ENTEROCOCCUS FAECIUM VE ENTEROCOCCUS FAECALIS N STARTER VE PROB YOT K KÜLTÜR ÖZELL KLER

Transkript

1 GIDA (2007) 32 (3) : Derleme (Rewiev) ENTEROCOCCUS FAECIUM VE ENTEROCOCCUS FAECALIS N STARTER VE PROB YOT K KÜLTÜR ÖZELL KLER THE PROPERTIES OF ENTEROCOCCUS FAECIUM AND ENTEROCOCCUS FAECALIS AS A STARTER AND PROBIOTIC CULTURES Zerrin ERG NKAYA*, Naci Erhan YURDAKUL, Ayflegül KARAKAfi Çukurova Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, G da Mühendisli i Bölümü, Adana Gelifl Tarihi: ÖZET: Enterococcus faecium ve Enterococcus faecalis baz g dalarda organaleptik özellikleri iyilefltirmenin yan s ra lipolitik ve esterolitik aktivite, sitrattan yararlanma ile uçucu aromatik bileflikleri sentezleme gibi özellikleri nedeniyle baz fermente süt ve et ürünlerinin olgunlaflt r lmas s ras nda di er laktik asit bakterileri ile birlikte starter kültür olarak kullan lmaktad r. Günümüzde Enterococcus lar n g da üretiminde starter kültür ve/veya probiyotik olarak kullan lmalar sorgulanmaktad r. Baz araflt rmac lar Enterococcus cinsi bakterilerin halen GRAS (Generally Recognised As Safe) olarak kabul edilmemifl olmas ndan dolay g da üretiminde kullan lmalar n istememektedir. Antibiyoti e dirençli baz sufllar n n g dalardan izole edilmesi, antibiyotik direncin g da zincirine girebilece i endiflesini do urmaktad r. Ayr ca bu sufllar n g da yoluyla insan ba rsak floras nda bulunan di er bakterilerin antibiyotik direnci kazanmas na yol açabilece i düflünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Enterococcus faecium, Enterococcus feacalis, probiyotik, starter ABSTRACT: In addition to perfecting functions in some foods, Enterococcus faecium and Enterococcus faecalis are used as starter culture with other lactic acid bacteria while fermenting and ripening some milk and meat products due to their lipolitic and esterolitic, using citrat to synthesis volatile and aromatic compounds. Using Enterococcus as starter culture or as probiotic in food production is questionable. Some researchers do not want Enterococcus type bacteria to be used in food production since they are still not GRAS (Generally Recognised As Safe). Isolating some strains from food causes concern that antibiotic resistance might get into the food chain. Also, those strains might cause other bacterium in the intestinal floras to gain antibiotic resistance. Key Words: Enterococcus faecium, Enterococcus feacalis, probotic, starter G R fi 1908 y l nda Metchnikoff un Laktobasilleri içeren fermente süt ürünlerini tüketen insanlar n daha uzun ömürlü olduklar fikrini ortaya atmas ile probiyotiklerin insan sa l üzerindeki olumlu etkileri ilk defa gündeme gelmifltir (1). Lactobacillus acidophilus içeren süt ürünleri, ABD de lu y llarda kab zl k ve diyareyi tedavi etmek amac yla kullan lm flt r(2) y l nda Parker (1974), probiyoti i ba rsaklar n mikrobiyel dengesine katk da bulunan organizmalar ve maddeler olarak ve 1989 y l nda Fuller taraf ndan bireyin ba rsaklar ndaki mikrobiyel dengeyi koruyarak sa l n iyi yönde etkileyen tek ya da kombine canl bakteri kültürleri fleklinde tan mlanm flt r (1, 3). Enterococcus spp. laktik asit bakterileri aras nda yer alan hem g da mikrobiyolojisi, hem de klinik mikrobiyoloji aç s ndan önem tafl yan bakterilerdir (4,5,6,7). Enterococcus cinsi bakteriler 1984 y l ndan önce taksonomide Streptococcus cinsi alt nda yer almaktayd. Enterococcus cinsinin ilk tan mlanmas 1899 y l nda Thiercelin taraf ndan yap lm fl ve 1903 y l nda Thiercelin ve Jouhaud taraf ndan Enterococcus olarak tan mlanm flt r. * zerriner@cu.edu.tr

