İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI: AMPİRİK TEDAVİDE KULLANILAN İLAÇLARA DUYARLILIK KONUSUNDA NEREDEYİZ? DR.PINAR ÇIRAGİL 2 NİSAN 2016,İSTANBUL

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI: AMPİRİK TEDAVİDE KULLANILAN İLAÇLARA DUYARLILIK KONUSUNDA NEREDEYİZ? DR.PINAR ÇIRAGİL 2 NİSAN 2016,İSTANBUL"

Gizem Suvari
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI: AMPİRİK TEDAVİDE KULLANILAN İLAÇLARA DUYARLILIK KONUSUNDA NEREDEYİZ? DR.PINAR ÇIRAGİL 2 NİSAN 2016,İSTANBUL

2 İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI Toplumda her yaş grubunda Hastane ortamı ve hastane dışında en sık Dünyada her yıl 8 milyon başvuru 1 milyon acil servislere başvuru 2 milyondan çoğu sistit üzerinde hastaneye yatış

3 ABD de toplum kaynaklı enfeksiyon için reçetelemenin %15 i İYE Yılllık maliyet yaklaşık 1.6 milyar dolar Dünyada toplum kaynaklı enfeksiyonlarda artan direnç önemli sorun

4 Yaygın ve uygunsuz antibiyotik kullanım Tüm dünyada artan antibiyotik direnci Terapötik stratejilerin güncellenmesi Merkezlerin duyarlılık paternlerini saptaması Ampirik tedavide klinisyenlere yol gösterici

5 ETİYOLOJİ İYE ları kadınlarda en sık Kadınların yaklaşık %10-35 i herhangi bir dönemde 24 yaşına kadar yılda en az 1 kez İYE %33 antimikrobiyal gereksinimi 1-50 yaş erkeklerde İYE nu sıklığı %1 altında İleri yaşta %4-10

6 ETKENLER İYE larından %95 tek bakteri sorumlu İlk sırada gram negatif çomaklar -E.coli % Enterococcus, Enterobacter, Proteus -Klebsiella türleri, diğer etkenler -S.saprophyticus cinsel aktif genç kadınlar -Mantarlar (mayalar)

7 İYE ları semptomatik tanısı Kısa süreli tedavi avantaj İnsidansı yüksek ancak hafif seyirli bir enfeksiyon olan İYE ları birçok olguda ampirik tedavi gerektirir Her geçen gün artan antimikrobiyal direnç dezavantaj

8 Ampirik Tedavi Klinik olarak enfeksiyon mevcut Etken belli değil Uygun ve yeterli ampirik tedavi ile Hızlı ve etkin yanıt ile klinik iyileşme Rekürrensin önlenmesi Direnç gelişiminin en az olması

9 İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI Mikrobiyoloji laboratuvarlarında önemli iş yükü Kültür sonuçlanmadan ampirik tedavi En sık ampirik antibiyotik reçete edilen - Akut komplike olmayan İYE ları Bu nedenle İYE larında merkezlere göre özellikle oral antibiyotiklere direncin bilinmesi akılcı antibiyotik kullanımı açısından çok önemli

10 İYE ları - Komplike olan - Komplike olmayan Anatomik sınıflama -Sistit: Mesaneye lokalize -Pyelonefrit: Renal tutulum

11 GÜNÜMÜZDE AKUT KOMPLİKE OLMAYAN SİSTİT TEDAVİSİNDE KULLANILACAK TEK VE EN İYİ BİR AJAN YOK

12 Infectious Diseases Society of America

14 İlk seçenek Nitrofurantoin - pyelonefrit varlığında kullanılmamalı Trimetoprim/sülfametoksazol - son 3 ayda İYE tedavisinde kullanılmışsa - >%20 direnç varsa kullanılmamalı Fosfomisin trometamol -önerilen diğer ajanlara göre daha etkili -erken pyelonefrit şüphesinde kullanma

17 İkinci seçenek Siprofloksasin ve Levofloksasin -oldukça etkin ajanlar, -aşırı kullanım sonucu kolonizasyon ve -çoklu ilaca direnç nedeniyle 2. sırada Üçüncü Seçenek Amoksisilin-klavulonat ve sefdinir -yan etki nedeniyle 3. sırada tercih edilecek ajanlar

