VakıfBank Haftalık Ekonomi 2 Şubat 2122 Bu Haftaki Yazımız... Raporu Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar 2111 yılında cari işlemler açığı 77.1 milyar olarak gerçekleşirken, finansman kalitesi yükseldi Özellikle 211 yılının son çeyreğinde belirginleşen cari işlemler açığının artış hızındaki yavaşlama Aralık ayı rakamı ile de devam etmiş ve 211 yılında cari işlemler açığı 77. 1 milyar dolar düzeyindee gerçekleşmiştir. Net hata noksan kaleminin ise 12. milyar dolar gibi yüksekk bir seviyeyee ulaşması net kaynak ihtiyacının gerilemesine neden olmuştur. Finansman tarafında ise portföy ve doğrudan yatırımlardaki yükseliş dikkat çekmektedir. Bu haftaki raporumuzda cari işlemler açığının 211 yılı seyri ele alınmış ve ithalatın yapısal bir incelemesi yapılmıştır. Finansmana ilişkin ise net dış kaynak ihtiyacı ile sermaye girişi irdelenmiş ve gelişmekte olan ülkelere fon akımlarınınvolatil yapısı ele alınmıştır. Geçtiğimiz Hafta Açıklanan Veriler.... 2111 yılı Kasım döneminde işsizlik oranı %9.1 oldu... Türkiye'de 211 yılı Kasım ayında işsizlik oranı, bir önceki yılın aynı ayına göre 1.9 puan azalarak %9.1 olarak gerçekleşti. Aynı dönemde mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı %9.3 olurken, işgücüne katılmaa oranı da %49. 4 oldu. Merkezi Yönetim Bütçe fazlası Ocak ayında 1.7 milyar TL oldu... 2122 yılının Ocak ayında merkezi yönetim bütçesi bir önceki yılın aynı ayına göre %73.1 artışla 1.7 milyar TL fazla verdi. Aynı dönemde faiz dışı fazla %48. 3 artarak 7.1 milyar TL oldu. Ocak ayında bütçe gelirleri bir önceki yılın aynı ayına göre %19. artarak 28.1 milyar TL olurken, bütçe giderleri ise %17. 1 artarak 26.3 milyar TL oldu. Bu dönemde vergi gelirleri ise %18.7 artarak 23. milyar TL ye yükseldi. 2122 yılının Ocak ayında Tüketici güveni arttı... 2122 yılının Ocak ayında Tüketici Güven Endeksi, bir önceki aya göre %,2 oranında artarak 92.2 değerine yükseldi. Endeksteki artış, tüketicilerin gelecek dönem satın alma gücü ve gelecek dönem iş bulma olanakları durumlarına ait değerlendirmelerinin iyileşmesinden kaynaklanmaktadır. Moody s 6 Avrupa ülkesinin notunu indirdi... Moody s, Slovakya, Slovenya, Malta, İtalya, İspanya ve Portekiz olmak üzere altı Avrupa ülkesinin notunu indirirken, Fransa ile İngiltere nin notlarını da borç krizi sebebiyle indirebileceği uyarısı yaptı. İspanya nın notu A1 den A3 e, İtalya nın notu A2 den A3 e ve Portekiz in notu da Ba2 den Ba3 e indirildi, görünümleri negatif olarak belirlendi. Japonya Merkez Bankası varlık alım programını genişletti... Japonya Merkez Bankası, sürpriz bir hamleyle varlık alım programını genişletti ve geçici enflasyon hedefini %1 olarak belirledi. Banka faiz oranlarını sıfıra yakın bırakırken, parasal gevşemeyi trilyon yenden 6 trilyon yene çıkardı. 1 trilyon yenlik net artış, Japonya devlet tahvilii alımı için kullanılacak. ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Ankara, TÜRKİYE
211 yılında cari işlemler açığı 77.1 milyar olarak gerçekleşirken, finansman kalitesi yükseldi Grafik 1 Cari işlemler açığı Aralık ayında Cari İşlemler Açığı (%GSYİH) beklentilerimize paralel olarak 6.6 milyar dolar Enerji İthalatı Hariç Cari İşlemler Açığı (% GSYİH) açıklanarak 211 yılını 77.1 milyar dolar 4 seviyesinden tamamlamıştır. 21 yılında 46.6 2 2 4 6 2.9 milyar dolar olan cari işlemler açığında yıllık bazda %6.3 oranında artış yaşanmıştır. Enerji ithalatından arındırılmış cari işlemler açığı ise bu dönemde %182.1 oranında artarak 23 milyar dolar olmuştur. Cari işlemler açığının söz 8 konusu performansında 211 yılında %47.7 1 9.8 artan dış ticaret açığı temel belirleyici 12 olmuştur. 