2 138 GIDA YIL: 32 SAYI : 3 MAYIS-HAZ RAN y l nda Andrews ve Harder eski s n fland rmada Streptococcus faecalis ve Streptococcus faecium olarak bilinen bakterileri, yeni s n fland rmada Lancefield D grubunda yer almakta olup Enterococcus faecalis ve Enterococcus faecium olarak adland rm fllard r (4, 7, 8, 9). Enterococcus cinsi bakteriler her yerde bulunabilme özelli ine sahiptirler. Bu bakteriler insan ve hayvan ba rsaklar nda normal floran n bir parças d rlar ve memelilerin gastrointestinal yolundaki bakterilerin büyük bir k sm n olufltururlar (10,11). Yüksek s cakl a toleranslar ve kötü çevresel koflullarda üreyebilmeleri nedeniyle çeflitli ortamlarda kolonize olabilirler. Bu mikroorganizmalara d flk, toprak, yüzey sular ve bitki materyallerinin yan s ra et ve süt ürünleri gibi hayvansal g dalarda oldukça s k rastlan r (12,13,14,15). Enterococcus cinsi bakteriler çeflitli çevresel ortamlara olan tolerans, s cakl k direnci ve s l ifllem görmüfl g dalarda mikrobiyel populasyonlar bask lamalar nedeniyle fekal kontaminasyonun belirlenmesi ve g dalarda hijyen ve sanitasyonun kontrolü amac ile indikatör mikroorganizmalar olarak kullan lmaktad r (4, 7, 12,13,15). Enterococcus spp. nin Starter ve Probiyotik Özellikleri ve Kullan m Alanlar Enterococcus lar endüstriyel potansiyeli aç s ndan önem tafl maktad rlar (16). Enterococcus cinsi içinde yer alan Enterococcus faecium ve Enterococcus faecalis g da endüstrisi aç s ndan özellikle de süt endüstrisinde en önemli türlerdir. (13, 17). Enterococcus lar genellikle kümes hayvanlar ve çiftlik hayvanlar n n beslenmesinde kullan lmakta olup, probiyotik olarak g da ürünlerinde genifl bir kullan m alan na sahiptirler (17,18,19,20,21). Enterococcus lar probiyotik olarak insanlarda ve hayvanlarda ba rsak floras nda mikrobiyel dengeyi sa lamak için kullan lmaktad rlar (4). Ayr ca probiyotik kültür olarak Enterococcus içeren baz eczac l k ürünleri, insanlar n klinik tedavisinde kullan lmaktad rlar (7). Bu probiyotik preperatlar gastrointestinal dengeyi gelifltirerek gastroenteritisin tedavisinde kullan lmaktad r. Probiyotik preperatlar hayvanlarda enterik hastal klar önlemek amac yla da kullan lmaktad rlar (4,11). Enterococcus cinsi içinde probiyotik özellik gösteren iki tür Enterococcus faecium ve Enterococcus faecalis olarak bildirilmifltir (4,12, 22). Enterococcus faecium un insanlarda diyarenin tedavisinde probiyotik olarak kullan m n n, antibiyotik uygulamalar na bir alternatif olabilece i düflünülmektedir (4). Enterococcus faecium un insanlarda probiyotik etkisi ise kolesterolün sindirim sisteminden kana absorbsiyonunun azalt lmas fleklindedir (21). Enterococcus cinsi bakteri özellikle süt ve et ürünlerinin do al floralar n n bir parças olmalar nedeniyle, bu