T.C. BĠLECĠK ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ KĠMYA VE SÜREÇ MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ PROSES MÜHENDĠSLĠĞĠ VE TASARIMI DERSĠ RAPOR FORMATI

Transkript

1 T.C. BĠLECĠK ÜNĠVERSĠTESĠ MÜHENDĠSLĠK FAKÜLTESĠ KĠMYA VE SÜREÇ MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ PROSES MÜHENDĠSLĠĞĠ VE TASARIMI DERSĠ RAPOR FORMATI EKĠM,

2 GĠRĠġ KSM403 ve KSM404 derslerine kayıt yaptıran öğrencilerin ders süresince verilmiş olan her bir ödev için rapor hazırlamaları gerekmektedir. Ders kapsamında önce öğrenciler gruplar halinde çalışarak bir tesis tasarımının ilk basamaklarını gerçekleştirecektir: süreç seçimi, akış diyagramının çizilmesi, kütle ve enerji denkliklerinin yapılması. Daha sonra farklı birimlerin tasarımında öğrenciler yine gruplar halinde çalışacaklar ve verilen ödevlerdeki eksik verileri toplayacaklardır. I.Rapor Formatı Öğrencilerin teslim edeceği rapor, bir Kimya ve Süreç Mühendisinden beklenildiği üzere bütün rapor yazım kurallarını içeren kapsamlı bir rapor olacaktır. Yazılması istenilen bu raporun, öğrencinin gelecekteki kariyerinde rapor hazırlama yeteneğini kazanmış olmasında katkısı olacağı unutulmamalıdır. Aşağıda verilen maddeler raporun ana hattını oluşturmaktadır: 1. Kapak sayfası 2. İçindekiler 3. Özet 4. Giriş, 5. Konu ile Genel Bilgiler 6. Hesaplamalar 7. Hesaplama sonuçları 8. Tartışma 9. Sonuç 10. Kaynaklar 11. Terimler dizini 12. Ekler 1.1. Kapak sayfası Kapak sayfası; a) Öğrencilerin adını b) Raporun adını c) Dersin kodu ve adını 2

3 d) Rapor teslim tarihini e) Danışman adını içermelidir. Eğer rapor dosya halinde verilecekse, dosya üzerine raporu tanımlayıcı kısa bilgi yazılmalıdır Ġçindekiler 3 11 arasındaki bölümlerin bulundukları sayfalar belirtilirken büyük harfle yazılmalıdır. Bu bölümlerin alt başlıkları standart başlık yazım kurallarına göre belirlenmelidir. Rapordaki bütün alt bölümlerin İçindekiler kısmında yer alması gerekmektedir. Raporda şekiller, grafikler veya çizelgeler olduğunda, İçindekiler listesinden sonra Çizelgeler Dizini ve Şekiller Dizini oluşturulmalıdır. Bu dizinler şekil veya çizelgelerin numaralarını ve başlığının tamamını içermelidir; bu başlıklar grafik veya çizelgelerde belirtilen başlıkların aynısı olmalıdır Özet Özet, raporun ana konusunu içermelidir. Bazen sadece raporun özetinin yayınlandığı unutulmamalıdır. Bu nedenle okuyucu rapor hakkında yeterince bilgilendirmelidir. Özet basit ve eksiksiz olmalıdır. Sonuçlar kısaca yazılmalıdır, birkaç cümlede açıklanmalıdır. Genellikle özet yarım sayfadan az ve bir buçuk sayfadan fazla olamaz (Bilgi edinmek için bazı teknik makalelere bakınız) GiriĢ Giriş bölümü tasarım konusunun genel hatlarını ve gerekli bilgileri içermelidir Genel Bilgiler Tasarım konusunu kapsayan ilgili diğer başlıklara bölüm ve alt bölümler olarak raporda yer verilmelidir 1.6. Hesaplamalar Bu bölümde bütün ilgili hesaplamalar sunulmalıdır. Tekrar eden hesaplamalar olduğunda sadece bir örnek ayrıntılı olarak verilmelidir. Geri kalanlar uygun bir şekilde çizelge haline getirilmeli veya grafiğe geçirilmelidir. 3

