SIVI ELEKTROLİT DENGESİ/DENGESİZLİĞİ VE SIVI TAKİBİ
|
|
- Ece Necmi
- 6 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 SIVI ELEKTROLİT DENGESİ/DENGESİZLİĞİ VE SIVI TAKİBİ TC BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ HEMŞİRELİK HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET İÇİ EĞİTİM HEMŞİRELİĞİ
2 SIVI ELEKTROLİT DENGESİ Sağlıklı bir vücutta, vücut sıvılarının hacimleri ve bileşimleri bir çok metabolik aktiviteye rağmen, dikkate değer şekilde dengede tutulur. Böbreklerin idrarla vücudun gereksinimlerine göre su, elektrolit ve solüt atımını düzenlemesi sonucu korunan bu denge mekanizmasına sıvı-elektrolit dengesi denir.
3 SIVI ELEKTROLİT DENGESİ Sıvı ve elektrolit dengesi fizyolojik homeostazise bağlıdır. Homeostazis, dış etkenlere karşı hücrelerin bulunduğu iç ortamdaki dengenin sürdürülmesidir. Hem sağlığın sürdürülmesi hem de hastalıkların tedavisinde sıvı ve elektrolit dengesinin sağlanması önemlidir. 3
4 VÜCUT SIVILARI Vücut sıvılarının başında su gelmektedir. Sağlıklı, yetişkin bir bireyde vücut ağırlığının ortalama %60-70'ini toplam vücut suyu oluşturur. Toplam vücut suyu oranındaki değişiklikler yaş, cinsiyet ve vücuttaki yağ miktarına bağlıdır. Cinsiyetin toplam vücut suyuna etkisi ise kadınlarda adölesan döneminden itibaren, erkeklere göre yağ dokusunun miktarının nisbeten daha fazla olmasından kaynaklanmaktadır. 4
5 VÜCUT SUYUNUN KOMPARTMANLARA DAĞILIMI Toplam Vücut Suyu = Vücut ağırlığının %50-60 ı (erkeklerde %60 ı, kadınlarda %50 si) Su oranı yaş, cinsiyet, obezite gibi faktörlerle değişiklik göstermektedir İntraselüler su (2/3) 28 litre Ekstraselüler su (1/3) 14 litre İnterstisyel su (2/3) 28 litre 9.4 litre 4.6 litre İntravasküler su (1/3)
6 6
7 7
8 VÜCUT İÇİNDE SUYUN GÖREVLERİ Hücre metabolizması için uygun ortam hazırlar. Maddelerin hücre içine ve hücre dışına taşınmasını sağlar. Hücre fonksiyonları için gerekli katı maddelere çözücü görevi yapar. Vücut ısısını düzenler. Vücut sıvılarının fiziksel ve kimyasal devamlılığını sağlar. Besinleri moleküllerine ayırır böylece sindirime yardım eder. Kan volümünü sağlar. Vücuttan artık maddelerin atılabilmesi için gerekli ortamı sağlar. Eklemlerin kayganlığını ve cildin esnekliğini sağlar. Besinlerin depolanması su ile gerçekleşir. 8
9 *NORMAL SIVI DENGESİ* Suyun vücuda alınış yolu Sıvı içecekler ile alınan su Alınan Besinlerdeki gizli su Metabolik süreçler sonucu elde edilen Alınan su miktarları Suyun vücuttan atılış yolu 1200 İdrarla kaybedilen su 1100 Solunumla kaybedilen su Kaybedilen su miktarları 1500 Bedende normal sıvı hacminin korunması için günlük sıvı alımının günlük sıvı kaybına yaklaşık eşit olması gerekir Terle kaybedilen 600 Toplam alınan 2600 Toplam kaybedilen
10 VÜCUTTA SIVI DENGESİNİN SAĞLANMASI: Normal bir birey tarafından günde ortalama 2-3 lt su alınır. (Bu suyun yaklaşık 0.5 lt si vücuda alınan katı gıdaların kapsadığı su ve oksidasyon sonucu oluşan sudur) Su, barsaklardan süratle emilir ve hücre zarının geçirgenliği nedeniyle ekstrasellüler ve intrasellüler kompartmanlara difüzyonla dağılır. Günlük alınan suyun, 0.1 lt si Barsaklardan feçesle 0.3 lt si Solunum sisteminde buharlaşma ile 0.4 lt si Deriden terlemeyle kaybedilir. Geri kalan 1,5 lt si ise Böbreklerden idrarla atılır.
11 VÜCUT SIVILARININ DAĞILIMI Organizmada vücut sıvıları, hücre içi (intraselüler) ve hücre dışı (ekstraselüler) sıvı olmak üzere iki şekildedir. İntraselüler Sıvı: Hücre içinde bulunur ve hücrenin kimyasal işlevlerini sürdürebilmesi için gereken sıvı ortamı sağlar. Metabolik olaylar hücre içi sıvıda oluşur, hücreler bu sıvıdan O2 ve besin gereksinimlerini alırlar ve hücre metabolizma atıklarını da bu sıvıya boşaltırlar. İntraselüler sıvı, toplam vücut suyunun yaklaşık %70 ini oluşturur. 11
12 VÜCUT SIVILARININ DAĞILIMI Ekstraselüler Sıvı: Hücre dışında bulunur ve toplam vücut suyunun yaklaşık %30'unu oluşturur. Ekstraselüler sıvı, organizmada besin maddeleri, oksijen ve metabolik atıklar gibi maddeleri taşır ve hücrenin gerekli madde alışverişini yapabilmesi için de sıvı ortamı sağlar. 12
13 Ekstrasellüler sıvı organizmada başlıca 3 biçimde bulunur. İntravasküler Sıvı (Plazma): Plazma, kanın hücresiz kısmıdır. Yetişkin bir bireyde plazma volümü yaklaşık 3 litredir. İnterstisyel Sıvı: Hücreler arasındaki boşlukları doldurur. "Doku sıvısı "da denir, tüm ekstraselüler sıvının 3/4'ünü oluşturur. Transsellüler Sıvı: Epitel zar aracılığı ile diğer vücut kısımlarından ayrılmış olan sıvılardır. Beyin omurilik, eklem içi, göz içi, plevra, periton ve perikart sıvıları ile sindirim bezlerinin sıvılar bu gruba girer. 13
14 ELEKTROLİTLER Vücut sıvılarının en büyük kısmını su oluşturur. Geri kalan ise bu suda erimiş maddelerdir. Bu maddelerin çoğu elektrolitlerdir. "Elektrolit", herhangi bir çözücüde pozitif ve negatif elektrik yüklü iyonlarına ayrışarak elektrik akımını ileten maddedir. Elektrolitlerin en iyi bilinen örnekleri, asitler, bazlar ve tuzlardır. Pozitif yüklü iyonlara "katyon", negatif yüklü iyonlara ise "anyon" denir. Elektrolitlerin ölçüm birimi "miliekivalan" (meq)'dır. 14
15 Organizmada Bulunan Başlıca Elektrolitler Katyonlar (meq/l): Sodyum (Na+), Potasyum (K+), Kalsiyum (Ca++), Magnezyum (Mg++), Total katyonlar Anyonlar (meq/l): Klorür (CI-), Bikarbonat (HCO3-), Fosfat ve Sülfat, Organik asitler, Proteinler, Total anyonlar 15
16 16
17 17
18 Elektrolitlerin Görevleri Nöromüsküler irritabiliteyi sağlar. Sıvıların ozmolaritesini sağlar. H+ dengesini düzenlemede görev alır. Organizmada su hacminin düzenlenmesinde görev alır. Organizmada bölümler arası sıvı dağılımı sağlar. Hücre membranının işlevinde etkilidir. Biyolojik süreçlerde işlev görür. Hücre işlevlerinde yer alır. 18
19 SIVI VE ELEKTROLİTLERİN HAREKETLERİ Osmolarite: 1 lt sıvıda çözünmüş 1 mol katı partiküle denir. ( 1 Osm/lt ) Osmolalite : 1 kg sıvıda çözünmüş 1 mol katı partiküle denir. ( 1 Osm/kg ) Vücut sıvıları gibi seyreltik sıvılarda 1 kg ile 1 lt arasındaki fark küçük olduğundan bu iki terim hemen hemen eş anlamlı kullanılır. Aktif Transport: İyonların hücre membranından kimyasal ve elektriksel bir güce karşı geçmesidir ve enerji gerektiren bir 19 olaydır.