ürünlerin fermantasyonunda do al starter kültürler aras nda yer almaktad r (13, 23, 24, 25). Bu bakteriler çeflitli geleneksel fermente ürünlerin üretiminde faydal rol oynayabilirler (6). Enterococcus lar n fermente ürünlerin olgunlaflt r lmas s ras nda istenen teknolojik ve metabolik özelliklerine sahip olmalar nedeniyle, Enterococcus cinsi bakteriler, özellikle de E. faecium ve E. faecalis peynir ve fermente sucuklar n üretiminde baz laktik asit bakterileri ile birlikte kullan lan en yayg n starter kültürler aras ndad r (4, 6, 11, 13, 26, 27). Enterococcus spp. nin Süt ve Ürünlerinde Starter Kültür ve Probiyotik Kültür Olarak Kullan lmas Enterococcus spp. lipolitik ve esterolitik aktivite, sitrattan yararlanma ve uçucu aromatik bileflikleri sentezleme gibi özellikleri nedeniyle g dalarda starter kültür olarak kullan lmaktad r (13, 28). Enterococcus cinsi bakterilerin baz geleneksel peynirlerde, peynirin olgunlaflt r lmas nda önemli rol oynad klar bildirilmifltir (4, 6, 13, 25, 28). Ayr ca peynir ve sucuk gibi g da ürünlerinde Enterococcus spp. nin organoleptik özellikleri iyilefltirdi i belirlenmifltir (6). Enterococcus lar yöresel peynirlerin üretiminde, olgunlaflt r lmas s ras nda peynir aromas n n gelifltirilmesi ve peynir kalitesinin artt r lmas nda önemli rol oynarlar (4, 6, 7, 11, 13, 21, 23, 25, 28). Enterococcus faecium ve Enterococcus faecalis, asetaldehit, etanol, diasetil ve aseton gibi uçucu bileflikler üreterek peynirlerde aroman n geliflmesine katk da bulunmaktad rlar (4,13). Enterococcus cinsi bakteriler bu özellikleri nedeniyle Cheddar peyniri, yumuflak talyan peynirleri ve baz sviçre peynirlerinin üretiminde starter kültür olarak kullan lmaktad rlar (4,8). Bunun yan s ra, Machego, Armeda, Cebreiro, Picante, Majoero, Serra,

3 Z. ERG NKAYA - N.E. YURDAKUL - A. KARAKAfi 139 Feta, Teleme, Monte Veronse, Fontina, Vecano ve Comte gibi geleneksel peynirlerin üretimi ve olgunlaflt r lmas s ras nda da kaliteye olumlu katk da bulunduklar bildirilmektedir (13). Enterococcus faecium Arjantin de geleneksel bir peynir olan Tafi peynirlerinin üretiminde belirgin organoleptik karakteristiklerin elde edilmesinde kullan lmaktad r (21). Akdeniz tipi peynirlerde ise diasetil üretimi gibi proteolitik ve esterolitik aktiviteleriyle aroma geliflimi ve olgunlaflt rmaya katk da bulunmaktad r (26). Geleneksel yöntemle üretilen Mozzarella peynirlerinde ise do al starter kültür olarak bulunmaktad r. Enterococcus faecium un peynirlerde bulunma miktar peynir tipi, kullan lan starter kültür ve peynirin olgunlaflt r lmas s ras nda uygulanan teknolojiye ba l olarak de iflmektedir (11,13). Bütün bu yararlar na ra men Enterococcus lar n süt ve süt ürünlerinde biyojenik aminler üreterek g da zehirlenmelerine yol açabilece i düflünülmektedir. Ancak bu fikri destekleyen kesin bir kan t yoktur (11, 13). Enterococcus spp. nin Et ve Ürünlerinde Starter ve Probiyotik Olarak Kullan lmas Enterococcus faecium un çeflitli sufllar fermente et ürünlerinde Lactobacillus larla birlikte probiyotik ve starter kültürler olarak kullan lmaktad r. Enterococcus faecium un sucuk aromas na katk s proteolitik ve lipolitik