211 yılında cari işlemler açığının 29 21 211 GSYİH ya oranının %9.8 oranında Kaynak: TCMB gerçekleşmesi mümkün görünürken, enerji hariç cari işlemler açığının GSYİH ya oranı ise %2.9 ile görece düşük bir rakama işaret etmektedir. Tablo 1 İthalat Değer (Milyar $) Pay (%) Üretimi Hiç Olmayan ya da Çok Az Olan Mallar Üretimi Talebi Tam Olarak Karşılamayan Mallar Yeteri Kadar Üretilebildiği Halde İthal Edilen Mallar Kaynak: Ekonomi Bakanlığı 1 42 1 42 4 16 211 yılında ithalat bir önceki yıla göre %29.8 artarak 24.8 milyar dolara ulaşmıştır. İthalatın yaşadığı yüksek oranlı artışta, yurtiçi talebin yurtdışı talepten ayrışarak güçlü bir performans göstermesi, yılın özellikle ilk yarısında değerli olan TL, petrol fiyatlarında bir önceki yıla göre yaşanan ortalama %18.3 oranında artış ve üretimin yapısal dinamikleri yer almaktadır. Geçtiğimiz hafta açıklanan 211 yılı ithalat rakamlarına ilişkin çarpıcı rakamlar pek çok açıdan önemli görünmektedir. İthalat rakamlarının detayı incelendiğinde, üretimi hiç olmayan ya da çok az olan malların toplam ithalat içindeki payının %42 ile oldukça yüksek bir rakam olduğu dikkat çekmektedir. Üretimi hiç olmayan malların daha çok hammadde ve enerji malları olması, alternatif enerji kaynakları ile üretim yapılmasının dış ticaret açığının toparlanması bakımından önemine işaret ederek, üretimin yapısal dinamiklerinin değiştirilmesine yönelik adımlar atılması gerektiğini göstermektedir. Diğer yandan üretimi talebi tam olarak karşılamayan malların da %42 ile toplam ithalat içinde çok yüksek bir paya sahip olması, bu sektörlere ilişkin üretimin artırılması yönünde atılacak adımların olduğuna işaret etmektedir. Ancak yeteri kadar üretildiği halde ithal edilen malların toplam ithalat içindeki payının %16 olduğu dikkat çekerken, cari açığa ilişkin tablonun değişmesi yönünde yalnızca politika yapıcıların değil tüketicilerin de gerekli ihtiyatı göstermesi gerekmektedir. Yıl içinde yıllık artış hızı %13.9 seviyelerine dek gerileyen ihracat, 211 yılında 21 yılına göre %18. oranında artarak 13 milyar dolar olmuştur. İhracatın özellikle yılın ilk yarısındaki sınırlı performansında değerli TL nin temel rol oynadığı görülürken, Ağustos ayından itibaren TL de görülen değer kayıplarının ihracat performansını etkilediği ve yılın ikinci yarısında ihracatın daha olumlu bir 2
performans sergilediği dikkat çekmiştir. Bu bağlamda cari işlemler açığında son çeyrekte görülen belirgin toparlanmada söz konusu ihracat performansı temel belirleyici olmuştur. Son dönemde görülen olumlu ihracat rakamlarına karşın, küresel ekonomik aktiviteye ilişkin riskler bu olumlu performans üzerinde riskleri artırmaktadır. Doğrudan yatırımların toplam finansman içindeki payı %2.8 e yükseldi 211 yılında cari işlemler açığının son aylarda Grafik 2 Cari İşlemler Açığı Net Hata Noksan yavaşlamaya başlamasının yanı sıra net hata milyar $ 8 noksan kalemindeki hızlı yükseliş cari işlemler Finans Hesabı kaynaklı net dış kaynak ihtiyacının azalmasına 7 yol açmıştır. 211 yılında net hata noksan kaleminin 12. milyar dolara ulaşması 4 2 1 sonucunda net açık 6.7 milyar dolara düşmüştür. Net kaynak ihtiyacındaki düşüşe karşın sermaye girişlerinin de özellikle Aralık ayında olmak üzere son aylarda hızlı bir şekilde gerilemesi sermaye girişi ile kaynak ihtiyacı girişi arasındaki farkın kapanmasına neden olmuştur. 