20 SIVI ELEKTROLİT DENGESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Yaş Vücut Yapısı Çevre Isısı Beslenme Stres Egzersiz Hastalıklar Vücut Sıvı Kaybı 20
21 SIVI VE ELEKTROLİT DENGESİNİ DÜZENLEYEN SİSTEMLER Nöro - Endokrin Sistem: Antidiüretik Hormon, Aldesteron, Tiroid Hormon, Diüretik Hormon, Parathormon, Kalsitonin Gastrointestinal Sistem: Gastrointestinal sistem fonksiyonlarındaki bozukluklar sıvı elektrolit dengesizliklerine neden olur. Renal Sistem: Herhangi bir renal hastalık böbrek fonksiyonunu bozarak bedenin sıvı elektrolit dengesini bozabilir. Sinir Sistemi: Vücudun sıvı kaybetmesini engelleyen ADH, hipotalamustan salgılanır, arka hipofizde depolanır. 21 Solunum Sistemi: Solunum yolu ile günde yaklaşık 400 ml su kaybı da olmaktadır.
22 SIVI ELEKTROLİT DENGESİZLİKLERİNİN BAŞLICA NEDENLERİ: Sıvı ve elektrolitlerin az olması; gereksinimden daha az alınması ya da atımın artması, Sıvı ve elektrolitlerin fazla olması; normalde vücuttan atılabilecek miktardan daha fazla alınması, böbrek ve karaciğer hastalığı nedeniyle yeterli atımın olmaması, yanık ve travmalarda doku ölümü nedeniyle vücutta fazla miktarda elektrolit birikimi, Sıvı ve elektrolitlerin bedende tutulması (örneğin, ödem), Sıvı-elektrolit dengesini düzenleyici mekanizmaların bozulması. 22
23 Sıvı elektrolit dengesizlikleri 1. Su-sodyum dengesizlikleri 2. Potasyum dengesizlikleri 3. Kalsiyum dengesizlikleri 4. Magnezyum dengesizlikleri 5. Hidrojen iyonu dengesi/dengesizlikleri olarak yer almaktadır. 23
24 Su-Sodyum Dengesizlikleri 1. Ozmolar dengesizlikler - Hiperozmolar dengesizlikler - Hipoozmolar dengesizlikler 2. Volüm dengesizlikleri (izotonik dngesizlikler) 24
25 Hiperozmolar dengesizlikler Vücut sıvılarında su miktarının azalması ya da sodyum miktarının artmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Hastada dehidratasyon belirtileri ortaya çıkar. Susama hissi, deri turgorunda azalma, göz kürelerinde yumuşama, ateş yüksekliği, tansiyonda düşme, kan vizkotesinde artma görülür. 25
26 Tedavi ve Hemşirelik Bakımı Kaybolan sıvının yerine konması: Sıvı takibi ve kaydının yapılması, AÇT takibi, saatte 30, 24 saatte 500 ml den az idrar çıkımı doktora bildirilmelidir. Vital bulgular 2 saatte bir alınmalı, Hastanın bilinç düzeyi takip edilir, Hasta her gün tartılır, Deri ve mukoz membran bütünlüğü izlenir, 26
27 Hipoozmolar dengesizlikler Vücut sıvılarında su miktarının azalmasına bağlı olarak ortaya çıkar. Su alınmasının arttığı durumlarda, su atılımının azaldığı durumlarda, ADH salınımının fazla olduğu durumlarda, Na + kaybının fazla olduğu durumlarda ortaya çıkar. 27
28 Volüm Dengesizlikleri İzotonik veya volüm dengesizliklerinde Na + ve su birlikte azalır veya çoğalır. Bu birliktelik direkt olarak ekstraselüler sıvının hacmini etkiler. Ekstraselüler sıvı volüm azalması ve ekstraselüler sıvı volüm fazlalığı olarak iki şekilde görülür. Kliniğine uygun tedavi planlanır. 28
29 Vücudun günlük idame sıvı gereksinimi HOLIDAY - SEGAR YÖNTEMİ Vücut ağırlığı kg Su gereksinimi ml / gün 3 10 kg 100 ml/kg kg 1000 ml + 50 ml/kg >20 kg 1500 ml + 20 ml/kg
30 Vücudun günlük idame elektrolit gereksinimi HOLIDAY-SEGAR YÖNTEMİ Sodyum Potasyum Klor 3 meq / 100 ml su 2 meq / 100 ml su 2 meq / 100 ml su
31 Potasyum (K+) Dengesizliği Hipokalemi: Serum potasyum düzeyinin normal değerinin (3.5 meq/lt) altında olmasıdır. Diyare, kusma, nazogastrik dekompresyon, organizmadan potasyum kaybına neden olan bazı ilaçların kullanımı gibi durumlarda hipokalemi ortaya çıkar. 31
32 Hipokalemi belirtileri Kardiyak bulgular EKG değişiklikleri (T dalgasının düzleşmesi, U dalgasının çıkması), dijital intoksikasyonu, aritmiler Nöromüsküler bulgular Halsizlik, kas krampları, konstipasyon, ileus paralizi, rabdomiyoliz, Renal bulgular Hipopotasemik nefropati (proksimal tubuluslarda vakuolizasyon, tubulointerstisyel fibrozis), metabolik alkaloz, amonyak sentezinde artma, nefrojenik diabetes insipidus Metabolik bulgular İnsülin sekresyonunda azalma, renin artma, aldosteron salgılanmasında azalma salgılanmasında 32
33 Tedavide dikkat edilmesi gerekenler Oral potasyum tedavisi Potasyum klorür veya potasyum sitrat Böbrek fonksiyonu normal olan hastalarda günde meq a kadar verilebilir. Parenteral potasyum tedavisi Parenteral potasyum tedavisi mutlaka infüzyon şeklinde yapılmalıdır. 1 amp KCl (10 ml) 10 meq K+ içerir (1000 meq/l)! POTASYUMUN DİREKT İNTRAVENÖZ VERİLMESİ ÖLÜME YOL AÇAR! İnfüzyon sıvısındaki K+ konsantrasyonu meq/l yi geçmemelidir. İnfüzyon hızı saatte meq ı geçmemelidir! 33
34 Tıbbi Tedavi Ve Hemşirelik Bakımı Hipokalemiye aday olan hastaların diyetine K + içeren yiyeceklerin konulması (muz, portakal, şeftali, domates, patates vs.) K + u yerine koymak için kullanılacak diğer bir yol hastaya oral ilaçlar verilmesidir. K + hastaya IV yollat verilebilir. K + un verilmesi sırasında hastaların damaryollarında aşırı ağrı olabilir, mayinin yavaş verilmesi gerekmektedir. IV K + alan hasta monitörize edilmelidir. Hasta yakından takip edilmelidir. AÇT takibi yapılmalıdır ve kaydedilmelidir. 34
35 Potasyum (K+) Dengesizliği Hiperkalemi: Serum potasyum düzeyinin normal sınırların üzerinde olmasıdır. Böbrek yetmezliği, yanık ve travma gibi hücre harabiyetine neden olan durumlar, potasyum içeren intravenöz sıvıların hızlı verilmesi gibi nedenlerle hiperkalemi gelişir. Potasyumun aşırı artışı acil bir durumdur ve hastada kardiyak arrest olabilir. 35
36 Belirti Ve Bulgular; Kardiyak bulgular: EKG değişiklikleri (T dalgasının sivrileşmesi, P dalgasının düzleşmesi, PR aralığının uzaması, QRS kompleksinin genişlemesi), aritmiler. Nöromüsküler bulgular: Halsizlik, parestezi, paralizi. Renal bulgular: Amonyak sentezinin azalması. Metabolik bulgular: İnsülin sekresyonunda artma, aldosteron salgılanmasında artma. 36
37 Tıbbi Tedavi ve Hemşirelik Bakımı Hiperkalemide hemşirelik bakımının amacı risk altındaki hastalarda hiperkaleminin gelişmesini önlemek ve serum K + düzeyinin düşürülmesine yardımcı olmaktır. Vücutta biriken K + un atılması idrar miktarının artırılması ile olasıdır. İdrar atılımının iyi olmadığı, böbrek fonksiyonlarının yetersiz olduğu durumlarda hemodiyaliz veya peritoneal diyalize başvurulur. 37
