Diyabetin Psikososyal Yönü
|
|
- Emine Uygun
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 BÖLÜM 17 Diyabeti Psikososyal Yöü Diyabet fizyopatolojik süreçlerle isa orgaizmasıda değişiklikler oluştururke, diyabetlii ruhsal dege ve uyumuda da birtakım farklılaşmalar olmaktadır. Diyabet fiziksel bir hastalık olmaı yaısıra psikolojik ve psikososyal boyutları ola bir durumdur ve diyabetli fiziksel, duygusal, ruhsal, sosyal ve cisellikle ilgili bir dizi soru ve çatışmayla karşı karşıyadır. Özellikle edişe, depresyo, stres ve sosyal destek kaybı diyabet üzeride olumsuz souçlar doğurmakta ve diyabeti şiddetledirebilmektedir. Psikolojik ve psikososyal soruları ölemesi ve taılaması diyabet kotrolü içi gereklidir. Hemşire psikolojik ve psikososyal soruları öleme, taılama, uygu bakım ve eğitimi plalamada ve daışmalık vermede rol almalıdır. Amaç Hemşireleri diyabeti psikolojik ve psikososyal yöleri hakkıda bilgiledirilerek, psikolojik ve psikososyal soruları ölemesi, taılaması ve soruları varlığıda uygu bakım, eğitim ve daışmalığı verilmeside etkiliklerii arttırmaktır. Hedefler Sevim BUZLU Öemli Noktalar A. Diyabet kotrolü; psikolojik, psiko sosyal ve fizyolojik de iflimlerde ve bular etkileflimide etkileir. B.Depresyo ve diyabet birbirii fliddetledirici yöde etkileflir C. Depresyo kedili ide geçmez, tedavi gerektirir D. Diyabet kotrolü baflar s z ise psikolojik sorular özellikle stres düflüülmelidir E. Psikolojik sorular komplikasyo geliflimii ve say s artt r r F. Psikolojik ve psikososyal sorular öleebilir Diyabetlilere bakım vere hemşireler; Psikolojik süreçleri diyabete etkisii bilmeli, Diyabetli bireyleri yaşayabileceği duygusal ve ruhsal durumları bilmeli, Psikolojik ve psikososyal durumlara yöelik ölemleri bilmeli ve uygulayabilmeli, Psikolojik ve psikososyal sorular oluştuğuda uygu bakımı plalayabilmelidir.
2 Diyabet kişi içi yei bir yaşam deeyimidir ve uyum çabası gerektirir. Diyabetii başarılı olarak yöetmek içi kişi kedie bakım davraışlarıı öğremeli ve buları getirdiği zorluklarla başedebilmelidir. Ailei her bir üyesi de bu durumda etkileir. Bir veya daha fazla aile üyesii foksiyoları geçici veya sürekli olarak değişebilir. Hasta ve ailesi e üst düzeyde diyabet kotrolüü devam ettirmek amacıyla sorumluluk alırlar. Bu sorumluluk başarılı şekilde yöetildiğide iyi kotrol bulguları diyabetlii ve ailesii psikolojik iyilik halii ve duygudurumuu olumlu yöde etkilerke tersi durumlarda yaşaabilmektedir. Yei diyabet taısı komuş kişii yaşamı hagi döemide olduğu kedie bakım davraışlarıı ve motivasyouu etkiler. Diyabet ve Psikolojik Süreç Sağlık sistemleri modelie göre yalız psikolojik değişim ile diyabetik kotrol arasıda doğruda bir ilişki yoktur. Sağlıkla ilgili souçlar psikolojik, davraışsal ve fizyolojik değişimler arasıdaki karşılıklı ilişkilerle belirleir. Diyabet, adölesalar belik kavram, bede imaj ve arkadafllar ile iliflkilerii etkiler. Yafll lar içi yaflam biçimi de ifliklikleri zorlay c d r. Psikolojik Özellikler Fizyolojik Özellikler Psikolojik Durum Kedie Bakım Davraışı Aile Foksiyou Metabolik Kotrol fiekil 17.1: Diyabet ve psikolojik süreç Kayak: Rya CM. Psychological Factors ad Diabetes Mellitus. Ed(s). I.Pickup JC, Williams G. Textbook of Diabetes, 2d ed., Blackwell Sciece Ltd, Oxford, 1977, p Psikolojik özellikler kişilik, başetme biçimleri ve sağlık iaçlarıı içere özelliklerdir. Buları kedie bakım davraışı ve duygusal durum üzeride doğruda etkisi vardır. Psikolojik durum belli bir zama içideki duyguları gösterir ve sürekli değildir. Öreği, stres, depresyo, kaygı v.b. Aile etkileşimleri ve kedie bakım davraışları bireyi duygudurumuu etkileyebilir ve duygudurumuda etkileebilir. Belli duygusal durumlar özellikle stres diyabetik kotrolü otoom siir sistemi yoluyla 196 SEVİM BUZLU
3 doğruda etkilerke, kişii diyabetii kotrol yeteeğii zayıflatarak dolaylı olarak da etkileyebilir. Aile foksiyou (ailedeki bağlılığı derecesi, aile içi çatışmalar, ekoomik kayaklar) diyabetlii hem psikolojik durumuu hem de kedie bakım davraışıı etkiler. Kedie bakım davraışları; düzeli ilaç alma, diyet, egzersiz ve sürekli izlemde oluşur. Kedie bakım davraışları ile glisemik seviyeler arasıda güçlü bir ilişkii var olduğuu saptaya çalışmalar bu süreçte fizyolojik özellikleri de etkili olduğuu göstermektedir. Diyabette Psikososyal Sorulara Yöelik Hemflirelik Ta lar ve Bak m lkeleri Hemşire ve diyabetli arasıdaki iletişim özellikle hastayı dileme iyi bir diyabet kotrolüde esastır. Diyabetli bireyi psikolojik ve psikososyal yöüyle ilgili hemşireleri karşılaşabileceği yaygı hemşirelik taıları; Bağımlılığı kaybı ve yaşam durumuu değişimi ile ilgili üzütü; Hastalığı ve komplikasyoları gülük yöetimideki zorluklarla ilgili güçsüzlük; Yei tedavi yötemleri ve gelecek hakkıda belirsizlikle ilgili aksiyete; Kedie bakım davraışlarıı öğremede isteksizlikle ilgili ümitsizlik; Hastalığı kabul etmeme ve yaşam biçimi değişimie uymama ile ilgili uyumsuzluk; Yaşam biçimideki değişiklikleri ve hastalığı getirdiği sıırlamaları diyabetlide ve aileside ortaya çıkardığı kızgılık ile ilgili etkisiz bireysel başetme, etkisiz ailesel başetme; Fiziksel yetersizlik ve rol değişimleriyle ilgili rol performasıda değişim; Beyi etkileye metabolik değişikliklerle ilgili düşüce sürecide değişimdir. Diyabette psikososyal sorulara yöelik hemşirelik bakımı ilkeleri; Hastalığıı kedisii yöetmesii sağlamak Kedie bakım davraışlarıa uyumu içi yardım etmek Belik saygısıı yükseltmek içi bağımsızlığıı arttırmasıa yardım etmek Soru çözme yötemlerii öğretmek Ka şekeri düzeyii etkileyebile stresörlerle başetmesi içi yardım etmek. Diyabete Duygusal Ya tlar Diyabetlii duygusal yaıtı kişilik yapısıa, diyabeti tipie ve aşamasıa, metabolik kotrol derecesie ve kişii kedii yöetme davraışlarıı öğremek içi göüllüğüe bağlıdır. Sıklıkla gösterile duygusal yaıtlar; ikar, aksiyete, depresyo, kızgılık ve öfke, izolasyo, gülük Diyabetlide Psikososyal Zorlamalar Otoomi kayb Arkadafl deste ide azalma Gizlilik Suçluluk Kayg A r ve yetersizlik Rol de ifliklikleri DİYABETİN PSİKOSOSYAL YÖNÜ 197
