Türkiye nin 2011 Yılı Pamuk ve Pamuk Ürünleri Raporu

Transkript

1 BU RAPOR AMERİKA TARIM BAKANLIĞI ÇALIŞANLARI TARAFINDAN HAZIRLANAN ÜRÜN VE TİCARET KONULARINDAKİ DEĞERLENDİRMELERİ İÇERİR VE RESMİ AMERİKAN HÜKÜMETİ POLİTİKASINI İÇERMEZ Required Report - public distribution Türkiye Yıllık Pamuk ve Pamuk Ürünleri Date: GAIN Report Number: Türkiye nin 2011 Yılı Pamuk ve Pamuk Ürünleri Raporu Onaylayan: Rachel Nelson, Agricultural Attaché, U.S. Embassy Raporda Öne Çıkanlar: 2011 üretim yılında Türkiye nin pamuk ekim alanının %30 artarak 410,000 hektara ulaşması ve pamuk üretiminin de %30 civarında bir artış göstererek 600,000 ton (2,7 milyon balya) seviyesine ulaşması beklenmektedir. Tekstilde ihracatın artmasıyla ve yeni yatırımlarla beraber Türkiye deki pamuk tüketiminin 1,35 milyon ton(6,2 milyon balya) olması öngörülüyor. Yurtiçinde yeterli pamuk bulunduğu ve dünya fiyatları da yüksek olduğu için, 2010 üretim yılının ilk 5 ayında ithal edilen pamuk miktarı sadece 287,000 Ton (1,3 milyon balya) civarındaydı. Türkiye ithal etmiş olduğu pamuğun yaklaşık %50 sini ABD den ithal etti.

2 ÖZET: 2011 üretim yılında Türkiye nin pamuk ekim alanının yaklaşık %30 artarak 410,000 hektara ulaşması ve pamuk üretiminin de %30 civarında bir artış göstererek 600,000 ton (2,7 milyon balya) seviyesine ulaşması beklenmektedir üretim yılında, yurtiçi pamuk üretimi 460,000 Ton (2,06 milyon balya) ve pamuk ekim alanı 320,000 Hektar seviyesindeydi. Pamuk fiyatlarının hem yurtiçinde hem de dünyada rekor seviyelere ulaşması ve tekstil sanayisindeki artan talep, pamuk ekim alanlarının ve pamuk üretiminin artmasındaki en önemli sebeplerdir. Son yıllarda pamukta modern makinelerin kullanımıyla ve pamuk ekim alanlarının artmasıyla beraber, pamukta verim artışı olmuştur. Kullanılan tohumların yaklaşık %85 inin sertifikalı tohum olması da verimin artmasını sağladı. Makineli hasada geçilmesi de pamuğun çırçır verimini arttırdı. Bu yıl pamuk ekimine olan aşırı talep, kaliteli pamuk tohumu miktarında azalmaya neden olarak yurtiçindeki pamuk tohumu fiyatlarının artmasına neden oldu. Bazı çiftçiler bölgelerine en uygun tohumu bulamadıkları için bulabildikleri tohumu satın almak zorunda kaldılar. Bu durumun pamuk verimini olumsuz yönde etkilemesi beklenmektedir. Türk Devleti 2008 yılında bir girişimde bulunarak 12 milyar dolarlık bir bütçeyi, GAP projesini hızlandırarak Güneydoğu Anadolu da 2012 yılının sonuna kadar 780,000 hektarlık ek bir sulanabilir alan oluşturmak için barajlar, sulama kanalları ve diğer altyapıyı kurmak için ayırdı. Projenin bazı kısımları 2013 yılına ertelenmiş olsa da, 2010 yılında proje için yeterli olan bütçe ayrıldı. Bu projenin sonuçlanmasıyla beraber pamuk ekiminin büyük bir artış göstermesi beklenmektedir. Dış Ticaret Müsteşarlığı, Türk pamuğunun HVI makinesine göre sınıflandırmasını oluşturmak için bir program uygulamaya koydu. Adana, İzmir ve Urfa da HVI makineleriyle donatılmış tesisler kurmayı amaçlamaktadırlar. Projenin bu sonbaharda uygulamaya konulması