38 Tıbbi Tedavi Ve Hemşirelik Bakımı Kayexalate K + un bağırsaktan atılmasını sağladığı için kullanılabilir. İnfüzyon şeklinde verilecek glukoz ve insülinde K + un hücre içine girmesini sağlayarak serum K + değerinin düşmesine yardımcı olur. Fazla K + içeren yiyeceklerin diyetten kısıtlanması, Enfeksiyon varsa tedavi edilmesi (doku yıkımı K + un açığa çıkmasına neden olur), Hastaya diyette yeterli karbonhidrat verilmesi tedavide yardımcı birer yoldur. 38
39 Kalsiyum (Ca) Dengesizliği Hipokalsemi: Serum Ca ++ unun %9 mgr ın altında olmasıyla ortaya çıkan tablodur. Yanlışlıkla paratiroid bezlerinin de çıkarıldığı tiroidektomilerden sonra, Diyette D vitamininin yetersiz alınması durumunda, Fazla miktarda sitratlı kan verilmesi durumunda, Ca ++ gereksinimnin artmış olduğu gebelik ve laktasyon dönemlerinde, Diyare, pankreatit, hipoparatiroidizm, böbrek hastalıkları gibi durumlarda gelişir. 39
40 Tıbbi Tedavi Ve Hemşirelik Bakımı Hipokalsemi IV, IM veya oral kalsiyum tuzları verilerek düzeltilmeye çalışılır. Oral veriliyorsa yemeklerden yarım önce veya uyku zamanı verilmeli emilimin yüksek olması için IV verilirken doku harabiyetine neden olduğu için infiltrasyon oluşumu önlenmelidir. 40
41 Tıbbi Tedavi Ve Hemşirelik Bakımı Ca + +, fosfat ve karbonat içeren sıvılara eklendiğinde çökme olacağından bu mayilere (izolayt M, hipotamine vb.) eklenmemelidir. Dijital alan hastaya Ca + + verilmemelidir. Ca + + iyonları dijital etki yapacağından dijital alan hastalarda dijital zehirlenmesine yol açabilir. Ca + + tedavisi kardiyak arreste neden olacağından hastanın EKG monitörüne bağlanması önerilir. 41
42 Kalsiyum (Ca) Dengesizliği Hiperkalsemi: Serum kalsiyum düzeyinin %11 mg ın üstüne çıkmasına denir, vücuda fazla miktarda kalsiyum ve D vitamini alınması, hiperparatiroidizm, böbrek yetmezliği gibi nedenlerle ortaya çıkar. 42
43 Tıbbi Tedavi Ve Hemşirelik Bakımı Ca + + ve D vitamini alımı kısıtlanır. Hastaya izotonik solüsyonların infüzyonla verilmesi Ca + + un idrarla atılımını kolaylaştırır. Hiperkalsemili hastalar kas zayıflığı nedeniyle kaza ve yaralanmalara yatkın olurlar. Bu nedenle hemşire travmalar yönünden gerekli tedbirleri almalıdır. 43
44 Magnezyum (Mg) Dengesizliği Hipomagnesemi: Serum magnezyum düzeyinin 1.5 meq/lt'nin altına düşmesiyle ortaya çıkan tablodur. Diyetle yetersiz magnezyum alımı, kronik alkolizm, diyare ve bazı ilaç tedavilerine bağlı olarak ortaya çıkar. 44
45 Tıbbi Tedavi Ve Hemşirelik Bakımı İlk iş eksik olan Mg ++ u yerine koymaktır. Bu amaçla magnezyum sülfat kullanılmaktadır. IV ve IM formu vardır. Eğer IM yapılacaksa gluteal kasa çok derine yapılmalıdır, oldukça ağrılıdır. Magnezyum oligürik ve şiddetli volüm açığı olan hastalarda verilmemelidir. 45
46 Tıbbi Tedavi Ve Hemşirelik Bakımı IV yapabilmek için BFT değerleri normal olmalıdır. IV infüzyonda hasta yakından izlenmeli, aşağıda yer alan durumlarda infüzyon hemen durdurulmalıdır: Sıcaklık hissi, Susama Kızarma ve terleme Letarji Motor fonksiyonlarda azalma Kan basıncında düşme Derin tendon reflekslerde azalma veya kaybolma. 46
47 Magnezyum (Mg) Dengesizliği Hipermagnesemi: Serum Mg ++ düzeyinin 2,5 meq/l nin üstüne çıkmasıyla ortaya çıkan tablodur. Mg ++ içeren laksatiflerin fazla kullanılması Böbrek yetmezliği, Hipomagnesemisi olan hasataya fazla Mg ++ nedenlerle ortaya çıkar. verilmesi gibi Sıcaklık hissinde artış, derin tendon reflekslerinde artış,letarji, konfüzyon, koma, solunum depresyonu, kardiyak arreste kadar varabilen belirtiler ile ortaya çıkabilir. 47
48 Tıbbi Tedavi Ve Hemşirelik Bakımı Tedavinin iki amacı vardır; 1. Amaç: Hipermagnesemiye yol açan durumun düzeltilmesidir. Bu amaçla dehidratasyon varsa düzeltilir, BFT bozukluğunda ise diyalize başlanır. 2. Amaç: Mg ++ fazlalığının neden olduğu durumları düzeltmektir. Magnezyum düzeyi 10 mg/dl i geçiyorsa acil tedavi gerekir. Birlikte bulunan asidoz düzeltilir. Hücre dışı sıvı açığı düzeltilir, 5-10 meq/kg kalsiyum klorür veya kalsiyum glukonat IV verilir. 48
49 PARENTERAL SOLÜSYONLAR (KRİSTALOİDLER) Dekstroz Solüsyonları % 5 Dekstroz (50 g/l dekstroz) 200 kcal/l 250 mosm/l %10 Dekstroz (100 g/l dekstroz) 400 kcal/l 500 mosm/l %20 Dekstroz (200 g/l dekstroz) 800 kcal/l 1000 mosm/l Sodyum Klorür İçeren Solüsyonlar İzotonik NaCl (%0.9 NaCl) (154 meq/l Na +, 154 meq/l Cl - ) 310 mosm/l %3 NaCl solüsyonu (513 meq/l Na +, 513 meq/l Cl - ) 1025 mosm/l Dekstroz ve Sodyum Klorür İçeren Solüsyonlar % 5 Dekstroz, % 0.9 NaCl solüsyonu (50 g/l dekstroz, 154 meq/l Na +, 154 meq/l Cl - ) 200 kcal/l 560 mosm/l % 5 Dekstroz, % 0.45 NaCl solüsyonu (50 g/l dekstroz, 77 meq/l Na +, 77 meq/l Cl) 200 kcal/l 405 mosm/l
50 PARENTERAL SOLÜSYONLAR (KRİSTALOİDLER) Potasyum İçeren Solüsyonlar Isolyte 140 meq/l Na +, 10 meq/l K +,5 meq/l Ca ++, 3 meq/l Mg ++, 103 meq/l Cl -, 47 meq/l asetat, 8 meq/l sitrat 320 mosm/kg Kadalex 50 g/l dekstroz, 27 meq/l K +, 27 meq/l Cl kcal/l 310 mosm/kg Isolyte-M 50 g/l dekstroz, 40 meq/l Na +, 35 meq/l K +, 40 meq/l Cl -, 15 meq/l HPO 4=, 20 meq/l asetat 200 kcal/l 320 mosm/kg
51 Poliiyonik Solüsyonlar Ringer solüsyonu PARENTERAL SOLÜSYONLAR (KRİSTALOİDLER) 147 meq/l Na +, 4mEq/L K +, 4 meq/l Ca ++, 155 meq/l Cl mosm/kg Laktatlı Ringer solüsyonu 130 meq/l Na +, 4mEq/L K +, 3 meq/l Ca ++, 109 meq/l Cl -, 28 meq/l laktat 310 mosm/kg %5 Dekstrozlu Laktatlı Ringer solüsyonu 50 g/l dekstroz, 130 meq/l Na +, 4mEq/L K +, 3 meq/l Ca ++, 109 meq/l Cl -, 28 meq/l laktat 200 kcal/l 310 mosm/kg
52 SIVI-ELEKTROLİT TEDAVİSİ İLKELERİ Nabız, hematokrit ve santral venöz basınç veya pulmoner kapiller kapak Büyük miktarda sıvı hızla verildiği durumlarda veya böbrek yada kalp hastalığıteşhis edilen hastalarda, salin çözeltileri verilirken; kan basıncı, basıncı gibi hacim parametreleri dikkatle takip edilmelidir! Dextroz içeren solüsyonlar tüm vücut bölmelerine dağılır. NaCl içeren solüsyonlar yaklaşık üçte ikisi interstisiyuma, kalan üçte biri damar içi bölüme olmak üzere extrasellüler bölüme dağılır.
