SÜLEYMAN DEMREL ÜNVERSTES D HEKML FAKÜLTESNE BAVURAN HASTALARDA DENTAL KORKU DÜZEYNN NCELENMES
|
|
- Tülay Heper
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 SÜLEYMAN DEMREL ÜNVERSTES D HEKML FAKÜLTESNE BAVURAN HASTALARDA DENTAL KORKU DÜZEYNN NCELENMES THE ANALYSIS OF THE DENTAL FEAR LEVELS OF THE PATIENTS ATTENDING SULEYMAN DEMIREL UNIVERSITY FACULTY OF DENTISTRY Zuhal Yetkin AY Ye&im ERDEK Mine ÖZTÜRK Gizem KILINÇ Ye&im BOZKURT Ramazan YILMAZ ÖZET Ar dental korku ve geni popülasyonlar etkileyen üniversal bir problemdir. Dental bakm ve tedavilerden kaçnma sebebiyle hastann oral saln olumsuz yönde etkileyen ciddi sonuçlara yol açmaktadr. Bu çalmann amac Süleyman Demirel Üniversitesi Di hekimlii Fakültesi Periodontoloji Kliniine bavuran hastalarda dental korku ve düzeyini etkileyen kiisel faktörlerin belirlenmesidir. Bu çalmada, Süleyman Demirel Üniversitesi Di Hekimlii Fakültesi Periodontoloji Kliniine ilk kez bavuran 930 hastaya, muayene ve balangç periodontal tedavi öncesinde kiisel özellikleri belirleyen sorular ile Modifiye Dental Korku Skalas (M-DKS) n içeren bir anket uygulanmtr. Kiisel özellikleri belirlemek amacyla ya, cinsiyet, örenim durumu, dihekimine gitme skl, geçmite ilem sonras komplikasyon gelime hikayesi, oral hijyen alkanlklar, sigara, di skma vb. kötü alkanlklarn varlna yönelik sorular sorulmutur. M-DKS ise 14 sorudan olumaktadr. Yaplan deerlendirmeler sonucunda cinsiyet, ya ve geçmite ilem sonras komplikasyon gelime hikayesi ile düzeyleri arasnda anlaml farkllk olduu belirlenmitir (p<0.05). Eitim düzeyleri, di hekimine gitme ve oral hijyen araçlarnn kullanm skl açsndan benzer M-DKS düzeyleri gözlenmitir (). Kötü alkanlk varl ile düzeyleri arasnda anlaml farkllk belirlenememitir (). Tedavi öncesi uygulanan düzeylerini belirlemeye yönelik skalalar, anksiyetik hastalara yaklamda farkl bir bak açs oluturabilir. Bu durum, hastann kontrolünde ve dental tedavilerin uygulanmasnda kolaylk yaratabilir. Anksiyeteyi oluturan etkenlerin tamam henüz bilinmemektedir. Dolaysyla ye neden olan etkenlerin belirlenmesine yönelik, daha farkl ve ayrntl skalalarn gelitirilmesine ihtiyaç duyulmaktadr. SUMMARY Extreme dental fear and anxiety are the universal problems affecting a large population. They lead to avoidance of dental care and carries with a severe adverse consequences to the patient s oral health. The aim of this study is to determine the dental fear and anxiety levels and predisposing personal characteristics of the patients attending Suleyman Demirel University, Faculty of Dentistry, Department of Periodontology. In this study, 930 patients attending Suleyman Demirel University, Faculty of Dentistry, Department of Periodontology were asked to answer the questions to determine the individual informations before the initial phase of periodontal therapy and complete the Modified Dental Fear Survey (M-DFS). The questions about age, gender, education level, frequency of dental visits, postoperative complications history, oral hygiene status, noxious habits like cigarette consumption and bruxism were asked to determine the personal characteristics. M-DFS consists of 14 questions. The analysis have revealed that there were statistically significant differences between the anxiety levels and gender, age and postoperative complications history (p<0.05). No significant differences between the education levels, frequency of dental visits, oral hygiene status, noxious habits and the anxiety levels were found (). The scales used before the therapy intending to determine the anxiety levels could constitute a new approach to the anxietic patient. This approach could generate facility of the anxiety control and the dental treatment procedures. The factors affecting the anxiety levels have not been completely understood. Various and detailed scales are needed to reveal these factors. Key words: Dental anxiety, anxiety scales, M-DFS Anahtar kelimeler: Dental, skalalar, M-DKS Süleyman Demirel Üniversitesi, Di Hekimlii Fakültesi, Periodontoloji Anabilim Dal, ISPARTA Süleyman Demirel Üniversitesi, Tp Fakültesi, Tbbi Biyoloji ve Genetik Anabilim Dal, ISPARTA 12
2 GR Anksiyete, bilinmeyen bir tehlikeye kar bilinçaltnda oluan youn bir huzursuzluk ve endie halidir. 1,2 Dental her yata görülmekle birlikte genel olarak çocuklukta veya adölesan dönemde ortaya çkmaktadr. 3 Genel olarak nin etyolojisinde rol oynayan faktörler, geçmiteki travmatik deneyimler (ilem srasnda oluan ar, uzun süreli ve yorucu tedaviler), çevre (muayene odas, kullanlan aletlerin sesi ve görüntüsü, ortamn kokusu), düük ar eii, hekimin hastaya yaklam (hastann az sal ile ilgili eletiri, duyarszlk, tedaviyi açklamada yetersizlik, eksik veya yanl tedavi), hastann hekime yaklam (güvensizlik, hekimi yetersiz bulma), sosyal etkileimler (ebeveyn, karde ve arkadalarn negatif etkisi, dramatize edilmi çizgi filmler ve televizyon programlar), kötü deneyimlerin ön plana çkmas eklinde sralanabilir. 4 Ciddi dental ile korku arasnda etyoloji, idame ve tedavi açsndan iliki saptanmtr. Yaplan baz çalmalar, dental nin günlük hayat etkiledii gibi, sosyal aktiviteler ve aile ilikilerinde de problemler yarattn göstermitir. 5 Sonuç olarak dental hastann az saln olumsuz yönde etkilemekle birlikte psikolojik bir sorun olarak yaam standardn ve kalitesini düürmektedir. Anksiyetenin belirlenmesinde üphesiz en etkili ve güvenilir yöntem hastadan edinilen bilgilerin yorumlanmasdr. Bu bilgiler geçmi deneyimler, aile hikayesi, di hekimleri hakknda düünce ve yaklamlarn ifadesi, geçmiteki ve halihazrdaki varl ve yaplacak ilemle ilgili beklentilerini de içermelidir. Bu bilgiler sadece sözel olarak elde edilebilecei gibi, sadece yazl olarak anketlerle veya önce anket uygulayp ardndan verilen cevaplar üzerinden sözel olarak derinletirilebilir. Di hekimlii pratiinde karlalan nin belirlenmesinde, en sk kullanlan skalalarn banda Corah n Dental Anksiyete Skalas (DAS) gelmektedir. 6 Ancak DAS, di hekimlii ile ilgili ve di hekiminin özellikleri arasndaki ilikiyi belirleyemez. Bu amaçla, Spielberg ün Durumluk-Sürekli Anksiyete Envanteri (DSAE-State-Trait Anxiety Invantory) tercih edilmektedir. Psikolojik aratrmalarda sklkla kullanlan DSAE, kiisel özelliklere bal (DSAE-T) ve duruma göre deikenlik gösteren (DSAE-S) yi belirleyen iki alt gruba sahiptir. 7 Son yllarda gelitirilen skalalar arasnda Dental Anksiyete Anketi (DAA), Fotorafik Anksiyete Anketi (FAA) ve Dental Anksiyete Envanteri (DAE) yer almaktadr. 8,9 Tek sorudan oluan DAA, di hekimine kar duyulan korkunun belirlenmesinde DAS la uyumlu sonuçlar vermitir. Kolay uygulanabilir ve güvenilir olmas nedeniyle tercih edilmektedir. FAA da bireylere farkl derecelerine bal yüz ifadelerinin olduu 5 fotoraf gösterilir, hastadan kendi durumuna en uygun olan seçmesi istenir. Stouthard ve arkadalarnn gelitirdii bu skala güvenilir sonuçlar vermektedir. 10 Dental Korku Skalas (DKS, Kleinknecht s Dental Fear Survey) ve Dental Güven Skalas (DGS- Getz s Dental Belief Survey) di hekimlii ile ilgili korkunun belirlenmesi için ABD de gelitirilen dier iki skaladr. 11,12 DKS, spesifik di hekimlii ile ilgili tedavi prosedürlerine kar duyulan endie ve korkuyu belirlerken, DGS genel olarak hastann hekime olan güveninin deerlendirilmesini salar. 13 DKS, di hekimine kar duyulan korkuyu birçok açdan deerlendirdii için DAS a göre daha avantajldr. Ayrca yaplan baz çalmalar, DKS nin daha yüksek tutarllk ve güvenilirlie sahip olduunu göstermitir. 4 Bu çalmann amac, Süleyman Demirel Üniversitesi Di Hekimlii Fakültesi Periodontoloji Kliniine bavuran hastalarda dental düzeyinin ve düzeyini etkileyen kiisel faktörlerin belirlenmesidir. BREYLER ve YÖNTEM Bu çalmada, Süleyman Demirel Üniversitesi, Di Hekimlii Fakültesi, Periodontoloji Kliniine ilk kez bavuran 930 hastaya, muayene ve balangç periodontal tedavi öncesinde kiisel özellikleri belirleyen sorular ile Modifiye Dental Korku Skalas (M-DKS) n içeren bir anket uyguland (Ek 1). M-DKS, 16 soruluk Dental Tedavi Korku Skalasndan 2 soru çkarlarak ve 5 soru deitirilerek oluturulmutur. DKS temelde 4 alt grup sorudan olumaktadr. Bu gruplar; genel, spesifik, güvensizlik si ve katastrofik olarak ayrlmaktadr. Her alt gruba ait sorular vardr ve bunlara verilen cevaplar Likert-tipi skorlama ile (1 5) deerlendirilmektedir. Bahsedilen dört alt grup u ekilde tanmlanmtr. 14 Genel grubu birbirinden farkl ve fazla saydaki durumu stres oluturucu ve zor bulan hastalar; spesifik korku grubu dental bir ilemle ilgili tolerans gösterememe korkusu olan veya dental ilemle ary ilikilendiren hastalar; güvensizlik grubu kendini çaresiz ve kurban gibi hisseden, di hekimi ve/veya salk çalannn söylediklerinden ve/veya yaptklarndan üphe duyan (genellikle iletiim eksikliinden kaynaklanmaktadr); 13
