TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Transkript

1 TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SAYI: 2014/12 HUBUBAT BÜLTENİ ) TMO HUBUBAT ALIMLARI VE FİYATLARI A- HUBUBAT TÜİK verilerine göre, ülkemizde 2013 yılında bin ton buğday, bin ton arpa, 365 bin ton çavdar, 235 bin ton yulaf, 118 bin ton tritikale; 2014 yılında bin ton buğday, bin ton arpa, 300 bin ton çavdar, 210 bin ton yulaf, 110 bin ton tritikale üretimi gerçekleşmiştir. Bahsi geçen ürünlerin toplam üretimi 2013 yılında bin ton iken, 2014 yılında % 16 azalışla bin ton olarak gerçekleşmiştir yılında hububat (buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale) piyasa fiyatları öngörülen TMO müdahale alım fiyatlarının üzerinde seyrettiğinden müdahale alım fiyat ve politikalarının açıklanmasına gerek duyulmamıştır. B- MISIR 2013 yılında bin ton olarak gerçekleşen mısır üretimi, 2014 yılında % 0,8 oranında artışla bin ton olarak gerçekleşmiştir(tüik) dönemi mısır hasatı 31 Temmuz 2014 tarihinde başlamış olup cari tarih itibariyle hasat oranı ülke genelinde % 97 civarındadır dönemi mısır müdahale alım fiyatı 15 Ağustos tarihinde 680 olarak açıklanmış olup 18 Ağustos itibariyle tüm işyerlerimizde alımlara başlanmıştır. Bu kapsamda ton peşin, ton emanet alım yapılmıştır. Alımlar devam etmektedir. Bugüne kadar randevuların gerçekleşme oranı %56, banka kartı ile ürün teslim edenlerin oranı % 98 dir. Ödemeler, ürün teslimatını müteakip 30 gün içerisinde; ürün teslimatını banka kartı ile yapanlara ise 10 gün içerisinde yapılmaktadır. C- ÇELTİK 2014 yılında çeltik üretiminin, 2013 yılına göre %7,8 azalış göstererek 830 bin ton (pirinç karşılığı 498 bin ton)olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir (TÜİK). Üretimi yapılan çeltiklerin % 74 ünü Osmancık, % 17 sini Baldo, % 9 unu ise diğer çeşitler oluşturmaktadır. Ülkemizin yıllık pirinç tüketimi 700 bin ton civarındadır dönemi çeltik hasatı 9 Eylül tarihinde başlamış olup 7 Kasım tarihinde tamamlanmıştır. TMO, piyasaları yakinen takip etmekte olup çeltik fiyatlarının üreticiler lehine oluşması nedeniyle bugüne kadar müdahale alım fiyatlarının açıklanmasına gerek duyulmamıştır. Çeltik alımına yönelik tüm hazırlıklar tamamlanmış olup gerektiğinde alım politikaları uygulamaya konulacaktır. 1

2 2-) T.M.O. İÇ SATIŞ ŞEKİLLERİ, ESAS VE FİYATLARI İLE BORSA FİYATLARI A-) İÇ SATIŞ ŞEKİL VE ESASLARI - Peşin Bedel Mukabili Satışlarımız: tarihinde stoklarımızda bulunan 1,33 milyon ton yerli ve 543 bin ton ithal olmak üzere toplam 1,9 milyon ton ekmeklik buğday fiyatlarla, un ve bulgur fabrikalarına yönelik olarak peşin bedel mukabili; ton düşük vasıflı ekmeklik buğday fiyatla, bisküvi fabrikalarına yönelik olarak peşin bedel mukabili; 43 bin ton yerli, 376 bin ton ithal olmak üzere toplam 419 bin ton arpa 680 fiyatla, sadece kullanıcılarına (yem fabrikaları, besici ve yetiştiriciler ile kendi yemini kendisi imal eden işletmelere) yönelik olmak üzere peşin bedel mukabili; 11 bin ton civarındaki çavdar 725 