aktivitelerinden ileri gelmektedir (11). Enterococcus faecium ayn zamanda bakteriosin üretimi ile de dikkat çekmektedir (24). Enterococcus faecium un üretti i bakteriosinler Listeria monocytogenes, Staphylococcus aureus, Vibrio choleroe, Clostridium spp., Bacillus spp. ve di er Gram pozitif patojenik bakteriler ile g da bozulmas yapan bakterilere karfl inhibitör etki gösteren antimikrobiyel peptit veya proteinlerdir (4, 11, 13, 14, 16, 21, 28, 29, 30). Enterococcus lar n üretti i bakteriosinler enterosin olarak adland r lmaktad r. Enterococcus faecium taraf ndan üretilen enterosinler küçük (4-6kDa) s cakl a dirençli katyonik, hidrofobik, ribozomal yap daki düflük molekül a rl kl class2 bakteriosinleri içinde yer alan antimikrobiyal peptit veya proteinlerdir (4, 13, 14, 16, 28). Bakteriosin üreten Enterococcus lar do ada yayg n olarak bulunmaktad r ve bir çok araflt rmada süt ürünleri, fermente sucuklar, bal k, sebze ve gastrointestinal yoldan oldukça s k izole edilmifllerdir (23). Bakteriosinlerin g da bozulmas yapan organizmalar ile g da kaynakl patojenleri inhibe edici aktiviteleri nedeniyle g da endüstrisinde biyokoruyucular olarak kullan m yayg nlaflmaktad r ve bu bilefliklerin geleneksel kimyasal koruyuculara bir alternatif olabilece i düflünülmektedir (11, 20, 28, 29). Bakteriosin üreten Enterococcus faecium un ayn zamanda iyi bir rekabetçi olmas bu organizman n teknolojik aç dan önemini artt rmaktad r. G dalarda bakteriosinlerin kullan m iki flekilde olmaktad r. Ya bakteriosin üreten sufl starter kültür olarak ya da üretici kültürden saflaflt r lan bakteriosinin g da ürününe eklenmesiyle kullan lmaktad r (11). Enterococcus faecium un üretti i bakteriosinler g da ürünlerinde raf ömrünün ve g dan n güvenli inin artt r lmas nda kullan lmaktad r (29). Enterococcus faecium a ait bakteriyosinlerin starter kültür ya da biyokoruyucu olarak et ve süt endüstrisinde kullan m yayg nd r. Enterosinler ve enterosin üreten Enterococcus faecium sufllar sucuklar n fermantasyonunda, dilimlenmifl ve paketlenmifl etlerde Listeria monocytogenes ve mukaz oluflturan laktik asit bakterilerinin gelifliminde, Cheddar peynirlerinde ise Listeria aktivitesinin inhibisyonunda kullan lmaktad r (13, 14, 16, 21, 28,29,). Enterococcus spp. in Starter ve Probiyotik Kültür Olarak Di er Kullan m Alanlar Yoruk ve ark.(2004), yumurta üretiminde humate ve probiyotik katk s n n etkisini araflt rm fllard r. Çal flmada en Enterococcus lar nda bulundu u bakteriyel kültürler kullan lm flt r. Sonuç olarak humate ve probiyotik katk s yumurta üretimini artt rm fl, fakat yumurta kalitesini gelifltirmemifltir(31). Strompfova ve ark.(2004), yapm fl olduklar çal flmada Enterococcus lar n ve Lactobacillus lar n köpekler için potansiyel probiyotik olduklar n göstermifllerdir(32). Decros ve ark.(2004), yapm fl olduklar bir çal flmada genç zgaral k piliçlerde Lactobacillus ve Enterococcus a ait olan 5 probiyotik türün kar fl m n kullanarak Clostridium populasyonu üzerine etkisini araflt rm fllard r. Çal flman n sonucunda zgaral k piliçlerin yemlerine probiyotik kat lmas ile zgaral k piliçlerdeki Clostridium populasyonunun azald gözlenmifltir(33).