21 yılının Mart ayından bu Kaynak: TCMB yana ortalama olarak kaynak ihtiyacının %27 üzerinde gerçekleşen sermaye girişi, 211 yılı Aralık ayında kaynak ihtiyacının %1. üzerinde gerçekleşmiştir. Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Oca.8 Tem.8 Oca.9 Tem.9 Oca.1 Tem.1 Grafik 3 Finansman Yapısı (milyar $) 7 6 4 3 2 1 1 23 24 2 26 27 28 29 21 211 Doğrudan Yatırımlar Portföy Yatırımları Kaynak: TCMB Diğer Yatırımlar Tablo 2 Finansman Hesabı Milyar $ 21 211 Miktar Pay Miktar Pay (II) (I) (I) (%) (II) (%) Finans Hes. 44. 1. 64.6 1. 2.6 Doğrudan Yat. 7.6 17.2 13.4 2.7.8 Portföy Yat. 16.1 36.6 22.1 34,2 6. Diğer Yat. 33.1 7.2 27.3 42.3.8 Rezervler 12.8 29.1 1.8 2.8 14.6 Kaynak: TCMB 211 yılında toplam sermaye girişi 64.6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiş ve 21 yılına göre %46.8 lik bir artış yaşamıştır. Diğer yatırımlar kaleminde bir önceki yıla göre.8 milyar dolarlık bir düşüş görülürken, portföy yatırımları ve doğrudan yatırımlar da yükseliş yaşanmıştır. Böylece toplam sermaye girişi içinde doğrudan yatırımların payı %17.2 den, %2.7 ye yükselirken, portföy yatırımlarda 6 milyar dolarlık yükseliş yaşanmıştır. 3
Gelişmekte olan ülkelere sermaye akımlarında yüksek volatilite Grafik 4 8 6 4 2 2 4 6 8 1 6.1.21 6.3.21 6..21 6.7.21 Kaynak: IMF Gelişmekte Olan Ülkelere Haftalık Net Fon Akımı (Milyar $) Hisse Senedi 6.9.21 6.11.21 6.1.211 6.3.211 6..211 6.7.211 6.9.211 6.11.211 6.1.212 DİBS (sağ eksen) 3 2 1 1 2 3 4 Gelişmekte olan ülkelere (GOÜ) haftalık bazda sermaye girişlerine bakıldığında, volatilitenin yüksek olduğu bir tablo karşımıza çıkmaktadır. Gelişmiş ülkelere yönelik risk algılamalarının sürekli değiştiği bir ortamda, GOÜ lerden DİBS ve hisse senedi alımlarının oynaklığının yükseldiği görülmektedir. Kümülatif bazda bakıldığında ise 211 yılında hisse senedi piyasalarında net olarak çıkış görülürken, DİBS piyasalarında alımlar etkili olmuştur. Hisse senedi piyasalarındaki çıkış trendinin 211 yılının ikinci yarısında daha fazla arttığı dikkat çekmektedir. Aralık ayı verisi ile birlikte 211 yılında cari işlemler açığı, 77.1 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Cari işlemler açığı enerji hariç değerlendirildiğinde açığın çok daha düşük düzeyde gerçekleştiği görülmektedir. 211 yılı cari işlemler açığının yılın son çeyreğinde büyümenin beklentilerimize paralel gelmesi durumunda GSYİH nın %9.8 ine ulaşması mümkün olacaktır. Enerji hariç cari işlemler açığı değerlendirildiğinde ise, 21 yılında GSYİH nın %1.1 i seviyesinde olan cari açık düzeyinin 211 yılında %2.9 a yükseldiği görülmektedir. Finansman tarafında ise diğer yatırımlardaki gerilemeyle birlikte portföy yatırımları ve doğrudan yatırımlardaki artış dikkat çekmektedir. Buna ek olarak, net hata noksan kaleminin 211 yılında 12. milyar dolara ulaşması sonucunda finansman ihtiyacındaki düşüş de finansman tarafının değerlendirilmesinde öne çıkmakadır. 212 yılına ilişkin öncül büyüme verilerinde görülen yavaşlama sinyallerinin belirginleşmeye başlaması cari işlemler açığındaki söz konusu yavaşlama trendinin devam edeceğine işaret etmektedir. Cari şlemler açığının düşeceğine ilişkin vurgular, Merkez Bankası nın politika metinlerinde de yer almaktadır. 212 yılında cari işlemler açığının yavaşlamaya devam ederek 62.1 milyar dolara gerilemesini bekliyoruz. 212 yılında küresel ekonomilerde bağımsız olarak dışsal etkenlerin petrol ve buna bağlı olarak emtia fiyatlarında yukarı yönlü yaratacağı baskı dış ticaret ve cari işlemler açıkları üzerindeki en önemli risk unsuru olarak karşımıza çıkmaktadır. 4
