MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 1

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 1"

Pinar Babaoğlu
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Desin içeiği AKİNE ÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Des 1 akine ilgisi ile ilgili genel ilgile, tanıla e sınıflandıala Eneji kaynaklaı e genel özelliklei otola e iş akineleinin sınıflandıılası Santalle e elektik enejisi Yd. Doç. D. Yüksel HACIOĞLU Hido-Pnöatik akinele İalat yönteleinin sınıflandıılası İalat yönteleinin özelliklei akine ilgisi ile ilgili genel ilgi e tanıla Talaşsız ialat (dökü e plastik şekil ee) yönteleinin genel özelliklei Talaşlı ialat (tonalaa, fezelee, planyalaa, taşlaa,.) yöntelei e genel özelliklei Teknik sistelei gidi e çıktılaına göe akine, cihaz e tesisat olaak sınıflandıak ükündü. akine; enejiyi çeien, ileten eya iiktien e u şekilde yaalı i iş yapan teknik yapıttı. akine eleanlaının sınıflandıılası Bağlaa eleanlaı e genel özelliklei Güç e haeket ileti eleanlaı e genel özelliklei Eneji akine aydalı iş akine 3 4

2 Cihaz; ilgiyi (sinyali) çeien, ileten eya iiktien i teknik yapıttı. Eneji akine 1 E g akine E ç Bilgi Cihaz Bilgi Cihaz Tesisat; alzee çeien, ileten eya iiktien e u şekilde yaalı i iş yapan teknik yapıttı. E E Vei (η); i akineden alınan enejinin E ç (alınan iş) akineye eilen enejiye (E g ) oanına ei deni. ç g Eneji Genel olaak 0 ile 1 eya yüzde olaak 0 ile 100 aasında değele alı. alzee Tesisat alzee Vei ne kada üyük olusa akine o kada iyi tasalanış olu. Tesisat 5 6 Gien ilgi Cihaz 1 Cihaz Çıkan ilgi Hassasiyet; ise cihazın giişin en küçük değeini algılaa (okua) kapasitesidi. Doğuluk; Hassasiyet Cihazlaı özellikle de ölçe cihazlaını tanılayan faktöle doğuluk e hassasiyetti. Öneğin i ölçe cihazının 1, ikinci i ölçe cihazının 0,01 değeinde giişlei algılayaildiği düşünülüse ikinci cihazın daha hassas olduğu söyleneili. Doğuluk; cihazın yapısına ağlı olan hata ile ilgilidi. Öneğin ölçe cihazlaı için Ölçülen değe = geçek değe hata Hata değei ne kada küçük olusa cihazın doğuluğu o kada yüksek olu. 7 cetel kupas 8

3 Günlük hayat eya sanayide eneji, ekanik iş, ısı e aydınlata olaak kullanılaktadı. Enejinin u şekline yaalı eneji deni. Haeket e Kuet Yaalı eneji ekanik iş Isı Aydınlata iziksel olaak haeket i nesnenin ye değiştiesi olaak tanılanı e kuet olgusuna ağlıdı. Newton un haeket kanunlaı: Doğa kaynaklaı doğudan yaalı enejiye dönüştüüleez i takı işlelele yakıt, uha, gaz, elektik gii eneji taşıyıcı duua getiili e sona yaalı enejiye dönüştüülü. Eneji ekanik Eneji ekanik iş Biinci kanun: Bi addesel noktaya etki eden ileşke kuet sıfı ise; addesel nokta aşlangıçta haeketsiz ise haeketsiz kalaya dea ede, aşlangıçta haeketli ise sait hız e doğultuda haeketine dea ede 1 Σ = İkinci kanun: Eğe i addesel noktaya etki eden ileşke kuet sıfı değilse u addesel nokta ileşke kuetin şiddeti ile oantılı e ileşke kuetin doğultusu e yönünde i ieye sahip olu. Bileşke kuet 1 Σ = a Kütle 3 4 Σ = a İe a Üçüncü kanun: Biiine teas eden cisile aasındaki etki e tepki kuetlei aynı şiddette, aynı tesi çizgisi üzeinde e tes yönlüdü. g yeçekii iesi Seest cisi diyagaı W = g R = W = g Tepki kueti 11 1