3 katastrofik grup ise tedavi esnasnda kalp krizi, alerjik reaksiyon gibi kontrolün kaybedilebilecei olaylarn gerçeklemesinden korkan hastalar betimlemektedir 14 (Tablo I). Ya&, cinsiyet : Ö5renim durumu : Sistemik hikaye : 1. Doktor kontrolünde oldu5unuz veya sürekli ilaç kulland:5:n:z bir hastal:5:n:z var m:? 2. laç kullan:yorsan:z isimlerini yaz:n:z. Dental hikaye : 3. Daha önce di& hekimine gittiniz mi? Evet ( ) Hay:r ( ) 4. Hangi i&lemleri yapt:rd:n:z? Çekim ( ) Dolgu ( ) Kanal tedavisi ( ) Protez ( ) Di& ta&: temizli5i ( ) Periodontal cerrahi i&lem ( ) 5. En son ne zaman, ne için gittiniz? Di& hekimine ne s:kl:kta gidersiniz? Hiç gitmedim ( ) ikayet oldukça ( ) Düzenli olarak 6 ayda veya y:lda bir ( ) 7. Yap:lan i&lemler sonras:nda komplikasyon geli&ti mi? Evet ( ) Hay:r ( ) A5r: ( ) i&lik ( ) His kayb: ( ) Kanama ( ) Di5er ( ) 8. Di& f:rçalama al:&kanl:5:n:z var m:? Evet( ) Hay:r ( ) 9. Di& f:rçalama s:kl:5:n:z ne kadar? F:rçalam:yor ( ) Günde 1 ( ) Günde 2 veya daha fazla ( ) 10. Di5er dental hijyen araçlar:n: kullan:yor musunuz? Evet ( ) Hay:r( ) Di& ipi ( ) Arayüz f:rças: ( ) Köprüalt: ipi Di5er ( ) 11. Kötü al:&kanl:klar:n:z var m:? Evet ( ) Hay:r ( ) Sigara ( ) Di& s:kma, g:c:rdatma ( ) T:rnak yeme, kalem :s:rma ( ) Di5er ( ) Modifiye-Dental Korku Skalas: A&a5:daki di& hekimi korkusu ile ilgili sorulara 1 ile 5 aras:nda de5erler veriniz. (1: Hiç 2: Biraz 3: Orta 4: Fazla 5: Çok fazla) 1. Günler öncesinden di& hekimi randevusunu dü&ünerek s:k:nt: duyuyor musunuz? 2. Di& hekiminin can:n:z: yakaca5: konusunda endi&eleniyor musunuz? 3. &lem öncesi di&lerinizin uyu&turulmas: sizi korkutuyor mu? 4. Bay:laca5:n:z: ya da kontrolünüzü kaybedece5inizi dü&ünüyor musunuz? 5. Kullan:lan aletlerin görülmesi sizi korkutuyor mu? 6. Kullan:lan aletlerin sesleri sizi rahats:z ediyor mu? 7. Anestezik i5nenin görüntüsü sizi endi&elendiriyor mu? 8. Anestezik i5nenin batma hissi sizi korkutuyor mu? 9. Di&hekiminizin di&eti hastal:5:n:z oldu5unu söylemesinden veya di& sa5l:5:n:zla ilgili kötü haberler vermesinden çekiniyor musunuz? 10. Di&hekiminizin a5:z bak:m:n:z hakk:ndaki dü&ünceleri sizi endi&elendiriyor mu? 11. Di&hekimine güvensizlik duyuyor musunuz? 12. Dental objeleri yutmaktan korkuyor musunuz? 13. Hekim koltu5undayken ölüm korkusu gibi kötü dü&ünceler akl:n:za geliyor mu? 14. Anestezik maddeye kar&: reaksiyon geli&mesinden korkuyor musunuz? Ek 1. Çalmada kullanlan anket örnei Kiisel özellikleri belirlemek amacyla ya, cinsiyet, örenim durumu, sistemik hastalk varl ve kullanlan ilaçlar, di hekimine gitme skl, geçmite uygulanan dental tedaviler, dental ilemler sonrasnda komplikasyon gelime hikayesi, oral hijyen alkanlklar, sigara, di skma vb. kötü alkanlklarn varlna yönelik sorular soruldu. Elde edilen verilerin deerlendirilmesinde SPSS paket program kullanld. Verilerin analizinde tek yönlü varyans analizi (one-way ANOVA) ve non-parametrik testlerden Mann Whitney-U testlerinden yararlanld. Tablo I. M-DKS alt gruplarna ait sorular Alt gruplar Generalize Spesifik Güvensizlik si Sorular 1. Günler öncesinden di& hekimi randevusunu dü&ünerek s:k:nt: duyuyor musunuz? 2. Di&hekiminin can:n:z: yakaca5: konusunda endi&eleniyor musunuz? 3. &lem öncesi di&lerinizin uyu&turulmas: sizi korkutuyor mu? 4. Bay:laca5:n:z: yada kontrolünüzü kaybedece5inizi dü&ünüyor musunuz? 5. Kullan:lan aletlerin görülmesi sizi korkutuyor mu? 6. Kullan:lan aletlerin sesleri sizi rahats:z ediyor mu? 7. Anestezik i5nenin görüntüsü sizi endi&elendiriyor mu? 8. Anestezik i5nenin batma hissi sizi korkutuyor mu? 9. Di&hekiminizin di&eti hastal:5:n:z oldu5unu söylemesinden veya di& sa5l:5:n:zla ilgili kötü haberler vermesinden çekiniyor musunuz? 10. Di&hekiminizin a5:z bak:m:n:z hakk:ndaki dü&ünceleri sizi endi&elendiriyor mu? 11. Di&hekiminize güvensizlik duyuyor musunuz? 12. Dental objeleri yutmaktan korkuyor musunuz? Katastrofik 13. Hekim koltu5undayken ölüm korkusu gibi kötü dü&ünceler akl:n:za geliyor mu? 14. Anestezik maddeye kar&: reaksiyon geli&mesinden korkuyor musunuz? BULGULAR Örnekleme ait demografik karakteristikler Tablo II. de sunulmutur. Çalmaya katlan bireylerin 384 ü kadn, 546 s erkektir. Cinsiyetler aras karlatrmada toplam skorlar incelendiinde anlaml farkllklar bulunmutur (p=0.0001). Kadnlar erkeklere göre istatistiksel olarak daha yüksek skorlarna sahiptir (p<0.05). Tablo III., farkl cinsiyet, ya ve öretim durumuna göre bireylerin alt gruplarnda sergiledikleri farkllklar göstermektedir. Tüm alt gruplarda cinsiyetler aras anlaml farkllk ve kadnlarda anlaml yükseklikte ortalamalar belirlenmitir (p<0.05). Çalmaya katlan bireyler yalarna göre 1 (<20), 2 (20-29), 3 (30-39), 4(40-49) ve 5 (50U) alt gruplarnda incelenmitir. Genel ve katastrofik gruplarnda yaa göre anlaml farkllk saptanmamtr () (Tablo II). Tüm bireylerin ortalama skorlar göz önüne alndnda 50 ya üzerinde olan grup dier bütün ya gruplarndan anlaml derecede düük skoru sergilemitir (p<0.05). En düük skor ortalamas 50 ya üzeri ya grubunda görülmü, bu grubu srasyla düükten yüksee doru 30 39, 40 49, ve 20 ya alt gruplar izlemitir. 50 ya üstü grupla anlaml farkllk gösteren dier ya gruplar arasnda anlaml bir farklla rastlanmamtr (). 14
4 Örenim durumu deerlendirildiinde genel, spesifik ve katastrofik alt gruplarnda farkl örenim düzeylerine göre anlaml farkllk bulunmazken, güvensizlik si incelendiinde en yüksek düzeyi orta öretim grubunda görülmü (8.12±2.85) ve en düük olan ilköretim grubu (7.29±2.85), orta öretim (8.12±2.85) ve yüksek öretim (8.06±2.70) gruplarndan anlaml farkllk göstermitir (p=0.012 ve p=0.008) (Tablo III). Tablo II. Örnekleme ait demografik özellikler CNSYET ÖRENM DURUMU D HEKMNE GTME SIKLII D FIRÇALAMA SIKLII DER DENTAL HJYEN ARAÇLARI ZARARLI ALIKANLIKLAR N Ortalama Standart sapma Kad:n Erkek lk ö5retim Orta ö5retim Yüksek ö5retim Hiç gitmemi& ikayeti oldukça Düzenli F:rçalam:yor Günde Günde 2 ve daha fazla Kullanm:yor Kullan:yor Yok Sigara Di& s:kma/g:c:rdatma ve t:rnak yeme Sigara, di& s:kma/ g:c:rdatma ve t:rnak yeme p Dental ilemler sonras komplikasyon gelime hikayesine göre komplikasyon yaam grupta spesifik ve güvensizlik si alt gruplarnda anlaml farkllklar saptanmtr (p=0.022 ve p=0.002). Her iki grupta da komplikasyon hikayesi olan bireylerin ortalama skorlar komplikasyon yaamam bireylerden anlaml derecede yüksektir (spesifik grubu: 8.75±4.60 ve 7.87±3.85; güvensizlik si grubu: 8.44±2.91 ve 7.81±2.72). Çalmaya katlan bireyler di hekimine gitme skl, di frçalama alkanl, dier dental hijyen araçlarn kullanma ve zararl alkanlklar (sigara kullanm; di skma/gcrdatma ve trnak yeme; sigara kullanm, di skma/gcrdatma ve trnak yeme alt gruplar oluturularak) yönünden alt gruplarna göre ayrlarak incelendiinde istatistiksel olarak anlaml bir farkllk bulunmamtr (). TARTIMA Dental ve/veya korku hastada oluturduu fizyolojik, düünsel ve davransal farkllklar sebebiyle gerek az sal gerek genel salk üzerinde olumsuz etkiler yaratarak bireyin yaam kalitesini düürmektedir. Dental korku ve nin ortadan kaldrlmasnda veya korkan/anksiyetik hastann tedavisi amacyla gösterilen çabalarda en önemli basamak kukusuz veya korkunun sebebinin belirlenmesidir. 