Ekonomi Bülteni. 26 Ocak 2015, Sayı: 04. Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı

Transkript

1 Ekonomi Bülteni, Sayı: 04 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ercan Ergüzel Ezgi Gülbaş Ali Can Duran 1

2 Yurt Dışı Gelişmeler ECB den beklentilerin üzerinde parasal gevşeme kararı. ECB nin faizleri sabit tuttuğu kararın ardından basın toplantısı gerçekleştiren Mario Draghi; mevcut varlık alım programının kapsamını genişleterek aylık 60 milyar luk alım gerçekleştireceklerini ve hedefli uzun vadeli refinansman operasyonlarının (TLTRO) fiyatlamasının düşürüleceği bilgisini verdi. Mevcut varlığa dayalı menkul kıymet (ABS) ve teminatlaştırılmış tahvil (CB) alımlarına devlet tahvili ve diğer AB kurumlarının tahvillerini de katarak toplam tutarın 60 milyar olacağını belirtti. Alımların 2016 Eylül e kadar devam etmesini planladıklarını, fakat orta vadeli enflasyon görünümünün %2 lik hedefe doğru kalıcı bir düzelme gösterene kadar devam edileceğini belirterek bir anlamda açık uçlu bir plan duyurdu. Sadece 2016 Eylül ayına kadar devam etse bile mevcut alımlar ile beraber yaklaşık 1.1 trilyon luk bir varlık alım programı söz konusu. ECB nin aldığı ikinci bir karar ise TLTRO uygulamasında faiz oranının politika faiz oranına endekslenmesi. Bankalara sağlanan refinansman operasyonlarında faiz oranı %0.15 olarak belirlenmişti. Politika faizi %0.05 seviyesinde. Bu bağlamda politika faizi oranında refinansman sağlanacak. Varlık alım programı kapsamında yatırım yapılabilir seviyedeki varlıklar alınacak ve ek olarak EU/IMF uyum programındaki ülkeler için ayrı kriterler aranacak. Draghi, varlık alımlarının vadesinin 2 ve 30 yıl arasında geniş bir vade skalasında olacağı bilgisini verdi. Genel şartları ile piyasadaki beklentisinin biraz daha üzerinde bir program açıklanmış olması EUR nun değer kaybetmesi ve Euro Bölgesi ülkelerinin borçlanma maliyetlerinin düşmesinde oldukça etkili oldu. IMF de büyüme tahminlerini aşağı revize etti. Önceki hafta Dünya Bankası nın büyüme tahminlerini aşağı revize etmesinin ardından IMF de büyüme tahminlerini benzer şekilde düşürdü. Gerileyen petrol fiyatlarının harcamalar üzerinden ekonomik aktiviteye destek vereceği beklentilerine karşın büyüme tahminleri aşağı revize edilmeye devam ediyor. IMF yaptığı açıklamada petrol fiyatlarındaki gerileme ve ekonomisindeki toparlanmaya karşın global ekonominin 2015 ve 2016 yıllarında önceki tahminlerinden 0.3 puan aşağıda sırasıyla %3.5 ve %3.7 büyüyeceğini beklediklerini belirtti. Gelişmiş ekonomilerde büyük bir revizyon yapılmazken (2015 ve 2016 %2.4 er) ekonomiler arasında ayrışmanın devam edeceği vurgulandı. Gelişmekte olan ekonomiler için IMF 2015 Büyüme Tahminleri (%) yapılan tahminlerde 0.6 ve 0.5 puanlık aşağı revizyon ile bu yıl ve 7 Ekim '14 Ocak '15 gelecek yıl büyüme oranı tahminleri sırasıyla %4.3 ve %4.7 seviyesine çekildi. Gelişmekte olan ülkelerin aşağı revize edilmesinde en önemli etkenlerden biri Çin ekonomisindeki yavaşlama ve bu yavaşlamanın devam edeceği beklentisi; (%6.8 ve %6.3). Bir diğer büyük gelişmekte olan ekonomi Rusya nın 2015 için %3 lük daralma beklentisi de aşağı yönlü etken olurken; emtia ihraççısı GOÜ lerin önceki tahmine göre daha düşük bir büyüme kaydedeceği beklentisi tahminlerin düşürülmesinde önemli rol oynadı. Çin 1990 dan bu yana en yavaş büyümesini kaydetti. Dünyanın en büyük 2.ekonomisi (satın alma gücü paritesine göre ise yi de geride bırakan) Çin geçtiğimiz yılın son çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %7.2 olan beklentinin üzerinde 3.çeyrek ile aynı oranda %7.3 oranında büyüme kaydetti. Yıllık büyüme oranı ise böylece %7.5 lik hedefin altında %7.4 olarak gerçekleşerek 1990 dan bu yana görülen en düşük orana işaret etti. IMF in de büyüme oranlarını %7 nin altına düşürdüğü Çin de yavaşlama trendinin devam etmesi bekleniyor. Buna paralel olarak önümüzdeki Mart ayında açıklanacak olan yıllık büyüme hedefinin bu sefer aşağı revize edilerek %7 gibi bir oranda açıklanması bekleniyor. Almanya da yatırımcı güveni toparlanmaya devam etti. Almanya da ZEW in analistler ve yatırımcıların yanıtlarına göre oluşturduğu beklenti anketinin sonucu tahminlerin de üzerinde gelerek son 3 aydır arka arkaya yükselerek beklentilerde toparlanmaya işaret etti. Ocak ayında 34.9 dan 40 a yükselmesi beklenen endeks 48.4 e yükseldi. Gerileyen petrol fiyatları ve değer kaybeden Euro bölgenin en büyük ekonomisine yönelik beklentilerin toparlanmasında önemli rol oynadı. Anket döneminde Yunanistan daki seçimlere yönelik belirsizlik gündemde olmasına karşın ECB nin ek parasal genişlemeye gideceği beklentilerinin yarattığı pozitif katkı daha baskın oldu Almanya ZEW Güven Endeksleri ZEW Beklenti ZEW Mevcut Durum (Sağ Eksen)

