BİY 315 AMİNO ASİT ve PROTEİN METABOLİZMASI
|
|
- Emine Çiftçi
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 BİY 315 AMİNO ASİT ve PROTEİN METABOLİZMASI
2 Proteinlerin yapısındaki C ve H atomlarından son ürün olarak H 2 O ve CO 2 oluşmaktadır. Ayrıca, proteinlerde %16 oranında bulunan azot, sadece proteinlere özgü olan atılım ürünlerinin (amonyak ve üre) oluşumuna yol açmaktadır. Havadan ve topraktan organik moleküllerin yapısına katılan azotun, canlı organizmada ki biyomoleküllerden yeniden toprağa ve havaya dönmesine azot döngüsü adı verilmektedir. Protein yıkılımı sonrasında amino asitlerin yapısındaki karbon ve hidrojenden CO 2 ve H 2 O oluşmakta, azot atomundan ise memeli için toksik olan amonyak meydana gelmektedir.
3 Amonyak, enerji gerektiren bir dizi tepkime ile toksik olmayan üreye dönüştürülerek vücuttan atılmaktadır. Metabolizması azot ve azotlu bileşikler aracılığı ile incelenen ve enerji kaynağı olarak değeri, diğer makro moleküllerden daha düşük olan proteinlerin veya amino asitlerin fazlası depo edilememektedir. Protein metabolizması, proteinlerin hidrolizi (sindirim, proteoliz) ve hidroliz sonrası açığa çıkan amino asitlerin yıkımı olmak üzere iki ana başlık altında incelenmektedir.
4 Besinlerde proteinin önemi Normal azot dengesinin sağlanması için bir erişkinin günde 60g ( 1g/kg vücut ağırlığı) kadar protein alması gerekmektedir. İnsana en uygun proteinler öncelik sırasıyla memeli proteini, balık, kümes hayvanları proteini ve bitki proteinidir. Proteinlerin biyolojik değeri, yapısındaki esansiyel amino asit miktarı ile ilişkili olduğu için alınan proteinin niteliği, miktarından çok daha fazla önem taşımaktadır.
5 Erişkin için esansiyel olan amino asitler treonin, valin, lösin, izolösin, lizin, metiyonin, fenilalanin ve triptofan amino asitleridir. Bir amino asidin esansiyel olduğu, deney hayvanında oluşturulan besinsel eksikliğin, büyüme gelişme bozukluklarına yol açmasından anlaşılmaktadır.
6 Besin proteinlerinin sindirimi Mide mukozasında bulunan otuz milyona yakın salgı hücresinden salgılanan sıvı (HCl), midede protein sindirimini başlatmaktadır. Midenin alt kısımlarındaki mukoza hücrelerinden pepsinojen salgılanır. İnce bağırsakta protein sindirimi, midede proteinlerin hidrolizinden açığa çıkan oligopeptidleri ve amino asitleri içeren sıvının duodenuma geçmesi ile başlamaktadır.
7
8
9 İnce bağırsak salgısında bulunan enteropeptidaz (enterokinaz), kaskad şeklinde ilerleyen bu kovalent modifikasyonu başlatan enzimdir.
10 Amino asitlerin ince bağırsaktan emilimi En fazla jejunumdan olmak üzere amino asitlerin L izomerleri, ince bağırsağın her üç kısmından aktif taşıma ile lumenden bağırsak hücresine alınmaktadır. Burada Na + iyonlarına bağımlı sekonder aktif taşımanın söz konusu olduğu ve B 6 vitaminin rol oynadığı gösterilmiştir. Nötral amino asitler, fenilalanin ve metiyonin imino asitler, nötral lipofilik amino asitler ve katyonik amino asitler için taşıyıcı sistemlerinin ince bağırsak duvarında yer aldığı bilinmektedir. Son iki taşıyıcı için Na + gerekmediği düşünülmektedir. Ayrıca di- ve tripeptidler için H + iyonlarıyla eşleşimli bir taşıyıcı sistem bulunmaktadır.
11
12 Amino asit taşınmasında, ince bağırsak hücresinde membrana bağlı bir enzim olan γ- glutamil döngüsü (Meister döngüsü) olarak adlandırılan, imino asitler (prolin ve hidroksiprolin) dışındaki bütün amino asitlerin taşınmasını sağlayan bir aktif transport sistemi rol oynamaktadır. Bağırsak lümeninde bulunan amino asitler, hidroliz olan glutatyondan ayrılan glutamik asidin gama karboksil grubuna bağlanarak içeri taşınmaktadır.
13
14
15
16 Besin proteinlerinin amino asit havuzuna katılımı
17 Amino asitlerin vücutta dağılımı İnce bağırsak hücresine giren amino asitlerin küçük bir bölümü, o hücrede protein sentezinde kullanılmaktadır.
18 Plazmada amino asitlerin düzeyi, endojen proteinlerinden açığa çıkan ve dokular tarafından kullanılan amino asitlerin arasındaki dengeye bağlıdır. Plazmada en fazla glutamin, glisin, alanin, valin ve serin en az aromatik ve kükürtlü aminoasitler bulunmaktadır. Amino asitler plazmadan aktif taşıma ile dokulara geçmektedir.
19 Amino asitlerden organizmanın faydalandığı yerler
20 Glisinin fonksiyonları Çeşitli vücut proteinlerinin, protein hormonların ve enzimlerin yapısına katılır. Kollajen ve elastinin yapısında boldur. Pürin halkasının C-4, C-5 ve N-7 atomlarını sağlar. Porfirinlerin ve hem yapısının ön maddesidir.
21 Glisin, Benzoik asidin hippürik aside dönüştürülmesi gibi bazı toksik maddelerin zehirsizleştirilmesinde görev alır. Safra asitleri ile konjugasyon ürünleri verir. Glutatyonun yapısına katılır. Kreatin ve kreatin fosfat oluşumuna katılır. Serin üzerinden çeşitli ürünlere dönüşür. Karaciğer ve böbrekte bulunan glisin oksidaz etkisiyle oksidatif olarak glioksalata deamine olabilir.
22
23 Alaninin fonksiyonları Alanin, amonyağın kaslardan karaciğere taşınmasında önemlidir. Özellikle çalışan kaslardan kana verilen alanin, karaciğer tarafından alınır ve karaciğerde transaminasyonla pirüvata dönüştürülür. Karaciğerde oluşan pirüvat, ya glukoneojenezde kullanılır ya da oksidatif dekarboksilasyonla asetil- CoA ya dönüştükten sonra sitrat döngüsünde daha ileri yıkılır.
24 Dallı zincirli amino asitlerin (valin, lösin, izolösin) fonksiyonları Dallı zincirli amino asitler, özellikle kaslar, yağ dokusu, böbrek ve beyin dokusunda yakıt olarak okside olurlar. Önce transaminasyon olur ve α-keto asit oluşur.
25 α-keto asidin oksidatif dekarboksilasyonu sonucu açil-coa türevleri meydana gelir. Bundan sonra yağ asitlerinin β-oksidasyonundaki gibi hidrojen kaybetme (oksidasyon) ve oluşan çift bağa su girişi (hidrasyon) olur.
26 Lösinin yıkılmasıyla serbest asetoasetat ve asetil-koa oluşur.
27 İzolösinin yıkılmasıyla propiyonil-koa ile birlikte asetil- KoA oluşur.
28 Valinin yıkılmasıyla propiyonil-koa ve propiyonil- CoA dan da süksinil-koa oluşur.
29 Serinin fonksiyonları Serin, O-fosfoserin şeklinde fosfoproteinlerin yapısında bol bulunur Serin proteazlar denen bazı enzimlerin aktif bölgelerinde seril kalıntısı bulunur.
30 Serin, Fosfolipidlerin sentezine katılır. Palmitoil-CoA ile birlikte sfingozin sentezini başlatır. Sfingozin de sinir sisteminde önemli olan sfingomiyelinleri oluşturur.
31 Serin, Sistein sentezine katılır.
32 Serin, Tek karbonlu birimlerin vericisi olarak önemlidir.
33 Serin, Serin, enerji oluşumunda kullanılacağı zaman sitozolik serin dehidrataz etkisiyle pirüvata dönüştürülür. Mitokondride ise 3-hidroksipirüvat ve D-gliserat yoluyla 3-fosfogliserata dönüştürülür.
34 Treonin fonksiyonları Treonin, birçok proteinde O-fosfotreonin şeklinde bulunur. Memelilerde üç yolla yıkılır: Serin-treonin dehidrataz etkisiyle α-ketobütirata dönüşür. α-ketobütirat da oksidatif dekarboksilasyonla propiyonil CoA ya dönüşür.