15 Tablo III. Bireylerin ya, cinsiyet ve öretim durumlarna göre alt gruplarna ait düzeylerinin karlatrmas (ortalama±standart sapma). Cinsiyet Ya& Ö5renim Durumu N Genel Spesifik Güvensizlik si Katastrofik 1 (Kad:n) ± ± ± ± (Erkek) ± ± ± ± (20<) ± ± ± ± (20-29) ± ± ±2.65,, 4.89± (30-39) ± ± ±2.87, 4.74± (40-49) ± ± ±2.70, 4.86± (50X) ± ± ± ±2.11,,, 1 (lkö5retim) ± ± ±2.85, 4.89± (Orta ö5retim) ± ± ±2.85, 4.92± (Yüksek ö5retim) ± ± ± ±2.08, N alt gruplarda bulunan birey says, skorlarnda dier alt gruplarla anlaml olmayan istatistiksel farkllk (). skorlarnda 1 numaral alt grup ile anlaml farkllk (p<0.05). skorlarnda 2 numaral alt grup ile anlaml farkllk (p<0.05). skorlarnda 3 numaral alt grup ile anlaml farkllk (p<0.05). skorlarnda 4 numaral alt grup ile anlaml farkllk (p<0.05). skorlarnda 5 numaral alt grup ile anlaml farkllk (p<0.05). Bu sebepleri belirlemeye yönelik olarak kullanlan skalalardan giri ksmnda ksaca bahsedilmitir. Çalmamzda kullandmz M-DKS, DKS nn orijinalinde bulunan baz ifadelerin deitirilmesi ve anlamsal tekrar olmas sebebiyle baz sorularn çkarlmasyla uyumlanm, bu sebeple modifiye (M) ibaresi eklenmitir. Orijinal skalada yer alan dental hygienist olarak anlan ara elemanlar Türkiye de bulunmamaktadr. Türkiye de periodontal tedavi hizmetleri periodontistler tarafndan ve periodontoloji klinikleri haricinde di hekimleri tarafndan verilmektedir. Dolaysyla skaladaki dental hygienist ifadeleri di hekimi olarak deitirilmitir. 15
5 Orijinal skala dörder sorudan oluan 4 alt gruptan olumaktadr. Skalann asl \ngilizce olduu için Türkçeye çevirim aamasnda baz sorular ayn anlam ifade ettii için 2 soru çkarlmtr. Bunlar güvensizlik si alt grubunda yer alan Di hekiminize tam olarak güveniyor musunuz? sorusuyla ayn anlama gelen hekime güvensizlik sebebiyle kontrolümü kaybetme korkum var sorusu ve katastrofik alt grubundaki Hekim koltuundayken ölüm korkusu gibi kötü düünceler aklnza geliyor mu? sorusuyla ayn anlam ifade eden Tedaviden sa salim çkabilme konusunda üphelerim var ifadesidir. Bahsedilen düzeltmeler ve deiiklikler sebebiyle DKS, M-DKS olarak adlandrlmtr. Anksiyete düzeyinin belirlenmesine yönelik olarak kullanlan skalalar farkl kültürel yapya sahip toplumlarda farkl sonuçlar vermektedir. Kültür, tarihsel ve toplumsal gelime sürecinde yaratlan bütün davransal, duygusal ve düünsel deerlerle bunlar yaratmada ve sonraki kuaklara iletmede kullanlan araçlarn tümünü ifade etmektedir. Kültürel ve bunlara bal davransal farkllklara yönelik olarak skalalarn gelitirilmesi gerekmektedir. Kültürel alt yap, oluumuna sebep olan olayn içeriini, bunun yorumlanmasn ve verilen cevab da etkileyebilir. Örnein Ingman ve ark, ayn bölgede yaayan çocuklar açsndan deerlendirmi, Hristiyan grubun Müslüman gruptan daha yüksek deerlerine sahip olduunu rapor etmilerdir. Bu sonucu Müslüman çocuklarn durumunda daha cesur davranmalarn temel alan kültürel farklla, Afrika kültüründeki strese itaat, kiinin kendini kontrolü ve duygusal açdan kendini basklamas ve Amerika veya Avrupa kökenli toplumlarda ise duygularn daha kolaylkla aça vuruluyor olmas ile açklanmaktadr. 16 Çou çalmada ile ilgili kullanlan skalalar kültürel farkllklara göre uyumlanmad için temelde yaplan karlatrmalar ve yorumlar snrllk göstermektedir. Çou çalmasnda olduu gibi çalmamzda da kadnlarn skorlar erkeklere göre daha yüksek bulunmutur. Bu durum alt gruplarn karlatrlmasnda da ayndr. Kadnlarn erkeklerden daha anksiyetik olmas kültürel farkllklara baklmakszn ve temeli ne olursa olsun kadnlarn, korku, endie ve dier kayg ve duygularn erkeklere göre daha rahat ve fazla ifade edebiliyor olmalaryla açklanabilir. 17 Çalmaya katlan bireylerin yalarna göre yaplan gruplama ve incelemelerde en yüksek skorlar 20 ya alt grupta, en düük skorlar ise 50 ya üstü grupta belirlenmitir. Bu durum di hekimi ile karlama saysnn artm olmasna, dier salk sorunlarnn artmasyla birlikte di hekimi korkusunun önemini kaybetmesine balanabilir. Thomson ve ark en yüksek yi çalmamzla paralel bir ekilde ya arasnda belirlemilerdir. 18 \zlanda ve \sveç te yaplan çalmalarda da çalmamzla benzer olarak ya ilerledikçe düzeyinde düü belirlenmitir. 19,20 Eitim düzeyi ile korku/ arasndaki iliki Ragnarsson un çalmasnda negatif yönde bulunmutur. Buna sebep olarak ise disizliin azalmas, azdaki di saysnn daha fazla olmas ve DMF skorlarnn eitimli grupta düük olmas gösterilmitir. Eitim düzeyi ile yaam standard arasndaki ilikiye ve sosyal güvencenin bu bireylerde daha fazla olmasna da dikkat çekilmitir. 19 Çalmamzda genel incelemede (alt gruplara ayrlmakszn) eitim düzeyleri arasnda açsndan fark bulunmamtr. Ancak ilköretim grubu güvensizlik sinde daha düük skorlar sergileyerek orta öretim ve yüksek öretim grubundan farkllk göstermitir. Hastalarn az salklar konusunda hekimden kötü haber duyma endiesi eitim düzeyi arttkça artyor olabilir. Ayrca di hekimine güven duygusu ile ilgili olarak da eitim düzeyi arttkça di hekimine güven azalyor olabilir. Ancak çalmamzda kullanlan skaladaki di hekimine güvensizlik duyuyor musunuz? sorusu negatif yönde artan skorlar açklayamamaktadr. Yaplan çalmalar hekimin ya, cinsiyeti, giyim tarz, tedavi esnasnda, srasnda ve/veya sonrasnda konukan olmas/olmamasnn düzeylerini etkileyebileceini göstermektedir. 21 Di hekimine gitme skl genel olarak incelendiinde ve alt gruplarna ayrldnda düzenli olarak di hekimi kontrolüne giden ve gitmeyen bireyler arasnda düzeyleri açsndan farkllk bulunamamtr. Sohn ve ark ise anksiyetik bireylerin di hekimi ziyaretlerinin düzensiz olduunu ortaya koymaktadr. Ayrca varlnn di hekimi ziyaretlerinin say ve düzenini deitirdii ve anksiyetik hastalarn di hekimi seans saysn azaltmaya yönelik isteklerini bildirdiklerini ortaya koymaktadr. 22 Daha önceki dental tedavilerde komplikasyon hikayesi olan hastalarda yüksek skorlarna rastlanmtr. Bu durum de Jongh ve ark. nn çalmalarnda da travma ile ilikili semptomlar gösteren hastalarda görülen yüksek skorlar ile desteklenmektedir. Yaanm kötü tecrübeler ar ve buna bal olarak hastann kendini yardma muhtaç hissetmesi, di hekiminin negatif davran veya kiiliiyle ilgili problemler, ileri tedavi hatalar (salkl dii dolgu yapma veya çekme) olarak özetlenmitir. 23 Çalmamzda 16
6 ar, ilik, his kayb ve kanama olarak belirtilen komplikasyonlardan en sk ar (%11.3) ve en nadir his kayb (%0.4) olarak belirlenmitir. Ancak de Jongh ve ark.nn çalmasnda analiz edilen geçmi dental deneyimlerde dihekiminin davran ekli, hastaya yaklam gibi parametreler ve hastann geçmi dental deneyimi ile ilgili duygu ve düünceleri M-DKS kapsamna girmediinden deerlendirilememitir. Komplikasyon veya travma hikayesinin bireyin düzeyi ve buna bal kaçnma davranlar üzerine etkili olduundan bu konuda daha geni kapsaml çalmalara ihtiyaç vardr. Çünkü dental si olan bireylerin homojen bir grup olmad ve geni bir psikopatolojik çerçevede deerlendirilmesi gereklilii rapor edilmitir Bireylerin di frçalama skl ve dier dental hijyen araçlarn (di ipi, ara yüz frças, kürdan vb.) kullanma ve kullanmama durumlar düzeylerinde farkllk oluturmamtr. Ulalabilir literatürde oral hijyen alkanlklar ve arasndaki ilikiyi belirlemekten daha çok az sal durumu (düzeyi), çürük di ve di yüzeyi says, DMF skorlar ile arasndaki iliki genelde aratrlmtr. Hagglin ve ark, yüksek si olan bireylerde daha az sayda di olduunu; Schuller ve ark, ileri anksiyetik bireylerde çürük di/di yüzeyi ve eksik di saysnn fazla; restore edilmi di saysnn az olduunu rapor etmilerdir. 27,28 Çalmamzda bahsedilen parametreler deerlendirilmemitir. Norveç ordusunda yaplan bir aratrmada yüksek skorlar sergileyen bireylerde daha fazla oral problem, dental kontrollere düzensiz uyum, daha az sklkta di frçalama rapor edilmitir. 29 Çalmamzda incelenen zararl alkanlklar (trnak yeme, di skma, sigara kullanm) ile düzeyleri arasnda anlaml farkllk bulunmamtr. Stres ve duygusal gerilim ile bruksizm arasnda iliki olduu literatürde rapor edilmitir. Bruksizmin uyku laboratuarlarnda geni örneklemli, uzun dönemli çalmalar snrldr. Çalmamzda da bruksizmin di yüzeyinde anma, elektromyografi, kas palpasyonu vb. parametrelerle deerlendirmesi yaplmamtr. Manfrendini ve ark da çalmalarnda ve bruksizm arasnda iliki belirleyememi, iki durum arasndaki nedensel ilikinin belirlenebilmesi için uzun dönemli çalmalara ihtiyaç olduunu belirtmilerdir. 