53 SIVI-ELEKTROLİT TEDAVİSİ İLKELERİ Sodyumun böbrekte birikimi ile kendini belli eden durumlarda böbreklerden Na ın atılım hızına ve extrasellüler sıvı hacim artışındaki orana göre Na alımı önlenmelidir!!! İntravenöz uygulanan kolloid içeren solüsyonlar genellikle tamamen damar içi bölümde kalır ancak assit, nefrotik sendrom, erişkin respiratuar distres sendromu ya da yaygın doku travmasında bu durum olmayabilir. 53
54 İlaç Etkileşimleri Ve Dikkat Edilmesi Gerekenler Parenteral kalsiyum ile parenteral potasyumun birlikte verilmesi kardiyak aritmi riskini arttırır. Kalsiyum ile sefalotin, tetrasiklinler verilmemeli. Sodyum bikarbonat; Kalsiyum amp, vitamin amp, Ringer Laktat, tetrasiklinler, NorAdrenalin amp ile karıştırılmamalı. Furosemid hiçbir ilaçla (elektrolit dahil) karıştırılmamalıdır. Mannitol ve protein çözeltilerine hiçbir madde (elektrolit) ilave edilmemelidir. 54
55 İlaç Etkileşimleri Ve Dikkat Edilmesi Gerekenler İ.V. kalsiyum, magnezyumun etkisini antagonize eder. Kalsiyum tuzları, magnezyum sülfat ile karışırsa CaSO 4 çöker. ( kalsiyum sülfat) Kalsiyum içeren ampuller tetrasiklin sınıfı antibiyotiklerle birlikte alındığında bu antibiyotikleri etkisiz duruma getirir. Dopamıne DBL, sodyum bikarbonat gibi herhangi bir alkali intravenöz solüsyona eklenmemelidir. Açılmış ampullerde arta kalan içerik atılmalı ve daha sonraki kullanım için saklanmamalıdır. 55
56 ŞİFA BEKLEYEN YÜREKLERE SEVGİ GÖTÜREN ÇOK KIYMETLİ HEMŞİRELER
SIVI ELEKTROLİT DENGESİ/DENGESİZLİĞİ VE SIVI TAKİBİ
SIVI ELEKTROLİT DENGESİ/DENGESİZLİĞİ VE SIVI TAKİBİ TC BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ HEMŞİRELİK HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ HAZIRLAYAN: HİE. HEM. GÜLŞAH YAPICI 2 SIVI ELEKTROLİT
DetaylıFizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.
Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma
DetaylıGÜÇSÜZLÜK VE ELEKTROLİT BOZUKLUKLARI. Dr.Ramazan KÖYLÜ Acil Tıp Uzmanı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi
GÜÇSÜZLÜK VE ELEKTROLİT BOZUKLUKLARI Dr.Ramazan KÖYLÜ Acil Tıp Uzmanı Konya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Güçsüzlük: Kas gücü eksikliği Yorgunluk Baş dönmesi Halsizlik gibi klinik bulgularla kendisini
DetaylıVÜCUT SIVILARI. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN. Copyright 2004 Pearson Education, Inc., publishing as Benjamin Cummings
VÜCUT SIVILARI Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Su Dengesi Vücudumuzun önemli bir bölümü sudan oluşur ve su dengesi vücudun en önemli sorunlarından birisidir. Günlük olarak alınan ve vücuttan atılan su miktarı
DetaylıSıvı-Elektrolit ve Asit Baz Denge Farmakolojisi
Sıvı-Elektrolit ve Asit Baz Denge Farmakolojisi Prof.Dr. Ender Yarsan A.Ü.Veteriner Fakültesi Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı Normal hidratasyon dengesi İçecek ve yiyecekler; oksidasyon sonucu
DetaylıMagnezyum (Mg ++ ) Hipermagnezemi MAGNEZYUM, KLOR VE FOSFOR METABOLİZMA BOZUKLUKLARI
Magnezyum (Mg ++ ) MAGNEZYUM, KLOR VE METABOLİZMA BOZUKLUKLARI Dr Ali Erhan NOKAY AÜTF Acil Tıp AD 2009 Büyük kısmı intraselüler yerleşimlidir Normal serum düzeyi: 1.5-2,5 meq/l Hücre içinde meydana gelen
Detaylıİntrasellüler Sıvı (Hücre İçi Sıvı) Extrasellüler Sıvı (Hücre Dışı Sıvı) Total Vücut Suyu 60 = 42 lt Vücut Sıvı Bölmelerini Etkileyen Faktörler
Vücut ağırlığının yaklaşık %60 ını su oluşturur. Ölçümünde Deuterium Oksid kullanılır. Yağ dokusu ve yaş ile ters, kas dokusu ile doğru orantılıdır. Total vücut suyu, genel anlamda iki büyük kompartmanda
DetaylıSIVI-ELEKTROLİT VE ASİT BAZ DENGESİ. Dr. Nazan ÇALBAYRAM
SIVI-ELEKTROLİT VE ASİT BAZ DENGESİ Dr. Nazan ÇALBAYRAM Sıvı-elektrolit dengesizlikleri, bebeklerde ve küçük çocuklarda daha hızlı gelişir. Çünkü vücutlarında su oranı yüksektir. Sıvıların büyük bir oranı
Detaylı[embeddoc url= /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ]
VÜCUT SIVILARI [embeddoc url= http://enfeksiyonhastaliklari.com/wp-content/uploads/2015 /10/VÜCUT-SIVILARI.docx download= all viewer= microsoft ] SODYUM ( Na+) Na+; Sodyum klor ile birlikte serumun en
DetaylıNormalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır.
POTASYUM K+; Potasyum yaşam için gerekli önemli bir mineraldir. Hücre içinde bol miktarda bulunur. Hücre içindeki kimyasal ortamın ana elementidrir. Hergün besinlerle alınır ve idrarla atılır. Potasyum
DetaylıSIVI GEREKSİNİMİ ÇOCUKLARDA SIVI ELEKTROLİT TEDAVİSİ. Dr. Dilek DURMAZ AÜTF Acil Tıp ABD 25/05/2010. Vücut Sıvılarının Dağılımı
ÇOCUKLARDA SIVI ELEKTROLİT TEDAVİSİ Dr. Dilek DURMAZ AÜTF Acil Tıp ABD 25/05/2010 Doğumda vücut ağırlığının %75 i su iken, büyük çocuklarda bu oran %60 dır Yaşla birlikte HDS azalırken HİS artar Akut dehidratasyon
DetaylıDEHİDRE KÖPEKLERDE BİKARBONATLI SODYUM KLORÜR SOLÜSYONUNUN HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERE ETKİSİ
T.C. ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ İÇ HASTALIKLARI ANABİLİM DALI VİH-YL 2007 0002 DEHİDRE KÖPEKLERDE BİKARBONATLI SODYUM KLORÜR SOLÜSYONUNUN HEMATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL PARAMETRELERE
DetaylıADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3
ADIM ADIM YGS LYS 184. Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 2) Geri Emilim (Reabsorpsiyon) Bowman kapsülüne gelen süzüntü geri emilim olmadan dışarı atılsaydı zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde kaybedilirdi.