35 Treonin, Treonin aldolaz etkisiyle glisin ve asetaldehite ayrılır.
36 Treonin, Dehidrojenasyon ve dekarboksilasyon ile aminoaseton üzerinden pirüvata dönüşür.
37 Sisteinin fonksiyonları Sistein, özellikle keratinde sistin şeklinde fazla miktarda bulunur. Proteinlerde sistinin yapısındaki disülfid köprüleri, proteinlerin yapısını stabilize eder.
38 Sistein, Glutatyonun yapısına katılır
39 Sistein, Oksidatif dekarboksilasyon ile koenzima nın prekürsörü olan tiyoetanolamini oluşturur.
40 Sistein, primer safra asitlerinin konjugatlarını oluşturan taurine dönüşebilir. Değişik yollardan pirüvata dönüşür.
41 Metiyoninin fonksiyonları Metiyonin, organizmada en önemli metil grubu vericisidir. Bunun için önce aktif şekli olan S-adenozilmetiyonin (SAM) e dönüşür.
42 Metiyonin, S-adenozil metiyonin (SAM) üzerinden metil grubunu diğer bileşiklere transfer ederken homosistein oluşur.
43 Metiyonin, Sistein oluşumunda sülfhidril grubu sağlayıcısıdır. Metiyoninden sistein oluşması sırasında α- ketobutirat oluşur; α-ketobutirat da propiyonil-koa ve metilmalonil-koa üzerinden süksinil- KoA ya dönüşür.
44 Aspartik asidin fonksiyonları Aspartik asit, doku proteinlerinin yapısına katılır ve transaminasyon ile diğer amino asitlerin oluşumunda rol alır.
45 Aspartik asit, Üre ve pürin sentezlerinde amino grubu vericisi olarak kullanılır. Sitozolde karbamoilaspartat oluşturarak pirimidin halkasının sentezini başlatır.
46 Aspartik asit, transaminasyon sonucu veya oksidatif deaminasyon sonucu oksaloasetata dönüşerek yıkılır.
47 Asparajinin fonksiyonları Aspartik asidin amino grubuna komşu olmayan karboksil grubunun amidleşmesiyle oluşur. Proteinlerin yapısına katılır.
48 Glutamik asidin fonksiyonları Glutamik asit, doku proteinlerinin yapısına katılır. Doğrudan doğruya veya dolaylı olarak bütün endojen amino asitlerin ön maddesidir.
49 Glutamik asit, amino grubuna komşu olan karboksil grubunun dekarboksilasyonu ile inhibitör nöronlar için transmitter olan γ- aminobutirik asit (GABA) oluşur.
50 Glutamik asit, glutatyon (γ-glutamil-sisteinil-glisin) in yapısına katılır.
51 Glutamik asit, folik asit (pteroilglutamik asit) in yapısına katılır.
52 Glutamik asit, transaminasyon sonucu veya oksidatif deaminasyon sonucu α-ketoglutarata dönüşerek yıkılır. Karaciğer, kalp, kas, böbrek mitokondrilerinde yüksek konsantrasyonda bulunan glutamat dehidrojenaz enziminin rolü, ADP/ATP oranının yüksek olduğu enerji gerektiren durumlarda sitrik asit döngüsüne α-ketoglutarat ve oksidatif fosforilasyon için NADH sağlamaktır.
53 Glutaminin fonksiyonları Glutamin, glutamik asidin γ-karboksil grubuna ATP den sağlanan enerji ile NH 3 bağlanması sonucunda oluşur. Toksik olan serbest amonyak, toksik olmayan glutamine çevrilerek kanda taşınmaktadır.
54 Glutamin, İnce bağırsağın mukoza hücreleri için en önemli yakıt maddesidir.
55 Argininin fonksiyonları Arginin, özellikle protaminlerde bol miktarda bulunur. Üre biyosentezinde rolü vardır. Döngüde oluşur ve arginaz adlı enzimin katalitik etkisiyle ornitin ve üreye parçalanır. Ornitin, glutamat γ-semialdehit üzerinden glutamata çevrilebilir ya da putressin, spermidin ve spermin adlı poliaminleri oluşturabilir.
56 Arginin, Kreatin sentezine katılır.
57 L-arginin ve oksijenden, oldukça karmaşık bir tepkime sonucu önemli bir serbest radikal olan nitrik oksit (NO ) ve sitrülin sentezlenmektedir.
58 Lizinin fonksiyonları Lizin, özellikle hayvansal kaynaklı proteinlerde bulunur. Kollajen molekülünde hidroksilizin önemlidir.
59 Trimetillizin, iç mitokondrial membranda uzun zincirli yağ asitlerinin taşıyıcısı olan karnitinin öncül maddesidir. Elastindeki desmozin, dört lizil kalıntısından oluşmaktadır.
60 Lizin, Memelilerde birkaç yolla katabolize olur ve asetil CoA ya dönüşür.
61 Histidinin fonksiyonları Histidin, birçok proteinde %1-2 oranında ve hemoglobinde %10 oranında bulunur. β-alanin ile kaslarda bulunan karnozin (β-alanilhistidin) ve anserin (β-alanil-metilhistidin) dipeptitlerini oluşturur.
62 Histidin biyosentezi Histidin, erişkinlerde esansiyel değildir; olasılıkla riboz-5-fosfattan oluşan PRPP tan bir dizi reaksiyon sonunda oluşur.
63 Histidin, memeli dokularında histidin dekarboksilaz etkisiyle dekarboksile olur ve histamin oluşturur. Histamin, bağırsaklar ve bronşların düz kaslarındaki H1 reseptörlerine bağlanarak kasılmaya ve midede H2 reseptörlerine bağlanarak mide salgısının artmasına yol açar, beyinde bazı sinirlerin nörotransmitteri olarak görev yapar, aşırı salıverilmesi allerjik olaylarda uyarıcı etki yapmaktadır.
64 Histidin, bir dizi reaksiyondan sonra formiminoglutamik asit (FİGLU) ve glutamat üzerinden α-ketoglutarata dönüşür.
65 Prolinin fonksiyonları Prolin, organizmada glutamattan, glutamat γ-semialdehit üzerinden sentezlenir. proteinlerin yapısına katılır, en çok protaminlerin yapısında bulunur
66 Prolin, kollajenin yapısına katıldıktan sonra prolil hidroksilaz tarafından hidroksilasyona uğratılır ve 4-hidroksiprolin oluşur. Prolin ve hidroksiprolin, kollajen yapısında yer alan en önemli amino asitlerdir.
67 Prolin, bir dizi reaksiyondan sonra glutamat üzerinden α- ketoglutarata dönüşür. Hidroksiprolin de proline benzer şekilde katabolize olur.
68 Fenilalanin ve Tirozinin fonksiyonları Fenilalanin ve tirozin, doku proteinlerinin yapısına katılırlar. Özellikle karaciğerde, fenilalanin hidroksilazın katalitik etkisiyle fenil halkasına hidroksil grubu eklenmesiyle irreversibl olarak tirozine dönüşür.
69 Fenilalanin katabolizmasında daha az kullanılan transaminasyon yolu ile fenilpirüvat ve sonra fenillaktat veya fenilasetat oluşur. Fenilasetat da insanda glutamin ile birleşerek idrarla atılan fenilasetilglutamini oluşturmaktadır.
70 Tirozinin 3,4- dihidroksifenilalanine (DOPA) hidroksilasyonu ile başlatılan bir dizi tepkime sonunda nöral ve adrenal hücrelerde katekolaminler; melanositlerde ise deri, saç ve gözün kahverengi-siyah pigmenti melanin sentez edilmektedir.
71 Tirozin, tiroglobulindeki tirozin kalıntılarının iyodinasyonu ile sentez edilen tiroid hormonlarının öncülü olarak görev yapmaktadır.
72 Tirozinin karaciğerde gerçekleşen en çok kullanılan katabolizma yolunda, homogentisik asit üzerinden fumarik asit ve asetoasetik asit oluşur.
73 Triptofanın fonksiyonları Triptofan, doku proteinlerinin yapısına katılır 5- hidroksitripta min (serotonin) in ön maddesidir
74 Serotonin, gastrointestinal kanalında, karaciğerde, böbrekte, beyinde, dalakta ve akciğerde sentez edilir.
75 Triptofan, memeli böbreği ve karaciğerinde triptamine dekarboksile olabilir koli basillerinin triptofanaz enzimi etkisiyle oksidatif deaminasyona uğratılarak indolpirüvata dönüştürülür.