Haftalık Ekonomi Gündemi (2 Şubat 24 Şubat 212) Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Veri Beklenti 2.2.212 Türkiye Merkezi Yönetim Dış Borç Stoku (Ocak) 149. mlyr TL Merkezi Yönetim İç Borç Stoku (Ocak) 368.8 mlyr TL İtalya Sanayi Siparişleri (Aralık,y y).7% 21.2.212 Türkiye PPK Toplantısı (Şubat 212) ABD Chicago FED Endeksi (Ocak).17 Euro Bölgesi Tüketici Güven Endeksi (Şubat) 2.6 22.2.212 ABD İkinci El Konut Satışları (Ocak) 4.61mlyn 4.66mlyn Haftalık Mortgage Verileri 81.8 Euro Bölgesi PMI Hizmetler Endeksi (Şubat).4.6 PMI İmalat Endeksi (Şubat) 48.8 49. Sanayi Siparişleri (Aralık,a a) 1.3%.7% Almanya PMI İmalat Endeksi (Şubat) 1 1. Fransa TÜFE (Ocak,y y) 2.7% 2.7% PMI İmalat Endeksi (Şubat) 48. 49 İtalya TÜFE (Ocak,y y) 3.2% 3.2% 23.2.212 Türkiye Kapasite Kullanım Oranı (Şubat) 74.7 Reel Kesim Güven Endeksi (Şubat) 11.8 ABD Haftalık İşsizlik Başvuruları 348bin 3bin Almanya IFO İş dünyası Güven Endeksi (Şubat) 18.3 18.8 İtalya Tüketici Güven Endeksi (Şubat) 91.6 92 24.2.212 ABD Yeni Konut Satışları (Ocak).37mlyn.31mlyn Michigan Güven Endeksi (Şubat) 72. 72.6 Almanya GSYİH (Ç4 211,y y) 1.% Fransa Tüketici Güven Endeksi (Şubat) 81 82 İtalya Perakende Satışlar (Aralık,m m).3%
TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı (Çeyrek) 1 Reel GSYİH (y y, %) 1. Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (ç ç, %) Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (y y, %) 1 1. 1 1 2 8.2... 1. 1. 2. 1999Ç1 1999Ç4 2Ç3 21Ç2 22Ç1 22Ç4 23Ç3 24Ç2 2Ç1 2Ç4 26Ç3 27Ç2 28Ç1 28Ç4 29Ç3 21Ç2 211Ç1 1999Ç1 1999Ç4 2Ç3 21Ç2 22Ç1 22Ç4 23Ç3 24Ç2 2Ç1 2Ç4 26Ç3 27Ç2 28Ç1 28Ç4 29Ç3 21Ç2 211Ç1 Sektörel Büyüme Hızları (y y, %) Sektörler (Sabit Fiyatlarla) Sektör 21 21 211 211 211 Payları III. IV. I. II. III. (%) Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Tarım 1.2.9 4. 7.2.7 4.4 Sanayi 21.8 7.2 11.2 14.3 8.1 8.9 İnşaat. 22.1 17. 14.7 13. 1.6 Ticaret 12. 7. 13.3 18.6 13.2 9.6 Ulaş. ve Haber. 14. 6.7 13.6 13. 11.7 9.7 Mali Kur. 11.8 6.3 1.3 9.1 14.1 1.8 Konut Sah. 4.2 2.6 1.3 2.1 1.9 1.4 Eğitim 2.8.7.9 4.3 4.8 7.8 Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.1 1.4.6 3.8 3.1 6.6 Vergi Süb. 8.2 8.1 13. 17.6 11.2 1. GSYİH.3 9.2 12. 8.8 8.2 3. 2. 1.. 1. 2. 3. Sektörel Büyüme Hızları (y y, %) Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma 6
Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y y, %) Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla) Yer. Hanehalkı Tük. Har. Dev. Nihai Tük. Har. Gay. Safi Ser. Oluş. Kamu Sektörü Özel Sektör Mal ve Hiz. İhracatı Mal ve Hiz. İthalatı GSYİH Sektör Payları (%) 21 III. Çey 21 IV. Çey 211 I. Çey. 211 II. Çey. 211 III. Çey. 66. 6.7 9. 12.2 8.8 8.2 9.6.9 3.2 7.2 9.4 13.7 23.4 3. 42.1 33.6 29. 1.2 3.8 13. 17.1 4.7 4. 6.2 19.6 34.2 49. 38.4 34.1 17.2 23.9 1.6 4.3 8.8.6 1.8 26.6 16.2 2.4 27.3 19.2 7.3.3 9.2 11.8 8.8 8.2 Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) 4 3 2 1 1 2 3 4 Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Sanayi Üretim Endeksi İmalat Sanayi Üretim Endeksi 3. 2. 1.. 1. 2. 3. 6. 4. 2.. 2. 4. 6. 8. 3. 2. 1.. 1. 2. Şub.6 May.6 Ağu.6 Kas.6 Şub.7 May.7 Ağu.7 Kas.7 Şub.8 May.8 Ağu.8 Kas.8 Şub.9 May.9 Ağu.9 Kas.9 Şub.1 May.1 Ağu.1 Kas.1 Şub.11 Ağu.11 Kas.11 Sanayi Üretim Endeksi (y y, %) 3. Mar.7 Haz.7 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a a, %) (Sağ Eksen) TCMB İmalat Sanayi 3 Aylık Ort. (y y, %) 7