4 işleri yapmada ve aktivitelere katılmada isteksizlik, çalışmaya ve öğremeye karşı isteksizlik, bağımlılık ve regresyodur. Aile üyeleride de bezer duygusal yaıtlar görülebilmektedir. Diyabet ve Yaflam Olaylar Diyabeti ortaya çıkışı ile yaşam olayları ilişkisii araştıra çalışmalar yapılmış ve biyolojik faktörleri yaısıra psikolojik zorlamaları da hastalığı ortaya çıkışıda ve şiddetide etkili olduğu bulumuştur. Bazı araştırmalar diyabeti ortaya çıkmasıı sağlaya faktör olarak ruhsal zorlama yarata yaşam olaylarıı (sevile bir aile üyesii ölümü v.b.) belirtmişlerdir. Diyabet ve Depresyo Diyabetlide e yaygı görüle psişik sedrom depresyodur. DSM-4 e (Diagostic ad Statistical Maual of Metal Disordes, Fourth Editio = Metal Bozuklukları Taısal ve Sayımsal Elkitabı, Dördücü Baskı) göre diyabetlileri %24-%33 üde major depresyo, bazı diyabetlilerde de DSM-4 kriterlerii karşılamaya depresif özellikler vardır. Diyabette depresyou ortalama başlagıç yaşı tip 1 de 22.1 yaş, tip 2 de 28.6 yaşdır. Tip 2 diyabette major depresyo geellikle diyabet belirtileride öce ortaya çıkarke tip 1 de buu tam tersi görülmektedir. Depresyo kişii diyabete uyumuu, yaşam kalitesii, tedaviye yaıtıı, diyabeti seyrii, progozu, morbidite ve mortaliteyi olumsuz yöde etkiler. Depresyo ve diyabet belirtileri birbirii şiddetledirici yöde etkileşir ve depresyo diyabetlilerde komplikasyo oraıı arttırır. Burada dikkat edilmesi gereke durum, hastalığa karşı gelişe doğal tepkilerle uygusuz yada patolojik ola tepkileri ayırdedilebilmesidir. Depresyoda görüle iştahta azalma veya artma, uykusuzluk, yorguluk, psikomotor yavaşlama v.b. belirtiler diyabete bağlı olarak da gelişebilir, bu e- Diyabetlilerde Edifle Durumlar gelecek hastal bilimeye yöleri yeterlili ii ve ba ms zl kaybetme bedesel ifllevleride kotrolüü kaybetme bede sistemlerii zarar görmesi varola ya da beklee kay plar ilgi ve deste i azalmas sosyal çevrede uzaklaflma cisel yetersizlik suçluluk ve cezalad r lma zorulu olarak yaflam biçimii de ifltrme Depresyo Belirtileri depresif duygudurum hiçbir fleyde zevk almama ifltahta azalma veya artma uykusuzluk veya afl r uyku psikomotor yavafllama veya ajitasyo yorguluk ve eerji kayb suçluluk veya de ersizlik (durumua de il, kedisie yöelik) duygular kosatrasyo güçlü ü tekrarlaya ölüm veya itihar düflüceleri 198 SEVİM BUZLU
5 dele diyabetlilerde daha çok duygusal Depresyou (depresif duygudurum, hiçbir şeyde zevk Ölemede almama) ve bilişsel (suçluluk veya değersiz- Öemli lik duyguları, kosatrasyo güçlüğü, tekrarlaya ölüm veya itihar düşüceleri) be- Etkeler Güveli sosyal lirtilere karşı dikkatli olumalıdır. çevre Diyabetli; kedie bakım davraışları Etki bafletme kousuda yeterli olduğu halde tedaviye Belik sayg s katılmıyorsa, diyabet kotrolü iyi olmasıa Sosyal destek karşı kedii iyi hissetmiyor ve yeteeklerii daha alt seviyeleride işlevsellik gösteriyorsa depresyo yöüde değerledirilmelidir. Duygusal ve bilişsel belirtiler gösteriyorsa diyabet ekibie bildirilmeli ve psikiyatrik değerledirme içi psikiyatriye göderilmelidir. Diyabet ve Stres Stres yaşamı doğal ve gerekli bir parçasıdır. Yaşamı stresde tamame arıdırmaı bir yolu yoktur. Burada öemli ola, stresi asıl yorumladığı ve strese asıl yaıt verildiğidir. Öreği, diyabetik bir kişiye göz doktoru retiopati geliştiğii söylerse, kişi ya buu yaşamı sou olarak düşüür ve alkolde çözüm arayarak diyabet öğü plaıı bozar, ka şekerii izlemez ve göz doktoruyla görüşmeye gitmez ya da bu olayı kedie iyi bakmaı bir siyali olarak yorumlar ve diyabet yöetimii tekrar gözde geçirir. Tablo 17.1: Stres Belirtileri Aşağıdaki ifadelerde birii veya daha fazlasıı yaşıyorsaız streslisiizdir! Sıkıtılı, siirli veya savuucu olduğuuzu hissetme Sorumluluklarla bualdığıızı hissetme Başkalarıa karşı hoşgörülü olamama Karar vermede sıkıtı yaşama Uykuya dalmada veya yeterli uyku uyumada güçlük yaşama Çok fazla uyuma Olayları, durumları büyütme. Sık sık eğlemeye gitme Yaşamıızdaki yaılgılar içi başkalarıı suçlama Başkalarıa sözel veya fiziksel olarak kötü davrama İşkolik olma Televizyo izleyerek, okuyarak veya başka şeylerle uğraşarak sorularda kaçmaya çalışma Sık sık baş ağrıları, mide ağrıları veya çeşitli ağrılar çekme Sigara, alkol veya diğer maddeleri kötüye kullama Aşırı yemek yeme veya sadece zama zama yeme Diyet, egzersiz ve/veya ilaç düzelemelerie karşı ka şekeri seviyesii yükselip alçalması Kayak: Lear How To Cope With Stress I Your Life. Diabetes I The News. December, 1993, p.7 DİYABETİN PSİKOSOSYAL YÖNÜ 199
6 Stres, ka şekerii doğruda ve dolaylı olmak üzere iki şekilde etkilemektedir. 1. Nöroedokri ve hormoal yollarla ka şekeri seviyesi bozulabilir. 2. Stres dolaylı olarak diyabeti tedavi ve izlemesii aksatarak uyumu bozulmasıa ede olabilir ve diyabetlide yetersiz öz bakım, tedaviyi reddetme, sosyal izolasyo ve diyete uymama gibi uyumsuz davraışlar görülebilir. Böylece stres hem stres hormolarıı aktive ederek iç ortamı bozmakta hem de hastaı uyumuu ve dış ortamı bozmaktadır. Stres durumlarıda, epiefri salgısıı uyarıldığı ve buu da isüli etkisii azalttığı bilimektedir. E basit psikolojik zorlama ve ruhsal çatışmada serbest yağ asitleri, kortizol ve ka şekeri artmakta ve stres altıdaki orgaizmada arta glukago, katekolamiler, kortizol, büyüme hormou hiperglisemiye ve ketoemiye yol açmaktadır. Tıbbi tedaviye karşı ka şekeri düzeleemeye olgularda stres düşüülmelidir. Böyle durumlarda isüli dozuu arttırmada öce psişik değerledirme yapılmalı ve hastaı baskı altıda olduğu veya duygularıı ifade edemediği durumlara karşı dikkatli olumalıdır. Stresli olaylarla başetmek zor olabilir, buu içi diyabetliye stresii farketmesi ve stersle asıl başedebileceği öğretilmelidir. Hemşire stres belirtilerii gözleyerek diyabetlii stresii değerledirir ve kedisii de bu değerledirmeye katılımıı sağlar (Tablo 17.1). Kedii stresli olarak de erledire diyabetliye öeriler Ka şekeri kotrolüüzü bırakmayı, Sık sık şeker seviyeizi izleyi ve ka şekeri seviyesii etkileye uygu girişimlerde buluu (diyet, egzersiz, ilaç). Stresiiz arttığı zamalarda izleme sıklığıızı arttırı. Kediizi sıkmayı, Zorululuk gerektire "mutlaka olmalı", "mutlaka yapılmalı" gibi ifadelerle kediizi Stresörleri belirle belirli sıırlamalar içide sıkmayı. Kediizi taımaya çalışı, Nasıl bir kişiliğe sahipsiiz, sizi e çok etkileye stresörler elerdir?, stres yaşadığıızda hagi tepkileri veriyorsuuz? Buları aaliz edi ve kediizi taıyı. İsalarla iyi ilişkiler kuru, Her bireyde iyi ilişkiler içide olması bekleemez. Acak iyi ilişki yollarıı öğremek ve buları gülük yaşamda kullamak stresle başetmede yararlı olacaktır. Yaşamıızdaki stresli yöleri degeleyi, Hastalığıızı oluşturduğu stresörleri (diyabet tedavisi gibi) azaltamıyorsaız oları keyif verici aktivitelerle degeleyi. Hobiler geliştiri, Sıkıtılarıızı zihiizde atmak içi zihiizi meşgul edecek hoşlaacağıız aktiviteler bulu. Başkalarıa yardım edi, Düzeli egzersiz yap Gevfleme tekiklerii kulla E leceli u rafllar bul 200 SEVİM BUZLU
