Hariç Dış Ticaret Açığı 01/09 04/09 Kaynak: TÜİK 12 Temmuz 09

15 İthalat (mn $) -mal Mayıs Mayıs Yıllık Ocak-Mayıs Ocak-Mayıs Yıllık gruplarına göre % değ % değ. Sermaye 1,594 2, % 7,537 11, % Ara malları 7,566 14, % 35,142 65, % Enerji 2,151 4, % 10,988 19, % Enerji hariç 5,415 10, % 24,154 45, % Tüketim 1,641 1, % 6,841 9, % Enerji Hari. 8,685 14, % 38,850 66, % Toplam İthalat % % İhracat (DİE) Mayıs Mayıs Yıllık Ocak-Mayıs Ocak-Mayıs Yıllık (mn $) % değ % değ. Sermaye Malları 867 1,738-50% 4,156 7,738-46% Ara Malı 3,439 6,438-47% 20,396 28,774-29% Tüketim Malı 3,015 4,275-29% 14,665 20,315-28% Diğer % % 7,359 12,477-41% 39,418 56,978-31% 13

16 Kamu Maliyesi MAYIS 2009 MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİ Orta Vadeli Bir Program Görebilir Miyiz Lütfen? Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan Mayıs ayı merkezi bütçe rakamları, bu yılın en iyi aylık performanslarından birini ortaya çıkarttı. Ay içerisindeki 610 milyon TL lik bütçe açığıyla birlikte, yılın ilk beş ayında bütçe açığı 20,7 milyar TL ye ulaştı. Böylece Mayıs itibariyle, Katılım Öncesi Ekonomik Program da belirtilen bütçe açığı tahmininin %42,8 sine ulaşıldı. Ay içerisinde 4,4 milyar TL lik faiz dışı fazla verilirken, ilk beş aydaki faiz dışı fazla 5,4 milyar TL oldu. Gider cephesinde aylık bazda faiz gelirleri son derece yüksek olurken, faiz dışı gelirlerde bir önceki seneye göre ciddi bir yükseliş yok. Ancak gider cephesinde fazla manevra alanının olması önümüzdeki dönem için ciddi bir sorun. Tasarruf amaçlı kısıntıların bütçenin kalitesini bozmasına izin verilmemeli, eğitim sağlık gibi kamu hizmetlerinin payları dikkatle değerlendirilmeli. Gelirler cephesinde ise vergi indirimlerinin gelirleri bir miktar desteklediğini görüyoruz. Ancak gelir performansı reel bazda gerilemeye devam ediyor. Vergi dışı gelirler bugüne kadar özelleştirme gelirlerinden beslendiği için, bu kalemde bir artış ancak dünya genelindeki yatırım iştahının yükselmesi ile birlikte olacaktır. Bütçenin bu yılki performansının zayıf devam edeceği ortada. Bütçe açığının ve faiz dışı açığın milli gelire oranının sırasıyla %6 ve %1 olacağını düşünmeye devam ediyoruz. Orta vadede ise bir mali programın henüz açıklanmamış olması, ekonomi için ciddi bir risk. Bu konudaki çalışmaların bir an önce tamamlanması, dış şok kaynaklı olası bir dalgalanmada Türkiye riskini azaltmakta faydalı olacaktır Yılı Merkezi Hükümet Bütçesi (milyon TL) Mayıs Yıllık % değ. Ocak- Mayıs (I) Yıllık % artış Bütçe Hedefi (II) Gerçekleşme (%) ( I/II ) Gelirler 18, % 86, % 248,758 35% I.Vergi Gelirleri 15, % 66,233-5% 202,090 33% Dolaysız Vergiler 6,907-8% 25, % 70,224 36% Dolaylı Vergiler 8,368-11% 40,730-8% 131,866 31% Dahilde Alınan 5,519 1% 27,322 2% 79,065 35% KDV 1,433 8% 7,878 11% 19,974 39% ÖTV 3,380-2% 15,625-3% 49,376 32% Dış Ticaretten Alınan 2,142-33% 9,621-31% 