Sektörel Bazda Sanayi Üretim Endeksi. 4. 3. 2. 1.. 1. 2. 3. 4.. 6. Oca.6 Haz.6 Kas.6 Nis.7 Eyl.7 Şub.8 Tem.8 Ara.8 May.9 Eki.9 Mar.1 Ağu.1 Haz.11 Kas.11 Ara Malı İmalatı (y y, %) Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y y, %) Sektörler Yıllık Değişim Oranı (%) Aralık Ayı 21 211 Petrol Ürünleri 23.6 9. Tekstil 7.3.9 Gıda 8.8 1.3 Kimyasal Madde 17.6.6 Ana Metal Sanayi 31.8.4 Metalik Olm. Diğ. Mineral 17.9 2.1 Taşıt Araçları 3.4 3. Elektrikli Teçhizat 26.3 7.4 Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y y, %) Sermaye Malı İmalati (y y, %) Giyim 12.3 12.8 Aylık Sanayi Sipariş Endeksi Aylık Sanayi Ciro Endeksi 24. 22. 2. 18. 16. 14. 12. 1. 26. 24. 22. 2. 18. 16. 14. 12. 1. Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi 7 6 4 3 2 1 21 19 17 1 13 11 9 7 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 Eyl.11 Kas.11 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 Eyl.11 Kas.11 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 Eyl.11 Kas.11 Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü) Aylık Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Kaynak: OSD,Vakıfbank Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 8
Kapasite Kullanım Oranı 8 8 7 7 6 6 74.7 9 8 7 6 4 Kaynak: TCMB Kapasite Kullanım Oranı (%) Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları Yatırım Malları Üretim Endeksi Verilen İnşaat Ruhsatları 13 12 12 11 11 1 1 9 9 8,. 7,. 6,.,. 4,. 3,. 2,. 1,.. Çalışan Kişi Başına Üretim Endeksi (3 Aylık) Çalışılan Saat Başına Üretim Endeksi (3 Aylık) Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1 m2) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Toplam Sanayide Verimlilik PMI Endeksi 13. 12. 12. 11. 11. 1. 1. 9. 9. 8. 6... 4. 4. 3. 3. Haziran Aralık Haziran 6 Aralık 6 Haziran 7 Aralık 7 Haziran 8 Aralık 8 Haziran 9 Aralık 9 Haziran 1 Aralık 1 Haziran 11 Aralık 11 Toplam Sanayide Verimlilik Endeksi Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:Reuters PMI Imalat Endeksi 9
ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu ÜFE 14 12 1 8 6 4 2 2 2 1 1 Oca.4 May.4 Eyl.4 Oca. May. Eyl. Oca.6 May.6 Eyl.6 Oca.7 May.7 Eyl.7 Oca.8 May.8 Eyl.8 Oca.9 May.9 Eyl.9 Oca.1 May.1 Eyl.1 Eyl.11 Oca.12 TÜFE (y y, %) Çekirdek I Endeksi (y y, %) Oca.4 May.4 Eyl.4 Oca. May. Eyl. Oca.6 May.6 Eyl.6 Oca.7 May.7 Eyl.7 Oca.8 May.8 Eyl.8 Oca.9 May.9 Eyl.9 Oca.1 May.1 Eyl.1 Eyl.11 Oca.12 ÜFE (y y, %) TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan) Gıda ve Enerji Enflasyonu (y y, %) Eğitim Eğlence ve Kültür Ulaştırma Konut Lokanta ve Oteller Giyim ve ayakkabı Gıda ve Alkolsüz İçecekler, Vakıfbank Yıllık Aylık 1 1 2 3 4 3 3 2 2 1 1 Oca.8 Mar.8 May.8 Tem.8 Eyl.8 Kas.8 Oca.9 Mar.9 May.9 Tem.9 Eyl.9 Kas.9 Oca.1 Mar.1 May.1 Tem.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 Eyl.11 Kas.11 Oca.12 Gıda Enerji Tüfe ÜFE Alt Sektörler (y y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi 3 3 2 2 1 1 1 Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Nis.11 Eki.11 Oca.12 Tarım Sanayi İmalat Sanayi 26 24 22 2 18 16 14 12 1 Oca. Ağu. Mar.6 Eki.6 May.7 Ara.7 Tem.8 Şub.9 Eyl.9 Nis.1 Kas.1 Haz.11 Oca.12 Kaynak: Bloomberg BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) 23 21 19 17 1 13 11 9 7 1