76 Triptofan, kinürenin üzerinden yıkılarak formik asit, alanin, ksantürenik asit, nikotinik asit, α-ketoadipik asit, glutaril-coa, asetil-coa gibi bir dizi ara ürünler ve yan ürünler oluşturur.
77
78 Amino asitlerin yıkımı Aminoasitlerden azotun uzaklaştırılması: Amino gruplarının en önemli kaynağı diyetle alınan proteinlerdir. Bir çok aminoasit karaciğerde metabolize edilir. Bu yolla elde edilen amonyağın bir kısmı tekrar bazı biyosentetik reaksiyonlarda kullanılır. Fazla miktarı ise atılmak üzere üreye çevrilir ve böbrekler aracılığı ile direkt olarak atılır. Ekstrahepatik dokularda üretilen amonyak da karaciğere gelerek karaciğerde metabolize edilir. Azot metabolizmasında glutamat ve glutamin aminoasitleri merkezi bir rol oynar.
79 H H 3 N + C α COOH Aminoasitin karbon iskeleti Veya ketoasid R Amino grubu amonyak kaynağıdır
80 Aminoasit yıkımında temel problem amino gruplarının uzaklaştırılıp yok edilmesidir. Bu amaçla insanda temel iki sistem kullanılmaktadır: 1. Direkt deaminasyon 2. Transdeaminasyon Aminoasidlerin amino gruplarını yok edilmesinde vücutta temel kullanılan sistem transdeaminasyondur. Direk deaminasyon yöntemleri çok fazla kullanılan yöntemler değildir.
81 Direkt deaminasyon sistemleri: Aminoasid katabolizmasında ilk basamak α- amino gruplarının yok edilmesidir. Bu olay oksidatif ve nonoksidatif olabilir. Oksidatif (örnek glisin oksidaz) ve nonoksidatif deaminasyonu (örnek serin, treonin dehidrataz) içeren direk aminsizleştirme reaksiyonları insanda önemsiz olan reaksiyonlardır. Aminoasidlerin amino gruplarının uzaklaştırılmasında esas yol transaminasyondur.
82 Transdeaminasyon sistemi: Transdeaminasyon sistemi iki temel reaksiyondan oluşmaktadır: Transaminasyon Deaminasyon Karaciğerde bu sistem sitozolde gerçekleşen transaminasyon ve mitokondride gerçekleşen deaminasyonu içerir.
83 1. TRANSAMİNASYON: Karaciğere ulaşan L-aminoasidlerin katabolizmasında 1. basamak aminoasidlerden amino grubunun aminotransferaz veya transaminaz olarak adlandırılan enzimlerle uzaklaştırılmasıdır. Transaminazlar (aminotransferaz) insan organizmasında yaygın olarak dağılmışlardır ve özellikle kalp kası, karaciğer, iskelet kası ve böbrekte aktiftirler. Genel reaksiyon: Amino asit Keto asit Aminotransferaz Piridoksal fosfat Amino asit Keto asit
84 α-ketoglutarat/l-glutamat çifti tüm transaminasyon reaksiyonlarında amino grup alıcı/verici çiftini oluşturur. Bu transaminasyon reaksiyonunda α-amino grubu α- ketoglutaratın α-c atomuna aktarılır ve α-ketoasit ve L- glutamat oluşur. Glutamatta biyosentetik reaksiyonlarda amino grubu vericisi olarak rol oynar. Tüm aminoasitlerin amino grupları bu reaksiyon sayesinde α-ketoglutaratta toplanıp glutamat oluşmaktadır. α-ketoglutaratın amino asit metabolizmasındaki tek rolü aa lerden amino grubu alarak glutamat haline geçmektir. Lizin, treonin, prolin ve hidroksiprolin aminoasitleri hariç tüm aminoasitler transaminasyona uğrar. Serin ve treonin aminoasidleri serin dehidrataz ve treonin dehidrataz enzimleri ile direkt olarak deamine edilmektedir.
85 Hücreler çeşitli aminotransferaz enzimleri içermektedir: En önemli iki tanesi AST ve ALT dir. Tüm aminotransferazlar prostetik grup olarak piridoksal fosfata (PP) bağlıdır. PP aynı zamanda rasemizasyon ve dekarboksilasyon reaksiyonlarında da rol oynar. ALT: Glutamat pirüvat transaminaz (SGPT) Bir çok dokuda yer alır. Alaninin amino grubunu α- KG a aktarır. Sonuçta pirüvat ve glutamat oluşur. Alanin + α-ketoglutarat ALT+PP pirüvat + glutamat
86 AST: Glutamat oksaloasetat transaminazda (SGOT) denir. Bu enzimin katalizlediği reaksiyon diğer aminotransferazlardan farklı olarak, glutamat oluşum yönünde değil, aspartat oluşum yönünde işler. AST aminoasit katabolizması sırasında amino gruplarını glutamattan oksaloasetata transfer eder ve oluşan aspartat bir azot kaynağı olarak üre döngüsüne girer. Üre molekülünün 2 tane azotu vardır. Bunlardan biri serbest amonyaktan, diğeri aspartattan sağlanmaktadır. Bu nedenle AST reaksiyonu aminoasit katabolizmasında daha çok aspartat oluşum yönünde çalışmaktadır.
87 2. DEAMİNASYON Aminoasitlerin çoğunun α-amino grubu α- ketoglutarat ile transaminasyona girerek glutamatta toplanır. Hepatositte glutamat sitozolden mitokondriye glutamat taşıyıcıları ile taşınır ve mitokondride glutamat dehidrogenaz ile oksidatif deaminasyona uğrar ve α- ketoglutarat ve amonyak (amonyum iyonları) oluşur. Aminotransferaz ve glutamat dehidrogenazın etkisi transdeaminasyon olarak adlandırılır. Çok az bir aminoasit transdeaminasyonu atlar ve direkt olarak oksidatif deaminasyona uğrar. Glutamatın deaminasyonu ile oluşan α-ketoglutaratda TCA da glukoz sentezinde kullanılır.
88 NAD(P) NAD(P)H+H Glutamat α-kg + NH 3 + Glutamat dehidrogenaz Hem NAD hemde NADP yi koenzim olarak kullanabilen nadir enzimlerdendir. Allosterik bir enzimdir. Reaksiyonun yönü glutamat, α-ketoglutarat ve NH3 konsantrasyonuna ve okside redükte koenzim oranlarına bağlıdır. Örneğin proteinli diyet sonrası enzim yönü aminoasid yıkımı yönüdür. ATP ve GTP enzimin allosterik inhibitörleri ike GDP ve ADP ise aktivatörleridir. Hücre içi alanda GDP ve ADP yüksek yani enerji düzeyi düşük ise glutamat dehidrogenaz ile aminoasid yıkımı artar ve elde edilen α-ketoglutarat TCA için substrat olarak kullanılır.
89 Endojen proteinlerin amino asit havuzuna katılımı - Protein dönüşümü Günde toplam g kadar olan protein dönüşümünün 100 gramı- (1/3) kas proteini, 50 gramı sindirim enzimleri, 20 gramı ince bağırsak hücre proteini, 15 gramı hemoglobin ile ilişkilidir. Protein dönüşümü sırasında serbest hale geçen amino asitlerin %75-80 i yeni protein sentezi için tekrar kullanılır. Geriye kalan amino asitlerin azotu, üre döngüsünde üreye dönüşürken karbon iskeletleri de amfibolik ara ürünlere çevrilir
90 Protein yapım ve yıkımını düzenleyen faktörler Proteinler, lizozomal ve sitozolik proteazlar tarafından yıkılmaktadır. Protein işaretlenmesinde kullanılan dört faktör bilinmektedir. 1.Ubikuitinasyon 2. Oksidasyon 3. PEST dizilimi 4. N- Ucu amino asitleri.
91 Ubikitin bağımlı protein degradasyonu Ubikitin, 8.5 kd = 76 amino aside sahip küçük bir proteindir. Proteine kovalent bağlarla bağlandığı zaman, ubikitin bağlandığı proteinin yıkılım için işaretlemiş demektir. Ubikitin, karboksi ucu ile bir proteindeki lizil gruplarının ε- amino grupları ile bağlanır. ATP hidrolizi eşlik eder. 3 enzim ubikutinasyona katılır: 1) E1, ubikitin aktive edici protein, 2) E2, ubikitin bağlayıcı protein, 3) E3, ubikitin-protein ligaz.