19 * *Toplumda R %10 altında ise

21 KLİNİĞE UYGUN AMPİRİK YAKLAŞIM KİLİTLERİ AÇIP TEDAVİYE OLANAK SAĞLAR

22 UYGUN AMPİRİK TEDAVİ İZOLE EDİLEN ÜROPATOJENLERİN BÖLGESEL HATTA HER MERKEZ İÇİN DUYARLILIKLARININ VE EPİDEMİYOLOJİK VERİLERİN BİLİNMESİ İLE OLASIDIR

23 Antibiyotik Duyarlılıklarının Saptanması ve İzlenmesi (ADSİ) Çalışma Grubu İdrar Örneklerinden İzole Edilen E.coli ve Enterokok Kökenlerinin Antibiyotik Duyarlılıklarının İzlenmesi Haziran Aralık Merkez katılımı -15 Üniversite hastanesi -3 Devlet/EAH

24 Escherichia coli ve enterokok örnekleri Toplum kökenli (n=10) ve hastane kökenli (n=10) olmak üzere her ay ardışık 20 örnek/izolat ile ilgili veri gönderilmesini, Verilerin mümkünse bir hastadan yıl içerisinde sadece tek ve ilk örnek olarak düzenlenmesini, Verilerin aylık periyotlarla İstatistiksel analiz SPSS v.22

25 E.coli kökenleri için -GSBL varlığının bildirilmesini, Enterokok kökenleri için -Yapılabiliyorsa tür tanımı yapılmasını, verilerin sadece E.faecalis ve E.faecium u içerecek şekilde düzenlenmesini

26 MERKEZLER Ege Bölgesi: 4 merkez Marmara Bölgesi: 4merkez İç Anadolu Bölgesi: 3 merkez Akdeniz Bölgesi: 4 merkez Güneydoğu Anadolu Bölgesi: 1 merkez Karadeniz Bölgesi: 2 merkez

27 CİNSİYET DAĞILIMI E.coli kökenleri 2415 örnek: %75 %25 Enterokok kökenleri 1919 örnek: %54 %46

28 ENTEROKOK TÜR DAĞILIMI E.faecalis %56.3 E.faecium %26.1 Enterococcus spp. %17.6

29 E.coli ve enterokok kökenlerinin dağılımları YERİ E.coli Sayı (%) Enterokok Sayı (%) Poliklinik 1300 (%53.8) Servis 977 (%40.5) YBÜ 138 (%5.7) 935 (%48.7) 772 (%40.2) 212 (%11)

30 YÖNTEM 47,3 E.coli 43,2 Enterococcus spp. 52,7 56,8 Disk Difüzyon Otomatize sistem

31 E.coli Kökenlerinin Antibiyotik Dirençleri ANTİBİYOTİK Poliklinik (%) Servis (%) YBÜ (%) Ampisilin 66.6* 78.7* 76.8 Amoksi/klav 42.8* 59.7* 54.3* Sefuroksim 39.3* 52.4* 65.2* Sefotaksim 27.8* 42.4* 40.7* Seftazidim 29.4* 41.5* 41.5* Ertapenem *p<0,001

32 E.coli Kökenlerinin Antibiyotik Dirençleri ANTİBİYOTİK Poliklinik (%) Servis (%) YBÜ (%) Norfloksasin 31.5* 47.8* 49.1* Trim/sülfa 45.3* 54.1* 51.4 Nitrofurantoin 7.3* 10.3* 8.4 Gentamisin 18.6* 27.3* 30.8* Amikasin 4* 6.6* 3.9 Fosfomisin 1.6* 4.7* 2.2 GSBL (+) %30,3 %45,2 %47,3

33 E.coli Kökenlerinin GSBL Üretimine Göre Antibiyotik Dirençleri ANTİBİYOTİK Tüm Kökenler Ampisilin %72 AMC %50.3 Sefuroksim %45.9 Sefotaksim %34.6 Seftazidim %35.1 Ertapenem %2.1 GSBL (+) GSBL(-)

34 E.coli kökenlerinin Kökenlerinin GSBL GSBL üretimine Üretimine göre antibiyotik Göre duyarlılıkları ANTİBİYOTİK Tüm Kökenler GSBL (+) GSBL(-) Norfloksasin* %39.5 %62.1 %27.9 Trim/sülfa* %49.2 %68.3 %38.3 Nitrofurantoin* %8.6 %12.1 %6.5 Gentamisin %22.8 Amikasin %5.1 Fosfomisin* %3 %4 %2.4 *Oral kullanılabilen antibiyotikler Antibiyotik Dirençleri