7 Zamaıızı bir kısmıı başkalarıa yardım etmeye ayırdığıızda, kedi sorularıız içide çözümler bulabilirsiiz. Gevşeme tekiklerii uygulayı, Gevşemek ve rahatlamak içi her gü özel bir zama ayırı. Deri soluum, meditasyo, masaj, hayal kurma, biofeedback, Egzersizi Deri Soluum görsel hayal kurma gibi tekikleri deeyi. Egzersiz yapı, Yaşamıızda stres olduğuda egzersizde yararlaabilirsiiz. Düzeli egzersiz yapa isalar üzeride yapıla çalışmalarda; daha az strese, daha az siirliliğe, daha fazla içsel kotrole, daha az depresyoa, daha yüksek öz saygıya, daha az yalızlığa rastlamıştır. Sağlıklı bir diyetle beslei, Diyabet yemek plaıa uyarak sağlıklı olarak beslei. Sevdiğiiz kişilerde destek alı, Aileizle ve arkadaşlarıızla samimi ve yakı ilişkiler kuru ve olarda destek alı. Gülük tutu, Strese asıl reaksiyo verdiğiizi, bu sırada eler hissettiğiizi ve ka şekeriizde ola değişimleri farketmede gülükte yararlaabilirsiiz. Kediizle olumlu iletişim kuru, Kediizle olumlu ilişki kurarak stresli olaylara tepkiizi yöeti. Öreği, eğer çok yiyorsaız, kediize, "çok yedim, kedimde efret ediyorum, şimdi muhtemele komplikasyolar gelişecek ve hepsi beim hatam" demek yerie "birkaç çörek ve tatlı yedim ve oları sevdim, şimdi diyabetimi kotrol etmek içi bir şey yapmaya gereksiimim var, yürüyüşe çıkacağım" deyi. Sorumluluk alı, Güçledire Kedi sorularıız içi başkalarıı sorumlu tutmakta kaçıı. Birie, "bei kız- Etkeler Yeterli bilgi dırıyorsu" yerie "bu kouda kızgılık yaşıyorum" deyi. Kotrol duygusu Sosyal destek Öfkeizi alevledirmeyi, Öfkeizi alevledirmek yerie içi öfkeli olduğuuzu ve asıl egellediğiizi alamaya çalışı ve öfkeizi uygu yollarla boşaltı. Gülümsemeyi ve şakaya vurmayı kullaı, Zor ve hoş olmaya bir durumu hafifletmek içi şakaya vuru ve gülümseyi. Yaşamıızdaki koşuşturmaları ve zorlukları azaltı, Rahat bir pozisyo al ve gözleriizi kapay çiizde yavaflça 2 ye kadar sayarak buruuzda deri bir efes al Ci erleriizi dolduru Nefesiizi tutu ve 2 ye kadar sayarak bekleyi Nefesiizi a z zda üfler tarzda 4 e kadar sayarak veri 4 5 ormal soluumda sora tekrarlay Bafletmeyi DİYABETİN PSİKOSOSYAL YÖNÜ 201
8 Bir şey sizi strese sokuyorsa, bu şeyi yaşamıızda çıkarmak içi e yapabileceğiizi düşüü. İşleriizi ertelemeyi, So dakikaya bırakıla işler stres yaratacağıda işleri ertelemeyi. Saki olmaya çalışı, Stresli durumlarda saki olmaya çalışı. Öreği, deri soluum egzersizi ile kediizi rahatlatı. Yaşadığıız aı sevi, Gelecek hakkıda üzülerek boşa zama ve eerji harcamak yerie içide buluduğuuz zamaı keyfii çıkarı. Hiçbir şeyi gereğide fazla yapmayı, Fazla yemekte, çalışmakta, eğlemekte sakıı. Kediizi ödüllediri, Kediizi iyi hissetmeizi sağlaya fırsatları kullaarak ödüllediri (arkadaşlarla birlikte olma, siemaya/tiyatroya gitme v.b.). KAYNAKLAR Görsel Hayal Kurma Rahat bir pozisyo al Gözleriizi kapat, yavaflça deri bir efes al ve veri Zihiizde hofl, rahat ve mutlu hissedece iiz bir yer hayal edi. Daha öce gitti iiz bir yer de olabilir Ne görüyorsuuz? Ne duyuyorsuuz? Ne kokuyor? Ne hissediyorsuuz? Birkaç dakika sora Buludu uuz yerle vedalafl Kediizi haz r hissetti iizde gözleriizi aç 1. Aikes JE, Wallader JL, Bell SH, Cole JA. Daily stress variability, leared resourcefuless, regime adherece, ad metabolic cotrol i type 1 diabetes mellitus: Evaluatio of a path model. Joural of Cosultig ad Cliical Psychology, 1992; 1(60): America Diabetes Associatio: Life With Diabetes (Care Outlies), Ed. Kelley DB., Uiversity of Michiga Diabetes Research ad Traiig Ceter, 1997, p Bailey BJ. Mediators of depressio i adults with diabetes. Cliical Nursig Research, 1996; 1(5):28 4. Barry PD. Psychosocial Nursig. J.B. Lippicott Compay, Philadelphia, 1989, p Bradley C. Psychological aspects of diabetes. Medicie, 1997, Supplemet 1: Goodick PJ. Diabetes mellitus ad depressio: theory ad treatmet. Psychiatric Auals, May 1997, 27(5): Iaba K. Psychosocial Aspects of Chroic Illess. Ed. Barry PD., Psychosocial Nursig. J.B. Lippicott Compay, Philadelphia, 1996, p Jacobso MA, Hauser ST, Aderso BJ, Polosky W. Psychosocial impacts of diabetes. Ed(s). Kah CR, Weir GC., Josli s Diabetes Mellitus. A Waverly Compay, 13. Editio, New York, 1995, p Lear How To Cope With Stress I Your Life. Diabetes I The News. December, 1993, p Lloyd CE, Matthews KA, Wig RR, Orchard TJ. Psychosocial factors ad complicatios of IDMM. Diabetes Care. 2 (15): Özca Ş. Diyabet ve psikososyal faktörler. Türk Diabet Yıllığı. Türk Diabet Cemiyeti Yıllık Yayıı, İstabul, 1996, s Özka S. Psikiyatrik Tıp: Kosültasyo Liyezo Psikiyatrisi. Roche, İstabul, 1993, 202 SEVİM BUZLU
9 p Özka S. Psikiyatrik ve psikososyal açıda diyabet. Ed. Yeigü M, Altutaş M., Her yöüyle Diyabetes Mellitus. Nobel Tıp Kitabevi, İstabul, 2001, s Özme M. Diyabette psikosoyal problemler. Türk Diyabet Yıllığı. Türk Diyabet Cemiyeti Yıllık Yayı Orgaı, İstabul 2001, s Rubi RR, Peyrot M. Psychosocial problems ad itervetios i diabetes. Diabetes Care. 1992, 11(15): Schwartz LS, Coulso LR, Toovy D, Lyos JS, Flaherty JA. A biopsychosocial treatmet approach to the maagemet of diabetes mellitus. Geeral Hospital Psychiatry, 1991, 13: Stei SP, Charles E. Emotioal factors i juveile diabetes mellitus: a study of early life experiece of adolescet diabetics. Am.J.Psychiatry, 128: , Trief PM, Weistock RS. Helpig your patiets cope with diabetes. Practical Diabetology,!999, March: Yazıcı O. İki uçlu duygudurum bozuklukları ve diğer duygudurum bozuklukları. Ed. Güleç C, Köroğlu E., Psikiyatri Temel Kitabı. Hekimler Yayı Birliği, Akara. 1997, s Rya CM. Psychological Factors ad Diabetes Mellitus. Ed(s). I.Pickup JC, Williams G. Textbook of Diabetes, 2d ed., Blackwell Sciece Ltd, Oxford, 1977, s DİYABETİN PSİKOSOSYAL YÖNÜ 203
BÖLÜM. Diyabet ve Egzersiz. Önemli Noktalar. Amaç. Hedefler
BÖLÜM 4 Diyabet ve Egzersiz Hatice PEK Diyabetli bireyler içi aktivite ve egzersiz, bakım plaıı, besleme programıı ve ilaç tedavisii öemli bölümüdür. Aktivite ve egzersiz; glikozu daha iyi kullaılmasıı,
DetaylıKANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON. Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem.