3 Yurt Dışı Gelişmeler de yeni konut başlangıçları yılı yukarı trendle tamamladı. de konut başlangıçları verisi 2013 yılının 2.yarısından sonra daha yatay bir seyre oturduktan sonra 2014 ün Konut Başlangıçları ve İnşaat Ruhsatları (Bin Adet) son aylarında yeniden ılımlı bir oranda hız kazandı. Aralık ayında 1,100 konut başlangıçları verisi %1.2 lik artış beklentisinin üzerinde % İnşaat Ruhsatları 1, lük artış ile yıllık olarak 1089 bin adet oldu. Konut piyasasındaki Müstakil Konut Başlangıçları 900 gidişatı daha net ortaya koyan müstakil konut başlangıçları verisi ise 800 daha güçlü bir artış oranı olan %7.9 luk artış oranı ile 728 bin adete yükseldi de istihdam tarafında yaratılan ek istihdam verileri ve mortgage faizlerinin halen düşük seyrediyor olması 2015 yılında da sektördeki toparlanmanın devam edeceğine işaret ediyor. Konut başlangıçları ile beraber açıklanan inşaat ruhsatları verisinde ise beklentilerin altında kalan 1032 bin adetlik bir veri açıklanmış olsa da genel resimde bozulmaya işaret etmiyor. Sektördeki momentumun devam edebileceğine işaret eden bir gösterge ise, genelde Aralık ayında inşaat firmalarının yıl bitmeden konut satışlarına ağırlık vermeleri ve başlangıçları ertelemelerine karşın 2014 sonunda başlangıçlarda görülen güçlü artış gelecek yıl için firmaların da güvenlerinin yüksek olduğunu gösteriyor. Euro Bölgesi nde PMI verileri 2015 e ılımlı bir başlangıç yaptı. Euro Bölgesi nde satın alma yöneticileri endeksi PMI endekslerinde bileşik endeks Ocak ayı öncü değerinde beklentilerin üzerinde geldi. Hem üretim hem de hizmetler sektöründeki aktivitenin göstergesi bileşik PMI endeksi 51.4 den 51.7 ye artış beklentilerinin ötesinde 52.2 ye yükseldi. Bölgenin en büyük ekonomisi Almanya da Euro Bölgesi Üretim PMI Endeksi da 52.4 olan beklentinin üzerinde 52.6 olarak açıklanırken, en büyük ekonomisi Fransa da aksine 49.7 den 49.5 e geriledi nin altının daralmayı işaret ettiği verilerde, Fransa imalat PMI verisi Euro Bölgesi 40 ise 47.5 den 49.5 e güçlü bir artış kaydetti. Genel olarak ekonomik Almanya aktivitede görülen yavaşlama trendi 2015 başlarında artış gösterebilecek bir sinyal veriyor. Euro Bölgesi PMI fiyat endeksi ise Şubat Fransa dan bu yana en düşük seviyesi olan 46.9 a gerileyerek firmaların hızla fiyat düşürdüğüne işaret etti