DetaylıSODYUM (Na + ) SODYUM METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI HİPONATREMİ HİPONATREMİ. Plazma Na + : meq/l,
SODYUM (Na + ) SODYUM METABOLİZMASI BOZUKLUKLARI Dr.M.Murat Özgenç Plazma Na + : 138 145 meq/l, Total vücut Na + : 58 meq/kg (Ort. total Na + : 4000 meq) Total değişebilir Na + : 41 meq/kg (Ort. 3000 meq,
DetaylıSIVI- ELEKTROLİT DENGESİ VE DENGESİZLİKLERİ. Prof. Dr. Tülin BEDÜK 2016
SIVI- ELEKTROLİT DENGESİ VE DENGESİZLİKLERİ Prof. Dr. Tülin BEDÜK 2016 Bedende su birbirinden zarlarla ayrılmış bölmelerde bulunur. Bu bölmelerdeki sıvı başlıca iki kısımda incelenir. 1) İntraselüler sıvı
DetaylıASİT- BAZ DENGESİ VE DENGESİZLİKLERİ. Prof. Dr. Tülin BEDÜK 2016
ASİT- BAZ DENGESİ VE DENGESİZLİKLERİ Prof. Dr. Tülin BEDÜK 2016 Herhangi bir çözeltinin asitliği veya bazlığı içindeki hidrojen iyonunun (H + ) konsantrasyonuna bağlıdır. Beden sıvılarının asit-baz dengesi
DetaylıBEÜ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ HEMŞİRELİK HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET İÇİ EĞİTİM HEMŞİRELİĞİ ASİT-BAZ DENGESİ / DENGESİZLİKLERİ
BEÜ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ HEMŞİRELİK HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET İÇİ EĞİTİM HEMŞİRELİĞİ ASİT-BAZ DENGESİ / DENGESİZLİKLERİ Asit-baz dengesi denilince hidrojen yoğunluğu akla gelir. Hidrojen:
DetaylıGENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM
GENEL SORU ÇÖZÜMÜ ENDOKRİN SİSTEM 1) Aşağıdaki hormonlardan hangisi uterusun büyümesinde doğrudan etkilidir? A) LH B) Androjen C) Östrojen Progesteron D) FUH Büyüme hormonu E) Prolaktin - Testosteron 2)
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıDÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ
DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ Kan, kalp, dolaşım ve solunum sistemine ait normal yapı ve fonksiyonların öğrenilmesi 1. Kanın bileşenlerini, fiziksel ve fonksiyonel özelliklerini sayar, plazmanın
DetaylıKan Gazı. Dr.Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Isparta Devlet Hastanesi. II. Isparta Acil Günleri Solunum Acilleri, 19 Ocak 2013 Isparta
Kan Gazı Dr.Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Isparta Devlet Hastanesi II. Isparta Acil Günleri Solunum Acilleri, 19 Ocak 2013 Isparta Normal Değerler ph 7.35-7.45 (ort. 7.40) ph 7.35 ise Asidoz 7.45 ise Alkaloz ph
DetaylıKlinik Biyokimya. Yrd.Doç.Dr.Filiz BAKAR ATEŞ
Klinik Biyokimya Yrd.Doç.Dr.Filiz BAKAR ATEŞ Vaka 29 yaşındaki ev kadını H.P. bir-iki aydır giderek artan halsizlik, boyunda şişkinlik, çarpıntı ve zayıflama şikayetleri ile endokrin polikliniğine başvurdu.
DetaylıHayatı Tehdit Eden Elektrolit Bozuklukları. Dr. Mutlu Kartal AÜTF Acil Tıp AD
Hayatı Tehdit Eden Elektrolit Bozuklukları Dr. Mutlu Kartal AÜTF Acil Tıp AD GİRİŞ Sıklıkla kardiyovasküler sorunlarla beraber Ritim bozukluğu yapabilirler Kardiyak arreste sebep olabilirler Laboratuar
DetaylıALIM ÇIKIM TAKİBİ PROTOKOLÜ REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hemşirelik Protokolleri Hazırlama Komitesi Adem Aköl Kalite Konseyi Başkanı Sinan Özyavaş Kalite Koordinatörü 1/6
DetaylıOlgular. Kan Gazı Değerlendirilmesi Sunum planı. AKG Endikasyonları
Sunum planı Olgularla Kan Gazı Değerlendirilmesi Dr. Ayhan ÖZHASENEKLER Acil Tıp Uzmanı Diyarbakır Devlet Hastanesi Neden Arteryel Kan Gazı ( AKG)? Değerlendirilen Parametreler Neler? Asit-Baz Dengesi
DetaylıLABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU
LABORATUVAR TESTLERİNİN KLİNİK YORUMU Alanin Transaminaz ( ALT = SGPT) : Artmış alanin transaminaz karaciğer hastalıkları ( hepatosit hasarı), hepatit, safra yolu hastalıklarında ve ilaçlara bağlı olarak
DetaylıKanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler
EGZERSİZ VE KAN Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin
DetaylıBÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...
BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4
DetaylıNormalde kan potasyum seviyesi 3,6-5,0 mmol/l arasındadır.
POTASYUM K+; Potasyum yaşam için gerekli önemli bir mineraldir. Hücre içinde bol miktarda bulunur. Hücre içindeki kimyasal ortamın ana elementidrir. Hergün besinlerle alınır ve idrarla atılır. Potasyum
DetaylıMagnezyum, Klor, Fosfor Metabolizması ve bozuklukları
Plazma İnterstisyal İntraselüler Normal salin Ringer Laktat Katyonlar Sodyum 0 0 Potasyum, 0 Magnezyum Kalsiyum Toplam katyon Anyonlar, 0 00 7 Klorid 0 09 Akdeniz üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp A.B.D
DetaylıBaşlıca organizma sıvılarının ve salgılarının ortalama ph değerleri.
Asid-baz dengesi ph Başlıca organizma sıvılarının ve salgılarının ortalama ph değerleri. Organizma sıvıları, salgıları Ortalama ph Kan 7.4 Süt 6.7 Safra 7.8 İdrar 6.0 Pankreas özsuyu 8.0 Bağırsak özsuyu
DetaylıHİPERKALSEMİ. Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi
HİPERKALSEMİ Meral BAKAR Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Onkoloji Gündüz Tedavi Ünitesi Tanım: Hiperkalsemi serum kalsiyum düzeyinin normalden (9-11 mg/dl) yüksek olduğunda meydana gelen
DetaylıArter Kan Gazı Değerlendirmesi. Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı
Arter Kan Gazı Değerlendirmesi Prof. Dr. Tevfik Ecder İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Asit-Baz Dengesine Farklı Yaklaşımlar Seifter JL: N Engl
DetaylıKULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.