KANSER HASTALIĞINDA PSİKOLOJİK DESTEĞİN ÖNEMİ & DEPRESYON Uzm. İletişim Deniz DOĞAN Liyezon Psikiyatri Yük.Hem. Onkoloji Okulu İstanbul /2014 SAĞLIK NEDİR? Sağlık insan vücudunda; Fiziksel, Ruhsal, Sosyal
DetaylıPSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNDE KONTROL SÜREKLİLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI
Kriz Dergisi 3 (1-2): 133-137 PSİKİYATRİ POLİKLİNİĞİNDE KONTROL SÜREKLİLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI Ayça GÜRDAL*, Hasa MIRSAL" GİRİŞ VE AMAÇ Ayakta tedavi sürekliliği, diğer tıp dallarıda
DetaylıHipoglisemi ve Hiperglisemi
BÖLÜM 10 Hipoglisemi ve Hiperglisemi Diyabet tedaviside amaç ka glikoz seviyesii kotrol altıda tutmaktır. Diyabetli bireylerde, yüksek ka glikoz seviyeleri isüli yetersizliği ya da vücutta isülii yetersiz
DetaylıDiyabet E itimi ve. Dan flmanl k
BÖLÜM 15 Diyabet E itimi ve Da flmal k Diyabetli bireye ve oları bakımlarıda sorumlu ola aile bireylerie hastalığı bakımıı ve yöetimii öğretmek diyabet tedavi plaıı bir parçasıdır. Diyabetlii eğitimi,
DetaylıDiyabet Bak m : S n rlar Ötesi Stratejiler
BÖLÜM 1 Diyabet Bak m : S rlar Ötesi Stratejiler Düyada her 20 kişide biri (151 milyo yetişki) diyabetlidir. Bu sayı so beş yıldır diyabet oraıda % 11 lik bir artış olduğuu gösterir. Yirmi beş yıl içide
DetaylıDiyabette Hasta Uyumu Nasıl Artırılabilir? Depresyonda Tedaviye Uyum
Diyabette Hasta Uyumu Nasıl Artırılabilir? Depresyonda Tedaviye Uyum Doç. Dr. Eylem Şahin Cankurtaran Dışkapı Y.B.Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği Konu Akışı Depresyon-DM Birlikteliği Diabete
DetaylıTRSM de Rehabilitasyonun
TRSM de Rehabilitasyonun Yeri Dr. Ayla Yazıcı BRSHH Gündüz Hastanesi ve Rehabilitasyon Merkezi Koordinatörü 7.10.2010 Şizofreni tedavisinde çok boyutlu yaklaşım Şizofreni tedavisinde çok boyutlu yaklaşım
DetaylıKanserli Hasta Yönetiminde Danışman Hemşirenin Rolü
Kanserli Hasta Yönetiminde Danışman Hemşirenin Rolü Yük. Hem. Gül Şav Özaydemir Danışman Hemşire EUKAM E.Ü.T.F. Radyasyon Onkolojisi ABD XIX. Ege Onkoloji Günleri 6-7 Nisan 2015 İzmir «Kanserle mücadele
DetaylıSTRES ÇEŞİTLERİ. Duygusal Stres Yaşamımızı direkt etkilemeyip, dolaylı olarak etkileyen strestir.
STRES YÖNETİMİ 1 STRES NEDİR? Bireylerin, fiziksel ve ruhsal sınırlarının tehdit edilmesi veya zorlanması ile ortaya çıkan psikolojik bir durumdur. Kişilerde meydana gelen ve onları normal faaliyetlerinden
DetaylıMeslekte Ruh Sağlığı. A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD
Meslekte Ruh Sağlığı A.Tamer Aker İstanbul Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Ruh Sağlığı AD Çalışan Sağlığı Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından sağlık, kişinin bedensel, ruhsal ve sosyal bakımdan tam
DetaylıBöbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi
Böbrek Hastalıklarında Yaşanan Ruhsal Sıkıntılar; Yaşamı Nasıl Güzelleştirebiliriz? Prof.Dr.Oğuz Karamustafalıoğlu Üsküdar Üniversitesi Hangi Böbrek Hastalarına Ruhsal Destek Verilebilir? Çocukluktan yaşlılığa
DetaylıNOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ
NOT: BU DERS NOTLARI TEMEL EKONOMETRİ-GUJARATİ KİTABINDAN DERLENMİŞTİR. KULLANILAN ŞEKİLLERİN VE NOTLARIN TELİF HAKKI KİTABIN YAZARI VE BASIM EVİNE AİTTİR. HAFTA 1 İST 418 EKONOMETRİ Ekoometri: Sözcük
DetaylıDiyabet ve egzersiz TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU
TÜRKİYE ENDOKRİNOLOJİ VE METABOLİZMA DERNEĞİ DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU TEMD DİABETES MELLİTUS ÇALIŞMA VE EĞİTİM GRUBU HASTA EĞİTİM KİTAPÇIKLARI SERİSİ 02 Diyabet ve egzersiz Diyabetli bireyler
DetaylıECZACI GÜZİN VELİTTİN BEKRİOĞLU MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ
ECZACI GÜZİN VELİTTİN BEKRİOĞLU MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ ETKİLİ İLETİŞİM VE STRES YÖNETİMİ ŞEKİLLER DÖNÜYOR MU? DÖNÜYOR İSE HIZLI MI YOKSA YAVAŞ MI? STRES NEDİR? İç ve dış etkenlerden dolayı
DetaylıHARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ Dersin Adı Kodu Yarıyıl T+U Kredi AKTS Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği
HARRAN ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ Dersin Adı Kodu Yarıyıl T+U Kredi AKTS Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği 0401701 7 6+16 14 19 Ön Koşul Ders Yok Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu
DetaylıYaşlılarda İntihar Davranışı ve Müdahele İlkeleri. Prof. Dr. Çınar Yenilmez Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD
Yaşlılarda İntihar Davranışı ve Müdahele İlkeleri Prof. Dr. Çınar Yenilmez Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD 1 AÇIKLAMA 2014-2017 Araştırmacı: ---- Konuşmacı: ----- Danışman:
DetaylıPalyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları
Palyatif Bakım Hastalarında Sık Gözlenen Ruhsal Hastalıklar ve Tedavi Yaklaşımları Doç. Dr. Özen Önen Sertöz Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri AD Konsültasyon Liyezon Psikiyatrisi Bilim Dalı Ankara,
DetaylıBÖLÜM. Kronik Komplikasyonlar. Önemli Noktalar. Amaç. Hedefler
BÖLÜM 13 Kroik Komplikasyolar Şeyda ÖZCAN Kroik komplikasyolar diyabeti ilerleye döemleride ortaya çıka ve ciddi problemlere ede olabile ikicil durumlardır. Diyabete bağlı kroik komplikasyolar iyi bir
DetaylıUZMAN KLİNİK PSİKOLOG KAHRAMAN GÜLER DEPRESYON
UZMAN KLİNİK PSİKOLOG KAHRAMAN GÜLER DEPRESYON Depresyon en az iki hafta süren, çoğunlukla daha uzun süreyle devam eden, işlevselliği çok ciddi bir oranda bozan, tedavi edilebilir tıbbi problemlerden bir
DetaylıSevdiğiniz her şey güvence altında
HAKKINDA Sevdiğiiz her şey güvece altıda Baksaş Sigorta 1994 yılıda Türkiye i öemli saayi şirketleri arasıda yer ala Bakioğlu Holdig büyeside kurulmuştur. Bakioğlu Holdig; Ambalaj Grup Şirketleri yaıda;
DetaylıBÖLÜM. Çocukluk Ça nda Diyabet. Önemli Noktalar
BÖLÜM 8 Çocukluk Ça da Diyabet Semra ERDOĞAN Çocukluk çağı diyabeti, geetik yatkılıkla, otoimmü mekaizmalarla ve çevresel faktörlerle (viral efeksiyolar, stres gibi) ilişkilidir. Sıklıkla puberte döemide
DetaylıUZ. DR. GÖNÜL ERDAL DAĞISTANLI
GÜRÜLTÜ = HOŞA GİTMEYEN SES GÜRÜLTÜNÜN SÜRESİ ŞİDDETİ ZAMANI TÜRÜ GÜRÜLTÜ FİZYOLOJİK TEPKİLER RUHSAL TEPKİLER FİZYOLOJİK TEPKİLER ANĠ GÜRÜLTÜDE KAS GERĠLMELERĠ BAġ DÖNMESĠ YORGUNLUK ĠġĠTME KAYIPLARI METOBALĠZMA
DetaylıBireyin bedensel, ruhsal, zihinsel ve sosyal yönden tam bir iyilik ve uyum halidir. Sağlık nedir?