30 Periodontal hastalklar için kabul edilmi önemli bir risk faktörü olan sigara kullanmnn stres, ve depresyon ile yakn ilikisi belirlenmitir Johannsen ve ark, sigara içen anksiyetik bireylerde periodontal hastalk iddetinin daha fazla olduunu rapor etmilerdir. Ancak tanmlamas ve çeitlendirmesi konusunda ayrntl inceleme yapmamlardr. 34 Çalmamzda da sigara kullanm miktar ve süresi ile ilgili ayrntl deerlendirme yaplmamtr. Dental ve sigara kullanm arasndaki ilikinin belirlenmesinde ayrntlçalmalara gereksinim bulunmaktadr. Örnekleme grubu olarak belirli bir zaman diliminde (Ocak 2005-Austos 2005) Periodontoloji Klinii ne bavuran hastalar seçilmitir. Ulalabilir Türkçe ve \ngilizce literatürde yaplan taramalar sonucunda Türkiye deki dental ve etkileyen faktörlerin belirlendii çalma says kstldr. Öcek ve ark nn çalmalarnda belirttikleri gibi öncü aratrma olmakszn toplumsal tabanl bir çalma uygulanmas kaynaklarn boa harcanmas ile sonuçlanabilir. 35 Bizim çalmamzda da kolay ulalabilen bu popülasyon elde edilebilecek sonuçlarn ve yaplabilecek yorumlarn snrllna ramen seçilmitir. Dental nin Türkiye deki düzey ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacyla kültürel anlamda uyumlanm daha geni ve detayl aratrmalara ihtiyaç vardr. KAYNAKLAR 1. Kvale G, Berggren U, Milgrom P. Dental fear in adults: a meta analysis of behavioral intervention. Community Dent Oral Epidemiol 32: , Chadvick BL. Assessing the anxious patient. Dent Update 29: , Smyth JS. Some problems of dental treatment. Part 1. Patient anxiety: some correlates and sex differences. Aus Dent J 38(5): 354-9, ter Horst G, de Wit CA. Review of behavioral research in dentistry : Dental anxiety, dentist-patient relationship compliance, compliance and dental attendance. Int Dent J 43: , Buchanan H, Niven N. Validation of a facial image scale to assess child dental anxiety. Int J Ped Dent 12: 47-52, Corah NL. Development of dental anxiety scale. J Dent Res 48: 596, Spielberger CD, Gorsuch RL, Lushene RE. STAI manual for the state-trait anxiety inventory. CA, Consulting Psycologist Press, Neverlien PD. Assessment of a single item dental anxiety question. Acta Odontol Scand 48: 365-9, Schuurs AHB, Hoogsraten J. Appraisal of dental anxiety and fear questionnaires: a review. Community Dent Oral Epidemiol 21: , Stouthard MEA, Hoogstraten J. Ratings of fears associated with twelve dental situations. J Dent Res 66: ,
7 11. Kleinknecht RA, Klepac RK, Alexander LD. Origins and characteristics of fear of dentistry. J Am Dent Assoc 86: 842-8, Hakeberg M, Hägglin C, Berggren U, et al. Structural relationships of dental anxiety, mood and general anxiety. Acta Odontol Scand 59: , Kvale G, Berg E, Nilsen CM, et al. Validation of the Dental Fear Scale in a Norwegian sample. Community Dent Oral Epidemiol 25: 160-4, Gadbury-Amyot C, Overman P, Carter-Hanson C, Mayberry W. An Investigation of dental hygiene treatment fear. J Dent Hyg 70:115-21, Berggren U. Psychosocial effects associated with dental fear in adult dental patients with avoidance behaviours. Psychol Health 8:185, Ingman KA, Ollendick TH, Akande A. Cross-cultural aspects of fears in African children and adolescents. Behav Res Ther 37: , Dohrenwend BP, Dohrenwend BS. Social and cultural influence on psychopathology. Ann Rev Psychology 25:417-52, Thomson WM, Stewart JF, Carter KD, Spencer AJ. Dental anxiety among Australians. International Dental Journal 46:320-4, Ragnarsson E. Dental fear and anxiety in an adult Icelandic population. Acta Odontol Scand 56:100-4, Hakeberg M, Berggren U, Carlsson SG. Prevalence of dental anxiety in adult population in a major urban area in Sweden. Community Dent Oral Epidemiol 20:97-101, Wright FA, Giebartowski J, McMurnay NE. Determinants of dentists management of difficult child patients. J Behav Med 13:175-82, Sohn W, Ismail A. Regular dental visits and dental anxiety in an adult dentate population. JADA 136:58-66, De Jongh A, Aartman IHA, Brond N. Trauma related phenomena in anxious dental patients. Community Dent Oral Epidemiol 31:52-8, Moore R, Brødsgaard I, Birn H. Manifestations, acquisition and diagnostic categories of dental fear in a self referred population. Behav Res Ther 36:51-60, Moore R, Brødsgaard I. Differential diagnosis of odontophobic patients using the DSM-IV. Eur J Oral Sci 103:121-6, Aartman IHA, de Jongh A, van der Meulen MJ. Psychological characteristics of patients applying for treatment in a dental fear clinic. Eur J Oral Sci 105:384-8, Hägglin C, Hakeberg M, Ahlqwist M, Sullivan M, Berggren U. Factors associated with dental anxiety and dental attendance in middle aged and elderly women. Community Dent Oral Epidemiol 28:451-60, Schuller AA, Willumsen T, Holst D. Are there differences in oral health and oral health behavior between individuals with high and low dental fear? Community Dent Oral Epidemiol 31:116-21, Wisloff TF, Vassend O, Asmyhr O. Dental anxiety, utilization of dental services, and DMFS status in Norwegian military recruits. Community Dent Health 12 (2):100-3, Manfredini D, Landi N, Fantoni F, Segù M, Bosco M. Anxiety symptoms in clinically diagnosed bruxers. J Oral Rehabil 32:584-8, Genco RJ, Ho AW, Grossi SG, Dunford RG, Tedesco LA. Relationship of stress, distress and inadequate coping behaviors to periodontal diseases. J Periodontol 70:711-23, Glassman AH. Cigarette smoking: implications for psychiatric illness. Am J Psychiatr 150:546 53, Moss ME, Beck JD, Kaplan BH, Offenbacher S, Weintraub JA, Koch GG, Genco JJ, Machtei EE, Tedesco LA. Explanatory casecontrol analysis of psychosocial factors and adult periodontitis. J Periodontol 67: , Johannsen A, Asberg M, Söder P-Ö, Söder B. Anxiety, gingival inflammation and periodontal disease in non-smokers and smokers an epidemiological study. J Clin Periodontol 32:488-91, Öcek ZA, Karababa AO, Türk M, Çiçekliolu M, Kandemir d. Ege Üniversitesi Dihekimlii Fakültesine bavuran hastalarda dental etyolojisinin deerlendirilmesi. EÜ Dihek Fak Derg 22:121-9, Yaz:&ma Adresi: Yrd.Doç.Dr. Zuhal Yetkin AY Süleyman Demirel Üniversitesi Di Hekimlii Fakültesi Periodontoloji Anabilim Dal Çünür / ISPARTA Tel : Fax :
EVALUATING THE RELATIONS OF THE ANXIETY DURING PERIODONTAL TREATMENT APPLICATION WITH AGE, SEX AND DENTAL PREVIOUS HISTORY
PERODONTAL TEDAV ESNASINDAK ANKSYETE LE YA, CNSYET VE D HEKMNE GTME DURUMU ARASINDAK LKNN NCELENMES EVALUATING THE RELATIONS OF THE ANXIETY DURING PERIODONTAL TREATMENT APPLICATION WITH AGE, SEX AND DENTAL
DetaylıARAŞTIRMALAR. Tamer TÜZÜNER* Nevra KARAMÜFTÜOĞLU* Tezer ULUSU f ÖZET
ARAŞTIRMALAR ÇOCUKLARDA DİŞ HEKİMLİĞİ İŞLEMLERİNE KARŞI DUYULAN KAYGI DÜZEYLERİNİN FACIALIMAGE SCALE (FIS) İLE DEĞERLENDİRİLMESİ VE FIS İLE VENHAM PICTURE TEST (VPT)' İN KORELASYONUN SAPTANMASI THE EVALUATION
DetaylıAraştırma/ Research BAYRAK, ŞEN Article TUNÇ, EBEVEYN DENTAL KAYGISI ve SOSYODEMOGRAFİK FAKTÖRLERİN ÇOCUKLARIN DENTAL KAYGISI ÜZERİNE ETKİLERİ THE EFFECTS OF PARENTAL ANXIETY AND SOCIODEMOGRAPHIC FACTORS
DetaylıDiş Hekimliği Korkusu ve Kaygısı. Dental Fear and Anxiety
DERLEME (Review) Hacettepe Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi Cilt: 33, Sayı: 1, Sayfa: 62-68, 2009 Diş Hekimliği Korkusu ve Kaygısı Dental Fear and Anxiety *Dr. Zühre Zafersoy Akarslan, **Prof. Dr. Hülya
DetaylıOndokuz Mayıs Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesine Başvuran Bireylerde Dental Korkunun Değerlendirilmesi
ARAŞTIRMA (Research) Hacettepe Dişhekimliği Fakültesi Dergisi Cilt: 30, Sayı: 1, Sayfa: 51-56, 2006 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesine Başvuran Bireylerde Dental Korkunun Değerlendirilmesi
DetaylıYrd. Doç. Dr. M. "amil AKYIL* Prof. Dr. Zeynep YE"L DUYMU"* Yrd. Doç. Dr. Tolga AKOVA** Dt. smail H. UZUN *** Yrd. Doç. Dr.
