ÖNEMLİ NOT: Notların çıktısını aldığınızda ölçeğin bozulmaması için çıktı alırken Page Scaling (Sayfa Ölçeklendirmesi) kısmının None (Yok) olarak seçilmesi gerekmektedir. YAPISAL KONTUR Yapısal konturlar topoğrafik konturlar (eş yükseklik eğrileri) gibi bir yapısal yüzey/düzlem üzerinde aynı yüksekliğe sahip noktaları birleştiren eğrilere verilen addır. Yapısal konturlar topoğrafik konturlarla aynı özelliklere sahiptir. Yapısal konturların topoğrafik konturlardan farkı onların bir yapısal düzleme ait olmalarıdır. Topoğrafik konturlarda olduğu gibi aynı düzleme ait yapısal konturlar birbirini kesemezler (yapının düşey veya devrik olması durumları hariç). Yapısal konturların devamlılığı ait oldukları yapının başka bir yapıyla (fay veya uyumsuzluk düzlemi gibi) kesilip kesilmemesi ile belirlenir. Yapısal konturlar topoğrafik konturlarda olduğu gibi, yapısal bir düzlem ile yatay referans düzlemle olan kesişim çizgilerinin bir harita düzlemine projeksiyonudur. Sık yapısal konturlar daha yüksek eğimi, seyrek yapısal konturlar daha az eğimli yüzeyleri gösterir. 1
Eğim açısının bulunması, α Yapısal kontur haritasından faydalanılarak eğim yönü ve eğim açısı bulunabilir; Konturlar arası yatay mesafe ölçülür (X), yükseklik farkı bulunur (Z) tanα=z/x, α=tan 1 (Z/X) örn: α=tan 1 (10 m/100 m), α=6 ÜÇ NOKTA PROBLEMLERİ Tabaka, çatlak, fay, klivaj gibi herhangi bir düzlemin jeolojik konumu belirleyebilmek için üç nokta problemi çözümlerinden yararlanılır. Genel prensip şudur; aynı düzleme ait eş yükseklikteki iki noktadan bir doğrultu çizgisi (yapısal kontur) geçer. Bir düzleme ait doğrultu çizgisini (yapısal konturu) çizebilmek için o düzleme ait aynı yükseklikteki iki noktanın deniz seviyesinden yüksekliklerinin bilinmesi gerekir. Örneğin bir düzleme ait A ve B noktaları deniz seviyesinden 500 m yükseklikte ise bu iki noktadan geçen bir çizgi 500 m yapısal konturunu yani o düzlemin doğrultu çizgisini oluşturur. Ancak düzlemin eğim yönü ve açısının bulunabilmesi için düzlem üzerinde farklı yüksekliğe sahip bir noktaya daha ihtiyaç vardır. PROBLEM 1 Düz bir sahada yapılan sondajda bir kömür tabakasının tavanına A, B, C gibi üç sondaj kuyusunda rastlanmıştır. Noktanın yüksekliği Sondaj Derinliği A 1050 m 450 m B 900 m 150 m C 1500 m 500 m 2
B noktası A noktasının K40D sunda ve 1200 m uzağındadır. C noktası A noktasının K20B sında ve 1600 m uzağındadır. Bu verilere göre, kömür tabakasının konumu bulunuz. (Ölçek: 1/20000) Çözümü Açıklama Verilen ölçek ve yönler kullanılarak noktalar yerleştirilir. B ve C noktaları A noktasına göre tarif edildiğinden A noktası merkez alınır ve diğer noktalar onun konumuna göre yerleştirilir. Verilen mesafeler ölçekten cm e çevrilerek hesaplanır. Buna göre, B noktası A noktasına göre alınan K40D yönünde bir hat boyunca 6 cm uzağına, C noktası A noktasına göre alınan K20B yönünde bir hat boyunca 8 cm uzağına yerleştirilmelidir. Verilen değerler sondajların yükseklikleri ve derinlikleridir. Sondajın yapıldığı noktanın yüksekliğinden sondaj derinliğini çıkararak o noktada kömür tabakasının deniz seviyesinden yüksekliği hesaplanır. Noktanın yüksekliği Sondaj Derinliği Kömürün Deniz Seviyesinden Yüksekliği A 1050 m 450 m 600 m B 900 m 150 m 750 m C 1500 m 500 m 1000 m 3