92 Protein Ubikuitinasyonu
93 Bir proteinin ubikuitinasyon sonucu yıkılacağını ne belirler? E3 enzimi, proteinin N- terminal amino asit kalıntılarını okur. N-terminal amino asitler proteinin stabilizasyon süresini belirler. N-terminal aspartatsa yarı ömürleri sadece 3 dakikadır. Metiyonin ve serin amino asitleri yıkılımı geciktirir. Prolin, glutamik asit, serin ve treoninden (PEST sekansı) zengin proteinlerin yarılanma ömrü daha kısadır.
94
95 Amonyak oluşumu Vücutta amonyak üç yerden kaynak alır, Dokularda metabolizma sonucu Diyetteki proteinlerden bağırsak bakterileri aracılığı ile Gastrointestinal kanal içine salgılanan sıvılar içindeki üreden Bu amonyak bağırsaktan, tipik olarak içinde sistemik kandan daha yüksek amonyak düzeyleri bulunan vena porta kanı içine absorbe olunur.
96 Amonyağın taşınımı
97 Beyin dahil birçok dokuda amonyak, glutamin sentetaz etkisiyle glutamat ile kombine olarak glutamin oluşturur. Amonyağın kaslardan karaciğere taşınmasında alanin önemli rol oynar. Glukoz-alanin döngüsü
98 Amonyak, böbreklerde H + iyonları ile birlikte atılır. Bu da asit-baz dengesinin sağlanması için önemlidir.
99 Amonyak, karaciğerde üre döngüsüne girer ve üreye dönüştürülür.
100 Üre döngüsünde beş ayrı enzimle katalizlenen beş basamak vardır. Reaksiyon basamaklarının üçü sitoplazmada yer alır.
101 Üre döngüsü reaksiyonları Reaksiyon 1: Karbamil fosfat sentezi Reaksiyon 2: Sitrullin sentezi Reaksiyon 3: Argininosuksinat sentezi Reaksiyon 4: Argininosüksinatın arginin ve fumarata parçalanışı Reaksiyon 5: Arginin, ornitin ve üre ye parçalanır
102
103 Üredeki iki azotun biri glutamat veya glutaminden, karbamoil fosfat üzerinden; diğeri ise glutamattan, transaminasyonla oksaloasetata aktarılma suretiyle oluşan aspartat üzerinden yapıya girmektedir. Ürenin karaciğerde sentezlenmesinin nedeni, üre döngüsünde görevli enzimlerin özellikle arjinazın başlıca karaciğerde bulunmasıdır.
104 Üre sentezinin düzenlenmesi Üre sentezinin hız sınırlayıcı reaksiyonları, karbamoil fosfat sentetaz I, ornitin transkarbamoilaz ve arjinaz tarafından katalizlenen reaksiyonlardır. 1: carbamoyl phosphate synthetase-i (CPS-I) 2: ornithine transcarbamoylase (OTC) 3: argininosuccinate synthetase 4: argininosuccinase 5: arginase
105 Karbamoil fosfat sentetaz I, asetil-coa ve glutamattan sentezlenen N-asetil glutamat tarafından allosterik olarak aktive edilir.
106 Üre döngüsü, fumarat vasıtasıyla sitrik asit döngüsüne bağlanır. Sitrik asit döngüsü de aspartat-arjininosüksinat şantı vasıtasıyla üre döngüsüne bağlanır.
107 Bir molekül üre sentezi, 4 yüksek enerjili fosfat grubu gerektirmektedir.
108 Üre döngüsünün metabolik bozuklukları Üre sentezinin hız sınırlayıcı reaksiyonları: Karbamil fosfat sentaz (reaksiyon 1) Ornitin transkarbamilaz (reaksiyon 2) ve Arginaz (reaksiyon 5) tarafından katalizlenen reaksiyonlardır. Üre döngüsü, amonyağı toksik olmayan bir bileşik olan üreye çevirdiğinden buradaki bütün bozukluklar amonyak zehirlenmesine yol açar. Engelleme metabolik 1. ve 2. reaksiyonlarda olursa zehirlenme daha ağırdır.
Midede etkin enzim Pepsin Ürün; Albumoz ve pepton Barsakta etkili enzimler Tripsin Kimotripsin Elaztaz Karboksipeptidaz, Aminopeptidaz Dipeptidaz,
PROTEİN SİNDİRİMİ Polipeptit zincirini oluşturan amino asitler arasındaki peptit bağlarının hidrolizi; proteoliz Proteinlerin sindirimi midede başlar ve barsakta tamamlanır. Midede etkin enzim Pepsin Ürün;
DetaylıProteinler. Fonksiyonlarına göre proteinler. Fonksiyonlarına göre proteinler
Proteinler Canlılarda miktar olarak en çok bulunan biyomoleküllerdir. Amino asit birimlerinden oluşurlar Yapısal ve işlevsel olabilirler Genlerle aktarılan kalıtsal bilginin ortaya çıktığı moleküllerdir.
DetaylıAZOTLU BİYOMOLEKÜLLERİN METABOLİZMASI. Protein Metabolizması Doç. Dr. A. Eser ELÇİN
AZOTLU BİYOMOLEKÜLLERİN METABOLİZMASI Protein Metabolizması Doç. Dr. A. Eser ELÇİN Proteinler Makromoleküldür. Karbon, Hidrojen, Oksijen, Azot ve Kükürt içerir. Azot %16 sını içerir. Anorganik azottur.
Detaylı2-Amino asit C iskeletinin dönüşümü (deaminasyonla ortaya çıkan alfa-keto asitlerin sitrik asit siklusu ara maddelerine dönüşümü;
AMİNO ASİTLER Amino asitler enerji kaynağı olarak önemli rol oynamaları dolayısı ile balıklar için çok önemli metabolik bileşiklerdir. Amino asitleri protein sentezi için kullanılanlar ve diğer amaçlar
DetaylıAMİNO ASİTLER. COO - H 3 N + C a H R
AMİNO ASİTLER AMİNO ASİTLER H 3 N + C a H R a-amino Asit (AA) Yapılarında Amino (-NH 3 + ) grubu Karboksil (- ) grubu Yan zincir ( R ) taşıyan organik bileşiklerdir (a-amino karboksilik asitler) Kısa zincirli
DetaylıAMİNO ASİTLER. Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ
AMİNO ASİTLER Yrd. Doç. Dr. Osman İBİŞ Proteinler, tüm hücrelerde ve hücrelerin tüm bölümlerinde en çok bulunan biyolojik makromoleküllerdir ve canlının kuru ağırlığının % 50 veya daha fazlasını kapsarlar.
DetaylıBİYOKİMYA II EK NOT. Ortak biyokimyasal tepkimeler
BİYOKİMYA II EK NOT Dr. NaĢit ĠĞCĠ Ortak biyokimyasal tepkimeler Ġndirgenme-yükseltgenme (redüksiyon-oksidasyon, redoks) tepkimeleri de biyokimya açısından çok önemli tepkimelerdir. Basitçe, elektron kaybı
DetaylıMETABOL ZMA. Metabolizmanın amacı nedir?