fiyatla, kişi ve kuruluş ayırımı yapılmaksızın peşin bedel mukabili 01 Aralık 31 Aralık 2014 (dahil) tarihleri arasında satışa açılmıştır tarihinden itibaren ton makarnalık buğday kullanıcılarına (makarna, irmik, şehriye ve bulgur fabrikaları) yönelik olarak 26 Aralık 2014 (dâhil) tarihine kadar talep toplamak suretiyle kalitelerine göre arasında değişen fiyatlarla satışa açılmıştır. TMO stoklarında bulunan Osmancık ve Carlose çeşidi pirinçler perakende olarak 2,70 TL/kg fiyatla TMO işyerlerinde (157 noktada) perakende olarak satılmaktadır. Peşin bedel mukabili hububat satışlarımızda; talep sahiplerince yatırılan emtia bedelleri TMO Alınan Sipariş Avansları hesaplarına alınır. Teslimat süresince TMO fiyat ve ücretlerinde değişme olursa değişiklik teslimatı yapılmamış mala aynen yansıtılır. Alıcı mal almaktan vazgeçerse, bakiye mal bedeli alıcıya iade edilir. Ayrıca teslim anında satışların her hangi bir sebeple TMO tarafından durdurulması halinde teslimatı yapılmamış malın bedeli talepleri halinde alıcıya iade edilir veya satışların yeniden açılmasını müteakip cari fiyat, ücret ve esaslarla teslimata devam edilir. Paranın banka TMO hesabına alınmış olması satış için kabul anlamına gelmemektedir. Ayrıca, işyeri bilgisi dışında banka hesabına para yatırılmış olması durumunda akit ve zımni kabul anlamı doğmamaktadır. Stoklarımızda bulunan tüm pirinçler kişi ve kuruluş ayrımı yapılmaksızın peşin bedel mukabili satılmaktadır. - Vadeli Satışlarımız: Vadeli satışlar, Genel Müdürlükçe hazırlanarak teşkilata gönderilen sözleşme esasları doğrultusunda yapılır. Vadeli satışlarda gerçek veya tüzel kişi firmalardan kesin ve mal bedeli teminatı alınır. Gerek kesin ve gerekse mal bedeline karşılık olarak Nakit Türk Lirası, Devlet tahvili, Hazine Bonosu, Köprü ve Baraj kar Ortaklığı Senetleri ile Mali İşler Daire Başkanlığınca yayınlanan teminat mektubu düzenlemeye Yetkili Banka ve Katılım Bankaları Listesinde yer alan banka ve katılım bankalarına ait teminat mektupları teminat olarak kabul edilir. Teminat mektupları süresiz olabileceği gibi süreli olarak da kabul edilebilir. Teminat mektubunun süreli olması halinde mektup süresi sözleşmenin vade sonu tarihinden itibaren en az 6 ay daha ilave bir süreyi kapsamalıdır. Süreli teminat mektubunun süresi sözleşmeyi imzalayan birim tarafından takip edilir. Satış fiyatlarında bir artış olduğu takdirde yeni fiyat henüz tesellüm edilmemiş mala uygulanır. Bu durumda kalan malın fiyat farkı için ilave teminat alınır veya kalan kısmın teslimatında meydana gelen fiyat farkını karşılayacak miktarda kesinti yapılır. Satış fiyatlarında bir azalış olduğu takdirde teslimata sözleşmede yer alan fiyatlar üzerinden devam edilir. Vadeli satışlarda sözleşmenin imzalanması ve teminatların alınmasını takiben yapılacak teslimatlarda mutlak surette alıcı temsilcisinin hazır bulunması ve düzenlenen evrakları Ofis yetkilileri ile birlikte imzalaması; malı teslim almaya ve sevketmeye yetkili olduğuna dair cari yıla ait noter tasdikli yetki belgelerini teslimatı yapan işyerine vermesi gerekir. Aksi takdirde teslimat yapılmaz. 2