4 140 GIDA YIL: 32 SAYI : 3 MAYIS-HAZ RAN 2007 Zhao ve ark.(2004), karaci er sirozu olan hastalarda ba rsak bakteri floras ndaki dengesizli e etkisini belirlemek için Bifidobacterium, Lactobacillus acidophilus ve Enterococcus içeren probiyotik kapsülleri kullanm fllar, bunun sonucunda probiyotikler etkili bir biçimde Bifidobacterium miktar n yükseltmifl ve fekal ph, fekal amonyak, kan amonyak seviyelerini azatl n saptam fllard r(34). Enterococcus spp. nin Starter ve Probiyotik Kültür Olarak G dalarda Kullan m Güvenli mi? Günümüzde Enterococcus spp. in g da üretiminde starter kültür ve/veya probiyotik olarak potansiyel uygulamalar sorgulanmaktad r (7, 13). Baz bilim adamlar Enterococcus spp. in g da üretiminde kullan lmalar konusuna s cak bakmamaktad rlar. Çünkü Enterococcus cinsi bakteriler halen GRAS olarak kabul edilmemifllerdir (12). Antibiyoti e dirençli baz sufllar n n g dalardan izole edilmesi, antibiyotik direncin g da zincirine girebilece i endiflesini do urmaktad r (10, 13, 35). Antibiyoti e dirençli sufllar n g da yoluyla insan ba rsak floras nda bulunan di er bakterilerin antibiyotik direnci kazanmas na yol açabilece i düflünülmektedir (6,7). Genellikle g da kaynakl VRE (vankomisin dirençli Enterococcus) ler, medikal kaynakl vankomisin dirençli Enterokok (VRE) izolatlar ndan daha düflük oranda virulans faktör tafl rlar (7). G da kaynakl Enterococcus lar n henüz direkt klinik enfeksiyonlara yol açt gözlenmemifltir (13). Ayr ca flimdiye kadar herhangi bir probiyotik kaynakl enterococcal enfeksiyon rapora rastlanmam flt r (19). Ancak yine de Enterecoccus lar n g dalarda güvenli olarak kullan l p kullan lmayaca na yan t vermek zordur. Bu nedenle klinik ve epidemiyolojik verilere ihtiyaç duyulmaktad r (13). Enterococcus spp. in ticari kullan mlar nda güvenlik kriterlerinin oluflturulmas gerekmektedir (28). Probiyotik ve starter kültür olarak kullan lan veya kullan lmas düflünülen Enterococcus cinsine ait sufllar n n antibiyotik dirençlili i, direnç transfer özellikleri ve virulans faktörleri g da güvenli i aç s ndan araflt r larak tart fl lmal d r (6, 7, 11, 28). Son on y l boyunca VRE lerin say s artm flt r. G da endüstrisinde kullan lacak Enterococcus türlerinin seçiminde, türlerin patojenik özellikler ve antibiyotik direnç genleri tafl mamas na dikkat edilmelidir. Günümüzde modern analiz tekniklerinin geliflmifl olmas bu türlerin ve onlar n özelliklerinin bilinmesinde ve Enterococcus lar n baz g dalarda kullan m n n kabulünde yard mc olacakt r (36). SONUÇ Enterococcus sufllar n n g dalarda starter ve probiyotik kültür olarak kullan lmas g da güvenli i aç s ndan çok iyi de erlendirilmelidir. Enfeksiyon yapan Enterococcus türlerinin g dalarda bulunmalar istenmemektedir. Hastal k yapan Enterococcus türleri ile g dalarda bulunan Enterococcus türleri birbirleriyle iliflkilendirilmemesine ra men, bu bakterilerin starter kültür ve/veya probiyotik kültür olarak, g da zincirine girecek sufllar n seçilmesinde daha dikkatli olmay gerektirmektedir. Günümüzde halen Enterococcus türlerinin