42,053 23% Gümrük % % 3,508 28% İthalden Alınan KDV 1,940-33% 8,636-32% 38,500 22% II.Vergi Dışı Gelirler 3,161 64% 17,069 53% 40,867 42% 2009 Yılı Merkezi Hükümet Bütçesi (milyon TL) Mayıs Yıllık % değişim Ocak- Mayıs (I) Yıllık % değ. Bütçe Hedefi (II) Gerçekleşme (%) ( I/II ) Harcamalar 19, % 106, % 259,156 41% Faiz Harcamaları 4, % 26, % 57,500 45% Faiz Dışı Harcama 14, % 80, % 201,656 40% I.Personel ve Sos. Güv. Gid. 5, % 26, % 64,454 41% II.Mal ve Hizmet Alımlar 1, % 8, % 25,454 35% III.Cari Transferler 6, % 38, % 87,956 44% Sosyal Güvenlik 2, % 15, % 33,646 47% Tarımsal Destekleme % 3, % 4,951 69% Görev Zararı % 2, % 3,081 67% IV- Yatırım Harcamaları % 4, % 17,664 26% V- Borç Verme % 2, % 4,661 51% - KİT % 1, % 1,869 83% Bütçe Dengesi % -20, % -10, % Faiz Dışı Denge 4,381-14% 5, % 47,102 12% Kaynak: Maliye Bakanlığı 14 Temmuz 09

17 Para Politikası 32 % Gösterge Bonosunun Bileşik Faiz Oranı O/N Oranının Bileşik Faiz Oranı Haziran da gerçekleştirilen Merkez Bankası (MB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında, MB politika faizlerini 50 baz düşürerek %8,75 (bileşik: %9,14) seviyesine indirdi. Borç verme faizi de yine 50 baz puan indirimle %11,25 (bileşik: %11,91) seviyesine taşındı. Böylece MB nin Kasım ayından bu yana gerçekleştirdiği faiz indirimi 80 baz puana ulaştı. İktisadi zayıflığa vurgusunu sürdüren MB, enflasyon cephesinde de elinin rahat olmasıyla birlikte faiz indirimine 25 baz puanla Temmuz da da devam edebilir. PPK Toplantı Tarihleri Politika Faizi Değişim Borç Verme Faizi Değişim 16/01/ /02/ /03/ /04/ /05/ /06/ /07/ /08/ /09/ /10/ /11/ /12/ /01/ /02/ /03/ /04/ /05/ /06/ /07/ /08/ /09/ /10/ /11/ /12/ /01/ /02/ /03/ /04/ /05/ /06/ Kaynak: Merkez Bankası, İş Yatırım 15

18 Tüfe bazlı reel efektif döviz kuru endeksi Tefe bazlı reel efektif döviz kuru endeksi (1995=100) 1/01 5/01 9/01 1/02 5/02 9/02 1/03 5/03 9/03 1/04 5/04 9/04 1/05 5/05 9/05 1/06 5/06 9/06 1/07 5/07 9/07 1/08 5/08 9/08 1/09 5/09 Haziran ayı boyunca gözler ABD Doları / Avro paritesinin üzerindeydi. Avro nun kuvvet kazandığını gözlemeye devam ediyoruz. Türk Lirası ise geçtiğimiz aylardaki sermaye girişi ve devam eden IMF beklentileri ile görece kuvvetli olmayı sürdürüyor. MB kuru MB kuru MB kuru Aylık Yıllık (Haziran 2009) (Mayıs 2009) (Haziran 2008) Değişim Değişim ABD Doları Euro Döviz Sepeti Hazine piyasalara 9,1 milyar TL iç borç servisinde bulunacak... Mayıs ayında Hazine piyasalara toplam 10,5 milyar TL iç borç servisinde bulunacak. Bu ödemenin 9,1 milyar TL si piyasalara, 524 milyon TL si Kamu ya ve geri kalan 896 milyon TL si de Merkez Bankasına olacak. Borç servislerine karşılık Hazine Temmuz ayında toplam 9,9 milyar TL borçlanacağını tahmin ediyor. Bu meblağnın 1,4 milyar TL si referans bonoda gerçekleşecek. Diğer açılacak olan ihaleler ise vadeli yeni gösterge kıymet, vadeli TÜFE ye endeksli kıymetin