FARKLI K BÖLGEDE YA"AYAN HASTA GRUBUNDA DENTAL VE DURUMLUK-SÜREKL ANKSYETE DÜZEYNN TAM PROTEZ MEMNUNYETNE ETKS EFFECT OF DENTAL AND STATE-TRAIT ANXIETY LEVELS ON COMPLETE DENTURE SATISFACTION IN TWO GROUPS
DetaylıD HEKML ÖRENCLERNDE SOSYAL DURUM LE ÇÜRÜK VE PERODONTAL SORUN GÖRÜLME SIKLII LKS (EPDEMYOLOJK BR ÇALIMA)
D HEKML ÖRENCLERNDE SOSYAL DURUM LE ÇÜRÜK VE PERODONTAL SORUN GÖRÜLME SIKLII LKS (EPDEMYOLOJK BR ÇALIMA) RELATIONSHIP BETWEEN SOCIAL STATUS, CARIES AND PERIODONTAL DISORDER PREVALENCE IN DENTAL STUDENTS
DetaylıDİŞ TEDAVİSİ ÖNCESİ ENDİŞENİN HASTANIN TEDAVİYE BAKIŞ AÇISINA ETKİSİ*
DİŞ TEDAVİSİ ÖNCESİ ENDİŞENİN HASTANIN TEDAVİYE BAKIŞ AÇISINA ETKİSİ* EFFECT OF PATIENT ANXIETY PRIOR TO TREATMENT ON PATIENT S GLANCE TO TREATMENT Ayşegül YALÇIN ÜNLÜYOL 1 Engin KOCABALKAN 2 ÖZET Amaç:
DetaylıORİJİNAL ARAŞTIRMA. Tuba TALO YILDIRIM, a Filiz ACUN KAYA, b Ersin UYSAL c
ORİJİNAL ARAŞTIRMA Diş Hekimi Korkusu ile Cinsiyet, Yaş, Medeni Durum, Diş Hekimine Gitme Sıklığı, Eğitim, Sosyo-Ekonomik ve Periodontal Durum Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Tuba TALO YILDIRIM, a Filiz
DetaylıÖlçek Geli tirme Çal malarnda Kapsam Geçerlik ndeksinin Kullanm
Ölçek Geli tirme Çal malarnda Kapsam Geçerlik ndeksinin Kullanm Dr. Halil Yurdugül Hacettepe Üniversitesi Eitim Fakültesi yurdugul@hacettepe.edu.tr Motivasyon: Proje tabanl bir öretim sürecinde örencilerin
DetaylıKANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ. Dr. Levent ŞAHİN
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA ANKSİYETE VE DEPRESYON BELİRTİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ UZMANLIK TEZİ
Detaylıİnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi
İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi Y R D. D O Ç. D R. M İ N E İ S L İ M Y E TA Ş K I N B A L I K E S İ R Ü N İ V E R S İ T E S I TIP FA K Ü LT E S İ K A D I N H A S TA L I K L A R I V E D
DetaylıSVAS L MERKEZNDE BULUNAN LKÖRETM ÇAINDAK ÇOCUKLARIN AIZ D SALII YÖNÜNDEN DEERLENDRLMES
SVAS L MERKEZNDE BULUNAN LKÖRETM ÇAINDAK ÇOCUKLARIN AIZ D SALII YÖNÜNDEN DEERLENDRLMES DETERMINING ORAL HEALTH CONDITION OF PRIMARY SCHOOL STUDENTS IN CENTRAL SIVAS Yrd.Doç.Dr.&hsan HUBBEZO5LU * Yrd.Doç.Dr.Gülüan
DetaylıENSTTÜ PROGRAMLARINA BAVURABLMEK ÇN GEREKL GENEL KOULLAR
ENSTTÜ PROGRAMLARINA BAVURABLMEK ÇN GEREKL GENEL KOULLAR 1. Salk Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans ve Doktora programlarna bavuracak adaylarn, bavuracaklar programa girebilme önkouluna sahip olmalar gerekir.
DetaylıOTSTK ÇOCUKLARIN ALELERNE YÖNELK GRUP REHBERL NN ANNE BABALARIN DEPRESYON VE BENLK SAYGISINA ETKS
Bu aratırma 2005 yılında 1. Uluslararası zmir Özel Eitim ve Otizm Sempozyumu'nda poster bildiri olarak sunulmutur. OTSTK ÇOCUKLARIN ALELERNE YÖNELK GRUP REHBERL NN ANNE BABALARIN DEPRESYON VE BENLK SAYGISINA
DetaylıA RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE STRESSFULL PERSONALITY AND WORK ACCIDENTS
tesi Sosyal Bilimler Dergisi 6 31 Bahar 2017/1 s.471-482 Asena Deniz ERSOY 1 Osman BAYRAKTAR 2 ÖZ A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE STRESSFULL PERSONALITY AND WORK ACCIDENTS ABSTRACT Expressed
DetaylıTangram Etkinlii ile Çevre ve Alan Hesab *
Elementary Education Online, 8(2), tp: 1-6, 2009. lkö!retim Online, 8(2), öu: 1-6, 2009. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr Tangram Etkinlii ile Çevre ve Alan Hesab * Güney HACIÖMERO0LU 1 Sezen
DetaylıAIZ CERRAHS VE ANKSYETE ORAL SURGERY AND ANXIETY
AIZ CERRAHS VE ANKSYETE ORAL SURGERY AND ANXIETY Mehtap MULALI* Nurgül KÖMERK** ÖZET Amaç: Bu çalmada az cerrahisi yaplan hastalarda ilem öncesi kayg seviyesinin ve anksiyeteye etkili faktörlerin deerlendirilmesi
DetaylıTIBB BEYAN. mza Tarih Ebeveyn ya da Velinin mzas Tarih
Lütfen imzalamadan önce dikkatle okuyunuz. Bu, sizin tüplü daln içerdii potansiyel riskler ve scuba eitim program srasnda sizden istenilenler konusunda bilgilendirildiiniz bir beyandr. Bu beyan imzalamanz
DetaylıEndüstri Meslek Lisesi Örencilerinin Yetenek lgi ve Deerleri le Okuduklar Bölümler Arasndaki li"ki
Eitim Fakültesi Dergisi http://kutuphane.uludag.edu.tr/univder/uufader.htm Endüstri Meslek Lisesi Örencilerinin Yetenek lgi ve Deerleri le Okuduklar Bölümler Arasndaki li"ki Salih Baatr *, Reat Peker**
DetaylıMustafa ALTUNDAL DS 2. Bölge Müdürü. 22-24 Mart 2010-AFYON DÜNYA SU GÜNÜ 1 / 17
Mustafa ALTUNDAL DS 2. Bölge Müdürü 22-24 Mart 2010-AFYON DÜNYA SU GÜNÜ 1 / 17 Bilindii gibi, taknlar doal bir olay olmakla beraber ekonomi ve toplum yaam üzerinde olumsuz etkileri fazla olan doal bir
DetaylıSGARA ÇEN VE ÇMEYEN KRONK PERODONTTSL HASTALARDA BALANGIÇ PERODONTAL TEDAVNN DET OLUU SIVISI MYELOPEROKSDAZ SEVYELER ÜZERNE ETKS
SGARA ÇEN VE ÇMEYEN KRONK PERODONTTSL HASTALARDA BALANGIÇ PERODONTAL TEDAVNN DET OLUU SIVISI MYELOPEROKSDAZ SEVYELER ÜZERNE ETKS THE EFFECT OF INITIAL PERIODONTAL THERAPY ON GINGIVAL CREVICULAR FLUID MYELOPEROXIDASE
DetaylıSnf Öretmenlerinin Kendi Mesleki Yeterliklerine likin Görüleri: Genel Bir Deerlendirme. Dr. Halil Yurdugül Ali Çakrolu Mesude Ayan
Snf Öretmenlerinin Kendi Mesleki Yeterliklerine likin Görüleri: Genel Bir Deerlendirme Dr. Halil Yurdugül Ali Çakrolu Mesude Ayan Öretmen Yeterlikleri Toplumsal geliim için, Eitimin kalitesini artrmak
DetaylıT.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı
T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı X, Y, Z KUŞAĞI TÜKETİCİLERİNİN YENİDEN SATIN ALMA KARARI ÜZERİNDE ALGILANAN MARKA DENKLİĞİ ÖĞELERİNİN ETKİ DÜZEYİ FARKLILIKLARININ
Detaylı. chröder, P. brams (E -ba kan), K.-E. ndersson,. rtibani,.r. happle,.. Drake,. Hampel,. eisius,. ubaro,.. hüroff (Ba kan)
(Metin güncelleme Mart 2009). chröder, P. brams (E-bakan), K.-E. ndersson,. rtibani,.r. happle,.. Drake,. Hampel,. eisius,. ubaro,.. hüroff (Bakan) riner inkontinans () erkeklere göre kadnlarda çok daha
DetaylıEndodonti hastalarının tedavi öncesi durumluluk-süreklilik anksiyete düzeylerinin tedavi memnuniyetine etkisi
ARAŞTIRMA/ORIGINAL ARTICLE Gülhane Tıp Derg 2016;58:334-340 Gülhane Tıp Fakültesi 2016 doi:10.5455/gulhane.197847 Endodonti hastalarının tedavi öncesi durumluluk-süreklilik anksiyete düzeylerinin tedavi
DetaylıAİLENİN SOSYOEKONOMİK DURUMU VE EĞİTİM DÜZEYİNİN ÇOCUKLARDA DENTAL KAYGI ÜZERİNE ETKİSİ
A.Ü. Diş Hek. Fak. Derg. 32(1) 45-54, 2005 AİLENİN SOSYOEKONOMİK DURUMU VE EĞİTİM DÜZEYİNİN ÇOCUKLARDA DENTAL KAYGI ÜZERİNE ETKİSİ Effects of Socioeconomic Status and Education Levels of the Parents on
DetaylıDOKTORA E TMNDE DANIMAN
DOKTORA E TMNDE DANIMAN Prof. Dr. Nee Atabey DEÜ Tp Fakültesi Tbbi Biyoloji ve Genetik Anabilim Dal Ö"retim Üyesi DEÜ Tp Fakültesi Dekan Yard., &zmir PhD e"itimi hedefleri Danmann nitelikleri Danmann bilimsel
Detaylıdaha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.