4 Yurt İçi Gelişmeler Merkez Bankası Faiz Kararı, Ocak 2014 Merkez Bankası (MB) bu ayki toplantısında son günlerde oluşan genel piyasa beklentisine paralel olarak politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranda 50 baz puanlık ölçülü bir indirime giderek %8.25 ten %7.75 e indirdi. MB % olan gecelik borç verme faizini (Piyasa yapıcılar %10.75) ve %7.5 olan gecelik borçlanma faizini ise değiştirmedi. MB, munzam karşılık oranlarında ve rezerv opsiyon katsayılarında da değişikliğe gitmedi. MB, enflasyon görünümü konusunda önceki karar metnindeki söylemini koruyarak makro-ihtiyati önlemlerin ve para politikasındaki sıkı duruşun çekirdek enflasyon eğilimi üzerinde olumlu etkisi olduğunu belirtti. Buna ek olarak, kurul enflasyon beklentilerindeki olumlu yöndeki seyre de vurgu yaparak, bunun politika faizinde ölçülü indirim yapılmasına karar verilmesine neden olduğu belirtildi. Enflasyonun yıl ortasında hedefle uyumlu seviyelere geleceğini belirten kurul, enflasyondaki düşüşün kalıcı olması için para politikasında temkinli bir yaklaşım gerektiğine de dikkat çekti. Önümüzdeki dönemde, MB getiri eğrisinin yataya yakın seyretmesiyle para politikasındaki sıkı duruşun devam edeceğini tekrarlarken, enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurların yakından izlenecek olduğunu yineledi. MB, bir önceki toplantıda olduğu gibi dış talepteki zayıflamaya dikkat çekerken, iç talebin ise büyümeye ılımlı katkı yaptığı belirtti. Ayrıca, yapısal reformların uygulamaya geçirilmesinin büyüme potansiyelini önemli ölçüde artırabileceğini tekrarladı. Merkez Bankası bu ayki karar metninde enflasyon beklentilerindeki iyileşme yorumu dışında genel olarak bir önceki aya benzer söylemlerini korudu. MB büyüme tarafında temkinli tavrını sürdürürken, enflasyon tarafında ise yılının ortalarında hedefle uyumlu olacağına vurgu yaptı. Ocak ayı beklenti anketinde 12 ay ve 24 ay sonrası için enflasyon beklentilerindeki (sırasıyla %6.8 ve %6.4) düşüşün sürmesi piyasanın MB ile (2015 yılsonu %6.1) görüşüne yaklaşmaya devam ettiğine işaret ediyor. MB nin enflasyondaki düşüşün kalıcı olması için para politikasında temkinli bir yaklaşım gerektiğine ve bundan sonraki kararların enflasyonun gidişatına bağlı olacağına vurgu yapmasına bakarak temkinli duruşunu koruduğunu görüyoruz. Merkez Bankası nın bundan sonraki süreçte ölçülü faiz indirimlerine devam etmesi enflasyon gerçekleşmelerine bağlı olacaktır. Yeni Metinden Çıkarılan Yeni Metine Eklenen Sıkı para politikası duruşunun ve alınan makroihtiyati önlemlerin etkisiyle kredi büyüme hızları makul düzeylerde seyretmektedir. Dış ticaret hadlerindeki olumlu gelişmeler ve tüketici kredilerinin ılımlı seyri cari dengedeki iyileşmeyi destekleyecektir. Dış talep zayıflarken zayıf seyrini korurken iç talep büyümeye ılımlı düzeyde katkı vermektedir. Kurul, açıklanan yapısal reformların uygulamaya geçirilmesinin büyüme potansiyelini önemli ölçüde artırabileceğini değerlendirmiştir. Yılın başında alınan makroihtiyati önlemlerin ve para Para politikasındaki sıkı duruşun duruş ve alınan makroihtiyati önlemler enflasyonu, özellikle enerji ve gıda dışı (çekirdek) enflasyon eğilimi üzerindeki göstergelerini ve enflasyon beklentilerini olumlu etkileri gözlenmektedir.yönde etkilemektedir. Ayrıca, başta petrol olmak üzere düşen emtia fiyatları enflasyonda öngörülen enflasyondaki düşüş sürecini destekleyecektir. desteklemektedir. Bu olumlu gelişmeleri değerlendiren Kurul, bir haftalık repo faizinde ölçülü bir indirim yapılmasına karar vermiştir. Mevcut para politikası duruşu altında Kurul, enflasyonun 2015 yılında, ilk yarıda daha hızlı olmak üzere, Enflasyon Raporunda belirtilen görünümle yılının ortalarında hedefle uyumlu bir düşüş sergileyeceğini seviyelere geleceğini öngörmektedir. Enflasyon Bununla birlikte, enflasyondaki düşüşün kalıcı olması için para politikasında temkinli bir yaklaşım gerekmektedir. Bu çerçevede, önümüzdeki dönemde para politikası kararları enflasyon görünümündeki iyileşmenin hızına bağlı olacaktır. Enflasyon beklentileri, fiyatlama davranışları ve enflasyonu etkileyen diğer unsurlar yakından izlenecek ve enflasyon görünümünde belirgin bir iyileşme sağlanana kadar getiri eğrisini yataya yakın tutmak suretiyle para politikasındaki sıkı duruş sürdürülecektir. 4

