KAPSAMLARINA GÖRE MALİYET YÖNTEMLERİ SAĞLIK YÖNETİMİ. HAZIRLAYAN Meltem TAŞLI

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KAPSAMLARINA GÖRE MALİYET YÖNTEMLERİ SAĞLIK YÖNETİMİ. HAZIRLAYAN Meltem TAŞLI"

Meltem Taşlı
6 yıl önce
İzleme sayısı:

1 KAPSAMLARINA GÖRE MALİYET YÖNTEMLERİ SAĞLIK YÖNETİMİ HAZIRLAYAN Meltem TAŞLI

2 İÇERİK Kapsamlarına Göre Yöntemleri Tam Yöntemi Değişken Yöntemi Normal Yöntemi Asal (Direkt) Yöntemi Örnek 1 Örnek 2 2

3 Kapsamına Göre Yöntemleri Amaç Birim maliyetlere dahil edilecek giderlerin türü seçilecek yöntemi belirlemek Giderler faaliyet hacmine göre Değişken Giderler Sabit Giderler Giderler yüklenme şekline göre Direkt (Dolaysız) Giderler Endirekt (Dolaylı) Giderler 3

4 Tam Yöntemi Asal (Direkt) Yöntemi Kapsamına Göre Yöntemleri Değişken Yöntemi Normal Yöntemi 4

Geleneksel maliyet yöntemi Uygulamada en çok kullanılan unsurlarının (giderlerin)

5 TAM MALİYET YÖNTEMİ Vergi Usul Kanunu işletmelerde tam maliyet yönteminin kullanımını zorunlu kılmıştır. Geleneksel maliyet yöntemi Uygulamada en çok kullanılan unsurlarının (giderlerin) tamamı Fiyatlama, envanter belirleme ve işletmenin normal faaliyetleri sonucu elde ettiği kar veya katlandığı zararı hesaplamak için kullanılır. 5

6 Tam Yöntemi Avantajları Birim maliyetin hesaplamasını sağlar Tüm giderleri dikkate alır. Dezavantajları Endirekt giderlerin maliyetlere yüklenmesinde kullanılan dağıtım anahtarının seçimi Dağıtım anahtarları subjektif olabilir. Birim maliyetler dönemler itibarıyla dalgalanabilir Dönem karlarında tutarsızlık Yöneticilerin yanlış karar alması 6

7 Tam Yönteminde Toplam ve Birim Hesaplaması Direkt Giderler Toplam Üretim Birim Endirekt Giderler 7

için bu yöntemin iç raporlamada kullanılması

8 DEĞİŞKEN MALİYET YÖNTEMİ Sadece değişken giderler Etkin karar alma işlevinin yerine getirilebilmesi için bu yöntemin iç raporlamada kullanılması gerekir ler tam maliyet yöntemine göre daha düşük olmaktadır. 8

9 Değişken Yöntemi Avantajları Kara geçiş noktasının belirlenmesi Değişken giderler ile ilgili alacağı kararlar Dezavantajları Birim maliyetler düşük çıkar, Kar/zarar hesaplarında sonuçlar farklılaşır. Sabit giderlerin dağıtımı sorunları ortadan kalkar. 9

10 Değişken Yönteminde Toplam ve Birim Hesaplaması DİMMG DİG Toplam Üretim Birim Değişken GÜG 10

Değişken genel üretim giderlerinin tamamı, Sabit giderlerden sabit genel üretim giderlerinin dönem

11 NORMAL MALİYET YÖNTEMİ Değişken giderlerin tamamı, sabit giderlerin ise kapasite kullanım oranına göre Bu yönteme göre değişken giderden; Direkt ilk madde ve malzeme giderleri, Direkt işçilik giderleri Değişken genel üretim giderlerinin tamamı, Sabit giderlerden sabit genel üretim giderlerinin dönem içinde kullanılan kapasiteye ait olan kısmı Boş kapasiteye düşen sabit genel üretim giderleri sonuç hesaplarına 11

12 Normal Yöntemi Daha çok düşük kapasitede çalışması durumunda üretim maliyetinin daha gerçekçi belirlenmesini sağlar. 12

13 Normal Yöntemi Avantajları Üretim hacmine bağlı maliyet dalgalanmalarını önler. Dönem karşılaştırmaları yapılmasına olanak sağlar. Dezavantajları Fiili üretimin kapasiteden farklı olduğu dönemlerde kapasite sapması 13

14 Normal Yönteminde Toplam ve Birim Hesaplaması Değişken Giderler Toplam Üretim Birim Sabit Giderler Kapasite Kullanım Oranı 14

15 ASAL (DİREKT) MALİYET YÖNTEMİ Sadece direkt giderler Direkt ilk madde ve malzeme giderleri, direkt işçilik giderleri maliyetlere yüklenmekte Genel üretim giderleri yüklenmemektedir. Endirekt giderler dönem gideri olarak sonuç Genel üretim giderlerinin, maliyetlerin önemsiz bir parçası olması durumunda uygulanır. hesaplarına aktarılmaktadır. 15

Dezavantajları Uygulama olanağı çok az Stok

16 Asal Yöntemi Avantajları Genel yönetim giderlerinin çok az olması durumunda uygulanması avantaj yaratır. Dezavantajları Uygulama olanağı çok az Stok değerlerini düşük göstermek isteyen muhasebeciler için avantajlıdır. 16

17 Asal Yönteminde Toplam ve Birim Hesaplaması DİMMG Toplam Üretim Birim DİG 17

Örnek 1: Sağlık Hastanesi nin kardiyoloji polikliniğinin yıllık Toplam direkt ilk madde malzeme giderleri 550.000 TL, Direkt işçilik giderleri 950.000 TL, Genel üretim giderleri toplam 400.