bekleniyordu; ancak finans problemlerinden dolayı önümüzdeki 5 yıl içinde uygulamaya konulması beklenmektedir. Sistem aktif hale geçtiği zaman HVI da yapılan testlerin ulusal bir veritabanında toplanması sağlanacaktır. Yeni sistem üretim destek ödemelerine olanak sağlarken pamuğun vadeli işlem borsalarında işlem görmesine de olanak tanıyacaktır yılı Nisan ayında, ABD Tarım Bakanlığı ve Pamuk Konseyi teknik elemanlar için Memphis te Tarımsal Pazarlama Servisi nde eğitim organize etti üretim yılında Türk tekstil ve giyim sanayisinde toplam ihracat miktarı 21,1 milyar dolar seviyesine ulaştı ve 2009 üretim yılında bu rakam 18,8 milyar dolar seviyesindeydi. Avrupa Birliği ndeki artan talepler, tekstil ihracat rakamlarının artmasındaki en önemli sebeplerdendi Ocak ta, tekstil ürünlerinin ihracatındaki bu artış devam etti ve geçen yılın aynı dönemine göre %13- %26 arasında artış gösterdi. Yurtiçindeki tüketimin artması ve Hindistan ve Çin deki üretim tutarlarının artması, Türk ürünlerinin ihraç piyasasındaki değerini arttırdı. Tekstil ve hazır giyim sanayisi Türkiye nin milli hâsılatının %8 ini, sanayi üretiminin %16 sını oluşturarak ve işgücünün %10 unu barındırarak, Türk ekonomisinde çok önemli bir yere sahiptir. Tekstil ve hazır giyimde Türkiye Avrupa Birliği nin Çin den sonra 2. en büyük tedarikçisidir, ayrıca dünyanın 8. en büyük tekstil ihracatçısı ve 4. en büyük hazır giyim ihracatçısı ülke konumundadır. Yıllar boyunca Türk Lirası nın yabancı kur üzerinde değerinin yüksek olması, düşük maliyetli hazır giyim ve kumaş ithalatını arttırdı ve yerli üretime zarar verdi. Yerli üretimi korumak amacıyla, Türk hükümeti 25 Mart 2011 tarihinde kumaş ve hazır giyim ürünlerinin ithalat fiyatları üzerinde araştırma başlattı ve geçici bir gümrük vergisi uygulamaya koydu. Buna dayanarak, 2011 yılının Temmuz ayından başlayıp 9 ay boyunca devam edecek olan, kumaş ithalatında %20 ve hazır giyim

3 ithalatında %30 bir vergi uygulanacaktır. Bu yeni uygulama, Türkiye deki hazır giyim üreticileri tarafından büyük bir memnuniyetle karşılandı. ABD, 2009 üretim yılında Türk piyasasındaki pamuğun %50 sini sağlayarak, Türkiye nin en büyük pamuk tedarikçisi olmaya devam etti üretim yılının ilk 5 ayında ABD pamuğunun payı %40 seviyesindeyken, 2010 üretim yılının sonuna kadar bu oranını %60 seviyesine ulaşması bekleniyor üretim yılında ABD den yapılan toplam pamuk ithalatının 500,000 Ton (2,3 milyon balya) seviyesine ulaşması bekleniyor. Türkiye deki yerli üretimin yetersiz olmasından ve GSM-102 kredi garanti sisteminden dolayı Türkiye, ABD nin 2. en büyük pazarı konumunda kalmayı sürdürecektir. Türkiye nin pamuk ihracatı, 2009 üretim yılında bir önceki yıla göre değişim göstermeyerek 10,000 Ton (46,000 balya) seviyesinde gerçekleşti. İhracatın yaklaşık %60 ı Mersin Serbest Ticaret Bölgesi nden gerçekleşti üretim yılının ilk 5 ayında pamuk ihracatı 2,100 Ton(9,600 balya) olarak gerçekleşti ve yerel talebin yüksek olmasından dolayı yılın sonuna doğru 5,000 Ton seviyesine kadar yükselmesi bekleniyor.

4 PAMUK Üretim: 2011 üretim yılında Türkiye nin pamuk ekim alanının yaklaşık %30 artarak 410,000 hektara ulaşması ve pamuk üretiminin de %30 civarında bir artış göstererek 600,000 ton (2,7 milyon balya) seviyesine ulaşması beklenmektedir. Pamuk ekimine verilecek destek belli olmamasına rağmen, pamuk fiyatlarının hem yurtiçinde hem de dünyada rekor seviyelere ulaşması, bu sezon da pamuğun getirisinin yüksek olacağı umutlarını arttırdı. Pamuk ekilebilen tüm alanlarda çiftçiler mısır ve buğday yerine pamuk ekmeyi tercih ettiler. Geçen sonbaharda GAP ve Çukurova Bölgeleri ndeki aşırı yağışlar buğday ekimini engelledi ve bu alanlara da bu sezon pamuk ekileceği düşünülüyor. Son yıllarda pamuğun tarla ve çırçır veriminin yükselmesi de çiftçileri pamuk ekmeye yönlendirdi. Öngörülen artışa rağmen yerel üretim ancak tüketimin %40 ını karşılayabilecektir ve 2006 yılındaki üretimin 2/3 ü seviyesinde olacaktır yılında dünya fiyatlarının da etkisiyle, yurtiçinde pamuk fiyatları %100 ün üzerinde bir artış gösterdi Ocak ta Ege Standart 1 pamuğun fiyatı 1,8$/kg seviyesindeyken 2010 Aralık ta 3,60 $/kg seviyesine çıktı. Şu anda ise 4,84 $/kg seviyesinde alınıp satılmaktadır. Tüm pamuk ekim alanları pamuğun sulanması için yeterli yağış almış durumdadır. Sulama için yeterli su bulunmasına rağmen, tohum, gübre, mazot ve elektrik fiyatlarının yüksek olması üreticiyi endişelendirmektedir. Yeterli miktarda kaliteli tohum bulunmaması da sorunlardan biridir. Çiftçiler bölgeleri için en uygun tohumu ekmektense bulabildikleri tohumu ekmek zorunda kaldılar ki bu durum da verimi olumsuz yönde etkileyecektir. Türkiye organik pamuk üretiminde dünya lideri konumundaydı; ancak dünyada pamuk üretiminin artması ticari marjı azalttı ve yerli üretim de son yıllarda azaldı. Türk Hükümeti, program dâhilinde bulunan ürünler için destek primini açıkladı; ancak çiftçiler kütlü pamuk için destek primi açıklanmadığından dolayı hayal kırıklığına uğradılar ve kütlü pamuk için destek priminin daha ileriki bir tarihte açıklanacağı belirtildi. Hükümetin kararına göre kütlü pamuk destek miktarı 0,42 TL/kg dan fazla olmayacaktır. Soya fasulyesi ve kanola destekleri ise bir önceki yıla göre arttı. Üreticiler ise 0,52 TL/kg destek verilmesinin pamuk ekimini artıracağı görüşündeler. Pamuk eken çiftçilerin tecrübeli olmaları, modern araç-gereçlere sahip olmaları ve büyük arazilere sahip olmaları pamuk veriminin artmasını sağladı. Bu yüzden, daha iyi ekim tekniklerine sahip olmaları daha yüksek verim elde etmelerini sağlıyor. Sertifikalı tohum kullanımının artması da pamukta verimin artmasını sağladı. Sertifikalı tohum kullanımının artmasının asıl nedeni ise sertifikalı tohumla üretilen pamuğa %10 destek primi verilmesidir. Kullanılan tohumların %85 inin sertifikalı tohum olduğu belirtildi. 140,000 hektarlık sulanabilir arazisiyle Harran, GAP Bölgesi nin pamuk ekimi konusunda merkezi konumundadır. Yaklaşık 15,000 hektarlık bir bölgenin yanlış sulama tekniklerinin yol açtığı tuz birikiminden etkilendiği açıklandı. Ancak, aşırı sulamadan dolayı yükselen yer altı sularının pamuk ekim alanlarına zarar vermesini önlemek amacıyla drenaj kanalları inşa edildi. Türk Hükümeti modern sulama sistemleri kurmaları için çiftçilere hem mali hem de teknik destek sağlıyor. Pamuk kurdu gibi zararlılar geçen sene Çukurova ve Ege Bölgeleri nde pamuk üreticileri için sorun olmaya devam ettiler. Hükümetin 2006 yılında havadan ilaçlamaya koymuş olduğu yasak bu bölgelerdeki üreticilere zarar vermiş durumda. Türkiye böceklere karşı dayanıklı pamuk gibi biyoteknolojik ürünlerin üretimini kesin olarak yasaklamış durumdadır.

5 Tüketim: 2010 üretim yılında yerel pamuk tüketiminin 1,25 Milyon Ton (5,7 milyon balya) olması bekleniyor. Sanayideki talepteki artışa rağmen, rekor seviyedeki fiyatlar pamuk kullanımını olumsuz yönde etkiledi. Tekstil fabrikaları ince iplik üreterek pamuk tüketimini azaltıp üretim maliyetlerini düşürmek için yollar aramaya devam ediyorlar. Bazı fabrikalar da karışımlarda suni pamuk oranını artırarak maliyetleri düşürmeye çalışıyorlar. Birtakım tekstil fabrikaları da yeni pamuk hasatına kadar ellerindeki stokları değerlendirme çabası içindeler. Tekstil sanayisi, milli hâsılatın %8 ini, sanayi istihdamının %16 sını ve tüm ihracatın %18 ini oluşturarak Türkiye ekonomisi için en önemli sektörlerden biri olmaya devam ediyor yılından beri Türk tekstil sanayisindeki yatırımların 87 milyar $ olduğu tahmin ediliyor. Son 2 yıldaki artan talepten yararlanan Türk tekstil fabrikaları yeni makine alımlarıyla kapasitelerini artırmaktadırlar. Yeni yatırımlar 2008 krizinde yaşanan kayıpların gidermesini ve daha düşük maliyetli üretim yapılmasını sağlayacaktır. Pamuk fiyatlarının düşmesiyle ve artan üretim kapasitesiyle beraber yerel pamuk üretiminin 2011 üretim yılında 1,35 Milyon Ton (6,2 milyon balya) olması bekleniyor. Yeni yatırımlarla beraber üretim kapasitesinin 6,5 milyon iğ ve 650,000 rotor seviyesine ulaşması öngörülüyor. İhracatçılar Birliği nin verilerine göre hazır giyim ihracatı %10 artarak 14,6 milyar $ seviyesine ulaşırken tekstil ihracatı %18,4 artarak 6,5 milyar $ seviyesine ulaştı. Ocak 2011 de geçen senenin aynı dönemine göre bu ürünlerin ihraç miktarı büyük bir artış gösterdi. Tekstil ihracatı %26 artarken hazır giyim ihracatı %13 civarında artış gösterdi. Tekstil ve tekstil ürünlerinin toplam ihracattaki payı ise %18,8 civarındaydı. Türkiye'nin 2010 yılında toplam tekstil ürünleri ihracatının %70'ini oluşturan Avrupa Birliği, Türkiye'nin tekstil ihracatındaki en önemli pazarı olma durumunu devam ettirdi. ABD'ye yapılan tekstil ihracatı da uzun yıllar sonunda 2010 yılında artış göstererek 635 milyon $ seviyesine ulaştı. Türk tekstil sanayisi 2010 yılında Avrupa Birliği'nden gelen siparişlerle beraber bir talep patlaması yaşadı. Çin ve Hindistan'ın yerel talepteki ve üretim maliyetlerindeki artış, bu ülkelerin daha çok yerel piyasalarıyla uğraşıp uluslararası piyasaya açılamamalarına neden oldu. Mevcut ticari rakamlar da Türk tekstil ve hazır giyim piyasasının 2010 yılında büyük bir yükseliş yaşadığını gösteriyor. Yüksek kalitedeki Türk tekstil ürünleri, Türkiye'nin coğrafik konumu, hızlı sipariş teslimi ve gelişmiş tasarımla da birleşince, Türkiye'nin tekstil ürünleri ihracatı 2010 yılında büyük bir artış gösterdi. Ayrıca, uluslararası pamuk fiyatlarının yüksek olması Amerikan dolarıyla alış-veriş yapan Uzakdoğu ülkelerinin de üretim maliyetlerini arttırdı. Türk tekstil sanayisi ise hammaddeyi Amerikan doları olarak alırken Avrupa Birliği ülkelerine tekstil ürünlerini Euro olarak sattı. Ayrıca, Türk üreticilerin uzun vadeli pamuk alım anlaşmaları yapmaları onların fiyat yükselmesinden daha az etkilenmelerini sağladı. Kumaş ve hazır giyim ithalatına uygulanan geçici gümrük vergisi de 2011 üretim yılında yerli pamuk tüketimini destekleyecektir. Yerli pamuğun çoğu direkt dokuma fabrikalarına satıldı ve geri kalanı ise İzmir, Adana ve Güneydoğu Anadolu'da borsalarda satıldı. Ticaret: 2009 üretim yılında Türkiye nin toplam pamuk ithalatı, bir önceki yıla göre %50 nin üzerinde artarak 956,000 Ton (4,4 milyon balya) seviyesine ulaştı. ABD toplam ithalatın yarısını sağladı (487,000 Ton). Yunanistan (150,000 Ton), Türkmenistan (72,000 Ton) ve Hindistan (62,000 Ton) diğer önemli pamuk tedarikçileriydi. Yurtiçindeki pamuğun yeterli ve dünya pamuk fiyatlarının yüksek olmasından dolayı, 2010 üretim yılının ilk 5 ayında pamuk ithalatı oldukça düşük seviyelerdeydi. (287,000 Ton). ABD 113,000 ton ile toplam pamuk ithalatının %40 ını tedarik etti üretim yılının sonunda toplam ithalatın 750,000 Ton(3,4 milyon balya) seviyesine ulaşması beklenmektedir. ABD nin Türkiye ye olan pamuk ithalatının 2010

6 üretim yılında giderek artması beklenmektedir. ABD 253,000 Ton(1,1 milyon balya) pamuk satışını Türkiye ye yaptığını tescil etti. İhracatta Kredi Garantisi Programı (GSM-102), ABD pamuğunun Türkiye ye satışını kolaylaştırmaktadır ve bu pamuğun pazarda kendine yer bulmasını sağlamaktadır. Türkiye 2010 yılında 150,000 ton iplik ve 713 milyon M² kumaş da ithal etti. Kumaş ithalatı bir önceki yıla göre %37 artarken iplik ithalatı da bir önceki yıla göre %55 oranında artış gösterdi. Kumaş ve iplik ithalatının artmasının sebepleri yerli tüketimin ve hazır giyim ihracatının artması olarak gösterildi. Özbekistan, Türkmenistan, Hindistan, Pakistan ve Çin başlıca tedarikçilerdendi üretim yılında Türkiye nin pamuk ihracatı 10,000 Ton (46,000 balya) seviyesindeydi üretim yılının ilk 5 ayında ihracat miktarı 2,000 Ton (4,600 balya) civarındaydı. Türkiye ayrıca 20,000 Ton (92,000 balya) hidrofil pamuk ihracatı yapmıştır. Buna ek olarak Türkiye 2010 yılında, 96,000 ton iplik ve 336 milyon M² kumaş ihracatı yapmıştır. İplik ihracatı bir önceki yıla göre %8 azalsa da kumaş ihracatı %5 oranında artış gösterdi. Avrupa Birliği Türkiye nin en büyük kumaş ve iplik ihracat pazarı olmayı devam ettirdi. Tekstil sanayisinin yüksek kapasitesi, düşük yerel üretim ve GAP projesinin yavaş ilerlemesinden dolayı Türkiye nin gelecek yıllarda da pamuk ithalatı yapması bekleniyor. Üretim Politikası: Türk Devleti, 30 yıl boyunca Güneydoğu Anadolu daki GAP projesi için 22 milyar $ dan daha fazla para harcadı. Proje tamamlandığı zaman yaklaşık 1,7 milyon hektar alan sulamaya açılacak ve 22 adet baraj inşaatı tamamlanmış olacaktır. Şu ana kadar hidroelektrik projesinin %74 ü ve sulama projesinin de %15 i tamamlanmıştır yılında devlet baraj inşaatı, sulama projeleri ve bölgenin altyapısını geliştirmek için 12 milyar $ bütçe ayırmayı vaat etti ve 2010 yıllarında da devlet sulama projeleri için bütçe ayırdı. Eğer proje gerçekleştirilirse, 2013 yılına kadar 1,04 milyon hektar alan sulamaya açılacaktır ki bu durum bölgedeki pamuk üretimini artıracaktır. Türkiye de üretilen pamuğun çoğu Mart-Mayıs arasında ekilir ve Ağustos-Kasım arasında hasat edilir. Türkiye de pamuk başlıca 3 bölgede yetişir; Ege Bölgesi, Çukurova ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi. Antalya ve Antakya da da küçük de olsa pamuk ekim alanları mevcuttur. Ege pamuğu en kaliteli pamuk olarak kabul edilir ve tekstilde en çok tercih edilen pamuk çeşididir. Ege pamuğunun elyaf uzunluğu Çukurova ve GAP Bölgesi nin pamuğuna göre daha fazladır. Yerel yönetmeliklere göre Türkiye deki tüm pamuk hasatını Nisan ayının sonuna kadar çırçırlanmış olması gerekir. Tüm Türkiye de 500 adet çırçır makinesi bulunmaktadır. Ege Bölgesi ndeki çırçırların büyük çoğunluğu rolarjin iken Çukurova ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ndeki çırçır makinelerinin yarısı rolarjin yarısı da sawjindir. Rolarjin makinelerle çırçır edilen pamuğun elyaf uzunluğu daha büyük olmaktadır. Makineli hasattaki artış, yeni sawjin çırçır makinelerinin kurulumunu beraberinde getirmiştir. TARİŞ ve ÇUKOBİRLİK üyelerinin ihtiyaçlarını karşılamak için yeni sawjin makineler satın almıştır. Çırçırda randıman oranı Ege pamuğunda %41, GAP Bölgesi pamuğunda %39 ve Çukurova Bölgesi nin pamuğunda %38 civarındadır. Çırçır fabrikaları genelde kütlü pamuğu direkt üreticiden satın alırlar. Dış Ticaret Müsteşarlığı, Türk pamuğunun HVI makinesine göre sınıflandırmasını oluşturmak için bir program uygulamaya koydu. Adana, İzmir ve Urfa da HVI makineleriyle donatılmış tesisler kurmayı amaçlamaktadırlar yılı Nisan ayında, ABD Tarım Bakanlığı ve Pamuk Konseyi teknik elemanları

7 konuyla ilgili bilgilendirmek için Memphis te eğitim organize etti. Türkiye nin Pamuk İthalatı Türk, Pamuk İthalatı Birim: Ton Dönem Ağustos/Temmuz 2009 Ağustos/Aralık 2010 Ülke Ülke ABD 487,236 ABD 113,153 Yunanistan 150,805 Yunanistan 76,141 Türkmenistan 72,266 Türkmenistan 36,753 Hindistan 61,649 Hindistan 3,232 Özbekistan 33,291 Özbekistan 5,307 Suriye 58,756 Suriye 1,988 Brezilya 10,009 Brezilya 24,241 Pakistan 9,198 Mısır 1,707 Azerbaycan 10,239 Arjantin 2,081 Burkina Faso 5,563 Burkina Faso 2,086 Tacikistan 21,006 Tacikistan 12,349 Diğer 36,664 Diğer 7,578 Toplam 956,682 Toplam 286,616 Türk, Pamuk İthalatı Birim: Balya Dönem Ağustos/Temmuz 2009 Ağustos/Aralık 2010 Ülke Ülke ABD ABD Yunanistan 692,195 Yunanistan 349,487 Türkmenistan 331,700 Türkmenistan 168,696 Hindistan 282,968 Hindistan 14,835 Özbekistan 152,805 Özbekistan 24,359 Suriye 269,690 Suriye 9,125 Brezilya 45,941 Brezilya 111,266 Pakistan 42,218 Mısır 7,835 Azerbaycan 46,997 Arjantin 9,552 Burkina Faso 25,534 Burkina Faso 9,575 Tacikistan 96,417 Tacikistan 56,682 Diğer 168,282 Diğer 34,783 Toplam Toplam

8 Pamukta Üretim, Arz ve Talep İstatistikleri: Pamuk, Balya(Bin) Pamuk, Türkiye 2009/ / /2012 Ağustos 2009 Ağustos 2010 Ağustos 2011 ABD Tarım Bakanlığı Resmi Güncel ABD Tarım Bakanlığı Resmi Güncel ABD Tarım Bakanlığı Resmi Güncel (Tahmin ) Dikili Alan Miktarı (Bin Hektar) Hasat Edilmiş Alan Miktarı (Bin Hektar) Başlangıç Stokları (Bin Balya) 1,654 1,136 1,928 1, Üretim (Bin Balya) 1,750 1,744 2,250 2, ,754 İthalat (Bin Balya) 4,394 4,391 3,100 3, ,672 ABD den İthalat (Bin Balya) 2,290 2, , ,065 Toplam Kaynak/Arz (Bin Balya) 7,798 7,271 7,278 6, ,386 İhracat (Bin Balya) Kullanım/Tüketim (Bin Balya) 5,800 6,059 5,900 5, ,196 Kayıp/Fire (Bin Balya) Toplam Yurtiçi Tüketim (Bin Balya) 5,720 6,059 5,820 5, ,196 Kapanış Stokları (Bin Balya) 1,928 1,166 1, ,144 Toplam (Bin Balya) 7,798 7,271 7,278 6, ,386 Stokların Kullanımı (%) Verim 1,361 1,356 1,306 1, ,462