A ve C noktaları en yüksek ve en düşük değerler olduğu için AC çizgisi 50 m aralıklarla değerler yerleştirmek üzere eşit aralıklarla bölünür. Bu çizgi üzerinde B noktasının sahip yükseklik değerine sahip noktanın yeri bulunur (750 m). Konturların kaç m aralıkla çizileceği isteğe bağlıdır, amaç ortanca değere sahip noktanın yerinin en yüksek ve en düşük değer arasında nerde olduğunu bulmaktır. AC çizgisi üzerinde bulunan 750 m noktası ile B noktasından geçen bir çizgi çizilir. Böylece eş yüksekliğe sahip iki nokta birleştirilmiş olur. Bu çizgi 750 m yapısal konturunu aynı zamanda düzlemin doğrultu çizgisini ifade etmektedir. Bu çizginin Kuzeyle yaptığı dar açı açı ölçer yardımıyla okunarak düzlemin doğrultusu bulunmuş olur. Şekilde α olarak gösterilen bu açı 70 olarak ölçülmüştür. Açı Kuzeyden Doğuya doğru ölçüldüğü için K70D olarak ifade edilmelidir. Eğim açısı ve yönünü bulabilmek için bir yapısal kontura (doğrultu çizgisine) daha ihtiyaç vardır. Bunun için AB çizgisi de 50 m aralıklardan geçecek şekilde eşit aralıklarla bölünmelidir. AC ve AB çizgileri üzerinde eşit yüksekliğe sahip iki nokta birleştirilerek bir yapısal kontur daha elde edilmelidir (çizimde 700 ve 650 m değerleri birleştirilmiştir). Eğim yönü doğrultuya dik ve doğrultu çizgilerinin azaldığı yöndedir. Şekilde ok işaretiyle belirtilen çizgi eğim yönünü (EY) göstermektedir. Değerler güneydoğu yönüne doğru azaldığına göre eğim yönü GD dur. Eğim açısını bulabilmek için iki yapısal kontur kullanılır. Kullanılan bu iki yapısal kontur arasındaki yükseklik farkı ölçekten cm olarak ifade edilmelidir. Çizimde 750 ve 650 m konturları seçilmiştir, bunlar arasındaki yükseklik farkı (h) 100 m dir. Bu da ölçekten 0,5 cm olarak ifade edilir. (700 ve 750 m konturları da kullanılabilirdi ancak o zaman yükseklik farkı h=0,25 cm e denk gelirdi ve çizim zor olurdu). Daha sonra iki doğrultu çizgisi arasında dik çizilir (EY). Çizilen dikten doğrultu çizgisi üzerinde 0,5 cm alınır. Bulunan nokta ile dikin diğer ayağı birleştirilerek aradaki β değeri açı ölçer ile okunur. O açı da 14 olarak ölçülmüştür. Cevap: K70D/14GD PROBLEM 2 Düz bir sahada yapılan sondajda bir kumtaşı tabakasının tavanına A, B, C gibi üç sondaj kuyusunda rastlanmıştır. Noktanın yüksekliği Sondaj Derinliği A 2000 m 200 m B 750 m 150 m C 570 m 170 m A noktası C noktasının K50B sında ve 1400 m uzağındadır. B noktası C noktasının K40D sunda ve 1200 m uzağındadır. Bu verilere göre, kumtaşı tabakasının konumu bulunuz. (Ölçek: 1/20000) 4
PROBLEM 3 Tekdüze eğime sahip kömür damarı aşağıda verilen haritadaki üç ayrı noktada yapılan sondajlarda kesilmiş olup kömürün derinliği bu sondajlarda şöyledir: A sondajında 90 m, B sondajında 110 m, C sondajında 20 m. Bu verilere göre, a) Kömür damarının yapısal konturlarını çiziniz ve kömürün konumunu bulunuz. b) D, P, E noktalarında kömür derinliğini bulunuz. (Ölçek: 1/2000) 5
KESİŞEN DÜZLEMLER Düzlemsel yapıların kesişmesi sonucu meydana gelen bazı geometrik ve jeolojik özelliklerin yapısal jeolojide önemli bir yeri vardır. İki düzlemin kesiştiği hat, her iki düzlemin ortak noktalarını üzerinde taşır. Bu ortak noktalar bir doğru ile birleştirildiğinde meydana gelen çizgiye arakesit denir. Düzlemsel yapıların kesişmesi sonucu oluşan arakesit çizgisi tam bir doğru şeklindedir. Ancak düzlemlerden birinin veya ikisinin kavisli/düzensiz olması durumunda arakesit çizgisi eğri/kavisli olabilir. Jeolojik çalışmalarda düzlemsel yapılar sıklıkla karşımıza çıkmakta ve bunlarla ilgili problemlerin çözümlenmesi gerekmektedir. Faylar, kıvrım kanatları, tabakalar, eklemler, damarlar ve bunların kesişmesiyle oluşan arakesitler bu problemler arasında önemli yer tutmaktadır. ARAKESİT PROBLEMLERİ 6