KULLANMA TALĐMATI DROGSAN SODYUM BĐKARBONAT % 8.4 Ampul Sadece damar içi kullanım içindir. Etkin madde Yardımcı maddeler : 10 ml lik ampul de 0.84 g sodyum bikarbonat içerir. : Enjeksiyonluk su Bu ilacı
DetaylıAyxmaz/biyoloji Homeostasi
Homeostasi - Değişen dış koşullara rağmen nispeten sabit bir iç fizyolojik ortamı sürdürme sürecidir. -Böylece vücut organlarının, normal sınırlarda verimli bir şekilde çalışması sağlanır. İki ana kontrol
DetaylıHÜCRE MEMBRANINDAN MADDELERİN TAŞINMASI. Dr. Vedat Evren
HÜCRE MEMBRANINDAN MADDELERİN TAŞINMASI Dr. Vedat Evren Vücuttaki Sıvı Kompartmanları Vücut sıvıları değişik kompartmanlarda dağılmış Vücuttaki Sıvı Kompartmanları Bu kompartmanlarda iyonlar ve diğer çözünmüş
DetaylıMİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI
MİNERALLER Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER İnsan vücudunun yaklaşık %4-5 i minareldir.bununda yarıya yakını Ca, ¼ ü fosfordur. Mg, Na, Cl, S diğer makro minerallerdir. Bunların dışında kalanlar
DetaylıSIVI ELEKTROLİT TEMEL BİLGİLER: POTASYUM
SIVI ELEKTROLİT TEMEL BİLGİLER: POTASYUM Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Liv Hospital-İSTANBUL İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi 14 Aralık 2018 http://tekinakpolat.com/ogrenciler-icin- yararli-kitaplar/ http://tekinakpolat.com/sivi-elektrolit/
DetaylıPOTASYUM KLORÜR %7.5 AMPUL
I.C.2. PROSPEKTÜS ÖRNEĞİ Potasyum klorür % 7,5 Ampul 10 ml Ampul STERİL APİROJEN FORMÜLÜ Bir Ampul: Potasyum klorür... 0,750 g Enjeksiyonluk su...y.m. 10.00 ml içerir. 10 ml lik 1 ampul de 10 meq potasyum
Detaylıİshallerin En Yaygın 6 Nedeni
21 Günden Küçük ük Buzağılarda ğ Meydana Gelen İshallerin En Yaygın 6 Nedeni Enterotoksijenik E. coli (< 4 gün), Rotavirus (4-21 gün), Coronavirus (4-21 gün), Cryptosporidium parvum (5-28 gün) Salmonella
DetaylıDEHİDRASYON: Vaka Temelli İnteraktif Tartışma
DEHİDRASYON: Vaka Temelli İnteraktif Tartışma Prof. Dr. Ergin ÇİFTÇİ Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları BD DEHİDRASYON SINIFLAMASI Hafif sıvı açığı Orta düzeyde sıvı açığı
DetaylıPOT K EFERVESAN TABLET
PROSPEKTÜS POT K EFERVESAN TABLET FORMÜLÜ Her bir efervesan tablet 1,56 g Potasyum a eşdeğer, 2,17 g Potasyum sitrat monohidrat ve 2,00 g Potasyum hidrojen karbonat içerir. Tatlandırıcı olarak şeker, sodyum
DetaylıÇocuklarda sıvı ve elektrolit tedavisi. Prof. Dr. Aydın Ece Dicle Üniv. Tıp Fak. Çocuk Sağ ve Hast AD
Çocuklarda sıvı ve elektrolit tedavisi Prof. Dr. Aydın Ece Dicle Üniv. Tıp Fak. Çocuk Sağ ve Hast AD Dehidratasyonda sıvı tedavisi Tedavinin amaçları Şoku önlemek için dolaşan sıvı hacmini düzelt (%10-%15
Detaylı11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER)
11. SINIF KONU ANLATIMI 29 ENDOKRİN SİSTEM 4 BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZLER) BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ (ADRENAL BEZ) Her bir böbreğin üst kısmında bulunan endokrin bezdir. Böbrekler ile doğrudan bir bağlantısı
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİLERİ Pozoloji ve uygulama şekli Sadece berrak ve partikül içermeyen ampuller kullanılmalıdır.
KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI SERUM FİZYOLOJİK İZOTONİK % 0.9 10 ml Ampul 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Sodyum klorür 9 mg/ml Yardımcı maddeler: Yardımcı maddeler için
DetaylıKULLANMA TALİMATI. Etken madde: 10ml lik ampul de 0,75g Potasyum Klorür içerir.
KULLANMA TALİMATI İE Potasyum Klorür ampul %7,5 Damar içine uygulanır. Etken madde: 10ml lik ampul de 0,75g Potasyum Klorür içerir. Yardımcı madde: Enjeksiyonluk su Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce
DetaylıAdrenal Korteks Hormonları
Adrenal Korteks Hormonları Doç. Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji AD Bu derste öğrencilerle Adrenal korteks hormonlarının (AKH) sentez ve salgılanması, organizmadaki hücre, doku ve sistemlerde genel fizyolojik
DetaylıEGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT
EGZERSİZE ENDOKRİN ve METABOLİK YANIT Prof.Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji Anabilim Dalı Sempatik Sistem Adrenal Medulla Kas kan dolaşımı Kan basıncı Solunum sıklık ve derinliği Kalp kasılma gücü Kalp atım
Detaylıİntradiyalitik Sıvı Elektrolit Bozuklukları
İntradiyalitik Sıvı Elektrolit Bozuklukları Doç. Dr. Eyüp KÜLAH Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi İstanbul Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Hastanesi Kronik Böbrek yetmezliği (KBY) sıvı, asit-baz
DetaylıSIVI ELEKTROLİT DENGESİZLİKLERİ. Çocuklarda sıvı elektrolit dengesizliklerini anlamak ve gerekli tedaviyi uygulayabilmek için
SIVI ELEKTROLİT DENGESİZLİKLERİ 1- SIVI ELEKTROLİT FİZYOLOJİSİ 2- DEHİDRATASYON -TANIM -DEĞERLENDİRME - PARENTERAL TEDAVİ 3- PROTOKOL - ÖRNEK Çocuklarda sıvı elektrolit dengesizliklerini anlamak ve gerekli
DetaylıİLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİ MEKANİZMALARI. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL
İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİ MEKANİZMALARI Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL Vücudun İlaçlara Etkisi (Farmakokinetik Etkiler) Farmakokinetik vücudun ilaca ne yaptığını inceler. İlaçlar etkilerini lokal veya sistematik
DetaylıMYOLOGIA CRUSH SENDROMU. Dr. Nüket Göçmen Mas
MYOLOGIA CRUSH SENDROMU Dr. Nüket Göçmen Mas Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi AD Kas hücresi ve kas dokusu Kısalma özelliğini taşıyan hücreye kas hücresi denir. Bunların oluşturduğu dokuya
DetaylıSıvı - Elektrolit. Tintinalli 2011 Haldun Akoglu
Sıvı - Elektrolit Tintinalli 2011 Haldun Akoglu 40 yaşında, kronik böbrek yetersizliği olan erkek hasta İştahsızlık, bulantı ve kusma şikayetleri var. Glukoz: 108 mg/dl BUN: 140 mg/dl Na: 115 meq/l K:
DetaylıSıvılar ve Sıvı Hesaplamaları
Sıvılar ve Sıvı Hesaplamaları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Perioperatif Sıvı Tedavisi ve Ölçüsü Anestezinin sistemler üzerinde oluşturduğu etkiler, birlikte devam eden ek sorunlarla da birleştiğinde; dramatik
DetaylıHİPERNATREMİ. Doç. Dr. Halil Yazıcı. İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı
HİPERNATREMİ Doç. Dr. Halil Yazıcı İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Nefroloji Bilim Dalı Giriş Serum Na konsantrasyonu> 145 mmol/l Her zaman su metabolizması bozukluğudur, hipoakuaremi
DetaylıDoku kan akışının düzenlenmesi Mikrodolaşım ve lenfatik sistem. Prof.Dr.Mitat KOZ