4 Newton un çeki kanunu: 1 e kütleli iki addesel nokta kaşılıklı olaak aynı şiddette, zıt yönde, aynı tesi çizgisi üzeinde i kuetle iiileini çekele. kütleli i cisin dünya yüzeyi üzeindeki ağılığı (W), dünyanın kütlesi, yaıçapı R olak üzee şöyle ifade edileili: R G 1 1 ; G : çeki saiti G 1 G g R W g G W R Yeçekii iesi olaak tanılanı. Değei 9,81 /s olaak alınaili ekanik eneji; kinetik e potansiyel olak üzee iki şekilde kendini göstei. Kinetik eneji; haeket halinde ulunan i cisin hızının () üyüklüğüne ağlı i enejidi. Potansiyel eneji; elili i kinetik eneji hacanaak elili i konua getiilen e o konuda duan i cisin enejisidi. Öneğin ye yüzünden (eya elili i efeans düzleinden) h yüksekliğine getiilen kütleli i cisin potansiyel enejisi g h Refeans düzlei 1 KE PE g h {yeçekii potansiyel enejisi} 15 16

5 Esnek i yayda sıkıştıa eya geile sonucu depolanan potansiyel eneji x k Seest yay ekanik iş: ekanik iş kuet () ile u kuetin katettiği yolun (s) çapıı şeklinde ifade edili. W =.s s 1 PE yay kx k: yay saiti / ijitliği k Sıkışış yay {yayda depolanan potansiyel eneji} 17 Bu ağıntı ile s nin aynı doğultuda olduğu duu için geçelidi. Bi aşka ifade ile kuetin yolun doğultusundaki ileşeni ile kat edilen yolun çapıı işe eşitti. W cos ) s W 1 ( 1 s 0 nin s doğultusunda ileşeni yoktu 1 s 18 0 s Güç; ii zaanda yapılan işti. s P ; [ W ] t N s 1 W s V 1 V 0 ekanik iş = kinetik enejideki değişi Çok küçük i kuet çok uzun i zaanda uzun i yol katedeek üyük i kuetin kısa zaanda kısa i yol katedeek yaptığı işten daha üyük i iş yapaili. Dolayısıyla i akinenin ii zaanda yaptığı iş daha öneli olu. 19 0

6 Döne haeketinin akine tasaıında öneli i yei adı. Çünkü içok akine faydalı işi döne haeketi ile geçekleştii. Döne haeketinde haeketin aşlangıcından itiaen katedilen yol açı ( ) ile ifade edili e iii adyan (ad) dı. n n Açısal hız: ( ad / s) t n: dei/dak olaak açısal hızdı n n Teğetsel hız: ( / s) Radyal ie: a ( / s ) a ω, n t=t 1 t=t 0 1 Tok (döne oenti) döne eydana getien eya getieye çalışan i olgudu. Döne oentinin üyüklüğü, kuetin üyüklüğü ile kuettin tesi çizgisine dik olan döne ekezine kada olan esafenin çapıına eşitti. t=t 1 Döne oenti: = ϕ Döne haeketinde güç: P = ω t=t 0 P 30 P n P 9550 n P n P : ( W ) P : ( kw ) ; ; : ( N) : ( N) akinele faydalı i iş yapak için kuet, haeket, eneji e güç ileten e u aaçla iiine ağlanan akine eleanla topluluğudu. 3

Benzer belgeler

Kütle Çekimi ve Kepler Kanunları. Test 1 in Çözümleri

Kütle Çekimi ve Kepler Kanunları. Test 1 in Çözümleri 7 Kütle Çekii e Keple Kanunlaı est in Çözülei. Uydu Dünya nın ekezinden kada uzaklıktaki yöüngesinde peiyodu ile dolanıken iki kütle aasındaki çeki kueti, ekezcil kuet göei göü. F çeki F ekezcil G Bağıntıya