35 Ertapenem dirençli kökenlerde -Norfloksasin duyarlılığı toplamda %60.5 iken %20 -Nitrofurantoin duyarlılığı %91.4 iken %61.7 -SXT duyarlılığı %50.8 iken %24.3 -Fosfomisin duyarlılığı %97 iken %84

36 Enterokok Kökenlerinin Antibiyotik Dirençleri ANTİBİYOTİK Poliklinik (%) Servis (%) YBÜ (%) Ampisilin/Amo ksisilin 15.1* 48.3* 47.6* Norfloksasin 33.3* 61.8* 69.8* Trim/sülfa ** 71.8 Nitrofurantoin 10.7* 27.9* 30.4* VRE %1,9 %7,2 %9,3

37 Enterokok Kökenlerinin ve VRE Kökenlerinin Antibiyotik Dirençleri ANTİBİYOTİK Tüm Kökenler% VRE (+)% VRE(-)% Ampisilin Norfloksasin* Nitrofurantoin* Trim/sülfa* *Oral kullanılabilen antibiyotikler

38 VRE (+) VRE (-) tür dağılımları , ,2 23,6 19,6 2,2 VAR YOK E.faecalis E.faecium E.spp.

39 Bölgelere Göre GSBL (+) Kökenler ve VRE Dağılımları BÖLGELER GSBL (+) VRE Ege Bölgesi %27.6 %1.9 Marmara Bölgesi %33 %8 İç Anadolu Bölgesi %35.8 %2.9 Akdeniz Bölgesi %50.5 %9 GD. Anadolu Bölgesi %47.7 %7.1 Karadeniz Bölgesi %38 %1.9 TÜRKİYE %37,4 %4,8

40 Enterokok Kökenlerinde Bölgelere Göre Direnç Bölgeler Amp/amok Norflok. Nitrofu. SXT s Ege %30.6 %47.3 %19.2 %87.8 Marmara %25.1 %35.4 %26.9 %31 İç Anadolu %29.6 %57.7 %6.3 %75.7 Akdeniz %41.4 %55.7 %29 %78.2 GD. Anadolu %33.3 %66.7 %0 %100 Karadeniz %31.3 %45.3 %16.3 %100

41 E.Coli Kökenlerinde Bölgelere Göre Direnç Bölgeler Amp AMC CXM CTX CAZ Erta. Ege %63. 7 Marmara %66. 3 İç Anadolu %76. 5 Akdeniz %82. 1 GD. Anadolu %80. 3 Karadeniz %70. 1 %41.4 %38.9 %29 %27.8 %0.4 %45.6 %38.5 %33.6 %25.8 %1.6 %56.9 %62.8 %44.1 %38.6 %2.8 %57.6 %65 %30 %46.1 %4.2 %69.6 %60 %100* %66.7 %4.5 %43.2 %40 %40.8 %28.8 %0.7

42 E.coli Kökenlerinde Bölgelere Göre Direnç E.coli kökenlerindebölgelere göre direnç Bölgeler Norfl. SXT Nitrof. GM AK Fosfo. Ege %33.6 %43.2 %10.4 %22.9 %7.7 %4.8 Marmara %26 %45.1 %8.6 %21.3 %1.9 %0.6 İç Anadolu %44.8 %49.1 %6.2 %20.7 %6.6 %2.6 Akdeniz %46.4 %61.1 %14 %30 %6 %3.9 GD. Anadolu %72.2 %47.3 %1.5 %22.1 %4.8 NA Karadeniz %36.6 %46.4 %2.9 %15.7 %0 %3.8

43 AB Bölge Direnç (%) ADSİ-Bölge ADSİ Direnç (%) CAZ Karadeniz 41.3 GD. Anadolu Karadeniz AMC GD. Anadolu 75.3 GD. Anadolu 69.6 Sefuroksim GD. Anadolu 49.3 Akdeniz GD.Anadolu İmipenem Marmara 7.8 GD. Anadolu Marmara SXT Akdeniz 61.7 Akdeniz 61.1 Nitrofurantoin D. Anadolu GD.Anadolu Gentamisin Ege 24.2 Akdeniz Ege GD.Anadolu Siprofloksasin GD.Anadolu 44.7 GD.Anadolu 72.2 Amikasin Akdeniz 11.7 Ege Akdeniz GSBL Ege 32.7 Akdeniz Ege Aykan Ş.B. Mikrobiyol Bul. 2013