Doku kan akışının düzenlenmesi Mikrodolaşım ve lenfatik sistem Prof.Dr.Mitat KOZ Mikrodolaşım? Besin maddelerinin dokulara taşınması ve hücresel atıkların uzaklaştırılması. Küçük arteriyoller her bir doku
DetaylıENDOKRİN BEZ EKZOKRİN BEZ. Tiroid bezi. Deri. Hormon salgısı. Endokrin hücreler Kanal. Kan akımı. Ter bezi. Ekzokrin hücreler
ENDOKRİN SİSTEM Endokrin sistem, sinir sistemiyle işbirliği içinde çalışarak vücut fonksiyonlarını kontrol eder ve vücudumuzun farklı bölümleri arasında iletişim sağlar. 1 ENDOKRİN BEZ Tiroid bezi EKZOKRİN
DetaylıPERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ
PERİTON DİYALİZ HASTALARINDA SIVI KONTROLÜ LALE AKKAYA Periton Diyaliz Hemşiresi CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA VE UYGULAMA HASTANESİ 25. ULUSAL BÖBREK HASTALIKLARI DİYALİZ VE TRANSPLANTASYON HEMŞİRELİĞİ
DetaylıÜNİTE 11 Su ve Minaral Metabolizması
ÜNİTE 11 Su ve Minaral Metabolizması Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Vücudumuzdaki su gereksinimini bilecek, Vücut sıvılarının içeriğini bilecek, Organizma fonksiyonları yerine getirmede önemli olan
DetaylıMetabolizma ATP ATP 19/11/2015. BESLENME, METABOLİZMA ve TERMOREGULASYON. Enerji için Protein Kullanımı. Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire
Metabolizma BESLENME, METABOLİZMA ve TERMOREGULASYON Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Metabolizma : Hücrelerin yaşamını sürdürebilmeleri için gerekli kimyasal süreçlerin tümüne metabolizma denir. Metabolik
DetaylıSıvı-Elektrolit ve Asit-Baz Dengesi Bozuklukları
Sıvı-Elektrolit ve Asit-Baz Dengesi Bozuklukları Prof. Dr. Ayhan Filazi Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı 2017-18 Bahar Dönemi Sıvı ve Elektrolit Dengeyi
DetaylıAnestezide Sıvı Tedavisi, Hesaplamalar ve Temel İlkeler
Anestezide Sıvı Tedavisi, Hesaplamalar ve Temel İlkeler Anestezi yönetiminde hemodinamik anlamda stabilizasyonun en iyi şekilde sağlanmasının yolu, doğru sıvı tedavisinin uygulanmasından geçer. Hangi aşamada
DetaylıSıvı-Elektrolit & Anestezi
Sıvı-Elektrolit & Anestezi Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. Sıvı-Elektrolit Dengesi Vücut sıvılarının hacim ve bileşiminin dengesidir. Erişkin bir bireyde vücut ağırlığının % 60
DetaylıÇocuk Cerrahisi Anabilim Dalı
SIVI ELEKTROLİT T TEDAVİSİ,, TPN Doç.Dr. Gonca Tekant Cerrahpaşa a Tıp T p Fakültesi Çocuk Cerrahisi Anabilim Dalı GELİŞİ İŞİM M ESNASINDA TOTAL VUCUT SIVI DEĞİŞİ ĞİŞİKLİKLERİ Yaş TVS ESS ISS (% VA) (%
DetaylıCANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER
CANLILARIN YAPISINDA BULUNAN TEMEL BİLEŞENLER Canlıların yapısında bulunan moleküller yapısına göre 2 ye ayrılır: I. İnorganik Bileşikler: Bir canlı vücudunda sentezlenemeyen, dışardan hazır olarak aldığı
DetaylıPOTASYUM KLORÜR %7.5 IV İNFÜZYON İÇİN ÇÖZELTİ İÇEREN AMPUL
POTASYUM KLORÜR %7.5 IV İNFÜZYON İÇİN ÇÖZELTİ İÇEREN AMPUL 10 ml Ampul Damar içine uygulanır. Etkin madde: 10 ml lik ampul de 0.75 g Potasyum Klorür içerir. Yardımcı madde: Enjeksiyonluk su Bu ilacı kullanmaya
Detaylıph = 6,1 + log [CO 2 ]
ASİT-BAZ DENGESİ Asit-baz dengesi tanımı Biyolojik reaksiyonların hepsi optimum bir ph ortamında normal olarak cereyan ederler; ortamın ph değerinin değişmesi, önemli bozukluklara neden olur. Organizmada
DetaylıCANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ
1 CANLILARIN TEMEL BİLEŞENLERİ Canlıların temel bileşenleri; inorganik ve organik bileşikler olmak üzere ikiye ayrılır. **İnorganik bileşikler: Canlılar tarafından sentezlenemezler. Dışarıdan hazır olarak
DetaylıSIVI-ELEKTROLİT DENGESİZLİKLERİ
SIVI-ELEKTROLİT DENGESİZLİKLERİ İÇERİK I. GİRİŞ II. VÜCUT SIVILARININ DAĞILIMI VE SIVI DENGESİ III. SIVI VE ELEKTROLİTLERİN HAREKETİ A. HÜCRE İÇİ VE HÜCRE DIŞI SIVI BÖLMELERİ ARASINDA SIVI ELEKTROLİT GEÇİŞİ
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... III
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... III 1: DİYABET...1 Diabetes insipedius...2 Diabetes mellitus...2 Diyabetin Etkileri...3 Belirtiler...4 Nedenler...4 Tedavi...4 Bitkilerin Rolü...5 Tıbbi Faydaları...6 2: KARACİĞER
DetaylıSODYUM BİKARBONAT %8.4 IV İnfüzyon İçin Çözelti İçeren Ampul Sadece damar içi kullanım içindir.
SODYUM BİKARBONAT %8.4 IV İnfüzyon İçin Çözelti İçeren Ampul Sadece damar içi kullanım içindir. Etkin madde : 10 mloik amputde 0.84 g sodyum bikarbonat içerir. * Yardımcı maddeler : Enjeksiyonluk su Bu
DetaylıMİNERALLER. Yrd. Doç. Dr. Funda GÜLCÜ BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO
MİNERALLER Yrd. Doç. Dr. Funda GÜLCÜ BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO Mineraller Sodyum (Na) Potasyum (K) Klor (Cl) Magnezyum (Mg) Kalsiyum (Ca) Fosfor (P) Bakır (Cu) Demir (Fe) Çinko (Zn) Kobalt (Co) Molibden
DetaylıMineraller. İnorganik maddeler. Prof. Dr. Gülçin Saltan İşcan Farmakognozi ABD
Mineraller İnorganik maddeler Farmakognozi ABD AÜEF Mineraller Kas ve kemik oluşumu, vücut sıvılarının oluşumu, sağlıklı sinir fonksiyonlarının devamı ve kas tonusunun düzenlenmesinde gerekli olan yapıtaşlarıdır.
DetaylıBu dersten ne bekliyorsunuz??
Bu dersten ne bekliyorsunuz?? Dersin hedefi Sıvı elektrolit dengesi ile ilgili temel kavramları açıklamak Majör sıvı kompartmanlarını ve her bir kompartmandaki elektrolitleri tanımlamak, Sıvı- elektrolit
DetaylıSIVI ELEKTROLİT TEMEL BİLGİLER: SU
SIVI ELEKTROLİT TEMEL BİLGİLER: SU Prof. Dr. Tekin AKPOLAT Liv Hospital-İSTANBUL İstinye Üniversitesi Tıp Fakültesi 14 Aralık 2018 http://tekinakpolat.com/ogrenciler-icin- yararli-kitaplar/ http://tekinakpolat.com/sivi-elektrolit/
DetaylıHAYVANSAL ÜRETİM FİZYOLOJİSİ
HAYVANSAL ÜRETİM FİZYOLOJİSİ 9. Hafta Prof. Dr. Gürsel DELLAL 1 Su, Elektrolitler ve Asit-Baz Dengesi Hücreler yaşamlarını su olmadan sürdüremezler. Su tüm vücuda dağılmış durumdadır ve ergin hayvanın
DetaylıÜRİNER SİSTEM ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ
ÜRİNER SİSTEM ANATOMİ ve FİZYOLOJİSİ İdrar oluşturmak... Üriner sistemin ana görevi vücutta oluşan metabolik artıkları idrar yoluyla vücuttan uzaklaştırmak ve sıvı elektrolit dengesini korumaktır. Üriner
DetaylıSıvı Elektrolit Dengesi ve Tedavisi. Doç. Dr. Tülay ÖZKAN SEYHAN İTF. Anesteziyoloji A.D.
Sıvı Elektrolit Dengesi ve Tedavisi Doç. Dr. Tülay ÖZKAN SEYHAN İTF. Anesteziyoloji A.D. Toplam Vücut Suyu = Vücut ağırlığı x % 60 Yaş, cinsiyet (E %60, K %50), yağ dokusu miktarına göre değişir 70 Kg,
Detaylıgereksinimi kadar sağlamasıdır.