starter ve probiyotik kültür olarak kullan lmalar n n güvenilir olup olmad klar na cevap vermek güçtür ve henüz GRAS olarak kabul edilmemifltir. Bu organizmalar n endüstriyel alanda ve g da üretimlerinde kullan lmalar halen sorgulanmaktad r. G dalarda starter ve probiyotik olarak kullan lacak Enterococcus türlerinin glikopeptidlere ve di er antibiyotiklere direnci ve hemoliz oluflturmalar n n yan s ra di er virulans özellikleri de tafl y p tafl mad klar araflt r lmal d r. KAYNAKLAR 1. Holzopfel WH, Schillinger U Introduction to Pre-and Probiotics. Food Research Int., 35: Kaur IP, Chopra K, Saini A Probiotics: Potential Pharmaceutical Applications. Euro. J. Pharma. Sci., 15: Fuller R Probiotics in Man and Animals. J.Applied Bacteriology, 66: Franz CMAP, Holzapfel WH, Stiles ME Enterococci at the Crossroads of Food Safety. Int. J. of Food Microbiol., 47: Vuyst LD, Moreno MR, Revets H Screening for Enterocins and Detection of Hemolysin and Vancomycin Resistance in Enterococci of Different origins. Int. J. of Food Microbiol., 84:

5 Z. ERG NKAYA - N.E. YURDAKUL - A. KARAKAfi Franz CMAP, Stiles ME, Schleifer KH, Holzappel WH Enterococci in Foods- A Coundrum for Food Safety. International Journal of Food Microbiology.,88(2-3): Klein G Taxonomy, Ecology and Antibiotic Resistance of Enterococci From Food and Gastro-Intestinal Tract. International Journal of Food Microbiology, 88(2-3): Hayalo lu AA, Erginkaya Z G da Endüstrisinde Kullan lan Laktik asit Bakterileri, Bizim Büro Bas mevi, 26s. 9. Domig KJ, Mayer HK, Kneifel W Methods Used for the solation, Enumeration, Characterisation and dentification of Enterococcus spp.: 1. Media for solation and Enumeration. International Journal of Food Microbiology., 88(2-3): Giraffa G, Olivari AM, Nevianie E Isolation of Vancomycin-Resistant Enterecoccus faecium From Italian Cheeses 11. Hugas M, Garria M, Aymerich MT Functionality of Enterococci in Meat Products. International Journal of Food Microbiology., 88(2-3): Birollo GA, Reinheimer JA, Vinderola CG Enterococci vs non- lactic Acid Microflora as Hygiene Indicators for Sweetened Yoghurt. Food Microbiology,18, Giraffa G Enterococci from Foods. FEMS Microbiology Reviews, 26,(2): Giraffa G, Functionality of Enterococci in Dairy Products. International Journal of Food Microbiology, 88 (2-3): Marekova M, Laukova A, Devuyst L, Skaugen M, Nes IF Partial Characterization of Bacteriocins Produced by Enviromental Strain Enterococcus faecium EK13. J Appl Microbiol. 2003,94(3): Kühn I, Iversen A, Möllby R The Phene-Plate System for Studies of Diversity of Enterococcal Populations From The Food Chain and The Enviroment. Int J Food Microbiol.,1,88(2-3), Leroy F, Moreno MRF, De Vuyst L Enterecoccus faecium RZS C5, An Interesting Bacteriocin Producer to Be Used As A Co-culture in Food Fermentation. Int. J. Food Microbiol. 