METABOL ZMA Canlıda olu an ve devam eden fiziksel ve kimyasal olayların tümüne birden metabolizma adı verilmektedir Ara metabolizma, katabolizma ve anabolizma olmak üzere iki faz içerir; bu iki faz arasındaki
DetaylıD VİTAMİNİ TARİHSEL BAKI 01.11.2008. 25-D vitamini miktarına göre değişir. öğünde uskumru yesek de, böbrekler her
VİTAMİN BİYOKİMYASI D VİTAMİNİ BU BÖLÜMDE ANLATILACAK KONULAR: Tarihsel Bakış D vitamininin kimyasal ve biyolojik fonksiyonları Besin kaynakları Hazırlayan: V. Murat BOSTANCI Toksisite 1 2 TARİHSEL BAKI
DetaylıAminoasitler proteinleri oluşturan temel yapı taşlarıdır. Amino asitler, yapılarında hem amino grubu (-NH2) hem de karboksil grubu (-COOH) içeren
AMİNO ASİTLER Aminoasitler proteinleri oluşturan temel yapı taşlarıdır. Amino asitler, yapılarında hem amino grubu (-NH2) hem de karboksil grubu (-) içeren bileşiklerdir. Amino asitler, hem bir asidik
DetaylıBesinsel Yağlar. Besinde Lipitler. Yağ ihtiyacı nereden karşılanır? Besinsel lipitlerin fonksiyonu nedir? 09.03.2016
Besinsel Yağlar 1. Trigliseritler (%90) 2. Kolesterol (serbest ya da yağ asitlerine bağlı halde) 3. Serbest Yağ Asitleri 4. Fosfolipitler 5. Yağda Çözünen Vitaminler (A,D,E,K) Besinde Lipitler Suda çözünmezler
DetaylıÇİSEM İLGİN ( ) LÜTFİYE ALAÇAM ( ) Prof. Dr. Figen ERKOÇ GAZİ ÜNİVERSİTESİ
HAZIRLAYLANLAR ÇİSEM İLGİN (040559015) LÜTFİYE ALAÇAM (040559003) ZEYNEP HALICI (040559014) Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi GAZİ ÜNİVERSİTESİ 1 TRANSAMİNAZLAR Transaminazlar veya Aminotransferazlar
Detaylı3- Kayan Filament Teorisi
3- Kayan Filament Teorisi Madde 1. Giriş Bir kas hücresi kasıldığı zaman, ince filamentler kalınların üzerinden kayar ve sarkomer kısalır. Madde 2. Amaçlar İnce ve kalın filamentlerin moleküler yapı ve
DetaylıProf. Dr. İzzet Hamdi Öğüş Yakın Doğu Ünversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Lefkoşa, KKTC
Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş Yakın Doğu Ünversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Lefkoşa, KKTC AMİNO ASİTLERİN KARBON İSKELETLERİNİN YIKIM YOLLARI AMİNO ASİTLERİN KARBON İSKELETLERİNİN YIKIM
DetaylıPROTEİN VE AMİNO ASİT METABOLİZMASI
PROTEİN VE AMİNO ASİT METABOLİZMASI Protein ve amino asitlerin vücuda alınması 70 kg ağırlığında bir erişkin insan için günde yaklaşık 75 g kadar protein gerekmektedir. Hayvansal gıdalar ve baklagiller
DetaylıAmino Asitler. Amino asitler, yapılarında hem amino grubu ( NH 2 ) hem de karboksil grubu ( COOH) içeren bileşiklerdir.
Amino Asitler Amino asitler, yapılarında hem amino grubu ( NH 2 ) hem de karboksil grubu ( COOH) içeren bileşiklerdir. 1 Fizyolojik ph da, amino asitlerin amino grubu proton taşır ve pozitif yüklüdür;
DetaylıKas Yapıcı Amino Asit Preparatları. Muscle Builder Amino Ascids. Op. Dr. Mustafa Akgün www.drmustafaakgun.com info@drmustafaakgun.
Kas Yapıcı Amino Asit Preparatları Muscle Builder Amino Ascids Op. Dr. Mustafa Akgün www.drmustafaakgun.com info@drmustafaakgun.com Super Amino Liquid Tek Fiyat 109,00 TL KDV, kargo dahil Ürün Analizi
DetaylıAMİNO ASİT, KANTİTATİF (PLAZMA, İDRAR)
Klinik Laboratuvar Testleri AMNO AST, KANTTATF (PLAZMA, DRAR) Kullanım amacı: Plazma ve idrarda kantitatif amino asit ölçümüne, amino asit metabolizma bozukluklarının araştırılması sırasında ihtiyaç duyulur.
DetaylıHücresel Enerji Sistemleri. Prof. Dr. Fadıl ÖZYENER
Hücresel Enerji Sistemleri I-II Prof. Dr. Fadıl ÖZYENER Metabolizma Vücudun temel işlevlerini devam ettirebilmek için kullanılan enerji miktarıdır. Enerji değişimi içeren tepkimeler; Katabolik: Enerji
Detaylı6. glikolizde enerji kazanım hesaplamalarında; Substrat düzeyinde -ATP üretimi yaklaşık yüzde kaç hesaplanır? a. % 0 b. % 2 c. % 10 d. % 38 e.
www.lisebiyoloji.com ayxmaz/biyoloji Test Çoktan Seçmeli 1. Hangi terim moleküllerin parçalanması ile açığa çıkan enerjinin depolandığı metabolik yolları ifade eder? a. anabolik yollar b. Katabolik yollar
DetaylıEnzimlerin Yapısı. Enzimler biyokatalizörlerdir,
Enzimler biyokatalizörlerdir,, Prof. Dr. Muhsin KONUK H 2 O 2 H 2 O + ½ O 2 A.E = 18.16 kkal/mol Kollaidal platin A.E= 11.71 kkal/mol Katalaz A.E = 1.91 kkal/mol Enzimlerin Yapısı Basit enzimler: Pepsin,
DetaylıProf. Dr. Şule PEKYARDIMCI
13. Hafta: Vitaminler ve Koenzimler: Vitamin tanımı, vitaminlerin görevleri, vitaminlerin sınıflandırılmaları, koenzim tanımı, önemli vitaminler, suda çözünen vitaminler, yağda çözünen vitaminler, vitaminlerin
DetaylıPROTEİNLER ve METABOLİZMASI. Prof.Dr. Sakine YALÇIN
PROTEİNLER ve METABOLİZMASI Prof.Dr. Sakine YALÇIN Proteinler Proteinler, amino asitlerden oluşan yüksek molekül ağırlığına sahip organik bileşiklerdir Yapılarında Karbon (% 51-55), hidrojen (% 6-7), oksijen
DetaylıTIBBİ BİYOLOJİ YAĞLARIN VE PROTEİNLERİN OKSİDASYONU
TIBBİ BİYOLOJİ YAĞLARIN VE PROTEİNLERİN OKSİDASYONU Yağların Oksidasyonu Besinlerle alınan yağlar ince bağırsakta safra asidi tuzları ile önce emülsiyonlaşarak küçük damlacıklar haline getirilir. Sonra
DetaylıDÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK MART 2019)
2018-2019 DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK 2018 01 MART 2019) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 26 5X2 36 Fizyoloji 22 4X2 30 Histoloji ve Embriyoloji 12 6X2 24 Tıbbi Biyokimya
DetaylıAmino Asit ve Protein Metabolizması
Amino Asit ve Protein Metabolizması Yrd. Doç. Dr. Serkan SAYINER Yakın Doğu Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyokimya Anabilim Dalı serkan.sayiner@neu.edu.tr Esansiyel Amino Asitler Yetişkin ve gençler
Detaylı21.11.2008. I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI.
Hazırlayan: Sibel ÖCAL 0501150027 I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI. Eksikliği 1 2 Pantotenik asit (Vitamin
DetaylıYağ Asitlerinin β Oksidayonu. Prof. Dr. Fidancı
Yağ Asitlerinin β Oksidayonu Prof. Dr. Fidancı Yağ Asitlerinin Beta Oksidasyonu Yağ asitlerinin enerji üretimi amacı ile yıkımında (yükseltgenme) en önemli yol β oksidasyon yoldudur. β oksidasyon yolu
Detaylıİstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın
İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın Mitokondri, ökaryotik organizmanın farklı bir organeli Şekilleri küremsi veya uzun silindirik Çapları 0.5-1 μm uzunlukları 2-6 μm Sayıları
DetaylıAminoasitler ve Peptidler. Sınıflandırılmaları Genel Özellikleri Yapıları Peptid Bağı
Aminoasitler ve Peptidler Sınıflandırılmaları Genel Özellikleri Yapıları Peptid Bağı Aminoasitler Amino asitlerin sınıflandırılması Amino asitlerin işlev görev ve önemlerini açıklayabilmek için farklı
DetaylıÜNİTE 5 Proteinler. Amaçlar. İçindekiler. Öneriler
ÜNİTE 5 Proteinler Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Amino Asitlerin yapısını ve sınıflandırılmasını, Proteinlerin sınıflandırılması ve özelliklerini Proteinlerin sindirim ve absorbsiyonunu, Amino
DetaylıSitrik Asit Döngüsü. (Trikarboksilik Asit Döngüsü, Krebs Döngüsü)
Sitrik Asit Döngüsü (Trikarboksilik Asit Döngüsü, Krebs Döngüsü) Prof. Dr. İzzet Hamdi Öğüş hamdiogus@gmail.com Yakın Doğu Ünversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı, Le>oşa, KKTC Sir Hans
DetaylıPROTEİNLER. -Proteinlerin Yapısında Bulunan Elementler. -Aminoasitler. --Kimyasal Yapılarına Göre Amino Asitlerin Sınıflandırılması
PROTEİNLER -Proteinlerin Yapısında Bulunan Elementler -Aminoasitler --Kimyasal Yapılarına Göre Amino Asitlerin Sınıflandırılması - Esansiyel olan veya olmayan amino asitler -Proteinlerin Kimyasal Özellikleri
DetaylıAmino Asit Metabolizması Amino Asit Katabolizması ve Üre Sentezi
Amino Asit Metabolizması Amino Asit Katabolizması ve Üre Sentezi Amino asit metabolizmasının, metabolik enerjinin üretimine önemli katkıları vardır. Amino asitlerden enerji üretimi organizma tipine ve
DetaylıAmino Asit Metabolizması Amino Asit Katabolizması ve Üre Sentezi
Amino Asit Metabolizması Amino Asit Katabolizması ve Üre Sentezi 1 Amino asit metabolizmasının, metabolik enerjinin üretimine önemli katkıları vardır. Amino asitlerden enerji üretimi organizma tipine ve
DetaylıDÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018)
2017-2018 DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 26 5X2 31 Biyofizik 4-4 Fizyoloji 22 5X2 27 Histoloji ve Embriyoloji 12 6X2 18 Tıbbi
DetaylıAmino Asit, Peptid ve Proteinler. Yrd.Doç.Dr. Funda GÜLCÜ BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO
Amino Asit, Peptid ve Proteinler Yrd.Doç.Dr. Funda GÜLCÜ BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO Aminoasitler Proteinlerin yapıtaşlarıdır. standart amino asitler nonstandart amino asitler proteinlerin yapısında
DetaylıBİY 315 Lipid Metabolizması-II. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 315 Lipid Metabolizması-II Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Yağ Asidi Oksidasyonu Besinlerin sindirimi sonucu elde edilen yağlar, bağırsaktan geçerek lenf sistemine ulaşır ve bu
DetaylıSerbest radikal. yörüngelerinde) eşleşmemiş tek. gösteren, nötr ya da iyonize tüm atom veya moleküllere denir.