4 1.7. Hesaplamaların Sonuçları Eğer gerekiyorsa literatür değerleriyle karşılaştırılarak hesaplamalar sonucunda elde edilen değerler verilmelidir TartıĢma Bu başlık altında, tasarım hesaplamaları sonucunda elde edilen açıklamalar ve bulgular yazılmalıdır. Uygulama alanları üzerinde düşünülerek sonuçların uygunluğu tartışılmalıdır. Hesaplamalar sırasında yapılan varsayımlar açıklanmalı ve bunların önemi tartışılmalıdır. Varsayımlarla ilgili literatüre atıf yapılmalıdır. Tasarım ile ilgili herhangi bir öneri varsa bu kısımda yer almalıdır Sonuç almalıdır. Çalışma sonucunda tasarım grubu tarafından elde edilen temel sonuçlar bu kısımda yer Kaynaklar (parantez içinde numaralarla gösterilen) Rapor hazırlamada kullanılan kaynaklar rapordaki görünüş sıralarına göre listelenmelidir ve sadece kullanılan referans ve ilgili metin listelenmelidir Terimler Dizini Metin içinde kullanılan semboller, alt indis ve üst indisler, bunların açıklamaları ve alfabetik sırada birimlerin olduğu listedir Ek Bu bölüm verilerin listesini ve diğer hesaplama bilgilerini içerir. Tasarım konusuyla ilgili farklı kaynaklardan elde dilen çeşitli broşürler, çalışma sayfaları ekler kısmında yer almalıdır. Ayrıca metni direkt olarak refere eden ana referansların fotokopileri bu bölümde sunulmalıdır. Ana metin içerisinde yer almaları uygun olmadığı gibi, dip not olarak verilemeyecek kadar da uzun olan, bununla birlikte konunun daha iyi anlaşılmasına katkı sağlayacak açıklamalar bu bölümde verilmelidir. Nitelikleri veya içerikleri itibarıyla Rapor içine yerleştirilemeyen çalışma ile ilgili ilave malzemeler (verilerin listesi, diğer hesaplama 4

5 bilgileri, tasarım konusuyla ilgili farklı kaynaklardan elde dilen çeşitli broşürler, CD, vb.), Rapordan ayrı olarak, bu bölümde isimlendirilmek kaydıyla gösterilebilir. II. Rapor Yazım Teknikleri Bu bölümde Rapor yazımında kullanılacak kağıdın ve yazıların niteliği, sayfa düzeni, satır aralıkları, sayfaların numaralanması, bölüm ve alt bölümlerin başlıkları, ara ve dipnotlar, alıntılar, kısaltma ve simgelerle ilgili ilkeler açıklanmıştır Kullanılacak Kağıdın Niteliği Raporlar A4 (210mm x 297mm) beyaz kağıdın sadece bir yüzüne yazılmalıdır Kullanılacak Yazı Karakterinin Niteliği yazılmalıdır. Rapor metni Times New Roman yazı karakteri ve 12 punto (yazı büyüklüğü) ile 2.3. Sayfa Düzeni Yazımda her sayfanın üst kenarından 3 cm, solundan 4 cm, sağından 2 cm ve altından 3 cm boşluk bırakılmalıdır. Rapor metni sağ ve sol kenara dayalı, çizelge ve şekil açıklamaları ise sayfanın ortasına yazılmalıdır Satır Aralıkları ve Paragraf Düzeni Rapor metni yazımında standart satır aralığı 1,5 tam aralıktır. Şekil altı ve çizelgelerin açıklamaları ile alıntılar, dipnotlar ve yararlanılan kaynakların yazımında ise 1 tam aralık kullanılmalıdır. Alt bölüm başlıkları ile bunların ilk paragrafları arasında ve metin içindeki diğer paragraflar arasında 1,5 tam aralık bırakılmalıdır. Özet, abstract, teşekkür, içindekiler, şekiller dizini, çizelgeler dizini, simgeler ve kısaltmalar dizini ve yararlanılan kaynaklar gibi ana başlıklar ve bölüm başlıkları ile bu başlıkların ilk paragrafları arasında 2 tam aralık bırakılmalıdır. Paragraflara 1 tab boşluktan sonra başlanmalıdır. 5

6 2.5. Sayfaların Numaralanması Sayfa numaraları Rapor metni karakter ve puntosunda, sayfanın üst kenarından 1,5 cm boşluk bırakılarak sağ üst köşeye yazılmalıdır. Sayfa numaralarının yanında ayraç, çizgi vb. bir karakter kullanılmamalıdır. Kapak sayfası dışında tüm sayfalar numaralandırılmalıdır. Özet, içindekiler, şekiller dizini gibi Rapor ön sayfaları i, ii, iii şeklinde; Rapor metni, kaynaklar ve ekler ise 1, 2, 3, Şeklinde numaralandırılmalıdır Bölüm ve Altbölümler Birinci derece bölüm başlıklarının tamamı büyük harf, ikinci derece bölüm başlıklarında ise her sözcüğün sadece ilk harfi büyük yazılmalıdır. Birinci derece başlıklar yeni bir bölüme geçişi gösterdiğinden her zaman sayfa başlarında ortalanmış olarak yer almalıdır. Üçüncü ve dördüncü derece bölüm başlıklarında ilk sözcüğün baş harfi hariç tüm sözcükler küçük harfle yazılmalı, sadece özel isimlerin ilk harfleri büyük olmalıdır. Dördüncü derece bölüm başlıklarında tüm başlık altı çizili olmalıdır. Tüm başlıklar koyu olarak yazılmalıdır Alıntılar Bir başka kaynaktan aynen aktarılmak istenen bir bölüm varsa alıntının başı ve sonuyla metin arasında 3 er tam aralık bırakılmalıdır. Alıntının normal satırları sol kenar boşluğundan 2 tab, paragraf başları da 3 tab içerden başlamalıdır. Alıntı tırnak içinde ve 1 tam aralık kullanılarak yazılmalıdır Simgeler ve Kısaltmalar Dizini Çok gerekli durumlarda standart kısaltmalar dışında kısaltmalara gidilebilir. Yapılan kısaltma veya kullanılan simge ilk geçtiği yerde parantez Rapor içinde ve yalnızca bir kez açıklanmalıdır. Kısaltma ve simgeler çok fazla ise Kısaltmalar Dizini, Simgeler Dizini veya Simgeler ve Kısaltmalar Dizini başlığı altında özel bir sayfa olarak Şekiller Dizini den sonra verilmelidir. Standart kısaltmaların, birim gösteren kısaltmaların sonuna nokta konulmamalıdır. 6