ÖZET Üniversite Öğrencilerinin Yabancı Dil Seviyelerinin ve Yabancı Dil Eğitim Programına Karşı Tutumlarının İncelenmesi (Aksaray Üniversitesi Örneği) Çağan YILDIRAN Niğde Üniversitesi, Sosyal Bilimler
DetaylıEP)LEPT)K HASTALARDA C)NSEL )"LEV BOZUKLU.U VE YA"AM KAL)TES)NE ETK)S)
T.C. Sal k Bakanl Dr.Lütfi K rdar Kartal Eitim ve Arat rma Hastanesi Nöroloji Klinii Klinik "efi: Doç. Dr. Ülkü TÜRK BÖRÜ EP)LEPT)K HASTALARDA C)NSEL )"LEV BOZUKLU.U VE YA"AM KAL)TES)NE ETK)S) UZMANLIK
Detaylı7tepeklinik ÖZGÜN ARAŞTIRMA
ÖZGÜN ARAŞTIRMA İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi ne başvuran hastalarda periodontal hastalık farkındalığı Awareness of periodontal disease among the patients applied to Istanbul University
DetaylıEKG Sinyallerinde Gürültü Gidermede Ayrk Dalgack Dönüümünde Farkl Ana Dalgacklarn Ve Ayrtrma Seviyelerinin Karlatrlmas
EKG Sinyallerinde Gürültü Gidermede Ayrk Dalgack Dönüümünde Farkl Ana Dalgacklarn Ve Ayrtrma Seviyelerinin Karlatrlmas Cengiz Tepe 1 Hatice Sezgin 1, Elektrik Elektronik Mühendislii Bölümü, Ondokuz May#s
Detaylı2 400 TL tutarndaki 1 yllk kredi, aylk taksitler halinde aadaki iki opsiyondan biri ile geri ödenebilmektedir:
SORU 1: 400 TL tutarndaki 1 yllk kredi, aylk taksitler halinde aadaki iki opsiyondan biri ile geri ödenebilmektedir: (i) Ayla dönütürülebilir yllk nominal %7,8 faiz oran ile her ay eit taksitler halinde
DetaylıGenç bireylerde dental anksiyete ve ilişkili faktörler
ARAŞTIRMA/ORIGINAL ARTICLE Genç bireylerde dental anksiyete ve ilişkili faktörler Gülhane Tıp Derg 2015;57: 160-164 Gülhane Askeri Tıp Akademisi 2015 doi: 10.5455/gulhane. 153609 Yusuf Çetin Doğaner (*),
Detaylı1) Ekonominin Genel Durumu ve Piyasalar:
01/01/2005-30/06/2005 DÖNEMNE LKN YAPI KRED EMEKLLK A.. GELR AMAÇLI KAMU BORÇLANMA ARAÇLARI (DÖVZ) EMEKLLK YATIRIM FONU FAALYET RAPORU 1) Ekonominin Genel Durumu ve Piyasalar: 2005 yl gelimekte olan ülke
DetaylıPeriodontoloji kliniğine başvuran hastalarda anksiyetenin değerlendirilmesi
Cumhuriyet Dent J 2012;15(4):297-306 doi:10.7126/cdj.2012.1342 Periodontoloji kliniğine başvuran hastalarda anksiyetenin değerlendirilmesi The evaluation of anxiety in periodontal patients Ufuk Sezer,
DetaylıOndokuz Mayıs Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğrencilerinde dental an ksiyeten in in çelen m esi
Ondokuz Mayıs Univ Pis Hekim Fak Ders 2009:10(2):16-24 Ondokuz Mayıs Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi öğrencilerinde dental an ksiyeten in in çelen m esi Examination of dental anxiety among students
DetaylıOTSTK ÇOCUKLARDA TEACCH PROGRAMININ GELMSEL DÜZEYE ETKS: OLGU SUNUMU
Bu aratırma 2005 yılında 1. Uluslararası zmir Özel Eitim ve Otizm Sempozyumu'nda poster bildiri olarak sunulmutur. OTSTK ÇOCUKLARDA TEACCH PROGRAMININ GELMSEL DÜZEYE ETKS: OLGU SUNUMU Psk. Deniz VARIR
DetaylıDİŞ HEKİMLİĞİ UYGULAMALARINA İLİŞKİN BİLİŞLER ÖLÇEĞİ-DBÖ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE GEÇERLİLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI
Araştırma/ ALÇALAR, Research KÖSEOĞLU, Article BAHADIR DİŞ HEKİMLİĞİ UYGULAMALARINA İLİŞKİN BİLİŞLER ÖLÇEĞİ-DBÖ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE GEÇERLİLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI Makale Kodu/Article code: 1091
DetaylıDanman-Ö renci letiiminde Önemli Ö eler:yetikinlerin Ö renme Özellikleri ve Temel letiim Becerileri
Danman-Ö renci letiiminde Önemli Ö eler:yetikinlerin Ö renme Özellikleri ve Temel letiim Becerileri Prof.Dr.Berna Musal Yard.Doç.Dr.Sema Özan DEÜ Tp Fakültesi Tp E itimi Anabilim Dal Sunum Çerçevesi Yetikinlerin
DetaylıERGENLK DÖNEMNDE OBSESF KOMPULSF BOZUKLUUN YAYGINLII
T.C. SALIK BAKANLII L ETFAL ETM VE ARATIRMA HASTANES PSKYATR KLiN Bahekim: Doç. Dr.Ali hsan DOKUCU Klinik efi: Doç. Dr.K.O)uz KARAMUSTAFALIOLU ERGENLK DÖNEMNDE OBSESF KOMPULSF BOZUKLUUN YAYGINLII (Uzmanl0k
DetaylıOlaslk Kavramlaryla lgili Gelitirilen Öretim Materyallerinin Örencilerin Kavramsal Geliimine Etkisi
Olaslk Kavramlaryla lgili Gelitirilen Öretim Materyallerinin Örencilerin Kavramsal Geliimine Etkisi Ramazan GÜRBÜZ* ÖZET Bu aratrmann amac, aratrmac tarafndan gelitirilen somut öretim nesneleri, çalma
DetaylıASMOLEN UYGULAMALARI
TURGUTLU TULA VE KREMT SANAYCLER DERNE ASMOLEN UYGULAMALARI Asmolen Ölçü ve Standartlar Mart 2008 Yayn No.2 1 ASMOLEN UYGULAMALARINDA DKKAT EDLMES GEREKL HUSUSLAR Döeme dolgu tulas, kil veya killi topran
DetaylıTerapötik ileti imin bile enleri;
HASTA ve HASTA YAKINLARIYLA TERAPÖTK LETM letiim: "Kii ve çevresi arasnda iki yönlü ilikiyi ilgilendiren tüm aamalar" olarak tanmlanabilir. Terapotik letiim: Tedavi edici ya da tedaviye yardm eden, bir
DetaylıE-DEVLET H ZMETLER NDEN YARARLANMA DERECES VE ALGILANAN H ZMET KAL TES : AMPR K B R ÇALIMA
E-DEVLET H ZMETLER NDEN YARARLANMA DERECES VE ALGILANAN H ZMET KAL TES : AMPR K B R ÇALIMA Yrd. Doç. Dr. Naci Tolga SARUÇ * ÖZET E-devlet hizmetlerin vatandalar tarafndan nasl alglandn, hangi hizmetlerin
DetaylıKIRSAL ÇEVRE ve ORMANCILIK SORUNLARI ARATIRMA DERNE The Research Association of Rural Environment and Forestry
KIRSAL ÇEVRE ve ORMANCILIK SORUNLARI ARATIRMA DERNE The Research Association of Rural Environment and Forestry 9 Mart 1998 Say* : F-1998/ Konu : Krsal Kalknmada Ekolojik Boyut Konulu Eitim TKV K*rsal Kalk*nma
DetaylıTR YAJ (SEÇMEK/AYIRMAK)
TRYAJ (SEÇMEK/AYIRMAK) Triyaj hasta ya da yaraln, tedavi ve bakm gereksinimlerini karlamak amacyla, sak bakm kurumlarndaki kaynaklarn doru yerde ve doru zamanda kullanlmas salayan sflandrma sistemidir.
DetaylıK TAP TANITIMI. Döndü DÜ ÜNMEZ *
TARHNPENDE ULUSLARARASITARHveSOSYALARATIRMALARDERGS Yl:2010,Say:3 Sayfa:313317 THEPURSUITOFHISTORY INTERNATIONALPERIODICALFORHISTORYANDSOCIALRESEARCH Year:2010,Issue:3 Page:313317 KTAPTANITIMI OyaDALAR,War,EpidemicsandMedicineintheLateOttomanEmpire(19121918),
DetaylıProje Döngüsünde Bilgi ve. Turkey - EuropeAid/126747/D/SV/TR_ Alina Maric, Hifab 1
Proje Döngüsünde Bilgi ve letiim Turkey - EuropeAid/126747/D/SV/TR_ Alina Maric, Hifab 1 Proje Döngüsünde Bilgi ve letiim B: Ana proje yönetimi bilgi alan B: Tüm paydalara ulamak ve iletiim kurmak için
DetaylıAğız ve diş sağlığı merkezine başvuran 9-12 yaş grubu çocukların durumluk kaygı düzeylerinin belirlenmesi
doi:10.5222/buchd.2014.128 Klinik Araştırma Ağız ve diş sağlığı merkezine başvuran 9-12 yaş grubu çocukların durumluk kaygı düzeylerinin belirlenmesi Determination of the state anxiety levels of 9-12 year-old
DetaylıARTVN L GELME PLANI. Artvin l Geneli-2000. Bilinmeyen 80+ 75-79 70-74 65-69 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 0-4
ARTVN L GELME PLANI Artvin l Geneli-2000 Bilinmeyen Erkek 80+ 75-79 70-74 65-69 60-64 Kad n Y a Gruplar 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34. 25-29 20-24 15-19 10-14 5-9 0-4 12 9 6 3 0 3 6 9 12 % NÜFUS
DetaylıTürkiye - EuropeAid/126747/D/SV/TR_ Alina Maric, Hifab 1
1 Maliyet kontrolü proje bütçelendirmesi çerçevesinde gerçek proje maliyetlerini kontrol etmeyi hedefleyen bir yönetim sürecidir. Türkiye - EuropeAid/126747/D/SV/TR_ Alina Maric, Hifab 2 Girdiler: Cost
DetaylıLKÖ RETM ÇA INDAK Ö RENCLERN VERGLER ALGILAMASI: AFYONKARAHSAR L ÖRNE 1
LKÖ RETM ÇA INDAK Ö RENCLERN VERGLER ALGILAMASI: AFYONKARAHSAR L ÖRNE 1 Doç.Dr.sa SABA Adem BAOLU ÖZET Çalmada ilköretim çandaki örencilerin vergiyi nasl algladklar ve vergiyi alglamalar üzerinde etkili
DetaylıBİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı
BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA GÜNCEL DURUM > 6330 Aile Sağlığı Merkezi
DetaylıSosyal Değişime Destek: Yeni Kitle Kaynak Araçları Anketi
Sosyal Değişime Destek: Yeni Kitle Kaynak Araçları Anketi 1. Etkinliğe hangi kurumu temsilen katıldınız? Sivil toplum kuruluşu 75,0% 9 Bireysel 8,3% 1 Şirket 16,7% 2 Üniversite 0,0% 0 Sosyal Girişim 0,0%
DetaylıEitim-Öretim Yılında SDÜ Burdur Eitim Cansevil TEB
2005-2006 Eitim-Öretim Yılında SDÜ Burdur Eitim Cansevil TEB 2005-2006 ETM-ÖRETM YILINDA SDÜ BURDUR ETM FAKÜLTES GSE BÖLÜMÜ MÜZK ETM ABD DA OKUMAKTA OLAN 2, 3 VE 4. SINIFLARIN DEVAMLILIK ZLEYEN DERSLERDE
DetaylıKare tabanl bir kutunun yükseklii 10 cm dir.taban uzunluunu gösteren X ise (2, 8) arasnda uniform (tekdüze) dalmaktadr.