Superoxide Dismutase Hazırlayanlar: Funda İLHAN (050559017) Ebru KORKMAZ (050559021) Mehtap BİRKAN (050559008) Nihan BAŞARAN (050559007) Prof. Dr. Figen ERKOÇ Gazi Eğitim Fakültesi GAZİ İ ÜNİVERSİTESİİ
DetaylıYağ Asitlerinin Metabolizması- I Yağ Asitlerinin Yıkılması (Oksidasyonu)
Yağ Asitlerinin Metabolizması- I Yağ Asitlerinin Yıkılması (Oksidasyonu) Yrd. Doç. Dr. Bekir Engin Eser Zirve Üniversitesi EBN Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya A.B.D. Yağ Asitleri Uzun karbon zincirine sahip
DetaylıĐÇERĐK. Vitamin B6 Formları. LOGO www.themegallery.com. Tarihsel Bakış. Yapısal Formüller. 4 Piridoksin Piridoksal Piridoksamin Piridoksal-fosfat
LOGO ĐÇERĐK Tarihsel Bakış B6 Vitamininin Genel Özellikleri Kimyasal Ve Biyolojik Fonksiyonları Biyokimyasal Fonksiyonları YRD. DOÇ. DR. BEKİR ÇÖL SUNAN: DUYGU BAHÇE Emilim, Transport ve Metabolizma İmmün
DetaylıMETABOLİZMA. Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ
METABOLİZMA Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ altintas@veterinary.ankara.edu.tr Canlı organizmaların özelliği olarak Metabolizma Canlıların yapı taşlarının devamlı yapım, yıkım ve değişim içinde bulunması ve bu
DetaylıAmino asitlerin sınıflandırılması
Amino asitlerin sınıflandırılması Biyolojik açıdan önemli olan amino asitler farklı R grupları taşımaktadır. R grupları kimyasal olarak çok değişken olduğu ve bu değişkenliğin fonksiyonel gruplar ile arttığı
DetaylıOKSİJENLİ SOLUNUM
1 ----------------------- OKSİJENLİ SOLUNUM ----------------------- **Oksijenli solunum (aerobik): Besinlerin, oksijen yardımıyla parçalanarak, ATP sentezlenmesine oksijenli solunum denir. Enzim C 6 H
DetaylıDOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI TRİGLİSERİTLERİN SENTEZİ
9. Hafta: Lipit Metabolizması: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI DOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİNİN OLUŞMASI Palmitoleik ve oleik asitlerin sentezi için palmitik ve stearik asitler hayvansal organizmalardaki çıkş maddeleridir.
DetaylıAmino Asitler. ) hem de karboksil grubu ( COOH) içeren bileşiklerdir. Amino asitler, yapılarında hem amino grubu ( NH 2. Prof. Dr.
Amino Asitler Amino asitler, yapılarında hem amino grubu ( NH 2 ) hem de karboksil grubu ( COOH) içeren bileşiklerdir. Prof. Dr. Fidancı 1 Fizyolojik ph da, amino asitlerin amino grubu proton taşır ve
DetaylıDoğada yaşayan canlıların tamamı hücrelerden oluşmuştur. Canlılardan bazıları tek bir
CANLILIK HÜCREYLE BAŞLAR 1- Canlıların Ortak Özellikleri : Çevremizdeki varlıklar canlı ve cansız varlıklar olarak iki grupta toplanırlar. Cansız varlıklar katı, sıvı ve gaz halindeki maddelerden oluşur.
DetaylıTEST 1. Hücre Solunumu. 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi oksijenli solunumda substrat olarak kullanılamaz? A) Glikoz B) Mineral C) Yağ asidi
1. Termometre Çimlenen bezelye tohumlar Termos Çimlenen bezelye tohumları oksijenli solunum yaptığına göre yukarıdaki düzenekle ilgili, I. Termostaki oksijen miktarı azalır. II. Termometredeki sıcaklık
DetaylıLİPİTLERİN ORGANİZMADAKİ GÖREVLERİ SAFRA ASİTLERİ
8. Hafta: Lipit Metabolizması: Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI LİPİTLERİN ORGANİZMADAKİ GÖREVLERİ 1. Yapısal fonksiyon görevi: Lipitler fosfolipitler başta olmak üzere hücre ve organel zarlarının yapısına girer
DetaylıKan-Beyin Bariyeri Nedir? Kan Beyin Bariyeri. Neden oluşur? Transport nasıl olur? 03.04.2016
Kan-Beyin Bariyeri Nedir? Damar endoteli İç stoplazmik alan Abluminal membran Perisit (damarın dış tabakası) Bazal membran Kan Beyin Bariyeri Neden oluşur? Beyin damar endoteli diğer endotel hücrelerden
DetaylıProf.Dr. Yeşim ÖZKAN G.Ü. Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı
YAĞ ASİTLERİNİN OKSİDASYONU Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN G.Ü. Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı YAĞ ASİTLERİNİN ADİPOSİTLERDEN MOBİLİZASYONU ATGL; adiposit triaçilgliserol lipaz, HSL; hormona duyarlı
DetaylıYağ Asitlerinin Biyosentezi. Prof. Dr. Fidancı
Yağ Asitlerinin Biyosentezi Prof. Dr. Fidancı Yağ asitlerinin sentezi özellikle karaciğer ve yağ dokusu hücrelerinde iki şekilde gerçekleşir. Bu sentez şekillerinden biri yağ asitlerinin, hücrenin sitoplazma
DetaylıPEPTİDLER ve PROTEİNLERİN ÖZELLİKLERİ
PEPTİDLER ve PROTEİNLERİN ÖZELLİKLERİ PEPTİDLER Lineer amino asit polimerleri Amino asitlerin -amino ve -karboksil gruplarının peptid bağları ile birbirlerine bağlanmasıyla oluşurlar Peptid Bağı O - C
DetaylıAMİNO ASİTLER. Amino asitlerin Genel Yapısı
Alanin AMİNO ASİTLER Prof Dr M KONUK, Dr R Liman Arjinin Amino Asitler Proteinlerin temel yapıtaşıdır İstisnalar l haricinde; tüm proteinler 20 farklı a.a. ten meydana gelir. Proteinlerin içerisinde farklı
DetaylıKAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM I 2015-2016 DERS YILI 4. KOMİTE: HÜCRE BİLİMLERİ DERS KURULU IV
KAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM I 2015-2016 DERS YILI 4. KOMİTE: HÜCRE BİLİMLERİ DERS KURULU IV (5 Hafta) (04 Ocak-26 Şubat) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Biyokimya 36 10 46 Tıbbi Genetik 18 10
DetaylıMetabolizma. Metabolizmaya giriş. Metabolizmaya giriş. Metabolizmayı tanımlayacak olursak
Metabolizma Yaşamak için beslenmek zorundayız. Çünkü; Besinlerden enerji elde ederiz ve bu enerji; Hücresel faaliyetleri sürdürmemiz, Hareket etmemiz, Taşınım olaylarını gerçekleştirebilmemiz, Vücut sıcaklığını
DetaylıMayoz ve Eşeyli Üreme Biyoloji Ders Notları
A. Mayoz Bölünme Mayoz ve Eşeyli Üreme Biyoloji Ders Notları Eşeyli üremenin temelidir. Eşey ana hücrelerinden (2n), eşey hücrelerini (n) oluşturan özelleşmiş bölünme şeklidir. Mayoz I ve II olarak birbirini
DetaylıAMİNO ASİT METABOLİZMASI. ÇEVİREN Doç.Dr. Ali Vaiz GARİPOĞLU SAMSUN-2015
AMİNO ASİT METABOLİZMASI ÇEVİREN Doç.Dr. Ali Vaiz GARİPOĞLU SAMSUN-2015 Amino acid metabolism Metabolism of amino acids differs, but 3 common reactions: Transamination Deamination Decarboxylation Amino
DetaylıBİYOLOJİK OKSİDASYON. Doç.Dr.Remisa GELİŞGEN
BİYOLOJİK OKSİDASYON Doç.Dr.Remisa GELİŞGEN OKSİDASYON-REDÜKSİYON REAKSİYONLARI Elektronların bir atom veya molekülden bir diğerine geçişleri redoks reaksiyonu olarak adlandırılmaktadır. Redoks : e-transferi
Detaylı6. glikolizde enerji kazanım hesaplamalarında; Substrat düzeyinde -ATP üretimi yaklaşık yüzde kaç hesaplanır? a. % 0 b. % 2 c. % 10 d. % 38 e.