Yeterli beslenme, vücudun yaşamı ve çalışmasını sürdürebilesi için gerekli olan enerjinin sağlanması anlamına gelir. Dengeli beslenme ise, alınan enerjinin yanında bütün besin öğelerini gereksinimi kadar
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ. Her 0.6 mmol fosfat ile 1 mmol potasyum verilir. Günlük maksimum potasyum dozu 2-3 mmol/kg vücut ağırlığıdır.
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI ENJEKSİYONLUK POTASYUM FOSFAT, 20 ml 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Bir ampul (20 ml): Dipotasyum fosfat Potasyum dihidrojen fosfat 1.394 g
DetaylıKalsiyum Metabolizması. Dr M. Emin kavasoğlu Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp Anabilimdalı PARATHORMON (PTH)
Dr M. Emin kavasoğlu Akdeniz Üniversitesi Acil Tıp Anabilimdalı 19.10.2010 Kalsiyum vücutta en bol bulunan minerallerdendir Toplam vücut kalsiyumu 15 gr/kg Yetişkin bir bireyde yaklaşık 1kg kalsiyum bulunur.
DetaylıBöbreklerin İşlevi. D Si C Dr. Sinan Canan Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji A.D.
Boşaltım Fizyolojisi Böbreklerin İşlevi D Si C Dr. Sinan Canan Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji A.D. scanan@baskent.edu.tr Böbrek İşlevi: Genel Bakış ş İdrar oluşumunun merkezi Homeostatik
DetaylıPOTASYUM KLORÜR Biofarma % 22.5 Ampul
POTASYUM KLORÜR Biofarma % 22.5 Ampul Steril, Apirojen FORMÜL : Her 10 ml'lik ampul ; Potasyum Klorür...2.25 g (30 mmol/10 ml) Enjeksiyonluk su k.m...10 ml ihtiva eder. FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ : Farmakodinamik
DetaylıREVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No
REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No Hazırlayan: Onaylayan: Onaylayan: Hemşirelik Protokolleri Adem Aköl Sinan Özyavaş Hazırlama Komitesi Kalite Konseyi Başkanı Kalite Koordinatörü 1/5
DetaylıEGZERSİZ VE TERMAL STRES. Prof.Dr.Fadıl ÖZYENER
EGZERSİZ VE TERMAL STRES Prof.Dr.Fadıl ÖZYENER TERMAL DENGE ısı üretimi BMH Kas etkinliği Hormonlar Besinlerin termik etkisi Postur Çevre ısısı Vücut ısısı (37 o C±1) ısı kaybı konveksiyon, radyasyon,
DetaylıGastrointestinal Sistem Hastalıkları. Dr. Nazan ÇALBAYRAM
Gastrointestinal Sistem Hastalıkları Dr. Nazan ÇALBAYRAM ÇÖLYAK HASTALIĞI Çölyak hastalığı bir malabsorbsiyon sendromudur. Hastalık; gluten içeren unlu gıdalara karşı genetik bazda immünojik bir intolerans
DetaylıCan boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur..
Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. 1 BESLENME BİLİMİ 2 Yaşamımız süresince yaklaşık 60 ton besin tüketiyoruz. Besinler sağlığımız ve canlılığımızın devamını sağlar. Sağlıklı bir
Detaylıİlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler, ve İlaç Etkileşimleri
İlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler, ve İlaç Etkileşimleri Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Son güncelleme: 10.03.2009
Detaylı8 Boşaltım Sistemi Fizyolojisi
ÜNİTE 8 Boşaltım Sistemi Fizyolojisi Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Amaçlar Nefronların yapısını ve idrar oluşumunu, Glomerul filtrasyon hızı ve klirens kavramını, Jukstaglomeruler aparatus ve renin-anjiotensin
Detaylı1.2)) İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ
10.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği 9.Hafta ( 10-14 / 11 / 2014 ) 1.)İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ 2.) İLAÇLARIN VERİLİŞ YOLLARI VE ETKİSİNİ DEĞİŞTİREN FAKTÖRLER Slayt No : 13 1.2)) İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ
DetaylıKilo verme niyetiyle diyet tedavisinin uygulanamayacağı durumlar nelerdir? -Hamilelik. -Emziklik. -Zeka geriliği. -Ağır psikolojik bozukluklar
Diyet denilince aklımıza aç kalmak gelir. Bu nedenle biz buna ''sağlıklı beslenme programı'' diyoruz. Aç kalmadan ve bütün besin öğelerinden dengeli biçimde alarak zayıflamayı ve bu kiloda kalmayı amaçlıyoruz.
DetaylıSu / Hasta Değil Susuzsunuz adlı kitapta suyun önemi anlatılıyor ve yazara göre vücudumuz tam 46 nedenle suya ihtiyaç duyuyor.
Su / Hasta Değil Susuzsunuz adlı kitapta suyun önemi anlatılıyor ve yazara göre vücudumuz tam 46 nedenle suya ihtiyaç duyuyor. 1- Hiçbir şey susuz yaşayamaz. 2- Göreceli su yetersizliği vücudun bazı fonksiyonlarını
DetaylıKULLANMA TALĐMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALĐMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.
KULLANMA TALĐMATI DROGSAN POTASYUM KLORÜR % 22.5 AMPUL 10ml Ampul Damar içine uygulanır. Etkin madde:10ml lik ampul de 2.250g Potasyum Klorür içerir. Yardımcı madde: Enjeksiyonluk su Bu ilacı kullanmaya
DetaylıBoşaltım Sistemi Fizyolojisi
Boşaltım Sistemi Fizyolojisi 1 Boşaltım sistemi (üriner sistem) Homeostasise katılan en önemli organ sistemlerinden biridir. Vücut sıvılarının hacim ve içeriğinin kontrolü Kan basıncının düzenlemmesi ph
DetaylıAkut böbrek hasarının (ABH) önlenmesi: hangi sıvıyı tercih edelim? Doç.Dr. Halil Yazıcı İstanbul Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı
Akut böbrek hasarının (ABH) önlenmesi: hangi sıvıyı tercih edelim? Doç.Dr. Halil Yazıcı İstanbul Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı ABH nın önlenmesi neden önemli >2 kreatinin tayini yapılmış, 9210 yoğun
DetaylıSIVI ELEKTROLİT TEDAVİSİ. Dr.Esra TUNÇ YRD.DOÇ.Dr.Latif DURAN
SIVI ELEKTROLİT TEDAVİSİ Dr.Esra TUNÇ YRD.DOÇ.Dr.Latif DURAN KOMPARTMANLAR ELEKTROLİTLER ELEKTROLİTLER Vücuttaki herhangi bir elektrolitin artışı: i. Vücutta fazla miktarda olmasına ii. Kompartmanlar arası
DetaylıMULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ. Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D.
MULTİPL MYELOM VE BÖBREK YETMEZLİĞİ Dr. Mehmet Gündüz Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji B.D. Multipl Myeloma Nedir? Vücuda bakteri veya virusler girdiğinde bazı B-lenfositler plazma hücrelerine
DetaylıBöbrek Naklinde Bazal İmmunsupresyonda Kullanılan Ajanlar
Böbrek Naklinde Bazal İmmunsupresyonda Kullanılan Ajanlar Kalsinörin İnhibitörleri Siklosporin Takrolimus Antiproliferatif Ajanlar Mikofenolat Mofetil / Sodyum Azathiopurine Kortikosteroidler Sirolimus
DetaylıADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON. Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği
ADRENAL YETMEZLİK VE ADDİSON Doç. Dr. Mehtap BULUT Bursa Şevket Yılmaz EAH Acil Tıp Kliniği SUNU PLANI Tanım ve Epidemiyoloji Adrenal bez anatomi Etiyoloji Tanı Klinik Tedavi TANIM-EPİDEMİYOLOJİ Adrenal
DetaylıPOTASYUM KLORÜR Biofarma % 7.5 Ampul Steril, Apirojen
POTASYUM KLORÜR Biofarma % 7.5 Ampul Steril, Apirojen FORMÜL : Her 10 ml'lik ampul ; Potasyum Klorür...0.75 g (10 mmol/10 ml) Enjeksiyonluk su k.m...10 ml içerir. FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ : Farmakodinamik
Detaylı