Bireyin bedensel, ruhsal, zihinsel ve sosyal yönden tam bir iyilik ve uyum halidir. Sağlık nedir? Tam ve eksiksiz bir sağlıklı yaşam Doğru beslenme Düzenli egzersiz Düzenli, yeterli ve kaliteli uyku Dengeli,
DetaylıP.O. Number Terms Rep Ship Via F.O.B. Project. Quantity Item Code Description Price Each Amount 6. 5. 2011. Total
P.O. Number Terms Rep Ship Via F.O.B. Project Quatity Item Code Descriptio Price Each Amout Geç Taı Ala Aomalilerde Yaklaşım 6. 5. 2011 Prof. Dr. H. Alper Tarıverdi Ada Mederes Üiversitesi Tıp Fakültesi
DetaylıKayıp, Ölüm ve Yas Süreci. Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN
Kayıp, Ölüm ve Yas Süreci Prof. Dr. Sibel ERKAL İLHAN Kayıp Kayıp, yaşam döngüsünün her evresinde yaşanır. bağımsızlık kaybı ilişki kaybı, sağlık kaybı, iş kaybı, ekonomik kayıp, evcil hayvan kaybı, organ
DetaylıClayton P, Desmarais L, Winokur G. A study of normal bereavement. Am J Psychiatry 1968;125:168 78. Clayton PJ, Halikes JA, Maurice WL.
Dr Ali Bozkurt Clayton P, Desmarais L, Winokur G. A study of normal bereavement. Am J Psychiatry 1968;125:168 78. Clayton PJ, Halikes JA, Maurice WL. The bereavement of the widowed. Dis Nerv Syst 1971;32:597
DetaylıMental sağlığın korunmasında etkili faktörler. Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Mental sağlığın korunmasında etkili faktörler Prof. Dr. Zeynep Oşar Siva İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Diyabetlilerin önemli bir kısmında bulunan psikolojik bozukluklar çoğu zaman gözardı edilmekte ve
DetaylıÖğrenci Numarası İmzası: Not Adı ve Soyadı
Öğreci Numarası İmzası: Not Adı ve Soyadı SORU 1. a) Ekoomii taımıı yapıız, amaçlarıı yazıız. Tam istihdam ile ekoomik büyüme arasıdaki ilişkiyi açıklayıız. b) Arz-talep kauu edir? Arz ve talep asıl artar
DetaylıADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ. Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu
ADOLESANA VERİLMESİ GEREKEN KORUYUCU SAĞLIK HİZMETLERİ Doç Dr Müjgan Alikaşifoğlu Sağlık Hizmetlerinin Özellikleri Ergenin yaşına, gelişim düzeyine uygun Bireysel, kültürel ve sosyoekonomik farklılıklara
Detaylıİşlenmemiş veri: Sayılabilen yada ölçülebilen niceliklerin gözlemler sonucu elde edildiği hali ile derlendiği bilgiler.
OLASILIK VE İSTATİSTİK DERSLERİ ÖZET NOTLARI İstatistik: verileri toplaması, aalizi, suulması ve yorumlaması ile ilgili ilkeleri ve yötemleri içere ve bu işlemleri souçlarıı probabilite ilkelerie göre
DetaylıERGENLERDE İNTERNET BAĞIMLILIĞI
ERGENLERDE İNTERNET BAĞIMLILIĞI Bilgisayar ve internet kullanımı teknoloji çağı olarak adlandırabileceğimiz bu dönemde, artık hayatın önemli gereçleri haline gelmiştir. Bilgiye kolay, hızlı, ucuz ve güvenli
DetaylıDiyabette Genel Sa l k Önerileri
BÖLÜM 16 Diyabette Geel Sa l k Öerileri Diyabet makrovasküler ve mikrovasküler komplikasyoları ile yaşam kalitesii düşüre, erke ölüm ve hastalama oraıı yüksek olduğu bir hastalıktır. Bu edele hastaı tedavisii
DetaylıBAŞETME GRUBU İLE SOSYAL DESTEK GRUBUNUN HEMŞİRELERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYİNE ETKİSİ
BAŞETME GRUBU İLE SOSYAL DESTEK GRUBUNUN HEMŞİRELERİN TÜKENMİŞLİK DÜZEYİNE ETKİSİ Öğr. Gör. Dr. Neslihan GÜNÜŞEN DANIŞMAN Prof.Dr. Besti ÜSTÜN Tanımlayıcı Tükenmişlik Araştırmaları Randomize değil Kesitsel
DetaylıTOPLUMDA ERKEK HEMŞİRE ALGISI
TOPLUMDA ERKEK HEMŞİRE ALGISI Meryem Saatçı * Özet Amaç: Toplumu erkek hemşirelerle ilgili düşüce ve görüşlerii belirlemesi. Yötem: Kesitsel türde yapıla çalışma 100 kişi üzeride, yüz yüze görüşülerek
DetaylıBÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ. Doç.Dr. Suat ŞAHİNLER
BÖLÜM 3 YER ÖLÇÜLERİ İkici bölümde verileri frekas tablolarıı hazırlaması ve grafikleri çizilmesideki esas amaç; gözlemleri doğal olarak ait oldukları populasyo dağılışıı belirlemek ve dağılışı geel özelliklerii
DetaylıOKUL ÖNCESİ DÖNEMİ İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜZİK EĞİTİMİ 3
The Joural of Academic Social Sciece OKUL ÖNCESİ DÖNEMİ İŞİTME ENGELLİ ÇOCUKLARDA MÜİK EĞİTİMİ 3 ÖET Ece KARŞAL 1 Tüli MALKOÇ 2 Bu çalışmada, Okul öcesi döem işitme egelli çocuklara müzik eğitimi verilmiş
DetaylıAkut dönemde psikososyal müdahaleler CEYDA YILMAZÇETİN UZMAN PSİKOLOG
Akut dönemde psikososyal müdahaleler CEYDA YILMAZÇETİN UZMAN PSİKOLOG AKUT DÖNEMDE DESTEK TEMEL İHTİYAÇLARIN VE GÜVENLİĞİN SAĞLANMASI Barınma, beslenme, sağlık ve güvenliğin sağlanması için yardım çalışanlarına
DetaylıBÖLÜM. nsülin Tedavisinin Yönetimi. Önemli Noktalar. Amaç. Hedefler. Tip 1 Diyabet Yönetiminde Hedefler
BÖLÜM 5 süli Tedavisii Yöetimi İsülii keşfi ve isüli tedavisii uygulamaya geçmesi diyabet tedaviside döüm oktası olmuştur. İsüli tedavisi tek başıa veya bazı diyabetlilerde oral atidiyabetik ilaçlarla
DetaylıDİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI
DİYABET HEMŞİRELİĞİ DERNEĞİ DİYABET EĞİTİMCİSİNİN EĞİTİMİ KURSU PROGRAMI Hazırlayan : Julie A. KUENZİ, RN,MSN,CDE,CPT Medical College of Wisconsin Çeviren: Doç.Dr. Nermin OLGUN Marmara Üniversitesi Hemşirelik
DetaylıHEMODİYALİZ HASTALARINDA SOSYAL HİZMET GEREKSİNİMLERi VE MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM DİYALİZ TEKNİKERİ SEMA KAYA
