Zonguldak Tularemi Salgını Yrd. Doç. Dr. Güven ÇELEBİ Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Olgu 1 26 yaşı şında ev hanımı Cide Kastamonu Ocak 2004: Başlang langıç; ; gözünde g ve sol yanağı ğında şişlik. İzleminde; ishal, terleme, kilo kaybı, titremeyle yükselen y ateş,d,döküntü Ön n tanı: Sinüzit Tedavi: Sefprozil, Ornidazol, Amoksisilin- Klavulinat
Olgu 1-1 Görüntüleme Boyun USG ve BT: Sol parotis glandı lateralinde ve sol submandibular gland komşulu uluğunda unda solid ve nekrotik alanlar içeren, i kontrast tutan hipodens kitle leyzonu saptanmış ıştır. Sağ ve sol juguler zincirde ve posterior servikal zincirde çevresel kontrast tutulum gösteren g birkaç adet lenf nodu mevcuttur. Nekrotik LAP?, benign /malign kitlesel lezyon?. Metastatik lenf nodu?? Reaktif lenf nodu?
Olgu 1 28 Mart 2004: ZKÜ Tıp p Fakültesi İnfeksiyon Hast.. ve Klinik Mikro. Kliniği ne ne Sedimantasyon yüksekliy ksekliği i ve LAP etyolojisi ön n tanısıyla sevk
32 yaşı şında, ev hanımı Kdz.. Ereğli Bayat KöyüK 15 Mart 2004: Olgu 2 Boyun sağ tarafata fındık k büyüklb klüğünde ağrısız a z başlay layıp zamanla büyüyen b yen ağrılıa kitle Ön n tanı: Lenfadenit Tedavi: Amoksisilin, Linkomisin, Seftriakson, Ornidazol
Olgu 2 - Görüntüleme Boyun USG ve BT: Servikal bölgede iki taraflı çok sayıda LAP
Olgu 2 31 Mart 2004: ZKÜ Tıp p Fakültesi KBB Kliniği ne ne boyunda iki taraflı ağrılı şişlik yakınmas nmasıyla başvuru.
Olgu 3 14 yaşı şında, öğrenci Bartın n Karasu KöyüK 01 Mart 2004: Diş ağrısı, Ateş, üşüme, boğaz ağrısı, a, halsizlik, boyunda şişlik Ön n tanı: Diş absesi, tonsillofarenjit, lenfadenit Tedavi: Sefazolin, Metronidazol, Spiramisin, Seftriakson
Olgu 3: GörüntG ntüleme Boyun USG ve BT: Sol ön servikal zincirde multiple nekrotik LAP
Olgu 3 13 Nisan 2004 ZKÜ Tıp p Fakültesi KBB Kliniği ne ne boyunda kitle ön n tanısıyla sevk
Sorular Gerçek ek tanı? Tesadüf f? - Salgın n hastalık k? Tularemi? Sürveyans?
Tularemi? Serolojik Tanı Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD
Şüpheli Olgu Tanımı Son üç ay içinde; i inde; Bir anjin sonrasında nda boyunda yaygın lenfadenopati Anjin olmaksızın n boyunda uzun süreli s lenfadenopati Boyunda süpüratifratif kitlesi olan kitlesi aspire edilen kişiler iler Kesin tanısı olmadan tüberküloz lenfadenit tedavisi başlanan kişiler, iler, Kesin tanısı konmamış ancak lenfoma (servikal LAP) düşünülen kişiler iler
Şüpheli Tularemi şüpheli Olgu olgu bildirim Formu formu Hastanın ismi Ön tanı Verilen medikal veya cerrahi tedavi Sevk edilen hastane ve bölüm Adres ve telefon Ek Notlar: Doktor.. Hastane / SO: Tel:.
ZKÜ Tıp Fakültesi İnfeksiyon İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Zonguldak Sağlık Müdürlüğü Bartın Sağlık Müdürlüğü Kastamonu Sağlık Müdürlüğü Kulak Burun Boğaz Uzmanı İnfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Sağlık Ocağı Hekimi
Geri bildirim Zonguldak Ereğli Bayat KöyüK Bartın İnkumu ve Amasra Kastamonu - Cide
Sürveyans Ekibi İnfeksiyon Hastalıklar kları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Uzman Doktor ve Asistan Doktor Kulak-Burun Boğaz az AD Uzman Doktor ve Asistan Doktor Halk Sağlığı AD Uzman Doktor İnfeksiyon Kontrol Hemşiresi iresi İl l sağlık k MüdürlM rlüğü Bulaşı şıcı Hastalıklar Şubesi
Neler yaptık Olgularda ayrınt ntılı sorgu ve fizik inceleme Tularemi için in serolojik inceleme Sedimantasyon Yeni olgu arama Su kaynaklarında nda gözlem, g Su kaynaklarında nda rutin mikrobiyolojik inceleme Yabani hayvan ölüsü arama
Neler yaptık Supüre lenf bezlerinde histopatolojik inceleme Lenf bezi materyalinde PCR ile bakteri arama
Serolojik incleme yapilan olgular Toplam olgu sayısı: : 76 40 37 Toplam olgu sayisi : 76 30 SAYI 20 25 10 9 0 5 tularemi kontrol eskivaka diger ÖN TANI
60 Tularemi ön tanili olgularda seroloji 50 49 40 Yüde (%) 30 20 22 10 0 5 5 11 8 Negatif 80 160 320 640 2560 Mikro Aglütinasyon Titrasyonu
Kontrol olgularda seroloji n = 34 100 97 80 YÜZDE (%) 60 40 20 0 n = 33 Negatif 1/40 Mikro Aglütinasyon Titrasyonu
İllere göre g dağı ğılım Tularemi olgularının illere göre dağılımı Bartın Kastamonu Zonguldak Toplam Sayı Yüzde (%) 9 24,3 11 29,7 17 45,9 37 100,0
Tularemi olgularının yaş ve cinse göre g dağı ğılımı Sayı Yüzde (%) Erkek 13 35 Kadın 24 65 Ortalama yaş: : 36 En küçük üçük k 12 yaş. En büyük b k 76 yaş.