3 Manipülasyon ücretleri; Açık yığın, MAYDÜ ve Nodalarda 5,00, Tüm kapalı depolarda 7,50 Çuvallı hububat satışlarında 7,50 Pirinç satışlarında manipülasyon ücreti alınmamaktadır. B) İÇ SATIŞ FİYATLARI Hububat iç satış fiyatlarımız Tablo:1 de belirtilmektedir. YERLİ EKMEKLİK BUĞDAY SATIŞ FİYAT LİSTESİ CİNSİ KOD NO SATIŞ FİYATI (TL/TON) Anadolu Beyaz Sert Buğday 1261 Anadolu Kırmızı Sert Buğday Anadolu Beyaz Sert Buğday Anadolu Kırmızı Sert Buğday Anadolu Beyaz Sert Buğday Anadolu Kırmızı Sert Buğday Anadolu Beyaz Sert Buğday Anadolu Kırmızı Sert Buğday Anadolu Beyaz Sert Buğday Anadolu Kırmızı Sert Buğday Diğer Kırmızı Buğday Beyaz Yarı Sert Buğday Diğer Beyaz Buğday Diğer Kırmızı Buğday Beyaz Yarı Sert Buğday Kırmızı Yarı Sert Buğday Diğer Beyaz Buğday Diğer Kırmızı Buğday Diğer Beyaz Buğday Diğer Kırmızı Buğday Düşük Vasıflı Ekmeklik Buğday Düşük Vasıflı Ekmeklik Buğday Standart Dışı Buğday NOT: Yukarıda belirtilen fiyatlar KDV ve maniplasyon hariç, nakliye ilave ücreti dâhildir

4 İTHAL EKMEKLİK BUĞDAY SATIŞ FİYAT LİSTESİ CİNSİ KOD NO SATIŞ FİYATI (TL/TON) Rus Buğdayı Rus Buğdayı Macar Buğdayı 13.5 protein 12.5 protein 12.5 protein Ukrayna Buğdayı 12.5 protein NOT: Yukarıda belirtilen fiyatlar KDV ve maniplasyon hariç, nakliye ilave ücreti dâhildir ARPA SATIŞ FİYAT LİSTESİ CİNSİ KOD NO SATIŞ FİYATI (TL/TON) Yerli Arpa 2111 İthal Arpa 2141 NOT: Yukarıda belirtilen fiyatlar KDV ve maniplasyon hariç, nakliye ilave ücreti dâhildir. 680 ÇAVDAR SATIŞ FİYAT LİSTESİ CİNSİ KOD NO SATIŞ FİYATI (TL/TON) Çavdar NOT: Yukarıda belirtilen fiyatlar KDV hariç, maniplasyon ve nakliye ilave ücreti dâhildir. *İç satış fiyatları (dahil) tarihleri arasında geçerlidir. Tablo: 1 Pirinç satış fiyatlarımız Tablo:2 de belirtilmektedir. PİRİNÇ SATIŞ FİYATLARI PAKETLİ PAKETLİ PAKETLİ CİNSİ KOD NO 5 KG (TL) 2 KG (TL) 1 KG (TL) Osmancık ,50 5,40 2,70 Calrose ,50 5,40 2,70 NOT: Paketleme ücreti, Manipülasyon, Nakliye İlave Ücreti ve KDV dahil, diğer masraflar hariçtir. Tablo: 2 4

5 C) BORSA İŞLEM HACİMLERİ VE FİYATLAR Borsalarda işlem gören buğday, arpa, çavdar ve yulaf Kuruluşumuzca Eskişehir, Konya, Polatlı, Çorum, Bandırma ve Edirne ticaret borsalarından, mısır ise Adana ticaret borsasından günlük olarak takip edilmektedir Aralık ayına ait ortalama fiyatlar Tablo:3 de gösterilmiştir. ÜRÜN ADI BORSA FİYATLARININ KARŞILAŞTIRILMASI TMO BORSALAR SATIŞ FİYATI ESKİŞEHİR KONYA POLATLI ÇORUM EDİRNE ADANA BANDIRMA TL/To n DURUM BUĞDAYI ANADOLU KIRMIZI SERT EKM. BUĞ. TL/To n ** DİĞER BEYAZ EKM. BUĞDAY ** DİĞER KIRMIZI EKM. BUĞDAY ** DÜŞÜK VASIFLI BEYAZ BUĞDAY DÜŞÜK VASIFLI KIRMIZI BUĞDAY ARPA ÇAVDAR YULAF MISIR PİRİNÇ* ÇELTİK* * Pirinç ve Çeltik fiyatları Osmancık çeşidine ait olup, serbest piyasa toptan fiyat ortalamasıdır. ** İkinci grup ürün fiyatlarıdır. Tablo:3 Aralık 3-) DÜNYA HUBUBAT PİYASALARI (Aşağıdaki veriler IGC nin tarih 450 nolu aylık özet raporuna göredir.) IGC Hububat ve