HEMODİYALİZ HASTALARINDA SOSYAL HİZMET GEREKSİNİMLERi VE MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIM DİYALİZ TEKNİKERİ SEMA KAYA Kronik böbrek yetmezliği; hastalarda ruhsal, psikososyal ve ekonomik sorunlara yol açması sosyal
DetaylıTANI, TEDAVİ VE ARAŞTIRMA AÇISINDAN CİNSEL BOZUKLUKLAR VE DSM 5. Prof. Dr. Cem İncesu Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
TANI, TEDAVİ VE ARAŞTIRMA AÇISINDAN CİNSEL BOZUKLUKLAR VE DSM 5 Prof. Dr. Cem İncesu Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Açıklama (2011-2013) Danışman: Pfizer Konuşmacı: Pfizer
DetaylıÖzelKredi. İsteklerinize daha kolay ulaşmanız için
ÖzelKredi İstekleriize daha kolay ulaşmaız içi Yei özgürlükler keşfedi. Sizi içi öemli olaları gerçekleştiri. Hayalleriizi süsleye yei bir arabaya yei mobilyalara kavuşmak mı istiyorsuuz? Veya özel güler
DetaylıSağlık Psikolojisi-Ders 8 Stres
Sağlık Psikolojisi-Ders 8 Stres Öğr. Gör. Hüseyin ARI 1 Stres Nedir? Stres bir insan için baskı, gerginlik, rahatsız edici çevresel faktörler veya duygusal tepkiler anlamında gelmektedir. Kişinin bedensel
DetaylıÇOCUK İHMAL VE İSTİSMARI RUHSAL DEĞERLENDİRME FORMU. Temel Yakınmalar. . Üniversitesi Çocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Koruma Birimi
. Üniversitesi Çocuk Koruma Uygulama ve Araştırma Merkezi Çocuk Koruma Birimi ÇOCUK İHMAL VE İSTİSMARI RUHSAL DEĞERLENDİRME FORMU Çocuğun Adı- Soyadı: Cinsiyeti: TC Kimlik No: Görüşmecinin Adı- Soyadı:
DetaylıBÖLÜM. Diyabette Ayak Bak m. Önemli Noktalar. Amaç. Hedefler
BÖLÜM 12 Diyabette Ayak Bak m Toplumu tehdit ede hastalıklar arasıda altıcı, amputasyo edeleri arasıda ise birici sırada bulua diyabeti izlem, tedavi ve kotrolude rol ala, diyabet ekibii üyesi hemşireleri
DetaylıYETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ
YETİŞKİNLERDE MADDE BAĞIMLILIĞI DOÇ. DR. ARTUNER DEVECİ CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PSİKİYATRİ A.D. Madde deyince ne anlıyoruz? Alkol Amfetamin gibi uyarıcılar Kafein Esrar ve sentetik kannabinoidler
DetaylıACOG Diyor ki! HER GEBE TAKİP SÜRECİNDE EN AZ BİR KEZ PERİNATAL DEPRESYON AÇISINDAN TARANMALIDIR. Özeti Yapan: Dr. Semir Köse
ACOG Diyor ki! HER GEBE TAKİP SÜRECİNDE EN AZ BİR KEZ PERİNATAL DEPRESYON AÇISINDAN TARANMALIDIR. Özeti Yapan: Dr. Semir Köse Perinatal Depresyon gebelik süresince veya gebeliği takip eden ilk 12 ay boyunca
DetaylıBEZMİÂLEM. Horlama ve Uyku. Apne Sendromu VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı.
Horlama ve Uyku Apne Sendromu BEZMİÂLEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Uyku Polikliniği rtibat : 0212 453 17 00 GH-02 V;01/2010 Horlama ve Uyku Apne Sendromu
DetaylıISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ
8. HAFTA ISF404 SERMAYE PİYASALARI VE MENKUL KIYMETYÖNETİMİ PORTFÖY YÖNETİMİ II Doç.Dr. Murat YILDIRIM muratyildirim@karabuk.edu.tr Geleeksel Portföy Yaklaşımı, Bu yaklaşıma göre portföy bir bilim değil,
Detaylıİntihar Girişimlerinde İlk Yardım: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler. Danışman: Halise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN
İntihar Girişimlerinde İlk Yardım: Yapılması ve Yapılmaması Gerekenler Araştırmacı: İpek SÖNMEZ Konuşmacı: İpek SÖNMEZ Danışman: Halise DEVRİMCİ ÖZGÜVEN Bu sunum için herhangi bir kurumdan destek alınmamıştır.
Detaylı( iki uçlu duygulanım bozukluğu, psikoz manik depresif, manik depresif psikoz)
ÇOCUKLARDA BİPOLAR DUYGULANIM BOZUKLUĞ ( iki uçlu duygulanım bozukluğu, psikoz manik depresif, manik depresif psikoz) Bipolar duygulanım bozukluğu ; iki uçlu duygulanım bozukluğu, manik depresif psikoz
DetaylıOkul Çocuklarında Diyabet ve Okulda Diyabet Bakımı Rehberi
Okul Çocuklarında Diyabet ve Okulda Diyabet Bakımı Rehberi Bu rehber Okullarda Diyabet Eğitim programı çerçevesinde Çocuk Endokrinoloji ve Diyabet Derneği Diyabet Çalışma Grubu tarafından hazırlanmış ve
DetaylıKoç Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu 2015-2016 Güz Dönemi
Koç Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu 2015-2016 Güz Dönemi Dersin Adı ve Kodu: Psik 302 Psikopatoloji Dersin ön koşulları: Yok Ders yeri(sınıf): 312 nolu sınıf Ders Günü ve Saati: Salı: 08:30-11:20 Kredisi:
DetaylıTravma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) Dr. Çağlayan Üçpınar Nisan 2005
Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) Dr. Çağlayan Üçpınar Nisan 2005 Travma Nedir? Günlük rutin işleyişi bozan, Aniden beklenmedik bir şekilde gelişen, Dehşet, kaygı ve panik yaratan, Kişinin anlamlandırma
DetaylıObezite Nedir? Harun AKTAŞ - Trabzon
Obezite Nedir? Obezite günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Obezite genel olarak bedenin yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması
DetaylıBölüm: 11 Manik Depresyona Özel İlaç Fikri
Bölüm: 11 Manik Depresyona Özel İlaç Fikri Lityum psikiyatri 1950 1980lerde lityum bazı antikonvülzanlara benzer etki Ayrı ayrı ve yineleyen nöbetler şeklinde ortaya çıkan manik depresyon ve epilepsi Böylece
Detaylı(3) Eğer f karmaşık değerli bir fonksiyon ise gerçel kısmı Ref Lebesgue. Ref f. (4) Genel karmaşık değerli bir fonksiyon için. (6.