yeniden ihracı ve vadeli değişken kuponlu kıymet. Temmuz Ayı İç Borç Geri Ödemeleri Milyon YTL Piyasa Kamu Kurumları Merkez Bankası Toplam , , Toplam 9, ,539 Makro Ekonomi - Para Politikası...buna karşılık ise 6 aylık referans bono, gösterge kıymet, 5 yıl vadeli TÜFE ye endeksli kıymet ve 5-yıl vadeli değişken kuponlu kıymet ile toplam 9,9 milyar TL tutarında borçlanmayı hedefliyor. Temmuz Ayı İhaleleri İhale Tarihi İhalenin Türü İtfa Tarihi TL cinsi referans bono YTL cinsi sabit kuponlu tahvil - Gösterge Kıymet TÜFE'ye endeksli tahvili (r-o) TL cinsi değişken kuponlu tahvil Bu ihaleler ile Hazine %94 oranında iç borç çevirmeyi hedefliyor, piyasalardan ise % 103 oranında. Agresif olan bu oranları, 2009 bütçe dengelerini de göz önünde bulundurunca oldukça olumlu buluyoruz yılı iç borç çevirme beklentimiz olan % 109 oranında gerçekleşebilmesi için Hazine nin sene sonuna ortalama %113 oranında iç borç çevirmesi gerekiyor. Bu nedenle Hazine nin beklentisi olan %94 seviyesinin üzerine çıkmasını bekliyoruz. Hazine nin kıymet tercihinde farklı vadeler ve faiz kompozisyonunu tercih etmesi, beklentilerin üzerinde borçlanmasını kolaylaştıracaktır. 16 Temmuz 09

19 İhalelerde gösterge kıymete talebin yüksek olmasını bekliyoruz. TÜFE ye endeksli kıymette ise nominal kıymetlere göre seviyeler oldukça gerilese de reel getirilerinin hala cazip olduğunu düşünüyoruz. Bu nedenle portföy çeşitliliğini korumak için ihalede alım öneriyoruz. Haziran ayında yüklü itfalarının bulunduğu Ağustos 2009 ve Şubat 2010 için değişim ihaleleri açan Hazine nin bu ihalelere devam edeceğini düşünüyoruz. Bu arada Temmuz ayının mali tatil ilan edilmiş olması nedeniyle vergi gelirlerinin Ağustos ayında gerçekleşecek olması Mayıs ayı 5,5 milyar TL tutarındaki faiz dışı açığın 5 milyar TL tutarındaki kısmı için kasa kullanımına gidilmesini gerektirmektedir. (Milyar YTL) Temmuz Ödemeler 11.3 İç Borç Servisi 10.5 Anapara 6.1 Faiz 4.5 Dış Borç Servisi 0.8 Anapara 0.1 Faiz 0.7 Finansman 11.3 Borçlanma 11.8 İç Borçlanma 9.9 Kamuya Satışlar 0.5 Piyasalara Satışlar 9.4 Referans Bono Ihalesi 1.4 Diğer 8 Dış Borçlanma * 1.9 Diğer 1.2 Faiz dışı denge ** -5.5 Özelleştirme 0 Kasa-banka değişim *** 5 (*) Dünya Bankası'ndan sağlanan 800 milyon ABD Doları tutarındaki Program Amaçlı Elektrik Sektörü Kalkınma Politikası Kredisi ile Avrupa Yatırım Bankası'ndan sağlanan 335 milyon Avro tutarındaki program kredisinin Temmuz ayı içerisinde Hazine hesaplarına girmesi beklenmektedir. (**) tarih ve 5604 sayılı Kanun çerçevesinde Temmuz ayinin mali tatil ilan edilmiş olması sebebiyle Temmuz ayı içerisinde tahakkuk etmesi beklenen 4.7 Milyar TL tutarındaki vergi gelirinin nakit girişi Ağustos ayında gerçekleşecektir. (***) Temmuz ayında uluslararası piyasalardan borçlanma ve/veya uluslararası kuruluşlardan kaynak kullanımı söz konusu olması durumunda kasa-banka rakamı değişebilecektir. 17