İTO Enflasyon Göstergeleri Türk İş Mutfak Enflasyonu 9 8 7 6 4 3 2 1 1 Nis. Kas. Haz.1 Oca.2 Ağu.2 Mar.3 Eki.3 May.4 Ara.4 Tem. Şub.6 Eyl.6 Nis.7 Kas.7 Haz.8 Oca.9 Ağu.9 Mar.1 Eki.1 Ara.11 Kaynak: İTO İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y y,%) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y y,%) 8 6 4 2 2 4 Ocak 6 Mayıs 6 Eylül 6 Ocak 7 Mayıs 7 Eylül 7 Ocak 8 Mayıs 8 Eylül 8 Ocak 9 Mayıs 9 Eylül 9 Ocak 1 Mayıs 1 Eylül 1 Ocak 11 Mayıs 11 Eylül 11 Ocak 12 Kaynak:Türk İş Türk İş Gıda Enflasyonu ( a a, %) Enflasyon Beklentileri Tük. Güven Endeksi Fiyatların Değ. Yönünde Beklenti 9. 9 8. 8 7. 7 6. 6. 4. 1.1.28 1.4.28 1.7.28 1.1.28 1.1.29 1.4.29 1.7.29 1.1.29 1.1.21 1.4.21 1.7.21 1.1.21 1.1.211 1.4.211 1.7.211 1.1.211 1.1.212 12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 1 9 8 7 6 4 Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Oca.9 Haz.9 Kas.9 Nis.1 Eyl.1 Şub.11 Ara.11 Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti 11
İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücü Durumu 17. 16. 1. 14. 13. 12. 11. 1. 9. 8. Haziran 9.4 9.3 Aralık Haziran 6 Aralık 6 Haziran 7 Aralık 7 Haziran 8 Aralık 8 Haziran 9 Aralık 9 Haziran 1 Aralık 1 Haziran 11 Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı 28, 27, 26, 2, 24, 23, 22, 21, 2, 19, Oca.8 May.8 Eyl.8 Oca.9 May.9 Eyl.9 Oca.1 May.1 Eyl.1 Eyl.11 İşsizlik Oranı İşgücü Arzı İstihdam Edilenler, Vakıfbank İşgücüne Katılım Oranı Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı.. 4. 4. 3. 3. Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Nis.11 Eki.11 İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı İşkur İstatistikleri 3. 4. 2. 2. 2.. 1. 48. 1. 46.. 44.. 42. Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Nis.11 Eki.11 Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen) Sanayi İstihdam Endeksi (2=1) 2, 18, 16, 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2, 11 18 16 14 12 1 98 96 94 92 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Nis.11 Eki.11 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı İş Arayanların Sayısı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Sanayi İstihdam Endeksi 12
Kurulan Kapanan Şirket Sayısı Reel Brüt Ücret Maaş Endeksleri, 4, 4, 3, 3, 2, 2, 1, 1, Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Nis.11 Eki.11 12. 12. 11. 11. 1. 1. 9. 2 I III 26 I III 27 I III 28 I III 29 I III 21 I III 211 I III Kurulan Kapanan Şirket Sayısı (Adet) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Reel Brüt Ücret Maaş Endeksleri 13
DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat İhracat Dış Ticaret Dengesi 2 2 1 1 Oca.3 Haz.3 Kas.3 Nis.4 Eyl.4 Şub. Tem. Ara. May.6 Eki.6 Mar.7 Ağu.7 Oca.8 Haz.8 Kas.8 Nis.9 Eyl.9 Şub.1 Tem.1 Ara.1 Eki.11 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 2 4 6 8 1 12 Oca.3 Haz.3 Kas.3 Nis.4 Eyl.4 Şub. Tem. Ara. May.6 Eki.6 Mar.7 Ağu.7 Oca.8 Haz.8 Kas.8 Nis.9 Eyl.9 Şub.1 Tem.1 Ara.1 Eki.11 Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) 14 12 1 8 6 4 2 2 4 6 İhracat Oca.3 Haz.3 Kas.3 Nis.4 Eyl.4 Şub. Tem. Ara. May.6 Eki.6 Mar.7 Ağu.7 Oca.8 Haz.8 Kas.8 Nis.9 Eyl.9 Şub.1 Tem.1 Ara.1 Eki.11 Ara Malları (y y, %) Sermaye Malları (y y, %) Tüketim Malları (y y, %) 14 12 1 8 6 4 2 2 4 6 İthalat Oca.3 Haz.3 Kas.3 Nis.4 Eyl.4 Şub. Tem. Ara. May.6 Eki.6 Mar.7 Ağu.7 Oca.8 Haz.8 Kas.8 Nis.9 Eyl.9 Şub.1 Tem.1 Ara.1 Eki.11 Ara Malları (y y, %) Sermaye Malları (y y, %) Tüketim Malları (y y, %) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6 4 14 24 34 44 4 64 74 84 3 1 1 3 7 9 11 4 3 2 1 1 2 Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar sağ eksen) Doğrudan Yatırımlar (12 aylık milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık milyon dolar) 14