Problemler 3 i Çözümleri Problemler 3 i Çözümleri Aşağıdaki özellikleri kaıtlamaızı ve buu yaıda daha fazla soyut kaıt vermeizi isteyeceğiz. h.h. eşitliğii ölçümü sıfır ola bir kümei tümleyei üzeride eşit
DetaylıAnnenin Psikolojisi İle İlgili Distosi
Annenin Psikolojisi İle İlgili Distosi Eylemin psikolojisi Kadının psikolojik olarak eyleme ve doğuma uyumu ile ilgilidir. Bu da doğrudan doğum sürecinin seyrini etkiler. Bu faktörlerden herhangi birinin
Detaylıyukarıda olduğu psikolojik bir durumdur.
Stress Yönetimi STRES NEDİR? Bireylerin, fiziksel ve ruhsal sınırlarının tehdit edilmesi veya zorlanması ile ortaya çıkan psikolojik bir durumdur. Kişilerde meydana gelen ve onları normal faaliyetlerinden
DetaylıLİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ-2
LİNEER OLMAYAN DENKLEMLERİN SAYISAL ÇÖZÜM YÖNTEMLERİ SABİT NOKTA İTERASYONU YÖNTEMİ Bu yötemde çözüme gitmek içi f( olarak verile deklem =g( şeklie getirilir. Bir başlagıç değeri seçilir ve g ( ardışık
Detaylıİnsomni. Dr. Selda KORKMAZ
İnsomni Dr. Selda KORKMAZ Uykuya başlama zorluğu Uykuyu sürdürme zorluğu Çok erken uyanma Kronik şekilde dinlendirici olmayan uyku yakınması Kötü kalitede uyku yakınması Genel populasyonda en sık görülen
DetaylıDEPRESYON HAKKINDA BİLMEK İSTEDİKLERİNİZ
DEPRESYON HAKKINDA BİLMEK İSTEDİKLERİNİZ Bu kitapçık Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı, Beyin Görüntüleme ve Elektrofizyoloji Birimi tarafından hazırlanmıştır. Şubat 2010 1 DEPRESYON
DetaylıDiyabetes mellituslu hastaların depresyon ve anksiyete düzeylerinin belirlenmesi
18 Diyabetes mellituslu hastaların depresyon ve anksiyete düzeylerinin belirlenmesi Diyabetes mellituslu hastaların depresyon ve anksiyete düzeylerinin belirlenmesi Aynur BAHAR, 1 Gülümser SERTBAŞ, 2 Ayhan
DetaylıYAŞLI DEĞERLENDİRME FORMU. Boy/kilo / BKİ):
ÖYKÜ YAŞLI DEĞERLENDİRME FORMU Adı Soyadı: Doğum tarihi/yaş: Cinsiyeti: Eğitimi: Medeni durumu: Çocuk sayısı: İşi-mesleği: Gelir kaynakları: Boy/kilo / BKİ): Şu anki sağlık sorunları: Sosyal güvence: Emeklilik
DetaylıHAREKETLİ ÇOCUK DOÇ. DR.AYLİN ÖZBEK DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK PSİKİYATRİSİ AD. ÖĞRETİM ÜYESİ
HAREKETLİ ÇOCUK DOÇ. DR.AYLİN ÖZBEK DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK PSİKİYATRİSİ AD. ÖĞRETİM ÜYESİ SUNUM PLANI: Hareketli çocuk kime denir? Klinik ilgi odağı olması gereken çocuklar hangileridir?
DetaylıALARM DURUMUNDA BEDENİMİZDE MEYDANA GELEN BAZI ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER
STRES VE SAĞLIK 1 ALARM DURUMUNDA BEDENİMİZDE MEYDANA GELEN BAZI ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER GÖZBEBEKLERİ BÜYÜR (Daha fazla ışık alınarak algıyı güçlendirmeye yardımcı olunur) SOLUNUM SAYISI ARTAR (Bedene daha
DetaylıDAVRANIŞ BİLİMLERİ STRES
DAVRANIŞ BİLİMLERİ STRES 1 2 Stres nedir? bireyin fizik ve sosyal çevredeki uyumsuz koşullar nedeniyle, bedensel ve psikolojik sınırlarının ötesinde harcadığı gayrettir 3 Stres nedir? EUSTRESS: Hedefler,
DetaylıKi- kare Bağımsızlık Testi
PARAMETRİK OLMAYAN İSTATİSTİKSEL TEKNİKLER Prof. Dr. Ali ŞEN Ki- kare Bağımsızlık Testi Daha öceki bölümlerde ölçümler arasıdaki ilişkileri asıl iceleeceğii gördük. Acak sıklıkla ilgileile veriler ölçüm
DetaylıYAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM
YAŞLILIKTA PSİKO-SOSYAL YAŞAM Yaşlıların Psiko-Sosyal Özellikleri İnsanın yaşlılığında nasıl olacağı ya da nasıl yaşlanacağı; yaşadığı coğrafyaya, kalıtsal özelliklere, Psiko-sosyal ve Sosyo-ekonomik şartlara,
DetaylıDİYABETLİ HASTA EĞİTİMİNDE DİYABET HEMŞİRESİNİN ROLÜ:
DİYABETLİ HASTA EĞİTİMİNDE DİYABET HEMŞİRESİNİN ROLÜ: BAKIM VE İZLEM TEKNİKLERİ Uzm.Hemş.Feride GÖRÜRGÖZ GOP Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi Diyabet Eğitim Hemşiresi Diabetes Mellitus, bireyin ve
DetaylıBipolar bozuklukta bilişsel işlevler. Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017
Bipolar bozuklukta bilişsel işlevler Deniz Ceylan 22. KES Psikiyatride Güncel Oturumu Nisan 2017 AÇIKLAMA 2012-2017 Araştırmacı: yok Danışman: yok Konuşmacı: yok Olgu 60 yaşında kadın, evli, 2 çocuğu var,
DetaylıALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI
ALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI Bezetimi e öemli faydalarıda birisi, uygulamaya koymada öce alteratifleri karşılaştırmaı mümkü olmasıdır. Alteratifler; Fabrika yerleşim tasarımları Alteratif üretim
DetaylıÇekirdek belirtileri açýsýndan duygulaným alanýnda. Birinci Basamakta Depresyon: Tanýma, Ele Alma, Yönlendirme. Özet
Birinci Basamakta Depresyon: Tanýma, Ele Alma, Yönlendirme Doç. Dr. Levent KÜEY* Özet Depresyon psikiyatrik bozukluklar arasýnda en sýk karþýlaþýlan hastalýklardan biridir. Depresif hastalarýn önemli bir
DetaylıDÖNEM I BİYOİSTATİSTİK, HALK SAĞLIĞI VE RUH SAĞLIĞI DERS KURULU Ders Kurulu Başkanı : Yrd.Doç.Dr. İsmail YILDIZ
DÖNEM I BİYOİSTATİSTİK, HALK SAĞLIĞI VE RUH SAĞLIĞI DERS KURULU Ders Kurulu Başkaı : Yrd.Doç.Dr. İsmail YILDIZ ARAŞTIRMADA PLANLAMA VE ÇÖZÜMLEME (03-09 Ocak 014 Y.ÇELİK) Araştırma Süreci (The research
DetaylıHASTA/HASTA YAKINI ZORUNLU EĞİTİM İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ
Sayfa No 1 / 7 1.AMAÇ: Hastanede tedavi ve bakım alan tüm hasta / hasta yakınlarının hastalık, tedavi ve bakımları, riskleri ve taburcu olduktan sonra evdeki bakımları hakkında eğitilmelerini sağlamak
DetaylıŞebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD.