5 H. Senedi Piyasaları Para Piyasaları Haftalık ve Aylık Getiri DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler Risk iştahında uzun bir aradan sonra önemli bir yükseliş yaşandı Libor faizleri tarihi düşük seviyelerine yakın seyretmeye devam ediyor Risk iştahının yükseldiği hafta da hemen hemen bütün hisse senedi endeksleri primlendi Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir. 5

6 Emtia Piyasaları Döviz Piyasaları Tahvil Piyasaları DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler Gösterge tahvil getirisi %7 nin de altını test etti. EUR/USD ECB kararının ertesinde 1.12 nin altına kadar geriledi Emtia endekslerinde halen önemli bir toparlanma yok, altının ons fiyatı 1300$ ın altında seyrediyor Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir. 6

7 Veri Akışı Haftalık Veri Takvimi Ülke Veri Saat Beklenti Gerçekleşen Önceki Revize Önem 26 Ocak Pazartesi Almanya IFO İş ortamı endeksi (Ocak) 11: Orta Türkiye Kapasite Kullanım Oranı (Ocak) 14: % -- Orta Türkiye Reel Kesim Güven Endeksi (Ocak) 14: Orta 27 Ocak Salı Türkiye I. Enflasyon Raporu 10: Yüksek İngiltere GSYH (Yıllık Değişim, %) (4. Çeyrek) 11: % % -- Yüksek İngiltere GSYH (Çeyreklik Değişim, %) (4. Çeyrek) 11: % % -- Yüksek Dayanıklı Tüketim Malı Siparişleri (Aralık) 15: % % -0.90% Orta S&P CaseShiller Konut Fiyat Endeksi (Kasım) 16: % % -- Orta Tüketici Güven Endeksi (Ocak) 17: Orta Yeni Konut Satışları (Aralık) 17:00 450K K -- Orta Yeni Konut Satışları (Aylık Değişim, % ) (Aralık) 17: % % -- Orta 28 Ocak Çarşamba Türkiye Tüketici Güven Endeksi (Ocak) 10: Orta Euro Bölgesi Avrupa Merkez Bankası Marjinal Borç Verme Faiz Oranı 14: % % -- Yüksek 29 Ocak Perşembe FED Faiz Kararı 21: % 0.25% 0.25% -- Yüksek Almanya TÜFE (Yıllık Değişim %) (Ocak, Geçici) 15: % % -- Yüksek Haftalık İşsizlik Başvuruları (24 Ocak) 15:30 300K K -- Orta Bekleyen Konut Satışları (Aylık Değişim, %) (Aralık) 17: % % -- Orta 30 Ocak Cuma Almanya Perakende Satışlar (Yıllık Değişim, %) (Aralık) 09: % % -0.80% Orta Türkiye Dış Ticaret Açığı (Aralık) 10:00-8.5B B -- Yüksek Euro Bölgesi TÜFE Tahmini (Yıllık Değişim, %) (Ocak) 12: % % -- Yüksek Euro Bölgesi İşsizlik Oranı (Aralık) 12: % % -- Orta Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamları (Yıllık Değişim, %) (4. Çeyrek) 15: % % -- Orta GSYH (Yıllıklandırılmış) (Çeyreklik Değişim, %) (4. Çeyrek) 15: % % -- Yüksek Michigan Üniversitesi Güven Endeksi 17: Orta 7