Tularemi olgularinin yas gruplarina dagilimi 3. dekad 2. dekad 1. dekad 4. dekad 7. dekad 6. dekad 5. dekad 40 30 20 10 0 30 22 11 11 11 8 8 YAS GRUPLARI YÜZDE (%)
Tularemi ERKEK olgular Tularemi KADIN olgular Cinsiyete göre g yaş 30 gruplarına dağı ğılım 20 25 17 17 13 13 10 YÜZDE (%) 8 8 0 2. dekad 1. dekad 3. dekad 4. dekad 7. dekad 5. dekad 3. dekad 2. dekad 1. dekad 7. dekad 6. dekad 5. dekad 4. dekad 50 40 30 20 10 0 38 31 8 8 8 8 Yas Gruplari Yas Gruplari YÜZDE (%)
60 50 Tularemi - Mesleki Dagilim Tularemi Mesleki Dağı ğılım 57 40 YÜZDE (%) 30 20 16 10 0 8 8 5? emekli esnaf ev hanimi imam soför ögrenci
Hepatit B Nefrektomi Hastalik yok Özgecmis Yüzde (%) DM Guatr HT Katarakt Kist hidatik KOAH 80 60 40 20 0 5 11 68
70 Aile icinde benzer hastalik 60 65 50 Yüzde (%) 40 30 35 20 10 0 var yok
Semptomlar Yüzde (%) Boyunda kitle 95 Ateş 84 Boğaz ağrısıa 84 Öksürük 22 Balgam 14 İshal 14 Yara ülser - aft 16 Döküntü 14 Gözlerde kızarma k - sulanma 11 Semptomlar erkek ve kadınlarda benzer oranlarda görüldg ldü.
50 LAP lokalizasyonu 40 43 40 Yüzde (%) 30 20 10 10 0 3 3 bilateral sag sol submental
LAP lokalizasyonu LAP Lokalizasyonu ERKEK KADIN 60 60 50 50 50 55 40 40 Yüzde (%) 30 Yüzde (%) 30 35 20 20 20 10 10 10 10 10 10 0 bilateral sag sol submental 0 bilateral sag sol
60 50 40 Cerrahi Girisim 57 43 Cerrahi girisim yapilan olgularda nüks 80 71 60 Yüzde (%) 30 Yüzde (%) 40 20 29 20 10 n = 21 n = 16 n = 6 n = 15 0 girisim yapildi girisim yapilmadi 0 nüks var nüks yok
Su Kullanımı Yüzde (%) Şebeke 43 Kaynak 49 Şebeke + Kaynak 8 Sularda bulanıkla klaşma: : % 46 EVET Su klorlama: : % 22 EVET
Suların n Bakteriyolojik Analizi Ereğli Bayat KöyüK 8 noktadan numune alınd ndı Total koliform sayısı (23-240) 240) 4 kaynakta fekal koliform Bartın 9 kaynaktan numune alınd ndı Tamamında koliform sayısı fazla 9 kaynakta fekal koliform Cide Kaynaklar kontamine
Yüzde (%) Doğada aktivite 62 Doğadan su içmei 60 Doğadan çiğ yiyecek 11 Seyahat 41
Yüzde % Av hayvanıyla yla temas 32 Fare ile temas 14 Fare sayısında artış 14 Fare dışd ışkısı görme 41 Yabani hayvan ölüsü görme 43
Yüzde (%) Ev içinde i inde hayvan besleme 19 Bahçede ahırda hayvan 62 Ev hayvanlarında nda ölüm 0
Klinik Seyir
Olgu 1
Olgu 3
Neler yapamadık k!!! Hasta materyallerinden ve su kaynaklarından ndan F. tularensis için in spesifik kültk ltür r alamadık Evcil hayvanlarda serolojik inceleme yapamadık Bir hayvan leşine rastlamadık, histopatolojik ve mikrobiyolojik inceleme yapamadık Olası bulaş yolunu kesin olarak gösteremedikg Olası rezervuar / vektör r hayvanları saptayamadık.
Ne yapmalı!!! Bakterinin doğadaki rezervuarını ve vektörlerini saptamalı İnsanlara bulaşma mekanizmalarını ortaya koymalı
Teşekkürler