TÜKETİM GÖSTERGELERİ Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları 11 11 1 1 9 9 8 8 7 7 6 13 12 11 1 9 8 7 6 4 2 1 1 1 1 Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 1999Ç1 1999Ç3 2Ç1 2Ç3 21Ç1 21Ç3 22Ç1 22Ç3 23Ç1 23Ç3 24Ç1 24Ç3 2Ç1 2Ç3 26Ç1 26Ç3 27Ç1 27Ç3 28Ç1 28Ç3 29Ç1 29Ç3 21Ç1 21Ç3 211Ç1 Reel Hanehalkı Tüketimi (y y, %) CNBC e Güven Endeksleri Krediler 2. 2. 1. 1.... 4. 4. 3. 3. 2. 2. 1. 1.... 4. 3. 2. 1... CNBC e Tüketici Güven Endeksi CNBC e Tüketim Endeksi Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Bireysel ve Ticari Krediler Kaynak:BDDK Krediler (y y, %) Kaynak:BDDK Bireysel Krediler (y y, %) Ticari Krediler (y y, %) 1
KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları 1 2 3 4 33 31 29 27 2 23 21 19 17 1 6 Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam milyar TL) Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam milyar TL) Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge 6 4 3 2 1 1 2 3 7 47 37 27 17 7 3,Vakıfbank Vergi Gelirleri (Nominal y y, %) Vergi Gelirleri (Reel y y, %) Faiz Dışı Denge (12 aylık milyar TL) Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku.. 4. 4. 3. 3. 38. 36. 34. 32. 3. 28. 26. 24. 22. 2. 16. 1. 14. 13. 12. 11. 1. 9. 8. 7. 6. Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Toplam Borç Stoku (milyar TL) İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL sağ eksen) Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 16
Türkiye nin Net Dış Borç Stoku Türkiye nin Dış Borç Stoku Profili 4 4 3 3 2 2 1 1 3 2 2 1 1 2. 18. 16. 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2.. 22 23 24 2 26 27 28 29 21 21 22 23 24 2 26 27 28 29 21 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) TCMB (milyar dolar sol eksen) Kamu Sektörü (milyar dolar) Özel Sektör (milyar dolar) Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 3 3 2 2 2 2 1 1 1 1 Ocak 24 Temmuz 4 Ocak Temmuz Ocak 6 Haziran 6 Aralık 6 Haziran 7 Aralık 7 Haziran 8 Aralık 8 Haziran 9 Aralık 9 Haziran 1 Aralık 1 Haziran 11 Aralık 11 Ocak 24 Mayıs 4 Eylül 4 Ocak Mayıs Eylül Ocak 6 Mayıs 6 Ağustos 6 Aralık 6 Nisan 7 Ağustos 7 Aralık 7 Nisan 8 Ağustos 8 Aralık 8 Nisan 9 Ağustos 9 Aralık 9 Nis.1 Ağu.1 Ara.1 Nisan 11 Ağustos 11 Aralık 11 Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) Reel Faiz Nominal Faiz,Vakıfbank Para Arzı 8 7 6 4 3 2 1 17 1 13 11 9 7 Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Oca.8 Nis.8 Tem.8 Eki.8 Oca.9 Nis.9 Tem.9 Eki.9 Oca.1 Nis.1 Tem.1 Eki.1 Nis.11 Eki.11 Oca.12 M2 (bin TL) M3 (bin TL) M1 (bin TL sağ eksen) 17 Kaynak: TCMB
Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y y) (Çeyreklik) (%) Enflasyon (y y) (Aylık) (%) Cari Denge/GSYİH* (Yıllık) (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 1.6 2.9 3.24.2 61.1 Euro Bölgesi.7 2.7.28 1. 2.7 Almanya 2 2.3.69 1. 11 Fransa 1.4 2.7 1.74 1. 27.7 İtalya. 3.4 2.8** 1. 91.6 Macaristan 1.4. 2.6 7. 6.6 Portekiz 2.7 3.4 9.89 1. 6.6 İspanya.3 2. 4. 1. 2.2 Yunanistan. 2.1 1.4 1. 8.1 İngiltere.7 3.6 1.71**. 29. Japonya 1..2 3.8.1 4. Çin 8.9 4..19 6.6 1. Rusya 4.8 4.2 4.8 8. Hindistan 6.9 6.49 2.62 8. Brezilya 2.12 6.22 2.26 1. 113.6 G.Afrika 3.1 6.1 2.78.. Türkiye 8.2 1.61 6.8.7 92.23 *Cari denge verileri IMF den alınmaktadır ve 21 verileridir. **29 Verileri Beklentiler 212 IMF Beklentisi (Ocak 212) Reel Büyüme (y y. %) Enflasyon (y y. %) Cari Denge /GSYH İşsizlik Oranı Borç St./GSYH Gelişmiş Ülkeler 1.2 1.6. 