Mükemmel Kardeş ve Kıskançlık. Dr.Şenay KILINÇEL

Transkript

1 Mükemmel Kardeş ve Kıskançlık Dr.Şenay KILINÇEL Bursa

2 SUNUM PLANI Giriş Mükemmel kardeş var mıdır? Rekabet nedir? Kıskançlık nedir? Haset nedir? Kardeş Kıskançlığına yaklaşım 2

3 Mükemmellik ve Mükemmeliyetçilik Mükemmel ; hiçbir eksiği kusuru bulunmayan, çok yetkin anlamlarında kullanılmaktadır. 3

4 Mükemmel Kardeş Var mıdır? 4

5 Mükemmellik ve Mükemmeliyetçilik Freud, mükemmeliyetçiliği yüksek başarı için katı istekler belirleyen, abartılmış süperego nun bir göstergesi olarak kabul etmektedir. 5

6 Mükemmellik ve Mükemmeliyetçilik Hewitt ve Flett mükemmeliyetçiliği çok boyutlu olarak ele almıştır. -Kendine yönelik -Diğerlerine yönelik -Toplumsal beklentiye yönelik 6

7 Mükemmellik ve Mükemmeliyetçilik Diğerlerine yönelik mükemmeliyetçilikte; - gerçekçi olmayan beklentiler - eleştirel değerlendirme - mükemmele ulaşmak için yoğun bir motivasyon söz konusudur. 7

8 Mükemmellik ve Mükemmeliyetçilik Çocuklarına en iyi koşulları sunup, onlardan da kusursuz olanı bekleyen ebeveynlerin sayısı giderek artmaktadır. Bu da aile ilişkisini, kişiler arası ilişkiyi olumsuz etkilemekte, kardeşler arası rekabeti ve kıskançlığı arttırmaktadır. 8

9 Kardeş Kıskançlığı Kıskançlık evrensel bir duygudur. Yazılı tarih başından itibaren kardeş rekabeti, haset ve kıskançlık dramatik, sürekli ve çoğunlukla şiddetli olarak tarif edilmiştir. İncil deki ilk kardeşler Habil-Kabil, Yusuf ve kardeşleri buna örnektir. 9

10 Kıskançlık Kıskançlık; yas gibi normal tanımlanabilecek duygulanım durumlarından birisidir. Freud

11 Kıskançlık -Kayıptan önce vardır. -Her an gerçekleşebilecek bir yasın kaçınılmazlığıyla karşı karşıyadır. -Yasın ; geleceğe dönük ve fobik biçimidir. 11

12 Kıskançlık Analitik çalışmalarda karşılaşılan yoğun kıskançlık durumları 3 katmanda kendini gösterir Freud

13 Yarışmalı ya da normal Yansıtılmış Sanrısal Freud

14 Kıskançlık Ötekinden ayrılmış olmanın narsistik kızgınlığı Özeleştiri Kaybedildiği düşünülen aşk nesnesinin acısı ve yası Tercih edilen rakibe düşmanca duygular 14

15 Kıskançlık Kıskançlık; köklerini çocuklukta bulur Evrensel bir olgudur. Odipus karmaşasından kaynaklanır. Odipus karmaşasına takılmak, odipal çatlak? 15

16 Kıskançlık - Haset Klein e göre kıskançlık; hasede göre daha kolay kabul edilebilir ve daha az ayırma(splitting) gibi bütüncül savunmaları harekete geçirir. Bununla birlikte her ikisinin birbirine karıştığı durumlar da olabilir. 16

17 Haset Bir başkasının arzulanan nesneye sahip olması ya da ondan yararlanmasına karşı duyulan öfkeli duygudur. Haset dürtüsü o nesneyi almayı ya da yok etmeyi içerir Haset iki kişilik, kıskançlık ise üç kişilik bir durum olarak yorumlanır Melanie Klein

18 Rekabet Rekabet Latincede rekabet ; su akıntısına ulaşmak için verilen mücadele Rakip ise ; Diğeriyle aynı su akıntısını kullanan ya da bu suyun yanında yerleşmiş kişi olarak tanımlanmıştır. Creswell

19 Kardeşlerin rekabeti Anne Çocuk Kardeş Çocuk Başka Nesne 19

20 Kardeşlerin rekabeti Sağlıklı kardeş rekabetinde; Rakibe sırtını dönmeye, anneyle olan ilişkiye sahip çıkmanın artışı eşlik eder Neubauer

21 Freud, kardeşin doğumunu: - Merakı artıran - Cinsel ilgileri kışkırtan - Duyguları uyandıran - Düşünce yetilerini keskinleştiren - Ruhsal Sistemi tüm güç çalıştıran - Annenin ilgisini kaybetme riski taşıyan bir süreç olarak nitelendirir 21

22 Anne-Babanın çocuklarına yaklaşımı Anne-Babanın kendi kardeşleriyle ilişkilerinin doğası Kardeşlerin yaş farkı Kardeşlerin cinsiyet farkı Anne-Baba arasındaki eşgüdüm Kardeşlerin doğum sıraları Anne-Babanın ulaşılabilrliği Kardeşler arası Rekabet Kardeşlerdeki özel yeteneklerin varlığı Akthar

23 Rekabet nasıl biçimlenir? Nesne sürekliliği Çocuğun ebeveynleriyle arasındaki duygusal bağ Onların anısını aklında tutma yeteneği 23

24 Nesne Sürekliliği Sağlandığında Ebeveynin kaynakları artık sınırlı değildir. Sevgi her çocuğa yetecek kadar vardır Kaynaklar zaman zaman kısıtlı gelse de bir süre bekleyebilir 24

25 Nesne Sürekliliği Sağlanamadığında Kaynaklar çocuğa sınırlı gözükecektir. Buna bağlı; Kaybetme kaygısı daha şiddetli olacaktır Kıskançlık ve haset şiddetlenecektir. 25

26 Kardeş Kıskançlığına Yaklaşım Aileye psiko eğitim verilmesi -Kıskançlığın normal tanımlanabilecek bir duygu durumu olduğunu anlatmak -Ebeveynlerin beklentileri sorgulanarak, yüksek beklentilerini gerçekçi seviyeye getirmek 26

27 Kardeş Kıskançlığına Yaklaşım -Çocuğun ailedeki konumu sorgulanıp, yaş ve gelişimsel dönemi göz önünde bulundurularak uygun olmayan sorumluluklar verilmesinin önüne geçmek 27

28 Kardeş Kıskançlığına Yaklaşım -Ebeveynler arasında eşgüdüm sağlanarak, tutarlı davranmalarını sağlamak -Ebeveynlerin çocuklarıyla kaliteli vakit geçirmesini sağlamak -Ebeveynlerin çocuklarına yaklaşımı sorgulanarak,rekabete neden olabilecek davranışların önüne geçmek 28

29 Teşekkürler 29