PROBLEM 1 Bir damar ile bir kumtaşı tabakasının kesiştikleri hat boyunca bir cevher zonu oluşmuştur. Damarın konumu K55D/70GD, tabakanın konumu ise K45B/35GB dır. Bu verilere göre, a) Cevher zonunun konumunu bulunuz. b) 200 m derinde cevher zonuna rastlamak için açılacak düşey sondajın yerini bulunuz. c) 300 m derinlikteki cevher zonunun gerçek uzunluğu kaç m dir? (Ölçek: 1/10000) Çözümü Açıklama a) Öncelikle belirlenen bir merkez noktasından (A) her iki düzlemin doğrultuları (K55D ve K45B) da çizilir. A noktası bu düzlemlerin ilk kesişim noktasıdır. Doğrultulara dik olacak şekilde verilen yönlere doğru eğim yönleri çizilerek uçlarına ok işareti konur (EY). Eğim yönleri doğrultu çizgisinin üzerinde herhangi bir yerden çizilebilir. Eğim yönlerini temsil eden çizgilerle eğim açısı kadar açı yapan çizgiler çizilir (istenen yöne). Örneğin K55D için GD yu gösteren EY çizgisi ile 70 açı yapan bir çizgi, K45B için ise GB yı gösteren EY çizgisi ile 35 açı yapan bir çizgi çizilmeli. Bu çizgiler damar ve kumtaşı düzlemlerinin kendisini temsil etmektedir. EY ile düzlemin kendisi arasında (yani açının karşısına denk gelir) bir h mesafesi belirlenir. h keyfi bir değerdir ancak bütün soruda aynı h mesafesinin kullanılması önemlidir. Çizimde 1 cm kullanılmıştır. Bu h mesafesi doğrultulara paralel (eğim yönüne dik) olarak uzatılır. Çizimde kesikli çizgilerle gösterilmiştir. h paralellerinin kesiştikleri nokta (B) düzlemlerin 2. ortak kesişim noktasını ifade eder. 7
A noktasına B noktasına çizilecek bir çizgi bu iki düzlemin arakesit çizgisini temsil eder. Arakesitin gidişi kuzeyle yaptığı dar açıdır (α). Çizgisel bir yapı olduğu için Güneyle yaptığı dar açı da okunabilir. (K39D veya G39B). Arakesit üzerinde B noktasından arakesite dik olarak h mesafesi çizilir (istenen yöne). A noktası h mesafenin bittiği yerle birleştirilerek bir üçgen elde edilir. Bu üçgende h ın karşısındaki açı (β) dalım açısını verir (34 ). Arakesitin bulunduğu coğrafik yön ise dalım yönünü verir (GB). Arakesitin konumu gidiş, dalım açısı, dalım yönü olarak ifade edilir. Cevap: G39B/34GB b) Arakesit ve cevher arasında oluşturulan üçgende h a paralel 200 m mesafenin olduğu yer bulunur, bu da ölçekten 2 cm e karşılık gelir. Düşey sondaj diye belirtildiği için 2 cm lik bu çizginin arakesite dik olması gerekir. Arakesit çizgisi gerçekte cevherin yüzeydeki iz düşümünü temsil ettiği için sondaj yapılacak yer arakesit üzerinde bir nokta olmalıdır. Arakesit ve cevher arasında bulunacak 2 cm lik çizginin arakesit üzerindeki noktası sondaj yapılacak noktadır (S). Cevap: S noktası c) Aynı üçgen içerisinde 300 m ye karşılık gelen mesafe işaretlenecektir. Aynı şekilde arakesite dik, h a paralel olmalıdır. Bu çizginin cevher üzerindeki noktasının (C) A noktasına olan uzaklığı cevherin uzunluğunu (AC) ifade eder, ölçekten m ye çevirmek gerekir. Cevap: 540 m PROBLEM 2 Bir kıvrımın her iki kanadından alınan ölçümler aşağıda verilmiştir. Verilenlere göre kıvrım ekseninin konumu bulunuz. A kanadı K30D/60GD B kanadı K20B/30GB PROBLEM 3 Bir damar ile bir kumtaşı tabakasının kesiştikleri hat boyunca bir cevher zonu oluşmuştur. Damarın konumu K40D/60GD, tabakanın konumu ise K50B/40GB dır. Bu verilere göre, a) Cevher zonunun konumunu bulunuz. b) 300 m derinde cevher zonuna rastlamak için açılacak düşey sondajın yerini bulunuz. c) 750 m derinlikteki cevher zonunun gerçek uzunluğu kaç m dir? (Ölçek: 1/30000) 8
