Derleyip Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Aysel ULUS

Transkript

1 Derleyip Hazırlayan: Yrd. Doç. Dr. Aysel ULUS

2 BİYOTOP HARİTALAMADA MASRAFLARIN HESAPLANMASI Farklı büyüklükteki çalışma sahaları için yapılacak 3 aşamalı biyotop haritalama çalışmaları için yapılacak masrafların hesaplanması gerekir. Bu hesaplamalar sadece fikir vermesi amacıyla yapılacaktır. Faunistik ve zooekolojik haritalama çalışmaları için gerekli olan para ve zaman süresi hakkında bilgi vermesi açısından Hamburg kenti örnek olarak ele alınacaktır.

3 HAMBURG DA YAPILACAK ORNİTOLOJİK HARİTALAMA, MEKAN BÖLÜMLEMESİ VE DEĞERLENDİRME İÇİN GEREKLİ OLAN SÜRE VE PARA Hamburg taki Eimsbüttel ve Kuzey Hamburg ta 1986 yılının ilkbaharından bu yana yaklaşık olarak 1/5.000 ölçekli 14 paftayı kapsayacak bir alanda yaşayan kuş türleri kalitatif (sayıca) olarak saptanmaya çalışılmaktadır. Burada iki haritalama yöntemi birbiri ile kombine edilerek çalışmalar yürütülmüştür.

4 1. Haritalama grid sistemde yapılmaktadır. Her biri 1 km 2 olan 56 adet örnek alanda ortalama olarak üç kez araziye gidilerek, tüm alanı kapsayacak şekilde türler tespit edilmektedir. Burada elde edilen veriler daha sonra Hamburg un kuş atlasının hazırlanmasında ve ender türlerin belirlenmesinde kullanılacak olan grid sistemi haritalama çalışmalarında da değerlendirilmektedir.

5 2. Kullanım tiplerine ve komplekslerine göre haritalama: Kullanım tip ve kompleksleri mekanlara bölümlenerek göze çarpan ve saptanan kuş türleri görüldüğü mekanlara veya bölgelere göre dağıtılır. Bu şekilde haritalama esnasında türlerin ağırlıklı olarak bulunduğu mekanlar ortaya çıkar. Elde edilen veriler daha sonra oluşturulacak olan biyotop koruma konsepti çerçevesinde değerlendirilir.

6 ORNİTOLOJİK DEĞERLENDİRMELER Bütün mevcut veriler, Hamburg Eimsbüttel ve Kuzey Hamburg için değerlendirilip, kullanım tipleri de göz önünde bulundurularak haritalara ve paftalara işlenmiştir. Hamburg Kuş Koruma Derneği nden temin edilen veriler ile kuş koruma sahaları bilgisayarda toplanmış ve böylece «Özel Kuş Koruma Haritaları» elde edilmiştir. Çalışmalarda kullanılan bir başka kaynak da konu ile ilgili literatürden elde edilen verilerdir. Uzman kişilerin verdiği bilgilerden de faydalanılmıştır.

7 ORNİTOLOJİK MEKAN BÖLÜMLEMESİ VE DEĞERLENDİRME Ornitolojik açıdan önemli olabilecek kompleks kullanım tipleri mevcut verilerin yardımı ile yapılır. Böyle bir çalışmada ornitolojik açıdan benzer ve tipik türleri içeren alanları kapsayacak bir mekan bölümlemesi yapılabilir. Buna uygun olarak da haritalar oluşturulabilir. Benzer ve tipik türleri içinde barındıran alanlar ornitop olarak adlandırılır. Eimsbüttel ve Kuzey Hamburg ta ornitolojik açıdan önemli olan bütün bu ayrılmış küçük parçalar biyotop koruma kompleksinde tabelalarla ve metinlerle belirtilmiştir.

8 Bu çalışmaların yapılması için gerekli olan süre 4 ay olarak hesaplanmıştır. Grid ağ şeklinde yapılacak olan haritalarda 1km 2' ye 2 saatlik bir zaman gerektiği hesaplanmıştır. Her bir pafta için ise bir gün çalışılmalıdır. 14 paftanın kapladığı bir bölgede 3 defa araziye gidilmek sureti ile çalışmalar tamamlanabilmiştir. Bunun için gerekli olan süre 2 aydır.

9 Bu sürenin dağılımı da şu şekilde olmuştu. Araziye ilk gidiş: 1 Nisan - 14 Nisan arası 14 iş günü Araziye ikinci gidiş: 21 Nisan - 9 Mayıs arası 14 iş günü Araziye üçüncü gidiş: 12 Mayıs - 31 Mayıs arası 14 iş günü olmaktadır.

10 Sonuç olarak bazı kuş türlerinin haritalanmasının gerekli olması bundan sapmaların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Ayrıca kullanım tiplerinin haritalanmasındaki ağırlık noktalarının farklı oluşu nedeniyle bazı kuş türlerinin haritalanamamasına neden olabilmektedir. Yapılan ön çalışmalar; kompleks kullanım tiplerinin mekanlara bölümlenmesi, populasyonların değerlendirilmesi, haritalama çalışmalarının değerlendirilmesi (1986 yılında yapıldı), alanın ornitoplara ayrılması ve bunların tablo, harita şeklinde gösterilmesi ve metinde açıklanmasıdır.

11 Bu ön çalışmaların neticesinde, bu alanların ornitoekolojik açıdan betimlenmesi için gerekli olan süre iki ay olarak belirlenmiştir.

12 MASRAFLAR Her bir ay mark bir uzmana ödenecek brüt maaş olarak düşünülürse haritalamalar için mark, değerlendirme ve grafik anlatım için mark ve bu sırada yol masrafı olarak km için 35 frank 14 ödemek şartıyla mark ödeneceği düşünülürse mark harcanacağı söylenebilir.

13 Ornitolojik açıdan korunmaya değer biyotopların haritalanması çalışmaları Hamburg ta bu şekilde bitirilmemiştir. Daha sonraki yıllarda yapılan çalışmalar ve haritalamalarla düzeltmeler yapılmaya devam edilmektedir. Çünkü; özellikle insan etkisinin sürekli olarak yoğun bir şekilde görüldüğü yerleşim yerlerinde çok kısa sürede kullanım şekillerinde ani değişiklikler söz konusudur. Bu yüzden yerleşim yerlerinde tüm alanı kapsayacak biyotop haritalamalarında çalışma grubu en fazla beş yıllık süre içinde haritalamaların yeniden gözden geçirilmesi, mümkünse tekrarlanması gerekmektedir.

14 1.KUŞLAR 2.ANFİBİLER, 3.KURBAĞALAR 4.ÇEKİRGELER 5.YARASALAR 6.KÜÇÜK MEMELİLER 7.DİĞER MEMELİLER 8.SÜRÜNGENLER 9.YUSUFÇUKLAR 10.KOŞAR BÖCEKLER 11.GÜNDÜZ KELEBEKLERİ 12.KARA SALYANGOZLARI