Yağlı Tohum Endeksi (GOI) Kasım ayını bir önceki aya göre değişmeden tamamlamıştır. Küresel arzın yüksek miktara ulaşmasının sonucu olarak soya fasulyesi, mısır, buğday ve pirinç ihracat piyasalarında ara sıra düşüşler yaşanmıştır, ancak günlük hareketlerde özellikle de soya fasulyesi ile ilgili olarak zaman zaman oynaklıklar görülmüştür. Rekor düzeydeki soya fasulyesi ve mısır hasatları neredeyse tamamlanmış olmakla birlikte, ABD de arz kanallarında yaşanan daralma geçici artışlar yaşanmasına neden olmuştur. Buğday fiyatları ABD ile Karadeniz deki 2015 yılı üretim beklentilerine ilişkin oluşan kaygılardan destek bulmuştur. Büyük oranda Çin deki mısır üretimine ilişkin tahminlerde yapılan artışa bağlı olarak dünya toplam hububat (buğday ve kaba yem) üretimine ilişkin öngörü daha öncesine göre 2 m t oranında yükseltilerek m seviyesine ulaştırılmıştır ve bu rakam önceki sezona ait rekor ile hemen hemen aynıdır. Arzda daha önceki tahmine göre gerçekleşmesi beklenen artışın nerdeyse tamamı tüketim beklentisinin daha yüksek olmasının sonucunda absorbe olmuştur ve bu ay yapılan artışlar çoğunlukla yemlik ve endüstriyel kullanım sektörlerindedir. 2014/15 sezonunun sonundaki küresel devir stoklarının son 15 yılın en yükseği olan 429 m t seviyesine yükseldikleri görülmektedir ve bu rakam Ekim ayına ait Hububat Piyasası Raporunda belirtilenle aynıdır. 5

6 2014/15 dönemindeki dünya pirinç üretiminin ılımlı bir şekilde azalarak 475 m t seviyesinde gerçekleşeceği tahmin edilmektedir, ancak bu rakam bir önceki yıla göre çok az değişiklik göstermektedir. Asya daki talep büyümesinin tüketimdeki artışa destek sağlayacağı beklentisine bağlı olarak, dünya devir stoklarının %6 oranında daralacakları tahmin edilmektedir. Büyük oranda başlıca ihracatçıların stoklarının bir önceki yıla göre %14 oranında azalacak olmasına bağlı olarak, projeksiyon 1,7 m t oranında azaltılmıştır yılındaki ticaret genel görünümü ılımlı bir şekilde yükseltilerek 41 m t rekor düzeye çıkarılmıştır ve bu rakam bir önceki yılın az da olsa daha üzerindedir. Tayland ın dünyanın en büyük tedarikçisi olma unvanını geri kazanması beklenmektedir. ABD ile ilgili rakamda yapılan artış Arjantin ile ilgili projeksiyonda yaşanan düşüşü fazlasıyla dengelemesiyle, dünya soya fasulyesi üretiminin bir önceki yıla göre %8 oranında ve daha önceki tahmine göre ise ılımlı bir oranda artarak 308 m t seviyesine yükseleceği beklenmektedir. Tüketimin daha öncesine göre çok az değişiklik göstermesi beklenmekte olup, bu durum bir önceki yıla göre yaklaşık beşte iki oranında yükselecekleri tahmin edilen devir stoklarında ılımlı bir artış yapılması ile sonuçlanmıştır. Çin in 2014/15 dönemindeki ithalatına ilişkin öngörü ılımlı bir şekilde artırılarak 73,5 m t zirve noktasına yükseltilmiştir, ancak önceki yıl yapılan yüksek miktardaki alımların iç piyasadaki arzda artış yaşanmasına yol açmasının ardından yıllık büyümenin yine de belirgin biçimde yavaşlayacağı tahmin edilmektedir. BUĞDAY Dünya buğday üretimine ilişkin