FAYLAR Üzerinde makaslama hareketine bağlı olarak (düzleme paralel yönde) gözle görülebilir miktarlarda ötelenme (1 cm ve daha büyük) olan her türlü kırığa fay adı verilir. Gerçek atım yönü ve biçimin belli olduğu durumlarda faylar atıma göre sınıflandırılır. Diğer durumlarda ise sınıflama ötelenmeye göre yapılır. Atım faylanmadan önce bitişik olan ve faylanma ile birbirinden ayrılmış iki noktayı birleştiren vektöre verilen isimdir. Atıma göre üç temel çeşit fay tanımlanmış olup bunlar: 1. Eğim atımlı faylar (dip slip); hareket fay düzlemi eğimine paralel, 2. Yanal atımlı faylar (strike slip) yatay atıma sahiptirler ve sağ yönlü (dextral) veya sol yönlü (sinistral) olmak üzere iki biçimde tanımlanırlar. Fay düzlemi genelde düşey veya düşeye yakındır (90 ile 75 arası). Atım vektörü fay düzlemi içinde olup doğrultuya paralel veya yarı paraleldir; 3. Verev/Oblik atımlı faylardır (oblique). 9
Atımın değerlendirilmesi Bir fay düzlemi boyunca fay atımının değerlendirilmesi o fay boyunca ötelenmiş bir noktanın ötelenmeden önceki konumuna geri getirilmesi ile yapılır. Yanal atımlı faylarda ve eğim atımlı faylarda işlemler daha kolay iken verev atımlı faylarda işlemler daha karmaşıktır. Konu ile ilgili beş önemli kavram olup bunlar şöyledir: 1. Gerçek atım (net atım): bir fayın gerçek hareket vektörüdür. 2. Yanal atım: Yanal veya verev atımlı faylarda gerçek hareket vektörünün fayın doğrultusu yönündeki bileşenidir. 3. Eğim/düşey atım: Gerçek atımın fay düzlemi üzerinde ve eğim yönündeki bileşenidir. 4. Düşme: Fay bloklarının düşey düzlemde yeryüzüne göre olan hareket miktarıdır. Düşme aynı zamanda normal bir fayın yer kabuğunda oluşturduğu incelme veya ters faylarda ise kalınlaşma miktarına karşılık gelir. 5. Açılma/daralma: Fay bloklarının yatay düzlemde doğrultuya dik yöndeki hareket miktarıdır. Açılma aynı zamanda fayın yer kabuğunda yarattığı daralma (ters faylarda) veya uzamaya (normal faylarda) karşılık gelir. Fay ve diğer düzlemlerle ilgili bir diğer önemli tanım sapma açısı/rake/pitch kavramıdır. Yatım ilgilenilen düzlemin kendi içerisinde ölçülen bir olgudur. 10
AB: AE: ED: AD: DB veya AC: CAB açısı: 11
FAY PROBLEMLERİ PROBLEM 1 (Eğim Atımlı Fay) K60D/40GD konumlu bir damar, K65B/70GB konumlu bir fay tarafından ötelenmiştir. Fay düzleminin doğrultusu boyunca ölçülen doğrultu ayırdımı Güneydoğuya doğru 2500 m dir. Damarın fayın Kuzey bloğundaki yeri bilindiğine göre, a) Net atımı, b) Yatay atımı, c) Düşey atımı ve d) Fayın türünü bulunuz. (Ölçek: 1/50000) Çözümü Açıklama Fayın doğrultusu ve eğim yönü çizilir. Eğim açısından faydalanarak düzlemin kendisi çizilir. Damarın verilen bloktaki (K) yeri fayın doğrultusu üzerindeki herhangi bir nokta kullanılarak çizilir (A). Eğim açısından faydalanarak düzlemin kendisi çizilir. Çizimde düzlemlerin birbirine üzerine denk gelmemesi için A noktası ortada değil kenarda bir yerde seçilmiştir. A noktası fayın ve damarın ilk kesişim noktası olur. 12