20 Fiyatlar TÜFE deki artış beklentilerin bir miktar üzerinde ÜFE deki aylık yükseliş, yüksek baz yılı etkisi nedeniyle yıllık rakama yansımıyor Gıda ve giyim grubundaki fiyat düşüşleri, aylık artışı sınırlayan en önemli etken Buna karşın, ulaştırma grubundaki yüksek artışlar aylık bazda Yıl sonu için %5,5 lik enflasyon tahminimizi koruyoruz Fiyat Dinamiklerinde Yeni Birşey Yok TÜİK tarafından açıklanan fiyat endekslerine göre, Haziran da tüketici fiyatları aylık bazda %0,11 artarak, İstanbul Ticaret Odası nın (İTO) aylık fiyat gelişmelerinin yayınlanmasının ardından eksiye dönen beklentilere göre zıt bir resim ortaya çıkardı. Aynı dönemde üretici fiyatları %0,94 yükselerek piyasa tahmininin üzerinde kalsa da, yıllık rakamın hala ekside kalmasına engel olamadı. Böylece Haziran ayı itibariyle yıllık TÜFE ve ÜFE sırasıyla %5,7 ve -%1,9 seviyesinde gerçekleşti. Gıda ve giyim grubundaki fiyat gerilemesinin ipuçlarının İTO endeksinde görmüştük. Ay içerisinde %1,56 gerileyen gıda grubu fiyatları enflasyonu 0,33 yüzde puan (yp) aşağı çekerken, %0,79 gerileyen giyim grubu fiyatlarının eksi katkısı 0,04 yp oldu. TÜFE deki aylık yükselişin beklentilerimizin üzerinde gerçekleşmesinde, ulaştırma grubundaki fiyat artışları oldukça büyük yer tutuyor. Hem petroldeki artış hem de otomobil grubundaki yukarı yönlü fiyat ayarlamaları, ulaştırma grubu fiyatlarının yükselmesine neden oldu. Çekirdek göstergelere baktığımızda, olumlu mevsimselliğin etkisinin son derece belirgin olduğunu görüyoruz. Merkez Bankası nın (MB) yakından takip ettiği I-tanımlı gösterge, aylık olarak yükselişe işaret etse de, yıllık bazda gerilemeye devam ediyor. Üretici cephesinde tarım grubu fiyatlarındaki yükseliş bizim açımızdan sürpriz. Ancak artan petrol fiyatlarının imalat sanayi fiyatlarını yukarı çekmesini zaten bekliyorduk. Buna karşın, üretici fiyatlarındaki seviye hala tüketici açısından tehdit olacak boyutta değil. Şu anda yüksek baz yılının etkisiyle negatif olan yıllık rakam, Ağustos ayında başlayan düşük baz yılı etkisiyle yeniden yukarı sıçrayacaktır. MB nin reaksiyon fonksiyonu açısından aylık enflasyon gelişmelerinin büyük bir ağırlığı yok. Mevcut rakam, fiyat dinamiklerinde orta vadeye ilişkin temel bir değişikliğe işaret etmiyor. Buna karşın, hem enflasyonun düşüş eğilimini koruması hem de üretim açığının artması MB nin faiz arttırımlarına devam etmesine neden olabilir. Temmuz ayı için 25 baz puanlık indirim beklentimizi koruyoruz. Sanayi üretimdeki gelişmelere bağlı olarak, indirim oranı 50 baz puana çıkabilir ya da bir sonraki aya taşabilir. TÜFE ÜFE % değ. Haziran Aylık Yllık % değ. Haziran Aylık Yıllık TÜFE ÜFE Gıda Tarım Alk&tütün Sanayi Giyim Madencilik Konut İmalat Ev Eşyası Gıda Sağlık Tekstil Ulaştırma Petrol ür Haberleşme Kimyasal ür Eğlence Ana metal Eğitim Makine Otel restoran Enerji Kaynak: TÜİK 18 Temmuz 09