7 2.9. Resimlemeleri Tanımlama Rapor içerisinde kullanılacak çizelge ve tablolar Çizelge, fotoğraflar, mikroskop görüntüleri, grafikler, histogramlar, akış şemaları vs. Şekil olarak tanımlanmalıdır. Rapor içerisinde kullanılacak formüller ise Eşitlik olarak tanımlanmalıdır Çizelge ve ġekillerin YerleĢtirilmesi Yarım sayfa veya daha az yer kaplayan çizelge ve şekillere metin içinde yer verilmelidir. Yarım sayfadan fazla yer kaplayan şekil ve çizelgeler ise ayrı bir sayfada verilebilir. İki veya daha çok küçük şekil veya çizelge aynı sayfada bulunabilir. Bunlar birbiri ile yakından ilgili ise, "a, b, c, d," şeklinde simgelenerek, hepsine tek bir şekil veya çizelge numarası verilebilir. Bu durumda, a, b, c, d, ile simgelenen her bir şekil veya çizelge ayrı ayrı isimlendirilerek tanımlanmalıdır. Şekil ve çizelgeler, metinde atıfta bulunulan ilk sayfada ya da bir sonraki sayfada yer almalıdır. Yerleştirilmelerinde, sayfa kenarlarında bırakılması gereken boşluklardan kesinlikle taşmamalı, taşma durumunda olanlar çizelge/şekiller ya küçültülmeli veya ekler başlığı altında sunulmalıdır. Rapor içinde sayfaları katlanmış şekil ve çizelge bulunmamalıdır Çizelge, ġekil ve EĢitliklerin Numaralandırılması Bütün çizelge ve şekiller, her bölüm içinde birbirlerinden bağımsız olarak, ayrı ayrı numaralandırılmalıdır. Örneğin, birinci bölümün çizelge ve şekilleri, Çizelge 1.1., Çizelge 1.2., Şekil 1.1., Şekil 1.2. şeklinde, ikinci bölümün çizelge ve şekilleri ise Çizelge 2.1., Çizelge 2.2.,..., Şekil 2.1., Şekil 2.2. şeklinde numaralandırılmalıdır. Eşitlikler numaralandırılırken, numaraların başında E. kelimesi yer almamalı, bölüm içindeki sırasına göre numaralanmalıdır. Eşitlik numarası; eşitliğin sağında, sayfanın son sütununda yer alacak şekilde parantez Rapor (E.3.5) içinde verilmelidir. Ancak metin içindeki eşitliğe değinilirken " E. 3.5" örneğindeki gibi yazılmalıdır ġekil ve Çizelge Açıklamaları Açıklamaların yazısı birden fazla satır oluşturuyor ise, yazımında tek satır aralığı kullanılmalıdır. Çizelge açıklamaları çizelgenin üstüne yazılmalıdır. Şekil açıklamaları bu şekillerin altına yazılmalı, açıklama bitimine nokta konulmalıdır. 7

8 Şekil ve çizelge açıklamalarının yazımında birinci kelimenin baş harfi büyük, diğerleri küçük yazılmalı ve bitiminde nokta konulmalıdır. Açıklamaların bir satırı aşması durumunda, ikinci ve diğer satırlar birinci satır başı ile aynı hizadan başlamalıdır. III. Kaynaklar Kaynak bir makale ise: Svihla, V., New Species of The Family Cantharidae (Coleoptera) From The West Palaearct, Annotationes Zoologicae et Botanicae, 156: 1-10 (1983). Kaynak kitaptan bir bölüm ise: Cengel, Y.A. and Boles, M.A., Refrigeration Cycles, Thermodynamics An Engineering Approach 4th ed., Mc Graw Hill, New York, (2002). Kaynak bir kitap ise: Lodos, N., Turkiye Entomolojisi, 1, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ofset Basımevi, Bornova- İzmir, Kaynak rapordan alınmış ise: Baran, I. and Kasparek, M., Marine turtles of Turkey; Status survey 1988 and recommendations for conversation and management, WWF Report, Heidelberg, Daha ayrıntılı yazım kuralları için Bilecik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü tez yazım kılavuzuna bakınız. 8