44 Yıllara Göre E.coli Antibiyotik dirençleri AB ADSİ SXT %50.51 %49 %47.8 %49.2 NIT %23.9 %10.5 %8.6 %8.6 CIP %12.3 %23.2 %31 %39.5 (Norf) GSBL (+) %8.1 %10.6 %28.2 %37.4 Aykan Ş.B, ve ark. Mikrobiyol Bul 2013

45 Yıllara göre E.coli Antibiyotik dirençleri Yıllara göre E.coli Antibiyotik Dirençleri AB 2010 % 2011 % 2012 % 2013 % 2014 (6AY) ADSİ % SXT NIT CIP (Norf) Fosfom Aytaç Ö. ve ark. Türk Hij ve Den. Biyol Derg, 2015

46 Yıllara Göre Enterokok Antibiyotik Duyarlılıkları Yıllara göre Enterokok Antibiyotik duyarlılıkları Antibiyotik 2011* 2013** E.faecium/faecalis ADSİ Amp %64.8 %0 / %38.8 %67.9 Cıp %46.9 %75 / %77.8 %52.2 (norf) Va %100 %100 %95.2 *Kalaycı E. ve ark. Klimik Derg **Terek G. ve ark. Ege tıp Derg. 2013

47 ADSİ AMP %32.1 Norfl. %47.8 Van. %4.8

49 IDSA VE Amerika Sağlık Epidemiyolojisi Derneği Klavuzları TOPLUM KÖKENLI Antimikrobiyal İYE LARINDA BÖLGESEL yönetim DİRENÇ VERİLERİ GÖZÖNÜNE ALINARAK DİRENÇ ORANLARI DÜŞÜK Klinik sonucu optimize eden, antimikrobiyal HASTA UYUMUNUN kullanımınyüksek toksisite, patojen mikroorganizmaların MALİYET ETKİN seçimi TEDAVİLER (C.difficile)ve SEÇİLMELİ direnç gelişimi gibi istenmeyen sonuçlarını en aza indirmek

52 SONUÇ Uygun ilaç seçiminde her hasta için Allerji öyküsü İlacın bulunabilirliği Yerel uygulamalar ve direnç oranları Maliyet Hasta uyumu -Direnç oranları düşük -Hasta uyumunun yüksek -Maliyet etkin tedaviler seçilmelidir.

53 AMC: %20 sınırı çoktan aşılmış ADSİ - R %50.3???? AG ler: Klinik tedavide kullanılabilir Oral kullanım olmaması dezavantaj ADSİ AK R %4.9 GM R %22.3

54 SXT : Bölgesel direnç >%20 ise önerilmiyor ADSİ R %49.2 Ampirik tedavi ZOR Florokinolonlar: Aşırı ve uygunsuz kullanım Direnç artışı % %20 ADSİ Norfloksasin R: E.coli %39.5 Enterokok %47.8 İlk seçenek kullanılmamalı Ciddi enfeksiyonlar için saklanmalı Ampirik tedavi DİKKAT!!!

55 Nitrofurantoin: İYE için spesifik-oral kullanım-absorbsiyon iyi Komplike olmayan sistitte konvansiyonel Florokinolonlara ve SXT e dirençli E.coli ise Parankim düzeyleri: Pyelonefritte kullanım kısıtlı GSBL (+) kökenler direnç %12

56 Fosfomisin: Hafif ve komplike olmayan İYE; ilk seçenek gibi Tek başına kullanım İdrarda yüksek konsantrasyon Tek doz kullanım kolaylığı ADSİ R %3 ; GSBL (+) lerde R %4 Uygunsuz kullanımda R 5-6 yılda %20 olabilir Buna engel olmak için SÜRVEYANS VERİLERİ

57 TEŞEKKÜRLER

Benzer belgeler

Klinik Örneklerden İzole Edilen E.coli Suşlarının Kümülatif Antibiyotik Duyarlılıklarının Belirlenmesi

Klinik Örneklerden İzole Edilen E.coli Suşlarının Kümülatif Antibiyotik Duyarlılıklarının Belirlenmesi Mine Aydın Kurç,Özge Tombak,Dumrul Gülen,Hayati Güneş,Aynur Eren Topkaya Antibiyotik duyarlılık raporlarının