Obezitede Anksiyete Bozuklukları ve Depresyon Şebnem Pırıldar Ege Psikiyatri AD. Açıklama 2008 2010 Araştırmacı: Sanofi Danışman: Teva, BMS Konuşmacı: Lundbeck Obezite giderek artan bir toplum sağlığı
DetaylıDepresyon Belirtileri
Depresyon, kişinin sosyal işlevlerini ve günlük yaşama dair etkinliklerini rahatsız edecek, bozacak dereceye ulaşmış üzüntü, melankoli veya keder durumudur. Depresyon toplumda çok sık görülmekle beraber,
DetaylıDİABETLİ HASTALARDA CİNSEL SAĞLIK
DİABETLİ HASTALARDA CİNSEL SAĞLIK Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi Üroloji Kliniği OP. DR. ÜNSAL ÖZKUVANCI Genel bilgiler Şeker hastalığı bir çok organı etkilediği gibi cinsel fonksiyonları da olumsuz
DetaylıYAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR. Prof. Dr. Mehmet Ersoy
YAŞLILIKTA SIK GÖRÜLEN HASTALIKLAR Prof. Dr. Mehmet Ersoy DEMANSA NEDEN OLAN HASTALIKLAR AMAÇ Demansın nedenleri ve gelişim sürecinin öğretmek Yaşlı bireyde demansa bağlı oluşabilecek problemleri öğretmek
DetaylıPsiko-Onkoloji Onkoloji Hastalarına Psikolojik Yaklaşım
Psiko-Onkoloji Onkoloji Hastalarına Psikolojik Yaklaşım Dr. Mecit ÇALIŞKAN HNH Psikiyatri İdari ve Eğitim Sorumlusu Kanser hastaları tanı, tedavi ve hastalığın ileri evrelerde çeşitli ve değişik, ruhsal
DetaylıBAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Makine Mühendisliği Bölümü
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ Makie Mühedisliği Bölümü 1 STAJLAR: Makie Mühedisliği Bölümü öğrecileri, öğreim süreleri boyuca 3 ayrı staj yapmakla yükümlüdürler. Bularda ilki üiversite içide e fazla 10 iş güü süreli
Detaylıpecya Psikiyatri Kliniklerinde Yatan Hastalar ın Terapötik Geçi şlerinde Kullan ılan Evci izin Durumlar ı GIRIŞ
Psikiyatri Kliikleride Yata Hastalar ı Terapötik Geçi şleride Kulla ıla Evci izi Durumlar ı Nesri AŞTI * ÖZET Bu çal ışma, İstabul Üiversite ve Devlet Hastaesi Psikiyatri kliikleride terapötik geçi şleri
DetaylıİZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ
İZMİR YÜKSEK TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Hizmetleri MADDE BAĞIMLILIĞI BAĞIMLILIK Bağımlılık, bireyin kendi ruhsal ve bedensel sağlığına
Detaylı4/16/2013. Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyansı için Tahmin
4/16/013 Ders 9: Kitle Ortalaması ve Varyası içi Tahmi Kitle ve Öreklem Öreklem Dağılımı Nokta Tahmii Tahmi Edicileri Özellikleri Kitle ortalaması içi Aralık Tahmii Kitle Stadart Sapması içi Aralık Tahmii
DetaylıDİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR. Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı
DİYABETTEN KORUNMADA CİNSİYET İLİŞKİLİ FARKLILIKLAR Dr. İlhan TARKUN Kocaeli Üniversitesi Endokrinoloji ve Metabolizma Bilim Dalı Cinsiyet İlişkili Farklılıklar ERKEK BEYNİ KADIN BEYNİ Cinsiyet İlişkili
DetaylıKRONİK SOLUNUM HASTALIKLARINDA PSİKOSOYAL DEĞERLENDİRME VE TEDAVİ
KRONİK SOLUNUM HASTALIKLARINDA PSİKOSOYAL DEĞERLENDİRME VE TEDAVİ Prof Dr Behcet Coşar Gazi Üni. Tıp Fak. Psikiyatri AD Konsültasyon Liyezon Psikiyatri Ünitesi İNSAN Biyo Psiko Sosyal 11/6/2009 2 KOAH
DetaylıMERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065
MERVE SAYIŞ 04150019305 TUĞBA ÇINAR 04140033048 SEVİM KORKUT 04140033017 MERVE ALTUN 04140019065 TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ HAYAT PROGRAMI (2014 2017) TÜRKİYE SAĞLIKLI BESLENME VE HAREKETLİ
DetaylıErken boşalmamak için en iyi yardımcı kaynak için burayı tıklayın
Prematür Ejakülasyon (Erken Boşalma) Erkekler arasında Erken gelmek, Erken orgazm veya Hızlı boşalmak olarak da ifade edilen erken boşalma, cinsel ilişki sırasında erkeğin vajinaya girmeden, giriş sırasında
DetaylıCİNSEL İŞLEV BOZUKLUKLARINDA DSM 5
CİNSEL İŞLEV BOZUKLUKLARINDA DSM 5 NE GETİRDİ, NE GÖTÜRDÜ, NE EKSİK? Prof. Dr. Cem İncesu Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi CİNSEL BOZUKLUKLAR / DSM V Disiplinler arası standardizasyon Kanıta dayalı
DetaylıD YABET HEMfi REL DERNE (DHD)
D YABET HEMfi REL DERNE (DHD) AMAÇLAR: Diyabet hemflireli ii gelifltirmek, Diyabetli hasta hemflirelik bak m gereksiimlerii saptamak içi hemflireleri teflvik etmek, Diyabetli hastalara bak m vere hemflireleri
DetaylıRUHSAL BOZUKLUKLARDA DAYANIKLILIK VE YATKINLIK DUYGU DIŞAVURUMU
RUHSAL BOZUKLUKLARDA DAYANIKLILIK VE YATKINLIK DUYGU DIŞAVURUMU Yaşam boyu ruh sağlığı ile ilgili riskler Ruhsal hastalıklara yatkınlık ve dayanıklılık Prognoz Olumsuz etkenler Koruyucu etkenler Bireysel
DetaylıGAZİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK - MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ. KM 482 Kimya Mühendisliği Laboratuarı III
GAZİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENİSLİK - MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENİSLİĞİ BÖLÜMÜ KM 482 Kimya Mühedisliği Laboratuarı III eey No : 2-a eeyi adı : Kesikli istilasyo eeyi amacı : a) Kolodaki basıç kaybıı belirlemek,
DetaylıDoğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem. Sıklığı?? Klinik seyir??
Doğum sonrası anksiyete bozukluğu için riskli dönem Sıklığı?? Klinik seyir?? Çocuğun ilk travmatik yaşam olayı emzirme bağlanma olumsuz sağlık koşulları yetersiz bakım Doğum Değişim İyi anne olabilecek
DetaylıT.C. ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL ZORUNLU DERSLER
T.C. ÜSKÜDAR ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ HEMŞİRELİK ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMLARI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL ZORUNLU DERSLER PSH 501 - Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Temelleri
DetaylıBÖLÜM. Kendi Kendini zleme. Önemli Noktalar
BÖLÜM 7 Kedi Kedii zleme 1970 li yıllarda sora tekolojik gelişmelerle birlikte laboratuvar testlerie ilave olarak diyabetlileri de kedi kedilerie ka ve idrar şekerlerii kolayca, güveilir olarak ve kısa
DetaylıGündüz Aşırı Uykululuğun Psikiyatrik Nedenleri ve Tedavileri
Gündüz Aşırı Uykululuğun Psikiyatrik Nedenleri ve Tedavileri Dr. Hasan KARADAĞ Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniği Gündüz aşırı uykululukta genel popülasyonun % 4-6
DetaylıKlinik Psikoloji: Ruh Hali Rahatsızlıkları. Psikolojiye Giriş. Günümüz Kriterleri. Anormallik nedir?
Psikolojiye Giriş İşler Kötüye Gittiğinde Olanlar: Zihinsel Bozukluklar 1. Kısım Ders 18 Klinik Psikoloji: Ruh Hali Rahatsızlıkları Susan Noeln-Hoeksema Psikoloj Profesörü Yale Üniversitesi 2 Anormallik
DetaylıALTERNATİF SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMASI
µ µ içi Güve Aralığı ALTERNATİF İTEMLERİN KARŞILAŞTIRILMAI Bezetimi e öemli faydalarıda birisi, uygulamaya koymada öce alteratifleri karşılaştırmaı mümkü olmasıdır. Alteratifler; Fabrika yerleşim tasarımları
Detaylı