İkinci ortak noktalarını bulmak için h mesafeleri alınır ve B noktası bulunur (detayı için arakesit problemleri çözümüne bakınız). A dan B ye doğru Arakesit çizilir. Doğrultu ayırdımının ölçekten cm karşılığı hesaplanır (5 cm). Damarın fay ile kesiştiği noktadan (A) itibaren fayın doğrultusu üzerinde GD ya doğru 5 cm ölçülerek işaretlenir (G). Bu nokta damarın Güney blokta devam ettiği noktadır. Eğim atımlı faylarda fay çizikleri fayın eğim yönüne paralel olduğundan G noktası fayın eğim yönüne paralel olarak arakesit üzerine taşınır (P). Eğim atımlı faylarda net atım eğim atıma eşit olduğundan net atım fay düzlemi üzerinde okunur. P fayın doğrultusuna paralel olarak fay düzlemi üzerine taşınır (N). KN uzunluğu ölçülüp (4,6 cm) ölçekten m ye çevrilerek net atım bulunur (2300 m). Oluşan KMN üçgeninin KM kenarı yatay atımı verir, ölçekten m ye çevrilmelidir (750 m). KMN üçgeninin h a paralel olan kenarı (MN) düşey atımı verir, ölçekten m ye çevrilmelidir (2150 m). Fayın eğim yönünün olduğu blok Tavan Blok (Tv) olarak belirlenir. Damarın eğim yönü daha genç olan tabakaları gösterir. Doğrultu ayırdımının iki yanında genç ve yaşlı kayaçlar yanyana bulunur. Bunların yanyana gelebilmesi için Tv blokta bulunan yaşlı kayaçların genç kayaçların yanına yükselmiş olması gerekir. Bu da ters fayı gösterir. Cevaplar: a) 2300 m, b) 750 m, c) 2150 m, d) Eğim atımlı ters fay 13
Neden eğim atımlı ters fay olmasına rağmen doğrultu boyunca bir atım varmış gibi görünüyor? 14
PROBLEM 2 (Eğim Atımlı Fay) K25B/35KD konumlu bir damar, K70D/70GD konumlu bir fay tarafından ötelenmiştir. Fayın net atım miktarı 3000 m dir. Damarın fayın Güney bloğundaki yeri bilindiğine göre, a) Fayın doğrultusu üzerinde damarın Kuzey bloktaki yerini, b) Doğrultu ayırdımını, c) Yatay atımı, d) Düşey atımı ve e) Fayın türünü bulunuz. (Ölçek: 1/100000) Çözümü Açıklama Fayın doğrultusu ve eğim yönü çizilir. Eğim açısından faydalanarak düzlemin kendisi çizilir. Damarın verilen bloktaki (G) yeri fayın doğrultusu üzerindeki herhangi bir nokta kullanılarak çizilir (A). Eğim açısından faydalanarak düzlemin kendisi çizilir. Çizimde düzlemlerin birbirine üzerine denk gelmemesi için A noktası ortada değil kenarda bir yerde seçilmiştir. A noktası fayın ve damarın ilk kesişim noktası olur. İkinci ortak noktalarını bulmak için h mesafeleri alınır ve B noktası bulunur (detayı için arakesit problemleri çözümüne bakınız). A dan B ye doğru Arakesit çizilir. Verilen net atım miktarının ölçekten cm karşılığı hesaplanarak fay düzlemi üzerinde ölçülür (N). 15
N noktası fayın doğrultusuna paralel olarak arakesit üzerine taşınır (P). Eğim atımlı faylarda fay çizikleri fayın eğim yönüne paralel olduğundan P noktası fayın eğim yönüne paralel olarak fayın doğrultusu üzerine taşınır (K). Bu nokta damarın Kuzey blokta devam ettiği noktadır. Damarın fay ile kesiştiği noktadan (A) itibaren fayın doğrultusu üzerinde K noktası arasındaki uzunluk doğrultu ayırdımını verir. İlk çizdiğiniz damardan yeni bulduğunuz damara doğru tarif edilir (KD ya), m ye çevrilerek bulunur (3800 m). Oluşturulan LMN dik üçgeninin LM kenarı yatay atımı verir, ölçekten m ye çevrilmelidir (1000 m). LMN üçgeninin h a paralel olan kenarı (LN) düşey atımı verir, ölçekten m ye çevrilmelidir (2800 m). Fayın eğim yönünün olduğu blok Tavan Blok (Tv) olarak belirlenir. Damarın eğim yönü daha genç olan tabakaları gösterir. Doğrultu ayırdımının iki yanında genç ve yaşlı kayaçlar yanyana bulunur. Bunların yanyana gelebilmesi için Tv blokta bulunan genç kayaçların yaşlı kayaçların yanına düşmüş olması gerekir. Bu da normal fayı gösterir. Cevaplar: a) K noktası, b) 3800 m KD ya, c) 1000 m, d)2800, e) Eğim atımlı normal fay 16