www.lisebiyoloji.com ayxmaz/biyoloji Test Çoktan Seçmeli 1. Hangi terim moleküllerin parçalanması ile açığa çıkan enerjinin depolandığı metabolik yolları ifade eder? a. anabolik yollar b. Katabolik yollar
Detaylıo Serin o Triyonin o Sistein o Metiyonin o Arjinin o Histidin
III.PROTEİNLER Karbon,hidrojen,oksijen ve azot elementlerinden oluşmuş organik bileşiklerdir.yapısında bazen sülfür,fosfor veya demir de bulunabilir. Proteinler canlılarda en fazla bulunan organik madde
DetaylıYÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI. Dönem II TIP 2030 SİNDİRİM ve METABOLİZMA DERS KURULU
YÜKSEK İHTİSAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI Dönem II TIP 2030 09.01.2017-03.03.2017 DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM 26 5x2 31 EMBRİYOLOJİ 12 4x2 16 FİZYOLOJİ 18 1X2 19 BİYOFİZİK
Detaylı(Anaplerotik Reaksiyonlar)
5. Hafta: Karbohidrat Metabolizması Prof. Dr. Şule PEKYARDIMCI TCA ARA ÜRÜNLERİNİN ANABOLİK İŞLEMLERDE KULLANILMASI (Anaplerotik Reaksiyonlar) Sitrik asit döngüsü, aerobik organizmalarda amfibolik bir
DetaylıHücre zedelenmesi etkenleri. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015
Hücre zedelenmesi etkenleri Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015 Homeostaz Homeostaz = hücre içindeki denge Hücrenin aktif olarak hayatını sürdürebilmesi için homeostaz korunmalıdır Hücre zedelenirse ne olur? Hücre
DetaylıAMİNO ASİTLER. Yard.Doç. Dr. Melike BARAN EKİNCİ MAKÜ Gıda Kimyası Ders Notları
AMİNO ASİTLER Yard.Doç. Dr. Melike BARAN EKİNCİ MAKÜ Gıda Kimyası Ders Notları Proteinler Yunanca da birinci sırada anlamına gelen proteois kelimesinden türemiştir. Proteinler canlı bir hücrenin kuru ağırlık
DetaylıBitkilerde Çiçeğin Yapısı, Tozlaşma, Döllenme, Tohum ve Meyve Oluşumu
Bitkilerde Çiçeğin Yapısı, Tozlaşma, Döllenme, Tohum ve Meyve Oluşumu Çiçeğin Yapısı Tohumlu bitkilerin eşeyli üreme organı çiçektir. Açık tohumlu bitkilerin çiçeklerine kozalak adı verilir. Erkek kozalaklarda
Detaylı08.11.2008 VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D
VİTAMİN D VE İMMÜN SİSTEM VİTAMİN D Vitamin D ve İmmün Sistem İnsülin Sekresyonuna Etkisi Besinlerde D Vitamini Makaleler Vitamin D, normal bir kemik gelişimi ve kalsiyum-fosfor homeostazisi için elzem
DetaylıHazırlayanlar: Mehmet Ali Taşyurt Aylin Eğerdirlioğlu Anıl Şengel Gülsüm Tuncan Kerem Bekat
ve ÖZELLİKLERİ Hazırlayanlar: Mehmet Ali Taşyurt Aylin Eğerdirlioğlu Anıl Şengel Gülsüm Tuncan Kerem Bekat Danışman Öğretmen: Rüçhan Özdamar İZMİR (2006) İÇİNDEKİLER Özet.....3 Tarihçe...3 Aminoasitlerin
DetaylıBesin Öğeleri. 1.Proteinler. 2.Yağlar. 3.Karbonhidratlar. 4.Mineraller. 5.Vitaminler. 6.Su
Besin Öğeleri 1.Proteinler 2.Yağlar 3.Karbonhidratlar 4.Mineraller 5.Vitaminler 6.Su PROTEİNLER BESİN ÖGELERİ Proteinler vücudun yapıtaşlarıdır Büyüme ve gelişme için en önemli besin öğesidir. Bağışıklık
DetaylıAmino asitler. Amino asitler, yapılarında hem amino grubu ( NH 2. ) hem de karboksil grubu ( COOH) içeren bileşiklerdir.
Amino asitler Amino asitler, yapılarında hem amino grubu ( NH 2 ) hem de karboksil grubu ( COOH) içeren bileşiklerdir. Doğada 300 kadar farklı amino asit bulunmaktadır. Amino asitlerin standart amino asitler
Detaylı2008-2009 Güz Yarı Dönemi
BİY315 AMİNO ASİTLER Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Amino asitlerin yapısı Amino asit yapısındaki karbonlar iki sistemle tanımlanır: Numaralandırma ve sembol. α karbon atomu bir kiral
DetaylıÜNİTE 16 Biyoelementler I (Makromineraller)
ÜNİTE 16 Biyoelementler I (Makromineraller) Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Biyoelement kavramını tanımlayabilecek, Biyoelementlerin cinslerini ve göreceli miktarlarını öğrenecek, Makromineralleri,
DetaylıBeslenmeden hemen sonra, artan kan glikoz seviyesi ile birlikte insülin hormon seviyesi de artar. Buna zıt olarak glukagon hormon düzeyi azalır.
Seçmeli Ders: Dokular ve Organlar Arası Metabolik İlişkiler 1.HAFTA Normal metabolizmada aktif olan günlük akış; Yaşamak için gerekli olan enerji akışı, dışardan alınan gıdalardan elde edilir. Kullanılan
Detaylıİ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın
İ. Ü İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Prof. Dr. Filiz Aydın Hücre iletişimi Tüm canlılar bulundukları çevreden sinyal alırlar ve yanıt verirler Bakteriler glukoz ve amino asit gibi besinlerin
DetaylıÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNĐTE 1 : VÜCUDUMUZDA SĐSTEMLER (MEB)
ÖĞRENME ALANI : CANLILAR VE HAYAT ÜNĐTE 1 : VÜCUDUMUZDA SĐSTEMLER (MEB) B- BOŞALTIM SĐSTEMĐ (6 SAAT) BOŞALTIM SĐSTEMĐMĐZ VÜCUDUMUZDAN ATIKLARI UZAKLAŞTIRIR 1- Boşaltım Sistemi 2- Boşaltım Sistemi Organları
DetaylıVitamin C. Elif AKMAN Yrd.Doç.Bekir ÇÖL. Kollagen Biyosentezi
Vitamin C Elif AKMAN Yrd.Doç.Bekir ÇÖL Biyokimyasal Fonksiyonları Kollojen biyosentezi Karnitin biyosentezi Nöradrenalin biyosentezi Antioksidan Etkisi Vitamin C ve Kardiyovasküler Hastalıklar BİYOKİMYASAL
DetaylıSütün İnsan Beslenmesindeki Yeri
Sütün İnsan Beslenmesindeki Yeri Sağlığın yaşam boyu korunması için yeterli ve dengeli beslenmede süt ve süt ürünleri tüketimi büyük öneme sahiptir. Besin öğesi içeriği açısından dengeli olan süt ve süt
DetaylıHücre Solunumu: Kimyasal Enerji Eldesi
Hücre Solunumu: Kimyasal Enerji Eldesi Hücre solunumu ve fermentasyon enerji veren katabolik yollardır. Organik moleküllerin atomları enerji depolamaya müsaittir. Hücreler enzimler aracılığı ile organik
DetaylıIII-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler
III-Hayatın Oluşturan Kimyasal Birimler MBG 111 BİYOLOJİ I 3.1.Karbon:Biyolojik Moleküllerin İskeleti *Karbon bütün biyolojik moleküllerin omurgasıdır, çünkü dört kovalent bağ yapabilir ve uzun zincirler
DetaylıSİNİR SİSTEMİ. Prof. Dr. Ünsal ÇALIŞ.