öngörü ılımlı bir şekilde azaltılmış olmakla birlikte, 717 m t seviyesi ile hala rekor düzeyde gerçekleşmesi beklenmektedir. Yaklaşık %1 oranındaki yıllık artış genel olarak hasat edilen alandaki büyüme ile alakalıdır. Kuzey yarımküredeki 2015/16 dönemi kışlık ürünlerinin ekimi neredeyse tamamlanmış durumdadır. Baharlık ekimlere ve güney yarımküreye ilişkin geçici varsayımlar esas alındığı zaman, toplam ekim alanının bir önceki yıla göre %1 oranında yükseleceği tahmin edilmektedir. Talebin düşük fiyatlar sayesinde canlanmasına bağlı olarak, gelişmekte olan ülkelerdeki gıda amaçlı kullanımın ortalamadan daha hızlı büyüdüğü görülmektedir. Yemlik kullanıma ilişkin öngörü son Hububat Piyasası Raporundan bu yana 2 m t yükseltilmiştir ve bir önceki yıla göre %7 oranında artarak son üç yılın zirvesine tırmanacağı tahmin edilmektedir. Hava durumu ile ilgili olarak ortaya çıkan kaygıların sonucunda buğday ihracat fiyatlarının ortalaması bir önceki aya göre ılımlı bir artış kaydetmiştir. Makarnalık buğday piyasaları ise arzda daralmaya bağlı olarak gücünü korumuştur. MISIR 2014/15 dönemindeki kuzey yarımküre üretiminin büyük bölümü artık hasat edilmiş durumdadır ve ortalama verimin pek çok ülkede beklenenden daha iyi olmasına bağlı olarak, dünya üretimine ilişkin öngörü daha öncesinin 3 m t üzerine yükseltilmiştir. Bu öngörü önceki yıla ait rekorun az bir miktarda daha gerisindedir. Güney Amerika daki ekimler şu ana değin ortalamadan daha düşük bir hızda ilerlemiştir. Brezilya ile Arjantin deki üretimin gerileyeceği yönünde yapılan tahmine bağlı olarak, durum büyük oranda nihai ekim kararlarına önümüzdeki aylarda görülecek hava koşullarına bağlı olacaktır. Dünya talebinin yemlik tüketimde yaşanan %3 artışın etkisi ile birlikte rekor yüksek düzeylere ulaşacağı öngörülmektedir. İhracat fiyatları Kasım ayında ılımlı bir şekilde yükselmiş olup, ticarette yaşanan yoğun rekabetin sonucu olarak başlıca menşelerin arasındaki fiyat farkları azalmıştır. 6

7 PİRİNÇ Büyük oranda Hindistan daki ana üründe görülen azalmaya bağlı olarak, 2014/15 dönemi dünya üretiminin bir önceki yıla göre ılımlı bir şekilde gerileyeceği tahmin edilmektedir. Talebin yeni yüksek seviyelere yükseleceği beklentisine bağlı olarak, sezon sonu stoklarının son dört yıl içindeki en düşük düzeye gerilemeleri beklenmektedir. Küresel ticaretin 2015 yılında artışa geçmesi beklenmektedir ve en önemli artışların ise Çin ile Sahra- Altı Afrika da yaşanacağı tahmin edilmektedir. Tayland tarafından yapılması beklenen ihracata ilişkin öngörü hem 2014 yılı hem de 2015 yılı ile ilgili olarak yükseltilmiştir. Pirinç fiyatları nispeten daha belirgin bir düşüş göstermiştir ve arzın yüksek, talebin ise durgun olmasının sonucunda IGC GOI endeksi bir önceki aya göre %3 oranında gerilemiştir. YAĞLI TOHUMLAR Güney Amerika daki soya fasulyesi ekim dönemi hava koşulları daha olumlu idi ve 2014/15 döneminde üretimin Brezilya ile Arjantin de sahip olduğu yüksek miktarda gerçekleşme potansiyeline ve aynı zamanda ABD