18 Örnek 1: Sağlık Hastanesi nin kardiyoloji polikliniğinin yıllık Toplam direkt ilk madde malzeme giderleri TL, Direkt işçilik giderleri TL, Genel üretim giderleri toplam TL Sabit TL, Değişken TL Poliklinik sayısı ise dir. Kapasite kullanım oranını % 50 olması durumunda tam, normal, değişken ve asal maliyet yöntemlerine göre toplam maliyeti ve birim maliyeti hesaplayınız. 18

Tam Normal Değişken Asal DİMMG 550 000 550 000 550 000 550 000 DİG 950

Değişken GÜG 300 000 300 000 300 000 - Toplam 1 900 000 1 850 000 1 800

19 Tam Normal Değişken Asal DİMMG DİG Sabit GÜG x 0,5 = Değişken GÜG Toplam Poliklinik Sayısı Birim

Örnek 2: Bir ilaç firmasından aşağıdaki veriler elde edilmiştir.

miktarı: 20 000 Dönem başı stoğu: 0 Birim değişken maliyetler Değişken

GÜG: 1) Değişken faaliyet giderleri: 2 TL Yıllık sabit maliyetler Sabit

20 Örnek 2: Bir ilaç firmasından aşağıdaki veriler elde edilmiştir. Birim satış fiyatı: 30 TL Yıllık satış miktarı: Yıllık üretim miktarı: Dönem başı stoğu: 0 Birim değişken maliyetler Değişken üretim maliyeti: 8 TL (DİMMG: 5, DİG: 2, Değ.GÜG: 1) Değişken faaliyet giderleri: 2 TL Yıllık sabit maliyetler Sabit GÜG: TL Sabit faaliyet giderleri: TL Yıllık normal kapasite: TL Kapasite Kullanım Oranı %80 20

Giderleri 1,00 1,00 1,00 - Birim Değişken Mamul i 8,00 8,00 8,00 7,00 Birim Sabit

21 Birim Mamul i Tam Normal Değişken Asal Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri 5,00 5,00 5,00 5,00 Direkt İşçilik Giderleri 2,00 2,00 2,00 2,00 Değişken Genel Üretim Giderleri 1,00 1,00 1,00 - Birim Değişken Mamul i 8,00 8,00 8,00 7,00 Birim Sabit Mamul i Birim Mamul i 6,00 4, ,00 12,80 8,00 7,00 ( x 0,8)

22 TAM MALİYET Açıklama Satışlar x 30 Satışların i (+) Dönem Başı Stok 0 (+) Üretim i x 14 Satışa Hazır Mamuller (-) Dönem Sonu Stok x 14 Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Değişken Faaliyet Giderleri x 2 Sabit Faaliyet Giderleri Faliyet Karı

23 NORMAL MALİYET Açıklama Satışlar x 30 Satışların i (+) Dönem Başı Stok 0 (+) Değişken Üretim i x 8 (+) Sabit Genel Üretim Gideri x 0,8 Satışa Hazır Mamuller (-) Dönem Sonu Stok x 12,8 Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Değişken Faaliyet Giderleri x 2 Sabit Faaliyet Giderleri Faliyet Karı Diğer Olağandışı Giderler Çalışmayan Kısım Giderleri x 0,2 Dönem Karı

24 DEĞİŞKEN MALİYET Açıklama Satışlar x 30 Satışların i (+) Dönem Başı Stok 0 (+) Değişken Üretim i x 8 Satışa Hazır Mamuller (-) Dönem Sonu Stok x 8 Satışların Değişken i Değişken Faaliyet Giderleri x 2 Brüt Satış Karı Sabit Giderler Sabit Genel Üretim Giderleri Sabit Faaliyet Giderleri Faliyet Karı

25 ASAL MALİYET Açıklama Satışlar x 30 Satışların i (+) Dönem Başı Stok 0 (+) Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri x 5 (+) Direkt İşçilik Giderleri x 2 Satışa Hazır Mamuller (-) Dönem Sonu Stok x 7 Brüt Satış Karı Faaliyet Giderleri Değişken Faaliyet Giderleri x 2 Sabit Faaliyet Giderleri Faliyet Karı Genel Üretim Giderleri Sabit Genel Üretim Giderleri Değişken Genel Üretim Giderleri Dönem Karı

27 KAYNAKLAR Ağırbaş, İ. (2014). Sağlık Kurumlarında Finansal Yönetim ve Analizi. 1. Baskı, Ankara: Siyasal Kitabevi. Büyükmirza, K. (2014). ve Yönetim Muhasebesi. 14. Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi. Özgülbaş, N. (2013). Sağlık Kurumlarında Hesaplama Yöntemleri ve Sistemleri. Mehmet Top (Ed.), Sağlık Kurumlarında Yönetimi içinde (s.54-82), Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları. Yereli, A.N., Kayalı, N., Demirlioğlu, L. (2012). lerin Tespitinde Normal Yöntemi: TMS 2 Stoklar Standartı ile Vergi Mevzuatının Karşılaştırılması ve Uyumlaştırılması. Mali Çözüm Dergisi. Mart-Nisan 2012, s

Benzer belgeler

GİDERLERİN HİZMET MALİYETİNE YÜKLENMESİ

GİDERLERİN HİZMET MALİYETİNE YÜKLENMESİ ÖĞR. GÖR. PINAR DOĞANAY PAYZİNER GİDERLERİN HİZMET İNE YÜKLENMESİ 13. HAFTA DERS İÇERİĞİ Giderlerin Hizmet Maliyetlerine Yüklenmesi (3. Dağıtım) Maliyetlendirme Yöntemleri Maliyetin Kapsamına Göre Maliyetlendirme