SİNİR SİSTEMİ Prof. Dr. Ünsal ÇALIŞ http://yunus.hacettepe.edu.tr/~ucalis/ SİNİR SİSTEMİ Sinir sistemi, organizmanın gerek kendisinde gerekse çevresinde meydana gelen değişikliklere karşı koordine şekilde
DetaylıFolik asit(vitamin-b9)
Folik asit(vitamin-b9) Emilimi metabolizması ve fonksiyonları Emilimi,metabolizması,fonksiyonları Homosistein metabolizması Eksikliğinde trombotik ve artriel hastalıklar Emilim için folik asit besinlerde
DetaylıProf. Dr. Ahmet TUTAR Organik Kimya Tel No: 2956040 Oda No: 813
Prof. Dr. Ahmet TUTAR Organik Kimya Tel No: 2956040 Oda No: 813 Organik moleküllerin üç boyutlu yapılarını ve özelliklerini inceleyen kimya dalına Stereokimya adı verilir. Aynı molekül formülüne sahip
DetaylıPROF. DR. SERKAN YILMAZ
PROF. DR. SERKAN YILMAZ Hücrede enzimler yardımıyla katalizlenen reaksiyonlar hücre metabolizması adını alır. Bu metabolik olaylar; A) Beslenme (anabolizma) B) Yıkım (katabolizma) olaylarıdır. Hücrede
DetaylıProf. Dr. Ulvi Reha FİDANCI
Prof. Dr. Ulvi Reha FİDANCI 1 Lipidler Lipidler organizmanın en önemli organik gruplarındandır. Yedek enerjinin organizmada büyük oranda depolanmasını sağlar. 2 Lipidlerin organizmadaki başlıca fonksiyonları
DetaylıHücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.
METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara
DetaylıHücreler Enerjiyi Nasıl Elde Eder?
Hücreler Enerjiyi Nasıl Elde Eder? MBG 111 BİYOLOJİ I Hazırlayan: Yrd.Doç.Dr. Yosun MATER Ekosistem ve Enerji Ekosistemde enerjinin akışı güneş ışığı ve ısı şeklinde gözlenir. Tam tersine canlı hücrelerde
DetaylıÜNİTE 7 : HÜCRESEL SOLUNUM
ÜNİTE 7 : HÜCRESEL SOLUNUM Yaşam için gerekli enerjinin tümü güneşten gelir.güneşte hidrojen füzyonla helyuma dönüşür ve ışık üretilir.yeşil bitkiler güneş ışığının enerjisini fotosentezle glukozdaki kimyasal
DetaylıPROTEİNLER. Protein tanımı ve proteinlerin yapılarındaki bağlar
PROTEİNLER Protein tanımı ve proteinlerin yapılarındaki bağlar Proteinler, amino asitlerin belirli türde, belirli sayıda ve belirli diziliş sırasında karakteristik düz zincirde birbirlerine kovalent bağlanmasıyla
DetaylıPÜRİN VE PİRİMİDİN METABOLİZMASI
PÜRİN VE PİRİMİDİN METABOLİZMASI Nükleotidlerin vücuda alınımı Nükleotidler, nükleik asitlerin yapı taşları olarak besinlerde bulunur. Hücre içeren besinlerle alınan nükleik asitler, mide enzimlerinden
DetaylıPROTEİNLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ VE İŞLEVLERİ. Doç. Dr. Nurzen SEZGİN
PROTEİNLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ VE İŞLEVLERİ Doç. Dr. Nurzen SEZGİN PROTEİNLER Organizmada en yüksek oranda bulunan makromoleküller % 70 su % 15 protein % 15 diğer Total hücre ağırlığı Amino asitlerin lineer
DetaylıBĠYOKĠMYA DOÇ. DR. MEHMET KARACA
BĠYOKĠMYA DOÇ. DR. MEHMET KARACA TANIMLAR GLĠKOLĠZ: (LĠZ LEZYON (LYSIS), YIKAMA, PARÇALAMA ANLAMINDADIR). Glikoliz hücrede sitozolde gerçekleģir. Glikoliz olayı hem aerobik hem de anaerobik organizmalarda
DetaylıBroiler Diyetlerinde Enerji : Protein Oranları. Prof. Julian Wiseman Hayvansal Üretim Profesörü Nottingham, Birleşik Krallık
Broiler Diyetlerinde Enerji : Protein Oranları Prof. Julian Wiseman Hayvansal Üretim Profesörü Nottingham, Birleşik Krallık Giriş: Enerji (E) ve Proteinin (P) önemi E : P oranları E : P oranı nasıl manipüle
DetaylıMETABOLİZMA REAKSİYONLARI. Hazırlayanlar Prof. Dr. Ayşe CAN Prof.Dr. Nuriye AKEV
METABOLİZMA REAKSİYONLARI Hazırlayanlar Prof. Dr. Ayşe CAN Prof.Dr. Nuriye AKEV METABOLİZMA Canlı sistemde maddelerin uğradığı kimyasal değişikliklerin hepsine birden metabolizma, bu değişiklikleri meydana
DetaylıBİY 315 Lipit Biyosentezi (Lipojenez) Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 315 Lipit Biyosentezi (Lipojenez) Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Lipojenez (Lipit sentezi) Yağ asidi sentezi Doymamış yağ asidi sentezi Triaçilgliserol (trigliserid) sentezi Kolesterol
DetaylıYAĞ ASİTLERİNİN OKSİDASYONU
YAĞ ASİTLERİNİN KSİDASYNU Prof.Dr. Yeşim ÖZKAN G.Ü. Eczacılık Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı YAĞ ASİTLERİNİN ADİPSİTLERDEN MBİLİZASYNU Adrenalin Glukagon İnsülin reseptör Adenilat siklaz G protein ATP
DetaylıCanlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir.
Canlıların yapısına en fazla oranda katılan organik molekül çeşididir. Deri, saç, tırnak, boynuz gibi oluşumların temel maddesi proteinlerdir. Proteinlerin yapısında; Karbon ( C ) Hidrojen ( H ) Oksijen
DetaylıOksijen, flor ve neon elementlerinin kullanıldığı alanları araştırınız.
Oksijen, flor ve neon elementlerinin kullanıldığı alanları araştırınız. 3.2 KİMYASAL BAĞLAR Çevrenizdeki maddeleri inceleyiniz. Bu maddelerin neden bu kadar çeşitli olduğunu düşündünüz mü? Eğer bu çeşitlilik
DetaylıSoru 6) Aşağıdaki maddelerden hangisi çok sayıda alt birimin polimerizasyonu ile meydana gelmez? a) Yağ b) Protein c) Nişasta d) DNA
Soru 1) Adenin + şeker + fosforik asitten oluşmuş bir bileşiğe ne ad verilir? a) Adenozin b) Adenin nukleozit c) Adenin nukleotit d) Adenin fosfat Soru 6) Aşağıdaki maddelerden hangisi çok sayıda alt birimin
DetaylıII. Bölüm HİDROLİK SİSTEMLERİN TANITIMI
II. Bölüm HİDROLİK SİSTEMLERİN TANITIMI 1 Güç Kaynağı AC Motor DC Motor Diesel Motor Otto Motor GÜÇ AKIŞI M i, ω i Güç transmisyon sistemi M 0, ω 0 F 0, v 0 Makina (doğrusal veya dairesel hareket) Mekanik
DetaylıNIRLINE. NIRLINE Amino Asit Analizleri İle Ekonomik Üretim Yaparak Gıda Kalitenizi Arttırın!
Amino Asit Analizleri İle Ekonomik Üretim Yaparak Gıda Kalitenizi Arttırın! KONU İLGİ Kanatlı beslemede amino asit, sindirilebilir amino asit parametrelerinin önemi ve analizleri amino asit analizleri
Detaylı