de yaşanan üretim artışına bağlı olarak, dünya üretiminin bir önceki yıla göre %8 oranında yükselmesi ve yeni bir rekor kırması beklenmektedir. IGC GOI soya fasulyesi alt Endeksi bir önceki aya göre ılımlı bir oranda gerilemiştir ve bu durum büyük oranda arzın yüksek olmasına ve mevsimsel faktörlere bağlı olarak gerileyen ABD fiyatlarında yaşanan düşüşü yansıtmaktadır. Kolza/kanola ile ilgili öngörüler bir ay öncesi ile benzerlik göstermektedir. Tüketimdeki belirgin artışa ve üretimde görülen azalmaya bağlı olarak, kapanış stoklarının özellikle de başlıca ihracatçılarda azalması beklenmektedir. ARALIK 2014 ORTALAMA DÜNYA HUBUBAT FİYATLARI ÜRÜN KODU FİYAT ABD$/Ton ABD 2HRW 288,96 FRANSIZ EKM. BUĞ. 237,54 RUS EKM. BUĞ. 257,73 ARJANTİN EKM. BUĞ. 251,36 ABD 2SRW 276,27 FRANSIZ DURUM 508,30 FRANSIZ ARPA 224,55 RUS ARPA 212,70 ABD MISIR (3YC) 187,15 ABD UZUN DANE PİRİNÇ 515,95 (*) Eylül Ayı Merkez Bankası $ Satış Kuru Ortalaması: 2,2918 (**)KAYNAK: REUTERS (***) Arjantin Ekm. Buğday ve ABD Uzun Tane Pirinç fiyatı IGC Raporuna göredir. (****)Fransız Durum fiyatı FRANCE AGRIMER raporu kaynaklıdır. (*****) Rus Buğday ve Arpa fiyatı APK Inform raporuna göredir. Tablo: 4 7

8 DÜNYA BUĞDAY ÜRETİM, TİCARET, TÜKETİM VE STOK MİKTARLARI (MİLYON TON) BUĞDAY 2009/ / / / /14 TAHMİN 2014/15 ÖNGÖRÜ ÜRETİM TİCARET TÜKETİM STOK *KAYNAK: IGC KASIM 2014 Tablo:5 DÜNYA MISIR ÜRETİM, TİCARET, TÜKETİM VE STOK MİKTARLARI (MİLYON TON) MISIR 2009/ / / / /14 TAHMİN 2014/15 ÖNGÖRÜ ÜRETİM TİCARET TÜKETİM STOK *KAYNAK: IGC KASIM 2014 Tablo: 6 DÜNYA HUBUBAT ÜRETİMİ (2014/15 ÖNGÖRÜ, MİLYON TON) ÜLKE ADI BUĞDAY ARPA MISIR AB ,4 59,8 73,4 ÇİN 125,3 1,6 216,0 HİNDİSTAN 95,9 1,8 21,0 RUSYA 60,0 19,0 12,0 ABD 55,1 3,9 365,0 KANADA 27,5 7,1 11,5 AVUSTRALYA 24,0 7,4 0,4 PAKİSTAN 25,0 0,3 3,3 UKRAYNA 24,9 9,4 27,0 TÜRKİYE 15,5 4,0 4,2 KAZAKİSTAN 13,0 2,3 0,5 İRAN 13,0 3,2 1,8 ARJANTİN 12,5 3,1 22,5 DÜNYA TOPLAMI 717,2 137,9 982,3 *KAYNAK: IGC KASIM 2014 Tablo: 7 8

9 DÜNYADA BUĞDAY ÜRETEN ÜLKELERİN ÜRETİM DURUMLARI (MİLYON TON) BUĞDAY ÜRETEN ÜLKELER 2010/ / / /14 TAHMİN 2014/15 ÖNGÖRÜ 2014 ÖNGÖRÜ ÜRETİM RAKAMLARINA GÖRE DÜNYA ÜRETİMİNDEKİ PAYI % UZAK DOĞU 227,3 235,6 247,7 248,5 254,2 35,4 ÇİN 115,2 117,4 120,8 121,9 125,3 17,5 HİNDİSTAN 80,8 86,9 94,9 93,5 95,9 13,4 AVRUPA 140,7 141,8 136,0 147,6 158,3 22,1 AB ,8 137,4 131,6 143,1 154,4 21,5 FRANSA 38,1 36,1 37,9 38,5 39,1 5,5 ALMANYA 24,0 23,0 22,4 24,9 27,6 3,8 İNGİLTERE 14,9 15,3 13,3 11,9 16,6 2,3 POLONYA 9,5 9,3 8,7 9,6 11,1 1,5 İSPANYA 5,7 6,8 5,1 7,7 6,4 0,9 BAĞ.DEVL.TOPL. 81,1 115,0 77,2 103,4 112,5 15,7 RUSYA 41,5 56,2 37,7 52,1 60,0 8,4 UKRAYNA 16,8 22,3 15,8 22,3 24,9 3,5 KAZAKİSTAN 9,6 22,7 9,8 13,9 13,0 1,8 ABD 60,1 54,4 61,8 58,0 55,1 7,7 KANADA 23,3 25,3 27,2 37,5 27,5 3,8 AVUSTRALYA 27,4 29,9 22,5 27,0 24,0 3,3 PAKİSTAN 23,9 24,2 23,3 24,0 25,0 3,5 TÜRKİYE 17,5 18,8 17,5 18,0 15,5 2,2 İRAN 15,0 13,5 14,0 14,5 13,0 1,8 ARJANTİN 15,9 14,5 8,0 9,2 12,5 1,7 DÜNYA 652,9 695,4 655,0 712,5 717,2 *KAYNAK: IGC KASIM 2014 Tablo: 8 9