Neden eğim atımlı normal fay olmasına rağmen doğrultu boyunca bir atım varmış gibi görünüyor? 17
PROBLEM 3 K45D/30KB konumlu bir damar, K70B/70GB konumlu bir fay tarafından ötelenmiştir. Fay düzleminin doğrultusu boyunca ölçülen doğrultu ayırdımı KB ya doğru 2000 m dir. Damarın fayın G bloğundaki yeri bilindiğine göre, e) Net atımı, f) Yatay atımı, g) Düşey atımı ve h) Fayın türünü bulunuz. (Ölçek: 1/10000) PROBLEM 4 K55D/35KB konumlu bir damar, K45B/30GB konumlu bir fay tarafından ötelenmiştir. Fayın net atım miktarı 400 m dir. Damarın fayın G bloğundaki yeri bilindiğine göre, f) Fayın doğrultusu üzerinde damarın kuzey bloktaki yerini, g) Doğrultu ayırdımını, h) Yatay atımı, i) Düşey atımı ve j) Fayın türünü bulunuz. (Ölçek: 1/10000) 18
PROBLEM 5 (Oblik Atımlı Fay) K60B/45GB konumlu bir fayın Güneyinde K30D/40KB konumlu bir damar bulunmuştur. Fay düzlemi üzerindeki çiziklerin gidişi K40D olup, bunlar üzerinde ölçülen net atım miktarı 500 m dir. Bu verilere göre, a) Damarın fayın Kuzey bloğundaki yerini bulunuz. b) Doğrultu ayırdımını bulunuz. (Ölçek: 1/10000) Çözümü Açıklama Fayın doğrultusu ve eğim yönü çizilir. Eğim açısından faydalanarak düzlemin kendisi çizilir. Damarın verilen bloktaki (G) yeri fayın doğrultusu üzerindeki herhangi bir nokta kullanılarak çizilir (A). Eğim açısından faydalanarak düzlemin kendisi çizilir. A noktası fayın ve damarın ilk kesişim noktası olur. İkinci ortak noktalarını bulmak için h mesafeleri alınır ve B noktası bulunur (detayı için arakesit problemleri çözümüne bakınız). A dan B ye doğru Arakesit çizilir. Fay çiziklerinin gidişi fay doğrultusuyla bir noktada (T) kesişecek şekilde çizilir. Fay çiziklerinin fayın doğrultu uzanımıyla kesiştiği noktadan (S) çiziklere dik h mesafesi çizilir (istenen yöne). 19
h mesafesinin bittiği yer fay doğrultusuyla birleştirilerek bir üçgen oluşturulur. Bu yeni çizilen çizgi (TX) fay çiziklerinin kendisini temsil eder. Verilen net atım miktarının ölçekten cm karşılığı hesaplanarak fay çiziklerinin kendisi üzerinde ölçülür (N). N noktası fay çiziklerinin h ına paralel olarak fay çiziklerinin gidişi üzerine taşınır (P). P noktası fayın doğrultusuna paralel olarak arakesit üzerine taşınır (R). Oblik atımlı faylarda hareket fay çiziklerine paralel olduğundan R noktası fay çiziklerinin gidişine paralel olarak (K40D) fayın doğrultusu üzerine taşınır (K). Bu nokta damarın Kuzey blokta devam ettiği noktadır. Damarın fay ile kesiştiği noktadan (A) itibaren fayın doğrultusu üzerinde K noktası arasındaki uzunluk doğrultu ayırdımını verir. İlk çizdiğiniz damardan yeni bulduğunuz damara doğru tarif edilir (KB ya), m ye çevrilerek bulunur (4000 m). Cevaplar: a) K noktası, b) 4000 m KB ya PROBLEM 6 DB/55G konumlu bir fayın kuzeyinde K25B/40GB konumlu bir damar bulunmuştur. Fay düzlemi üzerindeki çiziklerin gidişi K30D olup, bunlar üzerinde ölçülen net atım miktarı 500 m dir. Bu verilere göre, c) Damarın fayın güney bloğundaki yerini bulunuz. d) Doğrultu ayırdımını bulunuz. (Ölçek: 1/10000) 20