SORU : Kare tabanl bir kutunun yükseklii 0 cm dir.taban uzunluunu gösteren X ise (, 8) arasnda uniform (tekdüze) dalmaktadr. Kutunun hacminin olaslk younluk fonksiyonu g(v) a%adakilerden hangisidir? v
DetaylıÖRENCLERE FARKLI YÖNTEMLERLE VERLEN ETMN AIZ-D SALII VE BESLENME BLGS ÜZERNE ETKS
ÖRENCLERE FARKLI YÖNTEMLERLE VERLEN ETMN AIZ-D SALII VE BESLENME BLGS ÜZERNE ETKS Nevin ANLIER * Leyla ÖZGEN ** Özet Aratrma, örencilere farkl yöntemlerle verilen eitimin di sal ve beslenme bilgi düzeylerine
DetaylıBASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ
KKTC YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ Edim MACİLA BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR PROGRAMI YÜKSEK LİSANS TEZİ LEFKOŞA,
DetaylıÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:
ÖZET Amaç: Bu araştırma, üniversite öğrencilerinin akılcı ilaç kullanma davranışlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı-kesitsel türde planlanan araştırmanın evrenini;; bir kız ve
DetaylıCUMHURYET ÜNVERSTES D HEKML FAKÜLTESNE BAVURAN HASTALARDA HEPATT B, C VE HIV SEROPREVELANSI VE HEPATT B AILANMA DURUMU
CUMHURYET ÜNVERSTES D HEKML FAKÜLTESNE BAVURAN HASTALARDA HEPATT B, C VE HIV SEROPREVELANSI VE HEPATT B AILANMA DURUMU SEROPREVALENCE OF HIV, HEPATITIS B AND HEPATITIS C OF PATIENTS REFERRED TO CUMHURYET
DetaylıKURUMSAL T BAR YÖNET M PROF. DR. HALUK GÜRGEN
KURUMSAL T BAR YÖNET M PROF. DR. HALUK GÜRGEN KURUMSAL T BAR tibar alglamalardan oluur. Kurumsal itibar, bir kuruma yönelik her türlü alglamann bütünüdür. Kurumsal itibar; sosyal ortaklarn kurulula ilgili
DetaylıSVAS L MERKEZNDE BULUNAN LKÖRETM ÇAINDAK ÇOCUKLARIN AIZ D SALII DURUMU VE ALIKANLIKLARININ BELRLENMES
SVAS L MERKEZNDE BULUNAN LKÖRETM ÇAINDAK ÇOCUKLARIN AIZ D SALII DURUMU VE ALIKANLIKLARININ BELRLENMES DETERMINING ORAL HEALTH CONDITION AND HABITS OF PRIMARY SCHOOL STUDENTS IN CENTRAL SVAS Ör.Gör. Dr.
DetaylıT.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA
T.C. İSTANBUL AYDIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ BİREYSEL DEĞERLER İLE GİRİŞİMCİLİK EĞİLİMİ İLİŞKİSİ: İSTANBUL İLİNDE BİR ARAŞTIRMA DOKTORA TEZİ Cafer Şafak EYEL İşletme Ana Bilim Dalı İşletme
DetaylıPARAMETRK OLMAYAN STATSTKSEL TEKNKLER. Prof. Dr. Ali EN ÖLÇEKLER
PARAMETRK OLMAYAN STATSTKSEL TEKNKLER Prof. Dr. Ali EN 1 Normal dalm artlarn salamayan ve parametrik istatistik tekniklerinin kullanlmasn elverisiz klan durumlarn bulunmas halinde, eldeki verilere bal
DetaylıTAM PROTEZ HASTALARINDA PROTEZ TEM+ZL+K DÜZEYLER+N+ ETK+LEYEN FAKTÖRLER+N DE.ERLEND+R+LMES+
TAM PROTEZ HASTALARINDA PROTEZ TEM+ZL+K DÜZEYLER+N+ ETK+LEYEN FAKTÖRLER+N DE.ERLEND+R+LMES+ EVALUATION OF EFFECTING FACTORS OF DENTURE CLEANLINESS IN PATIENTS WEARING COMPLETE DENTURE Yrd. Doç. Dr. Arzu
DetaylıBileenler arasndaki iletiim ise iletiim yollar ad verilen kanallar yardm ile gerçekleir: 1 Veri Yollar 2 Adres Yollar 3 Kontrol Yollar
Von Neumann Mimarisinin Bileenleri 1 Bellek 2 Merkezi lem Birimi 3 Giri/Çk Birimleri Yazmaçlar letiim Yollar Bileenler arasndaki iletiim ise iletiim yollar ad verilen kanallar yardm ile gerçekleir: 1 Veri
DetaylıYrd.Doç.Dr. RAHŞAN ÇAM
Yrd.Doç.Dr. RAHŞAN ÇAM Hemşirelik Fakültesi Cerrahi Hastalıklar Hemşireliği Anabilim Dalı Eğitim Bilgileri Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Hemşirelik 1994-1998 Lisans İstanbul Üniversitesi Bölümü
DetaylıDİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNDE ÇÜRÜK PREVELANSI, AĞIZ DİŞ SAĞLIĞI TUTUM VE DAVRANIŞLARI VE DENTAL ANKSİYETENİN BELİRLENMESİ*
A.Ü. Diş Hek. Fak. Derg. 35(2) 53-60, 2008 DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNDE ÇÜRÜK PREVELANSI, AĞIZ DİŞ SAĞLIĞI TUTUM VE DAVRANIŞLARI VE DENTAL ANKSİYETENİN BELİRLENMESİ* Caries Prevalence, Oral Health
DetaylıACOG Diyor ki! HER GEBE TAKİP SÜRECİNDE EN AZ BİR KEZ PERİNATAL DEPRESYON AÇISINDAN TARANMALIDIR. Özeti Yapan: Dr. Semir Köse
ACOG Diyor ki! HER GEBE TAKİP SÜRECİNDE EN AZ BİR KEZ PERİNATAL DEPRESYON AÇISINDAN TARANMALIDIR. Özeti Yapan: Dr. Semir Köse Perinatal Depresyon gebelik süresince veya gebeliği takip eden ilk 12 ay boyunca
DetaylıHAREKETL BASINÇ YÜKLEMES ALTINDAK HDROLK SLNDRN DNAMK ANALZ
12. ULUSAL MAKNA TEORS SEMPOZYUMU Erciyes Üniversitesi, Kayseri 09-11 Haziran 2005 HAREKETL BASINÇ YÜKLEMES ALTINDAK HDROLK SLNDRN DNAMK ANALZ Kutlay AKSÖZ, Hira KARAGÜLLE ve Zeki KIRAL Dokuz Eylül Üniversitesi,
DetaylıSVAS L MERKEZ ÖZEL VE DEVLET OKULLARINDAK 12-17 YA GRUBU ÖRENCLERN PERODONTAL TEDAV GEREKSNMNN VE DOLGU HTYAÇLARININ KARILATIRILMASI
SVAS L MERKEZ ÖZEL VE DEVLET OKULLARINDAK 12-17 YA GRUBU ÖRENCLERN PERODONTAL TEDAV GEREKSNMNN VE DOLGU HTYAÇLARININ KARILATIRILMASI THE COMPARISON OF THE PERIODONTAL TREATMENT NEEDS AND FILLING NEEDS
DetaylıMEME VE SERVKS KANSER RSK DÜZEYLER VE ERKEN TANI HZMETLER KULLANIMI LKS
T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNVERSTES SALIK BLMLER ENSTTÜSÜ MEME VE SERVKS KANSER RSK DÜZEYLER VE ERKEN TANI HZMETLER KULLANIMI LKS AYLA AÇIKGÖZ HALK SALII ANABLM DALI YÜKSEK LSANS TEZ ZMR-2010 DEÜ.HSI.MSc-2007970038
DetaylıASSOCIATION BETWEEN ORAL MALODOUR AND CHRONIC PERIODONTITIS
KRONK PERODONTTSN A'IZ KOKUSUYLA LKS* ASSOCIATION BETWEEN ORAL MALODOUR AND CHRONIC PERIODONTITIS Yrd. Doç. Dr. Cankat KARA** Doç. Dr. Adnan TEZEL** Yrd. Doç. Dr. Turgut DEMR** ÖZET Amaç: Çalmann amac,
Detaylı(Factors associated with need for insulin treatment in patients with gestational diabetes)
Yeni Tp Dergisi 2013;30:233-237 (Factors associated with need for insulin treatment in patients with gestational diabetes) Ahmet SEVNDK 1, Hakan NAZK 2, Raziye NARN 2, Hakan AYTAN 2, Murat AP 2 1 Adana
DetaylıPeriodontal Kemik Kaybında Simetrinin Deerlendirilmesi
Esra GÜZELDEMR ve Ark. PERODONTAL KEMK KAYBINDA SMETRNN DEERLENDRLMES Periodontal Kemik Kaybında Simetrinin Deerlendirilmesi EVALUATION OF SYMMETRY IN PERIODONTAL BONE LOSS Esra GÜZELDEMR*, Cem A. GÜRGAN**,
DetaylıHALİL İ. TAŞER DOÇ. DR.