7.86 16.1 Gelişmekte Olan Ülkeler.4 6.2 1.96 34.47 Tüm dünya 3.3 3.38.7 8.4 ABD 1.8.87 2.12 9.4 1.3 Euro Bölgesi. 1.49.4 9.86 89.99 Almanya.3 1.3 4.92 6.1 81.89 Fransa.2 1.3 2.49 9.17 89.37 İtalya 2.2 1.64 2.97 8. 121.38 Macaristan 1.71 3. 1.4 11. 7.2 Portekiz 1.84 2.13 6.39 13.3 111.79 İspanya 1.7 1.44 3.14 19.7 7.1 Yunanistan 2..9 6.6 18.48 189.14 İngiltere.6 2. 2.29 7.81 84.76 Japonya 1.7.21 2.81 4.78 238.441 Çin 8.2 3..7 4. 22.19 Rusya 3.3 7.1 3.46 7.1 12.8 Hindistan 7. 8.4 2.18 61.98 Brezilya 3. 4.49 2.4 7. 63.9 G.Afrika 2. 4.8 3.73 23.81 37.9 TÜRKİYE.4.73 7.44 1.66 38.8 18
Türkiye Makro Ekonomik Görünüm MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER 29 21 En Son Yayımlanan Reel Ekonomi 212 Yılsonu Beklentimiz GSYİH (Cari Fiyatlarla. Milyon TL) 92 9 1 13 7 348 82 (211, 3Ç) GSYİH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla. %) 4.8 9. 8.2 (211, 3Ç) 2. Sanayi Üretim Endeksi (y y. %) 9. 13.9 3.7 (Aralık 211) Kapasite Kullanım Oranı (%) 67.6 72.8 74.7 (Ocak 212) İşsizlik Oranı (%) 13. 11.9 9.4 (Kasım 211) 1.7 21 211 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (y y. %) 6.4 1.4 1.61 (Ocak 212) 6.6 ÜFE (y y. %) 8.87 13.33 11.13 (Ocak 212) Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 133,88 148,4 133,18 (3.2.212) M2 87,81 66,642 646,26 (3.2.212) M3 616,21 7,491 684,89 (3.2.212) Emisyon 44,368 49,347 47,93 (3.2.212) TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 8,696 78,33 77,41 (1.2.212) Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 1... (17.2.212) TRLIBOR O/N 6.4 1.89 9.79 (17.2.212) 29 21 Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 13,991 47,11 6,73 (Aralık 211) 62,1 İthalat 14,928 18,44 2,9 (Aralık 211) İhracat 12,143 113,883 12,483 (Aralık 211) Dış Ticaret Açığı 38,786 71,661 8,16 (Aralık 211) 8,3 Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 21 Ocak 211 Ocak Bütçe Gelirleri 19,2 23,499 28,87 (Ocak 212) Bütçe Giderleri 22,646 22,494 26,347 (Ocak 212) Bütçe Dengesi 3,121 1, 1,74 (Ocak 212) Faiz Dışı Denge 2,968 4,89 7,131 (Ocak 212) Borç Stoku Göstergeleri 29 21 Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Milyar TL) 33. 32.8 368.8 (Aralık 211) Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Milyar TL) 111. 12. 149. (Aralık 211) Kamu Net Borç Stoku (Milyar TL) 39.8 317.4 293.8 (211 III. Çeyrek) 19
Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Serkan Özcan Baş Ekonomist serkan.ozcan@vakifbank.com.tr 312 4 7 87 Ümit Ünsal Ekonomist umit.unsal@vakifbank.com.tr 212 398 18 99 Emine Özgü Özen Araştırmacı emineozgu.ozen@vakifbank.com.tr 212 398 18 9 Fatma Özlem Kanbur Araştırmacı fatmaozlem.kanbur@vakifbank.com.tr 212 398 18 91 Bu rapor Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. tarafından güvenilir olduğuna inanılan kaynaklardan sağlanan bilgiler kullanılarak hazırlanmıştır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu bilgi ve verilerin doğruluğu hakkında herhangi bir garanti vermemekte ve bu rapor ve içindeki bilgilerin kullanılması nedeniyle doğrudan veya dolaylı olarak oluşacak zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmemektedir. Bu rapor sadece bilgi vermek amacıyla hazırlanmış olup, hiçbir konuda yatırım önerisi olarak yorumlanmamalıdır. Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O. bu raporda yer alan bilgilerde daha önceden bilgilendirme yapmaksızın kısmen veya tamamen değişiklik yapma hakkına sahiptir. Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar