YARGITAY 15. HUKUK DA RES E: 2005/1273 K: 2005/6735 T: 20.12.2004 TASARRUFUN PTAL BA IfiLAMA N TEL NDE filem ( K m. 278/2, 283/2) Özet: K nun 278/2. maddesi uyar nca, akdin yap ld s rada, kendi verdi i fleyin de erine göre borçlunun ivaz olarak pek afla- bir fiyat kabul etti i akitler ba fllama hükmünde olup bat ld r. Somut olayda; yap lan bilirkifli incelemesi sonunda, tapuda 170 milyon TL üzerinden sat ld gösterilen tafl nmaz n de erinin 360 milyar TL oldu u anlafl lm fl, daval, tafl nmaz satana haricen para ödedi ini kan tlayamad ndan sat fl bat ld r. Ne var ki, daval 3. kifli bu tafl nmaz 30.7.2002 tarihinde daval 4. kifliye satarak elinden ç kard ndan ve bu son al c n n kötüniyetli oldu u kan tlanamad ndan K 283/2. maddesi uyar nca daval üçüncü kiflinin elinden ç karm fl oldu u gayr menkulün saptanan gerçek de eri nisbetinde tazminatla sorumlu tutulmas yerine (davac lar n alaca ndan fazla olmamak üzere) yasal karine gözetilmeden, daval lar n kötüniyetle iktisapta bulunduklar n n kan tlanamad gerekçesi ile davan n tümden reddi do ru olmam fl, karar n bozulmas gerekmifltir. YARGITAY 15. HUKUK DA RES KARARLARI Yukar da tarih ve numaras yaz l hükmün duruflmal olarak temyizen tetkiki davac lar vekili taraf ndan istenmifl olmakla duruflma için tayin edilen günde taraf vekilleri yap lan tebligata ra men gelmediklerinden incelemenin evrak üzerinde yap lmas na karar verildikten ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildi i anlafl ld ktan sonra dosyadaki ka tlar okundu iflin gere i konuflulup düflünüldü: KARAR 1- Dosyadaki yaz lara, karar n dayand delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulun-
862 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 2 Y l 2006 mamas na göre davac lar n afla daki bendin kapsam d fl nda kalan di- er temyiz itirazlar yerinde görülmemifl reddi gerekmifltir. 2- Dava, K. 277 vd. maddelerine göre aç lan tasarrufun iptali istemine iliflkindir. Davac alacakl lar Üsküdar 2. cra Müdürlü ünün 2003/2660 say l takip dosyas ile D A.fi. (Unvan de iflikli i ile daval Y A.fi. oldu) aleyhine 7.6.2002 tarihli hakem karar ile 448.450.675.665 TL alaca n tahsili giriflmifller, takip kesinleflmifltir. cra takibi s ras nda borçlu flirket adresinde 6.5.2003 tarihinde yap lan hacze iliflkin tutanak geçici aciz vesikas ( K. Md.105) hükmündedir. Davac lar alaca, daval flirketle akdettikleri 20.1.1994 tarihli Düzenleme fieklinde Kat Karfl l nflaat Sözleflmesinden kaynaklanmaktad r. Borçlu flirket bu sözleflme ile davac lara ait 798 ada 66 parsel üzerine 18 adet villa inflaat n n yap m n üstlenmifl, inflaattaki gecikme ve eksik ifllerden kaynaklanan davac lar alaca 7.6.2002 tarihli hakem karar ile hüküm alt na al nm flt r. Sözleflmeye konu 66 parseldeki yükleniciye (borçlu flirkete) ait 6-13-18 nolu villalar n tapu kay tlar üzerine davac lar talebi ile Üsküdar 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2000/72-39 say - l dosyas ile 8.11.2000 tarihinde konulan tedbirin hakem karar n n tebli i üzerine 9.7.2003 tarihinde kalkm fl oldu una dair mahkeme yaz s üzerine daval borçlu 66 parseldeki 90/1620 arsa payl 18 nolu villay 16.7.2002 tarihinde 170 milyar TL bedelle daval ME ye satm fl, M de ayn tafl nmaz 30.7.2002 tarihinde ayn " bedelle HE ye satmak suretiyle elinden ç karm flt r. Davac lar taraf ndan iptali istenen tasarruf 18 nolu villan n borçlu taraf ndan önce üçüncü kifli ME ye, M taraf ndan da dördüncü kifli HE ye sat fl na iliflkin tasarruflard r. K n n 278/2 maddesi uyar nca akdin yap ld s rada, kendi verdi i fleyin de erine göre borçlunun ivaz olarak pek afla bir fiyat kabul etti i akitler ba fllama hükmünde olup bat ld r. Somut olayda 16.7.2002 tarihinde üçüncü kifli ME ye tapuda sat fl 170 milyar TL üzerinden yap lm fl, al nan 11.6.2004 tarihli ek bilirkifli raporu ile tafl nmaz n sat fl tarihindeki kaba inflaat seviyesine göre gerçek bedeli 360 milyar TL olarak saptanm flt r. Bu haliyle sat fl bedeli ve gerçek bedel aras nda mislini aflan fahifl fark bulundu u ortadad r. Daval ME tapuda gösterilen bedel d fl nda borçluya ayr ca ödeme yapt n da usulen kan tlayabilmifl de ildir. Bu durumda daval üçüncü kifliye yap lan tasarruf yukarda belirtilen yasa hükmü uyar nca baflka bir koflul aranmaks z n bat ld r ve iptale tabidir. Olayda iptal davas n n di er koflullar da gerçekleflmifltir. Ne varki, daval üçüncü kifli bu tafl nmaz 30.7.2002 tarihinde daval dördüncü kifli HE ye satarak elinden ç kard ndan ve daval Hakan' n kötüniyetli oldu- u usulen kan tlanamad ndan K 283/2 maddesi uyar nca daval üçüncü kiflinin elinden ç karm fl oldu u gayrimenkulun saptanan gerçek
Yarg tay Kararlar 863 de eri nisbetinde tazminatla sorumlu tutulmas yerine (davac lar n alaca- ndan fazla olmamak üzere) yasal karine gözetilmeden, daval lar n kötüniyetle iktisapta bulunduklar n n kan tlanamad gerekçesi ile davan n tümden reddi do ru olmam fl, karar n bozulmas gerekmifltir. YARGITAY 15. HUKUK DA RES E: 2005/375 K: 2005/5775 T: 27.10.2006 YÜKLEN C N N SORUMLULU U KAT KARfiILI I NfiAAT SÖZLEfiMES VEKALETLE YAPILAN DEV R (BK m. 358) Özet: Yüklenicinin kendisine devredilen yaya hak kazanabilmesi için kendi edimi olan binay ikmal ve teslim borcunu yerine getirmesi gerekir. Yüklenici edimini yerine getirmedi i takdirde BK n n 358. maddesi uyar nca arsa sahibinin sözleflmenin ve tapunun iptalini isteme hakk do ar. Üçüncü kiflinin mülkiyet hakk n n do abilmesi için kendisine pay devreden yüklenicinin edimini yerine getirmesi gerekir. Aksi halde yüklenici ve buna ba l olarak ondan pay sat n alan üçüncü kifliler üzerinde olan tapu kay tlar illet ve sebepten yoksun hale gelir ve yap lan ifllem yolsuz tescil durumuna düfler. nflaattan daire sat n alanlar iyiniyet iddias nda bulunamazlar. (*) Yukar da tarih ve numaras yaz l mahkeme karar n n müddeti içinde temyizen tetkik alacakl vekili taraf ndan istenmesi üzerine bu iflle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmifl olmakla okundu ve gere i görüflülüp düflünüldü: KARAR Davac, arsa sahibi daval yüklenici Y ile aralar nda re sen düzenleme fleklinde 12.09.1997 tarihli kat karfl l inflaat sözleflmesi yap ld n, yükleniciye finans kolayl sa lamak aç s ndan tapuda devir yetkisini de içeren vekaletname verdi ini, yüklenicinin bu yetkiye dayanarak sözleflme konusu 5 numaral parselin tapu kayd n n daval fi ye 16/162 hisse- (*) Gönderen: Mustafa Ay (Gaziosmanpafla 2. Asliye Hukuk Mahkemesi Yarg c )
864 STANBUL BAROSU DERG S Cilt: 80 Say : 2 Y l 2006 sini, di er daval BE ye da 64/162 hissesini devretti ini, buna ra men hiçbir ifl yapmadan ifli terk etti ini iddia ederek, sözleflmenin geriye etkili olarak feshini ve daval lar ad na olan tapu kayd n n iptal edilerek kendi ad na tescilini talep etmifltir. Mahkemece sözleflmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmekle birlikte, yüklenicinin tapuda pay sat fl n vekaleten yapm fl olmas nedeniyle daval lar smail ile Bilal in iyiniyetli olduklar kabul edilerek, tapu kayd n n iptali ile tescil talebinin reddi cihetine gidilmifl, hüküm davac vekili taraf ndan temyiz edilmifltir. Davac ile daval lardan Y aras nda 12.9.1997 tarihli re sen düzenleme fleklinde kat karfl l inflaat sözleflmesi yap ld, davac n n daval ya finans kolayl sa lamak amac yla tapuda devir yetkisini de içeren vekaletname verdi i ve daval nin bu vekaletnameye dayanarak di er daval - lara pay sat fl yapt anlafl lm fl olmakla yap lan sat fl n yükleniciyle kalan bölümlere iliflkin oldu u aç kt r. Yüklenicinin kendisine devredilen paya hak kazanabilmesi için kendi edimini olan binay ikmal ve teslim borcunu yerine getirmesi gerekir. Yüklenici edimini yerine getirmedi i takdirde BK n n 358. maddesi uyar nca arsa sahibinin sözleflmenin feshini ve tapunun iptalini isteme hakk do ar. Üçüncü kiflinin mülkiyet hakk n n do abilmesi için kendisine pay devreden yüklenicinin edimini yerine getirmesi gerekir. Aksi halde yüklenici ve buna ba l olarak ondan pay sat n alan üçüncü kifliler üzerinde olan tapu kay tlar illet ve sebepten yoksun hale gelir ve yap lan ifllem yolsuz tescil durumuna düfler. nflaattan daire sat n alan kifliler iyiniyet iddias nda bulunamazlar. Yüklenicinin tapuda pay devrini arsa sahibinden alm fl oldu u vekaletnameye dayanarak yapm fl olmas ya da tapuda kendi ad na önceden devralm fl oldu u pay devretmifl olmas sonuca etkili de ildir. Yerleflmifl Yarg tay uygulamas da bu yöndedir. Davadan önce Gaziosmanpafla 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/129 De iflik fl say l dosyas ile yapt r lm fl olan tespit raporu ile daha sonra al nan bilirkifli raporlar nda, daval yüklenicinin belediyeden ruhsat almadan kaçak olarak bodrum kat kaba inflaat olarak yapt, zemin kat kolon betonarmesinin ikmal etti i, daha sonra kaçak olarak yap lan bu k s mlar n da y k ld aç klanm flt r. Bu durum karfl s nda yap - lan iflin seviyesi dikkate al nd nda 25.1.1984 gün ve 3/1 say l Yarg tay çtihad Birlefltirme Karar n n uyar nca akdin ileriye etkili sözleflmenin geriye etkili olarak feshedilmifl olmas nda usul ve yasaya ayk r l k bulunmamaktad r. Sözleflme geriye etkili olarak feshedilmifl olmakla, yükleniciye önceden ödenen ifl bedelinin iadesi gerekir. Davada bu ifl bedeli arsa pay devri karfl l olarak yap lm fl oldu undan, iade de bu paya iliflkin olacakt r. Yukar da aç klanan durum karfl s nda mahkemece paya yönelik tapu iptali tescil isteminin de kabulüne karar verilmesi gerekirken, sözleflme-
Yarg tay Kararlar 865 nin geriye etkili olarak feshine karar verildi i halde bu istemin reddine karar verilmifl olmas do ru görülmemifltir. SONUÇ: Yukar da aç klanan nedenlerle karar n BOZULMASINA, 400.00 YTL duruflma vekalet ücretinin daval lardan al narak duruflmada vekille temsil olunan davac ya verilmesine, ödedi i temyiz peflin harc n n istek halinde temyiz eden davac ya geri verilmesine, 27.10.2005 gününde oybirli iyle karar verildi.