HALİL İ. TAŞER DOÇ. DR. Eposta Adresi : halil.taser@kstu.edu.tr Telefon (İş) : (+90) 392 444 57 88 Telefon (Cep) : Faks : Adres : KSTU, Kutlu Adalı Bulvarı, Güzelyurt, KKTC Öğrenim Bilgisi Doç. Dr. Marmara
DetaylıÖretmen Adaylarının letiim Becerisi Algıları Üzerine Bir Çalıma
Öretmen Adaylarının letiim Becerisi Algıları Üzerine Bir Çalıma Kevser Baykara Pehlivan Mula Üniversitesi, Eitim Fakültesi, Eitim Bilimleri Bölümü E-posta: baykara@mu.edu.tr ÖZ: Bu çalımada, Hacettepe
DetaylıÖRETM UYGULAMASI. Ardk Doal Saylardan Pisagor Üçlülerine
Elementary Education Online, 7(), tp:1-5, 008. lkö"retim Online, 7(), öu:1-5, 008. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr ÖRETM UYGULAMASI Ardk Doal Saylardan Pisagor Üçlülerine Ar). Gör. M. Faysal
DetaylıÖZGEÇMİŞ. 1. Adı Soyadı: Arif ŞAYBAK. İletisim Bilgileri. Adres: Toros. M. 78028 S. Özbey APT K:11 D:11 Çukurova/ ADANA(Aile) Telefon: +905368823282
ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Arif ŞAYBAK İletisim Bilgileri Adres: Toros. M. 78028 S. Özbey APT K:11 D:11 Çukurova/ ADANA(Aile) Telefon: +905368823282 Mail: arif_saybak@yahoo.com 2. Doğum Tarihi: 1984 3. Unvanı:
DetaylıORTODONT&K TEDAV& GÖREN B&REYLERDE FARKLI GARGARALARIN A(IZ SA(LI(INA ETK&LER&N&N DE(ERLEND&R&LMES&
ORTODONT&K TEDAV& GÖREN B&REYLERDE FARKLI GARGARALARIN A(IZ SA(LI(INA ETK&LER&N&N DE(ERLEND&R&LMES& Yrd. Doç. Dr. Bülent BAYDA,* Ar.. Gör. Dt. Fahri KAVRUT** INVESTIGATION OF THE EFFECTS OF DIFFERENT MOUTH
DetaylıProf.Dr. Hatice ÖZYILDIZ GÜZ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Psikiyatri ABD
Prof.Dr. Hatice ÖZYILDIZ GÜZ Ondokuz Mayıs Üniversitesi Psikiyatri ABD İÇERİK ALT TİPLENDİRMEDEKİ SORUNLAR KLİNİĞE YANSIMASI ÇEKİNGEN KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN ETKİSİ Tanısal bakı Sosyal fobi DSM-I de "Fobik
DetaylıDerece Alan Üniversite Yıl. Lisans Psikoloji Hacettepe 1999
EK 3 ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı: Ferzan Curun 2. Doğum Tarihi: 11.04.1975 3. Unvanı: :Yrd.Doç.Dr 4. Öğrenim Durumu: :Doktora Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Psikoloji Hacettepe 1999 Yüksek Lisans Doktora
DetaylıTa k n Hidrografi Pik Debilerinin Köprü Orta Ayaklar Etraf nda Meydana Gelen Nihai Oyulmalara Etkisinin Deneysel Olarak Ara t r lmas
Takn ve Heyelan Sempozyumu / 24-26 Ekim 2013, Trabzon - 443 - Takn Hidrografi Pik Debilerinin Köprü Orta Ayaklar Etrafnda Meydana Gelen Nihai Oyulmalara Etkisinin Deneysel Olarak Aratrlmas M. ükrü Güney
Detaylı18 Yaş ve Üzeri Bireylerin DMF-T İndeksi ve Protetik Tedavi Açısından Değerlendirilmesi
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesi Dergisi: 2001; 5: 19-23 19 18 Yaş ve Üzeri Bireylerin DMF-T İndeksi ve Protetik Tedavi Açısından Değerlendirilmesi Evaluation of 18 Years O ld and Elder
DetaylıYASLANMA ve YASAM KALİTESİ
YASLANMA ve YASAM KALİTESİ Tufan Çankaya İzmir, 2003 Giriş: Doğal süreç; Doğum, büyüme-gelişme, üreme, ölüm Ölüm, yaşamın hangi döneminde meydana geliyor? Genç ölüm - Geç ölüm Dünya topluluklarına bakıldığında:
DetaylıBir torbada 6 beyaz 5 krmz ve 4 siyah bilye vardr. Torbadan rastgele çekilen 3 bilyenin a) Üçünün de beyaz olma olasl" b) Üçünün de ayn renkte olma
1 Bir torbada 6 beyaz 5 krmz ve 4 siyah bilye vardr. Torbadan rastgele çekilen 3 bilyenin a) Üçünün de beyaz olma olasl" b) Üçünün de ayn renkte olma olasl" c) Üçünün de farkl renkte olma olasl" d) 1.
DetaylıAcil Servis Çalışanlarına Karşı Şiddet. Keziban Uçar Karabulut
Acil Servis Çalışanlarına Karşı Şiddet Keziban Uçar Karabulut Şiddet; aşırı duygu durumunu, bir olgunun yoğunluğunu, sertliğini, kaba ve sert davranışı, beden gücünün kötüye kullanılmasını, bireye ve topluma
DetaylıPERFORMANS BLGLER GENEL SEKRETERLK PERFORMANS HEDEFLER TABLOSU
PERFORMANS BLGLER GENEL SEKRETERLK PERFORMANS HEDEFLER TABLOSU AMAÇ - 1 nsanln geliimine yönelik katma deeri yüksek ürün ve hizmet yaratmak HEDEF (1.6) 2009 ylna kadar deer yaratan bilimsel ara$trma ve
DetaylıOkul Öncesi Dönem Çocuklar n n Sosyal Konumlar n n Aile De i kenlerine Ba l Olarak ncelenmesi Hülya GÜLAY OGELMAN 1
Çankr Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2(2): 213-230 Okul Öncesi Dönem Çocuklarnn Sosyal Konumlarnn Aile Deikenlerine Bal Olarak ncelenmesi Hülya GÜLAY OGELMAN 1 Pamukkale Üniversitesi
DetaylıDerece Bölüm/Program Üniversite Yıl Y. Lisans DİŞHEKİMLİĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 2002
ÖZGEÇMİŞ Adı Soyadı: EMRE AYTUĞAR Öğrenim Durumu: DOKTORA Bölümü: Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Derece Bölüm/Program Üniversite Yıl Y. Lisans DİŞHEKİMLİĞİ İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ 2002 FAKÜLTESİ Doktora/S.Yeterlilik
DetaylıOrtaö retim Alan Ö retmenli i Tezsiz Yüksek Lisans Programlar nda Akademik Ba ar n n Çe itli De i kenlere Göre ncelenmesi: Mersin Üniversitesi Örne i
Ortaö retim Alan Ö retmenli i Tezsiz Yüksek Lisans Programlar nda Akademik Ba ar n n Çe itli De i kenlere Göre ncelenmesi: Mersin Üniversitesi Örne i Devrim ÖZDEM R ALICI * Özet Bu ara t rmada 2002-2003
DetaylıHemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi
Sağlık Akademisyenleri Dergisi 2014; 1(2):141-145 ISSN: 2148-7472 ARAŞTIRMA / RESEARCH ARTICLE Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Assessıng Nurses Level of Knowledge
DetaylıDoç.Dr. Neriman ARAL Dr. Figen BAŞAR Ankara Üniversitesi Ev Ekonomisi Yüksekokulu Çocuk Gelişimi Anabilim Dalı
ÇOCUKLARIN KAYGI DÜZEYLERİNİN YAŞ, CİNSİYET, SOSYO EKONOMİK DÜZEY VE AİLENİN PARÇALANMA DURUMUNA GÖRE İNCELENMESİ THE STUDY O CHILDREN S ANXIETY LEVELS IN RESPECT O AGE, SEX, SOCIOECONOMIC LEVELS AND THE
DetaylıPREOPERATİF ANKSİYETENİN SÜT DİŞİ ÇEKİMİ YAPILAN ÇOCUKLARDA AĞRI DÜZEYİ İLE KORELASYONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ
32 İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi Cilt: 46, Sayı: 1 Sayfa: 32-42, 2012 ARAŞTIRMA PREOPERATİF ANKSİYETENİN SÜT DİŞİ ÇEKİMİ YAPILAN ÇOCUKLARDA AĞRI DÜZEYİ İLE KORELASYONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ
DetaylıKENT KARAYOLLARINDA KAPAS TEN N BULANIK MANTIK LE MODELLENMES CAPACITY MODELLING OF URBAN HIGHWAYS BY FUZZY LOGIC
Say 24, Nisan 2011 Kent Karayollarnda Kapasitenin Bulank Mantk le Modellenmesi N.Bargan,.ahinolu KENT KARAYOLLARINDA KAPASTENN BULANIK MANTIK LE MODELLENMES Nuran BAIRGAN 1, lker AHNOLU 2 1 Dumlupnar Üniversitesi,
DetaylıAçıklama 2008 2009. Araştırmacı: YOK. Danışman: YOK. Konuşmacı: YOK
Açıklama 2008 2009 Araştırmacı: YOK Danışman: YOK Konuşmacı: YOK SİLAHLI ÇATIŞMA İLE İLİŞKİLİ TRAVMA SONRASI STRES BOZUKLUĞUNDA DİĞER BİYOLOJİK TEDAVİ SEÇENEKLERİ Dr. Cemil ÇELİK Sunumun hedefleri Silahlı
DetaylıTÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe]. ofsport Sciences 2004 1 15 (3J 125-136 TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN ış TATMiN SEViYELERi Ünal KARlı, Settar KOÇAK Ortadoğu Teknik
DetaylıDokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt 8, Say: 3, 2006 OYLAMA YÖNTEMNE DAYALI AIRLIKLANDIRMA LE GRUP KARARININ OLUTURULMASI
Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt 8, Say: 3, 2006 OYLAMA YÖNTEMNE DAYALI AIRLIKLANDIRMA LE GRUP KARARININ OLUTURULMASI Onur ÖZVER( * ÖZET Organizasyonlarda karar vericiler
Detaylı