88: Axelsson LT Lactic Acid Bacteria: Classification and Physicology. Al nm flt r, Salm nen S, Wr ght AV. Lactic Acid Bacteria, Marcel Dekker Inc., 442s. 18. Audisio MC, Oliver G, Apella MC Effect of Different Complex Carbon Sources on Growth and Bacteriocin Synthesis of Enterococcus faecium. International Journal of Food Microbiology, 63(3): Rinkinen M, Jalava K, Westemarck E, Salminen S, Ouwehand AC Interaction Between Probiotic Lactic Acid Bacteria and Canine Enteric Pathogens: A Risk Factor for Intestinal Enterecoccus faecium Colonization? Vet Microbiol Mar 20,92(1-2): Anon Saavedra L, Taranto MP, Sesma F, Valdez GF Hommade Traditional Cheeses for The Isolation of Probiotic Enterecoccus faecium Strains. Int. J. Food Microbiol. 88: Klein G, Pack A, Bonaparte C, Reuter G Taxonomy and Physiology of Probiotic Lactic Acid Bacteria. International Journal of Food Microbiology, 41(2): Sarant nopoulus P, Leroy F, Leantopoulou E, Georgalak MD, Kalantzopoulos G, Tsakal dou E, Vuyst LD BacteriocinProduction by Enterecoccus faecium FAIR-E 198 in V ew of Its Application as Adjunct Starter in Greek Feta Cheese Making. International Journal of Food Microbiology, 72, Ross PR, Morgan S, Hill C Preservation and Fermentation: Past, Present and Future. International Journal of Food Microbiology, 79(1-2): Vancanneyt M, Lombardi A, Andrighetto C, Kn jff E, Torr an S, Bjorkroth KJ, Franz CMAP, Moreno MRF, Revets H, Vuyst LD, Sw ngs J, Kersters K, Dellaglio F, Holzopfel, WH Intraspecies Genomic Groups in Enterococcus faecium and Their Correlation with Origin and Pathogenicity. 26. Tracy J, Eaton TJ, Gasson MJ A Variant Enterococcal Surface Protein Esp fm in Enterecoccus faecium, Distibution Among Food, Commensal, Medical and Enviromental Isolates. FEMS Microbiology Letters., 216(2): Anon Vuyst LD, Moreno MR, Revets H Screening for Enterocins and Detection of Hemolysin and Vancomycin Resistance in Enterococci of Different Origins.

6 142 GIDA YIL: 32 SAYI : 3 MAYIS-HAZ RAN Callewaert R, Hugas M, Vuyst LD Competitivenes and Bacteriocin Production of Enterecocci in The Production of Spanish-Style Dry Fermented Sausages. International Journal of Food Microbiology 57 (1-2), Anon Yoruk MA, Gul M, Hay rl A, Macit M The Effects of Supplementation of Humate and Probiotic on Egg Production and Quality Parameters During the Late Laying Period in Hens. Pult Sci. Jan, 83(1): Strompfova V, Laukova A, Quwehand AC Lactobacilli and Enterococci-Potantiel Probiotics for Dogs. Folia Microbiol (Praha)., 49(2): Decroos K, Vercauteren T, Werqu n G, Verstraete W Repression of Clostridium Population in Young Broiler Chickens After Asministration of a Probiotic Mixture. Commun Agric Appl. Biol. Sci., 69(1): Zhao HY, Wang HJ, Lu Z, Xu SZ Intestinal Microflora in patients with Liver Cirrhosis. Chin J. Dig. Dis., 5(2): Butaye P, Van Damme K, Devr ese LA, Van Damme L, Baele M, Lauwers S, Haesebrouck F In Vitro Susceptibility of Enterecoccus faecium Isolated From Food to Growth Promoting and Therapeutic Antibiotics. International Journal of Food Microbiology, 54(3), Foulquie Moreno MR, Sarantinopoulos P, Tsakalidou E, De Vuyst L The Role and Application of Enterococci in Food and Health. International Journal of Food Microbiology, 106:1-24